บทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง รู้เรื่องโรค

1
บทเรียนสาเร็จรูป เรื่อง โรคน่ารู้ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
เรื่อง โรคน่ารู้
เล่มที่ 1 รู้เรื่องโรค
จัดทาโดย
นายชิษณุพงศ์ พรมมาวัน
ตาแหน่ง ครูชานาญการ
โรงเรียนบ้านร่องจิก อาเภอภูเรือ จังหวัดเลย
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเลย เขต 3
บทเรียนสาเร็จรูป

2
บทเรียนสาเร็จรูปเล่มนี้ ผู้สอนจัดทาขึ้น เพื่อใช้เป็นสื่อเสริมประกอบการสอนวิชา สุขศึกษาและพล
ศึกษา (พ15101) กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา เรื่อง โรคน่ารู้ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ซึ่ง
ประกอบด้วย บทเรียนสาเร็จรูปจานวน 6 เล่ม เพื่อเป็นคู่มือให้นักเรียนได้ศึกษาค้นคว้าแสวงหาความรู้ด้วย
ตนเองทั้งในเวลาเรียน และนอกเวลาเรียน ทาให้นักเรียนเกิดกระบวนการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ และนา
ความรู้มาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจาวัน
บทเรียนสาเร็จรูปเล่มนี้เป็นเล่มที่ 1 เรื่อง รู้เรื่องโรค ซึ่งผู้จัดทาได้ศึกษาค้นคว้า รวบรวมข้อมูล
ตลอดจนวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง และมานาเสนอในรูปแบบของบทเรียนสาเร็จรูป
ขอขอบคุณผู้ทรงคุณวุฒิทุกท่านที่ได้ให้ความรู้ คาปรึกษาและข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์อย่างยิ่ง
ทาให้บทเรียนสาเร็จรูปเล่มนี้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น
ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่า บทเรียนสาเร็จรูปเล่มนี้จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง แก่ครู นักเรียนและ
ผู้ที่สนใจเป็นอย่างดี
ชิษณุพงศ์ พรมมาวัน
ผู้จัดทา
คานา
สารบัญ

3
เรื่อง หน้า
คาแนะนาสาหรับครูในการใช้บทเรียนสาเร็จรูป 1
คาแนะนาสาหรับนักเรียนในการใช้บทเรียนสาเร็จรูป 2
แผนภูมิขั้นตอนการเรียนบทเรียนสาเร็จรูป 3
รายละเอียดบทเรียนสาเร็จรูป 4
มาตรฐาน/ตัวชี้วัด/สาระการเรียนรู้แกนกลาง/สาระสาคัญ/จุดประสงค์การเรียนรู้ 5
แบบทดสอบก่อนเรียน 6
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน 8
กรอบที่ 1 รู้เรื่องโรค 9
กรอบที่ 2 สาเหตุของการเกิดโรคติดต่อ 11
กรอบที่ 3 สาเหตุของการเกิดโรคไม่ติดต่อ 15
กรอบที่ 4 การติดต่อและการแพร่กระจายของโรค 17
กรอบที่ 5 การป้ องกันการแพร่กระจายของโรคติดต่อ 19
กรอบที่ 6 การดูแลสุขภาพเพื่อป้ องกันโรคไม่ติดต่อ 22
กรอบที่ 7 สรุปองค์ความรู้ 24
กรอบที่ 8 แบบฝึกหัด 25
แบบทดสอบหลังเรียน 27
เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน 29
บรรณานุกรม 31

4
คาแนะนาสาหรับครูในการใช้บทเรียนสาเร็จรูป
1. ครูควรใช้บทเรียนสาเร็จรูปควบคู่กับแผนการจัดการเรียนรู้
2. ครูควรชี้แจงให้นักเรียนอ่านคาแนะนาการใช้บทเรียนสาเร็จรูปอย่างละเอียดและปฏิบัติตามขั้นตอน
ทุกกรอบ ตามลาดับจนครบ
3. ในขณะที่นักเรียนศึกษาบทเรียนสาเร็จรูป ครูควรทาหน้าที่เป็นที่ปรึกษาคอยแนะนาช่วยเหลือเมื่อ
นักเรียนเกิดปัญหา
4. ให้นักเรียนทากิจกรรม แบบฝึกหัด แบบทดสอบหลังเรียนและบันทึกผลการประเมินเพื่อเปรียบเทียบ
การทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน
5. ใช้บทเรียนสาเร็จรูปนี้ เป็นแบบเรียนให้นักเรียนได้เรียนรู้ หรือเรียนซ่อมเสริมความรู้ด้วยตนเอง
คุณครูครับ...การนาบทเรียนสาเร็จรูปไปใช้
ควรทราบคาแนะนาการใช้ก่อนนะครับ
เมื่อคุณครูเข้าใจขั้นตอนการใช้
บทเรียนสาเร็จรูปแล้ว นาบทเรียนสาเร็จรูป
นี้ไปใช้ได้เลยครับ

5
คาแนะนาการใช้บทเรียนสาเร็จรูปสาหรับนักเรียน
บทเรียนนี้เป็นบทเรียนสาเร็จรูปที่นักเรียนจะได้เรียนด้วยตนเองและฝึกปฏิบัติด้วยตนเอง ดังนั้น
ให้นักเรียนอ่านคาแนะนาก่อนทาให้เข้าใจก่อน ดังนี้
1. เนื้อหาแต่ละตอน เรียกว่า กรอบ
2. ก่อนศึกษาบทเรียนนี้ ให้นักเรียนอ่านจุดประสงค์ของบทเรียนสาเร็จรูปให้เข้าใจแล้วทา แบบทดสอบ
ก่อนเรียน ตรวจคาตอบจากเฉลย รวบรวมกระดาษคาตอบส่งครูผู้สอน บันทึกคะแนนของตนเองที่ทาได้
ก่อนเรียนแล้วจึงศึกษาบทเรียนต่อไป
3. ศึกษาบทเรียนสาเร็จรูปทีละกรอบ ไม่ข้ามกรอบ ตอบคาถามและตรวจคาตอบจากแบบเฉลย หากตอบถูก
ให้ศึกษากรอบต่อไปได้แต่ถ้าหากตอบผิดให้ศึกษากรอบเดิมซ้าอีกจนกว่าจะเข้าใจ และถ้าตอบคาถาม
ถูกต้องถึงจะศึกษาเนื้อหาในกรอบต่อไปได้
4. เมื่อศึกษาบทเรียนสาเร็จรูปครบทุกกรอบแล้วให้นักเรียนทากิจกรรมแบบฝึกหัด และแบบทดสอบ
หลังเรียน ไม่ควรดูเฉลยก่อนทา เมื่อเสร็จแล้วให้ตรวจคาตอบ
5. ให้นักเรียนเขียนคาตอบในการตอบคาถามแต่ละกรอบลงในกระดาษคาตอบที่ครูแจกให้เท่านั้น
6. ถ้านักเรียนสงสัย หรือไม่เข้าใจในเนื้อหา ให้ทบทวนใหม่ ถ้ายังไม่เข้าใจ ให้สอบถามจากครูผู้สอน
7. การเรียนโดยการใช้บทเรียนนี้ นักเรียนไม่ต้องรีบทาให้เสร็จให้เรียนไปตามความเข้าใจ และที่ลืมไม่ได้
คือ ความซื่อสัตย์
8. เมื่อปฏิบัติกิจกรรมครบทุกขั้นตอนแล้ว นาบทเรียนสาเร็จรูปส่งคืนคุณครู
9. ใช้เวลาในการศึกษาบทเรียนสาเร็จรูปเล่มนี้ 1 ชั่วโมง
ก่อนที่จะศึกษาบทเรียนสาเร็จรูปนี้นักเรียนควร
ทราบคาแนะนาการใช้ก่อน เพื่อประโยชน์
ของนักเรียนเองตามมาดูทางนี้ได้

6
ตอบถูก
ศึกษาต่อไป
ตอบผิด
กลับไป
ศึกษาใน
กรอบเดิม
อีกรอบ
แผนภูมิขั้นตอนการเรียนบทเรียนสาเร็จรูป
1. ทาแบบทดสอบก่อนเรียน
5. ศึกษาเนื้อหากรอบถัดไปและ
ตอบคาถามท้ายกรอบจนครบ
ทุกกรอบ
4. ตรวจคาตอบจากกรอบเฉลย
2. ศึกษาเนื้อหาแต่ละกรอบ
โดยเริ่มจากกรอบที่ 1
3. ตอบคาถามท้ายกรอบ 6. ทาแบบฝึกหัดท้ายบทเรียนและ
ตรวจคาตอบจากแบบเฉลย
7. ทาแบบทดสอบหลังเรียนและ
ตรวจคาตอบจากแบบเฉลย
8. เก็บรวบรวมบทเรียนสาเร็จรูป
ส่งคืนคุณครู
เมื่อนักเรียนเข้าใจขั้นตอนการใช้บทเรียนสาเร็จรูป
แล้วก็ศึกษาบทเรียนสาเร็จรูปนี้ได้เลยครับ

7
1. บทเรียนสาเร็จรูป เรื่อง โรคน่ารู้ มีเนื้อหา ประกอบด้วย
เล่มที่ 1 รู้เรื่องโรค
เล่มที่ 2 โรคปริทันต์
เล่มที่ 3 โรคไข้หวัด
เล่มที่ 4 โรคไข้เลือดออก
เล่มที่ 5 โรคฉี่หนู
เล่มที่ 6 โรคอหิวาตกโรค
2. บทเรียนสาเร็จรูปเล่มที่ 1 รู้เรื่องโรค มีจานวน 8 กรอบ
3. บทเรียนสาเร็จรูปแต่ละกรอบจะประกอบได้ด้วยเนื้อหา ข้อคาถามและเฉลยคาตอบ
ได้ทันที ซึ่งผู้เรียนสามารถรับรู้ได้ด้วยตนเองตามความสามารถของแต่ละบุคคล
รายละเอียดบทเรียนสาเร็จรูป

8
สาระที่ 4 การสร้างเสริมสุขภาพ สมรรถภาพและการป้ องกันโรค
มาตรฐาน พ 4.1 เห็นคุณค่าและมีทักษะในการสร้างเสริมสุขภาพ การดารงสุขภาพ การป้ องกันโรค
และการสร้างเสริมสมรรถภาพเพื่อสุขภาพ
ตัวชี้วัด มฐ.พ 4.1 ป.5/4
ปฏิบัติตนในการป้ องกันโรคที่พบบ่อยในชีวิตประจาวัน
สาระการเรียนรู้แกนกลาง
การปฏิบัติตนในการป้ องกันโรคที่พบบ่อยในชีวิตประจาวัน
- ไข้หวัด
- ไข้เลือดออก
- โรคผิวหนัง
- ฟันผุและโรคปริทันต์
ฯลฯ
สาระสาคัญ
โรคติดต่อ หมายถึง โรคที่เกิดจากเชื้อโรคหรือพิษของเชื้อโรคชนิดหนึ่งชนิดใดเมื่อเกิดแล้ว
สามารถติดต่อไปยังบุคคลอื่นได้อาจติดต่อระหว่างคนกับคน คนกับสัตว์หรือระหว่างสัตว์ด้วยกันเองก็ได้
โรคไม่ติดต่อ หรือโรคไร้เชื้อ หมายถึง โรคที่เกิดจากพฤติกรรมสุขภาพตามแบบแผนการดาเนิน
ชีวิตที่ไม่เหมาะสม หรือภาวะสิ่งแวดล้อมที่ไม่สมดุล ผู้ที่ป่วยเป็นโรค จะไม่สามารถแพร่เชื้อไปยังผู้อื่นได้
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. บอกความหมาย สาเหตุ การป้ องกัน โรคติดต่อ และโรคไม่ติดต่อได้อย่างถูกต้อง (K)
2. ตระหนักถึงความสาคัญของการป้ องกันโรค (A)
3. แสดงทักษะในการปฏิบัติตนเพื่อป้ องกัน การเจ็บป่วยจากโรคอย่างถูกต้องได้ (P)
ก่อนเข้าสู่บทเรียนเพื่อนๆ ต้องทาแบบทดสอบ
ก่อนเรียนก่อนนะครับ ตั้งใจทาและอย่าลืม
เพื่อนๆ ต้องซื่อสัตย์ต่อตนเองนะครับ...
มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด/สาระการเรียนรู้แกนกลาง/
สาระสาคัญ/จุดประสงค์การเรียนรู้

9
คาชี้แจง 1. ให้นักเรียนทาเครื่องหมายกากบาท (X) ข้อที่ถูกที่สุดเพียงข้อเดียวลงในกระดาษคาตอบที่
แจกให้เท่านั้น
2. แบบทดสอบมีทั้งหมด 10 ข้อ คะแนนเต็ม 10 คะแนน
1. โรคในข้อใดไม่ใช่โรคติดต่อ
ก. โรคหัวใจ ข. โรคเอดส์ ค. โรคอหิวาตกโรค ง. โรคไข้เลือดออก
2. ข้อใดคือความหมายของโรคติดต่อ
ก. โรคที่ไม่สามารถรักษาให้หายได้
ข. โรคที่ไม่มียารักษา
ค. โรคที่เกิดจากเชื้อโรคชนิดหนึ่งซึ่งถ่ายทอดจากคน สัตว์ไปสู่คนหรือสัตว์ปกติได้
ง. โรคที่ไม่สามารถป้ องกันได้
3. ข้อใดไม่ใช่การป้ องกันโรคติดต่อ
ก. รับประทานอาหารที่ไม่มีแมลงวันตอม
ข. ไม่อาศัยอยู่ในบ้านร่วมกับผู้ป่วย
ค. รักษาความสะอาดบ้านเรือน
ง. รักษาสุขภาพร่างกายให้สะอาดและแข็งแรงอยู่เสมอ
4. วิธีการใดสามารถป้ องกันโรคได้ดีที่สุด
ก. พักผ่อนให้เพียงพอ ข. กินอาหารที่มีประโยชน์
ค. ออกกาลังกายอย่างสม่าเสมอ ง. รักษาสุขภาพให้สมบูรณ์แข็งแรง อยู่เสมอ
5. โรคติดต่อมักจะเป็นกับผู้ใดได้ง่ายที่สุด
ก. คนเข้มแข็ง ข. คนอ่อนแอ
ค. คนอ่อนโยน ง. คนอ่อนหวาน
6. สิ่งที่ควรฝึกเป็นนิสัยในการป้ องกันโรคติดต่อ คือข้อใด
ก. ไม่เล่นกับเพื่อน ข. ฉีดยาป้ องกันทุกโรค
ค. รับประทานอาหารที่มีราคาแพง ง. ล้างมือก่อนและหลังรับประทานอาหาร
แบบทดสอบก่อนเรียน
เรื่อง รู้เรื่องโรค

10
7. โรคใดที่มีสาเหตุจากเชื้อไวรัส
ก. โรคไข้หวัดนก ข. โรคนิ่ว
ค. โรคไข้รากสาดใหญ่ ง. โรคมาลาเรีย
8. สภาวะโรคอ้วนในปัจจุบัน นักเรียนคิดว่ามีสาเหตุมาจากสิ่งใด
ก. ไม่กินอาหารเช้า ข. กินอาหารที่มีไขมันมาก
ค. ดื่มน้าวันละหลายๆ แก้ว ง. กินอาหารตรงเวลาทุกมื้อ
9. ปัจจัยสาคัญที่สุดที่จะช่วยป้ องกันการเกิดโรคได้ คือข้อใด
ก. รู้สาเหตุการเกิดของโรค
ข. พฤติกรรมการป้ องกัน
ค. การรณรงค์ให้ประชาชนรักสุขภาพของตนเอง
ง. การออกกฏหมายควบคุมการแพร่ระบาดของเชื้อโรค
10. ข้อใดเป็นการป้ องกันโรคที่นักเรียนควรปฏิบัติ
ก. กินยาป้ องกันเมื่อมีโรคระบาด
ข. ทางานหนักๆ ร่างกายจะได้แข็งแรง
ค. ออกกาลังกายเป็นประจา
ง. นอนรวมกันหลายๆ คนจะได้ไม่ป่วยเป็นโรค
นักเรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียนเสร็จ
แล้วไปตรวจคาตอบกันเลยนะครับ

11
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน
1. ก
2. ค
3. ข
4. ง
5. ข
6. ง
7. ก
8. ข
9. ค
10. ค
นักเรียนตรวจแบบทดสอบก่อนเรียนเสร็จแล้ว
เรามาเริ่มเรียนตามกรอบต่าง ๆกันเลยนะครับ

12
กรอบที่ 1
รู้เรื่องโรค
โรคต่างๆ ที่ทาให้คนเราเจ็บป่วย มีอยู่ 2 ประเภท ได้แก่
1. โรคติดต่อ หรือโรคติดเชื้อ หมายถึง โรคที่เกิดจากเชื้อโรคหรือพิษของเชื้อโรค
ชนิดหนึ่งชนิดใดเมื่อเกิดแล้วสามารถติดต่อไปยังบุคคลอื่นได้อาจติดต่อระหว่างคนกับ
คน คนกับสัตว์หรือระหว่างสัตว์ด้วยกันเองก็ได้การติดต่อของโรคอาจเกิดจากการอยู่
ใกล้ชิดกัน สัมผัสกัน หรือมีตัวกลางนาเชื้อโรคไปก็ได้เช่น โรคไข้หวัด โรคไข้เลือดออก
โรคอหิวาตกโรค เป็นต้น
2. โรคไม่ติดต่อ หรือโรคไร้เชื้อ หมายถึง โรคที่เกิดจากพฤติกรรมสุขภาพตาม
แบบแผนการดาเนินชีวิตที่ไม่เหมาะสม หรือภาวะสิ่งแวดล้อมที่ไม่สมดุล ตลอดจน
พันธุกรรมของแต่ละบุคคลที่ก่อให้เกิดโรค จึงไม่สามารถติดต่อไปสู่ผู้อื่นได้เช่น
โรคหัวใจ โรคอ้วน โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน โรคนิ่ว เป็นต้น
นักเรียนช่วยกันตอบคาถามก่อนนะครับ
คาถามประจากรอบที่ 1
1. โรคติดต่อหมายถึงอะไร
2. โรคไม่ติดต่อหมายถึงอะไร

13
เฉลยคาตอบประจากรอบที่ 1
1. โรคติดต่อ หรือโรคติดเชื้อ หมายถึง โรคที่เกิดจากเชื้อโรคหรือพิษของเชื้อโรค
ชนิดหนึ่งชนิดใดซึ่งอาจถ่ายทอดจากคน สัตว์แมลง พยาธิ เป็นต้น ไปสู่คนปกติได้โดย
ทางตรงและทางอ้อม
2. โรคไม่ติดต่อ หรือโรคไร้เชื้อ หมายถึง โรคที่เกิดจากพฤติกรรมสุขภาพตาม
แบบแผนการดาเนินชีวิตที่ไม่เหมาะสม หรือภาวะสิ่งแวดล้อมที่ไม่สมดุล ตลอดจน
พันธุกรรมของแต่ละบุคคลที่ก่อให้เกิดโรค จึงไม่สามารถติดต่อไปสู่ผู้อื่นได้
 “ถ้านักเรียนตอบผิดให้นักเรียนกลับไปศึกษา
กรอบที่ 1 ใหม่อีกครั้งนะครับ”
 นักเรียนตอบถูกไหมครับ ถ้าตอบถูกเก่งมากครับ
ให้นักเรียนศึกษากรอบที่ 2 ต่อไปได้

14
สาเหตุของการเกิดโรคติดต่อ แบ่งออกได้ 5 กลุ่ม
1. แบคทีเรีย เป็นเชื้อโรคที่ขนาดเล็ก มีการเจริญเติบโต การกินอาหาร และ
การถ่ายของเสียแบบเดียวกับพืชมีขนาดเล็ก มองดูด้วยตาเปล่าไม่เห็นต้องขยายดูด้วย
กล้องจุลทรรศน์ มีรูปร่างต่างๆ กัน ได้แก่ กลมๆ เป็นท่อนยาว และขดเหมือนเกลียว
สว่าน
ที่มา : http://www.vcharkarn.com/lesson/view.php?id=1331
2. หนอนพยาธิ เป็นเชื้อโรคที่ขนาดเล็กมองด้วยตาเปล่าไม่เห็น เป็นสาเหตุ
ของโรค เช่น ไข้มาลาเรีย เชื้อบิดอะมีบา จนกระทั่งเป็นตัวโตมองเห็นได้ชัดเจน ได้แก่
หนอนพยาธิต่างๆ เช่น พยาธิตัวตืด พยาธิไส้เดือน พยาธิปากขอ พยาธิตัวกลม เป็นต้น
ที่มา : http://www.iamkru.net/02/panya1c.html
มีต่อหน้าถัดไปนะ
ครับ

15
3. ไวรัส เป็นจุลินทรีย์ตัวเล็กที่สุด สามารถผ่านเครื่องกรองแบคทีเรียได้ ต้องใช้กล้อง
จุลทรรศน์ชนิดพิเศษที่เรียกว่า อิเล็กตรอนไมโครสโคป ดูจึงจะเห็นได้จะมีชีวิตอยู่และ
การเจริญเติบโตได้ก็เฉพาะในเซลล์ที่มีชีวิตเท่านั้น เช่น ไข้หวัด และโรคเอดส์
4. ริกเกตเชีย เป็นจุลินทรีย์ที่มีขนาดเล็ก มีสภาพกึ่งแบคทีเรียแต่ต้องอาศัยการเจริญเติบโต
ในเซลล์ที่มีชีวิต เช่นไข้รากสาดใหญ่
5. เชื้อรา ปกติเราพบเชื้อราในอาหารพวกแป้ ง เพราะสามารถเจริญเติบโต แบ่งตัวได้เป็น
จานวนมาก มีเชื้อราบางชนิดที่เป็นสาเหตุของโรคในคน ที่พบบ่อย เช่น กลากเกลื้อน

16
1. เชื้อโรคที่เป็นสาเหตุของโรคไข้หวัด คือเชื้อโรคกลุ่มใด
2. เชื้อราเป็นสาเหตุให้เกิดโรคอะไร

17
1. เชื้อไวรัส
2. กลากเกลื้อน
ให้นักเรียนศึกษากรอบที่ 3 ต่อไปได้ครับ

18
สาเหตุของการเกิดโรคไม่ติดต่อ
โรคไม่ติดต่อเกิดจากพฤติกรรมเสี่ยงของคนที่ปฏิบัติตนไม่ถูกต้อง เช่น สูบบุหรี่
ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ กินอาหารไม่ตรงเวลา เป็นต้น และอิทธิพลของสิ่งแวดล้อมที่
ไม่เหมาะสม เช่น อาศัยอยู่ใกล้กับโรงงานอุตสาหกรรม เป็นต้น ซึ่งไม่มีการติดต่อและ
แพร่กระจายของโรค แต่สามารถป้ องกันได้หากรู้เข้าใจ และปฏิบัติตนในการดูแล
สุขภาพได้ถูกต้อง เพราะจะช่วยให้สามารถหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่จะนาไปสู่การเกิด
โรคได้
ที่มา : http://www.svd.dae.mi.th/page4/sig%202554.htm
ที่มา : http://homebasedbusiness-bamboo.blogspot.com/2010/09/blog-post_23.html
พฤติกรรมที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อมีอะไรบ้าง
(ตอบมาอย่างน้อย 3 อย่าง)

19
พฤติกรรมที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อ
สูบบุหรี่ ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ กินอาหารไม่ตรงเวลา กินอาหารที่มีไขมันสูง เป็นต้น

20
การติดต่อและการแพร่กระจายของโรค
การติดต่อและการแพร่กระจายของโรค สามารถติดต่อได้หลายวิธี ดังนี้
1. ติดต่อโดยการสัมผัส เช่น ไอ จาม สัมผัสผิวหนังหรือบาดแผลโดยตรง สัมผัส
เสื้อผ้า หรือเครื่องใช้ของผู้ที่ป่วยเป็นโรค เช่น โรคอีสุกอีใส โรคตาแดง เป็นต้น
2. การติดต่อโดยการกิน เช่น กินอาหารที่บูด หรือมีเชื้อโรคเข้าไปกินอาหาร
ร่วมกับผู้ที่ป่วยเป็นโรคโดยไม่ใช้ช้อนกลาง การดื่มน้าแก้วเดียวกัน เช่น โรคอุจจาระร่วง
โรคไข้หวัดนก เป็นต้น
3. การติดต่อโดยการหายใจ เช่น การหายใจเอาเชื้อโรคเข้าไปหรืออยู่ในที่ที่มี
อากาศไม่ถ่ายเท ชุมชนแออัด เช่น โรควัณโรค โรคไข้หวัด เป็นต้น
4. การติดต่อโดยมีพาหะนาโรค เช่น หนู ยุง แมลงสาบ เช่น โรคไข้เลือดออก
โรคฉี่หนู เป็นต้น
ที่มา : http://www.manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx?NewsID=9560000024867
1. โรคที่ติดต่อโดยการกินได้แก่โรคอะไรบ้าง
2. โรคที่ติดต่อโดยมีพาหะนาโรคได้แก่โรคอะไรบ้าง

21
ให้นักเรียนศึกษากรอบที่ 5 ต่อไปได้ครับ
1. โรคที่ติดต่อโดยการกินได้แก่ โรคอุจจาระร่วง โรคไข้หวัดนก เป็นต้น
2. โรคที่ติดต่อโดยมีพาหะนาโรคได้แก่ โรคไข้เลือดออก โรคฉี่หนู เป็นต้น

22
การป้ องกันการแพร่กระจายของโรคติดต่อ
เราควรเรียนรู้เกี่ยวกับการป้ องกันการแพร่กระจายของโรค เพื่อหลีกเลี่ยงการติดโรค
ต่างๆ ซึ่งควรปฏิบัติ ดังนี้
1. ไม่สัมผัสกับน้ามูก น้าลาย ผิวหนัง ของผู้ป่วยเป็นโรค
2. ควรใช้ผ้าปิดปาก ปิดจมูกเมื่อไอหรือจาม
3. ไม่ใช้สิ่งของร่วมกับผู้ป่วยเป็นโรค
4. ไม่กินอาหารที่บูดหรือมีแมลงวันตอม ควรใช้ฝาชีครอบอาหารให้มิดชิด
5. รักษาความสะอาดบ้าน เพื่อไม่ให้เป็นที่อยู่อาศัยของพาหะนาโรค
6. ไม่อยู่ในที่ที่มีอากาศไม่ถ่ายเทหรือชุมชนแออัด
7. หลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีการแพร่กระจายของโรค
8. ล้างมือก่อนกินอาหารและหลังขับถ่ายทุกครั้ง
9. ขับถ่ายลงในส้วมที่ถูกสุขลักษณะ
10. รักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง
ที่มา : http://www.dailynews.co.th/thailand/7195

23
นักเรียนมีวิธีการป้ องกันโรคติดต่อจากการรับประทานอาหาร
อย่างไร

24
เฉลยคาตอบกรอบที่ 5
วิธีการป้ องกันโรคติดต่อจากการรับประทานอาหาร
1. ล้างมือก่อนรับประทานอาหารและหลังขับถ่ายทุกครั้ง
2. ไม่รับประทานอาหารที่บูดหรือมีแมลงวันตอม ควรใช้ฝาชีครอบอาหารให้มิดชิด

25
การดูแลสุขภาพเพื่อป้ องกันโรคไม่ติดต่อ
1. หลีกเลี่ยงการเป็นโรคด้วยการปฏิบัติตนเพื่อลดความเสี่ยงต่อโรค เช่น การ
รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกาลังกายสม่าเสมอ
2. สร้างเสริมชีวิตครอบครัวให้มีความสุขด้วยการดูแลบ้านให้สะอาด เป็นลูกที่ดี
ของพ่อแม่ ร่วมกันแก้ปัญหาครอบครัวที่เกิดขึ้นด้วยความเข้าใจกัน การมีครอบครัวดีมีความ
อบอุ่น เป็นการรักษาสุขภาพจิตเบื้องต้น
3. ป้องกันการเป็นโรคจากการประกอบอาชีพ ด้วยการใช้เครื่องป้ องกันตามระเบียบ
ปฏิบัติของหน่วยงานนั้นๆ เช่น ใส่หมวกนิรภัยเมื่อทางานในเขตก่อสร้าง
4. ช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อมของชุมชนให้สะอาด สร้างบรรยากาศสิ่งแวดล้อมที่ดี
ด้วยการป้ องกันมลภาวะทั้งในน้าและในอากาศ เช่น ทิ้งขยะถูกที่
5. หลีกเลี่ยงสิ่งที่เป็นอันตราย เช่น การใช้ยาผิด การสูบบุหรี่ เสพสิ่งเสพติด เป็นต้น
ที่มา : http://www.dhammada.net/2012/07/08/15863/
นักเรียนมีวิธีการปฏิบัติตนเพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคอย่างไร

26
การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกาลังกายสม่าเสมอ
เรามาสรุปองค์ความรู้ในกรอบที่ 7 กันครับ

27
เก่งมากครับปรบมือให้ตัวเอง หน่อยครับ
ศึกษามาจนจบเนื้อหาแล้ว ต่อไปเรามาสรุป
และทาแบบฝึกหัดกันครับ
โรคติดต่อ หมายถึง โรคที่เกิดจากเชื้อโรคหรือพิษของเชื้อโรคชนิดหนึ่งชนิดใด
เมื่อเกิดแล้วสามารถติดต่อไปยังบุคคลอื่นได้อาจติดต่อระหว่างคนกับคน คนกับสัตว์
หรือระหว่างสัตว์ด้วยกันเองก็ได้
โรคไม่ติดต่อ หรือโรคไร้เชื้อ หมายถึง โรคที่เกิดจากพฤติกรรมสุขภาพตาม
แบบแผนการดาเนินชีวิตที่ไม่เหมาะสม หรือภาวะสิ่งแวดล้อมที่ไม่สมดุล ผู้ที่ป่วยเป็น
โรค จะไม่สามารถแพร่เชื้อไปยังผู้อื่นได้ การป้ องกันโรคติดต่อทาได้โดยรักษา
ร่างกายให้สมบูรณ์แข็งแรงอยู่เสมอ หลีกเลี่ยงการสัมผัสสิ่งของเครื่องใช้ของผู้ป่วย ล้าง
มือทุกครั้งก่อนและหลังรับประทานอาหาร
การป้ องกันโรคไม่ติดต่อทาได้โดยหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ไม่ถูกต้องในการใช้
ชีวิตประจาวัน เช่น การสูบบุหรี่ ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ รับประทานอาหารไม่ตรง
เวลา รับประทานอาหารไขมันสูง ความประมาทในการทางาน เป็นต้น
สรุปองค์ความรู้
เรามาตรวจสอบความเข้าใจกันก่อน
ด้วยการทาแบบฝึกหัดในกรอบที่ 8 ต่อกันเลยครับ

28
คาชี้แจง
ให้นักเรียนเขียนแผนผังความคิดเกี่ยวกับความหมาย สาเหตุ วิธีการป้ องกันโรคติดต่อ
ดังนี้
ความหมาย
.........................................................
.........................................................
.........................................................
........................................................
สาเหตุ
.........................................................
............................................................
............................................................
.......................................................
วิธีการป้ องกัน
......................................................
......................................................
......................................................
......................................................
.........
แบบฝึกหัด

29
(การตรวจคาตอบให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)
คาชี้แจง
ให้นักเรียนเขียนแผนผังความคิดเกี่ยวกับความหมาย สาเหตุ วิธีการป้ องกันโรคติดต่อ
ดังนี้
ความหมาย
โรคติดต่อ คือ โรคที่เกิดจากเชื้อโรคหรือพิษ
ของเชื้อโรคชนิดใดชนิดหนึ่งที่อาจติดต่อจาก
คน สัตว์หรือแมลงไปสู่คนปกติได้
สาเหตุ
สาเหตุของการเกิดโรคติดต่อเกิดจากเชื้อ
1. แบคทีเรีย
2. หนอนพยาธิ
3. ไวรัส
4. เชื้อรา
5. ริกเกตเชีย
การป้ องกัน
1. หลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีการแพร่กระจายของโรค
2. ล้างมือก่อนกินอาหารและหลังขับถ่ายทุกครั้ง
3. ขับถ่ายลงในส้วมที่ถูกสุขลักษณะ
4. รักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง
5. ไม่สัมผัสกับน้ามูก น้าลาย ผิวหนัง ของผู้ป่วยเป็นโรค
6. ควรใช้ผ้าปิดปาก ปิดจมูกเมื่อไอหรือจาม
ฯลฯ

30
คาชี้แจง 1. ให้นักเรียนทาเครื่องหมายกากบาท (X) ข้อที่ถูกที่สุดเพียงข้อเดียวลงในกระดาษคาตอบที่
แจกให้เท่านั้น
2. แบบทดสอบมีทั้งหมด 10 ข้อ คะแนนเต็ม 10 คะแนน
1. โรคในข้อใดไม่ใช่โรคติดต่อ
ก. โรคหัวใจ ข. โรคเอดส์ ค. โรคอหิวาตกโรค ง. โรคไข้เลือดออก
2. ข้อใดคือความหมายของโรคติดต่อ
ก. โรคที่ไม่สามารถรักษาให้หายได้
ข. โรคที่ไม่มียารักษา
ค. โรคที่เกิดจากเชื้อโรคชนิดหนึ่งซึ่งถ่ายทอดจากคน สัตว์ไปสู่คนหรือสัตว์ปกติได้
ง. โรคที่ไม่สามารถป้ องกันได้
3. ข้อใดไม่ใช่การป้ องกันโรคติดต่อ
ก. รับประทานอาหารที่ไม่มีแมลงวันตอม
ข. ไม่อาศัยอยู่ในบ้านร่วมกับผู้ป่วย
ค. รักษาความสะอาดบ้านเรือน
ง. รักษาสุขภาพร่างกายให้สะอาดและแข็งแรงอยู่เสมอ
4. วิธีการใดสามารถป้ องกันโรคได้ดีที่สุด
ก. พักผ่อนให้เพียงพอ ข. กินอาหารที่มีประโยชน์
ค. ออกกาลังกายอย่างสม่าเสมอ ง. รักษาสุขภาพให้สมบูรณ์แข็งแรง อยู่เสมอ
5. โรคติดต่อมักจะเป็นกับผู้ใดได้ง่ายที่สุด
ก. คนเข้มแข็ง ข. คนอ่อนแอ
ค. คนอ่อนโยน ง. คนอ่อนหวาน
6. สิ่งที่ควรฝึกเป็นนิสัยในการป้ องกันโรคติดต่อ คือข้อใด
ก. ไม่เล่นกับเพื่อน ข. ฉีดยาป้ องกันทุกโรค
ค. รับประทานอาหารที่มีราคาแพง ง. ล้างมือก่อนและหลังรับประทานอาหาร
แบบทดสอบหลังเรียน

31
7. โรคใดที่มีสาเหตุจากเชื้อไวรัส
ก. โรคไข้หวัดนก ข. โรคนิ่ว
ค. โรคไข้รากสาดใหญ่ ง. โรคมาลาเรีย
8. สภาวะโรคอ้วนในปัจจุบัน นักเรียนคิดว่ามีสาเหตุมาจากสิ่งใด
ก. ไม่กินอาหารเช้า ข. กินอาหารที่มีไขมันมาก
ค. ดื่มน้าวันละหลายๆ แก้ว ง. กินอาหารตรงเวลาทุกมื้อ
9. ปัจจัยสาคัญที่สุดที่จะช่วยป้ องกันการเกิดโรคได้ คือข้อใด
ก. รู้สาเหตุการเกิดของโรค
ข. พฤติกรรมการป้ องกัน
ค. การรณรงค์ให้ประชาชนรักสุขภาพของตนเอง
ง. การออกกฏหมายควบคุมการแพร่ระบาดของเชื้อโรค
10. ข้อใดเป็นการป้ องกันโรคที่นักเรียนควรปฏิบัติ
ก. กินยาป้ องกันเมื่อมีโรคระบาด
ข. ทางานหนักๆ ร่างกายจะได้แข็งแรง
ค. ออกกาลังกายเป็นประจา
ง. นอนรวมกันหลายๆ คนจะได้ไม่ป่วยเป็นโรค
นักเรียนทาแบบทดสอบหลังเรียนเสร็จ
แล้วไปตรวจคาตอบกันเลยนะครับ

32
เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน
1. ก
2. ค
3. ข
4. ง
5. ข
6. ง
7. ก
8. ข
9. ค
10. ค

33
บันทึกคะแนน
ได้คะแนน ............................... คะแนน (คะแนนเต็ม 10 คะแนน)
การทดสอบหลังเรียนเป็นการวัดผลสัมฤทธิ์ทางการ
เรียนว่า เมื่อนักเรียนศึกษาด้วยตนเองแล้ว มีความรู้
ความเข้าใจในเนื้อหาเพียงใด
 ถ้านักเรียนได้คะแนนน้อยกว่า 6 ข้อ
ไม่ต้องเสียใจ ขอให้นักเรียนเริ่มศึกษา
เนื้อหาใหม่ตั้งแต่ต้นอีกครั้ง
 ถ้านักเรียนได้คะแนนตั้งแต่ 6-8 ข้อ แสดง
ว่านักเรียนผ่านเกณฑ์ให้ศึกษาเรื่องต่อไป
 ถ้านักเรียนได้คะแนนตั้งแต่ 9-10 ข้อ แสดง
ว่านักเรียนผ่านเกณฑ์และอยู่ในระดับดี
เยี่ยม ให้ศึกษากรอบต่อไปได้ และให้รักษา
มาตรฐานที่ดีเยี่ยมนี้ไว้ให้ได้นะครับ

34
บรรณานุกรม
เชาวลิต ภูมิภาคและคณะ. สื่อการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ป.6. กรุงเทพมหานคร: สานักพิมพ์
วัฒนาพานิช.
เรณุมาศ มาอุ่น และเขมฤทัย วรรณรสพากย์. หนังสือเรียนสุขศึกษาและพลศึกษา ป.6. กรุงเทพมหานคร:
บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ.
เอกรินทร์ สี่มหาศาล และคณะ. สื่อการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ป.3. กรุงเทพมหานคร :
อักษรเจริญทัศน์.
. สื่อการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ป.5. กรุงเทพมหานคร : อักษรเจริญทัศน์.
http://blog.eduzones.com/jipatar/85837
http://homebasedbusiness-bamboo.blogspot.com/2010/09/blog-post_23.html
http://www.dailynews.co.th/thailand/7195
http://www.dhammada.net/2012/07/08/15863/
http://www.iamkru.net/02/panya1c.html
http://www.kr.ac.th/ebook2/peera/01.html
http://www.manager.co.th/celebonline/viewnews.aspx?NewsID=9560000087967
http://www.siamhealthy.net/article/1_dr_talk/page_1/Ar_2.htm
http://www.snr.ac.th/Main/elearning/kamtorn/section3.1.2.htm
http://www.svd.dae.mi.th/page4/sig%202554.html

35
การไม่เป็นโรคเป็นลาภอันประเสร็จ
นายชิษณุพงศ์ พรมมาวัน

บทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง รู้เรื่องโรค

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to บทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง รู้เรื่องโรค

Similar to บทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง รู้เรื่องโรค (20)

บทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง รู้เรื่องโรค