ΟΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ & Η ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΚΒΑΣΗ ΤΟΥ Α' ΠΑΓΚΟΣΜΙ...Nasia Fatsi
Παρουσίαση της ενότητας 1 Οι ανταγωνισμοί των Μεγάλων δυνάμεων (1870-1914) & της ενότητας 2 Η διεξαγωγή και η έκβαση του Πολέμου (1914-1918) της Ιστορίας Γ' Λυκείου Γενικής Παιδείας
ΟΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ & Η ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΚΒΑΣΗ ΤΟΥ Α' ΠΑΓΚΟΣΜΙ...Nasia Fatsi
Παρουσίαση της ενότητας 1 Οι ανταγωνισμοί των Μεγάλων δυνάμεων (1870-1914) & της ενότητας 2 Η διεξαγωγή και η έκβαση του Πολέμου (1914-1918) της Ιστορίας Γ' Λυκείου Γενικής Παιδείας
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ: ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΥΜΑΤΩΝ ΝΑΖΙΣΜΟΥ-Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΔΙΣΤΟΜΟΥΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΚΑΡΔΑΣ
Προσεγγίζοντας την Ιστορία σε ψηφιακό περιβάλλον: Ο σχεδιασμός ενός ιστότοπου με ιστορικό περιεχόμενο για μουσειακή χρήση. Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού στο Δίστομο Βοιωτίας- Η γυναίκα του Διστόμου
Όποιος σήµερα θέλει να πολεµήσει την ψευτιά και την αµάθεια και να γράφει την αλήθεια έχει ξεπεράσει το λιγότερο πέντε δυσκολίες. Πρέπει να έχει το θ ά ρ ρ ο ς να γράφει την αλήθεια παρόλο που παντού την καταπνίγουν· την ε ξ υ π ν ά δ α να την αναγνωρίσει παρόλο που τη σκεπάζουν παντού· την τ έ χ ν η να την κάνει ευκολοµεταχείριστη σαν όπλο, την κρίση να διαλέξει εκείνους που στα χέρια τους η αλήθεια θ’ αποχτήσει δύναµη, την π ο ν η ρ ι ά να τη διαδώσει ανάµεσα τους. Αυτές οι δυσκολίες είναι µεγάλες για κείνους που γράφουν κάτω απ’ το φασισµό, υπάρχουν όµως και γι’ αυτούς που τους κυνήγησαν ή που έφυγαν ακόµα και για όσους γράφουν στις χώρες της αστικής ελευθερίας. (Μπέρτολτ Μπρεχτ)
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
[ σχολικού έτους 2016-17 ] ΤΟΥ 1ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ
" ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΜΟΙΡΑ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ . ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ" - ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ
Ζάχου Μάρθα - Περράκης Ιωάννης
MantaiosEPON-F1
Συνέντευξη με τον κύριο Κώστα Μανταίο
(Ο κ. Κώστας Μανταίος μάς μίλησε στο κτήριο που δημιουργήθηκε η ΕΠΟΝ για την ΕΠΟΝ αλλά και για δράσεις εναντίον της χούντας)
56ο Γυμνάσιο Αθήνας
Συντακτική και Φωτογραφική Oμάδα Εργαστηρίου Πληροφορικής
Σχολικά έτη: 2019-2020
4. Λέλα Καραγιάννη
Γεννήθηκε το 1899 στη Λίμνη
Ευβοίας και από το γάμο της με
τον φαρμακέμπορο Νικόλαο
Καραγιάννη απέκτησε εφτά
παιδιά. Η μητρότητα όμως όχι
μόνο δεν την εμπόδισε στη
μετέπειτα δράση της αλλά
αντίθετα ατσάλωσε τη θέλησή
της να πολεμήσει με πάθος τον
κατακτητή. Έτσι, όταν οι
Γερμανοί μπήκαν στην Ελλάδα,
τους πολέμησε σθεναρά με όλα
της τα όπλα που ήταν πράγματι
πολλά. Το σημαντικότερο όμως
απ’ αυτά ήταν εκείνο που ο
λαός μας αποκαλεί «καρδιά».
Πηγή εικόνας: photorama.ning.com 4
5. Ίδρυσε μυστική
οργάνωση με την
επωνυμία
«Μπουμπουλίνα»
που ασχολήθηκε
συστηματικά με
σαμποτάζ και
επιθέσεις εναντίον
εχθρικών στόχων,
καθώς και με τη
φυγάδευση Ελλήνων
και συμμάχων στη Μ.
Ανατολή. Το κωδικό
της όνομα, συνώνυμο
της οργάνωσης, της
ταίριαζε απόλυτα.
5
Πηγή εικόνας: aioniaellinikipisti.blogspot.com
6. Δικαιολογημένη όμως
υπήρξε και η λύσσα των
κατακτητών εναντίον της.
Όταν κατάφεραν να τη
συλλάβουν, τη βασάνισαν
σκληρά, μαζί με πέντε από
τα επτά παιδιά της. Τελικά
εκτελέστηκε στις 8
Σεπτεμβρίου 1944 με 71
ακόμη Έλληνες σε μια
χαράδρα στο Δαφνί. Έφυγε
από τη ζωή, ψάλλοντας τον
Εθνικό Ύμνο.
Το άγαλμα της Λέλας Καραγιάννη
στην παραλία της Χαλκίδας
6
Πηγή εικόνας:
http://www.eviaportal.gr
7. Μετά θάνατον, της απονεμήθηκε το Βραβείο Αρετής και
Αυτοθυσίας από την Ακαδημία Αθηνών.
Η κατοικία της στην Αθήνα και η τιμητική επιγραφή
που ανάρτησε σ’ αυτήν ο Δήμος Αθηναίων
Πηγή εικόνων: http://farmakoglwssa-kirki.blogspot.gr/2011/10/8-1944.html 7
9. Μαρία Δημάδη
Η Μαρία Δημάδη
γεννήθηκε το 1907 στο
Αγρίνιο και ήταν κόρη
του γιατρού και λόγιου
Κωνσταντίνου Δημάδη
και της Ερασμίας, το
γένος Παναγόπουλου.
Ήταν μορφωμένη και
γλωσσομαθής.
Παραμέρισε την
απέχθεια της για τους
Ναζί και εισχώρησε στο
άντρο τους, την
Κομαντατούρα του
Αγρινίου στην οποία
εργάστηκε τάχα ως
διερμηνέας.
9
Πηγή εικόνας: epoxi.gr
10. Στην πραγματικότητα από τη
θέση αυτή κατάφερε να
γλιτώσει πολλούς πατριώτες
από το εκτελεστικό
απόσπασμα, ενώ συνέλεγε
ακούραστα πληροφορίες και
τις μετέφερε στο Ε.Α.Μ.
(Εθνικό Απελευθερωτικό
Μέτωπο). Ήταν η πρώτη
γυναίκα που πέρασε στις
γραμμές του και από τις δικές
της έγκυρες πληροφορίες ο
Ε.Λ.Α.Σ. (Ελληνικός Λαϊκός
Απελευθερωτικός Στρατός)
κατόρθωσε να ανατινάξει μια
γερμανική αμαξοστοιχία με
στρατιώτες και πολεμοφόδια.
Το εξώφυλλο του βιβλίου του
Φ. Γελαδόπουλου για τη Μ. Δημάδη
10
Πηγή εικόνας:
bibliothiras.blogspot.com
11. Οι Γερμανοί και οι ταγματασφαλίτες συνεργάτες τους
αποφάσισαν σε αντίποινα για τη δολιοφθορά να εκτελέσουν
120 Έλληνες (!!!) και η Μαρία έδωσε μάχη να αποτρέψει αυτή
την απόφαση. Η εκτέλεση τελικά, δυστυχώς, πραγματοποιήθηκε
αλλά και η μυστική της ταυτότητα είχε πλέον αποκαλυφθεί.
Πηγή εικόνας: http://agriniovoice.gr 11
12. Έτσι στις 31
Αυγούστου 1944
βρέθηκε
δολοφονημένη
από Έλληνες
συνεργάτες των
Γερμανών έξω από
την εκκλησία της
Αγίας Τριάδας.
Παλαιά φωτογραφία της εκκλησίας
της Αγίας Τριάδας Αγρινίου
12
Πηγή εικόνας:
http://continuita.blogspot.gr
/2010_03_01_archive.html
13. Το σπίτι της Μ. Δημάδη, απέναντι από τους
Αγ. Αναργύρους του Αγρινίου
Πηγή εικόνας: agriniomemories.blogspot.com 13
15. Ηρώ Κωνσταντοπούλου
Γεννήθηκε στις 16 Ιουλίου 1927
στην Αθήνα από πλούσια και
αριστοκρατική οικογένεια
σπαρτιατικής καταγωγής. Παρά
το νεαρό της ηλικίας της
μιλούσε τέσσερις γλώσσες.
Γρήγορα οργανώθηκε στην
Ε.Π.Ο.Ν. (Ενιαία Πανελλαδική
Οργάνωση Νέων) και, μέσα από
τις γραμμές της, ανέπτυξε
πλούσια αντιστασιακή δράση.
Οι Γερμανοί, και κυρίως οι
συνεργάτες τους, δεν τα
συγχωρούσαν όμως αυτά. Τη
συνέλαβαν για δεύτερη φορά,
και μάλιστα τη μέρα που είχε
ολοκληρώσει τις απολυτήριες
εξετάσεις του Γυμνασίου.
15
Πηγή εικόνας:
http://schooliki.pblogs.gr/2009/09/timh-sthn-
hrw-kwnstantopoyloy.html
16. Τα χρήματα που διέθετε η
οικογένειά της δεν κατάφεραν
να τη γλιτώσουν. Τα
βασανιστήρια διήρκεσαν
τέσσερα ολόκληρα μερόνυχτα
κι εκείνη τα αντιμετώπισε με
απαράμιλλο θάρρος. Την ίδια
συγκλονιστική γενναιότητα
επέδειξε και κατά την
εκτέλεσή της.
Το δεκαεπτάχρονο κορίτσι
οδηγήθηκε στις
5 Σεπτεμβρίου 1944 στο
Σκοπευτήριο της Καισαριανής
και εκτελέστηκε μαζί με
άλλους 49 κρατούμενους.
Το άγαλμα της Η. Κ. στην πλατεία
Τερψιθέας , στον Πειραιά
Πηγή εικόνας: enneaetifotos.blogspot.com 16
18. Χαρακτικά του χαράκτη Τάσσου με θέμα το Μπλόκο της Κοκκινιάς
Διαμάντω Κουμπάκη
Γεννήθηκε στον Πειραιά στις 8 Φλεβάρη 1926.
Η δεκαοχτάχρονη αντάρτισσα της Κοκκινιάς, μέλος του Ε.Λ.Α.Σ., που
μάλιστα είχε τραυματιστεί σε συμπλοκή στα «Νερά» της Αμφιάλης,
ήταν ο φόβος και ο τρόμος για Γερμανούς και Γερμανοτσολιάδες,
τριγυρίζοντας ζωσμένη με άρματα και φυσεκλίκια στον Πειραιά.
18
Πηγή εικόνας: http://sikam.wordpress.com/2012
19. 19
Συνελήφθη κατά τη διάρκεια του δραματικού Μπλόκου στις 17
Αυγούστου 1944, κατόπιν υποδείξεως κάποιου προδότη, και…
Πηγή εικόνας: http://sikam.wordpress.com/2012
20. Οι φωτογραφίες της Διαμάντως
Κουμπάκη (αριστερά) και της
Αθηνάς Μαύρου (δεξιά) από το
Μουσείο του Μπλόκου
… μαρτύρησε στα χέρια των
γερμανοπροσκυνημένων νενέκων του
Σγούρου και του Πλυτζανόπουλου.
Τα τελευταία της λόγια ήταν:
«Μια ζωή χρωστάμε, ας μην την
πάρουν οι προδότες. Υπάρχουν
χιλιάδες λεβέντες. Θα τους
εκδικηθούν».
Εκτελέστηκε στην αιματοβαμμένη
Μάντρα της πλατείας Οσίας Ξένης,
όπου ο κοκκινιώτικος λαός έδωσε
αίμα και ψυχή, περιφρονώντας το
θάνατο και τους δυνάστες της
πατρίδας του. Μαζί της εκτελέστηκαν
και άλλες αγωνίστριες, όπως η Αθηνά
Μαύρου και Καλλιόπη Μαγνήσαλη.
20
Πηγή εικόνας:http://3.bp.blogspot.com
21. Η νεαρή Αθηνά Μαύρου, άλλο ένα θύμα της ναζιστικής θηριωδίας.
Εκτελέστηκε στο Μπλόκο της Κοκκινιάς μαζί με πολλούς άλλους Έλληνες.
Πηγή εικόνας: http://62.103.28.111/photographic/PHOTOG/Ανταίος%2000022.JPG 21
22. Ο χώρος της Μάντρας μετατράπηκε σε μουσείο
Πηγή εικόνας: http://www.tanea.gr 22
23. Το μνημείο των πεσόντων του Μπλόκου
της Κοκκινιάς στην Πλατεία Οσίας Ξένης
Πηγή εικόνας: nikaiacity.wordpress.com 23
25. 25
Ηλέκτρα Αποστόλου Γεννήθηκε
στην Αθήνα το 1912.
Μαχητική και φλογερή
αγωνίστρια που είχε ήδη
φυλακιστεί για τις ιδέες και την
αντιδικτατορική της δράση από
το τεταρτοαυγουστιανό
καθεστώς. Κατά τη διάρκεια της
μεταγωγής της στην εξορία,
γέννησε σε σκληρές και
επικίνδυνες συνθήκες την κόρη
της Αγνή και την πήρε μαζί της.
Η Ηλέκτρα Αποστόλου με
την κόρη της Αγνή
Πηγή εικόνας:
kokkinosfakelos.blogspot.com
26. Κάποια στιγμή κατόρθωσε
να το σκάσει από νοσοκομείο
στην Αθήνα, όπου είχε
μεταφερθεί για νοσηλεία και
κατά τη διάρκεια της Κατοχής
ανέπτυξε εκτεταμένη
αντιστασιακή δράση.
Προδόθηκε και πιάστηκε από
την Ειδική Ασφάλεια μέσα στο
χώρο της στην πλατεία
Βικτωρίας. Εκεί κακοποιήθηκε
βάναυσα, χωρίς να
αποκαλύψει κανένα μυστικό
της Αντίστασης, και άφησε την
τελευταία της πνοή στις 26
Ιουλίου του 1944.
26
Η οδός Ελπίδος στην πλ. Βικτωρίας, όπου
στην Κατοχή βρισκόταν το ξενοδοχείο
«Κρυστάλ», άντρο της Ασφάλειας. Εδώ
δολοφονήθηκε η Ηλέκτρα
Πηγή εικόνας: http://www.rizospastis.gr
29. 29
Στο χωριό των γονιών της, το Μεγάλο
Χωριό, στήθηκε ένα μεγαλόπρεπο μνημείο
με φροντίδα του αντιστασιακού Αυγέρη
Αυγερόπουλου και των συγγενών της
Παναγιώτα Σταθοπούλου
Γεννήθηκε στην Αμερική το 1926
από γονείς που κατάγονταν από
το Μεγάλο Χωριό Ευρυτανίας.
Η δυναμική ΕΠΟΝίτισσα
αγωνίστρια βρέθηκε μαχόμενη
στους δρόμους της Αθήνας μαζί
με άλλους 400.000 Έλληνες, που
διαμαρτύρονταν για την
επέκταση της βουλγαρικής
κυριαρχίας σε ολόκληρη τη
Μακεδονία μέχρι και τη
Θεσσαλία. Οι Γερμανοί πήραν
την παραπάνω απόφαση, για να
εξοικονομήσουν στρατεύματα
για το Ανατολικό Μέτωπο.
Πηγή εικόνας: http://documentahistory.blogspot.gr
30. 30
Στην Αθήνα στις 22 Ιούλη 1943 πραγματοποιήθηκε, όπως είπαν
τότε και οι ραδιοσταθμοί της Μόσχας και του Λονδίνου, η
μεγαλύτερη διαδήλωση στην κατεχόμενη Ευρώπη,
Πηγή εικόνας: http://kerasiakrinoi.blogspot.gr/2012/07/22-1943.html
31. Εκείνη την ημέρα κόσμος προερχόμενος απ’ όλες τις συνοικίες της Αθηνάς
συνέρρευσε στην πλατεία Ομονοίας και στους τριγύρω δρόμους βρίσκονταν σε
31
εξέλιξη συγκρούσεις. Στην οδό Ομήρου ένα τανκς προχώρησε απειλητικά
ενάντια στους διαδηλωτές και η δεκαεπτάχρονη Παναγιώτα στράφηκε
περπατώντας προς το μέρος του για να το εμποδίσει.
Πηγή εικόνας: http://documentahistory.blogspot.gr/2012/07/22-1943.html
32. Ο Γερμανός που ήταν μέσα σ’ αυτό την πυροβόλησε κι έπειτα
την πάτησε με τις ερπύστριες του στρατιωτικού οχήματος.
32
Πηγή εικόνας: http://seisaxthia.wordpress.com
33. 33
Βλέποντας το θέαμα, μια
άλλη κοπέλα, η 19χρονη
Κούλα Λίλλη, όρμησε
πάνω στην ερπύστρια
και χτύπησε το Γερμανό
στο πρόσωπο με το
τακούνι της ή, κατ’
άλλους, τον χαστούκισε.
Το αποτέλεσμα ήταν το
ίδιο τραγικό. Εκείνος την
πυροβόλησε και την
τραυμάτισε θανάσιμα. Η
κοπέλα σωριάστηκε και
άφησε την τελευταία της
πνοή στην άσφαλτο,
κάπου κοντά στη
Σταθοπούλου.
Η φοιτήτρια της Γαλλικής
Ακαδημίας Κούλα Λίλλη
Πηγή εικόνας: http://documentahistory.blogspot.gr/2012/07/22-1943.html
34. Στη γωνία Πανεπιστημίου και Ομήρου
υπάρχει μια δυσανάγνωστη επιγραφή που φρεσκάρει την ιστορική μνήμη.
Γράφει: «Εδώ έπεσαν στη μεγάλη διαδήλωση του λαού της Αθήνας κατά
της καθόδου των Βουλγάρων φασιστών αντιμετωπίζοντας άοπλοι τα
χιτλερικά τανκς την 22-7-1943 οι επονίτες Παναγιώτα Σταθοπούλου 17
ετών, Θωμάς Χατζηθωμάς 20 ετών, Κούλα Λίλλη 19 ετών».
Πηγή εικόνας: http://valiacaldadog.blogspot.gr/2010/11/blog-post_10.html 34
35. 35
Στην ίδια αυτή μεγάλη
διαδήλωση της 22ης Ιούλη 1943
στην Αθήνα τραυματίστηκε
βαριά και πέθανε στο
Νοσοκομείο και μια ακόμη
νεαρή ΕΠΟΝίτισσα, η
υφαντουργίνα Όλγα Μπακόλα.
Στην κηδεία της μίλησε ο
αρτεργάτης πατέρας της.
Τέλειωσε με τα λόγια αυτά
προς την κόρη του:
«Το αίμα σου να ’ναι το αίμα
της λευτεριάς!»
Η Όλγα Μπακόλα
Πηγή εικόνας:
http://documentahistory.blogspot.gr/
2012/07/22-1943.html
36. 36
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Βουρνάς Τάσος: Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, πόλεμος 1940 – 41
– Κατοχή – Εθνική Αντισταση – Απελευθέρωση – Δεκέμβριος 1944 –
Βάρκιζα, εκδ. α/φών Τολίδη Ο.Ε., Αθήνα 1980.
2. Γελαδόπουλος Φίλιππας: Μαρία Δημάδη, ηρωίδα της Εθνικής
Αντίστασης, ντοκουμέντο, β’ έκδοση, εκΔ. Νέστορας.
3. Δαράκη Πέπη: Το Όραμα της ισοτιμίας της γυναίκας, εκδ.
Καστανιώτη, Αθήνα 1995.
4. Ζαούσης Α. Αλέξανδρος: Λέλα Καραγιάννη, η Μπουμπουλίνα της
Κατοχής (1941 – 44), εκδ. Ωκεανίδα, Αθήνα 2004.
5. Καρζής Θεόδωρος: Η γυναίκα της νέας εποχής, εκδ. Φιλιππότη,
Αθήνα 1990.
6. Λιάτσος Δημητρης: Το Μπλόκο της Κοκκινιάς – 17 Αυγούστου 1944,
τρίτη έκδοση συμπληρωμένη, Κοκκινιά, Ιανουάριος 1983.
7. Μπίρκας Κώστας: Ηλέκτρα Αποστόλου, η αθάνατη ηρωίδα του
έθνους, Αθήνα 1978.