1. Κεφάλαια 2 (και 4)
Ο Χαρίλαος Τρικούπης
Α π ό τ ο υ ς π ι ο δ ρ α σ τ ή ρ ι ο υ ς
πρωθυπουργούς, με τους οποίους
συνεργάστηκε, ήταν ο Χαρίλαος
Τρικούπης.
https://www.hellenicparliament.gr/
2. Tο 1881 ενσωματώ-
θηκε στο ελληνικό κρά-
τος η Θεσσαλία καθ-
ώς και ο σημερινός
νομός της Άρτας, με
αποτέλεσμα να αυξη-
θεί ο πληθυσμός αλλά
και οι καλλιεργήσιμες
εκτάσεις.
Για την προσάρτηση
του νομού της Άρτας
στην Ελλάδα συνέβα-
λε αποφασιστικά ο Χα-
ρίλαος Τρικούπης.
https://www.pentapostagma.gr/
3. Ο Χαρίαλος Τρικούπης, που ήταν
νομικός και διπλωμάτης, διετέλεσε
υ π ο υ ρ γ ό ς κ α ι α ρ γ ό τ ε ρ α
πρωθυπουργός της χώρας. Για τα
επόμενα σχεδόν 20 χρόνια πήρε τη
θέση του πρωθυπουργού συνολικά
επτά φορές (1875 -1894).
4. Γνωρίζοντας καλά τις
περιορισμένες δυνα-
τότητες του ελληνι-
κού κράτους, δεν
ενθάρρυνε τα έν-
οπλα επαναστατικά
κινήματα στις περιο-
χές της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας που
κατοικούσαν υπό-
δουλοι Έλληνες. Αντί
γι' αυτό, προτίμησε
να τονώσει την ελλη-
νικότητα των αλύ-
τρωτων περιοχών
ιδρύοντας σχολεία
και εκκλησίες.
https://el.wikipedia.org/
5. Στα μέσα του 19ου αιώνα έγιναν σημαντικές προσπάθειες εκσυγχρονισμού.
Το Σύνταγμα του 1864, επηρεασμένο από τα Συντάγματα του Βελγίου και της
Δανίας, προέκρινε το σύστημα της μίας Βουλής με θητεία τεσσάρων χρόνων.
Όμως ο βασιλιάς Γεώργιος εξακολουθούσε να παρεμβαίνει στη λειτουργία του
δημοκρατικού πολιτεύματος, επιβάλλοντας συχνά τη δική του άποψη.
Ζωγραφική αναπαράσταση συνεδρίασης της Βουλής, Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
6. Ο Τρικούπης τον κατηγόρησε ότι διόριζε κατά
βούληση πρωθυπουργούς από τα κόμματα της
μειοψηφίας χωρίς να λαβαίνει υπόψη του τα
αποτελέσματα των εκλογών και ότι μπορούσε
να κάνει πρωθυπουργό «ακόμη και τον
κηπουρό του». Μετά από αυτό το 1875
καθιερώθηκε η αρχή της δεδηλωμένης.
Σύμφωνα μ' αυτήν, ο βασιλιάς ήταν
υποχρεωμένος να αναθέτει τον σχηματισμό
κυβέρνησης στον αρχηγό του κόμματος που
τον υποστήριζε η πλειοψηφία της Βουλής,
κάτι που ισχύει μέχρι και σήμερα.
7. Την εποχή αυτή δυο ήταν οι κυριότεροι πολιτικοί σχηματισμοί που
εναλλάσσονταν στην εξουσία: το κόμμα του Χαρίλαου Τρικούπη, που
υποστήριζε τον εξευρωπαϊσμό της χώρας και το αντίπαλο κόμμα του
Θεόδωρου Δηλιγιάννη, που στηριζόταν στα πιο φτωχά κοινωνικά
στρώματα.
8. Τις περιόδους της πρωθυπουργίας του, ο Τρικούπης πραγματοποίησε
σημαντικά έργα για τον εκσυγχρονισμό της χώρας, όπως η διάνοιξη της
διώρυγας της Κορίνθου. Ήταν απαραίτητη;
Τα εγκαίνια της Διώρυγος της Κορίνθου, Κωνσταντίνος Βολανάκης, (1893)
https://el.wikipedia.org/
9. Και η αποξήρανση της λίμνης Κωπαΐδας. Αυτή ήταν μια λίμνη που
πλυμμήριζε συχνά και κατέστρεφε τις γειτονικές πεδιάδες. Ηταν περισσότερο
γνωστή ως «βάλτος της ελονοσίας». Τα έργα για την αποξήρανση της
Κωπαΐδας ξεκίνησαν το 1882 και ολοκληρώθηκαν μετά από 50 χρόνια
δημιουργώντας 241.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης.
https://carnetdevoyage.gr/
10. Παράλληλα, ο Τρικούπης βελτίωσε τις συγκοινωνίες με την κατασκευή
οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ το 1882
υπήρχαν σε λειτουργία μόνο 9 περίπου χμ. σιδηροδρομικής γραμμής που
συνέδεαν τηνΑθήνα με τον Πειραιά, το 1893 λειτουργούσαν 914 χμ.
https://gnomipoliton.com/
11. Ο πρώτος που σκέφτηκε και οραματίστηκε τη ζεύξη του στενού Ρίου-Αντιρρίου
ήταν ο Χαρίλαος Τρικούπης. Το έργο κρίθηκε ακριβό για την εποχή του,
ωστόσο η ιδέα του Τρικούπη υλοποιήθηκε έναν αιώνα αργότερα, το 2004, με
την κατασκευή της Γέφυρας Ρίου-Αντιρρίου, στην οποία δόθηκε το όνομά του
και πλέον ονομάζεται Γέφυρα «Χαρίλαος Τρικούπης».
https://www.gefyra.gr/
12. Όμως πού τα βρήκε τα χρήματα ο Τρικούπης, για να κάνει όλα αυτά τα
έργα;
Α. Πήρε δανεικά.
Β. Κέρδισε το λαχείο.
Γ. Είχαν κάνει οικονομίες οι Έλληνες και του τα έδωσαν.
Δ. Μάζευε φόρους από τους Έλληνες.
Ε. Πούλησε αρχαία στους Ευρωπαίους.
13. Τα χρήματα που δανείστηκε η Ελλάδα
από το εξωτερικό στη δεκαετία του 1880,
εξαντλήθηκαν γρήγορα. Την οικονομική
κρίση επιδείνωσε και η κατάρρευση του
εμπορίου της σταφίδας σε παγκόσμιο
επίπεδο, καθώς η σταφίδα αποτελούσε το
βασικό γεωργικό προϊόν που εξήγε η
χώρα.
Γελοιογραφία που απεικονίζει τον
Τρικούπη να αγωνίζεται για την εξεύρεση
δανείου
14. Από την άλλη οι φόροι δε μαζεύονταν
σωστά. Τα έξοδα του κράτους πλέον
ήταν περισσότερα από τα έσοδα.
Έτσι, το 1893 ο Τρικούπης κύρηξε την
πτώχευση του ελληνικού κράτους.
Τι είναι;
Γελοιογραφία του Νέου Αριστοφάνη, με τον
Τρικούπη να πνίγεται μέσα στη θάλασσα της
λαϊκής οργής, μετά την κυβερνητική πολιτική
δανείων και φόρων
https://el.wikipedia.org/
15. Πτώχευση σήμαινε ότι το κράτος αδυνατούσε να ικανοποιήσει τους δανειστές.
Αυτό βέβαια είχε επιπτώσεις. Τέσσερα χρόνια μετά η χώρα δέχτηκε Διεθνή
Οικονομικό Έλεγχο, προκειμένου να πληρωθεί το υπέρογκο δημόσιο χρέος
της. Τον έλεγχο εκτελούσε εκ μέρους των δανειστών μια εξαμελής επιτροπή, η
Διεθνής Οικονομική Επιτροπή η οποία εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα για τα
επόμενα για 81 χρόνια (1978).
http://tangelonias.blogspot.com/
Η αγγλο-γαλλο-γερμανική
«τρόικα» συζητάει για το
πώς η Ελλάδα θα
αποπληρώσει τα χρέη της.
Ο Άγγλος θέλει να την
αφαιμάξει με μια σύριγγα, ο
Γερμανός να την
ακρωτηριάσει, ενώ ο Γάλλος
προτείνει να της τοποθετήσει
βδέλλες που θα της
ρουφήξουν το αίμα,
βγάζοντάς τις από ένα
δοχείο με την ετικέτα
«Έλεγχος».
https://eranistis.net/
16. Ματιά στο παρελθόν
Η Μετανάστευση
Η οικονομική κρίση, που αντιμε-
τώπισε η Ελλάδα τις τελευταίες
δεκαετίες του 19ου αιώνα, προ-
κάλεσε μεγάλα προβλήματα
στον αγροτικό πληθυσμό της
χώρας. Πολλοί άνδρες κυρίως
από την Πελοπόννησο και τη
Στερεά Ελλάδα, στην πλειο-
νότητά τους αγρότες, υποχρεώθηκαν τότε, εξαιτίας των προβλημάτων στο
εμπόριο της σταφίδας, να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό αναζητώντας
καλύτερες συνθήκες ζωής. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αποτέλεσαν
δημοφιλή προορισμό των Ελλήνων μεταναστών. Εμπορικοί πράκτορες και
εταιρείες ακτοπλοϊκών μεταφορών φρόντιζαν για την ασφαλή μεταφορά τους
στις νέες πατρίδες. Ήταν η αφετηρία μιας μεταναστευτικής κίνησης, που
επρόκειτο να συνεχιστεί και τον 20o αιώνα κατά τον οποίο από το 1901 ως το
1910, 167.519 άτομα μετανάστευσαν από την Ελλάδα για τις Η.Π.Α..
18. Απάντηση
lΠώς χαρακτηρίζετε την πολιτική τουΤρικούπη και γιατί;
Ο Τρικούπης με τις αποφάσεις που πήρε και τα σημαντικά έργα που έκανε
βελτίωσε το ελληνικό κράτος. Βοήθησε στην προσάρτηση της Άρτας και
ενίσχυσε τον αλύτρωτο ελληνισμό ιδρύοτας σχολεία και εκκλησίες. Επρόκειτο
για έναν δημοκρατικό ηγέτη που ενδιαφερόταν για το καλό της πατρίδας του.
Ωστόσο η οικονομική πολιτική του δεν ήταν η σωστή, αφού πήρε πάρα πολλά
δάνεια και στο τέλος το κράτος χρεωκόπησε.