SlideShare a Scribd company logo
TITEL 36
SMAAKGEVENDE STOFFEN
Smaakstoffen worden in kleine hoeveelheden
gebruikt.
Voedingswaarde is laag (beperkte bijdrage aan
dagelijkse hoeveelheid benodigde
voedingsstoffen)
Geven naast smaak ook geur en kleur aan
gerechten
ALGEMEEN
Extractiewaarde: de hoeveelheid smaak, geur, kleur
die een ingrediënt afgeeft.
Hoog veel smaakafgifte, vb: specerijen,
rozemarijn, salie
Laag  weinig smaakafgifte, vb: kervel, peterselie,
dille
Etherische oliën: vluchtige oliën, specifieke geur
van het product, vervliegen soms snel
ALGEMEEN
Samenstelling: enkelvoudig
Fysieke toestand: vers, gedroogd, diepvries, pasta
Herkomst: in het algemeen in eigen streken te
kweken
KRUIDEN
Samenstelling: enkelvoudig
Fysieke toestand: vers, gedroogd, pasta
Herkomst: tropische en subtropische streken
SPECERIJEN
De meeste specerijen krijgen hun specifieke smaak,
geur, kleur e.d. door een fermentatieproces.
Fermentatie: veranderingen in eet- en drinkwaren
onder invloed van micro-organismen (bacteriën,
schimmels, gisten) en/of enzymen.
Zuurkool, cacao, koffie, thee, vanille, kaneel.
Fermentatie
Kruiden: meestal mengsel van gedroogde kruiden
met hoge extractiewaarde; vb: Provençaalse
kruiden
Specerijen: kerrie, vadouvan (India); ras el hanout
(Marokko); garam massala (Z-O Azië, Suriname);
five spices powder (China)
MENGSELS
KANEEL
KRUIDNAGEL
NOOTMUSKAAT-FOELIE
SAFFRAAN
Er zijn twee soorten:
Peper van de Piper familie; besjes van de
peperstruik; werkzame stof is piperine
Peper van de Capsicum familie; vruchten van de
plant; werkzame stof is capsaïcine
PEPER
Van deze pepersoort zijn er drie variëteiten:
• zwarte peperkorrels, gedroogd
• witte peperkorrels (ontdaan van schilletje),
gedroogd
• groene peperkorrels, vers en ingemaakt
PIPER NIGRUM
PIPER NIGRUM
De Capsicum familie kent zeer veel verschillende
leden:
Zoet/mild smakend: paprika
Scherp smakend: Spaanse peper
Zeer scherp smakend: chili-soorten: Habanero,
Tabasco, Jalapeno, Cayenne
De scherpte wordt uitgedrukt in Scoville eenheden.
CAPSICUM
tekst 24
Scoville waarde Soort peper
15.000.000–16.000.000 Pure Capsaïcine[2]
9.100.000 Nordihydrocapsaïcine
2.000.000–5.300.000 Standaard Amerikaanse Pepperspray [3]
2.000.000 Moruga Scorpion
855.000–1.041.427 Naga Jolokia
876.000–970.000 Dorset Naga [8][3]
350.000–577.000 Rode Savinapeper Habanero[9]
100.000–350.000 Habaneropeper [10]
100.000–350.000 Scotch Bonnet [10] , Madame Jeanette
100.000–200.000 Jamaicaanse hete peper [3]
50.000–100.000
Thaise peper, Malagueta Pepper, Chiltepin
Pepper
30.000–50.000
Cayennepeper, Ají
pepper [10], Tabasco pepper
10.000–23.000 Serranopeper
7.000–8.000 Tabascosaus (Habanero)[11]
5.000–10.000 Waspeper
2.500–8.000 Jalapeñopeper
2.500–5.000 Tabascosaus (Tabascopeper) [11]
1.500–2.500 Rocotillopeper
1.000–1.500 Poblanopeper
600–800 Tabascosaus (Groene peper) [11]
500–1000 Anaheimpeper
100–500 Pimento [3], Pepperoncini
0 Geen scherpte, Paprika [3]
Andere pepersoorten
Roze peper: de besjes van de Braziliaanse
peperboom; bevat geen piperine maar andere
smaakgevende stoffen.
Sechuanpeper: de gedroogde schilletjes van een
vrucht uit de citrusfamilie. Bevat stoffen die
verwant zijn aan piperine en capsaïcine en inwerken
op zenuwuiteinden.
Zout
oefendia
Zout
Condimenten zijn vloeistoffen, pasta’s e.d. die
dezelfde functie hebben als smaakstoffen.
Ook condimenten worden in kleine hoeveelheden
toegevoegd.
• Mosterd, piccalilly
• Sojasausen, zoet en zout (ketjap, Kikkoman)
• Worcestershiresauce
• Tabasco, sambal
• Ketchup
• Mierikswortelsaus
• …
CONDIMENTEN
tekst 24
TITEL 36

More Related Content

More from Paul Laaper

22 Geschiedenis&menuleer
22 Geschiedenis&menuleer22 Geschiedenis&menuleer
22 Geschiedenis&menuleer
Paul Laaper
 
19 vis
19 vis19 vis
19 vis
Paul Laaper
 
15 pâtisserie grondstoffen
15 pâtisserie grondstoffen15 pâtisserie grondstoffen
15 pâtisserie grondstoffen
Paul Laaper
 
09 verdikkingsmiddelen
09 verdikkingsmiddelen09 verdikkingsmiddelen
09 verdikkingsmiddelen
Paul Laaper
 
04 bedrijfsformules
04 bedrijfsformules04 bedrijfsformules
04 bedrijfsformules
Paul Laaper
 
17 voedingswensen gewoonten
17 voedingswensen gewoonten17 voedingswensen gewoonten
17 voedingswensen gewoonten
Paul Laaper
 
07 voedingsleer
07 voedingsleer07 voedingsleer
07 voedingsleer
Paul Laaper
 
06 levensmiddelenhygiëne
06 levensmiddelenhygiëne06 levensmiddelenhygiëne
06 levensmiddelenhygiëne
Paul Laaper
 
Pva 1.5
Pva 1.5Pva 1.5
Pva 1.5
Paul Laaper
 
18 granen
18 granen18 granen
18 granen
Paul Laaper
 
13 gevogelte
13 gevogelte13 gevogelte
13 gevogelte
Paul Laaper
 
12 sauteren vlees
12 sauteren vlees12 sauteren vlees
12 sauteren vlees
Paul Laaper
 
11 groentebereidingen
11 groentebereidingen11 groentebereidingen
11 groentebereidingen
Paul Laaper
 
11 conserveren vleeswaren
11 conserveren vleeswaren11 conserveren vleeswaren
11 conserveren vleeswaren
Paul Laaper
 
10 aardappelen + bereidingen
10 aardappelen + bereidingen10 aardappelen + bereidingen
10 aardappelen + bereidingenPaul Laaper
 
20 Vlees algemeen
20 Vlees algemeen 20 Vlees algemeen
20 Vlees algemeen
Paul Laaper
 
21 vleesbereidingen
21 vleesbereidingen21 vleesbereidingen
21 vleesbereidingenPaul Laaper
 
19 vis (voor)bereiden
19 vis (voor)bereiden19 vis (voor)bereiden
19 vis (voor)bereidenPaul Laaper
 

More from Paul Laaper (20)

22 Geschiedenis&menuleer
22 Geschiedenis&menuleer22 Geschiedenis&menuleer
22 Geschiedenis&menuleer
 
19 vis
19 vis19 vis
19 vis
 
15 pâtisserie grondstoffen
15 pâtisserie grondstoffen15 pâtisserie grondstoffen
15 pâtisserie grondstoffen
 
09 verdikkingsmiddelen
09 verdikkingsmiddelen09 verdikkingsmiddelen
09 verdikkingsmiddelen
 
04 bedrijfsformules
04 bedrijfsformules04 bedrijfsformules
04 bedrijfsformules
 
17 voedingswensen gewoonten
17 voedingswensen gewoonten17 voedingswensen gewoonten
17 voedingswensen gewoonten
 
07 voedingsleer
07 voedingsleer07 voedingsleer
07 voedingsleer
 
06 levensmiddelenhygiëne
06 levensmiddelenhygiëne06 levensmiddelenhygiëne
06 levensmiddelenhygiëne
 
Pva 1.5
Pva 1.5Pva 1.5
Pva 1.5
 
13 calculatie
13 calculatie13 calculatie
13 calculatie
 
18 granen
18 granen18 granen
18 granen
 
15 desserts
15 desserts15 desserts
15 desserts
 
13 gevogelte
13 gevogelte13 gevogelte
13 gevogelte
 
12 sauteren vlees
12 sauteren vlees12 sauteren vlees
12 sauteren vlees
 
11 groentebereidingen
11 groentebereidingen11 groentebereidingen
11 groentebereidingen
 
11 conserveren vleeswaren
11 conserveren vleeswaren11 conserveren vleeswaren
11 conserveren vleeswaren
 
10 aardappelen + bereidingen
10 aardappelen + bereidingen10 aardappelen + bereidingen
10 aardappelen + bereidingen
 
20 Vlees algemeen
20 Vlees algemeen 20 Vlees algemeen
20 Vlees algemeen
 
21 vleesbereidingen
21 vleesbereidingen21 vleesbereidingen
21 vleesbereidingen
 
19 vis (voor)bereiden
19 vis (voor)bereiden19 vis (voor)bereiden
19 vis (voor)bereiden
 

03 Smaakgevende stoffen

  • 2. Smaakstoffen worden in kleine hoeveelheden gebruikt. Voedingswaarde is laag (beperkte bijdrage aan dagelijkse hoeveelheid benodigde voedingsstoffen) Geven naast smaak ook geur en kleur aan gerechten ALGEMEEN
  • 3. Extractiewaarde: de hoeveelheid smaak, geur, kleur die een ingrediënt afgeeft. Hoog veel smaakafgifte, vb: specerijen, rozemarijn, salie Laag  weinig smaakafgifte, vb: kervel, peterselie, dille Etherische oliën: vluchtige oliën, specifieke geur van het product, vervliegen soms snel ALGEMEEN
  • 4. Samenstelling: enkelvoudig Fysieke toestand: vers, gedroogd, diepvries, pasta Herkomst: in het algemeen in eigen streken te kweken KRUIDEN
  • 5. Samenstelling: enkelvoudig Fysieke toestand: vers, gedroogd, pasta Herkomst: tropische en subtropische streken SPECERIJEN
  • 6. De meeste specerijen krijgen hun specifieke smaak, geur, kleur e.d. door een fermentatieproces. Fermentatie: veranderingen in eet- en drinkwaren onder invloed van micro-organismen (bacteriën, schimmels, gisten) en/of enzymen. Zuurkool, cacao, koffie, thee, vanille, kaneel. Fermentatie
  • 7. Kruiden: meestal mengsel van gedroogde kruiden met hoge extractiewaarde; vb: Provençaalse kruiden Specerijen: kerrie, vadouvan (India); ras el hanout (Marokko); garam massala (Z-O Azië, Suriname); five spices powder (China) MENGSELS
  • 12. Er zijn twee soorten: Peper van de Piper familie; besjes van de peperstruik; werkzame stof is piperine Peper van de Capsicum familie; vruchten van de plant; werkzame stof is capsaïcine PEPER
  • 13. Van deze pepersoort zijn er drie variëteiten: • zwarte peperkorrels, gedroogd • witte peperkorrels (ontdaan van schilletje), gedroogd • groene peperkorrels, vers en ingemaakt PIPER NIGRUM
  • 15. De Capsicum familie kent zeer veel verschillende leden: Zoet/mild smakend: paprika Scherp smakend: Spaanse peper Zeer scherp smakend: chili-soorten: Habanero, Tabasco, Jalapeno, Cayenne De scherpte wordt uitgedrukt in Scoville eenheden. CAPSICUM
  • 16. tekst 24 Scoville waarde Soort peper 15.000.000–16.000.000 Pure Capsaïcine[2] 9.100.000 Nordihydrocapsaïcine 2.000.000–5.300.000 Standaard Amerikaanse Pepperspray [3] 2.000.000 Moruga Scorpion 855.000–1.041.427 Naga Jolokia 876.000–970.000 Dorset Naga [8][3] 350.000–577.000 Rode Savinapeper Habanero[9] 100.000–350.000 Habaneropeper [10] 100.000–350.000 Scotch Bonnet [10] , Madame Jeanette 100.000–200.000 Jamaicaanse hete peper [3] 50.000–100.000 Thaise peper, Malagueta Pepper, Chiltepin Pepper 30.000–50.000 Cayennepeper, Ají pepper [10], Tabasco pepper 10.000–23.000 Serranopeper 7.000–8.000 Tabascosaus (Habanero)[11] 5.000–10.000 Waspeper 2.500–8.000 Jalapeñopeper 2.500–5.000 Tabascosaus (Tabascopeper) [11] 1.500–2.500 Rocotillopeper 1.000–1.500 Poblanopeper 600–800 Tabascosaus (Groene peper) [11] 500–1000 Anaheimpeper 100–500 Pimento [3], Pepperoncini 0 Geen scherpte, Paprika [3]
  • 17. Andere pepersoorten Roze peper: de besjes van de Braziliaanse peperboom; bevat geen piperine maar andere smaakgevende stoffen. Sechuanpeper: de gedroogde schilletjes van een vrucht uit de citrusfamilie. Bevat stoffen die verwant zijn aan piperine en capsaïcine en inwerken op zenuwuiteinden.
  • 18. Zout
  • 20. Condimenten zijn vloeistoffen, pasta’s e.d. die dezelfde functie hebben als smaakstoffen. Ook condimenten worden in kleine hoeveelheden toegevoegd. • Mosterd, piccalilly • Sojasausen, zoet en zout (ketjap, Kikkoman) • Worcestershiresauce • Tabasco, sambal • Ketchup • Mierikswortelsaus • … CONDIMENTEN