Τα καλλιτεχνικά ρεύματα στη Ζωγραφική. Βοηθητικό υλικό για τους μαθητές της Α΄λυκείου προκειμένου να κατανοήσουν τα λογοτεχνικά ρεύματα στην Ποίηση

1. ΝΕΟΚΛΑΣΣΙΚΙΣΜΟΣ, Βρυζάκης
«Η Έξοδος του Μεσολογγίου»

2. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ:
εμφανίστηκε στο β΄μισό του 18ου
αι.
• Ισόρροπη, γεωμετρική δομή των θεμάτων
• Ευδιάκριτο και ρωμαλέο σχέδιο
• Οργάνωση του θέματος στον κάθετο και
οριζόντιο άξονα
• Αρμονικά χρώματα, χωρίς βίαιες αντιθέσεις
• Θέματα που σκοπό έχουν να αναδείξουν
ηθικά πρότυπα και τις αρχαίες αξίες και
αρετές, όπως φιλοπατρία, οικογένεια,
δικαιοσύνη

3. Ανάλυση του έργου
• Τριάντα χρόνια μετά το ιστορικό γεγονός ο Βρυζάκης εικονογραφεί την
'Εξοδο, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης κυκλοφορίας έργων με ιστορικά
θέματα στην ελληνική και στην ξένη αγορά. Το έργο του χωρίζεται σε
δύο τμήματα, στο γήινο και στο ουράνιο, στο πρότυπο μιας
μακραίωνης παράδοσης της δυτικής τέχνης. Το φως κλιμακώνεται
διαδοχικά: από το ημίφως στο κάτω τμήμα, όπου κείτο νται οι νεκροί,
στο άπλετο φως στην κεντρική σκηνή της μάχης, για να γίνει, τέλος,
διάχυτο στο ουράνιο τμήμα, εξαϋλώνοντας τις μορφές των Αγγέλων
και του Χριστού. Από τα χαρακτηριστικά της τέχνης του ζωγράφου, ο
οποίος πραγματεύεται θέματα που σχετίζονται με τον Αγώνα, είναι η
γενική σκηνοθεσία του έργου, η ωραιοποίηση των ηρώων με τις
ατσαλάκωτες στολές και τον πολυποίκιλτο οπλισμό, η εξιδανίκευση
ακόμα και των ζοφερών σκηνών. Οι ήρωες της Επανάστασης, ως
απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων, κοινωνικά ισότιμοι των Ευρωπαίων
και πολιτισμικά ανώτεροι των δυναστών τους, είναι ο ιδεολογικός
προσανατολισμός του έργου, εικόνα την οποία δημιούργησαν πρώτοι
οι φιλέλληνες καλλιτέχνες και μετά διατήρησαν οι 'Ελληνες.
•

4. ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ, Ε.Ντελακρουά
«Η Ελευθερία οδηγεί το λαό»

5. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
• Το συναίσθημα, η φαντασία και ο λυρισμός
αντιτίθενται στη λογική και στην πεζότητα.
• Τα χρώματα είναι πλούσια και έντονα
• Το περίγραμμα των μορφών σχεδόν χάνεται
• Έντονες και αντιθετικές κινήσεις με
δραματικές φωτοσκιάσεις
• Θέματα από την ιστορία, τους λαικούς
μύθους , την καθημερινή ζωή των ανθρώπων

6. ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
Γκουστάβ Μορό, «Ο Οιδίπους και η
Σφίγγα»

7. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
• Χρησιμοποιούν εικόνες-αντικείμενα με
συμβολικό χαρακτήρα
• Έντονο το μεταφυσικό-μυστικιστικό στοιχείο
• Ο θάνατος είναι συχνό θέμα των
συμβολιστών (η τέχνη ως καταφύγιο της
σκληρής πραγματικότητας)
• Τα καθημερινά θέματα ή φυσικά τοπία
αντιμετωπίζονται ως επιφανειακές
αναπαραστάσεις αρχέγονων καταστάσεων

8. ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΣ Γ.Μπουζιάνης,
«Αυτοπροσωπογραφία»

9. ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΣ
• Η ρήξη στα τέλη του 19ου
αι. με τις
παραδοσιακές αξίες στην τέχνη ονομάστηκε
Μοντερνισμός.
• Υπεριστορικότητα
• Καταργείται ή υποβαθμίζεται το θέμα
• Διασπώνται ή παραμορφώνονται οι μορφές

10. ΑΦΗΡΗΜΕΝΗ ΤΕΧΝΗ
Καντίνσκι, «Η ζωή είναι κύκλος»

11. ΑΦΗΡΗΜΕΝΗ ΤΕΧΝΗ
• Η πραγματικότητα περιγράφεται όχι με τη
μίμηση αλλά με αντι-συμβατικό και
αφηρημένο τρόπο μέσω των αμετάβλητων
εγγενών ιδιοτήτων της
• Μη παραστατική, μη αντικειμενική τέχνη

12. ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΜΟΣ
Σαλβατορ Νταλί, «Η εμμονή της μνήμης»

13. Ν. Εγγονόπουλος,
«Ομηρικό με τον ήρωα» και «Ο ποιητής και η
Μούσα»

14. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
• Απελευθέρωση της φαντασίας, κυριαρχία του
ονείρου, του ενστίκτου
• Αναδύονται εικόνες από το υποσυνείδητο
που μοιάζουν παράλογες
• Ψυχικός αυτοματισμός, απόδοση της φύσης
της σκέψης