SlideShare a Scribd company logo
1 of 10
str. 1
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PROWADZONEJ
W PRZEDSZKOLU nr 240
im. „POLSKICH OLIMPIJCZYKÓW
W ROKU SZKOLNYM 2017/2018
Spis treści
I. Wprowadzenie ------------------------------------------------------------------------------ 1
II. Opis zastosowanej metodologii i źródeł informacji---------------------------------- 2
III. Prezentacja wyników ewaluacji ---------------------------------------------------------- 2
IV. Podsumowanie – odpowiedzi na pytania kluczowe --------------------------------- 6
V. Wnioski oraz rekomendacje -------------------------------------------------------------- 9
VI. Aneks (narzędzia badawcze) -------------------------------------------------------------10
I. Wprowadzenie
1. Przedmiot ewaluacji - Przedszkole tworzy warunki do eksploracji otaczającej dziecko
przyrody.
2. Cele ewaluacji:
 - Określenie warunków tworzonych przez przedszkole umożliwiających
dzieciom eksplorację przyrody.
 - Poszukiwanie najskuteczniejszych i najbardziej ulubionych przez dzieci form
działania umożliwiających eksplorację przyrody.
 - Określenie kierunków rozwoju przedszkola w zakresie tworzenia warunków do
eksploracji przyrody przez dzieci.
3. Kryteria ewaluacji
 efektywność,
 skuteczność,
 przydatność w praktyce,
 zgodność z oczekiwaniami,
 satysfakcja,
 chęć udziału.
4. Pytania kluczowe
 W jaki sposób przedszkole umożliwia dzieciom eksplorację przyrody?
str. 2
 Jakie zajęcia / warsztaty/ działania dotyczące eksploracji przyrody są
najbardziej skuteczne, przydatne i lubiane?
 Jaki jest stopień zaangażowania dzieci w zajęciach przyrodniczych
organizowanych przez przedszkole?
 Czy i w jakim stopniu warunki stwarzane przez przedszkole do eksploracji
przyrody są wystarczające?
II. Opis zastosowanej metodologii oraz źródeł informacji.
1. Badanie dokumentacji przedszkolnej
Badaniem objęto koncepcję pracy przedszkola, roczny plan pracy, plany miesięczne,
dzienniki zajęć, wyniki prowadzonych obserwacji i kontroli doraźnych dotyczących
eksploracji przyrody.
2. Badanie kwestionariuszowe skierowane do rodziców
Ankietę udostępniono rodzicom przez internet ( formularz google). Wysłano ją do
jednego z rodziców każdego dziecka. Rodzice rodzeństw także otrzymali jedną
ankietę. Włącznie wysłano 112 ankiet. Otrzymano 79 odpowiedzi, co stanowi
70,53% rodziców.
3. Badanie kwestionariuszowe skierowane do nauczycieli
Ankietę wypełniło łącznie 10 nauczycieli, co stanowi 83,3% wszystkich nauczycieli.
W badaniu nie wzięli udziału nauczyciele rytmiki i języka angielskiego zatrudnieni w
niewielkim wymiarze czasu i nie mający wystarczającej wiedzy o działaniach
podejmowanych przez pozostałych nauczycieli w zakresie edukacji przyrodniczej
4. Wywiad z dyrektorem
Dyrektor udzielił wywiadu zgodnie z pytaniami w kwestionariuszu.
5. Wywiad z dziećmi
Badaniem objęto wyłącznie dzieci 5 i 6-letnie z grup: V, IV, III – łącznie 61 dzieci co
stanowi 83,5% dzieci z wymienionych grup.
III. Prezentacjawyników ewaluacji
1. Wyniki badania dokumentacji przedszkolnej.
Koncepcja pracy przedszkola zawiera treści dotyczące edukacji przyrodniczej, co
znalazło swoje odzwierciedlenie w planie rocznym, a następnie w planach
miesięcznych oraz zapisach w dzienniku. Systematycznie prowadzone są warsztaty
przyrodnicze ( raz w miesiącu) . Nauczycielki prowadzą zajęcia przyrodnicze z
różnym nasileniem. Najwięcej zajęć tego typu jest organizowanych wiosną, a w
drugiej kolejności jesienią. Tematyka tych zajęć powtarza się corocznie i związana
jest z porami roku. Mało jest przeprowadzonych eksperymentów przyrodniczych, a
obserwacje są rzadko dokumentowane. W bieżącym roku szkolnym
str. 3
przeprowadzono projekty badawcze: drzewa, ptaki, pies, z czego dwa pierwsze
organizowane były przez całe przedszkole z podziałem na poszczególne grupy.
Dzieci uczestniczyły też w zajęciach przyrodniczych organizowanych w lesie,
wycieczkach, podczas których miały okazję poznać wybrane rośliny i zwierzęta
domowe.
Przedszkolaki dokonują obserwacji roślin i zwierząt podczas pobytu w ogrodzie
lecz nie zbierają eksponatów, nie szukają informacji o nich w atlasach,
przewodnikach i rzadko wykorzystują materiał przyrodniczy do prac plastycznych.
Bardzo rzadko wykorzystywany jest videomikroskop, , przyrządy do
eksperymentów, nieco częściej mikroskopy i bardzo często lupy. Nie podłączono
wizualizera. Nauczycielki zapoznały się z programem „Przyroda pod lupą” .
Propozycje zawarte w programie nie są realizowane systematycznie i zgodnie z
zaproponowaną tematyką.
W zależności od pogody i pory roku dzieci spędzają czas w ogrodzie od godziny do
4 godzin dziennie. Czas ten w większości poświęcony jest na swobodne zabawy z
użyciem sprzętu terenowego.
2. Wyniki ankiet dla rodziców.
Zdaniem większości badanych rodziców ( 97,5%) przedszkole organizuje zajęcia
przyrodnicze. Najwięcej rodziców słyszało o takich zajęciach jak: warsztaty
przyrodnicze( 98,7%), wycieczki przyrodnicze (72,2%), uprawa roślin w
przedszkolu (63,3%). Najmniej rodziców słyszało o takich formach zajęć
przyrodniczych jak: obserwacje w ogrodzie przedszkolnym (46,8%) oraz hodowli
zwierząt w przedszkolu ( 31,6%). Przy odpowiedzi na pytanie o rodzaj zajęć
rodzice mogli wybrać dowolną liczbę odpowiedzi.
Zdaniem 67,1% rodziców przedszkole w stopniu wysokim zaspokaja potrzeby
badawcze ich dzieci. 29,1% twierdzi, że w stopniu średnim, a dla 2,5 % rodziców w
stopniu niskim, a 1,3% rodziców nie ma zdania na ten temat.
Zdaniem rodziców najbardziej atrakcyjnymi zajęciami przyrodniczymi
prowadzonymi w przedszkolu są dla ich dzieci:
- warsztaty przyrodnicze(86,1%);,
- spacery i wycieczki (84,8%)
- obserwacje zwierząt i roślin w kąciku przyrody ( 43%),
- zajęcia organizowane przez nauczycielki ( 41,8%)
- obserwacje w ogrodzie przedszkolnym (25,3%).
Przy wyborze wyżej wymienionych zajęć rodzice mogli zaznaczyć maksymalnie
trzy odpowiedzi.
Według większości badanych rodziców (93,7%) ich dziecko chętnie uczestniczy w
zajęciach przyrodniczych w przedszkolu. Na ten temat nie miało zdania 5,1%
rodziców, a zdaniem 1,3% rodziców ich dziecko niechętnie uczestniczy w tych
zajęciach.
96,2% rodziców zapewniło dzieciom odzież umożliwiającą eksplorację przyrody w
różnych warunkach atmosferycznych. Takiej odzieży nie zapewniło dzieciom 3,8%
rodziców.
Większość badanych rodziców (89,9%) chciałoby, by ich dziecko dłużej
przebywało poza budynkiem przedszkola. W tej kwestii zdania nie miało 7,6%
rodziców, a 2,5% rodziców nie chce wydłużenia tego czasu.
str. 4
3. Wyniki ankiet dla nauczycieli.
Zdaniem 100% badanych nauczycieli dzieci mają w przedszkolu możliwość
eksploracji przyrody przede wszystkim w formie: sadzenia roślin i ich obserwacji w
kąciku przyrody, spacery, wycieczki, zajęcia dydaktyczne, warsztaty przyrodnicze,
eksperymenty, obserwację owadów i inne obserwacje w ogrodzie przedszkolnym.
40% nauczycielek prowadzi zajęcia przyrodnicze raz w tygodniu. 30% prowadzi
takie zajęcia dwa razy w miesiącu, 20% raz w miesiącu. 1 nauczyciel (logopeda) nie
odpowiedział na pytanie.
Zdaniem 80% nauczycielek przedszkole w wysokim stopniu zaspakaja przyrodnicze
potrzeby badawcze dzieci. Dla 20% nauczycieli potrzeby te zaspokojone są w
stopniu średnim.
Według 60% nauczycieli dla dzieci najbardziej atrakcyjnymi zajęciami
przyrodniczymi są spacery, wycieczki, a także zajęcia warsztaty przyrodnicze. Dla
30% nauczycieli najbardziej atrakcyjne są zajęcia przyrodnicze organizowane przez
samych nauczycieli, a także obserwacje w kąciku przyrodniczym, w ogrodzie
przedszkolnym oraz doświadczenia przyrodnicze. Żaden z badanych nauczycieli nie
uważa, żeby hodowla zwierząt była dla dzieci atrakcyjnym zajęciem przyrodniczym.
90% nauczycieli uważa, że dzieci chętnie biorą udział w zajęciach mających na celu
eksplorację przyrody. 10% badanych nauczycieli ( logopeda) nie udzielił
odpowiedzi na pytanie.
Nauczycieli w ankiecie opisały sposób organizowania kącików przyrody w
przedszkolu. Organizacja ta polegała na przyniesieniu roślin przez dzieci,
wyposażenia kącika w lupy, zmienianiu eksponatów oraz sianie i sadzenie roślin.
Zdaniem 60% badanych nauczycielek kącik przyrody w wysokim stopniu umożliwia
dzieciom obserwację i praktyczne działania. 30% nauczycieli oceniło ten poziom na
średni. 10% nauczycieli(logopeda) nie odpowiedziało na pytanie.
Zdaniem 50% badanych nauczycieli dzieci w przedszkolu mają możliwość
samodzielnego zdobywania/poszerzania wiedzy na temat przyrody. Według 40%
nauczycieli dzieci raczej mają taką możliwość.
Nauczyciele wymienili następujące sposoby samodzielnego poszerzania
/zdobywania wiedzy przyrodniczej przez dzieci:
- obserwacja roślin i zwierząt w ogrodzie w różnych porach roku,
- hodowla ślimaków,
- korzystanie z książek, albumów, atlasów o tematyce przyrodniczej,
- praktyczne działania z wykorzystaniem materiału przyrodniczego,
- korzystanie z tablicy interaktywnej,
- układanie historyjek obrazkowych o tematyce przyrodniczej.
4. Wyniki wywiadu z dyrektorem.
Zdaniem dyrektora przedszkola, placówka stwarza dzieciom warunki do
eksploracji przyrody poprzez:
- prowadzenie upraw w kącikach przyrody,
- obserwacje fauny i flory podczas spacerów, wycieczek, pobytu w ogrodzie,
- literaturę przyrodniczą dostosowaną do wieku dzieci,
- edukacyjne filmy przyrodnicze,
str. 5
- warsztaty przyrodnicze i spotkania ze zwierzętami,
- realizacja programu własnego „Przyroda pod lupą”.
Według dyrektora warsztaty przyrodnicze czasami nie są dostosowane do
możliwości najmłodszych dzieci.
Dyrektor oceniła jakość kąciki przyrody jako zadawalającą w okresie wiosennym,
kiedy prowadzone są uprawy, a kąciki są wzbogacane o nowe rośliny. Zauważyła,
że poza okresem wiosennym zbyt rzadko zmieniane są ekspozycje, a dzieci nie są
wdrożone do systematycznej obserwacji eksponatów w kąciku. Jednocześnie
według dyrektor rzadko w kącikach prowadzone są eksperymenty. Poza tym nie
we wszystkich grupach dzieci są wdrożone do pełnienia dyżurów w kąciku
przyrody. Zdaniem dyrektor mało jest w kącikach materiału przyrodniczego
zebranego podczas spacerów np. kamienie, patyki, pióra, liście.
Pani dyrektor dobrze oceniła wyposażenie przedszkola w pomoce dydaktyczne i
materiały do eksploracji przyrody. W przedszkolnej bibliotece znajduje się wiele
pozycji dotyczących fauny i flory, w tym encyklopedii dla dzieci. W każdej grupie
dzieci mają do dyspozycji lupy, pudełka do obserwacji owadów. Zakupiono
wizualizer, który wymaga jeszcze podłączenia do komputera i tablicy
interaktywnej. Dla dzieci dostępne są probówki , pipety, pojemniki do uprawy
roślin.
Za najbardziej wartościowe działania podejmowane przez nauczycielki w zakresie
eksploracji przyrody pani dyrektor uznała prowadzenie obserwacji i
eksperymentów oraz zbieranie materiału przyrodniczego z bezpośrednim udziałem
dzieci, z jednoczesnym dokumentowaniem prowadzonych działań (dziennik
obserwacji, dokumentacja fotograficzna, zielnik, wykorzystanie materiału
przyrodniczego do prac plastycznych). Według niej wartościowe są także spotkania
ze zwierzętami podczas wycieczek ( lekcje w zoo, zajęcia w gospodarstwie
wiejskim połączone z karmieniem zwierząt lub ich pielęgnacją) oraz podczas
warsztatów w przedszkolu.
Zdaniem pani dyrektor w przedszkolu należy położyć nacisk na bezpośredni udział
dzieci w obserwacjach fauny i flory, jej badanie oraz dokumentowanie wszystkich
czynności w postaci zdjęć, dzienników obserwacji. Wskazane jest według niej
także:
- prowadzenie systematycznych zajęć w oparciu o program „Przyroda pod lupą”,
- wykorzystywanie literatury przyrodniczej podczas wycieczek w formie
wyszukiwania napotkanych okazów w przewodnikach,
- szczegółowe określenie zadań dyżurnych związanych z opieką nad roślinami,
zwierzętami w przedszkolu,
- wprowadzenie hodowli drobnych zwierząt w przedszkolu np. szynszyli, świnek
morskich, królików,
str. 6
- zwiększenie czasu przebywania dzieci poza przedszkolem ( outdoor) w
okolicznym terenie, lesie, z umożliwieniem eksploracji terenu, zbierania okazów
przyrodniczych i ich wykorzystania do prac plastycznych, technicznych.
5. Wyniki wywiadu z dziećmi.
86,9% badanych dzieci lubi brać udział w warsztatach przyrodniczych.
Odmiennego zdania jest 13,1% dzieci.
82% dzieci lubi poznawać przyrodę w czasie spacerów i wycieczek. Odmiennego
zdania jest 18% przedszkolaków.
88,5% dzieci uważa, że kąciki przyrodnicze w ich sali są ciekawe. Dla 11,5% dzieci
nie są one ciekawe.
82% dzieci korzysta ze zgromadzonych w kącikach eksponatów, przedmiotów.
18% dzieci nie korzysta z tych eksponatów i przedmiotów.
Zdaniem 83,6% dzieci w ich sali znajdują się książki o tematyce przyrodniczej, z
których mogą korzystać. Odmiennego zdania jest 16,4% przedszkolaków.
Dzieci najchętniej poznawałyby przyrodę w przedszkolu podczas warsztatów
przyrodniczych (47,5%), zajęć dydaktycznych prowadzonych przez nauczycielki (
45,9%), w czasie spacerów i wycieczek (40,9%), w trakcie czytania/oglądania
książek przyrodniczych (39,3%), oglądanie filmów przyrodniczych (37,7%).
Najmniej dzieci są zainteresowane poznawaniem przyrody poprzez prowadzenie
doświadczeń i eksperymentów w kąciku przyrodniczym (31,1%).
IV. Podsumowanie - odpowiedzi na pytaniakluczowe
1. W jaki sposób przedszkole umożliwia dzieciom eksplorację przyrody?
Przedszkole stwarza dzieciom możliwości eksploracji przyrody , co potwierdzają
wszyscy nauczyciele, dyrektor oraz większość rodziców (97.5%). Dzieci uczestniczą
w sadzeniu roślin i ich obserwacji w kąciku przyrody, spacerach, wycieczkach,
zajęciach dydaktycznych, warsztatach przyrodniczych, eksperymentach, prowadzą
obserwacje w ogrodzie przedszkolnym. Dzieci mają dostęp do literatury
przyrodniczej oraz edukacyjnych filmów przyrodniczych. Nauczycielki opracowały
także program własny „Przyroda pod lupą:, z którego korzystają wszystkie
nauczycielki od roku szkolnego 2017/2018.
40% nauczycielek prowadzi zajęcia przyrodnicze raz w tygodniu. 30% prowadzi
takie zajęcia dwa razy w miesiącu, 20% raz w miesiącu.
Tematyka dotycząca edukacji przyrodniczej zawarta jest w koncepcji pracy
przedszkola, planie rocznym. Ma swoje odzwierciedlenie w planach miesięcznych
oraz zapisach w dziennikach zajęć.
Według dyrektora należy położyć większy nacisk na bezpośredni udział dzieci w
obserwacjach i badaniu fauny i flory w połączeniu z ich udokumentowaniem w
str. 7
postaci zdjęć, dzienników obserwacji. Pani dyrektor, na podstawie prowadzonych
kontroli i obserwacji doraźnych, zwróciła także uwagę na potrzebę:
- systematycznego prowadzenia zajęć w oparciu o program „Przyroda pod lupą”,
- wykorzystywanie literatury przyrodniczej podczas wycieczek w formie
wyszukiwania napotkanych okazów w przewodnikach,
- szczegółowe określenie zadań dyżurnych związanych z opieką nad roślinami,
zwierzętami w przedszkolu,
- wprowadzenie hodowli drobnych zwierząt w przedszkolu np. szynszyli, świnek
morskich, królików,
- zwiększenie czasu przebywania dzieci poza przedszkolem ( outdoor) w
okolicznym terenie, lesie, z umożliwieniem eksploracji terenu, zbierania okazów
przyrodniczych i ich wykorzystania do prac plastycznych, technicznych.
Większość badanych rodziców (89,9%) chciałoby, by ich dziecko dłużej przebywało
poza budynkiem przedszkola.
2. Jakie zajęcia / warsztaty/ działania dotyczące eksploracji przyrody są najbardziej
skuteczne, przydatne i lubiane?
Według większości badanych rodziców (93,7%) oraz większości nauczycieli (90%)
dzieci chętnie biorą udział w zajęciach mających na celu eksplorację przyrody.
Według 60% nauczycieli dla dzieci najbardziej atrakcyjnymi zajęciami
przyrodniczymi są spacery, wycieczki, a także zajęcia warsztaty przyrodnicze. Dla
30% nauczycieli najbardziej atrakcyjne są zajęcia przyrodnicze organizowane przez
samych nauczycieli, a także obserwacje w kąciku przyrodniczym, w ogrodzie
przedszkolnym oraz doświadczenia przyrodnicze. Żaden z badanych nauczycieli nie
uważa, żeby hodowla zwierząt była dla dzieci atrakcyjnym zajęciem przyrodniczym.
Większość dzieci (86,9%) lubi brać udział w warsztatach przyrodniczych i poznawać
przyrodę w czasie spacerów i wycieczek (82% dzieci). Zdanie dzieci potwierdzają
rodzice – kolejno 86,1% oraz 84,8%. Za atrakcyjne zajęcia przyrodnicze rodzice
uznają także obserwacje zwierząt i roślin w kąciku przyrody ( 43%), zajęcia
organizowane przez nauczycielki (41%),
Za najbardziej wartościowe działania podejmowane przez nauczycielki w zakresie
eksploracji przyrody pani dyrektor uznała prowadzenie obserwacji i
eksperymentów oraz zbieranie materiału przyrodniczego z bezpośrednim udziałem
dzieci, z jednoczesnym dokumentowaniem prowadzonych działań , wykorzystanie
materiału przyrodniczego do prac plastycznych. Według niej wartościowe są także
spotkania ze zwierzętami podczas wycieczek ( lekcje w zoo, zajęcia w
gospodarstwie wiejskim połączone z karmieniem zwierząt lub ich pielęgnacją) oraz
podczas warsztatów w przedszkolu, choć czasami nie są one dostosowane do
możliwości percepcyjnych najmłodszych dzieci.
str. 8
3. Jaki jest stopień zaangażowania dzieci w zajęciach przyrodniczych organizowanych
przez przedszkole?
90% nauczycieli uważa, że dzieci chętnie biorą udział w zajęciach mających na celu
eksplorację przyrody.
Dzieci najchętniej poznawałyby przyrodę w przedszkolu podczas warsztatów
przyrodniczych (47,5%), zajęć dydaktycznych prowadzonych przez nauczycielki
(45,9%), w czasie spacerów i wycieczek (40,9%), w trakcie czytania/oglądania
książek przyrodniczych (39,3%), oglądanie filmów przyrodniczych (37,7%). Najmniej
dzieci są zainteresowane poznawaniem przyrody poprzez prowadzenie doświadczeń
i eksperymentów w kąciku przyrodniczym (31,1%).
4. Czy i w jakim stopniu warunki stwarzane przez przedszkole do eksploracji
przyrody są wystarczające?
Zdaniem 80% nauczycielek oraz 67,1% rodziców przedszkole w wysokim stopniu
zaspakaja przyrodnicze potrzeby badawcze dzieci . Dla 20% nauczycieli i 29.1%
rodziców potrzeby te zaspokojone są w stopniu średnim.
Pani dyrektor dobrze oceniła wyposażenie przedszkola w pomoce dydaktyczne i
materiały do eksploracji przyrody
Zdaniem połowy badanych nauczycieli dzieci w przedszkolu mają możliwość
samodzielnego zdobywania/poszerzania wiedzy na temat przyrody poprzez
- obserwację roślin i zwierząt w ogrodzie w różnych porach roku,
- hodowlę ślimaków,
- korzystanie z książek, albumów, atlasów o tematyce przyrodniczej,
- praktyczne działania z wykorzystaniem materiału przyrodniczego,
- korzystanie z tablicy interaktywnej,
- układanie historyjek obrazkowych o tematyce przyrodniczej.
Zdaniem większości dzieci ( 83,6% ) w ich sali znajdują się książki o tematyce
przyrodniczej, z których mogą korzystać
Zdaniem 60% badanych nauczycielek kącik przyrody w wysokim stopniu umożliwia
dzieciom obserwację i praktyczne działania. 30% nauczycieli oceniło ten poziom na
średni.
88,5% dzieci uważa, że kąciki przyrodnicze w ich sali są ciekawe, a większość
przedszkolaków (82%) korzysta ze zgromadzonych w kącikach eksponatów,
przedmiotów.
Nauczycieli organizują kąciki przyrody w przedszkolu poprzez ekspozycję
przyniesionych roślin przez dzieci, wyposażenia kącika w lupy, zmienianiu
eksponatów oraz sianie i sadzenie roślin.
Pani dyrektor oceniła jakość kącików przyrody jako zadawalającą jedynie w okresie
wiosennym. Zauważyła, że poza tym okresem zbyt rzadko zmieniane są
ekspozycje, a dzieci nie są wdrożone do systematycznej obserwacji eksponatów w
kąciku. Jednocześnie według dyrektor rzadko w kącikach prowadzone są
str. 9
eksperymenty. wykorzystywany jest materiał przyrodniczy. Poza tym nie we
wszystkich grupach dzieci są wdrożone do pełnienia dyżurów w kąciku przyrody.
Zdaniem dyrektor mało jest w kącikach materiału przyrodniczego zebranego
podczas spacerów np. kamienie, patyki, pióra, liście....
Większość rodziców (96,2%) zapewniło dzieciom odzież umożliwiającą eksplorację
przyrody w różnych warunkach atmosferycznych.
V. Wnioski oraz rekomendacje
Mocne strony:
 Przedszkole stwarza dzieciom dobre warunki do eksploracji przyrody.
 Przedszkole zaspakaja przyrodnicze potrzeby badawcze większości dzieci.
 Zajęcia przyrodnicze są dla większości dzieci atrakcyjne i są przez nie lubiane.
 Przygotowanie większości dzieci do przebywania poza przedszkolem niezależnie
od warunków atmosferycznych.
Słabe strony:
 Brak systematyczności w prowadzeniu zajęć przyrodniczych zgodnie z
programem „Przyroda pod lupą”.
 Mała ilość eksperymentów przyrodniczych , udokumentowanych obserwacji.
 Niewykorzystywanie pełnej bazy przedszkola ( atlasy, przewodniki,
videomikroskop, mikroskopy, wizualizer, programy komputerowe i filmy
przyrodnicze).
Rekomendacje:
 Systematyczne prowadzenie zajęć przyrodniczych zgodnie z programem
„Przyroda pod lupą” z jednoczesnym zwiększeniem liczby eksperymentów oraz
dokumentowaniem prowadzonych obserwacji.
 Wykorzystanie pełnej bazy przedszkola do prowadzenia zajęć przyrodniczych w
przedszkolu oraz w terenie.
 Organizowanie kącików przyrody w sposób atrakcyjny, zachęcający do jej
eksploracji, z wykorzystaniem materiałów przyrodniczych gromadzonych przez
dzieci.
 Kontynuacja projektów badawczych, warsztatów i wycieczek przyrodniczych.
 Zwiększenie czasu przebywania dzieci w terenie ( poza przedszkolem i placem
zabaw) – edukacja outdoor.
str. 10
VI. Aneks ( narzędziabadawcze)
1. Ankieta dla nauczycieli.
2. Ankieta dla rodziców.
3. Kwestionariusz wywiad u dyrektorem.
4. Kwestionariusz wywiadu z dziećmi.

More Related Content

What's hot

HASIL EVALUASI KINERJA PEGAWAI KEPALA SEKOLAH.docx
HASIL EVALUASI KINERJA PEGAWAI KEPALA SEKOLAH.docxHASIL EVALUASI KINERJA PEGAWAI KEPALA SEKOLAH.docx
HASIL EVALUASI KINERJA PEGAWAI KEPALA SEKOLAH.docxBibuElder
 
Matrik rpjmdes 2016 2019
Matrik rpjmdes 2016 2019Matrik rpjmdes 2016 2019
Matrik rpjmdes 2016 2019Teguh Supriyadi
 
PENYUSUNAN PETA JALAN SDGs DESA-powerpoint.pptx
PENYUSUNAN PETA JALAN SDGs DESA-powerpoint.pptxPENYUSUNAN PETA JALAN SDGs DESA-powerpoint.pptx
PENYUSUNAN PETA JALAN SDGs DESA-powerpoint.pptxFadlan43
 
Perbup 14 tahun 2018 (pedoman teknis dana desa ta 2018)
Perbup 14 tahun 2018  (pedoman teknis dana desa ta 2018)Perbup 14 tahun 2018  (pedoman teknis dana desa ta 2018)
Perbup 14 tahun 2018 (pedoman teknis dana desa ta 2018)Eka Saputra
 
Monitoring dan evaluasi
Monitoring dan evaluasiMonitoring dan evaluasi
Monitoring dan evaluasiandhika1412
 
15 sept, sambutan bupati wonosobo acara pembukaan tmmd sengkuyung iii
15 sept, sambutan bupati wonosobo acara pembukaan tmmd sengkuyung iii15 sept, sambutan bupati wonosobo acara pembukaan tmmd sengkuyung iii
15 sept, sambutan bupati wonosobo acara pembukaan tmmd sengkuyung iiiShintaDevi11
 
Draft Sertifikat MGMP.pdf
Draft Sertifikat MGMP.pdfDraft Sertifikat MGMP.pdf
Draft Sertifikat MGMP.pdfheraaries
 
Lampiran 2 c. instrumen monev siklus 1 & 2
Lampiran 2 c. instrumen monev siklus 1 & 2Lampiran 2 c. instrumen monev siklus 1 & 2
Lampiran 2 c. instrumen monev siklus 1 & 2Endin Salahudin
 
Busines Plan PDAM Tirta
Busines Plan PDAM TirtaBusines Plan PDAM Tirta
Busines Plan PDAM TirtaBoykePSirait
 
Laporan bulanan juli 2020 copy
Laporan bulanan juli 2020   copyLaporan bulanan juli 2020   copy
Laporan bulanan juli 2020 copyMunajiMoena
 
Visi misi ketua rw perum situ gede indah mangkubumi
Visi misi ketua rw perum situ gede indah mangkubumiVisi misi ketua rw perum situ gede indah mangkubumi
Visi misi ketua rw perum situ gede indah mangkubumiAbdulWahid437
 
Penghitungan beban kerja guru
Penghitungan beban kerja guruPenghitungan beban kerja guru
Penghitungan beban kerja guruDony Axp
 
Surat permohonan domain desa.id
Surat permohonan domain desa.idSurat permohonan domain desa.id
Surat permohonan domain desa.idAji Sahdi Sutisna
 
Surat undangan tim_penguji_seminar_proposal_skripsi
Surat undangan tim_penguji_seminar_proposal_skripsiSurat undangan tim_penguji_seminar_proposal_skripsi
Surat undangan tim_penguji_seminar_proposal_skripsiBAIDILAH Baidilah
 

What's hot (20)

HASIL EVALUASI KINERJA PEGAWAI KEPALA SEKOLAH.docx
HASIL EVALUASI KINERJA PEGAWAI KEPALA SEKOLAH.docxHASIL EVALUASI KINERJA PEGAWAI KEPALA SEKOLAH.docx
HASIL EVALUASI KINERJA PEGAWAI KEPALA SEKOLAH.docx
 
Rks sd pmy 2014 2018
Rks sd pmy 2014 2018Rks sd pmy 2014 2018
Rks sd pmy 2014 2018
 
Matrik rpjmdes 2016 2019
Matrik rpjmdes 2016 2019Matrik rpjmdes 2016 2019
Matrik rpjmdes 2016 2019
 
PENYUSUNAN PETA JALAN SDGs DESA-powerpoint.pptx
PENYUSUNAN PETA JALAN SDGs DESA-powerpoint.pptxPENYUSUNAN PETA JALAN SDGs DESA-powerpoint.pptx
PENYUSUNAN PETA JALAN SDGs DESA-powerpoint.pptx
 
Perbup 14 tahun 2018 (pedoman teknis dana desa ta 2018)
Perbup 14 tahun 2018  (pedoman teknis dana desa ta 2018)Perbup 14 tahun 2018  (pedoman teknis dana desa ta 2018)
Perbup 14 tahun 2018 (pedoman teknis dana desa ta 2018)
 
Monitoring dan evaluasi
Monitoring dan evaluasiMonitoring dan evaluasi
Monitoring dan evaluasi
 
15 sept, sambutan bupati wonosobo acara pembukaan tmmd sengkuyung iii
15 sept, sambutan bupati wonosobo acara pembukaan tmmd sengkuyung iii15 sept, sambutan bupati wonosobo acara pembukaan tmmd sengkuyung iii
15 sept, sambutan bupati wonosobo acara pembukaan tmmd sengkuyung iii
 
Proposal masjid
Proposal masjidProposal masjid
Proposal masjid
 
Draft Sertifikat MGMP.pdf
Draft Sertifikat MGMP.pdfDraft Sertifikat MGMP.pdf
Draft Sertifikat MGMP.pdf
 
Surat nuzulul quran
Surat nuzulul quranSurat nuzulul quran
Surat nuzulul quran
 
Lampiran 2 c. instrumen monev siklus 1 & 2
Lampiran 2 c. instrumen monev siklus 1 & 2Lampiran 2 c. instrumen monev siklus 1 & 2
Lampiran 2 c. instrumen monev siklus 1 & 2
 
Busines Plan PDAM Tirta
Busines Plan PDAM TirtaBusines Plan PDAM Tirta
Busines Plan PDAM Tirta
 
Kupon qurban
Kupon qurbanKupon qurban
Kupon qurban
 
Laporan bulanan juli 2020 copy
Laporan bulanan juli 2020   copyLaporan bulanan juli 2020   copy
Laporan bulanan juli 2020 copy
 
Visi misi ketua rw perum situ gede indah mangkubumi
Visi misi ketua rw perum situ gede indah mangkubumiVisi misi ketua rw perum situ gede indah mangkubumi
Visi misi ketua rw perum situ gede indah mangkubumi
 
Penghitungan beban kerja guru
Penghitungan beban kerja guruPenghitungan beban kerja guru
Penghitungan beban kerja guru
 
RAPBS Tahun 2022.pdf
RAPBS Tahun 2022.pdfRAPBS Tahun 2022.pdf
RAPBS Tahun 2022.pdf
 
Surat permohonan domain desa.id
Surat permohonan domain desa.idSurat permohonan domain desa.id
Surat permohonan domain desa.id
 
Draft lampiran perbup bpd oki
Draft lampiran perbup bpd okiDraft lampiran perbup bpd oki
Draft lampiran perbup bpd oki
 
Surat undangan tim_penguji_seminar_proposal_skripsi
Surat undangan tim_penguji_seminar_proposal_skripsiSurat undangan tim_penguji_seminar_proposal_skripsi
Surat undangan tim_penguji_seminar_proposal_skripsi
 

Similar to Raport z ewaluacji wewnętrznej 2017-2918

Roczny plan_pracy_2018 _2019
 Roczny plan_pracy_2018 _2019 Roczny plan_pracy_2018 _2019
Roczny plan_pracy_2018 _2019wiosenka
 
Raport z ewaluacji. 2019.2020docx
Raport z ewaluacji. 2019.2020docxRaport z ewaluacji. 2019.2020docx
Raport z ewaluacji. 2019.2020docxwiosenka
 
Raport NR 1 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Raport NR 1 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJRaport NR 1 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Raport NR 1 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJwiosenka
 
Raport NR 2 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Raport NR 2 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJRaport NR 2 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Raport NR 2 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJwiosenka
 
Raport z ewaluacji wewnetrzne 2013.2014
Raport z ewaluacji wewnetrzne 2013.2014Raport z ewaluacji wewnetrzne 2013.2014
Raport z ewaluacji wewnetrzne 2013.2014wiosenka
 
Raport z ewaluacji wewnętrzne 2014 2015j
Raport z ewaluacji wewnętrzne 2014 2015jRaport z ewaluacji wewnętrzne 2014 2015j
Raport z ewaluacji wewnętrzne 2014 2015jwiosenka
 
Ankieta _prezentacja_wynikow
Ankieta  _prezentacja_wynikowAnkieta  _prezentacja_wynikow
Ankieta _prezentacja_wynikowMariia7503
 
Roczny plan pracy w roku szkolnym 2020/2021
Roczny plan pracy w roku szkolnym 2020/2021Roczny plan pracy w roku szkolnym 2020/2021
Roczny plan pracy w roku szkolnym 2020/2021wiosenka
 
raport 2012/2013
raport 2012/2013raport 2012/2013
raport 2012/2013monzam
 
Priorytety przedszkola nr rok szkolny 2017
Priorytety przedszkola nr rok szkolny 2017Priorytety przedszkola nr rok szkolny 2017
Priorytety przedszkola nr rok szkolny 2017wiosenka
 
Tekst jednolity z dnia12.01.2012
Tekst jednolity z dnia12.01.2012Tekst jednolity z dnia12.01.2012
Tekst jednolity z dnia12.01.2012themewa
 
Roczny plan
Roczny planRoczny plan
Roczny planwiosenka
 
Spotkanie z rodzicami -wrzesień 2012
Spotkanie z rodzicami -wrzesień 2012Spotkanie z rodzicami -wrzesień 2012
Spotkanie z rodzicami -wrzesień 2012ewkak5
 
Sześciolatek w i klasie
Sześciolatek w i klasieSześciolatek w i klasie
Sześciolatek w i klasieSP114
 
Fragment raportu z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2014
Fragment raportu z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2014Fragment raportu z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2014
Fragment raportu z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2014wiosenka
 
Ósemkowy przewodnik ok.pptx
Ósemkowy przewodnik  ok.pptxÓsemkowy przewodnik  ok.pptx
Ósemkowy przewodnik ok.pptxwiosenka
 

Similar to Raport z ewaluacji wewnętrznej 2017-2918 (17)

Roczny plan_pracy_2018 _2019
 Roczny plan_pracy_2018 _2019 Roczny plan_pracy_2018 _2019
Roczny plan_pracy_2018 _2019
 
Raport z ewaluacji. 2019.2020docx
Raport z ewaluacji. 2019.2020docxRaport z ewaluacji. 2019.2020docx
Raport z ewaluacji. 2019.2020docx
 
Raport NR 1 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Raport NR 1 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJRaport NR 1 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Raport NR 1 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
 
Raport NR 2 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Raport NR 2 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJRaport NR 2 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Raport NR 2 Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
 
Raport z ewaluacji wewnetrzne 2013.2014
Raport z ewaluacji wewnetrzne 2013.2014Raport z ewaluacji wewnetrzne 2013.2014
Raport z ewaluacji wewnetrzne 2013.2014
 
Raport z ewaluacji wewnętrzne 2014 2015j
Raport z ewaluacji wewnętrzne 2014 2015jRaport z ewaluacji wewnętrzne 2014 2015j
Raport z ewaluacji wewnętrzne 2014 2015j
 
Ankieta _prezentacja_wynikow
Ankieta  _prezentacja_wynikowAnkieta  _prezentacja_wynikow
Ankieta _prezentacja_wynikow
 
Roczny plan pracy w roku szkolnym 2020/2021
Roczny plan pracy w roku szkolnym 2020/2021Roczny plan pracy w roku szkolnym 2020/2021
Roczny plan pracy w roku szkolnym 2020/2021
 
raport 2012/2013
raport 2012/2013raport 2012/2013
raport 2012/2013
 
Priorytety przedszkola nr rok szkolny 2017
Priorytety przedszkola nr rok szkolny 2017Priorytety przedszkola nr rok szkolny 2017
Priorytety przedszkola nr rok szkolny 2017
 
Tekst jednolity z dnia12.01.2012
Tekst jednolity z dnia12.01.2012Tekst jednolity z dnia12.01.2012
Tekst jednolity z dnia12.01.2012
 
Roczny plan
Roczny planRoczny plan
Roczny plan
 
Spotkanie z rodzicami -wrzesień 2012
Spotkanie z rodzicami -wrzesień 2012Spotkanie z rodzicami -wrzesień 2012
Spotkanie z rodzicami -wrzesień 2012
 
Sześciolatek w i klasie
Sześciolatek w i klasieSześciolatek w i klasie
Sześciolatek w i klasie
 
Fragment raportu z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2014
Fragment raportu z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2014Fragment raportu z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2014
Fragment raportu z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2014
 
Przedszkole
PrzedszkolePrzedszkole
Przedszkole
 
Ósemkowy przewodnik ok.pptx
Ósemkowy przewodnik  ok.pptxÓsemkowy przewodnik  ok.pptx
Ósemkowy przewodnik ok.pptx
 

More from wiosenka

Adaptacja 2021
Adaptacja 2021Adaptacja 2021
Adaptacja 2021wiosenka
 
Zielone przedszkole oferta
Zielone przedszkole ofertaZielone przedszkole oferta
Zielone przedszkole ofertawiosenka
 
Co widzisz.?
Co widzisz.?Co widzisz.?
Co widzisz.?wiosenka
 
Statut p 240 28.08.2020 r.
Statut p 240 28.08.2020 r.Statut p 240 28.08.2020 r.
Statut p 240 28.08.2020 r.wiosenka
 
Oferta przedszkola w roku szkolnym 2020
Oferta przedszkola w roku szkolnym 2020Oferta przedszkola w roku szkolnym 2020
Oferta przedszkola w roku szkolnym 2020wiosenka
 
Procedura organizacji pracy przedszkola nr 240 im
Procedura organizacji pracy przedszkola nr 240 imProcedura organizacji pracy przedszkola nr 240 im
Procedura organizacji pracy przedszkola nr 240 imwiosenka
 
Organizacja pracy w roku szkolnym 2020.2021
Organizacja pracy w roku szkolnym 2020.2021Organizacja pracy w roku szkolnym 2020.2021
Organizacja pracy w roku szkolnym 2020.2021wiosenka
 
LTTA Warsaw
LTTA WarsawLTTA Warsaw
LTTA Warsawwiosenka
 
Ankiety po angielsku
Ankiety po angielskuAnkiety po angielsku
Ankiety po angielskuwiosenka
 
Prezentacja
Prezentacja Prezentacja
Prezentacja wiosenka
 
Ankiety po polsku
Ankiety po polskuAnkiety po polsku
Ankiety po polskuwiosenka
 
Ankieta rodzice
Ankieta rodziceAnkieta rodzice
Ankieta rodzicewiosenka
 
Ankieta dla nauczycieli
Ankieta dla nauczycieliAnkieta dla nauczycieli
Ankieta dla nauczycieliwiosenka
 

More from wiosenka (20)

Adaptacja 2021
Adaptacja 2021Adaptacja 2021
Adaptacja 2021
 
Zielone przedszkole oferta
Zielone przedszkole ofertaZielone przedszkole oferta
Zielone przedszkole oferta
 
Co widzisz.?
Co widzisz.?Co widzisz.?
Co widzisz.?
 
Poland
PolandPoland
Poland
 
Statut p 240 28.08.2020 r.
Statut p 240 28.08.2020 r.Statut p 240 28.08.2020 r.
Statut p 240 28.08.2020 r.
 
Oferta przedszkola w roku szkolnym 2020
Oferta przedszkola w roku szkolnym 2020Oferta przedszkola w roku szkolnym 2020
Oferta przedszkola w roku szkolnym 2020
 
Procedura organizacji pracy przedszkola nr 240 im
Procedura organizacji pracy przedszkola nr 240 imProcedura organizacji pracy przedszkola nr 240 im
Procedura organizacji pracy przedszkola nr 240 im
 
Organizacja pracy w roku szkolnym 2020.2021
Organizacja pracy w roku szkolnym 2020.2021Organizacja pracy w roku szkolnym 2020.2021
Organizacja pracy w roku szkolnym 2020.2021
 
P240
P240P240
P240
 
Zagadki
ZagadkiZagadki
Zagadki
 
Polska
PolskaPolska
Polska
 
Wiosna
WiosnaWiosna
Wiosna
 
Las
LasLas
Las
 
LTTA Warsaw
LTTA WarsawLTTA Warsaw
LTTA Warsaw
 
Ankiety po angielsku
Ankiety po angielskuAnkiety po angielsku
Ankiety po angielsku
 
Prezentacja
Prezentacja Prezentacja
Prezentacja
 
Ankiety po polsku
Ankiety po polskuAnkiety po polsku
Ankiety po polsku
 
Ankieta rodzice
Ankieta rodziceAnkieta rodzice
Ankieta rodzice
 
Ankieta dla nauczycieli
Ankieta dla nauczycieliAnkieta dla nauczycieli
Ankieta dla nauczycieli
 
Warszawa
WarszawaWarszawa
Warszawa
 

Raport z ewaluacji wewnętrznej 2017-2918

  • 1. str. 1 RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PROWADZONEJ W PRZEDSZKOLU nr 240 im. „POLSKICH OLIMPIJCZYKÓW W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 Spis treści I. Wprowadzenie ------------------------------------------------------------------------------ 1 II. Opis zastosowanej metodologii i źródeł informacji---------------------------------- 2 III. Prezentacja wyników ewaluacji ---------------------------------------------------------- 2 IV. Podsumowanie – odpowiedzi na pytania kluczowe --------------------------------- 6 V. Wnioski oraz rekomendacje -------------------------------------------------------------- 9 VI. Aneks (narzędzia badawcze) -------------------------------------------------------------10 I. Wprowadzenie 1. Przedmiot ewaluacji - Przedszkole tworzy warunki do eksploracji otaczającej dziecko przyrody. 2. Cele ewaluacji:  - Określenie warunków tworzonych przez przedszkole umożliwiających dzieciom eksplorację przyrody.  - Poszukiwanie najskuteczniejszych i najbardziej ulubionych przez dzieci form działania umożliwiających eksplorację przyrody.  - Określenie kierunków rozwoju przedszkola w zakresie tworzenia warunków do eksploracji przyrody przez dzieci. 3. Kryteria ewaluacji  efektywność,  skuteczność,  przydatność w praktyce,  zgodność z oczekiwaniami,  satysfakcja,  chęć udziału. 4. Pytania kluczowe  W jaki sposób przedszkole umożliwia dzieciom eksplorację przyrody?
  • 2. str. 2  Jakie zajęcia / warsztaty/ działania dotyczące eksploracji przyrody są najbardziej skuteczne, przydatne i lubiane?  Jaki jest stopień zaangażowania dzieci w zajęciach przyrodniczych organizowanych przez przedszkole?  Czy i w jakim stopniu warunki stwarzane przez przedszkole do eksploracji przyrody są wystarczające? II. Opis zastosowanej metodologii oraz źródeł informacji. 1. Badanie dokumentacji przedszkolnej Badaniem objęto koncepcję pracy przedszkola, roczny plan pracy, plany miesięczne, dzienniki zajęć, wyniki prowadzonych obserwacji i kontroli doraźnych dotyczących eksploracji przyrody. 2. Badanie kwestionariuszowe skierowane do rodziców Ankietę udostępniono rodzicom przez internet ( formularz google). Wysłano ją do jednego z rodziców każdego dziecka. Rodzice rodzeństw także otrzymali jedną ankietę. Włącznie wysłano 112 ankiet. Otrzymano 79 odpowiedzi, co stanowi 70,53% rodziców. 3. Badanie kwestionariuszowe skierowane do nauczycieli Ankietę wypełniło łącznie 10 nauczycieli, co stanowi 83,3% wszystkich nauczycieli. W badaniu nie wzięli udziału nauczyciele rytmiki i języka angielskiego zatrudnieni w niewielkim wymiarze czasu i nie mający wystarczającej wiedzy o działaniach podejmowanych przez pozostałych nauczycieli w zakresie edukacji przyrodniczej 4. Wywiad z dyrektorem Dyrektor udzielił wywiadu zgodnie z pytaniami w kwestionariuszu. 5. Wywiad z dziećmi Badaniem objęto wyłącznie dzieci 5 i 6-letnie z grup: V, IV, III – łącznie 61 dzieci co stanowi 83,5% dzieci z wymienionych grup. III. Prezentacjawyników ewaluacji 1. Wyniki badania dokumentacji przedszkolnej. Koncepcja pracy przedszkola zawiera treści dotyczące edukacji przyrodniczej, co znalazło swoje odzwierciedlenie w planie rocznym, a następnie w planach miesięcznych oraz zapisach w dzienniku. Systematycznie prowadzone są warsztaty przyrodnicze ( raz w miesiącu) . Nauczycielki prowadzą zajęcia przyrodnicze z różnym nasileniem. Najwięcej zajęć tego typu jest organizowanych wiosną, a w drugiej kolejności jesienią. Tematyka tych zajęć powtarza się corocznie i związana jest z porami roku. Mało jest przeprowadzonych eksperymentów przyrodniczych, a obserwacje są rzadko dokumentowane. W bieżącym roku szkolnym
  • 3. str. 3 przeprowadzono projekty badawcze: drzewa, ptaki, pies, z czego dwa pierwsze organizowane były przez całe przedszkole z podziałem na poszczególne grupy. Dzieci uczestniczyły też w zajęciach przyrodniczych organizowanych w lesie, wycieczkach, podczas których miały okazję poznać wybrane rośliny i zwierzęta domowe. Przedszkolaki dokonują obserwacji roślin i zwierząt podczas pobytu w ogrodzie lecz nie zbierają eksponatów, nie szukają informacji o nich w atlasach, przewodnikach i rzadko wykorzystują materiał przyrodniczy do prac plastycznych. Bardzo rzadko wykorzystywany jest videomikroskop, , przyrządy do eksperymentów, nieco częściej mikroskopy i bardzo często lupy. Nie podłączono wizualizera. Nauczycielki zapoznały się z programem „Przyroda pod lupą” . Propozycje zawarte w programie nie są realizowane systematycznie i zgodnie z zaproponowaną tematyką. W zależności od pogody i pory roku dzieci spędzają czas w ogrodzie od godziny do 4 godzin dziennie. Czas ten w większości poświęcony jest na swobodne zabawy z użyciem sprzętu terenowego. 2. Wyniki ankiet dla rodziców. Zdaniem większości badanych rodziców ( 97,5%) przedszkole organizuje zajęcia przyrodnicze. Najwięcej rodziców słyszało o takich zajęciach jak: warsztaty przyrodnicze( 98,7%), wycieczki przyrodnicze (72,2%), uprawa roślin w przedszkolu (63,3%). Najmniej rodziców słyszało o takich formach zajęć przyrodniczych jak: obserwacje w ogrodzie przedszkolnym (46,8%) oraz hodowli zwierząt w przedszkolu ( 31,6%). Przy odpowiedzi na pytanie o rodzaj zajęć rodzice mogli wybrać dowolną liczbę odpowiedzi. Zdaniem 67,1% rodziców przedszkole w stopniu wysokim zaspokaja potrzeby badawcze ich dzieci. 29,1% twierdzi, że w stopniu średnim, a dla 2,5 % rodziców w stopniu niskim, a 1,3% rodziców nie ma zdania na ten temat. Zdaniem rodziców najbardziej atrakcyjnymi zajęciami przyrodniczymi prowadzonymi w przedszkolu są dla ich dzieci: - warsztaty przyrodnicze(86,1%);, - spacery i wycieczki (84,8%) - obserwacje zwierząt i roślin w kąciku przyrody ( 43%), - zajęcia organizowane przez nauczycielki ( 41,8%) - obserwacje w ogrodzie przedszkolnym (25,3%). Przy wyborze wyżej wymienionych zajęć rodzice mogli zaznaczyć maksymalnie trzy odpowiedzi. Według większości badanych rodziców (93,7%) ich dziecko chętnie uczestniczy w zajęciach przyrodniczych w przedszkolu. Na ten temat nie miało zdania 5,1% rodziców, a zdaniem 1,3% rodziców ich dziecko niechętnie uczestniczy w tych zajęciach. 96,2% rodziców zapewniło dzieciom odzież umożliwiającą eksplorację przyrody w różnych warunkach atmosferycznych. Takiej odzieży nie zapewniło dzieciom 3,8% rodziców. Większość badanych rodziców (89,9%) chciałoby, by ich dziecko dłużej przebywało poza budynkiem przedszkola. W tej kwestii zdania nie miało 7,6% rodziców, a 2,5% rodziców nie chce wydłużenia tego czasu.
  • 4. str. 4 3. Wyniki ankiet dla nauczycieli. Zdaniem 100% badanych nauczycieli dzieci mają w przedszkolu możliwość eksploracji przyrody przede wszystkim w formie: sadzenia roślin i ich obserwacji w kąciku przyrody, spacery, wycieczki, zajęcia dydaktyczne, warsztaty przyrodnicze, eksperymenty, obserwację owadów i inne obserwacje w ogrodzie przedszkolnym. 40% nauczycielek prowadzi zajęcia przyrodnicze raz w tygodniu. 30% prowadzi takie zajęcia dwa razy w miesiącu, 20% raz w miesiącu. 1 nauczyciel (logopeda) nie odpowiedział na pytanie. Zdaniem 80% nauczycielek przedszkole w wysokim stopniu zaspakaja przyrodnicze potrzeby badawcze dzieci. Dla 20% nauczycieli potrzeby te zaspokojone są w stopniu średnim. Według 60% nauczycieli dla dzieci najbardziej atrakcyjnymi zajęciami przyrodniczymi są spacery, wycieczki, a także zajęcia warsztaty przyrodnicze. Dla 30% nauczycieli najbardziej atrakcyjne są zajęcia przyrodnicze organizowane przez samych nauczycieli, a także obserwacje w kąciku przyrodniczym, w ogrodzie przedszkolnym oraz doświadczenia przyrodnicze. Żaden z badanych nauczycieli nie uważa, żeby hodowla zwierząt była dla dzieci atrakcyjnym zajęciem przyrodniczym. 90% nauczycieli uważa, że dzieci chętnie biorą udział w zajęciach mających na celu eksplorację przyrody. 10% badanych nauczycieli ( logopeda) nie udzielił odpowiedzi na pytanie. Nauczycieli w ankiecie opisały sposób organizowania kącików przyrody w przedszkolu. Organizacja ta polegała na przyniesieniu roślin przez dzieci, wyposażenia kącika w lupy, zmienianiu eksponatów oraz sianie i sadzenie roślin. Zdaniem 60% badanych nauczycielek kącik przyrody w wysokim stopniu umożliwia dzieciom obserwację i praktyczne działania. 30% nauczycieli oceniło ten poziom na średni. 10% nauczycieli(logopeda) nie odpowiedziało na pytanie. Zdaniem 50% badanych nauczycieli dzieci w przedszkolu mają możliwość samodzielnego zdobywania/poszerzania wiedzy na temat przyrody. Według 40% nauczycieli dzieci raczej mają taką możliwość. Nauczyciele wymienili następujące sposoby samodzielnego poszerzania /zdobywania wiedzy przyrodniczej przez dzieci: - obserwacja roślin i zwierząt w ogrodzie w różnych porach roku, - hodowla ślimaków, - korzystanie z książek, albumów, atlasów o tematyce przyrodniczej, - praktyczne działania z wykorzystaniem materiału przyrodniczego, - korzystanie z tablicy interaktywnej, - układanie historyjek obrazkowych o tematyce przyrodniczej. 4. Wyniki wywiadu z dyrektorem. Zdaniem dyrektora przedszkola, placówka stwarza dzieciom warunki do eksploracji przyrody poprzez: - prowadzenie upraw w kącikach przyrody, - obserwacje fauny i flory podczas spacerów, wycieczek, pobytu w ogrodzie, - literaturę przyrodniczą dostosowaną do wieku dzieci, - edukacyjne filmy przyrodnicze,
  • 5. str. 5 - warsztaty przyrodnicze i spotkania ze zwierzętami, - realizacja programu własnego „Przyroda pod lupą”. Według dyrektora warsztaty przyrodnicze czasami nie są dostosowane do możliwości najmłodszych dzieci. Dyrektor oceniła jakość kąciki przyrody jako zadawalającą w okresie wiosennym, kiedy prowadzone są uprawy, a kąciki są wzbogacane o nowe rośliny. Zauważyła, że poza okresem wiosennym zbyt rzadko zmieniane są ekspozycje, a dzieci nie są wdrożone do systematycznej obserwacji eksponatów w kąciku. Jednocześnie według dyrektor rzadko w kącikach prowadzone są eksperymenty. Poza tym nie we wszystkich grupach dzieci są wdrożone do pełnienia dyżurów w kąciku przyrody. Zdaniem dyrektor mało jest w kącikach materiału przyrodniczego zebranego podczas spacerów np. kamienie, patyki, pióra, liście. Pani dyrektor dobrze oceniła wyposażenie przedszkola w pomoce dydaktyczne i materiały do eksploracji przyrody. W przedszkolnej bibliotece znajduje się wiele pozycji dotyczących fauny i flory, w tym encyklopedii dla dzieci. W każdej grupie dzieci mają do dyspozycji lupy, pudełka do obserwacji owadów. Zakupiono wizualizer, który wymaga jeszcze podłączenia do komputera i tablicy interaktywnej. Dla dzieci dostępne są probówki , pipety, pojemniki do uprawy roślin. Za najbardziej wartościowe działania podejmowane przez nauczycielki w zakresie eksploracji przyrody pani dyrektor uznała prowadzenie obserwacji i eksperymentów oraz zbieranie materiału przyrodniczego z bezpośrednim udziałem dzieci, z jednoczesnym dokumentowaniem prowadzonych działań (dziennik obserwacji, dokumentacja fotograficzna, zielnik, wykorzystanie materiału przyrodniczego do prac plastycznych). Według niej wartościowe są także spotkania ze zwierzętami podczas wycieczek ( lekcje w zoo, zajęcia w gospodarstwie wiejskim połączone z karmieniem zwierząt lub ich pielęgnacją) oraz podczas warsztatów w przedszkolu. Zdaniem pani dyrektor w przedszkolu należy położyć nacisk na bezpośredni udział dzieci w obserwacjach fauny i flory, jej badanie oraz dokumentowanie wszystkich czynności w postaci zdjęć, dzienników obserwacji. Wskazane jest według niej także: - prowadzenie systematycznych zajęć w oparciu o program „Przyroda pod lupą”, - wykorzystywanie literatury przyrodniczej podczas wycieczek w formie wyszukiwania napotkanych okazów w przewodnikach, - szczegółowe określenie zadań dyżurnych związanych z opieką nad roślinami, zwierzętami w przedszkolu, - wprowadzenie hodowli drobnych zwierząt w przedszkolu np. szynszyli, świnek morskich, królików,
  • 6. str. 6 - zwiększenie czasu przebywania dzieci poza przedszkolem ( outdoor) w okolicznym terenie, lesie, z umożliwieniem eksploracji terenu, zbierania okazów przyrodniczych i ich wykorzystania do prac plastycznych, technicznych. 5. Wyniki wywiadu z dziećmi. 86,9% badanych dzieci lubi brać udział w warsztatach przyrodniczych. Odmiennego zdania jest 13,1% dzieci. 82% dzieci lubi poznawać przyrodę w czasie spacerów i wycieczek. Odmiennego zdania jest 18% przedszkolaków. 88,5% dzieci uważa, że kąciki przyrodnicze w ich sali są ciekawe. Dla 11,5% dzieci nie są one ciekawe. 82% dzieci korzysta ze zgromadzonych w kącikach eksponatów, przedmiotów. 18% dzieci nie korzysta z tych eksponatów i przedmiotów. Zdaniem 83,6% dzieci w ich sali znajdują się książki o tematyce przyrodniczej, z których mogą korzystać. Odmiennego zdania jest 16,4% przedszkolaków. Dzieci najchętniej poznawałyby przyrodę w przedszkolu podczas warsztatów przyrodniczych (47,5%), zajęć dydaktycznych prowadzonych przez nauczycielki ( 45,9%), w czasie spacerów i wycieczek (40,9%), w trakcie czytania/oglądania książek przyrodniczych (39,3%), oglądanie filmów przyrodniczych (37,7%). Najmniej dzieci są zainteresowane poznawaniem przyrody poprzez prowadzenie doświadczeń i eksperymentów w kąciku przyrodniczym (31,1%). IV. Podsumowanie - odpowiedzi na pytaniakluczowe 1. W jaki sposób przedszkole umożliwia dzieciom eksplorację przyrody? Przedszkole stwarza dzieciom możliwości eksploracji przyrody , co potwierdzają wszyscy nauczyciele, dyrektor oraz większość rodziców (97.5%). Dzieci uczestniczą w sadzeniu roślin i ich obserwacji w kąciku przyrody, spacerach, wycieczkach, zajęciach dydaktycznych, warsztatach przyrodniczych, eksperymentach, prowadzą obserwacje w ogrodzie przedszkolnym. Dzieci mają dostęp do literatury przyrodniczej oraz edukacyjnych filmów przyrodniczych. Nauczycielki opracowały także program własny „Przyroda pod lupą:, z którego korzystają wszystkie nauczycielki od roku szkolnego 2017/2018. 40% nauczycielek prowadzi zajęcia przyrodnicze raz w tygodniu. 30% prowadzi takie zajęcia dwa razy w miesiącu, 20% raz w miesiącu. Tematyka dotycząca edukacji przyrodniczej zawarta jest w koncepcji pracy przedszkola, planie rocznym. Ma swoje odzwierciedlenie w planach miesięcznych oraz zapisach w dziennikach zajęć. Według dyrektora należy położyć większy nacisk na bezpośredni udział dzieci w obserwacjach i badaniu fauny i flory w połączeniu z ich udokumentowaniem w
  • 7. str. 7 postaci zdjęć, dzienników obserwacji. Pani dyrektor, na podstawie prowadzonych kontroli i obserwacji doraźnych, zwróciła także uwagę na potrzebę: - systematycznego prowadzenia zajęć w oparciu o program „Przyroda pod lupą”, - wykorzystywanie literatury przyrodniczej podczas wycieczek w formie wyszukiwania napotkanych okazów w przewodnikach, - szczegółowe określenie zadań dyżurnych związanych z opieką nad roślinami, zwierzętami w przedszkolu, - wprowadzenie hodowli drobnych zwierząt w przedszkolu np. szynszyli, świnek morskich, królików, - zwiększenie czasu przebywania dzieci poza przedszkolem ( outdoor) w okolicznym terenie, lesie, z umożliwieniem eksploracji terenu, zbierania okazów przyrodniczych i ich wykorzystania do prac plastycznych, technicznych. Większość badanych rodziców (89,9%) chciałoby, by ich dziecko dłużej przebywało poza budynkiem przedszkola. 2. Jakie zajęcia / warsztaty/ działania dotyczące eksploracji przyrody są najbardziej skuteczne, przydatne i lubiane? Według większości badanych rodziców (93,7%) oraz większości nauczycieli (90%) dzieci chętnie biorą udział w zajęciach mających na celu eksplorację przyrody. Według 60% nauczycieli dla dzieci najbardziej atrakcyjnymi zajęciami przyrodniczymi są spacery, wycieczki, a także zajęcia warsztaty przyrodnicze. Dla 30% nauczycieli najbardziej atrakcyjne są zajęcia przyrodnicze organizowane przez samych nauczycieli, a także obserwacje w kąciku przyrodniczym, w ogrodzie przedszkolnym oraz doświadczenia przyrodnicze. Żaden z badanych nauczycieli nie uważa, żeby hodowla zwierząt była dla dzieci atrakcyjnym zajęciem przyrodniczym. Większość dzieci (86,9%) lubi brać udział w warsztatach przyrodniczych i poznawać przyrodę w czasie spacerów i wycieczek (82% dzieci). Zdanie dzieci potwierdzają rodzice – kolejno 86,1% oraz 84,8%. Za atrakcyjne zajęcia przyrodnicze rodzice uznają także obserwacje zwierząt i roślin w kąciku przyrody ( 43%), zajęcia organizowane przez nauczycielki (41%), Za najbardziej wartościowe działania podejmowane przez nauczycielki w zakresie eksploracji przyrody pani dyrektor uznała prowadzenie obserwacji i eksperymentów oraz zbieranie materiału przyrodniczego z bezpośrednim udziałem dzieci, z jednoczesnym dokumentowaniem prowadzonych działań , wykorzystanie materiału przyrodniczego do prac plastycznych. Według niej wartościowe są także spotkania ze zwierzętami podczas wycieczek ( lekcje w zoo, zajęcia w gospodarstwie wiejskim połączone z karmieniem zwierząt lub ich pielęgnacją) oraz podczas warsztatów w przedszkolu, choć czasami nie są one dostosowane do możliwości percepcyjnych najmłodszych dzieci.
  • 8. str. 8 3. Jaki jest stopień zaangażowania dzieci w zajęciach przyrodniczych organizowanych przez przedszkole? 90% nauczycieli uważa, że dzieci chętnie biorą udział w zajęciach mających na celu eksplorację przyrody. Dzieci najchętniej poznawałyby przyrodę w przedszkolu podczas warsztatów przyrodniczych (47,5%), zajęć dydaktycznych prowadzonych przez nauczycielki (45,9%), w czasie spacerów i wycieczek (40,9%), w trakcie czytania/oglądania książek przyrodniczych (39,3%), oglądanie filmów przyrodniczych (37,7%). Najmniej dzieci są zainteresowane poznawaniem przyrody poprzez prowadzenie doświadczeń i eksperymentów w kąciku przyrodniczym (31,1%). 4. Czy i w jakim stopniu warunki stwarzane przez przedszkole do eksploracji przyrody są wystarczające? Zdaniem 80% nauczycielek oraz 67,1% rodziców przedszkole w wysokim stopniu zaspakaja przyrodnicze potrzeby badawcze dzieci . Dla 20% nauczycieli i 29.1% rodziców potrzeby te zaspokojone są w stopniu średnim. Pani dyrektor dobrze oceniła wyposażenie przedszkola w pomoce dydaktyczne i materiały do eksploracji przyrody Zdaniem połowy badanych nauczycieli dzieci w przedszkolu mają możliwość samodzielnego zdobywania/poszerzania wiedzy na temat przyrody poprzez - obserwację roślin i zwierząt w ogrodzie w różnych porach roku, - hodowlę ślimaków, - korzystanie z książek, albumów, atlasów o tematyce przyrodniczej, - praktyczne działania z wykorzystaniem materiału przyrodniczego, - korzystanie z tablicy interaktywnej, - układanie historyjek obrazkowych o tematyce przyrodniczej. Zdaniem większości dzieci ( 83,6% ) w ich sali znajdują się książki o tematyce przyrodniczej, z których mogą korzystać Zdaniem 60% badanych nauczycielek kącik przyrody w wysokim stopniu umożliwia dzieciom obserwację i praktyczne działania. 30% nauczycieli oceniło ten poziom na średni. 88,5% dzieci uważa, że kąciki przyrodnicze w ich sali są ciekawe, a większość przedszkolaków (82%) korzysta ze zgromadzonych w kącikach eksponatów, przedmiotów. Nauczycieli organizują kąciki przyrody w przedszkolu poprzez ekspozycję przyniesionych roślin przez dzieci, wyposażenia kącika w lupy, zmienianiu eksponatów oraz sianie i sadzenie roślin. Pani dyrektor oceniła jakość kącików przyrody jako zadawalającą jedynie w okresie wiosennym. Zauważyła, że poza tym okresem zbyt rzadko zmieniane są ekspozycje, a dzieci nie są wdrożone do systematycznej obserwacji eksponatów w kąciku. Jednocześnie według dyrektor rzadko w kącikach prowadzone są
  • 9. str. 9 eksperymenty. wykorzystywany jest materiał przyrodniczy. Poza tym nie we wszystkich grupach dzieci są wdrożone do pełnienia dyżurów w kąciku przyrody. Zdaniem dyrektor mało jest w kącikach materiału przyrodniczego zebranego podczas spacerów np. kamienie, patyki, pióra, liście.... Większość rodziców (96,2%) zapewniło dzieciom odzież umożliwiającą eksplorację przyrody w różnych warunkach atmosferycznych. V. Wnioski oraz rekomendacje Mocne strony:  Przedszkole stwarza dzieciom dobre warunki do eksploracji przyrody.  Przedszkole zaspakaja przyrodnicze potrzeby badawcze większości dzieci.  Zajęcia przyrodnicze są dla większości dzieci atrakcyjne i są przez nie lubiane.  Przygotowanie większości dzieci do przebywania poza przedszkolem niezależnie od warunków atmosferycznych. Słabe strony:  Brak systematyczności w prowadzeniu zajęć przyrodniczych zgodnie z programem „Przyroda pod lupą”.  Mała ilość eksperymentów przyrodniczych , udokumentowanych obserwacji.  Niewykorzystywanie pełnej bazy przedszkola ( atlasy, przewodniki, videomikroskop, mikroskopy, wizualizer, programy komputerowe i filmy przyrodnicze). Rekomendacje:  Systematyczne prowadzenie zajęć przyrodniczych zgodnie z programem „Przyroda pod lupą” z jednoczesnym zwiększeniem liczby eksperymentów oraz dokumentowaniem prowadzonych obserwacji.  Wykorzystanie pełnej bazy przedszkola do prowadzenia zajęć przyrodniczych w przedszkolu oraz w terenie.  Organizowanie kącików przyrody w sposób atrakcyjny, zachęcający do jej eksploracji, z wykorzystaniem materiałów przyrodniczych gromadzonych przez dzieci.  Kontynuacja projektów badawczych, warsztatów i wycieczek przyrodniczych.  Zwiększenie czasu przebywania dzieci w terenie ( poza przedszkolem i placem zabaw) – edukacja outdoor.
  • 10. str. 10 VI. Aneks ( narzędziabadawcze) 1. Ankieta dla nauczycieli. 2. Ankieta dla rodziców. 3. Kwestionariusz wywiad u dyrektorem. 4. Kwestionariusz wywiadu z dziećmi.