Արտյոմ Ստեփանյան

2. Ջրիմուռները պատկանում են ստորակարգ, ինքնասուն
ջրային բույսերի խմբին. պարունակում են քլորոֆիլ և այլ
գունակներ՝ կարոտին (A - նախավիտամին), քսանտոֆիլներ,
բիլիպրոտեիդներ և այլն: Լուսասինթեզի միջոցով սինթեզում
են օրգանական նյութեր: Միաբջիջ գաղութային կամ
բազմաբջիջ օրգանիզմներ են: Մարմինը՝ թալոմը, զուրկ է
արմատից, ցողունից ու տերևներից: Երկարությունը
տատանվում է մի քանի միկրոնից մինչև 60 մ (ծովային գորշ
ջրիմուռ): Պարզագույն (կապտականաչ) ջրիմուռների բջիջները
զուրկ են ձևավորված կորիզներից և քրոմատոֆորներից, որոշ
տեսակներ բազմակորիզ են: Ջրիմուռների բջջաթաղանթը
կազմված է թաղանթանյութից, պեկտինային նյութերից և այլն:
Պաշարանյութերից են օսլան, գլիկոգենը, բազմաշաքարները,
հազվադեպ՝ յուղերը

3. Ջրիմուռների որոշ տեսակներ շարժվում են, սողում, որի
մեխանիզմը դեռևս վերջնականապես պարզված չէ: Մտրակներ
ունեցող տեսակները նման են մտրակավորներին
(նախակենդանիներ), սակայն դրանցից տարբերվում են
քլորոֆիլի և քրոմատոֆորների առկայությամբ: Բազմաբջիջ
ջրիմուռները լինում են թելաձև, գնդաձև, թիթեղնաձև: Խոշոր
հատակային ձևերն ունեն ամրացման օրգաններ՝ ռիզոիդներ (մեկ
կամ մի քանի բջիջներից կազմված թելաձև գոյացություններ):
Ջրիմուռները բազմանում են վեգետատիվ (մարմնի
հատվածավորման), ակինետների, պալարիկների միջոցով,
անսեռ (զոոսպորներով կամ անշարժ ապլանասպորներով) և
սեռական ճանապարհներով: Ջրիմուռները դասակարգվում են 10
բաժնի՝ կապտականաչ, պիրոֆիտային, դեղնականաչ, գորշ,
կարմիր, կանաչ, էվգլենային, խարային, դիատոմային:
Ջրիմուռներից (հավանաբար՝ կանաչ) են սկիզբ առել ցամաքային
բույսերը: Գոյություն ունեն ջրիմուռների մի շարք էկոլոգիական
համակեցություններ, որոնք միավորվում են 2 մեծ խմբերում՝
ջրում (մինչև 200 մ խորություններում) և ջրից դուրս (հողում,
ծառերի վրա, խոնավ տեղերում) ապրողներ:

5. Մանր, ազատ լողացող ջրիմուռները մտնում են պլանկտոնի
կազմի մեջ և, մեծ չափերով բազմանալով, առաջացնում են ջրի
գունավորում: Բենթոսի կազմի մեջ մտնող ջրիմուռներն
ամրանում են ջրի հատակին կամ այլ ջրիմուռների: Որոշ
ջրիմուռներ համակեցություն են կազմում սնկերի, քարաքոսերի
և կենդանիների հետ. կան մակաբույծ տեսակներ: Նրանք
օրգանական նյութի հիմնական արտադրողներն են ջրային
միջավայրում: Ջրիմուռները կեր են բոլոր ջրային կենդանիների
համար: Մասնակցում են բուժիչ ցեխերի առաջացմանը: Որոշ
տեսակներ օգտագործվում են սննդի մեջ: Կան նաև
կերազանգվածի, ագարի, սոսնձի, յոդի և այլ նյութերի ստացման
համար որպես հումք ծառայող ջրիմուռներ: Առանձին
ջրիմուռներ փորձարկվում են որպես տիեզերանավերում
նյութերի շրջանառությունն ապահովող կենսահամալիրների
բաղադրիչներ: Գյուղատնտեսության մեջ օգտագործվում են
որպես անասնակեր և պարարտանյութեր ստանալու համար:
Կիրառվում են նաև ջրավազանների կանաչապատման համար և
սենյակային աքվարիումներում: