Πλάτωνος, Πρωταγόρας

1. ΆΣΚΗΣΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ-ΝΟΗΜΑΤΙΚΕΣΕΝΟΤΗΤΕΣ
1. Να γράψετε στον κενό χώρο δίπλα από κάθε φράση, αν έχουμε (α) κύρια πρόταση (β)
δευτερεύουσα πρόταση ή (γ) μετοχική φράση.
2. Να υπογραμμίσετε το ρήμα σε κάθε κύρια πρόταση και να πείτε τι παρατηρείτε σχετικά με
την έγκλιση στην οποία βρίσκεται ( οριστική, υποτακτική, ευκτική).
……………………………………………………………………………………………….
3. Να βάλετε σε κύκλο τις μετοχές των μετοχικών φράσεων και τις μεταφράσετε.
……………………………………………………………………………………………….
4. (α) Τι παρατηρείτε σχετικά με την έγκλιση των περισσότερων από τις δευτερεύουσες
προτάσεις;……………………………………………………………………………………
(β) Σε ποιό χρόνο βρίσκονται τα ρήματα των κυρίων προτάσεων από τις οποίες εξαρτώνται;
…………………………………………………………………………………………………
Ζεὺς οὖν δείσας περὶ τῷ γένει ἡμῶν …………………………….
μὴ ἀπόλοιτο πᾶν………………………………
῾Ερμῆν πέμπει……………………………..
ἄγοντα εἰς ἀνθρώπους αἰδῶ τε καὶ δίκην, …………………………………
ἵν' εἶεν πόλεων κόσμοι τε καὶ δεσμοὶ φιλίας συναγωγοί.……………………….
ἐρωτᾷ οὖν ῾Ερμῆς Δία ………………………………..
τίνα οὖν τρόπον δοίη δίκην καὶ αἰδῶ ἀνθρώποις· ……………………………….
“Πότερον ὡς αἱ τέχναι νενέμηνται, ………………………..
οὕτω καὶ ταύτας νείμω; ………………………………
νενέμηνται δὲ ὧδε·…………………………………
εἷς ἔχων ἰατρικὴν πολλοῖς ἱκανὸς (εστίν) ἰδιώταις, (οὕτως) καὶ οἱ ἄλλοι δημιουργοί……………
καὶ δίκην δὴ καὶ αἰδῶ οὕτω θῶ ἐν τοῖς ἀνθρώποις,…………………………………………..
ἢ ἐπὶ πάντας νείμω;” ……………………………………………..
“᾿Επὶ πάντας,”
ἔφη ὁ Ζεύς, …………………………
“καὶ πάντες μετεχόντων·…………………………..
οὐ γὰρ ἂν γένοιντο πόλεις, ………………………….
εἰ ὀλίγοι αὐτῶν μετέχοιεν ὥσπερ ἄλλων τεχνῶν· ……………………………
καὶ νόμον γε θὲς παρ' ἐμοῦ………………………………
τὸν μὴ δυνάμενον αἰδοῦς καὶ δίκης μετέχειν κτείνειν ὡς νόσον πόλεως.” …………………………
5. Ποια είναι τα δώρα του Δία στον άνθρωπο σύμφωνα με το μύθο του Πρωταγόρα και γιατί
κατανέμονται καθολικά;;

2. 6. Το πιο κάτω κείμενο να χωριστεί σε νοηματικές περιόδους και να δηλωθούν οι κύριες
προτάσεις, οι δευτερεύουσες προτάσεις ,οι μετοχικές φράσεις, οι εμπρόθετοι προσδιορισμοί,
ανάλογα με τα κενά που υπάρχουν στον πίνακα.
῞Ινα δὲ μὴ οἴῃ ἀπατᾶσθαι ὡς τῷ ὄντι ἡγοῦνται πάντες ἄνθρωποι πάντα ἄνδρα μετέχειν
δικαιοσύνης τε καὶ τῆς ἄλλης πολιτικῆς ἀρετῆς, τόδε αὖ λαβὲ τεκμήριον. ἐν γὰρ ταῖς
ἄλλαις ἀρεταῖς, ὥσπερ σὺ λέγεις, ἐάν τις φῇ ἀγαθὸς αὐλητὴς εἶναι, ἢ ἄλλην ἡντινοῦν
τέχνην ἣν μή ἐστιν, ἢ καταγελῶσιν ἢ χαλεπαίνουσιν, καὶ οἱ οἰκεῖοι προσιόντες
νουθετοῦσιν ὡς μαινόμενον· ἐν δὲ δικαιοσύνῃ καὶ ἐν τῇ ἄλλῃ πολιτικῇ ἀρετῇ, ἐάν τινα
καὶ εἰδῶσιν ὅτι ἄδικός ἐστιν, ἐὰν οὗτος αὐτὸς καθ' αὑτοῦ τἀληθῆ λέγῃ ἐναντίον πολλῶν,
ὃ ἐκεῖ σωφροσύνην ἡγοῦντο εἶναι, τἀληθῆ λέγειν, ἐνταῦθα μανίαν[..]
Α.
Κύρια πρόταση Δευτερεύουσες προτάσεις
……………………………………… Ινα δὲ μὴ οἴῃ ἀπατᾶσθαι
ὡς τῷ ὄντι ἡγοῦνται πάντες
ἄνθρωποι πάντα ἄνδρα μετέχειν
δικαιοσύνης τε καὶ τῆς ἄλλης
πολιτικῆς ἀρετῆς,
Β.
Κύριες προτάσεις Δευτερεύουσες
προτάσεις
Εμπρόθετος προσδιορισμός
………………………. ἐάν τις φῇ ἀγαθὸς
αὐλητὴς εἶναι, ἢ ἄλλην
ἡντινοῦν τέχνην
…………………………………………………
ἣν μή ἐστιν
………………………….. ὥσπερ σὺ λέγεις
……………………….. ……………………..
Γ.
Κύριες προτάσεις Δευτερεύουσες προτάσεις Εμπρόθετος
προσδιορισμός
ἐνταῦθα μανίαν
( ενν. ἡγοῦντο εἶναι)
…………………………………………. ἐν δὲ δικαιοσύνῃ καὶ ἐν
τῇ ἄλλῃ πολιτικῇ
ἀρετῇ,
…………………………………………..
…………………………………………..
7. (α) Τι προβάλλει ως τεκμήριο για την καθολικότητα της πολιτικής αρετής ο Πρωταγόρας ,
όπως φαίνεται στο πιο πάνω κείμενο
(β) Τι αποδεικνύει αυτό για την αντίληψη των σοφιστών περί αλήθειας και ηθικής;
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………