Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου

1. Τίτλος σεναρίου:
Δημιουργός: Τσελέντη Αιμιλία
Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Γλώσσα
ΕΝΟΤΗΤΕΣ:
3η (Β΄περιγραφή, Γ΄Αφήγηση, Δ΄ Επιχειρηματολογία)-5η (Ε΄ Το
ρήμα στην αφήγηση) - 9η (Ανακαλύπτω τη μαγεία της γνώσης-
γράφουμε για τη σχέση μας με το βιβλίο)
Τάξη: Α΄ Γυμνασίου
Στόχοι:
Γνωστικοί
Να παρακινηθούν οι μαθητές στην ανάγνωση βιβλίων και στην προσεκτική
παρουσίασή τους στο κοινό.
• Να καλλιεργηθεί ο αφηγηματικός λόγος των μαθητών και να ασκηθούν στην
παραγωγή αφηγηματικού κειμένου.
• Να ασκηθούν στη γραφή περίληψης ενός αφηγηματικού κειμένου.
• Να ασκηθούν στη μελέτη περιγραφικών κειμένων.
• Να καλλιεργηθούν δεξιότητες, όπως: ανάγνωση και κατανόηση ενός
κειμένου.
• Να ασκηθούν στη γραφή κειμένων στα οποία ν’ αξιοποιούν επιχειρήματα.
Παιδαγωγικοί-Ψυχοκινητικοί

2. • Να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες στο πλαίσιο της συνεργατικής
πρόσληψης, επεξεργασίας και παραγωγής ηλεκτρονικού λόγου.
• Να ασκηθούν στην ομαδική εργασία.
• Να επικοινωνούν µε άλλους συμμαθητές/τριες τους και να μοιράζονται τις
απόψεις τους στο πλαίσιο συνεργατικών δραστηριοτήτων.
• Να οργανώνουν το υλικό τους και να το παρουσιάζουν με τη μορφή
γραπτής παρουσίασης.
• Να καλλιεργηθεί η πρωτοβουλία και αυτενέργεια των μαθητών.
Τεχνογραμματισμού
• Να ασκηθούν στη συνεργατική παραγωγή λόγου σε περιβάλλον
Προγραμμάτων Επεξεργασίας Κειμένου μέσω wiki.
Λογισμικό
 Διαδίκτυο (φυλλομετρητής)
 Επεξεργαστής κειμένου.
 Wiki
 Blog διδάσκουσας
 Ασφαλές κοινωνικό δίκτυο εκπαίδευσης edmodo
Διάρκεια
Απαιτούνται δύο διδακτικές ώρες για παρουσίαση των εργασιών και συζήτηση.
Οργάνωση τάξης
Η τάξη χωρίζεται σε έξι ομάδες, όσα είναι και τα βιβλία που έχουν επιλέξει για
ανάγνωση οι μαθητές από τη σχολική βιβλιοθήκη.
Απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή - Προϋποθέσεις
• Εξοικείωση των μαθητών με τον επεξεργαστή κειμένου.

3. Περιγραφή σεναρίου
• Διάκριση σε ομάδες, ανάλογα με τις προτιμήσεις των μαθητών, κυρίως σε
σχέση με το λογοτεχνικό βιβλίο που έχουν επιλέξει γι’ ανάγνωση.
(1. «Δύσκολοι καιροί για πρίγκιπες», Μαρούλα Κλιάφα)
(2. «Ο καιρός της σοκολάτας», Λότη Ανδρουτσοπούλου Πέτροβιτς)
(3. «Σπίτι για πέντε», Λότη Ανδρουτσοπούλου Πέτροβιτς)
(4. «Γιούσουρι στην τσέπη», Λότη Ανδρουτσοπούλου Πέτροβιτς)
(5. «Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη», Λότη Ανδρουτσοπούλου
Πέτροβιτς)
(6. «Ο μικρός Πρίγκιπας», Αντουάν ντε Σαιν Εξυπερύ)
• Επιδεικνύεται ο τρόπος να δουλεύουν κατά ομάδες στο wiki.
• Ορίζεται μετά από συζήτηση το χρονικό διάστημα που νομίζουν ότι τους
χρειάζεται για τη σύνθεση των εργασιών τους. Ενημερώνονται ότι το
βοηθητικό υλικό μπορούν να το δουν και στο blog της διδάσκουσας και στο
edmodo, όπου θ’ αναρτηθούν και οι εργασίες τους.
• Όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες, ακολουθεί παρουσίασή τους και στην
ολομέλεια της τάξης, που καταλήγει σε συζήτηση, κριτική κι ανταλλαγή
απόψεων.
• Ρόλος του διδάσκοντα: Ο ρόλος του διδάσκοντα είναι καθοδηγητικός.
Βοηθά, καθοδηγεί και λειτουργεί υποστηρικτικά.
• Ρόλοι των μαθητών: Κατά τη συνεργασία των μαθητών σε ομάδες και τη
συγγραφή ομαδικού κειμένου, έχουμε παραγωγή λόγου μέσα σε συνθήκες
ανάδρασης: η σκέψη κάθε μαθητή ανατροφοδοτεί τη σκέψη των υπολοίπων
μαθητών της ομάδας. Με τον τρόπο αυτό, το συλλογικό κείμενο που
παράγουν οι μαθητές αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης και
αποτέλεσμα συζήτησης μεταξύ των μελών της ομάδας.

4. Επέκταση σεναρίου: Το σενάριο μπορεί να επεκταθεί και να ζητηθεί από τους
μαθητές να παρουσιάσουν την εργασία τους με το λογισμικό παρουσίασης,
συνοδεύοντάς το με εικόνες, φωτογραφίες, μουσική επένδυση, ποιήματα,
ζωγραφιές που εμπνεύστηκαν από αυτό. Επιπλέον, μπορούν να προσπαθήσουν να
δώσουν άλλο τέλος στην ιστορία του βιβλίου ή και να επιχειρήσουν να γράψουν μια
δική τους ιστορία.
• Τι προσδοκίες ή προκαταλήψεις είχατε πριν
διαβάσετε το συγκεκριμένο λογοτεχνικό έργο;
• Θα το ξαναδιαβάζατε ίσως;
• Ποια ήταν η αρχική σας εντύπωση για το σκοπό του
βιβλίου;
( Ήθελε απλά να διασκεδάσει, να παρέχει γνώσεις, να
δώσει ένα δίδαγμα, ήταν φιλοσοφικό...)
• Το βιβλίο σάς δυσκόλεψε και γιατί;
• Η πρώτη σας εντύπωση άλλαξε κατά τη διάρκεια της
ανάγνωσης του βιβλίου;
• Ποια είναι τα βασικά γεγονότα της ιστορίας;
Συνδέονται μεταξύ τους;
• Παίζει ρόλο ο χρόνος στην πλοκή του έργου; Τα
γεγονότα παρουσιάζονται σε χρονολογική σειρά;
• Παρουσιάζονται γεγονότα του μέλλοντος νωρίτερα
στην ιστορία; Υπάρχουν αναδρομές στο παρελθόν
για να καλυφθούν κενά στην ιστορία;
• Ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που προκαλούν αγωνία
και προσμονή κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης; Σε

5. ποιο σημείο βρίσκεται, γίνεται, η κορύφωση της
ιστορίας;
(η πιο έντονη στιγμή, το σημείο με το μεγαλύτερο
συναισθηματικό ενδιαφέρον)
• Η πλοκή εξαρτάται από την τύχη ή τη σύμπτωση στο
συγκεκριμένο έργο ή απ’ τους χαρακτήρες και την
προσωπικότητά τους;
• Υπάρχουν συγκρούσεις στην ιστορία; Μέσα στην
ψυχή και στο μυαλό των χαρακτήρων ή μεταξύ των
χαρακτήρων ή ακόμα των χαρακτήρων με τον κόσμο
συνολικά.
• Οι συγκρούσεις λύνονται στο τέλος; Το τέλος του
βιβλίου ήταν απροσδόκητο, αναπάντεχο; Μείνατε
ευχαριστημένοι απ’ το τέλος του; Μπορείτε να
δώσετε ένα εναλλακτικό τέλος;
• Οι χαρακτήρες του έργου είναι περίπλοκοι και
πιστευτοί σαν τους κανονικούς ανθρώπους
• Ο πρωταγωνιστής είναι ένας ή περισσότεροι;
• Πώς περιγράφει ο συγγραφέας τους χαρακτήρες του;
Με περιγραφή του ίδιου ή μέσω των σχολίων και
σκέψεων των άλλων χαρακτήρων;
• Ποια είναι τα βασικά γνωρίσματα των χαρακτήρων
της ιστορίας; Ο συγγραφέας θέλει να μας κάνει να
τους συμπαθήσουμε ή να τους δούμε με κριτικό μάτι;
• Ποια είναι η συμβολή των δευτερευόντων
χαρακτήρων στην ιστορία; Έχουν τα ίδια γνωρίσματα
με τους πρωταγωνιστές ή παρουσιάζουν αντιθέσεις
και συγκρούσεις;
• Τα πρόσωπα της ιστορίας εξελίσσονται; Αλλάζει η
στάση τους μετά από κάποιο γεγονός ή παραμένουν
στάσιμοι;

6. • Πού διαδραματίζεται η ιστορία; (Τόπος, χρόνος,
ιστορική περίοδος...)
• Τονίζει ο συγγραφέας κάποιες λεπτομέρειες του
σκηνικού και γιατί;
• Τι ατμόσφαιρα δημιουργούν αυτές οι λεπτομέρειες
του σκηνικού;
• Η κοινωνική τάξη και η απασχόληση των
χαρακτήρων είναι σημαντικές για την εξέλιξη της
ιστορίας; Παίζουν κάποιο ρόλο; Το κοινωνικό,
πολιτικό, θρησκευτικό και οικονομικό περιβάλλον
επιδρά στη ζωή των χαρακτήρων; Θα μπορούσαν τα
παραπάνω να αποτελούν και το θέμα του βιβλίου;
• Ο συγγραφέας αφηγείται στο πρώτο ή στο τρίτο
πρόσωπο ;
• Αν αφηγείται στο πρώτο πρόσωπο, ο αφηγητής είναι
ένας απ’ τους πρωταγωνιστές της ιστορίας ή απλά
παρατηρεί την ιστορία;
• Αν η αφήγηση είναι στο τρίτο πρόσωπο, ο αφηγητής
περιγράφει όλους τους χαρακτήρες ή επικεντρώνεται
αποκλειστικά στα χαρακτηριστικά ενός χαρακτήρα;
• Το στυλ της αφήγησης αλλάζει κατά τη διάρκεια του
κειμένου;
• Ποιες εικόνες παρουσιάζονται, περιγράφονται στην
ιστορία;

7. • Η περιγραφή των εικόνων γίνεται κυριολεκτικά ή
μεταφορικά;
• Υπάρχουν επαναλαμβανόμενες εικόνες κατά τη
διάρκεια της ιστορίας; Αν ναι πoια η σημασία τους;
• Πώς θα περιγράφατε την επιλογή των λέξεων και της
γλώσσας γενικά, που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας
στην αφήγησή του;
• Χρησιμοποιεί κάποια διάλεκτο ή την καθομιλουμένη;
Θέλει να πετύχει κάτι με αυτό;
Το θέμα ενός λογοτεχνικού έργου ορίζεται ως η κεντρική
ιδέα, οι αξίες, η άποψη, το μήνυμα ή η σημασία που
μεταφέρεται μέσα απ’ αυτό το έργο. Το θέμα
αποκαλύπτεται μέσα από τη σχέση και τα σημεία επαφής
μεταξύ του κόσμου που δημιουργεί ο συγγραφέας στο
έργο του, και του πραγματικού μας κόσμου. Φυσικά το
θέμα σε πολλά βιβλία δεν είναι πάντα μόνο ένα. Κάποια
λογοτεχνικά έργα είναι σκόπιμα ασαφή ή διφορούμενα και
δεν αναδεικνύουν μια και μοναδική σημασία.
• Ο τίτλος του βιβλίου εμπεριέχει στοιχεία για το θέμα
του;
• Ο συγγραφέας υποδεικνύει άμεσα το θέμα του έργου
του σε διάφορα αποσπάσματα;
• Μήπως το θέμα ή τα θέματα αποκαλύπτονται μέσα
από τις πράξεις, τα λόγια ή τις προσωπικότητες των
χαρακτήρων της ιστορίας;
• Υπάρχουν χαρακτήρες, των οποίων οι αξίες και τα
ιδα-νικά βρίσκονται σε σύγκρουση; Ποιες αξίες
φαίνεται να υποστηρίζει το λογοτεχνικό έργο;

8. • Τι μάθατε απ’ αυτό το βιβλίο που θα μπορούσε να
επιδράσει θετικά στη ζωή σας; Σας μετέδωσε κάποια
μηνύματα;
• Διαβάσατε κάποια κριτική για το συγκεκριμένο βιβλίο;
Συμφωνείτε με αυτήν;
• Συμφωνείτε με τις ιδέες ή αξίες που παρουσιάζει ή
υποστηρίζει το συγκεκριμένο λογοτεχνικό έργο; Γιατί;
• Αν θα έπρεπε να γράψετε μια κριτική για το έργο
αυτό, τι θα γράφατε για να ενθαρρύνετε ή να
αποθαρρύνετε τον κόσμο να το διαβάσει;
• Το λογοτεχνικό έργο είναι αντιπροσωπευτικό της
χώρας και της εποχής του;
• Υπάρχουν ιστορικές, κοινωνικές ή θρησκευτικές
αναφορές που υποδεικνύουν τη συγκεκριμένη
χρονική περίοδο;