SlideShare a Scribd company logo
1 of 7
Թափակ որդեր
Աստղիկ Գևորգյան
Տափակ որդերն ընդգրկում են մակաբույծ որդերի 2 դաս՝ ծծող
որդեր (տրեմատոդներ) և երիզորդեր կամ ժապավենաձև
որդեր (ցեստոդներ): Մարդու մակաբույծ ծծող որդերից
հաճախ հանդիպում են օպիսթորխիսները, ֆասցիոլաները և
այլն, երիզորդերից՝ եզան, խոզի և թզուկ երիզորդերը,
էխինոկոկի ու ալվեոկոկի թրթուրները և այլն:Տափակ որդերն
ապրում են ջրում: Նրանցից շատերն ունեն ոչ մեծ չափսեր և
վառ գունավորում:
Ներքին օրգաններՆերքին օրգաններն ընկղմված են պարենքիմայի
(շարակցական հյուսվածքի) մեջ։ Այդ պատճառով տափակ
որդերին հաճախ անվանում են պարենքիմային։ Ցածր աստիճանի
կազմավորված կենդանիներ են։ Տափակ որդերն առաջին
կենդանիներն են, որոնց մոտ երևան են եկել մարմնի երկկողմ
համաչափությունը, մարսողության և արտաթորության
օրգանները։Սրանց մոտ առաջին անգամ դիտվում է նաև կենդանու
վարքագիծը կարգավորող կենտրոնական նյարդային ապարատ՝
զույգ ուղեղային հանգույցներ («գլխուղեղ»)։ Վերջիններից սկիզբ
են առնում երկայնակի նյարդային բներ, որոնք միանում են իրար
լայնակի նյարդային թելերով։
Ծծող որդերի շատ տեսակներ հայտնի են որպես մարդկանց և
կենդանիների տրեմատոդոզների հարուցիչներ.
մակաբուծում են մարդու լյարդում, ենթաստամոքսային
գեղձում, աղիներում, թոքերում, արյան մեջ, առաջացնում են
տարբեր խանգարումներ: Երիզորդերը սեռահասուն փուլում
մարդու և կենդանիների աղիների մակաբույծներ են,
առաջացնում են տենիոզ, տենիարինխոզ, էխինոկոկոզ և այլ
հիվանդություններ:
Կլոր որդերի (նեմատոդներ) շարքին են դասվում
ասկարիդները, մազագլուխները, սրատուտները,
ֆիլարիաները, տրիխինելները և այլն: Սրանք մեծ
քանակությամբ ապրում են հողում, ծովերում և
քաղցրահամ ջրերում: Շատերը բույսերի,
կենդանիների և մարդկանց մակաբույծներ են.
առաջացնում են ասկարիդոզ, տրիխինելոզ,
ֆիլարիատոզ և այլ հիվանդություններ:
Փշագլուխները (գլանաճիճուներ) ապրում են
անողնաշարավոր կենդանիների աղիներում: Մարմինը
երկարավուն է (1–65 սմ), առջևի ծայրին գտնվում է
կեռիկներով կնճիթը, որով կպչում է տիրոջ աղիների
պատին: Կենդանիների ականտոցեֆալոզ հիվանդության
հարուցիչներ են, երբեմն հիվանդանում են նաև մարդիկ:
Հելմինթոզները որդեր, ճիճուներ, ամբողջ աշխա րհում
տարածված կենդանատեսակներ են, որոն ց միզգալի
մասը զարգացման որոշակի փուլում տեղակայվում է
մարդու,կենդանիների օրգանիզմ ում ևբույսերի մեջ`
առաջ բերելով որոշակի հիվա նդություններ,որոնք
կոչվում են հելմինթոզներ:Բն ությանմեջ գոյություն ունի
հելմինթների 2 խումբ` O 1)ազատ ապրող հելմինթներ,
որոնք կյանքի ընթ ացքում ապրում են բնության մեջ`
չառնչվելով ոչ միտեսակ կենդանու հետ: O
2)մակաբույծներ, որոնք կյանքի որոշակի փուլու մ
ապրում են կենդանիների օրգանիզմի տարբեր
օրգաններում:
Հելմինթները, մակաբուծելով կենդանու օրգանիզմում,
մեխանիկորեն վնասում ե ն այն օրգանը,
որումտեղակայված են, սն վում են դրա հաշվին, իսկ
իրենց կողմից արտադրված նյութերը թունավուրում
են կենդանու օրգանիզմը:

More Related Content

What's hot

Փափկամարմիններ
ՓափկամարմիններՓափկամարմիններ
ՓափկամարմիններYuriDanielyan
 
Քորդավորներ և ոսկրային ձկներ
Քորդավորներ և ոսկրային ձկներՔորդավորներ և ոսկրային ձկներ
Քորդավորներ և ոսկրային ձկներYuriDanielyan
 
Ջրիմուռներ
ՋրիմուռներՋրիմուռներ
ՋրիմուռներYuriDanielyan
 
Բակտերիաներ
Բակտերիաներ Բակտերիաներ
Բակտերիաներ annamari82
 
Բակտերիաներ
ԲակտերիաներԲակտերիաներ
ԲակտերիաներYuriDanielyan
 
Բակտերիաներ
ԲակտերիաներԲակտերիաներ
ԲակտերիաներAnulikGh
 
բակտերիաներ
բակտերիաներբակտերիաներ
բակտերիաներpoghosya
 
Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս
Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոսՍողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս
Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոսYuriDanielyan
 
Բակտերիաների մասին
Բակտերիաների մասինԲակտերիաների մասին
Բակտերիաների մասինNarek Isakhanyan
 

What's hot (17)

Kentabanutun
KentabanutunKentabanutun
Kentabanutun
 
օղակավոր որդեր
օղակավոր որդերօղակավոր որդեր
օղակավոր որդեր
 
Փափկամարմիններ
ՓափկամարմիններՓափկամարմիններ
Փափկամարմիններ
 
Քորդավորներ և ոսկրային ձկներ
Քորդավորներ և ոսկրային ձկներՔորդավորներ և ոսկրային ձկներ
Քորդավորներ և ոսկրային ձկներ
 
Կլոր որդեր
Կլոր որդերԿլոր որդեր
Կլոր որդեր
 
Ջրիմուռներ
ՋրիմուռներՋրիմուռներ
Ջրիմուռներ
 
Բակտերիաներ
Բակտերիաներ Բակտերիաներ
Բակտերիաներ
 
Բակտերիաներ
ԲակտերիաներԲակտերիաներ
Բակտերիաներ
 
Բակտերիաներ
ԲակտերիաներԲակտերիաներ
Բակտերիաներ
 
բակտերիաներ
բակտերիաներբակտերիաներ
բակտերիաներ
 
Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս
Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոսՍողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս
Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս
 
Գորտ
ԳորտԳորտ
Գորտ
 
Տափակ որդեր
Տափակ որդերՏափակ որդեր
Տափակ որդեր
 
Բակտերիաների մասին
Բակտերիաների մասինԲակտերիաների մասին
Բակտերիաների մասին
 
փափկամարմիններ
փափկամարմիններփափկամարմիններ
փափկամարմիններ
 
սունկ
սունկսունկ
սունկ
 
Սնկեր
ՍնկերՍնկեր
Սնկեր
 

Viewers also liked

կանաչ էվգլենա
կանաչ էվգլենականաչ էվգլենա
կանաչ էվգլենաastghikg
 
հիդրա
հիդրահիդրա
հիդրաastghikg
 
Մակաբույծներից ազատվելու ժողովրդական միջոցներ
Մակաբույծներից ազատվելու ժողովրդական միջոցներՄակաբույծներից ազատվելու ժողովրդական միջոցներ
Մակաբույծներից ազատվելու ժողովրդական միջոցներHaykuhi Hovhannisyan
 
Фильм который любили мои родители
Фильм который любили мои родителиФильм который любили мои родители
Фильм который любили мои родителиBabayanElen
 
Քիմիական Տարրերի Տարածվածությունը
Քիմիական Տարրերի ՏարածվածությունըՔիմիական Տարրերի Տարածվածությունը
Քիմիական Տարրերի ՏարածվածությունըAnn Isakhanyan
 
Կլոր և օղակաձև որդեր ասկարիդ
Կլոր և օղակաձև որդեր ասկարիդԿլոր և օղակաձև որդեր ասկարիդ
Կլոր և օղակաձև որդեր ասկարիդMesropOnanyan
 
Մագնիսներ
ՄագնիսներՄագնիսներ
Մագնիսներastghikg
 
պտերներ
պտերներպտերներ
պտերներastghikg
 
Լույս
ԼույսԼույս
Լույսastghikg
 
խորդենի
խորդենիխորդենի
խորդենիastghikg
 
բակտերիաներ և սնկեր
բակտերիաներ և սնկերբակտերիաներ և սնկեր
բակտերիաներ և սնկերastghikg
 
քարաքոսներ
քարաքոսներքարաքոսներ
քարաքոսներastghikg
 
Լույսի բեկում ոսպնյակներ
Լույսի բեկում ոսպնյակներԼույսի բեկում ոսպնյակներ
Լույսի բեկում ոսպնյակներastghikg
 
Մարմինների էլեկտրականացումը
Մարմինների էլեկտրականացումըՄարմինների էլեկտրականացումը
Մարմինների էլեկտրականացումըastghikg
 
Կայծակ
ԿայծակԿայծակ
Կայծակastghikg
 

Viewers also liked (20)

կանաչ էվգլենա
կանաչ էվգլենականաչ էվգլենա
կանաչ էվգլենա
 
հիդրա
հիդրահիդրա
հիդրա
 
Մակաբույծներից ազատվելու ժողովրդական միջոցներ
Մակաբույծներից ազատվելու ժողովրդական միջոցներՄակաբույծներից ազատվելու ժողովրդական միջոցներ
Մակաբույծներից ազատվելու ժողովրդական միջոցներ
 
Фильм который любили мои родители
Фильм который любили мои родителиФильм который любили мои родители
Фильм который любили мои родители
 
Քիմիական Տարրերի Տարածվածությունը
Քիմիական Տարրերի ՏարածվածությունըՔիմիական Տարրերի Տարածվածությունը
Քիմիական Տարրերի Տարածվածությունը
 
Խաղողի խխունջ
Խաղողի խխունջԽաղողի խխունջ
Խաղողի խխունջ
 
Giuseppe Mezzofanti
Giuseppe MezzofantiGiuseppe Mezzofanti
Giuseppe Mezzofanti
 
Կլոր և օղակաձև որդեր ասկարիդ
Կլոր և օղակաձև որդեր ասկարիդԿլոր և օղակաձև որդեր ասկարիդ
Կլոր և օղակաձև որդեր ասկարիդ
 
Մագնիսներ
ՄագնիսներՄագնիսներ
Մագնիսներ
 
պտերներ
պտերներպտերներ
պտերներ
 
Լույս
ԼույսԼույս
Լույս
 
խորդենի
խորդենիխորդենի
խորդենի
 
բակտերիաներ և սնկեր
բակտերիաներ և սնկերբակտերիաներ և սնկեր
բակտերիաներ և սնկեր
 
Աղեր
ԱղերԱղեր
Աղեր
 
քարաքոսներ
քարաքոսներքարաքոսներ
քարաքոսներ
 
Լույսի բեկում ոսպնյակներ
Լույսի բեկում ոսպնյակներԼույսի բեկում ոսպնյակներ
Լույսի բեկում ոսպնյակներ
 
Մարմինների էլեկտրականացումը
Մարմինների էլեկտրականացումըՄարմինների էլեկտրականացումը
Մարմինների էլեկտրականացումը
 
Կայծակ
ԿայծակԿայծակ
Կայծակ
 
Դդմի մասին
Դդմի մասինԴդմի մասին
Դդմի մասին
 
Comedy dialogue
Comedy dialogueComedy dialogue
Comedy dialogue
 

Similar to թափակ որդեր

11-5 դաս.
11-5  դաս.11-5  դաս.
11-5 դաս.Sona8
 
Տափակ Որդեր
Տափակ ՈրդերՏափակ Որդեր
Տափակ ՈրդերMer Sh-yan
 
Gor7 2
Gor7 2Gor7 2
Gor7 2Gor123
 
ՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptx
ՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptxՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptx
ՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptxSedaVirabyan
 
Միջատներ.pptx
Միջատներ.pptxՄիջատներ.pptx
Միջատներ.pptxSedaVirabyan
 
թիթեռների մասին
թիթեռների մասինթիթեռների մասին
թիթեռների մասինwww.mskh.am
 
Ուսումնական նախագիծ կենսաբանությունից «Կենդանաբանական այգի» թեմայով:
Ուսումնական նախագիծ կենսաբանությունից «Կենդանաբանական այգի» թեմայով:Ուսումնական նախագիծ կենսաբանությունից «Կենդանաբանական այգի» թեմայով:
Ուսումնական նախագիծ կենսաբանությունից «Կենդանաբանական այգի» թեմայով:Երևանի N198 ավագ դպրոց
 
Փափկամարմիններ
ՓափկամարմիններՓափկամարմիններ
ՓափկամարմիններGrigor Melqonyan
 
դինոզավրեր
դինոզավրերդինոզավրեր
դինոզավրերganyan
 
Կենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներ
Կենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներԿենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներ
Կենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներSusanna Gevorgyan
 
Կենսաբանություն
ԿենսաբանությունԿենսաբանություն
ԿենսաբանությունMane Manukyan
 

Similar to թափակ որդեր (20)

սողուններ
սողուններսողուններ
սողուններ
 
Ով ենք մենք?
Ով ենք մենք?Ով ենք մենք?
Ով ենք մենք?
 
Ով ենք մենք
Ով ենք մենքՈվ ենք մենք
Ով ենք մենք
 
շնաձկներ
շնաձկներշնաձկներ
շնաձկներ
 
Soxunner
SoxunnerSoxunner
Soxunner
 
ձիաձետեր
ձիաձետերձիաձետեր
ձիաձետեր
 
11-5 դաս.
11-5  դաս.11-5  դաս.
11-5 դաս.
 
Տափակ Որդեր
Տափակ ՈրդերՏափակ Որդեր
Տափակ Որդեր
 
Gor7 2
Gor7 2Gor7 2
Gor7 2
 
ՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptx
ՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptxՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptx
ՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptx
 
Միջատներ.pptx
Միջատներ.pptxՄիջատներ.pptx
Միջատներ.pptx
 
թիթեռների մասին
թիթեռների մասինթիթեռների մասին
թիթեռների մասին
 
ջրիմուռներ
ջրիմուռներջրիմուռներ
ջրիմուռներ
 
Ուսումնական նախագիծ կենսաբանությունից «Կենդանաբանական այգի» թեմայով:
Ուսումնական նախագիծ կենսաբանությունից «Կենդանաբանական այգի» թեմայով:Ուսումնական նախագիծ կենսաբանությունից «Կենդանաբանական այգի» թեմայով:
Ուսումնական նախագիծ կենսաբանությունից «Կենդանաբանական այգի» թեմայով:
 
Փափկամարմիններ
ՓափկամարմիններՓափկամարմիններ
Փափկամարմիններ
 
Tapak vorder
Tapak vorderTapak vorder
Tapak vorder
 
դինոզավրեր
դինոզավրերդինոզավրեր
դինոզավրեր
 
Bakteria
BakteriaBakteria
Bakteria
 
Կենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներ
Կենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներԿենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներ
Կենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներ
 
Կենսաբանություն
ԿենսաբանությունԿենսաբանություն
Կենսաբանություն
 

թափակ որդեր

  • 2. Տափակ որդերն ընդգրկում են մակաբույծ որդերի 2 դաս՝ ծծող որդեր (տրեմատոդներ) և երիզորդեր կամ ժապավենաձև որդեր (ցեստոդներ): Մարդու մակաբույծ ծծող որդերից հաճախ հանդիպում են օպիսթորխիսները, ֆասցիոլաները և այլն, երիզորդերից՝ եզան, խոզի և թզուկ երիզորդերը, էխինոկոկի ու ալվեոկոկի թրթուրները և այլն:Տափակ որդերն ապրում են ջրում: Նրանցից շատերն ունեն ոչ մեծ չափսեր և վառ գունավորում:
  • 3. Ներքին օրգաններՆերքին օրգաններն ընկղմված են պարենքիմայի (շարակցական հյուսվածքի) մեջ։ Այդ պատճառով տափակ որդերին հաճախ անվանում են պարենքիմային։ Ցածր աստիճանի կազմավորված կենդանիներ են։ Տափակ որդերն առաջին կենդանիներն են, որոնց մոտ երևան են եկել մարմնի երկկողմ համաչափությունը, մարսողության և արտաթորության օրգանները։Սրանց մոտ առաջին անգամ դիտվում է նաև կենդանու վարքագիծը կարգավորող կենտրոնական նյարդային ապարատ՝ զույգ ուղեղային հանգույցներ («գլխուղեղ»)։ Վերջիններից սկիզբ են առնում երկայնակի նյարդային բներ, որոնք միանում են իրար լայնակի նյարդային թելերով։
  • 4. Ծծող որդերի շատ տեսակներ հայտնի են որպես մարդկանց և կենդանիների տրեմատոդոզների հարուցիչներ. մակաբուծում են մարդու լյարդում, ենթաստամոքսային գեղձում, աղիներում, թոքերում, արյան մեջ, առաջացնում են տարբեր խանգարումներ: Երիզորդերը սեռահասուն փուլում մարդու և կենդանիների աղիների մակաբույծներ են, առաջացնում են տենիոզ, տենիարինխոզ, էխինոկոկոզ և այլ հիվանդություններ:
  • 5. Կլոր որդերի (նեմատոդներ) շարքին են դասվում ասկարիդները, մազագլուխները, սրատուտները, ֆիլարիաները, տրիխինելները և այլն: Սրանք մեծ քանակությամբ ապրում են հողում, ծովերում և քաղցրահամ ջրերում: Շատերը բույսերի, կենդանիների և մարդկանց մակաբույծներ են. առաջացնում են ասկարիդոզ, տրիխինելոզ, ֆիլարիատոզ և այլ հիվանդություններ:
  • 6. Փշագլուխները (գլանաճիճուներ) ապրում են անողնաշարավոր կենդանիների աղիներում: Մարմինը երկարավուն է (1–65 սմ), առջևի ծայրին գտնվում է կեռիկներով կնճիթը, որով կպչում է տիրոջ աղիների պատին: Կենդանիների ականտոցեֆալոզ հիվանդության հարուցիչներ են, երբեմն հիվանդանում են նաև մարդիկ: Հելմինթոզները որդեր, ճիճուներ, ամբողջ աշխա րհում տարածված կենդանատեսակներ են, որոն ց միզգալի մասը զարգացման որոշակի փուլում տեղակայվում է մարդու,կենդանիների օրգանիզմ ում ևբույսերի մեջ` առաջ բերելով որոշակի հիվա նդություններ,որոնք կոչվում են հելմինթոզներ:Բն ությանմեջ գոյություն ունի հելմինթների 2 խումբ` O 1)ազատ ապրող հելմինթներ, որոնք կյանքի ընթ ացքում ապրում են բնության մեջ` չառնչվելով ոչ միտեսակ կենդանու հետ: O 2)մակաբույծներ, որոնք կյանքի որոշակի փուլու մ ապրում են կենդանիների օրգանիզմի տարբեր օրգաններում:
  • 7. Հելմինթները, մակաբուծելով կենդանու օրգանիզմում, մեխանիկորեն վնասում ե ն այն օրգանը, որումտեղակայված են, սն վում են դրա հաշվին, իսկ իրենց կողմից արտադրված նյութերը թունավուրում են կենդանու օրգանիզմը: