Εργασία της Ραφαέλας Σιατερλή του Α2 με θέμα το βασίλειο της Περγάμου.

1. Τα ελληνιστικά βασίλεια
Εργασία της μαθήτριας Ραφαέλας Σιατερλή
Α2
Πέργαμος
Η Πέργαμος ήταν μια δοξασμένη και πλούσια πόλη της επαρχίας
Τευθρανίας της Μυσίας, στη Μικρά Ασία, και πρωτεύουσα του
ομώνυμου Βασιλείου. Βρισκόταν χτισμένη πάνω σε ένα μικρό λόφο 300
μ. υψόμετρο, μέσα σε μια εύφορη κοιλάδα που εκτεινόταν προς Δ. μέχρι
τις ακτές του κόλπου Ελαίας (σημ. Τσανταρλή) και του Αδραμμυτίου,
έναντι της Λέσβου. Η πόλη βρισκόταν ανάμεσα των δύο παραποτάμων
του Κάικου, του Σελινούντα και του Κητείου που χάριζαν στη πόλη
πλούσια κοιλάδα.
Αναπαράσταση αρχιτεκτονικό μοντέλο της αρχαίας ακρόπολης στην Πέργαμο.

2. Ιστορία
Η ιστορία της πόλης αρχίζει στις αρχές του 4ου αιώνα π.χ και μέχρι την
εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν ήταν ιδιαίτερα σημαντική.
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας εξελίχθηκε σε μια από τις
σημαντικότερες πόλεις της Μυσίας.
Στα 293 π.Χ. ο βασιλιάς Λυσίμαχος ασφάλισε στο οχυρό του λόφου τους
θησαυρούς του και ανάθεσε στο στρατηγό του Φιλέταιρο να τους
φυλάει. Ο Φιλέταιρος, μετά το θάνατο του Λυσίμαχου και με τα 9.000
τάλαντα των θησαυρών, ένα ποσό τεράστιο για την εποχή του, ίδρυσε το
μικρό κρατίδιο της Περγάμου, που το κράτησε μέχρι το θάνατό του. Ο
Άτταλος Α΄, ο απόγονός του, χρησιμοποίησε το μεγαλύτερο μέρος του
θησαυρού για να εξωραΐσει την Πέργαμο κι ο Ευμένης Β΄, ο διάδοχός
του, έχτισε ένα πλήθος ναών και δημόσιων κτηρίων και ανάμεσά τους το
βωμό της Περγάμου.
Η Πέργαμος καταλήφθηκε από τους Ρωμαίους και έγινε το μεγαλύτερο
εμπορικό, πολιτικό και στρατιωτικό κέντρο της ρωμαϊκής επαρχίας της
Ασίας.
Η βιβλιοθήκη της ήταν από τις μεγαλύτερες του κόσμου, αλλά ο
Αντώνιος χάρισε τα βιβλία της στη βασίλισσα της Αιγύπτου, την
Κλεοπάτρα. Στην Πέργαμο άκμασε και ο διάσημος γιατρός της
αρχαιότητας Γαληνός. Μετά την επανάσταση των Περγαμηνών κατά των
Ρωμαίων και την επανάσταση του Μακρίνου, δολοφόνου του
Καρακάλλα , η Πέργαμος απογυμνώθηκε από τα αξιολογότερα μνημεία
τέχνης, τα οποία μεταφέρθηκαν στη Ρώμη. Τον 7ο αιώνα έγινε βυζαντινή
επαρχία και στα 1401 καταστράφηκε εντελώς από τον Ταμερλάνο και
έμεινε για έναν αιώνα έρημη και ακατοίκητη, μέχρι που στα 1450 οι
Τούρκοι ξανάχτισαν την πόλη στους πρόποδες του λόφου.
Ο σημερινός οικισμός διατηρεί παραφθαρμένα την αρχαία ονομασία
που λέγεται Bergama και έχει πληθυσμό περίπου 55.000 κατοίκων.

3. Ερείπια ναού στον αρχαιολογικό χώρο της Περγάμου
Ο Βωμός της Περγάμου
"Βωμός του Διός Σωτήρος και της Αθηνάς Νικηφόρου", όπως ονομάζεται
στις επιγραφές, έργο πολλών καλλιτεχνών, ο βωμός της Περγάμου,
κτίστηκε από το βασιλιά της Περγάμου Ευμένη τον β' (197-159 π.Χ.) για
να θυμίζει τις νίκες των Περγαμηνών εναντίον των Γαλατών, οι οποίοι,
στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ., πέρασαν από την Ευρώπη στην Ασία και,
με λεηλασίες προκάλεσαν τεράστιες καταστροφές στις ελληνικές πόλεις,
από τον Ελλήσποντο ως την Έφεσο και τη Μίλητο. Οι νίκες αυτές χάρισαν

4. στο βασίλειο της Περγάμου την απόλυτη κυριαρχία του στην Ανατολική
Μεσόγειο. Δεν είναι γνωστό σε ποιον οφείλεται το σχέδιο της γλυπτικής
σύνθεσης, που φιλοτεχνήθηκε από το 180 έως 150 π.Χ., ούτε ποιός
καθόρισε τις κύριες γραμμές της σύνθεσης για την οποία εργάστηκαν 15
γλύπτες. Αποκαλύφθηκε κατά τις ανασκαφές των εθνικών μουσείων της
Γερμανίας στην Πέργαμο από το 1878 ως το 1886. Σήμερα βρίσκεται στο
μουσείο της Περγάμου, στο Βερολίνο. Ο βωμός βρισκόταν στη νότια
πλευρά της Ακρόπολης της Περγάμου. Αποτελούνταν από κρηπίδα (36 x
34 μ.) με πέντε σκαλοπάτια, βάθρο και διπλή στοά ιωνικού ρυθμού (ύψ.
12 μ.), που περιέκλειε τον κεντρικό βωμό, στον οποίον έφτανε κανείς
από μεγαλοπρεπή σκάλα (ύψ. 20 μ.) η οποία και είχε αναστηλωθεί στο
μουσείο της Περγάμου, στο Βερολίνο. Διαμορφωνόταν, έτσι, ο βωμός σε
σχήμα Π, όπως συμβαίνει στους ελληνικούς βωμούς. Παρόμοιοι βωμοί
έχουν βρεθεί στη Κω, την Πριήνη και την Μαγνησία της Μικράς Ασίας,
αλλά με λιγότερο γλυπτό διάκοσμο.
Περγαμηνή σχολή
H λεγόμενη Περγαμηνή Σχολή είναι σπουδαία σχολή
(τεχνοτροπία)γλυπτικής της αρχαιότητας που αναπτύχθηκε στην αρχαία

5. Πέργαμο, εξ ου και η ονομασία της.
Κυριότεροι εκπρόσωποι της τεχνοτροπίας αυτής ήταν ο Φυρόμαχος, ο
Αντίγονος, ο Επίγονος, ο Νικήρατος, ο Στρατόνικος κ.ά. οι οποίοι
εμπνέονταν κυρίως από τις νίκες των Βασιλέων της Περγάμου ιδίως κατά
των Γαλατών.
Η Περγαμηνή Σχολή χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα γαι τα πολεμικά θέματά
της και την απόδοσή τους με ποικιλία σύνθεσης δυναμισμό και
εκφραστικότητα, στοιχεία που προσδίδουν ένα ιδιαίτερο γλυπτικό
ρυθμό. Στο "Περγαμηνό Μουσείο" που ιδρύθηκε στο Βερολίνο έχουν
μεταφερθεί και παρουσιάζονται πολλά ανάγλυφα της σχολής αυτής
όπως εκείνα από τους βωμούς της Περγάμου, η κεφαλή του Αττάλου Α΄,
κ.λπ. Σημειώνεται ότι η Περγαμηνή Σχολή ήταν αυτή που κυριάρχησε σ΄
όλη τη ελληνιστική περίοδο.
Επίσης ένα από τα περισσότερο γνωστά και περίφημα γλυπτά της
Περγαμηνής Σχολής που βρίσκονται στα διάφορα Μουσεία της Ευρώπης
είναι και ο "Θνήσκων Γαλάτης" που βρίσκεται στη Ρώμη.