1. γραμματισμός

2. Μαθαίμω τα βασικά:
• Γξακκαηηζκόο=Literacy
• Εκπεξηέρεη ηνλ Αιθαβεηηζκό
• Είλαη ε δπλαηόηεηα ηνπ αηόκνπ λα ιεηηνπξγεί
απνηειεζκαηηθά ζε δηάθνξα πεξηβάιινληα θαη θαηαζηάζεηο
επηθνηλσλίαο
κέζσ
α)γξαπηώλ θεηκέλσλ
β)πξνθνξηθνύ ιόγνπ
θαη
γ) κε γισζζηθώλ θεηκέλσλ πρ ραξηώλ –ζρεδηαγξακκάησλ-
εηθόλσλ

3. Το εγγράμματο άτομο
Οη ηθαλόηεηεο/δεμηόηεηεο πνπ απαηηνύληαη γηα ην Γξακκαηηζκό(δεκηνπξγία
εγγξάκκαηνπ αηόκνπ)δηαθέξνπλ
αλά θνηλσλία θαη αλά ρξνληθή ζηηγκή
Διαχρονικά ην εγγξάκκαην άηνκν είλαη θνηλσληθά θαηαμησκέλν
Σήμερα ,ν πνιηηηθόο -θνηλσληθόο ραξαθηήξαο ηνπ γξακκαηηζκνύ αλνίγεη
ζπδεηήζεηο γηα πνιηηηθά -ηδενινγηθά δεηήκαηα ζρεηηθά
κε ηα είδε γξακκαηηζκνύ πνπ απαηηεί κία θνηλσλία
θαη
κε ηηο επθαηξίεο πνπ παξέρεη ην εθπαηδεπηηθό ηεο ζύζηεκα ζηνπο πνιίηεο σο
πξνο ηα δεηνύκελα είδε.

4. Πώς/Πού επιτυγχάμεται ο
Γραμματισμός;
Φυσικά → οικογέμεια ( βλ.μητρική γλώσσα)
→ κοιμωμία(βλ. επικοιμωμία σε κοιμωμικές καταστάσεις με
διαφορετικά πρόσωπα μέσα από διάφορα είδη λόγου)
Συστηματικά→ εκπαίδευση που εφοδιάζει το άτομο με τα είδη
γραμματισμού που απαιτεί η κοιμωμία τώρα και
μελλομτικά=κοιμωμικός γραμματισμός
και
τομ σχολικό γραμματισμό(δηλ τα είδη γραμματισμώμ που χρειάζομται οι
μαθητές για τα μαθήματά τους)

5. Σχολικός γραμματισμός
Επηηπγράλεηαη κε:
 Δηδαζθαιία αλάγλσζεο θαη γξαθήο
 Καιιηέξγεηα ινγηθήο ζθέςεο
 Καηαλόεζε γξακκαηηθώλ θαλόλσλ
 Δηαρείξηζε ελλνηώλ θαη ππνζεηηθώλ εξσηεκάησλ
 Αλάπηπμε επηθνηλσληαθώλ θαη δηαλνεηηθώλ δεμηνηήησλ
Εξεπλάηαη ε ζρέζε νηθνγελεηαθνύ θαη θνηλσληθνύ πεξηβάιινληνο καζεηώλ κε ηηο γλώζεηο θαη
ηηο δεμηόηεηεο ηνπ ζρνιηθνύ γξακκαηηζκνύ,πνπ ζπζηεκαηηθά πηνζεηεί έλαλ
"επεμεξγαζκέλν" θώδηθα θαη εθθξάδεηαη ν θόβνο όηη ην ζρνιείν ζπρλά δελ βνεζά
ηνπο καζεηέο λα αλαπηύμνπλ ηηο γλώζεηο θαη ηηο δεμηόηεηεο απηέο, νπόηε αλαπαξάγεη ηελ
θνηλσληθή ηεξαξρία
Η κνξθή ηνπ ζρνιηθνύ γξακκαηηζκνύ μεταβάλλεται κε γξήγνξνπο ξπζκνύο θαη
επιβάλλεται ιόγσ ησλ θνηλσληθώλ αιιαγώλ θαη ηεο εηζαγσγήο ησλ λέσλ ηερλνινγηώλ
Παξάιιεια θξίλεηαη αλαγθαία ε δηα βίνπ εθπαίδεπζε γηα όιεο ηηο ειηθίεο
αθνύ ε θαζεκεξηλή δσή απαηηεί πνιιέο θαη λέεο κνξθέο γξακκαηηζκνύ.

6. Κοιμωμικός γραμματισμός
Απαξαίηεηνο γηα ηελ κοινωνική,επαγγελματική και ιδιωτική δσή
(θαηαλόεζε θαη παξαγσγή ε θεηκέλσλ)
Απαίηεζε γηα δηαθνξεηηθνύ είδνπο γξακκαηηζκό (βι λέεο ηερληθέο αλάγλσζεο
θαη θαηαλόεζεο ηνπ ζπγθεηκεληθνύ πιαηζίνπ)
Επηηπγράλεηαη:
 Με ηνπο θνηλσληθνύο ζεζκνύο, όπνπ ηα κέιε κηαο θνηλσλίαο
"εθπαηδεύνληαη" ζε θνηλσληθέο πξαθηηθέο θαη έξρνληαη ζε επαθή κε
δηαθνξεηηθά είδε θεηκέλσλ. Η γλώζε απηή ελεξγνπνηείηαη θαηά ηελ
αλάγλσζε ελόο θεηκέλνπ θαη νδεγεί ζηελ θαιύηεξε θαηαλόεζή ηνπ.
 Με ην ζρνιείν,όπνπ νη λένη άλζξσπνη έξρνληαη ζε κηα πξώηε επαθή κε
ηνπο θνηλσληθνύο ζεζκνύο θαη ηηο κνξθέο γξακκαηηζκνύ ηνπο.
 Με ηηο εκπεηξίεο ησλ αηόκσλ ζε ζπγθεθξηκέλα θνηλσληθά πεξηβάιινληα
πνπ δηακνξθώλνπλ ηελ θνηλσληθή ηνπο ηαπηόηεηα πνπ επηηξέπνπλ ηελ
θαηαλόεζε δηαθόξσλ εηδώλ ιόγνπ θαη θεηκέλσλ.

7. Λειτουργικός γραμματισμός
Είλαη νη δεμηόηεηεο πνπ πξέπεη λα αλαπηύμνπλ ηα άηνκα γηα λα
αληεπεμέιζνπλ ζηηο απαηηήζεηο ηεο ζεκεξηλήο αγνξάο εξγαζίαο.
Ο ιεηηνπξγηθόο γξακκαηηζκόο είλαη κεηξήζηκνο θαη πνζνηηθόο.
Η εθπαίδεπζε επηδηώθεη ηελ επίηεπμε θνηλσληθώλ ζηόρσλ θαη ηελ παξνρή
πξόζβαζεο ζε ζπγθεθξηκέλα είδε γξακκαηηζκνύ

8. Κριτικός γραμματισμός
Ο θξηηηθόο γξακκαηηζκόο ζηνρεύεη ζηελ επαηζζεηνπνίεζε ησλ
πνιηηώλ ζηηο ιεηηνπξγίεο ησλ θπξίαξρσλ κνξθώλ
γξακκαηηζκνύ, θαζώο θαη ζηελ αλάπηπμε θξηηηθήο ζθέςεο απέλαληί
ηνπο.
Επηζεκαίλεηαη ε ιδεολογική πιεπξά ησλ πξαθηηθώλ γξακκαηηζκνύ
θαη ππνζηεξίδεηαη όηη, όπσο όιεο νη ρξήζεηο ηεο γιώζζαο, έηζη θαη νη
κνξθέο ηνπ γξακκαηηζκνύ δηακνξθώλνπλ αιιά θαη
δηακνξθώλνληαη κέζα από ηδενινγηθέο ζέζεηο ζπλδεδεκέλεο κε
κνξθέο θνηλσληθήο εμνπζίαο
Όπσο θαη ζηελ πεξίπησζε ηνπ ιεηηνπξγηθνύ γξακκαηηζκνύ, δίλεηαη
θαη εδώ έκθαζε ζηελ επίηεπμε θνηλσληθώλ ζηόρσλ, νη νπνίνη όκσο
δελ αληηκεησπίδνληαη σο δεδνκέλνη αιιά ππόθεηληαη ζε θξηηηθή
αλάιπζε σο κέξνο ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο.