Χρήση των γεφυριών, υλικά κατασκευής, θρύλοι, παραδόσεις και λόγοι κατάρρευσης των γεφυριών

1. ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΤΩΝ
ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΩΝ ΓΕΦΥΡΙΩΝ
«ΤΟ ΓΕΦΥΡΙ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ: γέφυρα του
χτες με το σήμερα και το αύριο»
4ο Γυμνάσιο Αγίας Παρασκευής
Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα Γ΄ τάξης
Σχολ. Έτος: 2013-14
Υπέυθυνοι καθηγητές:
Κ.Λεονάρδου
Κ.Έρτσου
Κ.Τσαχουρίδου
Κ.Νιφλή
Επιμέλεια:Κ.Έρτσου

2. Που είναι χτισμένα και γιατί;
Που ; Γιατί ;
Βραχώδη στενώματα ποταμών
Πεδινές εκτάσεις
Περιορίζεται το προς γεφύρωση άνοιγμα
Θεμελιώνεται σε στερεό έδαφος και όχι
στις λασπώδεις επιφάνειες ποταμών
Διοικητικές και στρατιωτικές ανάγκες
Το μεγάλο άνοιγμα καλύπτεται με
συνδυασμό τόξων

3. Τι μορφή έχουν;
 Τοξωτή
 Άνοιγμα 30-45 μέτρα
 Πλάτος 3 μέτρα
 Ύψος 20-25 μέτρα

4. Υλικά Κατασκευής – Πέτρωμα
 Πέτρωμα (πέτρινα σε μορφή τόξου)
 Ομοιογενές
 Συμπαγές
 Ανθεκτικό
 Χωρίς μεγάλους κρυστάλλους ή υλικά σε αποσάθρωση
 Χωρίς ρωγμές
 Συνηθέστερο υλικό: σχιστόλιθος
(πλεονέκτημα παροχής πλακοειδών πετρών με μικρή
επεξεργασία, φθηνή μεταφορά, ελάχιστο κόστος)

5. Βασικά συστατικά του κονιάματος
(κουρασάνι)
Συνηθέστερα
 Ασβέστης(σβησμένος)
 Χώμα
 Νερό
 Κεραμίδι
Επιπλέον:
 Ελαφρόπετρα, ξερά χόρτα, ασπράδια αβγών, μαλλιά
ζώων
Μικρότερη αντοχή από τις πέτρες, που μειώνεται με το
πάχος

6. Πώς κατασκευάζεται το τόξο;
 Στήσιμο σκαλωσιών και χτίσιμο πεπλατυσμένων πετρών
ταυτόχρονα από τις δύο μεριές προς την κορυφή
 Τοποθέτηση της πέτρας κλειδί στην κορυφή των τόξων
 «Γέμισμα» ως την επιφάνεια του δρόμου (ξηρολιθοδομή)

7. Κατασκευή Γεφυριών
συντεχνίες-επιστημονική προσέγγιση
 Στόχος κατά την κατασκευή των σκαλωσιών:
1)οι μικρότερες παραμορφώσεις τόξου
2)ο ελάχιστος όγκος χρησιμοποιούμενης ξυλείας
3)μικρός χρόνος κατασκευής
 Αρχικά, οι συντεχνίες κατασκεύαζαν με βάση τη
διαίσθηση και τη συλλογική εμπειρία
 Στην Ευρώπη, κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης, ο
Ντα Βίντσι και ο Γαλιλαίος μελέτησαν την αντοχή
υλικών και επιστημονικές μέθοδοι άρχισαν να
εφαρμόζονται συστηματικά

8. Κατασκευή Γεφυριών
συντεχνίες-επιστημονική προσέγγιση
 Για τα Ηπειρώτικα Γεφύρια δεν εφαρμόστηκαν
ποτέ επιστημονικές αναλύσεις, αλλά υπήρχαν
επιτυχημένες λύσεις των μορφών που βασίζονταν
στην συλλογική κατασκευαστική εμπειρία

9. Θρύλοι για τα γεφύρια που δεν
στεριώνουν
 π.χ Γεφύρι της Άρτας
 Απεικονίζουν τη διαδικασία της ολοκλήρωσης διά
της εμπειρίας μετά από επιτυχημένες και
αποτυχημένες προσπάθειες
 Τα αίτια κατάρρευσης των γεφυριών φαίνονται
στη διαδικασία κατασκευής
 Κακή τοποθέτηση των σκαλωσιών
 Αιφνίδια κακοκαιρία
 Πλημμύρες

10. Βιβλιογραφία
 Μαντάς , Σπύρος.Το Γεφύρι Κι Ο Ηπειρώτης.
Αθήνα :Τεχνικές Εκδόσεις Α.Ε. , 1987.
 Μαντάς , Σπύρος.Πέτρινα Γεφύρια Στην Βόρεια
Ήπειρο. Αθήνα :Αρχέιο Γεφυριών
Ηπειρώτικων,2008.