ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
ΠΥΛΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΙΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
1. ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΓΛΩΣΣΑ
http://www.greek-language.gr/greekLang/i
2. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ
H «Πύλη για την ελληνική γλώσσα και τη γλωσσική
εκπαίδευση» είναι διαδικτυακό περιβάλλον που σχεδιάστηκε για
λογαριασμό του ΥΠΕΠΘ με προδιαγραφές εθνικής Πύλης για την
ελληνική γλώσσα και υλοποιήθηκε από το Κέντρο Ελληνικής
Γλώσσας (2004-2006).
•Απευθύνεται σε ερευνητές, φοιτητές, διδάσκοντες, μαθητές και
γενικότερα σε όλους/ες όσοι/ες ενδιαφέρονται για την ελληνική
γλώσσα, εντός και εκτός Ελλάδας.
•Επιχειρεί να καλύψει την ελληνική γλώσσα στη διαχρονία της
-αρχαία ελληνική, μεσαιωνική ελληνική, νέα ελληνική- αλλά και στη
συγχρονική της διάσταση.
•Παρέχει μια σειρά από ηλεκτρονικά εργαλεία (ηλεκτρονικά λεξικά,
σώματα κειμένων) και πλούσιο υποστηρικτικό υλικό για τη μελέτη
και τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στην πρωτοβάθμια και τη
δευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς και για κάθε μορφή άτυπης
διδασκαλίας της ελληνικής στο εσωτερικό της χώρας και στο εξωτερικό.
3. ΣΤΟΧΟΙ ΕΡΓΟΥ
Επιδίωξή μας είναι η Πύλη να αποτελέσει χρήσιμο, αξιόπιστο και
αποτελεσματικό περιβάλλον για:
•την υποστήριξη και διάδοση της ελληνικής στην ψηφιακή εποχή,
•τη διδασκαλία της ελληνικής ως μητρικής και ως δεύτερης / ξένης
γλώσσας,
•την υποστήριξη της έρευνας,
•τη λειτουργική ένταξη και γόνιμη αξιοποίηση των Τεχνολογιών της
Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση,
•την ενημέρωση σχετικά με τρέχουσες εξελίξεις και γεγονότα που
έχουν
ως αντικείμενό τους ζητήματα σχετικά με την ελληνική γλώσσα, την
ελληνική λογοτεχνία και τη διδασκαλία τους, αλλά και ζητήματα
εκπαιδευτικής φύσης.
Στην Πύλη έχει ενσωματωθεί το πλούσιο υλικό του Ηλεκτρονικού
Κόμβου (www.komvos.edu.gr), αναμορφωμένο και εμπλουτισμένο.
Η Πύλη αποτελεί ένα έργο σε συνεχή εξέλιξη που τροφοδοτείται και θα
τροφοδοτείται από την ερευνητική εργασία όλων των τμημάτων του
ΚΕΓ.
4. ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΗΜΑΘΙΑΣ
ΝΑΟΥΣΑ 9,10,11 ΜΑΪΟΥ 2008
http://ekped.gr/praktika/web/02_33k.swf
5. ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΚΟΜΒΟΙ
1) ΚΟΜΒΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ http://www.komvos.edu.gr/
2) ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html
3) ΨΗΦΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ http://dschool.edu.gr/
Α) ΦΩΤΟΔΕΝΔΡΟ – ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΒΙΝΤΕΟ, ΥΛΙΚΟΥ, ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ
http://photodentro.edu.gr/aggregator/
Β) STUDY FOR EXAMS – ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ http://www.
study4exams.gr/
Γ) ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ E-ME – ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ https://auth.e-me.edu.gr/
4) DIGITAL SCHOOL – ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ http://digitalschool.
minedu.gov.gr/
18. ΕΛΛΗΝΟΑΓΓΛΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
1. Απλή αναζήτηση λήμματος
Το πρώτο χαρακτηριστικό του λεξικού που συναντάτε όταν
επιχειρείτε μια αναζήτηση είναι ο "κυλιόμενος πίνακας« (drop
down) με όλους τους λεξικούς τύπους που ξεκινούν από το γράμμα
που έχει πληκτρολογηθεί. Για κάθε γράμμα που προστίθεται,
γίνεται περιορισμός των λημμάτων που εμφανίζονται.
Όταν επιλέγετε "Αναζήτηση και στο σώμα των λημμάτων", στα
αποτελέσματα εμφανίζονται όλα τα λήμματα που στο άρθρο τους
(ερμηνεία, παραδείγματα χρήσης, ετυμολογία) απαντάται η λέξη ή
το τμήμα λέξης που πληκτρολογείτε.
19. ΕΛΛΗΝΟΑΓΓΛΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
2. Αναζήτηση συνόλου λημμάτων
Ένα ακόμη χρήσιμο χαρακτηριστικό που υπάρχει
ενσωματωμένο στο λεξικό είναι η χρήση του συμβόλου "*".
Επιτρέπει μια "διαφορετική" αναζήτηση ενός λήμματος. Η
επιλογή αυτή είναι χρήσιμη, όταν θέλετε να ζητήσετε ομάδες
λέξεων που περιέχουν το μόρφημα ή την ακολουθία
χαρακτήρων που πληκτρολογείτε.
Παράδειγμα:
Αν χρησιμοποιήσετε "ανα*ος", θα βρείτε λήμματα που
περιέχουν στο ερμήνευμά τους τόσο τη λέξη "αναβρασμός" όσο
π.χ. και τη λέξη "αναγκασμός". Βέβαια, εκτός από τις
επιδιωκόμενες λέξεις θα εμφανιστούν και άλλες που έχουν
κάπου ένα "ανα" και μετά από κάποιο διάστημα ένα "ος",
συνεπώς πρέπει να γίνεται προσεκτική χρήση του
χαρακτηριστικού αυτού.
21. ΕΛΛΗΝΟΑΓΓΛΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
3. Σύνθετη Αναζήτηση
Στη "Σύνθετη Αναζήτηση" μπορείτε να αναζητήσετε λήμματα ή
ομάδες λημμάτων, που να προκύπτουν με συνδυασμούς
κριτηρίων.
Τα κριτήρια λειτουργούν συζευκτικά: όσα πιο πολλά κριτήρια
δώσετε τόσο λιγότερα λήμματα θα εμφανιστούν, γιατί ζητάμε
λήμματα που να ικανοποιούν ΟΛΑ τα κριτήρια που εισάγονται.
Όταν κάποιο κριτήριο δεν μας ενδιαφέρει, το αφήνουμε κενό.
Παράδειγμα:
Μπορείτε να βρείτε ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ που προέρχονται από τα
ΤΟΥΡΚΙΚΑ και έχουν σχέση με τον ΑΕΡΑ
28. ΕΛΛΗΝΟΑΓΓΛΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
Επιλογή και προβολή των λημμάτων
Επίσης, σας δίνεται η δυνατότητα να επιλέξετε από τα αποτελέσματα που
προκύπτουν, μόνο εκείνα τα λήμματα που θέλετε να κρατήσετε και να
προβάλετε από κάθε αναζήτηση.
Αυτό γίνεται επιλέγοντας το σχήμα του καλαθιού που βρίσκεται αριστερά
του κάθε λήμματος που μας ενδιαφέρει. Στη συνέχεια, έχουμε τη
δυνατότητα
να δούμε το σύνολο αυτών από την επιλογή "καλάθι".
Εμφάνιση των λημμάτων
Υπάρχει δυνατότητα επιλογής εναλλακτικών μορφών στην εμφάνιση των
λημμάτων (σύντομη, περισσότερο ανεπτυγμένη, περισσότερο ευδιάκριτη). Ο
χρήστης έχει πρόσβαση σε αυτές μέσω τριών μικρών κουμπιών στο δεξί
πάνω μέρος της σελίδας.
32. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
1. Απλή αναζήτηση λήμματος
Όταν επιχειρείτε μια αναζήτηση, εμφανίζεται ο κυλιόμενος
πίνακας (drop down menu) με όλους τους λεξικούς τύπους οι
οποίοι ξεκινούν από το γράμμα που έχει πληκτρολογηθεί. Για
κάθε γράμμα που προστίθεται, γίνεται περιορισμός των
εμφανιζόμενων λημμάτων.
Όταν επιλέγετε «Αναζήτηση και στο σώμα των λημμάτων», στα
αποτελέσματα εμφανίζονται όλα τα λήμματα που στο άρθρο
τους (ερμηνεία, παραδείγματα χρήσης, ετυμολογία) απαντάται
η λέξη ή το τμήμα της λέξης που πληκτρολογείτε.
33. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
2. Αναζήτηση συνόλου λημμάτων
Μπορείτε να πληκτρολογήσετε μέρος του λήμματος,
χρησιμοποιώντας τον αστερίσκο * για το υπόλοιπο.
Η επιλογή αυτή είναι χρήσιμη, όταν θέλετε να
ζητήσετε ομάδες λέξεων που περιέχουν το μόρφημα ή
την ακολουθία χαρακτήρων που πληκτρολογείτε.
34. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
Παραδείγματα:
κρατ* (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από «κρατ») : κράτος,
κρατισμός, κρατώ κλπ.
*κρατ* (όλες οι λέξεις που περιέχουν το «κρατ»):
αισθησιοκράτης, αισθησιοκρατία, αιτιοκρατία κλπ.
*ισμός (όλες οι λέξεις που λήγουν σε «ισμός»): ανιμισμός,
κρατισμός, υλισμός κλπ.
κ*ισμός (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από «κ» και λήγουν σε
«ισμός»): κλασικισμός, κομμουνισμός, κρατισμός κλπ
35. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
Επιλογή και προβολή των λημμάτων
Σας δίνεται η δυνατότητα να επιλέξετε από τα αποτελέσματα
κάθε αναζήτησης μόνο τα λήμματα που θέλετε να κρατήσετε
και να προβάλετε.
Αυτό γίνεται επιλέγοντας το σχήμα του καλαθιού που
βρίσκεται αριστερά του κάθε λήμματος που σας ενδιαφέρει.
Στη
συνέχεια, μπορείτε να προβάλετε το σύνολο από την επιλογή
«καλάθι - προβολή».
Εμφάνιση των λημμάτων
Υπάρχει δυνατότητα επιλογής εναλλακτικών μορφών στην
εμφάνιση των λημμάτων (σύντομη, περισσότερο ανεπτυγμένη,
περισσότερο ευδιάκριτη). Ο χρήστης έχει πρόσβαση σε αυτές
47. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
3. Σύνθετη Αναζήτηση
Στη «Σύνθετη Αναζήτηση» μπορείτε να αναζητήσετε λήμματα ή
ομάδες λημμάτων από το λεξικό, που εκπληρούν συνδυασμούς
κριτηρίων.
Τα κριτήρια λειτουργούν συζευκτικά: όσα πιο πολλά κριτήρια
δώσουμε τόσο λιγότερα λήμματα θα εμφανιστούν, γιατί ζητάμε
λήμματα που να ικανοποιούν ΟΛΑ τα κριτήρια που εισάγονται.
Όταν κάποιο κριτήριο δεν μας ενδιαφέρει, το αφήνουμε κενό.
Παράδειγμα:
Mπορείτε να βρείτε ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ που προέρχονται από τα
ΙΤΑΛΙΚΑ και έχουν σχέση με τη ΘΑΛΑΣΣΑ.
49. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
1. Στο πρώτο πεδίο μπορείτε να πληκτρολογήσετε μέρος
του λήμματος, χρησιμοποιώντας τον αστερίσκο * για το
υπόλοιπο.
Η επιλογή αυτή είναι χρήσιμη, όταν θέλετε να ζητήσετε ομάδες
λέξεων που περιέχουν το μόρφημα ή την ακολουθία
χαρακτήρων που πληκτρολογείτε.
Παραδείγματα:
κρατ* (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από «κρατ») : κράτος,
κρατισμός, κρατώ κλπ.
*κρατ* (όλες οι λέξεις που περιέχουν το «κρατ»):
αισθησιοκράτης, αισθησιοκρατία, αιτιοκρατία κλπ.
*ισμός (όλες οι λέξεις που λήγουν σε «ισμός»): ανιμισμός,
κρατισμός, υλισμός κλπ.
κ*ισμός (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από «κ» και λήγουν σε
«ισμός»): κλασικισμός, κομμουνισμός, κρατισμός κλπ
50. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
2. Τύπος Λήμματος
Εμφανίζεται ένα μενού προεπιλογών που περιλαμβάνει τις διάφορες
γραμματικές κατηγορίες, ώστε να επιλέξετε το μέρος του λόγου που σας
ενδιαφέρει.
3. Κλιτικό Παράδειγμα
Το εικονίδιο «Συντομογραφίες» παραπέμπει σε τρεις κατηγορίες κλιτών
μερών του λόγου (Ρήματα, Ουσιαστικά, Επίθετα), για καθεμία από τις οποίες
εμφανίζεται ο αντίστοιχος κατάλογος κωδικών των κλιτικών τους
παραδειγμάτων. Από τον κατάλογο αυτό μπορείτε να επιλέξετε έναν ή
περισσότερους κωδικούς κλιτικών παραδειγμάτων και να τους αποστείλετε
στο αντίστοιχο πεδίο της σύνθετης αναζήτησης.
Η επιλογή αυτή είναι χρήσιμη, όταν θέλετε να ζητήσετε ομάδες λέξεων που
εμπίπτουν στο κλιτικό παράδειγμα που επιλέγετε.
Για παράδειγμα, η επιλογή του κωδικού Ε10 μας δίνει όλα τα λήμματα του
λεξικού που κλίνονται σαν το επίθετο «ο συνεχής, η συνεχής, το συνεχές».
51. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
4. Ερμήνευμα
Το πεδίο αυτό είναι ανοιχτό και σας επιτρέπει να εισαγάγετε έναν όρο, ο
οποίος ανιχνεύεται στο σύνολο του ερμηνευτικού μέρους του λήμματος.
Υπόδειξη: Μη χρησιμοποιείτε ολόκληρες λέξεις, προτιμήστε το θέμα τους·
π.χ. δώστε "πολεμ", αντί για "πόλεμος", "πολεμικός" κλπ.
Η επιλογή αυτή είναι χρήσιμη, όταν θέλετε να ζητήσετε ομάδες λέξεων
εννοιολογικά συγγενείς.
5. Παράδειγμα Χρήσης
Εδώ πληκτρολογείτε μια λέξη, η οποία περιμένετε να εμφανιστεί σε πρόταση
που είναι παράδειγμα χρήσης του λήμματος.
Υπόδειξη: Μη χρησιμοποιείτε ολόκληρες λέξεις, προτιμήστε το θέμα τους·
π.χ. δώστε "πολεμ", αντί για "πόλεμος", "πολεμικός" κλπ.
52. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
6. Επίπεδο Ύφους
Το μενού προεπιλογών που εμφανίζεται περιλαμβάνει
διαφορετικά επίπεδα ύφους, τα οποία αφορούν είτε όλο το
λήμμα είτε κάποια από τις σημασίες του, ώστε να επιλέξετε
αυτό που σας ενδιαφέρει.
Για παράδειγμα, με την επιλογή «ειρωνικό», θα εμφανιστούν
α) λήμματα που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά σε ειρωνικό
επίπεδο ύφους,
π.χ.: γυαλάκιας ο [jalákas] O4 πληθ. γυαλάκηδες: (ειρ.) αυτός
που φοράει γυαλιά. [γυαλ(ί) -άκιας]
β) λήμματα που μία τους σημασία χρησιμοποιείται σε ειρωνικό
επίπεδο ύφους,
π.χ. ασκέρι το [askéri] O44: 1. (παρωχ.) τμήμα
στρατού. 2. (οικ.) όχλος, συρφετός. || (ειρ.) πολυμελής ομάδα ή
οικογένεια: Πλάκωσε τ΄ ασκέρι. [τουρκ. asker -ι]
53. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
7. Χρήση
Επιλέγετε την επιθυμητή χρήση της λέξης. Αυτό θα περιορίσει
την αναζήτηση σε λέξεις που μία τουλάχιστον σημασία τους
έχει τη συγκεκριμένη χρήση.
8. Σημασιολογικό πεδίο
Επιλέγετε το σημασιολογικό πεδίο στο οποίο ανήκει η σημασία
ή κάποια από τις σημασίες του λήμματος. Η επιλογή αυτή είναι
χρήσιμη, όταν θέλετε να ζητήσετε ομάδες λέξεων που
σχετίζονται με κάποια θεματική περιοχή.
54. ΛΕΞΙΚΟ ΚΟΙΝΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
9. Γραμματική - Σύνταξη
Επιλέγετε τον επιθυμητό τρόπο σύνταξης της λέξης. Αυτό θα
περιορίσει την αναζήτηση σε λέξεις που μία τουλάχιστον
σημασία τους συντάσσεται με τον συγκεκριμένο τρόπο.
Για παράδειγμα, με την επιλογή «ως επίθετο» θα εμφανιστούν
λήμματα που, ενώ ανήκουν σε άλλη γραμματική κατηγορία,
χρησιμοποιούνται με τη σημασία επιθέτου και συντάσσονται
αναλόγως, όπωςαγορέ [aγoré] επίρρ.: (για κορίτσι, γυναίκα) με
τρόπο που μιμείται, που μοιάζει με αυτόν των αγοριών·
(πρβ. αγορίστικα): Έχει τα μαλλιά της κομμένα αγορέ. || (ως
επίθ. ): Ντύσιμο / στιλ αγορέ. [αγόρ(ι) -έ]
57. ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ ΛΕΞΙΚΟ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
1. Αναζήτηση λήμματος
Το πρώτο χαρακτηριστικό του λεξικού που συναντάτε όταν επιχειρείτε μια
αναζήτηση είναι ο "κυλιόμενος πίνακας" (drop-down) με όλους τους
λεξικούς τύπους που ξεκινούν από το γράμμα που έχει πληκτρολογηθεί. Για
κάθε γράμμα που προστίθεται, γίνεται περιορισμός των λημμάτων που
εμφανίζονται.
Επιλέγοντας οποιοδήποτε γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου
μεταφερόσαστε στην οθόνη όπου παρατίθενται αλφαβητικά όλα τα
λήμματα του αντίστοιχου γράμματος του λεξικού.
Εμφανίζεται επίσης η πρόσθετη επιλογή «Αποστολή στα Σώματα» κάτω από
τον τίτλο «Αναζήτηση». Μέσω αυτής, έχετε τη δυνατότητα να επιλέξετε για
ένα συγκεκριμένο λήμμα, προϊόν κάποιας μορφής αναζήτησης στα λεξικά, να
δείτε τις εμφανίσεις του στα σώματα κειμένων.
Όταν επιλέγετε "Αναζήτηση και στο σώμα των λημμάτων", στα
αποτελέσματα εμφανίζονται όλα τα λήμματα όπου απαντάται η λέξη ή το
58. ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ ΛΕΞΙΚΟ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
2. Αναζήτηση συνόλου λημμάτων
Ένα ακόμη χρήσιμο χαρακτηριστικό που υπάρχει ενσωματωμένο στο λεξικό
είναι η χρήση του συμβόλου "*". Επιτρέπει μια "διαφορετική" αναζήτηση
ενός λήμματος. Η επιλογή αυτή είναι χρήσιμη, όταν θέλετε να ζητήσετε
ομάδες λέξεων που περιέχουν το μόρφημα ή την ακολουθία χαρακτήρων
που πληκτρολογείτε.
Αν για παράδειγμα χρησιμοποιήσετε "*παρα*", θα βρείτε λήμματα που
περιέχουν στο ερμήνευμά τους το "παρα" σε οποιαδήποτε θέση, είτε στην
αρχή, στη μέση ή στο τέλος αυτού, όπως τα "παραξενάδα",
"απαράλλαγα","αμπάρα".
Το Αντίστροφο λεξικό είναι φυσικά πρόσφορο για αναζήτηση λέξεων βάσει
της κατάληξής τους. Πληκτρολογώντας μία οποιαδήποτε κατάληξη θα
εμφανιστεί η λίστα των λέξεων του λεξικού με την κατάληξη αυτή. Ισχύουν
οι ίδιοι κανόνες πληκτρολόγησης λημμάτων με τη διαφορά ότι δεν
απαιτείται η χρήση του "* " στην αρχή. Για παράδειγμα, πληκτρολογώντας
"ισμός" θα εμφανιστούν οι ίδιες λέξεις με το εάν πληκτρολογήσετε "*ισμός".
59. ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ ΛΕΞΙΚΟ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
3. Επιλογή και προβολή των λημμάτων
Επίσης, σας δίνεται η δυνατότητα να επιλέξετε από τα αποτελέσματα που
προκύπτουν, μόνο εκείνα τα λήμματα που θέλετε να κρατήσετε και να
προβάλετε από κάθε αναζήτηση.
Αυτό γίνεται επιλέγοντας το σχήμα του καλαθιού που βρίσκεται αριστερά
του κάθε λήμματος που μας ενδιαφέρει. Στη συνέχεια, έχουμε τη
δυνατότητα
να δούμε το σύνολο αυτών από την επιλογή "καλάθι".
4. Εμφάνιση των λημμάτων
Υπάρχει δυνατότητα επιλογής εναλλακτικών μορφών στην εμφάνιση των
λημμάτων (σύντομη, περισσότερο ανεπτυγμένη, περισσότερο ευδιάκριτη). Ο
χρήστης έχει πρόσβαση σε αυτές μέσω τριών μικρών κουμπιών στο δεξί
πάνω μέρος της σελίδας.
71. ΕΠΙΤΟΜΗ ΛΕΞΙΚΟΥ ΚΡΙΑΡΑ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
1. Απλή αναζήτηση λήμματος
Το πρώτο χαρακτηριστικό του λεξικού που συναντάτε όταν
επιχειρείτε μια αναζήτηση είναι ο "κυλιόμενος πίνακας" (drop
down) με όλους τους λεξικούς τύπους που ξεκινούν από το
γράμμα που έχει πληκτρολογηθεί. Για κάθε γράμμα που
προστίθεται, γίνεται περιορισμός των λημμάτων που
εμφανίζονται.
Όταν επιλέγετε "Αναζήτηση και στο σώμα των λημμάτων", στα
αποτελέσματα εμφανίζονται όλα τα λήμματα που στο άρθρο
τους (ερμηνεία, παραδείγματα χρήσης, ετυμολογία) απαντάται
η λέξη ή το τμήμα λέξης που πληκτρολογείτε.
72. ΕΠΙΤΟΜΗ ΛΕΞΙΚΟΥ ΚΡΙΑΡΑ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
2. Αναζήτηση συνόλου λημμάτων
Ένα ακόμη χρήσιμο χαρακτηριστικό που υπάρχει
ενσωματωμένο στο λεξικό είναι η χρήση του συμβόλου "*".
Επιτρέπει μια "διαφορετική" αναζήτηση ενός λήμματος.
Η επιλογή αυτή είναι χρήσιμη, όταν θέλετε να ζητήσετε ομάδες
λέξεων που περιέχουν το μόρφημα ή την ακολουθία
χαρακτήρων που πληκτρολογείτε.
73. ΕΠΙΤΟΜΗ ΛΕΞΙΚΟΥ ΚΡΙΑΡΑ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
Παράδειγμα:
Αν για παράδειγμα χρησιμοποιήσετε "*γραπτ*", θα βρείτε
λήμματα που περιέχουν στο ερμήνευμά τους το "γραπτ", όπως
τα "απαράγραπτος", "απερίγραπτος", "γραπτός".
γραπτ* (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από " γραπτ") : γραπτός
*γραπτ* (όλες οι λέξεις που περιέχουν το "γραπτ"):
απαράγραπτος, απερίγραπτος,γραπτός, ευπαράγραπτος
*ισμος (όλες οι λέξεις που λήγουν σε "ισμός") : αποχαιρετισμός,
μετατοπισμός, ορισμός
κ*ισμος (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από "κ" και λήγουν σε
"ισμός") : καθαρισμός, καλλωπισμός, κατηχισμός κλπ
74. ΕΠΙΤΟΜΗ ΛΕΞΙΚΟΥ ΚΡΙΑΡΑ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
Επιλογή και προβολή των λημμάτων
Επίσης, σας δίνεται η δυνατότητα να επιλέξετε από τα
αποτελέσματα που προκύπτουν, μόνο εκείνα τα λήμματα που
θέλετε να κρατήσετε και να προβάλετε από κάθε αναζήτηση.
Αυτό γίνεται επιλέγοντας το σχήμα του καλαθιού που
βρίσκεται αριστερά του κάθε λήμματος που μας ενδιαφέρει. Στη
συνέχεια, έχουμε τη δυνατότητα να δούμε το σύνολο αυτών
από την επιλογή "καλάθι".
Εμφάνιση των λημμάτων
Υπάρχει δυνατότητα επιλογής εναλλακτικών μορφών στην
εμφάνιση των λημμάτων (σύντομη, περισσότερο ανεπτυγμένη,
περισσότερο ευδιάκριτη). Ο χρήστης έχει πρόσβαση σε αυτές
μέσω τριών μικρών κουμπιών στο δεξί πάνω μέρος της σελίδας.
76. ΕΠΙΤΟΜΗ ΛΕΞΙΚΟΥ ΚΡΙΑΡΑ
ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
3. Σύνθετη Αναζήτηση
Στη "Σύνθετη Αναζήτηση" μπορείτε να αναζητήσετε λήμματα ή
ομάδες λημμάτων, που να προκύπτουν με συνδυασμούς
κριτηρίων.
Τα κριτήρια λειτουργούν συζευκτικά: όσα πιο πολλά κριτήρια
δώσετε τόσο λιγότερα λήμματα θα εμφανιστούν, γιατί ζητάμε
λήμματα που να ικανοποιούν ΟΛΑ τα κριτήρια που εισάγονται.
Όταν κάποιο κριτήριο δεν μας ενδιαφέρει, το αφήνουμε κενό.
Παράδειγμα:
Μπορείτε να βρείτε ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ που προέρχονται από τα
ΤΟΥΡΚΙΚΑ και έχουν σχέση με τον ΆΝΕΜΟ.
144. Σύντομο ιστορικό της παιδαγωγικής αξιοποίησης των υπολογιστών στη
διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας - Δημήτρης Κουτσογιάννης (2007)
ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
149. ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΓΙΑ
ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
ΤΗΣ Ν.Ε.
Στην ενότητα αυτή
παρουσιάζονται τα
διαθέσιμα για την
ελληνική γλώσσα
εκπαιδευτικά
λογισμικά με βάση το
διδακτικό στόχο (η
ελληνική ως μητρική,
δεύτερη ή ξένη), το
περιεχόμενο
(ασκήσεις,
γραμματική, κά) και
την κατηγορία στην
οποία ανήκουν.
158. ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΟ
Στην ενότητα αυτή
παρουσιάζονται βασικές έννοιες
που συνδέονται με την
πραγμάτωση του λόγου πάνω
από το επίπεδο της
γραμματικής πρότασης.
Διευκρινίζονται οι όροι επίπεδο
ύφους [register] και γένος
λόγου [genre], που είναι
απαραίτητοι για τη μελέτη κάθε
ποικιλίας κειμένου
(προφορικού-γραπτού,
μονολογικού-συνομιλιακού).
Τέλος, προτείνεται μια
ταξινόμηση των γενών λόγου
και των ειδών κειμένου,
προσανατολισμένη στις
διδακτικές ανάγκες του
μαθήματος 'Εκφραση - 'Εκθεση.
166. ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ
ΑΝΑΓΝΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Βοηθά στον
αντικειμενικό καθορισμό
του βαθμού δυσκολίας
των εξεταστικών
κειμένων. Οι
διδάσκοντες, μπορούν να
εφαρμόσουν το
συγκεκριμένο
πρόγραμμα για να
αξιολογήσουν το βαθμό
αναγνωσιμότητας των
κειμένων που
χρησιμοποιούν με στόχο
να εντοπίσουν αν είναι
κατάλληλα για το
επίπεδο ελληνομάθειας
των μαθητών τους.
167. ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ
ΑΝΑΓΝΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Οι χρήστες μπορούν
με μια πολύ απλή
κίνηση, αφού
επιλέξουν το κείμενο
που τους ενδιαφέρει,
να το επικολλήσουν
στο παράθυρο που
ανοίγει στο
πρόγραμμα ώστε να
εμφανιστούν οι
δείκτες
αναγνωσιμότητας
170. ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
Το λογισμικό που αναπτύξαμε υπολογίζει τον βαθμό αναγνωσιμότητας
κειμένων στα νέα ελληνικά με βάση 4 δείκτες,
FleschReadingEase, αξιολογεί ένα κείμενο με βάση μία κλίμακα εκατό
βαθμών όπου όσο υψηλότερος είναι ο βαθμός τόσο πιο ευκολονόητο είναι
το κείμενο
Flesch-KincaidGradeLevel, ευκολία/δυσκολία κειμένου σύμφωνα με το
ηλικιακό επίπεδο ή την τάξη του μαθητή,
SMOG, δείκτης αναγνωσιμότητας ο οποίος χρησιμοποιείται κυρίως στις
Ηνωμένες Πολιτείες και ιδιαίτερα σε επίσημα κρατικά έγγραφα. Τα
αποτελέσματά που εξάγονται με το δείκτη αυτόν ανάγονται στις βαθμίδες
βασικής εκπαίδευσης.
FleschFogIndex, ο πιο σύνθετος δείκτη ο οποίος λαμβάνει υπόψη του, εκτός
από τις παραμέτρους του FleschReadingEase, τον αριθμό προθημάτων και
επιθημάτων των λέξεων που συνθέτουν ένα κείμενο.
176. Στρατηγικές μάθησης
και διδακτικές
προτάσεις
Ο ιστότοπος περιλαμβάνει
τέσσερις ενότητες: την
κατανόηση του προφορικού λόγου
, την
κατανόηση του γραπτού λόγου
, την
παραγωγή του προφορικού λόγου
και την
παραγωγή του γραπτού λόγου
. Κάθε ενότητα διακρίνεται
σε δύο μέρη-υποενότητες:
το θεωρητικό και το
εφαρμοσμένο.
Για κάθε ενότητα
προτείνονται
δραστηριότητες με κλίμακα
δυσκολίας, από πιο απλές
(κλίμακα Α) έως πιο
απαιτητικές (κλίμακα Δ)
180. Διδακτικό εγχειρίδιο: «Από
τη λέξη στο κείμενο»
Πρόκειται για βοήθημα που
στόχο του έχει την
ανάπτυξη του λεξιλογίου
των μαθητών της ελληνικής
ως δεύτερης/ξένης
γλώσσας. Κορμό του
αποτελούν συγκεκριμένα
κείμενα, τα οποία εμπίπτουν
σε επιλεγμένες ενότητες με
θέματα που σχετίζονται με
την καθημερινή ζωή. Μέσα
σε αυτές τις ενότητες
παρουσιάζονται, με
παραδείγματα, οι
συνώνυμες και αντίθετες
λέξεις, καθώς και οι
παράγωγες και σύνθετες
λέξεις που κυρίως
ενδιαφέρουν τους χρήστες.
181. «Από τη λέξη στο
κείμενο»
ΜΕΡΟΣ: Α΄
ΚΕΙΜΕΝΑ ΜΕ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΚΟΛΟΥΘΕΣ
ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ:
-ΦΥΣΗ/ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
-ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
-ΓΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
-ΠΟΛΕΙΣ
182. «Από τη λέξη στο
κείμενο»
ΜΕΡΟΣ: Β΄
--ΠΑΡΑΓΩΓΗ
1)ΠΡΟΘΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ
2)ΕΠΙΘΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ
--ΣΥΝΘΕΣΗ
1)ΑΠΛΑ
2)ΣΥΝΘΕΤΑ
--ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ
-ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ
-ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΑ
204. ΠΡΩΤΕΑΣ
Εδώ μπορείτε να βρείτε 2000 περίπου σενάρια για τη διδασκαλία της
αρχαιοελληνικής και νεοελληνικής γλώσσας και γραμματείας με την
αξιοποίηση των ψηφιακών μέσων. Αναπτύχθηκαν και εφαρμόστηκαν από
εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν σε διαδικτυακές κοινότητες για τρία
χρόνια και καλύπτουν περισσότερο από το 30% του σχολικού χρόνου.
Η πρωτοτυπία του εγχειρήματος έγκειται στα εξής:
- Ανάπτυξη των σεναρίων από εν ενεργεία εκπαιδευτικούς μετά από
συνεργασία σε διαδικτυακές κοινότητες.
- Το κάθε σενάριο εφαρμόστηκε στην πράξη από δύο εκπαιδευτικούς
(τον/την συντάκτη/ρια και έναν/μία ακόμη). Σε κάθε εφαρμογή
παρατίθενται αναλυτικά σχόλια και τεκμήρια από τη διδασκαλία στην
τάξη.
- Τα σενάρια βρίσκονται σε βάση δεδομένων, η οποία έχει σχεδιαστεί έτσι
ώστε να είναι δυνατή μια δυναμική αναζήτησή τους.
228. 07) Προτεινόμενο ψηφιακό σύστημα
διδασκαλίας και μάθησης:
Ψηφιακοί πόροι ΚΕΓ
http://www.greek-language.gr/digitalResources/index.html
Οι Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα περιλαμβάνουν ποικίλους
ψηφιακούς πόρους, σώματα κειμένων, εργαλεία, μελέτες, οπτικο-
ακουστικό υλικό, οδηγούς, εκπαιδευτικά σενάρια κ.ά., που λειτουργούν
συμπληρωματικά με το ήδη διαθέσιμο υλικό στην Πύλη για την Ελληνική
Γλώσσα.
229. Προτεινόμενο ψηφιακό σύστημα
διδασκαλίας και μάθησης:
Ψηφιακοί πόροι ΚΕΓ
Νέα Ελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία (Νεοελληνική Γλώσσα)
Τα σχολικά βιβλία του
Δημοτικού σε
επεξεργασμένη μορφή
(βάση δεδομένων), με
σύνθετες δυνατότητες
αναζήτησης
Ψηφιακή αποδελτίωση της
ελληνικής γλώσσας από
τον 18ο αιώνα ως σήμερα
μέσα από αυθεντικές
γραμματειακές πηγές της
νέας ελληνικής
Γλωσσάρι όρων
γλωσσολογίας που
χρησιμοποιούνται στα
σχολικά εγχειρίδια με
λήμματα εν είδει
διδακτικών
παραδειγμάτων
230. ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Λεξικά της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (-)
Γραμματική της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (-)
Μικρό Λεξικό Γλωσσολογικών Όρων (-)
Αρχείο Δ.Ι. Γεωργακά (-)
231. Προτεινόμενο ψηφιακό σύστημα διδασκαλίας και
μάθησης:
Ψηφιακοί πόροι ΚΕΓ
Νέα Ελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία (Νεοελληνική Λογοτεχνία)
Περιήγηση σε
λογοτεχνικούς τόπους
πόλεων με τη χρήση
διαδραστικών
ψηφιακών χαρτών
Σώματα κειμένων &
συμφραστικοί πίνακες για
σημαντικούς νεοέλληνες
ποιητές του 19ου και 20ού
αιώνα
Πολυμεσικός
οδηγός για την
ανάγνωση της
λογοτεχνίας
Ιστορικά στιγμιότυπα, από το
1770 μέχρι σήμερα, όπως
αποτυπώνονται σε λογοτεχνικά
κείμενα και ιστορικές πηγές
Εγκυκλοπαιδική βάση δεδομένων
με υλικό από τις Ιστορίες της
νεοελληνικής λογοτεχνίας και
γραμματολογικές μελέτες,
εμπλουτισμένη πολυμεσικά
Ψηφιακό περιβάλλον για την
ανάγνωση, τη διδασκαλία, την
έρευνα και μελέτη της γλώσσας και
των κειμένων της Μεσαιωνικής
Δημώδους Γραμματείας της
περιόδου μέχρι το τέλος του 17ου
αιώνα (1670)
232. ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Λογοτεχνία και Πόλεις (+)
Ιστορία και Λογοτεχνία (+)
Πρόσωπα και θέματα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (+)
Ανεμόσκαλα (+)
Εξερευνώ τις Ιστορίες (+)
Οδηγός για τη Λογοτεχνία (-)
Σύμμεικτα της Νεοελληνικής Φιλολογίας (-)
Δημώδης Γραμματεία Αρχές-1669 (-)
234. Τι είναι το αρχείο Γεωργακά;
• Είναι ένα λεξικογραφικό αρχείο δυόμιση εκατομμυρίων δελτίων,
προϊόν συστηματικής και ακαταπόνητης αποδελτίωσης της νέας
ελληνικής γλώσσας που πραγματοποιήθηκε υπό την εποπτεία του
καθηγητή Γλωσσολογίας Δημητρίου Γεωργακά (1902-1990).
235. Τι είναι το αρχείο Γεωργακά;
• Είναι ένα λεξικογραφικό αρχείο δυόμιση εκατομμυρίων δελτίων,
προϊόν συστηματικής και ακαταπόνητης αποδελτίωσης της νέας
ελληνικής γλώσσας που πραγματοποιήθηκε υπό την εποπτεία του
καθηγητή Γλωσσολογίας Δημητρίου Γεωργακά (1902-1990).
• Είναι το πρώτο, και μέχρι στιγμής το μοναδικό, λεξικογραφικό
αρχείο της Νέας Ελληνικής που ψηφιοποιείται και δημοσιεύεται
στο διαδίκτυο.
236. Τι είναι το αρχείο Γεωργακά;
• Είναι ένα λεξικογραφικό αρχείο δυόμιση εκατομμυρίων δελτίων,
προϊόν συστηματικής και ακαταπόνητης αποδελτίωσης της νέας
ελληνικής γλώσσας που πραγματοποιήθηκε υπό την εποπτεία του
καθηγητή Γλωσσολογίας Δημητρίου Γεωργακά (1902-1990).
• Είναι το πρώτο, και μέχρι στιγμής το μοναδικό, λεξικογραφικό
αρχείο της Νέας Ελληνικής που ψηφιοποιείται και δημοσιεύεται
στο διαδίκτυο.
• Αυτή τη στιγμή περιλαμβάνει περίπου 180.000 λήμματα.
237. Τι είναι το αρχείο Γεωργακά;
• Είναι ένα λεξικογραφικό αρχείο δυόμιση εκατομμυρίων
δελτίων, προϊόν συστηματικής και ακαταπόνητης
αποδελτίωσης της νέας ελληνικής γλώσσας που
πραγματοποιήθηκε υπό την εποπτεία του καθηγητή
Γλωσσολογίας Δημητρίου Γεωργακά (1902-1990).
• Είναι το πρώτο, και μέχρι στιγμής το μοναδικό,
λεξικογραφικό αρχείο της Νέας Ελληνικής που
ψηφιοποιείται και δημοσιεύεται στο διαδίκτυο.
• Αυτή τη στιγμή περιλαμβάνει περίπου 180.000
λήμματα.
• Θα δημοσιευτεί ως μέρος των Ψηφίδων το φθινόπωρο
του 2015.
238. Ποια περίοδο της γλώσσας καλύπτει;
• H ύλη χρονολογικά περιλαμβάνει νεοελληνικές λέξεις κατά αύξουσα
γεωμετρική πρόοδο, αρχίζοντας από τον 18ον αιώνα, περισσότερες του
19ου αιώνα, πολύ περισσότερες του 20ού και ακόμη πολυαριθμότερες
ιδιαίτερα του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. […] Tο λεξικό διατηρεί
επίσης για χάρη του χρήστη και λέξεις χρήσιμες και ειδικούς όρους που
ήταν σε χρήση στο παρελθόν και που ανάγονται στον 15ον αιώνα ή και
νωρίτερα: έτσι υπάρχουν λέξεις σε περιγραφές αρχαιολογικών και
καλλιτεχνικών ευρημάτων σε μουσεία, λέξεις που αναφέρονται σε τέτοια
ευρήματα στους οδηγούς διαφόρων μουσείων, αρχιτεκτονικοί και
οικιστικοί όροι κ.λπ.
239. Ποιες είναι οι πηγές του υλικού;
• […] Έχουν αποδελτιωθεί χίλιοι περίπου επιλεγμένοι τόμοι (μεταξύ
τους και ανθολογίες και συλλογικά έργα). Kαι στα συντεταγμένα
άρθρα (εκτός από τις φράσεις και τα χωρία που δίνονται ανώνυμα,
δηλαδή χωρίς επώνυμο συγγραφέα) στα χωρία που παραθέτονται
για τη διασάφηση των διαφόρων σημασιών δίδεται το όνομα του
εκάστοτε συγγραφέα.
240. Ποιες είναι οι πηγές του υλικού;
• Tο αποδελτιωμένο υλικό προέρχεται
(α) από σημειώσεις από τον προφορικό λόγο,
(β) από εφημερίδες, περιοδικά, αγγελίες, προγράμματα
θεάτρων κ.λπ.,
(γ) παραμύθια, παροιμίες, δημοτικά τραγούδια,
συλλογικούς τόμους, ανθολογίες πεζογραφίας
(συμπεριλαμβάνονται πεζογραφία ειδικοτήτων, όπως
παιδείας, ιατρικής, φιλοσοφίας, καλών τεχνών κ.λπ.),
ανθολογίες ποιήσεως· χωριστές εκδόσεις συγγραφέων,
ποιητών και πεζογράφων· έργα ειδικών στην παιδεία, τις
πολιτικές επιστήμες, τις θετικές επιστήμες, την οικονομία, τη
φιλοσοφία, τις καλές τέχνες κ.λπ.
241. Ποιοι ήταν οι στόχοι δημιουργίας του
αρχείου;
• Είχε από το 1981 εκφράσει την επιθυμία του ο Γεωργακάς να
κατοχυρώσει τρεις στόχους με την εξής αξιολογική σειρά: Το αρχειακό του
υλικό να αποτελέσει
(α) τη βάση του Ελληνο-Αγγλικού Λεξικού και
(β) ενός Ελληνο-Ελληνικού Λεξικού· επίσης,
(γ) το υλικό και η συνοδευτική βιβλιοθήκη "να διατηρηθούν στο διηνεκές,
εγκατεστημένα στην Ελλάδα, σε ελληνικό ίδρυμα, το οποίο θα πρέπει να
εξυπηρετεί τον ελληνικό και ξένο επιστημονικό κόσμο σε ερευνητικές
εργασίες σχετικές με τη νεοελληνική γλώσσα. Ο λόγος για τη μελλοντική
διατήρηση του υλικού είναι ότι το μη επεξειργασμένο αρχειακό υλικό
είναι πολλαπλάσιο από το χρησιμοποιούμενο στα συντεταγμένα άρθρα
του Λεξικού και γι' αυτό πολύτιμο για γλωσσικές έρευνες και μελέτες. Το
αρχείο αυτό δεν μπορεί να παραπεταχτεί σε μια αποθήκη ούτε να
συγχωνευτεί με άλλο αρχείο, που δεν έχει σχέση με την Κοινή και λόγια
δημοτική".
242. Μορφή του ηλεκτρονικού αρχείου Γεωργακά
• Το ψηφιακό αρχείο Γεωργακά θα έχει τη μορφή
ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού περιβάλλοντος με
δυνατότητες σύνθετης αναζήτησης. Περιλαμβάνει
αλφαβητικό κατάλογο λημμάτων που περιέχουν
ψηφιοποιημένα δελτάρια, χαρακτηρισμένα με
μεταδεδομένα για την ταυτοποίηση της γραμματικής
κατηγορίας και της πηγής και για τη δυνατότητα
αναζήτησης βάσει παραμέτρων.
243. Σχέση του ηλεκτρονικού αρχείου Γεωργακά με
τα ηλεκτρονικά λεξικά και σώματα κειμένων:
• Περιλαμβάνει αλφαβητικό λημματολόγιο.
• Παρέχει δυνατότητα αναζήτησης τμημάτων λέξεων, π.χ.
%λογο%.
• Δεν περιλαμβάνει ερμηνεύματα. Όταν επιλέγουμε ένα
λήμμα, εμφανίζονται δελτία που παρουσιάζουν τη χρήση
του σε σύντομα κείμενα ή τη μετάφρασή του σε άλλες
γλώσσες, κυρίως στα αγγλικά.
• Τα δελτία έχουν μορφή φωτογραφίας και δεν είναι δυνατή η
ηλεκτρονική αναζήτηση στο εσωτερικό των παραθεμάτων
τους.
244. Σχέση του ηλεκτρονικού αρχείου Γεωργακά με
τα ηλεκτρονικά λεξικά και σώματα κειμένων:
Είναι δυνατή η σύνθετη αναζήτηση με βάση τις εξής
παραμέτρους:
•το λήμμα,
•τον τύπο λήμματος (γραμματική κατηγορία),
•τον συγγραφέα,
•τον τίτλο έργου ή την εφημερίδα / περιοδικό,
•τη χρονική περίοδο έκδοσης του έργου,
•το είδος πηγής (επιστημονικό, χρηστικό, λογοτεχνικό έργο,
προσωπικές σημειώσεις κλπ.).
245. Αξιοποίηση του αρχείου Γεωργακά στην
εκπαιδευτική πρακτική
• Το ηλεκτρονικό αρχείο Γεωργακά θα ενταχθεί στους
ψηφιακούς πόρους των Ψηφίδων για την ελληνική γλώσσα
& τη γλωσσική εκπαίδευση.
• Θα συνοδεύεται από παραδείγματα εκπαιδευτικών
δραστηριοτήτων που εμπλέκουν το αρχείο Γεωργακά στη
διδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και
Γραμματείας, της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και της
Νεοελληνικής Γλώσσας.
246. Το Ελληνο-αγγλικό Λεξικό Γεωργακά
• Μέχρι στιγμής έχει εκδοθεί ο πρώτος τόμος που περιλαμβάνει το
γράμμα α (α – άωτον).
• Βιβλιογραφικά στοιχεία: Γεωργακάς, Δ. (επιμ.). 2005. A Modern Greek-English
Dictionary: Volume 1 (A). Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
247. Το Ελληνο-αγγλικό Λεξικό Γεωργακά
• Είναι διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή στην Πύλη για την
Ελληνική Γλώσσα
http://www.greek-language.gr
• στη διαδρομή: Νέα Ελληνική Εργαλεία Ηλεκτρονικά
Λεξικά
248. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Ανεμόσκαλα
Περιλαμβάνει σώματα
κειμένων &
συμφραστικούς πίνακες
για Νεοέλληνες ποιητές
του 19ου και 20ού αιώνα
249. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Περιλαμβάνει:
Χρονολόγιο
Εργοβιογραφικό
Εργογραφία-
βιβλιογραφία-
Δικτυογραφία
251. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Παρέχεται η δυνατότητα:
1.απλής αναζήτησης λεκτικού τύπου σε όλο
το έργο ενός ποιητή ή σε επιμέρους
συλλογές ή σε περισσότερους από έναν
ποιητές (συνδυαστική αναζήτηση)
2.αναζήτησης σε συγκεκριμένους
καταλόγους λέξεων ή με εφαρμογή ειδικών
κριτηρίων
253. Ψηφιδεσ
για την ελληνική γλώσσα
Πρόσωπα και
θέματα της
Νεοελληνικής
Λογοτεχνίας
Πολυμεσική
παρουσίαση της
ιστορίας της
νεοελληνικής
λογοτεχνίας: από
την Κρητική
Αναγέννηση
μέχρι και τη γενιά
του 1970 (17ος
-
20ός
αιώνας).
254. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Η πλοήγηση
μπορεί να
γίνει από:
α) το
λημματολόγιο
β) το πεδίο
αναζήτησης
γ) το ευρετήριο
255. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Κάθε λήμμα περιλαμβάνει
περισσότερα του ενός
αποσπάσματα που προέρχονται
από πολλές και διαφορετικές
πηγές (έγκυρες γραμματολογίες,
γλωσσάρια και λεξικά
λογοτεχνικών όρων, μελέτες και
άρθρα γραμματολογικού
περιεχομένου κλπ.)
Στιγμιότυπο από το λήμμα για τον
Ανδρέα Εμπειρίκο
256. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Υπερσυνδέσεις σε λήμματα του
περιβάλλοντος, καθώς και
προτάσεις για ανάγνωση άλλων
δημιουργούν ευρύτερα σύνολα
λημμάτων που μπορούν να
διαβαστούν συνδυαστικά.
Στιγμιότυπο από το λήμμα για τη
γενιά του 1880
257. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Αξιοποιώντας το Ευρετήριο ο
χρήστης μπορεί να βρει
πληροφορίες για λήμματα που δεν
περιλαμβάνονται στο κυρίως
λημματολόγιο, αντλώντας υλικό
από τα υπάρχοντα λήμματα.
Δημιουργώντας το λήμμα «μυθική
μέθοδος»
258. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Ιστορία και Λογοτεχνία
Προσφέρει μια εικονική περιήγηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας στον ιστορικό χρόνο
Η αφήγηση εξελίσσεται με τη βοήθεια μιας χρονογραμμής σε δύο επίπεδα: α) ιστορικές
περίοδοι και β) ιστορικά γεγονότα
259. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Ο χρήστης μπορεί να
περιηγηθεί σε δύο
κατηγορίες υλικού:
Λογοτεχνικά κείμενα
Ιστορικά τεκμήρια:
γραπτές πηγές και
οπτικοακουστικό υλικό
(φωτογραφίες, βίντεο,
ηχητικά αρχεία)
260. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Λογοτεχνία και
πόλεις
Εικονική περιήγηση σε
τόπους της λογοτεχνίας
μέσα από διαδραστικούς
χάρτες, λογοτεχνικά
κείμενα και πολυμεσικό
υλικό
261. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Εισαγωγικά κείμενα,
επιμέρους ενότητες,
περιοχές και γειτονιές
επισημειωμένες στον
χάρτη υποδεικνύουν
ποικίλους τρόπους
πλοήγησης στο υλικό και
διάφορες αναγνωστικές
διαδρομές
262. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Σε κάθε ενότητα η αφήγηση εξελίσσεται μέσα από
λογοτεχνικά κείμενα, φωτογραφίες, βίντεο, ηχητικά
αρχεία, τα οποία συνθέτουν το εικονικό ψηφιδωτό
της πόλης και της ανθρωπογεωγραφίας της
263. Ψηφίδες
για την ελληνική γλώσσα
Οι λογοτεχνικές πόλεις χρηστών είναι ένα διαμορφωμένο περιβάλλον που
δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να δημιουργήσουν τις δικές τους
πόλεις και να τις διαμοιράσουν σε άλλους
Απαραίτητη προϋπόθεση: η
δωρεάν εγγραφή στο σύστημα
και η απόκτηση προσωπικού
λογαριασμού και κωδικού
χρήσης