2. 1.Hyrja
2.Rëndësia e Investimeve
3.Korniza e vendimmmarrjes
4.Harmonizimi me strategjinë
5.Buxheti I investimeve
6.Buxheti I kapitalit
7.Kriteret e vendimmmarrjes për buxhetimin e kapitalit
7,1.Norma mesatare e kthimit
7,2.Afati I shlyrjes.
7,3.Vlera aktuale neto (NPV)
8.Metoda e normës së Brendshme të kthimit-IRR
8,1.Llogaritja e IRR kur kemi të bëjmë me një shumë të përvitshme
8,2.Llogaritja e IRR kur kemi të bëjmë me një seri të përzier
9.Relacioni ndërmjet vlerës aktuale Neto (NPV) dhe normës së
brendshme të kthimit (IRR)

3. 2.Rëndësia e investimeve
Investimet përfaqësojnë shpenzimet e organizatës që kanë për qëllim
zgjerimin e saj
Investimi është forca bazike motorike për çdo biznes.Ai është burimi I
rritjes, sepse mbështetet në strategjitë eksplicite konkurruese të
menaxhmentit dhe bazohet në plane të kujdesshme për fushat
ekzistuese ose për fonde të reja në:
 Kapitalin punues
 Mjetet fizike
 Programe të tjera kapitale dhe
 Prona intelektuale.
Firmat e sukshesshme çdo vit kryejnë vlerësime kritike lidhur me
portfolion e investimeve ekzistuese.

4. 3.Korniza e vendimmarrjes
Marrja e vendimeve investuese kërkon si nga analisti I investimeve
ashtu edhe nga vendimmmarrësi të jenë të vetëdijshëm për të gjitha
specifikat dhe dimensionet e projekteve investuese.
Burimet lidhur me tregun, degën dhe firmat mund të jenë:
a)Burime të drejtpërdrejta dhe
b)Burime shpjeguese.
Gjatë marrjes së vendimit për investim bëhet:
 Definimi I problemit
 Përcaktohet natyra e investimit
 Vlerësohet kostoja dhe përfitimi I ardhshëm dhe
 Përcaktohet ndryshimi në rrjedhën e parasë.

5. 4.Harmonizimi me strategjinë
Zgjidhjet investuese po ashtu iu përshtaten synimeve strategjike, të
cilat dëshiron t’I arrijë firma në të ardhshmen, duke pasur kujdes ndaj:
a)Efekteve afatgjata të investimeve
b)Kohës së investimeve
c)Cilësisë së mjeteve themelore
d)Sigurimit të burimeve të financimit
e)Përballimit të konkurrencës dhe
f)Përparësive të veçanta krahasuese të organizatës.
Gjatë trajtimit të këtyre problemeve rëndësi e veçantë I kushtohet
konkurrencës nga bizneset e tjera, fuqisë blerëse të konsumatorëve,
fuqisë shitëse të firmave të njëjta dhe kërcënimeve nga produktet
zëvendësuese, në rast se ndryshojnë çmimet apo fuqia blerëse e
konsumatorëve.

6. 5.Buxheti I investimeve
Buxheti është një plan I aksioneve të shprehura në terma
sasiorë.Buxheti fillon me objektivat, të cilat dëshiron t’I arrijë
firma.Karakteristikë e buxheteve është se:
 Përgatiten dhe agregohen në formë paraprake
 Mbulojnë një periudhë të dhënë kohore
 Shprehen në terma financiarë dhe realë/sasiorë
 I adresohen tërë firmës apo një pjese të saj.
Përmes procesit të buxhetit sigurohet:
 Planifikimi apo parashikimi
 Alokimi I resurseve
 Dimensionimi kohor dhe
 Realizimi I objektivave.
Në buxhetet financiare specifikohet se ku do t’I sigurojë organizata
paratë.
Buxheti operues paraqet planin financiar të çdo njësie organizative që
lidhet me aktivitetet e periudhës së ardhshme, përfshirë të ardhurat
dhe shpenzimet.
Buxheti jofinanciar paraqitet përmes treguesve fizikë.

9. Buxheti operues
-Buxheti I të ardhurave
-Buxheti I shpenzimeve
-Buxheti I fitimit
Buxheti financiar Buxheti jofinanciar
-Buxheti I fluksit të -Buxheti I produkteve
parave -Buxheti I kohës së punës
-Buxheti I shpenzimeve -Buxheti I materialeve
kapitale dhe stoqeve
Buxhetet

10. 6.Buxheti I kapitalit
Në tregun e konkurrues gjenerimi I ideve për projekte profitabile është shumë I ndërlikuar.Pa
një fluks të projekteve dhe ideve të reja, firma nuk mund të gjallërojë apo të mbijetojë për një
kohë të gjatë.
Procesi I buxhetimit të kapitalit kërkon nga ndërmarrja:
-Të përcaktojë koston e projektit
-Të vlerësojë rrjedhën e pritshme të parasë nga projekti
investues dhe rishkun e kësaj rrjedhe të parasë
-Të përcaktojë koston e përshatshme në krahasim me rrjedhën e
parasë dhe
-Të përcaktojë vlerën e tanishme të rrjedhës së pritshme të parasë.
Firmat përballojnë mjaft vështirësi kur vendosin lidhur me programet e investimeve, përfshirë:
 Parashikimin e kushteve të ardhshme të biznesit
 Përcaktimin se a do të ketë projekti kthim mjaftueshëm
 Llogaritjen në riskun e projektit
 Aktualizimin e pagesave të ardhshme në vlerat rrjedhëse.
Buxhetimi I mirë I kapitalit kërkon ndërmarrjen e një nurmi të hapave gjatë procesit të marrjes
së vendimeve.
1. Gjrumimi dhe hulumtimi I mundësive të investimeve;
2. Grumbullimi I të dhënave;
3. Vlerësimi dhe marrja e vendimit;
4. Rivlerësimi dhe përshtatja.

11. 7.Kriteret e vendimmarrjes për buxhetimin e kapitalit
Qëllimi final I planeve të investimeve dhe I të gjitha analizave e
operacioneve financiare të një organizate është marrja e vendimeve
për maksimizimin e vlerë së saj.
Kriteret më të ndeshura në teorinë dhe praktinën e menaxhmentit
financiar për kategorizimin e propozimeve investuese janë:
1.Norma mesatare e kthimit
2.Afati I shlyrjes
3.Vlera aktuale neto (NPV) dhe
4.Norma e brendshme e kthimit (IRR)

12. 7,1.Norma mesatare e kthimit
Kjo metodë krahason profitin mesatar, I cili gjenerohet nga një shumë e
investuar.
Për të llogaritur normë mesatare të kthimit zhvillohen këto operacione :
a)Llogaritet profiti total nga investimi
b)Llogaritet kthimi mesatar vjetor
Kthimi mesatar vjetor
c) Investimi fillestar
7,2.Afati I shlyrjes
Metoda e afatit të shlyrjes radhit mundësitë e investimeve alternative
nga mënyra se sa shpejt rikthehet shuma fillestare e investuar.
Pra, metoda e shlyrjes e vë theksin në kthimin e shpejtë të kostos së
investimit.
Ajo nuk lidhet me frytshmërinë e investimit ose me vlerë në kohë të
parasë sepse :
a)Mënjanohet faktori interes
b)Injarohet kohëzhatja e fluksit të parasë
c)Injorohet fluksi I parasë pas afatit të shlyrjes.

13. 7,3.Vlera aktuale neto (NPV)
Përdorim më të gjrë në zgjdhjen e investimeve kanë metoda e vlerës
aktuale neto (NPV) dhe metoda e normës së brendshme të kthimit
(IRR).
Të dyja bëjnë të qartë se fluksi I parasë, I gjeneruar nga një investim,
ndodh në një periudhë kohe.
Metoda e vlerës aktuale neto (NPV) nënkupton që ndërmarrja të
përcaktojë vlerën aktuale neto të të gjitha investimeve të mundshme
dhe të ndërmarrë ato investime që e kanë vlerën aktuale neto pozitive.
Rregulli I pranimit apo përjashtimit të investimit, sipas metodë së
vlerës aktuale neto (NPV), është:
NPV >= 0  Pranohet
NPV<0  Përjashtohet

14. 8.Metoda e normës së brendshme të kthimit-IRR
Norma e brendshme e kthimit të një investimi është interesi për të cilin
vlera aktuale e fitimit të pritshëm prej tij është e barabartë me vlerën e
kapitalit investuar.
Dallimi midis metodës së vlerës aktuale neto dhe normës së brendshme
të fitimit shtrihet në faktorin interes që përdor socila.
Kriteret e pranimit/refuzimit kategorizohen :
IRR >= nga norma e pritur e kthimit :projekti pranohet
IRR < nga norma e pritur e kthimit:projekti refuzohet

15. 9.Relacioni ndërmjet vlerës aktuale Neto (NPV) dhe
normës së brendshme të kthimit (IRR)
Mënyra më e përshtatshme për të kuptuar marrëdhëniet ndërmjet
vlerave IRR dhe NPV është vështrimi grafik përmes përdorimit të
profitit të vlerës aktuale neto.
Profili I vlerës aktuale neto thjesht shpreh pasqyrën grafike të
ndryshimit të vlerës aktuale neto (NPV) të projektit, varësisht nga
ndryshimi I normës së aktualizimit.
Kur norma e aktualizimit është e barabartë me zero, vlera aktuale neto
është e barabartë me të hyrat e tërësishme monetare nga projekti, të
zvogëluara me të dalat e përgjithshme të projektit.

16. Përfundimi.
1. Mësuam se si sqarohet krniza e vendimmarrjes investive
2. Si përpunohet strategjia dhe elementet e buxhetimit të kapitalit
3. Si shpjegohet buxhetimi I kapitalit
4. Të njihemi me përparësitë dhe të metat e aplikimit të këtyre
kritereve.
5. Të kuptojmë relacionin ndërmjet vlerës aktuale neto dhe normës
së brendshme të kthimit.