1. Гурав.Өгүүлбэр зүйн сорил<br />1. Дараах холбоо үгсээс нэрийн холбоо үгийг ол.<br />а.сумын төвб.ном унших<br />в.тэмцээнд орохг.багшаас асуух<br />2. Үйлийн холбоо үгийг ол.<br />а.уулын амб.уул сүндэрлэх<br />в.уулын оргилг.уулын бэл<br />3. Чөлөөт бус холбоо үгийг ол. <br />а.магнай тэнийхб.магнайгаа илэх<br />в.магнайд нь явахг.магнайны хөлс<br />4. Чөлөөт бус холбоо үгийг ол. <br /> а.уулын амб.хүний ам<br /> в.бууны амг.ам өгөх<br />5. Чөлөөт холбоо үгийг ол. <br />а.ам цангахб.ам гарах<br />в.ам хуурайгүйг.аманд орчих шахах<br />6. Чөлөөт бус холбоо үгтэй өгүүлбэрийг ол.<br />а.Нарны цацраг солонгорон нүд гялбана.<br />б.Жаал хүүгийн нар нь гарч, гэр өөдөө гүйлээ.<br />в.Нарны энергийг ашиглая.<br />г.Нарны гэрэл хурц болоход үүлгүй бол нэн сайн.<br />7. Дараах өгүүлбэрийн онцлон тодоор бичсэн үг ямар гишүүн болох вэ?<br />Аав ээж, ах дүү, анд нөхдийнхөө заавар зөвлөгөөг эргэцүүлж явна.<br />а.өгүүлэгдэхүүнб.тодотголв.тусагдахуунг.байц<br />8. Дараах өгүүлбэрийн онцлон тодоор бичсэн үг ямар гишүүн болох вэ?<br />Би ээж аавын заяасан бие сэтгэлийн эрдмийг нээгдүүлнэ.<br />а.өгүүлэгдэхүүнб.тодотголв.тусагдахуунг.байц<br />9. Дараах өгүүлбэрийн онцлон тодоор бичсэн үг ямар гишүүн болох вэ?<br />Түүний нас нь залуу, зан ааш нь дөлгөөн.<br />а.өгүүлэгдэхүүнб.тодотголв.тусагдахуунг.байц<br />10. Дараах өгүүлбэрийн онцлон тодоор бичсэн үг ямар гишүүн болох вэ?<br />Түүний аав нутаг усандаа нэртэй анчин.<br />а.өгүүлэхүүн б.тодотголв.тусагдахуунг.байц<br />11. Дараах тодорхойлолтод тохирох өгүүлбэрийг зохиож бич. <br />а.Хураангуй, 2 бүрэлдэхүүнт өгүүлбэр ………………………………<br />б.дэлгэрэнгүй, 1 бүрэлдэхүүнт өгүүлбэр…………………………..<br />12. Дараах өгүүлбэрүүдээс хураангуй өгүүлбэрийг ол.<br />а.Цээмаа Бумаа хоёр хэлэв.<br />б.Цахилгаан хүчтэй цахив.<br />в.Монгол адуу тэсвэр хатуужил сайтай амьтан юм.<br />г.Эрдэм гэдэг өндөр уулын оргил мэт.<br />13. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Шүүдрийн ус сувдын адил гялтганаад, дорнын уулсын дээгүүр өглөөний нар мандав.<br />а.УНӨб.ЗНӨв.ХЗНӨг.ХоНӨ<br />14.. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Зуны эхэн сарын үед хөвчийн мод ногоорч, хөх ногоо дэлгэрч, хөхөө шувуу донгодож байв.<br />а.УНӨб.ЗНӨв.ХЗНӨг.ХоНӨ<br />15. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Их үд өнгөрч байхад хаалганы хонх жингэнэлээ.<br />а.УНӨб.ЗНӨв.ХЗНӨг.ХоНӨ<br />16. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Ах маань аймгийн төв рүү явах шуудангийн машинд суув.<br />а.УНӨб.ЗНӨв.ХЗНӨг.ЭӨ<br />17. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br /> Жалбуу өврөө уудалж, үндсэн тагш гаргаад хар архинаас аягалж, Яндагт барив.<br />а.УНӨб.ЗНӨ<br />в.ХЗНӨг.Нэг эзэнтэй олон өгүүлэхүүнтэй энгийн өгүүлбэр<br />18. Дараах тодорхойлолтод тохирох өгүүлбэрийг бич.<br />а.Энгийн,1бүрэлдэхүүнт,эзэн биегүй………………………………<br />б.Энгийн,1 бүрэлдэхүүнт,нэрлэсэн…………………………………<br />19.Тусагдахуун гишүүн өгүүлбэртэй УНӨ-ийг ол. <br />а.Аргалын утаа бургилсан малчны гэрт төрсөн би<br />б. Уур биеийг зовооно. Уул морийг зовооно.<br />в. Уудам хөндий алсад мэлтийн цэлийнэ.<br />г. Сурагчид багшийн ярихыг анхааралтай сонсов.<br />20.Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Туул голыг гатлан урагшлах тусам уул нуруу, гол горхи багасч, хөндий цагаан тал үргэлжилнэ.<br />а.УНӨб.ЗНӨв.ЭӨ г.ХоНӨ<br />21. Өвөрмөц хэллэг орсон өгүүлбэрийг олж тэмдэглээрэй.<br />а.Салхи ширүүсэн тэр түймрийн морийг нь унуулах нь тэр ээ.<br />б.Батын хүү морио унаад хониндоо явлаа<br />в.Балдан гуай ч олон жил уясан хурдны морь шигээ болжээ. <br />г.Хөөрхөн борлог мориороо хөндийг туулах сайхан сан. <br />22. Өвөрмөц хэллэгийг ол.<br />а.байшингийн нүүрб.Хүний нүүр<br />в.Нүүр тал харахг. Бичгийн нүүр<br />23. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br /> Ташаа нь тэвхийж, хавирганы яс нь зурайсан ялгуун саарал морь тогтож ядан, гуа сайхан дөрвөн хөлөөрөө ээлжлэн газар цавчилна. <br />а.УНӨб.ЗНӨв.ЭӨ г.ХоНӨ<br />24. Ам гэсэн үг оролцсон өвөрмөц хэллэг 4 ийг бичээрэй.<br />а………… б…………в…………. г……………<br />25. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Нар мандах тутам ойн доторх сахлаг ногооны өнгө бүдгэрч, модны завсар хөх суунаг татна.<br />а.УНӨб.ЗНӨв.ЭӨ г.ХоНӨ<br />26. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Хонгорзулын дуулахаар хөвчийн мод жингэнэн цуурайтаж, цэцэг навч ганхаж, огторгуйд нисэж яваа бүргэд шувуу жигүүрээ дэлгээд элэн хальдаг байсан. <br />а.ХоНӨб.ЗНӨв.ЭӨ г.УНӨ<br />27. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Хар хүн дагалдан ороод, зүүн хойно цомцойн суув.<br />а.ЗНӨ б.УНӨ в.Зэрэгцсэн өгүүлэхүүнтэй ЭӨ г.ХоНӨ<br />28. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Очирбат найр завсарлахыг хүлээн хүмүүсийг ажиглаж суулаа.<br />а.УНӨб.ЗНӨв.ЭӨ г.ХоНӨ<br />29. Дээрх /28-р/ өгүүлбэрээс харилцан зэрэгцэх холбоотой нийлмэл үг 2-ыг түүж бич.<br />а…………………………… б…………………………… <br />30. Цэгийн оронд тохирох нэр томьёог олж тэмдэглээрэй.<br />Өгүүлэгдэхүүн, өгүүлэхүүн хоёр нь хоёулаа илэрсэн өгүүлбэрийг ………………………………… өгүүлбэр гэнэ.<br />а. 1 бүрэлдэхүүнт б.2 бүрэлдэхүүнт в.дэлгэрэнгүйг.энгийн<br />31. Дараах холбох аргад тохирсон холбоо үг 2-ыг олж бичээрэй.<br /> харилцан зэрэгцүүлэх холбоо<br /> а.……………………б.……………….<br />32. Дараах холбох аргад тохирсон холбоо үг 2-ыг олж бичээрэй.<br /> Зэрэгцүүлэх холбоо<br /> а.……………………б.……………….<br />33. Дараах холбох аргад тохирсон холбоо үг 2-ыг олж бичээрэй.<br /> Угсруулах: а.хамжсан…………..б.найрсан.……………….<br />34. “Сарлагийн сүү” гэсэн холбоо үгэнд үл тохирох шинжийг ол.<br />а. чөлөөтб.хамжихв.найрахг.нэрийн<br />35. “Урьхан хаврын намуун шөнөөр уулсын цаанаас шувууд ирлээ.” Өгүүлбэрт тийн ялгалын нөхцөлтэй үг хэд байна вэ?<br />а.5б.6в.7г.8<br />36. Цэгийн оронд тохирох нэр томьёог олж бич.<br />Өгүүлбэрт орсон нэр үгийг нэр үг, үйл үг зэрэг бусад үгтэй холбох үүрэгтэй нөхцөлийг ………………… нөхцөл гэнэ.<br />а. цагаар төгсгөх б.тодотгон холбох <br />в.тийн ялгалын г.хамаатуулах<br />37.”Нөхдөө түших” гэсэн холбоо үгэнд тохирох шинжийг ол.<br />а.хамжихб.чөлөөтв.тогтвортойг.нэрийн<br />38. “Эдийн засаг” гэсэн холбоо үгэнд үл тохирох шинжийг ол.<br />а.тогтвортойб.найрахв.нэрийнг.чөлөөт<br />39. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Дүүгийн унасан даага наадамд түрүүлэв. <br />а.УНӨб.ЗНӨв.ЭӨ г.ХоНӨ<br />40. Манай Монгол улс бол өвөг дээдсийнхээ уламжлалаар хууль ёсыг хүндлэн дээдлэж, төрийн хууль цаазыг ёсчлон биелүүлдэг байсан бөгөөд ихэс дээдэс, албат хамжлага ер хэн боловч хуулийг хатуу чанад сахидаг байв. Гэсэн өгүүлбэрт хоршсон нийлмэл үгс (зэрэгцээ үг) хэд байна вэ?<br /> а. 4 б. 5 в. 6 г.7 <br />41.Би ер нь уран зохиолд <br /> Морьтон байхыг хүсдэг хүн<br /> Бие өтлөвч уран бүтээлд<br /> Хорьтон байхыг хүсдэг хүн. Уг өгүүлбэрээс үгийн санжсан холбоо үг 2, хэл зүйжсэн холбоо үг 2 байгааг олж бич. <br /> 1……………………. 2…………………….<br /> 3……………………. 4…………………….<br />42.Монголчуудын тамга дарах ба тамгалах ёс нь гурван үндсэн үйлтэй <br /> байсан бөгөөд төрийн тамга, малын тамга, эдийн тамга эдгээр <br /> болой. Уг өгүүлбэрээс нэрийн найрагч холбоо үг 4-г түүж бич.<br />1…………………… 2……………………<br />3…………………… 4……………………<br />43. Намрын шар нар зулай дээрээс төөнөн, армаг тармагхан гал шаргал навчис хөвүүлсэн бүлээхэн ногоон ус хөлийн дор мэлтэлзэнэ. гэсэн өгүүлбэрээс өгүүлэхүүн гишүүдийг түүж бич. <br />……………………....................................................................<br />44. Дээрх (43-р) өгүүлбэрээс хамжиж угсарсан холбоо үг 2 -г түү. <br />………………………………………………………………………<br />45. Цогтхүү уургаа тулан мордож адууныхаа дэргэд хүрвэл олон адуу нь нэгэнт ханаад зарим нь эвшээж, зарим нь янцгааж, зарим нь нааш цааш явж байна. гэсэн өгүүлбэрээс “ өгүүлэгдэхүүн + өгүүлэхүүн “ буюу харилцан зэрэгцэх холбоо үг 4-г олж бич.<br />1………… 2……………3………………4…………………………<br />46. Өвгөн цайгаа ууж дуусаад талархалыг илтгэж, хонь малыг хаашаа бэлчээн идээ цагааг хэрхэн үйлдэж байгааг, үр ач нарыг юунд сургаж байгааг зэрвэс зэрвэсхэн харж бодлогошрон сууна. Гэсэн өгүүлбэрээс шууд тусагдахуун + өгүүлэхүүн харьцаатай найрч угсарсан холбоо үг 4-г олж бич. <br />1………………2……………3………………4…………………………<br />47. Хураангуй өгүүлбэрийн жишээ 2-г бич…………………………….<br />48. Май! Үүнийг хүүхдэдээ өгөөрэй… гэсэн өгүүлбэрийн “ Май! ” нь бүтэц хэв шинжийн хувьд ямар өгүүлбэр вэ? <br />а. бүрэн бус өгүүлбэр б. нэг бүрэлдэхүүнт өгүүлбэр<br />в. бүтэц бус өгүүлбэрг. хураангуй өгүүлбэр<br />49. Алтан гургалдай донгодсон модноос адис авсан хүн урт насалдаг гэж хууччуул ярьдаг сан. гэсэн нийлмэл өгүүлбэрт хэдэн энгийн өгүүлбэр байна вэ? <br />а.7б.6в.5г.4<br />50. Дээрх (49р ) өгүүлбэрийн бүтцийг тодорхойл.<br />а.УНӨб.ЗНӨ.в.ХЗНӨг.ХоНӨ<br />51. Дээрх (49-р) өгүүлбэрт өгүүлэхүүн төв хэд байна вэ?<br />а. 7б.6в.5г.4<br />52. Дээрх (49-р ) өгүүлбэрийн “ хууччуул “ гэсэн үг уг өгүүлбэрт ямар гишүүн болох вэ?<br />а.өгүүлэхүүн б.өгүүлэгдэхүүн в.тодотголг.байц<br />53. Намрын уулнаа буга урамдахыг сонсоорой. гэсэн өгүүлбэрийн бүтцийг тодорхойл. <br />а.УНӨ б.ЗНӨв.ХЗНӨг.ХоНӨ<br />54. Дээрх (53-р) өгүүлбэрийн “ урамдахыг “ гэсэн үг өгүүлбэрт ямар гишүүн болох вэ?<br />а.УНӨ б.ЗНӨв.ХЗНӨг.ХоНӨ<br />55. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Тэр хийдийн хажуу үүдэн дээр туг ба хийморийг хийсгэсэн байв .<br />а.ЭӨб.ЗНӨв.УНӨ г.ХоНӨ<br />56. Эхний өгүүлбэрийн өгүүлэхүүнийг зөв хэлбэржүүлж, ЗНӨ зохио.<br />Их тулалдаан түр амсхий………. , тэнгэр газар хүртэл амрах мэт болов.<br />57. Дараах загварт тохирох өгүүлбэр зохион бичнэ үү.<br />өгүүлэгдэхүүн + тусагдахуун + өгүүлэхүүн<br />58. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />Даваа, түүнийг явахад чухам хамт явмаар л байгаа нь над илэрхий байлаа. <br />а.УНӨб.ЗНӨ в.ХЗНӨ г.ХоНӨ<br />59. Чөлөөт бус холбоо үгтэй өгүүлбэрийг тэмдэглээрээй. <br />а.Амаараа дүүрэн ус байлгасан болохоор дуугарсангүй<br />б.Тэд ам амандаа шуугилдлаа.<br />в.Би дэмий юманд амаа бузарлаж орхилоо.<br />г.Ярьсаар байгаад ам нь хатсан бололтой ус нэхэв.<br />60. Чөлөөт бус холбоо үгтэй өгүүлбэрийг ол.<br />а.Илжиг үнэхээр урт чихтэй амьтан юм.<br />б.Хүүхдийн хамар битүүрвэл чих нь өвддөг.<br />в.Дорж тайж ойрдоо хол ойрын чимээ чагнан чих тавьдаг болов.<br />г.Энэ хүүхдийн чих булагтсан байна.<br />61. Дорж хашаа барив. Өгүүлбэрийн “Дорж барив” хэмээх үг хэл зүйн ямар холбоонд байна вэ? <br />а.зэрэгцэхб.харилцан зэрэгцэхв.угсрахг.холбоогүй<br />62. “Тогоо цай чанав” өгүүлбэрийн “цай чанав” хэмээх үг хэл зүйн ямар холбоонд байна вэ?<br />а.зэрэгцэхб.харилцан зэрэгцэх<br />в.угсрах г.хэлзүйн холбоогүй<br />63. Дараах өгүүлбэрийн бүтэц, хэв шинжийг тодорхойл.<br />“Утаа гарч байгаа цагаан гэрээс хүүхдүүд гарч ирлээ” <br />а.УНӨб.ЗНӨв.ЭӨ г.ХоНӨ<br />64. Зэрэгцсэн нийлмэл өгүүлбэрийг/ЗНӨ/ ол.<br />а.Эр оргов, эхнэр мухардав.<br />б.Намайг иртэл та хүлээзнэ.<br />в.Аймгаас шуудангийн машин ирлээ.<br />г.Тариа сайн ургасан.<br />65. Нэрийн холбоо үгийг ол.<br />а.Настныг хүндлэх б.Ном авах в.Шал будахг.Шинэ дээл<br />66. Өвөрмөц хэллэгийг олж тэмдэглэ.<br />а.Зүрхээр хатгах б.Зүрх үхэх<br />в.Зүрх цохилохг.Зүрхний бичлэг<br />67. Эсрэг утгатай үгийг олж бич. <br />а.гал түймэр б.оюун ухаанв.гарах орох г.хар бараан<br />68. Өвөрмөц хэлцийг олж тэмдэглэ.<br />а.шүдний чигчлүүр б.тэрэгний гол<br />в.гол зорох г.нуухыг нь авах гээд нүдийг нь сохлох<br />69. Үүгээр түүгээр хэдэн тугал оодогнон давхина. Өгүүлбэрт тохирох тодорхойлотыг ол. <br />а.нийлмэл өгүүлбэрб.2 бүрэлдэхүүнт, энгийн өгүүлбэр<br />в.1 бүрэлдэхүүнт, дэлгэрэнгүй өгүүлбэр г.бүтэц бус өгүүлбэр<br />70. Дээрх /69/ өгүүлбэрт нэрлэхийн тийн ялгалд байгаа үг хэд байна вэ?<br />а. 1б.3в.2г.байхгүй<br />