1. Ψηθιακά Κόμικρ:
Επιζκόπηζη διαδικηςακών εθαπμογών
Ξανθή Γ. Αλμπανάκη, Εθπαηδεπηηθόο-Θενιόγνο, MSc Ννκηθήο Σκήκα Δηεζλώλ
΢πνπδώλ, Δεκνθξίηεην Παλεπηζηήκην
Σηεπγούλα Σ. Λαμππιανού, Εθπαηδεπηηθόο Αγγιηθήο Γιώζζαο, M Ed Σκήκα
Επηζηεκώλ ηεο Πξνζρνιηθήο Αγσγήο θαη ηνπ Εθπαηδεπηηθνύ ΢ρεδηαζκνύ,
Παλεπηζηήκην Αηγαίνπ
Σάββαρ Κ. Σαπικάρ, Εθπαηδεπηηθόο Πιεξνθνξηθήο, Απόθνηηνο Σκήκαηνο
Πιεξνθνξηθήο Παλεπηζηεκίνπ Πεηξαηώο

2. Οπιζμόρ
 Σν θνηλό ζηνηρείν είλαη όηη ηα θόκηθο
πεξηγξάθνληαη σο κηα αθνινπζία εηθόλσλ
πνπ ζπλήζσο ζπλνδεύνληαη από
αθεγεκαηηθό θείκελν.
 Ωο «τηθιακά κόμικρ» ζεσξνύληαη
νπνηαδήπνηε κνξθή θόκηθο, πνπ ζρεδηάζηεθε
γηα λα δεκνζηεπηεί ζην δηαδίθηπν (Ρεηάιεο
2008)

3. Εξέλιξη
 Εκθάληζε δεθαεηία ηνπ 1940 ζηελ
Ακεξηθή
 1950 νη πξνζπάζεηεο δηδαθηηθήο
αμηνπνίεζεο ησλ θόκηθο ζηακάηεζαλ
 1970 επηρεηξήζεθε μαλά ε αμηνπνίεζε
ησλ θόκηθο
 1992 ήηαλ σπονιά οπόζημο γηα ηελ
εηζαγσγή ησλ θόκηθο ζηελ εθπαίδεπζε,
όηαλ ην βηβιίν θόκηθο "Maus" κε ζέκα ην
Οινθαύησκα ηνπ Art Spiegelman θέξδηζε
ην βξαβείν Pulitzer

4. Η ελληνική ππαγμαηικόηηηα
Πξνζπάζεηεο διδακηικήρ αξιοποίηζηρ κε δηάθνξεο
ζεκαηηθέο
 νη πεξηπέηεηεο ηνπ Αζηεξίμ ζηα Αξραία Ειιεληθά,
 ην ΢πληαθηηθό ηεο Αξραίαο Ειιεληθήο ζε θόκηθο,
 βηβιία θόκηθο κε θσκσδίεο ηνπ Αξηζηνθάλε,
 βηβιία θόκηθο κε ηηο ηξαγσδίεο "Αληηγόλε" ηνπ
΢νθνθιή θαη "Ιθηγέλεηα ζηελ Απιίδα" ηνπ Επξηπίδε
 νη Μύζνη ηνπ Αηζώπνπ,
 ε Πάπηζζα Ισάλλα ηνπ Ρνΐδε,
 ε Φξνπηνπία ηνπ Επγέληνπ Σξηβηδά
(Βαζιλακοπούλοσ et al 2007)

6. Εκπαιδεςηική αξιοποίηζη ηυν
κόμικρ
 Ελζσκάησζε θόκηθο ζηε δηδαζθαιία
 Πξνζέιθπζε ελδηαθέξνληνο καζεηώλ (Ράπηης-Ράπηη
2002, Βοζνιάδοσ, 2006)
 Σαπηόρξνλε παξνπζίαζε αθήγεζεο θαη θηλνύκελσλ
ζρεδίσλ, ζηα πιαίζηα ηεο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Ε.
ζηελ εθπαίδεπζε (Σολωμονίδοσ, 2006)
 Έληαμε ζε δηάθνξα γλσζηηθά αληηθείκελα θαη λα
δηεπθνιύλεη ηελ αλάπηπμε ζύγρξνλσλ ηθαλνηήησλ
όπσο ε ζπλεξγαζία, ε επηθνηλσλία, ε
δεκηνπξγηθόηεηα θαη ε θαηλνηνκία.

7. Πλεονεκηήμαηα (1/2)
 Κίνηηπα-Δπαζηηπιοποίηζη (Yang, 2003, Lavery, 2007)
 Εποπηεία
 Οπηηθό κέζν πνπ ζπλδπάδεη αλληλεπίδπαζη κειμένος
και εικόναρ (Yang, 2003, Versaci 2001)
 Διαμεζολαβηηικόρ πόλορ
 Αμηνπνίεζε ζε πολλά γνυζηικά ανηικείμενα θαη
δηαζεκαηηθέο δξαζηεξηόηεηεο (Kendricks, 2000).

8. Πλεονεκηήμαηα (2/2)
 Διεπιζηημονική δπαζηηπιόηηηα θαζώο εθηόο από
ηελ αλάγλσζε θαη ην γξάςηκν, θαιιηεξγνύληαη ε
επαθή κε ηηο εηθαζηηθέο ηέρλεο, ε εμνηθείσζε κε ηνπο
ππνινγηζηέο, αιιά θαη νη εξεπλεηηθέο δεμηόηεηεο
(Sturm, 2002)
 Δημοηικόηηηα
 Οη καζεηέο είλαη εμνηθεησκέλνη κε ηε λαφκή
κοςληούπα (popular culture)
 Γεθύξσζε δηαρσξηζκνύ αλάκεζα ζηε δσή ενηόρ και
εκηόρ ζσολείος (Morrison et al 2002)

9. Μαθηζιακοί ζηόσοι
 Πξναγσγή θξηηηθήο ζθέςεο γηα ηελ αλάιπζε
θόκηθο
 Παξαγσγή ιόγνπ κε ηε κνξθή πνιπηξνπηθώλ
θεηκέλσλ, εμνηθείσζε κε άιια ζεκεησηηθά
ζπζηήκαηα πέξα ηνπ γισζζηθνύ θώδηθα
 ΢πλεξγαηηθή θαη ελεξγεηηθή κάζεζε γηα ηε
δεκηνπξγία θόκηθο
 Εγγξακκαηηζκόο ζηα λέα ςεθηαθά κέζα
 Καιιηέξγεηα ρηνύκνξ
Βαζιλακοπούλοσ et al (2010)

10. Διαδικηςακέρ εθαπμογέρ για ηη
δημιοςπγία τηθιακών κόμικρ
 Η παξνύζα κειέηε εζηηάζηεθε ζε εθαξκνγέο γηα ηε δεκηνπξγία
ςεθηαθώλ θόκηθο θη όσι απλών καπέ με ηη μοπθή
γελοιογπαθίαρ.
 Θεσξήζακε όηη ηα ςεθηαθά θόκηθο παξέρνπλ κεγαιύηεξε
εςελιξία και διαδπαζηικόηηηα ζην ρξήζηε ελώ παξάιιεια
ππάξρεη κηα αθεγεκαηηθή αιιεινπρία κεηαμύ ησλ εηθόλσλ.
 Έλαο επηπιένλ ιόγνο πνπ επηιέμακε εθαξκνγέο γηα ςεθηαθά
θόκηθο, είλαη όηη νη καζεηέο είλαη πεξηζζόηεξν εξοικειυμένοι με
ηιρ διαδπαζηικέρ εθαπμογέρ ζηο διαδίκηςο, θαη επνκέλσο ηα
ςεθηαθά θόκηθο είλαη πεξηζζόηεξν ελδηαθέξνληα γηα ηνπο ίδηνπο.
Η επηινγή ησλ δηαδηθηπαθώλ εθαξκνγώλ αθνινύζεζε
πξνηάζεηο από βξαβεπκέλεο ηζηνζειίδεο, όπσο Web2: Cool
Tools for Schools και Top 100 Tools for Learning.

11. Εθαπμογέρ πος παποςζιάζονηαι
Bitstrips
Toondo
Pixton
Comic Life

12. Δςναηόηηηερ εθαπμογών
τηθιακών κόμικρ
• Παξέρνπλ ηε δπλαηόηεηα ζε εγγεγξακκέλνπο ρξήζηεο λα
δεκηνπξγήζνπλ ςεθηαθά θόκηθο έθηαζεο από κία ζειίδα σο
πνιιέο πεξηζζόηεξεο.
• Ο ρξήζηεο ζηε ζπλέρεηα κπνξεί λα δεκνζηεύζεη ηηο δεκηνπξγίεο
ηνπ ζηελ ηζηνζειίδα ηεο εθαξκνγήο, λα ηηο απνζεθεύζεη σο
αξρείν pdf, είηε λα ηηο ελζσκαηώζεη ζε ηζηνιόγην / ηζηνζειίδα σο
θόκηθο.
• Όιεο νη εθαξκνγέο απαηηνύλ ηελ εγγξαθή ηνπ ρξήζηε αιιά
παξέρεηαη ε επθνιία ζύλδεζεο κέζσ ππάξρνληνο ινγαξηαζκνύ
ζε θνηλσληθά δίθηπα.
• Έρεη αλαπηπρζεί ειεθηξνληθή θνηλόηεηα ρξεζηώλ θαη πνιινί
ρξήζηεο δεκηνπξγνύλ θόκηθο κε βάζε ζέκαηα ηεο επηθαηξόηεηαο
ή ππάξρνπλ δηαζέζηκεο ζεηξέο θόκηθο κε πνιιά επεηζόδηα.

13. BITSTRIPS
http://www.bitstrips.com
• Ιδηαίηεξα εύρξεζηε εθαξκνγή. Tα παηδηά δεκηνπξγνύλ είδσια
(avatar) ή ληύλνπλ θαη λα κεηακνξθώλνπλ ραξαθηήξεο. Ο ρξήζηεο
κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη ραξαθηήξεο από δεθάδεο επηινγέο
ραξαθηεξηζηηθώλ πξνζώπνπ θαη καιιηώλ, κπνξεί λα πξνζαξκόζεη
αθόκε θαη ηνλ ζσκαηόηππν ελώ ηέινο κπνξεί λα επηιέμεη ελδπκαζία
ζπλδπάδνληαο ρξώκαηα.
• Η ίδηα επειημία ραξαθηεξίδεη θαη ην ζθεληθό πνπ επηιέγεη ν ρξήζηεο,
θαζώο κπνξεί λα πξνζζέζεη ή λα αθαηξέζεη αληηθείκελα.
• Σέινο, ν ρξήζηεο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη ραξαθηήξεο πνπ έρνπλ
δεκηνπξγήζεη θίινη ηνπ ζηελ εθαξκνγή, πνιιαπιαζηάδνληαο κε
απηό ηνλ ηξόπν ηηο επηινγέο ηνπ.
• Ωο κεηνλεθηήκαηα ηεο εθαξκνγήο αλαθέξνπκε όηη δελ ππνζηεξίδεη
ηελ ειιεληθή γιώζζα θαη δελ επηηξέπεη ζην ρξήζηε ηε
κεηαθόξησζε εηθόλσλ. Επίζεο, δπζηπρώο δελ ππάξρεη πνιύ θαιή
ηαμηλόκεζε ησλ θόκηθο ζε θαηεγνξίεο.

14. Εικόνα 1. Κόμικρ ζηην εθαπμογή
Bitstrip

15. TOONDO
http://www.toondoo.com
 Δίλεη πνιιέο επηινγέο (δεκηνπξγία ραξαθηήξσλ, ηα
ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πξνζώπνπ, ηηο εθθξάζεηο, ηε
ζύλζεζε ηνπ ζθεληθνύ
 Δπλαηόηεηα κεηαθόξησζεο εηθόλσλ από ην ρξήζηε,
γεγνλόο πνπ κπνξεί λα θάλεη πην νηθείν ην θόκηθο ζην
καζεηή.
 Η εθαξκνγή ππνζηεξίδεη ειιεληθά.
 Δπζηπρώο όκσο ε εθαξκνγή κεηνλεθηεί ζηελ
εμαγσγή, θαζώο είηε γίλεη εμαγσγή ζε εηθόλα είηε ζε
flipbook (εηθνλν-βηβιίν), δελ ππάξρεη θαιή αλάιπζε
κε απνηέιεζκα λα είλαη δπζδηάθξηηα ηα γξάκκαηα.

16. Εικόνα 2. Κόμικρ ζηην εθαπμογή
Τoondo

17. PIXTON http://www.pixton.com
 Δηαθνξεηηθή θηινζνθία ζηε δεκηνπξγία ραξαθηήξσλ,
εθθξάζεσλ, θηλήζεσλ θαη ζθεληθνύ. Ο ραξαθηήξαο
κεηαζρεκαηίδεηαη αθνύ εληαρζεί ζε έλα ζθεληθό, κε ηε
ρξήζε ηεο ιεηηνπξγίαο click and hold.
 Παξά ην γεγνλόο όηη πξνζθέξνληαη πεξηζζόηεξεο επηινγέο,
ε ρξήζε click and hold δπζηπρώο κεηώλεη ηελ επθνιία
ρξήζεο ηεο.
 H εθαξκνγή ππνζηεξίδεη ειιεληθή γξακκαηνζεηξά θαη ε
επθξίλεηα ησλ εμαρζέλησλ αξρείσλ είλαη πνιύ θαιή. Πην
πξνρσξεκέλεο ιεηηνπξγίεο παξέρνληαη κε κηθξό αληίηηκν.
Επίζεο είλαη δηαζέζηκα θόκηθο από άιια κέιε θαη ππάξρεη
πνιύ θαιή ηαμηλόκεζε ησλ θόκηθο.

18. Εικόνα 3. Κόμικρ ζηην εθαπμογή
Pixton

19. COMICLIFE
http://plasq.com/products/comiclife/win
• Απαηηείηαη ε αγνξά ηνπ ινγηζκηθνύ κεηά ηε δσξεάλ δνθηκαζηηθή
ρξήζε.
• Η εθαξκνγή επηηξέπεη ηε ζύλζεζε ζηνηρείσλ ζην ζθεληθό αιιά
δπζηπρώο δελ επηηξέπεη ηε δεκηνπξγία ραξαθηήξσλ ή ηηο
δηαθνξεηηθέο ζηάζεηο – θηλήζεηο ησλ ραξαθηήξσλ.
• Είλαη απαξαίηεηε ε ρξήζε clipart κε ραξαθηήξεο θαη αληηθείκελα,
δηαθνξεηηθά νη επηινγέο κεηώλνληαη δξακαηηθά.
• Μία δηαθνξά ζε ζρέζε κε άιιεο εθαξκνγέο είλαη όηη κπνξεί
θαλείο λα θαηεβάζεη ην πξόγξακκα θαη λα δεκηνπξγήζεη θόκηθο
ρσξίο λα απαηηείηαη ζύλδεζε ζην δηαδίθηπν.
• Ωο ζεηηθά ζα κπνξνύζακε λα αλαθέξνπκε ηελ ππνζηήξημε ησλ
ειιεληθώλ θαζώο θαη ηνπο δηαθνξεηηθνύο ηύπνπο εμαγσγήο ηνπ
αξρείνπ, ζε εηθόλα, flash object, html (ηζηνζειίδα) ή ζε βίληεν.

20. Εικόνα 4. Κόμικρ ζηην εθαπμογή
Comic Life

21. Σύγκπιζη διαδικηςακών BITSTRIPS TOONDOO PIXTON COMIC LIFE
εθαπμογών
Εύσπηστο X X X
Δημιοςπγία σαπακτήπων X X X
Αλλαγή στάσηρ/κίνησηρ όλων των X X
σαπακτήπων
Εκυπάσειρ X X X
Δςνατότητα επεξεπγασίαρ αντικειμένων X X X X
Σύνθεση σκηνικού X X X X
Χπήση σαπακτήπων μελών ηλεκτπονικήρ X X X
κοινότηταρ
Δςνατότητα υόπτωσηρ εικόνων X X* X
Μοπυή εξαγωγήρ P,FO P, FB P,FO P,FO, V, H
Δςνατότητα επανασπησιμοποίησηρ κόμικρ X X X
Ανάπτςξη για σσολική σπήση X X X X
Ελληνικά X X X
Εςκπίνεια X X X
Δικτςακόρ τόπορ Ηλεκτπονική κοινότητα X X X

22. Σςμπεπάζμαηα (1/2)
• Μπνξεί ε εμνηθείσζε κε ηηο εθαξκνγέο θαη ε παξαγσγή
εθπαηδεπηηθνύ πιηθνύ λα είλαη ρξνλνβόξα, κεηά όκσο
από ηα αξρηθά ζηάδηα εθαξκνγήο ηόζν νη καζεηέο όζν
θαη νη εθπαηδεπηηθνί κπνξνύλ λα γίλνπλ πεξηζζόηεξν
παξαγσγηθνί θαη δεκηνπξγηθνί.
• Απνηεινύλ κία ζεκαληηθή ηξάπεδα ηδεώλ θαη έηνηκσλ
θόκηθο πνπ κπνξνύλ λα αμηνπνηεζνύλ δηδαθηηθά.
• Η πιεηνςεθία ησλ καζεηώλ είλαη εμνηθεησκέλε κε ην
δηαδίθηπν θαη ηηο ππεξεζίεο web2.0, πνπ επηηξέπνπλ ηελ
αλάξηεζε ζε ηζηνζειίδεο, ηζηνιόγηα θαη θνηλόηεηεο.

23. Σςμπεπάζμαηα (2/2)
 Η δεκνζίεπζε ησλ ςεθηαθώλ θόκηθο κπνξεί λα
απνηειέζεη έλα επηπιένλ θίλεηξν γηα ηνπο καζεηέο, νη
νπνίνη δεκνζηεύνπλ ήδε ζε δηάθνξα κέζα (YouTube)
ςεθηαθέο αθεγήζεηο κε πνηθίιε ζεκαηνινγία
(Σεραθείμ, Φεζάκης 2010).
 Σέινο ην ζρνιείν αμίδεη λα αθνινπζήζεη ηηο εμειίμεηο
ηεο επνρήο καο θαη λα εθαξκόζεη παηδαγσγηθέο θαη
ηερλνινγηθέο θαηλνηνκίεο, πξνθεηκέλνπ ε κάζεζε θαη
ε δηδαζθαιία λα είλαη πην ειθπζηηθέο γηα όινπο.