1. str. 1
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PROWADZONEJ
W PRZEDSZKOLU nr 240
im. „POLSKICH OLIMPIJCZYKÓW
W ROKU SZKOLNYM 2017/2018
Spis treści
I. Wprowadzenie ------------------------------------------------------------------------------ 1
II. Opis zastosowanej metodologii i źródeł informacji---------------------------------- 2
III. Prezentacja wyników ewaluacji ---------------------------------------------------------- 2
IV. Podsumowanie – odpowiedzi na pytania kluczowe --------------------------------- 6
V. Wnioski oraz rekomendacje -------------------------------------------------------------- 9
VI. Aneks (narzędzia badawcze) -------------------------------------------------------------10
I. Wprowadzenie
1. Przedmiot ewaluacji - Przedszkole tworzy warunki do eksploracji otaczającej dziecko
przyrody.
2. Cele ewaluacji:
- Określenie warunków tworzonych przez przedszkole umożliwiających
dzieciom eksplorację przyrody.
- Poszukiwanie najskuteczniejszych i najbardziej ulubionych przez dzieci form
działania umożliwiających eksplorację przyrody.
- Określenie kierunków rozwoju przedszkola w zakresie tworzenia warunków do
eksploracji przyrody przez dzieci.
3. Kryteria ewaluacji
efektywność,
skuteczność,
przydatność w praktyce,
zgodność z oczekiwaniami,
satysfakcja,
chęć udziału.
4. Pytania kluczowe
W jaki sposób przedszkole umożliwia dzieciom eksplorację przyrody?
2. str. 2
Jakie zajęcia / warsztaty/ działania dotyczące eksploracji przyrody są
najbardziej skuteczne, przydatne i lubiane?
Jaki jest stopień zaangażowania dzieci w zajęciach przyrodniczych
organizowanych przez przedszkole?
Czy i w jakim stopniu warunki stwarzane przez przedszkole do eksploracji
przyrody są wystarczające?
II. Opis zastosowanej metodologii oraz źródeł informacji.
1. Badanie dokumentacji przedszkolnej
Badaniem objęto koncepcję pracy przedszkola, roczny plan pracy, plany miesięczne,
dzienniki zajęć, wyniki prowadzonych obserwacji i kontroli doraźnych dotyczących
eksploracji przyrody.
2. Badanie kwestionariuszowe skierowane do rodziców
Ankietę udostępniono rodzicom przez internet ( formularz google). Wysłano ją do
jednego z rodziców każdego dziecka. Rodzice rodzeństw także otrzymali jedną
ankietę. Włącznie wysłano 112 ankiet. Otrzymano 79 odpowiedzi, co stanowi
70,53% rodziców.
3. Badanie kwestionariuszowe skierowane do nauczycieli
Ankietę wypełniło łącznie 10 nauczycieli, co stanowi 83,3% wszystkich nauczycieli.
W badaniu nie wzięli udziału nauczyciele rytmiki i języka angielskiego zatrudnieni w
niewielkim wymiarze czasu i nie mający wystarczającej wiedzy o działaniach
podejmowanych przez pozostałych nauczycieli w zakresie edukacji przyrodniczej
4. Wywiad z dyrektorem
Dyrektor udzielił wywiadu zgodnie z pytaniami w kwestionariuszu.
5. Wywiad z dziećmi
Badaniem objęto wyłącznie dzieci 5 i 6-letnie z grup: V, IV, III – łącznie 61 dzieci co
stanowi 83,5% dzieci z wymienionych grup.
III. Prezentacjawyników ewaluacji
1. Wyniki badania dokumentacji przedszkolnej.
Koncepcja pracy przedszkola zawiera treści dotyczące edukacji przyrodniczej, co
znalazło swoje odzwierciedlenie w planie rocznym, a następnie w planach
miesięcznych oraz zapisach w dzienniku. Systematycznie prowadzone są warsztaty
przyrodnicze ( raz w miesiącu) . Nauczycielki prowadzą zajęcia przyrodnicze z
różnym nasileniem. Najwięcej zajęć tego typu jest organizowanych wiosną, a w
drugiej kolejności jesienią. Tematyka tych zajęć powtarza się corocznie i związana
jest z porami roku. Mało jest przeprowadzonych eksperymentów przyrodniczych, a
obserwacje są rzadko dokumentowane. W bieżącym roku szkolnym
3. str. 3
przeprowadzono projekty badawcze: drzewa, ptaki, pies, z czego dwa pierwsze
organizowane były przez całe przedszkole z podziałem na poszczególne grupy.
Dzieci uczestniczyły też w zajęciach przyrodniczych organizowanych w lesie,
wycieczkach, podczas których miały okazję poznać wybrane rośliny i zwierzęta
domowe.
Przedszkolaki dokonują obserwacji roślin i zwierząt podczas pobytu w ogrodzie
lecz nie zbierają eksponatów, nie szukają informacji o nich w atlasach,
przewodnikach i rzadko wykorzystują materiał przyrodniczy do prac plastycznych.
Bardzo rzadko wykorzystywany jest videomikroskop, , przyrządy do
eksperymentów, nieco częściej mikroskopy i bardzo często lupy. Nie podłączono
wizualizera. Nauczycielki zapoznały się z programem „Przyroda pod lupą” .
Propozycje zawarte w programie nie są realizowane systematycznie i zgodnie z
zaproponowaną tematyką.
W zależności od pogody i pory roku dzieci spędzają czas w ogrodzie od godziny do
4 godzin dziennie. Czas ten w większości poświęcony jest na swobodne zabawy z
użyciem sprzętu terenowego.
2. Wyniki ankiet dla rodziców.
Zdaniem większości badanych rodziców ( 97,5%) przedszkole organizuje zajęcia
przyrodnicze. Najwięcej rodziców słyszało o takich zajęciach jak: warsztaty
przyrodnicze( 98,7%), wycieczki przyrodnicze (72,2%), uprawa roślin w
przedszkolu (63,3%). Najmniej rodziców słyszało o takich formach zajęć
przyrodniczych jak: obserwacje w ogrodzie przedszkolnym (46,8%) oraz hodowli
zwierząt w przedszkolu ( 31,6%). Przy odpowiedzi na pytanie o rodzaj zajęć
rodzice mogli wybrać dowolną liczbę odpowiedzi.
Zdaniem 67,1% rodziców przedszkole w stopniu wysokim zaspokaja potrzeby
badawcze ich dzieci. 29,1% twierdzi, że w stopniu średnim, a dla 2,5 % rodziców w
stopniu niskim, a 1,3% rodziców nie ma zdania na ten temat.
Zdaniem rodziców najbardziej atrakcyjnymi zajęciami przyrodniczymi
prowadzonymi w przedszkolu są dla ich dzieci:
- warsztaty przyrodnicze(86,1%);,
- spacery i wycieczki (84,8%)
- obserwacje zwierząt i roślin w kąciku przyrody ( 43%),
- zajęcia organizowane przez nauczycielki ( 41,8%)
- obserwacje w ogrodzie przedszkolnym (25,3%).
Przy wyborze wyżej wymienionych zajęć rodzice mogli zaznaczyć maksymalnie
trzy odpowiedzi.
Według większości badanych rodziców (93,7%) ich dziecko chętnie uczestniczy w
zajęciach przyrodniczych w przedszkolu. Na ten temat nie miało zdania 5,1%
rodziców, a zdaniem 1,3% rodziców ich dziecko niechętnie uczestniczy w tych
zajęciach.
96,2% rodziców zapewniło dzieciom odzież umożliwiającą eksplorację przyrody w
różnych warunkach atmosferycznych. Takiej odzieży nie zapewniło dzieciom 3,8%
rodziców.
Większość badanych rodziców (89,9%) chciałoby, by ich dziecko dłużej
przebywało poza budynkiem przedszkola. W tej kwestii zdania nie miało 7,6%
rodziców, a 2,5% rodziców nie chce wydłużenia tego czasu.
4. str. 4
3. Wyniki ankiet dla nauczycieli.
Zdaniem 100% badanych nauczycieli dzieci mają w przedszkolu możliwość
eksploracji przyrody przede wszystkim w formie: sadzenia roślin i ich obserwacji w
kąciku przyrody, spacery, wycieczki, zajęcia dydaktyczne, warsztaty przyrodnicze,
eksperymenty, obserwację owadów i inne obserwacje w ogrodzie przedszkolnym.
40% nauczycielek prowadzi zajęcia przyrodnicze raz w tygodniu. 30% prowadzi
takie zajęcia dwa razy w miesiącu, 20% raz w miesiącu. 1 nauczyciel (logopeda) nie
odpowiedział na pytanie.
Zdaniem 80% nauczycielek przedszkole w wysokim stopniu zaspakaja przyrodnicze
potrzeby badawcze dzieci. Dla 20% nauczycieli potrzeby te zaspokojone są w
stopniu średnim.
Według 60% nauczycieli dla dzieci najbardziej atrakcyjnymi zajęciami
przyrodniczymi są spacery, wycieczki, a także zajęcia warsztaty przyrodnicze. Dla
30% nauczycieli najbardziej atrakcyjne są zajęcia przyrodnicze organizowane przez
samych nauczycieli, a także obserwacje w kąciku przyrodniczym, w ogrodzie
przedszkolnym oraz doświadczenia przyrodnicze. Żaden z badanych nauczycieli nie
uważa, żeby hodowla zwierząt była dla dzieci atrakcyjnym zajęciem przyrodniczym.
90% nauczycieli uważa, że dzieci chętnie biorą udział w zajęciach mających na celu
eksplorację przyrody. 10% badanych nauczycieli ( logopeda) nie udzielił
odpowiedzi na pytanie.
Nauczycieli w ankiecie opisały sposób organizowania kącików przyrody w
przedszkolu. Organizacja ta polegała na przyniesieniu roślin przez dzieci,
wyposażenia kącika w lupy, zmienianiu eksponatów oraz sianie i sadzenie roślin.
Zdaniem 60% badanych nauczycielek kącik przyrody w wysokim stopniu umożliwia
dzieciom obserwację i praktyczne działania. 30% nauczycieli oceniło ten poziom na
średni. 10% nauczycieli(logopeda) nie odpowiedziało na pytanie.
Zdaniem 50% badanych nauczycieli dzieci w przedszkolu mają możliwość
samodzielnego zdobywania/poszerzania wiedzy na temat przyrody. Według 40%
nauczycieli dzieci raczej mają taką możliwość.
Nauczyciele wymienili następujące sposoby samodzielnego poszerzania
/zdobywania wiedzy przyrodniczej przez dzieci:
- obserwacja roślin i zwierząt w ogrodzie w różnych porach roku,
- hodowla ślimaków,
- korzystanie z książek, albumów, atlasów o tematyce przyrodniczej,
- praktyczne działania z wykorzystaniem materiału przyrodniczego,
- korzystanie z tablicy interaktywnej,
- układanie historyjek obrazkowych o tematyce przyrodniczej.
4. Wyniki wywiadu z dyrektorem.
Zdaniem dyrektora przedszkola, placówka stwarza dzieciom warunki do
eksploracji przyrody poprzez:
- prowadzenie upraw w kącikach przyrody,
- obserwacje fauny i flory podczas spacerów, wycieczek, pobytu w ogrodzie,
- literaturę przyrodniczą dostosowaną do wieku dzieci,
- edukacyjne filmy przyrodnicze,
5. str. 5
- warsztaty przyrodnicze i spotkania ze zwierzętami,
- realizacja programu własnego „Przyroda pod lupą”.
Według dyrektora warsztaty przyrodnicze czasami nie są dostosowane do
możliwości najmłodszych dzieci.
Dyrektor oceniła jakość kąciki przyrody jako zadawalającą w okresie wiosennym,
kiedy prowadzone są uprawy, a kąciki są wzbogacane o nowe rośliny. Zauważyła,
że poza okresem wiosennym zbyt rzadko zmieniane są ekspozycje, a dzieci nie są
wdrożone do systematycznej obserwacji eksponatów w kąciku. Jednocześnie
według dyrektor rzadko w kącikach prowadzone są eksperymenty. Poza tym nie
we wszystkich grupach dzieci są wdrożone do pełnienia dyżurów w kąciku
przyrody. Zdaniem dyrektor mało jest w kącikach materiału przyrodniczego
zebranego podczas spacerów np. kamienie, patyki, pióra, liście.
Pani dyrektor dobrze oceniła wyposażenie przedszkola w pomoce dydaktyczne i
materiały do eksploracji przyrody. W przedszkolnej bibliotece znajduje się wiele
pozycji dotyczących fauny i flory, w tym encyklopedii dla dzieci. W każdej grupie
dzieci mają do dyspozycji lupy, pudełka do obserwacji owadów. Zakupiono
wizualizer, który wymaga jeszcze podłączenia do komputera i tablicy
interaktywnej. Dla dzieci dostępne są probówki , pipety, pojemniki do uprawy
roślin.
Za najbardziej wartościowe działania podejmowane przez nauczycielki w zakresie
eksploracji przyrody pani dyrektor uznała prowadzenie obserwacji i
eksperymentów oraz zbieranie materiału przyrodniczego z bezpośrednim udziałem
dzieci, z jednoczesnym dokumentowaniem prowadzonych działań (dziennik
obserwacji, dokumentacja fotograficzna, zielnik, wykorzystanie materiału
przyrodniczego do prac plastycznych). Według niej wartościowe są także spotkania
ze zwierzętami podczas wycieczek ( lekcje w zoo, zajęcia w gospodarstwie
wiejskim połączone z karmieniem zwierząt lub ich pielęgnacją) oraz podczas
warsztatów w przedszkolu.
Zdaniem pani dyrektor w przedszkolu należy położyć nacisk na bezpośredni udział
dzieci w obserwacjach fauny i flory, jej badanie oraz dokumentowanie wszystkich
czynności w postaci zdjęć, dzienników obserwacji. Wskazane jest według niej
także:
- prowadzenie systematycznych zajęć w oparciu o program „Przyroda pod lupą”,
- wykorzystywanie literatury przyrodniczej podczas wycieczek w formie
wyszukiwania napotkanych okazów w przewodnikach,
- szczegółowe określenie zadań dyżurnych związanych z opieką nad roślinami,
zwierzętami w przedszkolu,
- wprowadzenie hodowli drobnych zwierząt w przedszkolu np. szynszyli, świnek
morskich, królików,
6. str. 6
- zwiększenie czasu przebywania dzieci poza przedszkolem ( outdoor) w
okolicznym terenie, lesie, z umożliwieniem eksploracji terenu, zbierania okazów
przyrodniczych i ich wykorzystania do prac plastycznych, technicznych.
5. Wyniki wywiadu z dziećmi.
86,9% badanych dzieci lubi brać udział w warsztatach przyrodniczych.
Odmiennego zdania jest 13,1% dzieci.
82% dzieci lubi poznawać przyrodę w czasie spacerów i wycieczek. Odmiennego
zdania jest 18% przedszkolaków.
88,5% dzieci uważa, że kąciki przyrodnicze w ich sali są ciekawe. Dla 11,5% dzieci
nie są one ciekawe.
82% dzieci korzysta ze zgromadzonych w kącikach eksponatów, przedmiotów.
18% dzieci nie korzysta z tych eksponatów i przedmiotów.
Zdaniem 83,6% dzieci w ich sali znajdują się książki o tematyce przyrodniczej, z
których mogą korzystać. Odmiennego zdania jest 16,4% przedszkolaków.
Dzieci najchętniej poznawałyby przyrodę w przedszkolu podczas warsztatów
przyrodniczych (47,5%), zajęć dydaktycznych prowadzonych przez nauczycielki (
45,9%), w czasie spacerów i wycieczek (40,9%), w trakcie czytania/oglądania
książek przyrodniczych (39,3%), oglądanie filmów przyrodniczych (37,7%).
Najmniej dzieci są zainteresowane poznawaniem przyrody poprzez prowadzenie
doświadczeń i eksperymentów w kąciku przyrodniczym (31,1%).
IV. Podsumowanie - odpowiedzi na pytaniakluczowe
1. W jaki sposób przedszkole umożliwia dzieciom eksplorację przyrody?
Przedszkole stwarza dzieciom możliwości eksploracji przyrody , co potwierdzają
wszyscy nauczyciele, dyrektor oraz większość rodziców (97.5%). Dzieci uczestniczą
w sadzeniu roślin i ich obserwacji w kąciku przyrody, spacerach, wycieczkach,
zajęciach dydaktycznych, warsztatach przyrodniczych, eksperymentach, prowadzą
obserwacje w ogrodzie przedszkolnym. Dzieci mają dostęp do literatury
przyrodniczej oraz edukacyjnych filmów przyrodniczych. Nauczycielki opracowały
także program własny „Przyroda pod lupą:, z którego korzystają wszystkie
nauczycielki od roku szkolnego 2017/2018.
40% nauczycielek prowadzi zajęcia przyrodnicze raz w tygodniu. 30% prowadzi
takie zajęcia dwa razy w miesiącu, 20% raz w miesiącu.
Tematyka dotycząca edukacji przyrodniczej zawarta jest w koncepcji pracy
przedszkola, planie rocznym. Ma swoje odzwierciedlenie w planach miesięcznych
oraz zapisach w dziennikach zajęć.
Według dyrektora należy położyć większy nacisk na bezpośredni udział dzieci w
obserwacjach i badaniu fauny i flory w połączeniu z ich udokumentowaniem w
7. str. 7
postaci zdjęć, dzienników obserwacji. Pani dyrektor, na podstawie prowadzonych
kontroli i obserwacji doraźnych, zwróciła także uwagę na potrzebę:
- systematycznego prowadzenia zajęć w oparciu o program „Przyroda pod lupą”,
- wykorzystywanie literatury przyrodniczej podczas wycieczek w formie
wyszukiwania napotkanych okazów w przewodnikach,
- szczegółowe określenie zadań dyżurnych związanych z opieką nad roślinami,
zwierzętami w przedszkolu,
- wprowadzenie hodowli drobnych zwierząt w przedszkolu np. szynszyli, świnek
morskich, królików,
- zwiększenie czasu przebywania dzieci poza przedszkolem ( outdoor) w
okolicznym terenie, lesie, z umożliwieniem eksploracji terenu, zbierania okazów
przyrodniczych i ich wykorzystania do prac plastycznych, technicznych.
Większość badanych rodziców (89,9%) chciałoby, by ich dziecko dłużej przebywało
poza budynkiem przedszkola.
2. Jakie zajęcia / warsztaty/ działania dotyczące eksploracji przyrody są najbardziej
skuteczne, przydatne i lubiane?
Według większości badanych rodziców (93,7%) oraz większości nauczycieli (90%)
dzieci chętnie biorą udział w zajęciach mających na celu eksplorację przyrody.
Według 60% nauczycieli dla dzieci najbardziej atrakcyjnymi zajęciami
przyrodniczymi są spacery, wycieczki, a także zajęcia warsztaty przyrodnicze. Dla
30% nauczycieli najbardziej atrakcyjne są zajęcia przyrodnicze organizowane przez
samych nauczycieli, a także obserwacje w kąciku przyrodniczym, w ogrodzie
przedszkolnym oraz doświadczenia przyrodnicze. Żaden z badanych nauczycieli nie
uważa, żeby hodowla zwierząt była dla dzieci atrakcyjnym zajęciem przyrodniczym.
Większość dzieci (86,9%) lubi brać udział w warsztatach przyrodniczych i poznawać
przyrodę w czasie spacerów i wycieczek (82% dzieci). Zdanie dzieci potwierdzają
rodzice – kolejno 86,1% oraz 84,8%. Za atrakcyjne zajęcia przyrodnicze rodzice
uznają także obserwacje zwierząt i roślin w kąciku przyrody ( 43%), zajęcia
organizowane przez nauczycielki (41%),
Za najbardziej wartościowe działania podejmowane przez nauczycielki w zakresie
eksploracji przyrody pani dyrektor uznała prowadzenie obserwacji i
eksperymentów oraz zbieranie materiału przyrodniczego z bezpośrednim udziałem
dzieci, z jednoczesnym dokumentowaniem prowadzonych działań , wykorzystanie
materiału przyrodniczego do prac plastycznych. Według niej wartościowe są także
spotkania ze zwierzętami podczas wycieczek ( lekcje w zoo, zajęcia w
gospodarstwie wiejskim połączone z karmieniem zwierząt lub ich pielęgnacją) oraz
podczas warsztatów w przedszkolu, choć czasami nie są one dostosowane do
możliwości percepcyjnych najmłodszych dzieci.
8. str. 8
3. Jaki jest stopień zaangażowania dzieci w zajęciach przyrodniczych organizowanych
przez przedszkole?
90% nauczycieli uważa, że dzieci chętnie biorą udział w zajęciach mających na celu
eksplorację przyrody.
Dzieci najchętniej poznawałyby przyrodę w przedszkolu podczas warsztatów
przyrodniczych (47,5%), zajęć dydaktycznych prowadzonych przez nauczycielki
(45,9%), w czasie spacerów i wycieczek (40,9%), w trakcie czytania/oglądania
książek przyrodniczych (39,3%), oglądanie filmów przyrodniczych (37,7%). Najmniej
dzieci są zainteresowane poznawaniem przyrody poprzez prowadzenie doświadczeń
i eksperymentów w kąciku przyrodniczym (31,1%).
4. Czy i w jakim stopniu warunki stwarzane przez przedszkole do eksploracji
przyrody są wystarczające?
Zdaniem 80% nauczycielek oraz 67,1% rodziców przedszkole w wysokim stopniu
zaspakaja przyrodnicze potrzeby badawcze dzieci . Dla 20% nauczycieli i 29.1%
rodziców potrzeby te zaspokojone są w stopniu średnim.
Pani dyrektor dobrze oceniła wyposażenie przedszkola w pomoce dydaktyczne i
materiały do eksploracji przyrody
Zdaniem połowy badanych nauczycieli dzieci w przedszkolu mają możliwość
samodzielnego zdobywania/poszerzania wiedzy na temat przyrody poprzez
- obserwację roślin i zwierząt w ogrodzie w różnych porach roku,
- hodowlę ślimaków,
- korzystanie z książek, albumów, atlasów o tematyce przyrodniczej,
- praktyczne działania z wykorzystaniem materiału przyrodniczego,
- korzystanie z tablicy interaktywnej,
- układanie historyjek obrazkowych o tematyce przyrodniczej.
Zdaniem większości dzieci ( 83,6% ) w ich sali znajdują się książki o tematyce
przyrodniczej, z których mogą korzystać
Zdaniem 60% badanych nauczycielek kącik przyrody w wysokim stopniu umożliwia
dzieciom obserwację i praktyczne działania. 30% nauczycieli oceniło ten poziom na
średni.
88,5% dzieci uważa, że kąciki przyrodnicze w ich sali są ciekawe, a większość
przedszkolaków (82%) korzysta ze zgromadzonych w kącikach eksponatów,
przedmiotów.
Nauczycieli organizują kąciki przyrody w przedszkolu poprzez ekspozycję
przyniesionych roślin przez dzieci, wyposażenia kącika w lupy, zmienianiu
eksponatów oraz sianie i sadzenie roślin.
Pani dyrektor oceniła jakość kącików przyrody jako zadawalającą jedynie w okresie
wiosennym. Zauważyła, że poza tym okresem zbyt rzadko zmieniane są
ekspozycje, a dzieci nie są wdrożone do systematycznej obserwacji eksponatów w
kąciku. Jednocześnie według dyrektor rzadko w kącikach prowadzone są
9. str. 9
eksperymenty. wykorzystywany jest materiał przyrodniczy. Poza tym nie we
wszystkich grupach dzieci są wdrożone do pełnienia dyżurów w kąciku przyrody.
Zdaniem dyrektor mało jest w kącikach materiału przyrodniczego zebranego
podczas spacerów np. kamienie, patyki, pióra, liście....
Większość rodziców (96,2%) zapewniło dzieciom odzież umożliwiającą eksplorację
przyrody w różnych warunkach atmosferycznych.
V. Wnioski oraz rekomendacje
Mocne strony:
Przedszkole stwarza dzieciom dobre warunki do eksploracji przyrody.
Przedszkole zaspakaja przyrodnicze potrzeby badawcze większości dzieci.
Zajęcia przyrodnicze są dla większości dzieci atrakcyjne i są przez nie lubiane.
Przygotowanie większości dzieci do przebywania poza przedszkolem niezależnie
od warunków atmosferycznych.
Słabe strony:
Brak systematyczności w prowadzeniu zajęć przyrodniczych zgodnie z
programem „Przyroda pod lupą”.
Mała ilość eksperymentów przyrodniczych , udokumentowanych obserwacji.
Niewykorzystywanie pełnej bazy przedszkola ( atlasy, przewodniki,
videomikroskop, mikroskopy, wizualizer, programy komputerowe i filmy
przyrodnicze).
Rekomendacje:
Systematyczne prowadzenie zajęć przyrodniczych zgodnie z programem
„Przyroda pod lupą” z jednoczesnym zwiększeniem liczby eksperymentów oraz
dokumentowaniem prowadzonych obserwacji.
Wykorzystanie pełnej bazy przedszkola do prowadzenia zajęć przyrodniczych w
przedszkolu oraz w terenie.
Organizowanie kącików przyrody w sposób atrakcyjny, zachęcający do jej
eksploracji, z wykorzystaniem materiałów przyrodniczych gromadzonych przez
dzieci.
Kontynuacja projektów badawczych, warsztatów i wycieczek przyrodniczych.
Zwiększenie czasu przebywania dzieci w terenie ( poza przedszkolem i placem
zabaw) – edukacja outdoor.
10. str. 10
VI. Aneks ( narzędziabadawcze)
1. Ankieta dla nauczycieli.
2. Ankieta dla rodziców.
3. Kwestionariusz wywiad u dyrektorem.
4. Kwestionariusz wywiadu z dziećmi.