Αικατερίνη Ταράση Αναπλ. Διευθύντρια Τμ. Ανοσολογίας- Ιστοσυμβατότητας Γ.Ν.Α. “Ο Ευαγγελισμός”

1. Φυσική Ανοσία Αικατερίνη Ταράση Αναπλ. Διευθύντρια Τμ. Ανοσολογίας- Ιστοσυμβατότητας Γ.Ν.Α. “Ο Ευαγγελισμός”

2. φυσική ή μη ειδική ανοσία (Innate, Natural, Non-Specific Immunity) είναι το αρχαιότερο εξελικτικό σύστημα το οποίο παρέχει προστασία σε πολυκυττάριους οργανισμούς έναντι πληθώρας παθογόνων μικροοργανισμών, χωρίς προηγούμενη έκθεση σε αυτούς πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού

4. έχει ικανότητα να αναγνωρίζει δομές κοινές σε πολλούς μικροοοργανισμούς, οι οποίες δεν ανευρίσκονται στον μακροοργανισμό (άνθρωπο) δεν διεγείρει αντιδράσεις αυτοανοσίας

6. δεν έχει ειδικότητα για το αντιγόνο

7. δεν υπάρχει ανοσολογική μνήμη

10. πεπτιδογλυκάνη και το τειχοϊκό οξύ των Gram(+) μικροβίων

11. dsRNA των ιών

12. μαννάνες των ζυμών

13. μη μεθυλιωμένη CpG-ακολουθία βακτηριακoύ DNA

14. Ν-φορμυλομεθιονυλ πεπτίδια (μικροβιακές πρωτεΐνες)

15. φωσφορυλοχολίνη (μικροβιακές μεμβράνες)

17. απελευθερώνονται από αποπτωτικά ή νεκρωμένα κύτταρα (π.χ. HSP72, HMGB1)

19. κωδικοποιούνται από συντηρημένα αρχέγονα γονιδιακά στοιχεία (germline)

20. μικρή ποικιλότητα σύστημα της φυσικής ανοσίας μπορεί να αναγνωρίσει 103 PAMPs

22. επάγουν τη φαγοκυττάρωση

23. επάγουν τη παραγωγή δραστικών μορίων τα οποία- συμβάλλουν στην έκλυση της φυσικής ανοσίας - επηρεάζουν την έναρξη και τη φύση της επακόλουθης επίκτητης ανοσίας

26. πενταξίνες (CRP, αμυλοειδές του ορού-SAP)

27. LBP (LPS-binding protein)

28. sCD14

30. TLRs (Toll like receptors)

31. NLRs (NOD like receptors)

32. RLRs (RIG like receptors)

33. σχετίζονται με την ενδοκυττάρωση (endocytic PRRs)

34. CLRs (C-type lectins receptors)

36. περιγράφησαν για πρώτη φορά στη μύγα Drosophila (Toll)

37. στον άνθρωπο έχουν περιγραφεί 10 μέλη(TLR1-10)

39. ΜΦ

40. ΔΚ

41. ΠΜΠ

42. επιθηλιακά κύτταρα των βλεννογόνων

43. ενδοθηλιακάκύτταρα

44. επιπλέον Τ & Β λεμφοκύτταρα

47. TLR 3, 7, 9 αναγνωρίζουν ιούς

49. κυτταρική κατανομή και λειτουργία των ανθρωπίνων TLRs

51. βραχύ τμήμα πλούσιο σε κυστεϊνη

52. διαμεμβρανικό τμήμα

57. TLRs-μετάδοση του μηνύματος η κυρίαρχος οδός μετάδοσης του μηνύματος είναι μέσω ενεργοποίησης του μεταγραφικού παράγοντα NF-kB

59. χημειοκίνες

60. μόρια προσκόλλησης (E-selectin)

62. ενεργοποίηση των TLRs

63. DAMPs PAMPs

65. να προστατεύσει το χρήσιμο

66. να ανεχθεί την πλειονότητα των ακίνδυνων μικροοργανισμών που αποικίζουν το ανθρώπινο σώμα“η ανοσία διατηρεί την ακεραιότητα των ιστών” “ integrity hypothesis”

67. υπέρμετρη ενεργοποίηση των TLRs υπερπαραγωγή φλεγμονωδών κυτταροκινών & σηπτική καταπληξία

70. έχουν περιγραφεί 2 πολυμορφισμοί του TLR-2 γονιδίου-Arg753Glnσυσχετίζεται με σήψη σε Καυκάσιους -Arg677Trpσυσχετίζεται με λεπροματώδη λέπρα σε Ασιάτες

75. RLRs (RIG like receptors) ή RIG ελικάσες αισθητήρες κυτταροπλασματικού RNA συμμετέχουν στην αναγνώριση RNA ιών

77. έχει δύο διαφορετικές λειτουργίες - είναι λειτουργικός υποδοχέας της LPS - προκαλεί κάθαρση της LPS υπέρμετρη αναγνώριση της LPS από τον mCD14 μπορεί να οδηγήσει σε μη ελεγχόμενη παραγωγή προφλεγμονωδών κυτοκινών  σήψη & σηπτική καταπληξία

79. συμμετέχουν στη ενδοκύττωση και κάθαρση πολυανιονικών μορίων (LPS, λιποτειχοϊκό οξύ)

82. συνδέεται με μαννόζη& φουκόζη (γλυκοπρωτεϊνες, γλυκολιποειδή των μικροοργανισμών)

86. γαστρεντερικής οδού

88. βλέννα παγιδεύεισωματίδια και μικροοργανισμούς, εμποδίζει την προσκόλληση τους στα επιθηλιακά κύτταρα

89. κίνηση του κροσσωτού επιθηλίου της αναπνευστικής οδού

90. ροή υγρών στο ουροποιητικό σύστημα

91. ροή αέρα στους αεραγωγούς

93. όξινο PH του κόλπου (γαλακτοβάκιλλος)

94. λυσοζύμη (σίελο, δάκρυα, εντερικό επιθήλιο)  διασπά τη πεπτιδογλυκάνη των Gram(+) μικροβίων

95. αντιμικροβιακά πεπτίδια (defensins α,β,θ) μικρά κατιονικά πεπτίδια που φονεύουν ή αδρανοποιούν ευρύ φάσμα μικροβίων, μυκήτων, παρασίτων ή ιών, πιθανόν καταστρέφοντας τη μεμβράνη των μικροοργανισμών - α-defensinsήcryptidins(εντερικό βλεννογόνο)- β-defensins(αναπνευστικό βλεννογόνο)

98. καταλαμβάνοντας τις θέσεις προσκόλλησης τους στα επιθήλια

100. οι TcR υποδοχείς τους είναι στην πλειονότητα γδέχουν περιορισμένη ποικιλότητα

102. ανευρίσκονται στην περιτοναϊκή κοιλότητα

103. οι υποδοχείς τους έχουν περιορισμένη ποικιλότητα

104. αναγνωρίζουν πολυσακχαριδικά και λιπιδικά αντιγόνα

105. απαντούν άμεσα (εντός 48 h)

106. παράγουν συνήθως IgM abs (χωρίς βοήθεια από Τ κύτταρα)

108. κυκλοφορούν χωρίς την παρουσία λοίμωξης

109. εμφανίζουν χαμηλή χημική συγγένεια για πολλά μικροβιακά παθογόνα (μερικές φορές συνδέονται σε “ίδια” αντιγόνα

111. θερμοκρασία του σώματος αναστέλλει την ανάπτυξη ορισμένων παθογόνων

112. πυρετική αντίδραση αναστέλλει την ανάπτυξη ορισμένων παθογόνων

113. όξινο PH

116. απελευθερώνονται στην κυκλοφορία όπου παραμένουν για 7-10 h

120. ειδικά ή δευτερογενή

121. κοκκία ζελατινάσης ή τριτογενή

124. μετακίνηση δια μέσου της βασικής μεμβράνης (κοκκία ζελατινάσης)

127. μεταδίδεται με αυτοσωματικό υπολειπόμενο χαρακτήρα

128. προσβάλλει τα ουδετερόφιλα, και όλα τα κύτταρα του σώματος που περιέχουν λυσοσωματικά κοκκία

129. οφείλεται σε μετάλλαξη του γονιδίου Lyst

130. τα ουδετερόφιλα των πασχόντων περιέχουν γιγαντιαία κοκκία, που προέρχονται από τη σύντηξη των ειδικών και των αζουρόφιλων κοκκίων

132. ειδικών κοκκκίων

133. defensins

135. αντιφλεγμονώδεις κυτταροκίνες ( ΙL-1Ra)

136. χημειοκίνες (IL-8)

137. άλλες κυτταροκίνες (IFN-α και β)

139. εισέρχονται στη κυκλοφορία  διαφοροποιούνται σε μονοκύτταρα

141. κυψελιδικά μακροφάγα (πνεύμονες)

142. κύτταρα μικρογλοίας (νευρικό σύστημα)

143. ιστιοκύτταρα (συνδετικό ιστό)

144. μεσαγγειακά κύτταρα (νεφρός)

146. μακροφάγα

147. μακροφάγα

149. παραμένουν περισσότερο στο σημείο της φλεγμονής (έχουν μεγαλύτερο χρόνο ζωής) κύρια δραστικά κύτταρα στα όψιμα στάδια της φυσικής ανοσίας(1-2 μέρες μετά τη λοίμωξη)

152. δράση κυτταροκινών

153. έκκριση TNF-α από τα μακροφάγα Τοπική:ευεργετική - φαγοκυττάρωση - επαγωγή επίκτητης ανοσίας Συστηματική:καταστροφική - σηπτικό shock - διάχυτη ενδαγγειακή πήξη - θάνατος

156. λειτουργικές απαντήσεις των φαγοκυττάρων στα παθογόνα περιλαμβάνουν 4 διαδοχικά στάδια προσέλκυση στο σημείο της λοίμωξης (χημειοταξία) σύνδεση και αναγνώριση ενδοκύτωση καταστροφή των φαγοκυτταρωθέντων μικροοργανισμών

157. προσέλκυση στο σημείο της λοίμωξης

158. φλεγμονώδης απάντηση Aulus Cornelius Celsus

160. οίδημα οφείλεται στην εξαγγείωση υγρού λόγω αυξημένης διαπερατότητας των αγγείων

162. oψωνίνες- αντισώματα (Igs) - παράγοντες του C (C3b) - λεκτίνες (MBL, CRP, φιμπρονεκτίνη, ινωδογόνο)

163. οψωνίνες - οψωνίνωση οι οψωνίνες (οψωνίνωση) διευκολύνουν τη φαγοκυττάρωση έως και 4000 φορές

165. ενδοκύτωση μέσω υποδοχέων (μακρομόρια)

167. ενδοκύτωση μέσω υποδοχέων/ πινοκύτωση μέσω υποδοχέων ενδοκύτωση πινοκύτωση

169. φαγοκυττάρωση: φαγοσώματαφαγοσώματα είναι 10-20 φορές μεγαλύτερα από τα ενδοκυτταρικά κυστίδια

171. με τους δραστικούς μεταβολίτες του οξυγόνου (αναπνευστική έκρηξη)

173. κατιονικές πρωτεϊνες (καθεψίνη):καταστροφή της μικροβιακής μεμβράνης

174. λυσοζύμη:διασπά τη πεπτιδογλυκάνη των Gram(+) μικροβίων

175. λακτοφερίνη:στερεί το Fe από τα μικρόβια  αναστέλλει την ανάπτυξη τους

177. ενεργοποίηση του οξειδωτικού μεταβολισμού γνωστού και ως αναπνευστική έκρηξη

180. σχετικά σπάνια (1:200.000)

181. ασθενείς με CGD παρουσιάζουν ελαττωμένη παραγωγή Ο2

183. διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2)

185. δραστικοί μεταβολίτες του οξυγόνου

186. δραστικοί μεταβολίτες του αζώτουόταν βρεθούν στον εξωκυττάριο χώρο μπορεί να προκαλέσουν ιστική βλάβη

188. στην αντιμετώπιση των παρασιτικών λοιμώξεων (είναι κυτταροτοξικά για παράσιτα καλυμένα με IgE)

190. πρώτη γραμμή άμυνας έναντι μικροβίων που παρακάμπτουν το φραγμό των επιθηλίων

191. περιέχουν πυκνά βασεόφιλα κοκκία

193. μαστοκύτταρα/σιτευτικά κύτταρα ενεργοποίησης τους δηλ. - απελευθέρωση του περιεχόμενου των κοκκίων (ισταμίνη) - νεοσχηματιζόμενοι μεσολαβητές (PG, LT, PAF)- κυτταροκίνες (TNF, IL-1, IL-4, IL-5, IL-6, CSFs) έχουν 3 δράσεις:

195. παραγωγή ενεργοποιητών της φλεγμονής (ισταμίνη, LT): αγγειοδιαστολή, αύξηση της διαπερατότητας των αγγείων & σχηματισμός μικροθρόμβων

198. κυκλοφορούν στο αίμα

200. δενδριτικά κύτταρα συνδετικό κρίκο μεταξύ φυσικής και επίκτητης ανοσίας

201. δενδριτικά κύτταρα υποπληθυσμοί ΔΚ - ξεχωριστούς δείκτες - λειτουργικούς χαρακτήρες

203. μεταναστεύουν στα περιφερικά λεμφικά όργανα (λεμφαδένες)

204. αλληλοεπιδρούν με - Τ κύτταρα (κυρίως) - Β κύτταρα - ΝΚ κύτταρα σε συνθήκες ηρεμίας φαγοκυτταρώνουν συνεχώς αποπίπτοντα ΦΣ κύτταρα

206. πρόδρομα ΔΚ που κυκλοφορούν στο αίμα, λεμφαγγεία

207. άωρα ΔΚ των ιστών (ικανότητα φαγοκυττάρωσης)

212. αλληλοεπίδραση ΔΚ & Τ κυττάρων

215. αποτελούν περίπου το 5%-10% των λεμφοκυττάρων του περιφερικού αίματος

216. CD3-

217. CD56+/-

220. προϊόντα παθογόνων (μέσω TLRs)  ασκούν κυτταροτοξική τους δράση

222. καρκινικά κύτταρα

223. αλλογενή κύτταρα - χωρίς προηγούμενη ευαισθητοποίηση (άμεση απάντηση) - χωρίς MHC περιορισμό

225. ΝΚ τρόπος δράσης κυτταροτοξικότητα (όμοια με αυτή των CTLs)

226. ΝΚ τρόπος δράσης ενεργοποιούν τα ΜΦ(μέσω IFN-γ)  να καταστρέψουν τους φαγοκυτταρωθέντες μικροοργανισμούς

227. ΝΚ τρόπος δράσης συνδέονται σε κύτταρα-στόχους επικαλυμένα με αντίσωμα (μέσω του υποδοχέα CD16) και τα καταστρέφουν με μια διαδικασία γνωστή ως αντισωματο-εξαρτώμενη κυτταροτοξικότητα (ADCC)

228. ADCC

229. ΝΚ τρόπος δράσης

231. Τ-λεμφοκύτταρα

233. ΝΚ και Τ λεμφοκύτταρα

234. ΝΚ και GVL

236. NKG (Natural Killer Genes)

238. NKT κύτταρα

240. φέρουν υποδοχείς ΝΚ κυττάρων (CD161, CD122)

243. έλεγχος των λοιμώξεων

244. αντινεοπλασματική δραστηριότητα

246. ορό αίματος (τρανσφερίνη, λακτοφερίνη, λυσοζύμη, φιμπρονεκτίνη, ιντερφερόνες, TNF, πρωτεΐνες οξείας φάσεως, συμπλήρωμα, σύστημα πήξης, MBL)

248. συγκέντρωση τους στο πλάσμα αυξάνει δραματικά στη φλεγμονή-πενταξίνες (CRP, SAP) - κολλεκτίνες (MBL) - παράγοντες πήξεως (ινωδογόνο) - παράγοντεςσυμπληρώματος

250. συνδέεται με μαννόζη & φουκόζη (γλυκοπρωτεΐνες, γλυκολιποειδή των μικροοργανισμών)

253. συνδέεται με τη φωσφοροχολίνη βακτηρίων και λιποπολυσακχαρίδες μυκήτων

254. ενεργοποιεί την κλασσική οδό του συμπληρώματος (μέσω σύνδεσης με το C1q)

256. η ενεργοποίηση του C λαμβάνει χώρα ως ένας «καταρράκτης» αντιδράσεων, μέσω:

257. κλασσικής οδού

258. εναλλακτικής οδού

260. C3a,C5a: χημειοτακτικοί παράγοντες φαγοκυττάρων

262. τρανσφερίνη, λακτοφερίνη:στερούν το Fe από τα μικρόβια  αναστέλλουν την ανάπτυξη τους

263. ισταμίνη, κινίνες: προκαλούν αγγειοδιαστολή, αύξηση της διαπερατότητας των αγγείων  διευκολύνουν την εξαγγείωση των φαγοκυττάρων προς το σημείο της φλεγμονής

266. επάγουν τη προσέλκυση των φαγοκυττάρων στο σημείο της φλεγμονής (TNF-α, IL-1, χημειοκίνες)

267. διεγείρουν το πολλαπλασιασμό και τη δραστικότητα των ΝΚ κυττάρων (IL-12, IL-15)

268. ενεργοποιούν τα μακροφάγα (INF-γ που παράγεται από τα ΝΚ κύτταρα)

269. επάγουν τη σύνθεση πρωτεϊνών οξείας φάσεως από τα ηπατοκύτταρα & δρουν ως ενδογενή πυρετογόνα(TNF-α, IL-1, IL-6)

270. αυξάνουν τη παραγωγή ουδετεροφίλων στο μυελό των οστών (IL-6)

272. καθορίζει τη φύση της επακόλουθης ειδικής ανοσίας συνεργασία φυσικής και επίκτητης ανοσίας είναι διπλής κατεύθυνσης

273. λοίμωξη εγκαθίσταται τελικά μόνο όταν ο μικροοργανισμός αποφύγει ή υπερνικήσει τη φυσική ανοσία  εστία τοπικής λοίμωξης διασπορά  γενικευμένη λοίμωξη

274. Toll-like receptors-TLRs

275. ΝΚ και Τ λεμφοκύτταρα