2. • Երկաթը սպիտակ, արծաթափայլ, պլաստիկ մետաղ է:
• Տեխնիկայում երկաթը և երկաթից ստացված
համաձուլվածքներն ընդգրկված են սև
մետաղաձուլության մեջ: Մետաղների
համաշխարհային արտադրանքի մոտ 95 %-ը կազմում
են սև մետաղները:

3. • Հայտնի են երկաթ պարունակող 300 միներալներ,
որոնցից արդյունաբերական նշանակություն ունեն գորշ
երկաթաքարը (լիմոնիտ՝ Fe2O3 . nH2O), կարմիր
երկաթաքարը (արյունաքար կամ հեմատիտ՝ Fe2O3),
մագնիսական երկաթաքարը (մագնետիտ՝ Fe3O4), երկաթի
կամ ծծմբի հրաքարը (պիրիտ՝ FeS2), երկաթի սպաթը
(սիդերիտ՝ FeCO3 ), երկաթի սուլֆիդը (FeS

4. • Ստանում են ածխածնով կամ ածխածնի
օքսիդով օքսիդներից վերականգնման միջոցով.
• FeO + C → Fe + CO
• Fe2O3 + 3C → 2Fe + 3CO
• Օդում, խոնավության առկայությամբ, հեշտությամբ
օքսիդանում է (ժանգոտում է).
• 4Fe + 3O2 + 6H2O → 4Fe(OH)3

5. • Հեշտությամբ փոխազդում է հալոգենների, աղաթթվի,
նոսր ծծմբական թթվի հետ.
• 2Fe + 3Cl2 → 2FeCl3
• Fe + 2HCl → FeCl2 + H2
• Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2

6. • Երկաթը ջերմության և էլեկտրականության լավ հաղորդիչ է,
շատ պլաստիկ է, ուստի հեշտությամբ գլանվում, ձգվում և
կոփվում է: Երկաթը մագնիսանում է և ապամագնիսանում,
այդ պատճառով լայն կիրառություն ունի տարբեր
էլեկտրական սարքերում ու մեքենաներում: Չոր օդում, 200օCից բարձր ջերմաստիճաններում, երկաթը հեշտությամբ
օքսիդանում է՝ ծածկվելով օքսիդի (Fe3O4) նուրբ շերտով, որը
պաշտպանում է երկաթը հետագա օքսիդացումից: Խոնավ
օդում երկաթը պատվում է փխրուն ժանգով (Fe2O3 . nH2O),
որով անարգել թափանցում է թթվածինը, և երկաթի հետագա
օքսիդացումը շարունակվում է:

7. • Fe-ի երկարժեք օքսիդի բյուրեղացանցը.

8. • Ժամանակակից տեխնիկայում երկաթը կիրառվում է
գլխավորապես զանազան նյութերի՝ ազոտի, թթվածնի,
ջրածնի, ծծմբի, ֆոսֆորի, իսկ ավելի հաճախ՝ ածխածնի
հետ համաձուլվածքներ կազմած: Դրանց նույնիսկ
չափազանց փոքր քանակները խիստ փոխում են երկաթի
հատկությունները. օրինակ՝ ծծումբն առաջացնում է
շոգեփխրունություն, ֆոսֆորը՝ սառնաբեկություն,
ածխածինն ու ազոտը նվազեցնում են պլաստիկությունը,
ջրածինը մեծացնում է փխրունությունը և այլն: Երկաթի
համաձուլվածքներից են թուջը, պողպատը և այլն: Այժմ
գիտնականները ստանում են երկաթի այնպիսի տեսակներ,
որոնք չեն ժանգոտվում, չեն վախենում կրակից ու
թթուներից, ինչպես նաև վերադասավորում են երկաթի
ատոմներն այնպես, որ այն տասնապատիկ անգամ ամուր

9. • Նյութը պատրաստեցին
• Համլետ Բաղդասարյանը
• Վլադիմիր Ռափյանը.
• http://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%A1%D
5%A9
• http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=207