Pr woj. podlaskie

1. Województwo Podlaskie

3. PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY Powiaty – 17 Miasta na prawach powiatu – 3 Gminy – 118 Gminy miejskie – 13 Gminy miejsko-wiejskie – 23 Gminy wiejskie – 82 Miasta – 36 Wsie – 3945 Najważniejsze miasto regionu to Białystok. Pozostałe ważne miasta to: Suwałki, Łomża, Augustów, Bielsk Podlaski, Zambrów, Grajewo, Hajnówka.

4. Informacje ogólne: Powierzchnia 20180 km² - tj. 6,5% powierzchni całego kraju co daje szóste pod względem wielkości województwo w Polsce 17 powiatów ( 3 grodzkie, 14 ziemskie), 118 gmin Stolica – Białystok ( 102 km ² , 295 100 mieszkańców, gęstość zaludnienia 2892 os./km² ) Ludność (stan na 30 marca 2007 r. ) - 1196100 Gęstość zaludnienia - 60,5 mieszk./km² Bezrobotni zarejestrowani (maj 2007) - 52996 Stopa bezrobocia (czerwiec 2007) - 11,1 % Przyrost naturalny (maj 2007) – dodatni 1,2 Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw (czerwiec 2007) - 2496,43 zł Niższy od średniej krajowej stopień urbanizacji ( 57,8% ludności mieszka w miastach) Zamieszkiwane jest przez 1196100 osób i zajmuje pod tym względem 14 miejsce.

5. P owiaty: Powiat – Ludność * powiat augustowski - 59 062 * powiat białostocki - 139 084 * powiat bielski - 60 808 * powiat grajewski - 50 461 * powiat hajnowski - 48 956 * powiat kolneński - 40 034 * powiat łomżyński - 50 822 * powiat moniecki - 43 389 * powiat sejneński - 21 461 * powiat siemiatycki - 49 180 * powiat sokólski - 73 386 * powiat suwalski - 35 361 * powiat wysokomazowiecki - 60 201 * powiat zambrowski - 45 077

8. Priorytety współpracy Województwa Podlaskiego z zagranicą wynikają z racji stanu Rzeczypospolitej Polskiej. Uwzględniają one specyfikę terytorialną i narodowościową województwa, dotychczasowe doświadczenia we współpracy zagranicznej byłych województw: białostockiego, łomżyńskiego i suwalskiego, jak również posiadany potencjał gospodarczy, kadrowy, finansowy i kulturowy, a także założenia Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego. Podstawowym kryterium nawiązywania współpracy z partnerami zagranicznymi jest osiągnięcie pozytywnego wpływu na rozwój społeczno-gospodarczy województwa podlaskiego oraz zgodnej z zasadami praworządności, pomocniczości i solidarności społecznej.

9. Walory komunikacyjne w regionie Przez teren województwa przebiegają ważne szlaki komunikacyjne ze wschodu na zachód i z północy na południe. Pierwszy z nich biegnie z Berlina, przez Warszawę i Grodno do Sankt Petersburga, a drugi, z Warszawy do Helsinek, to przyszła droga tranzytowa szybkiego ruchu VIA BALTICA, która połączy kraje bałtyckie z Europą Zachodnią. Funkcjonuje tu dziewięć przejść granicznych, w tym pięć drogowych i cztery kolejowe. Drogowe przejścia graniczne na granicy polsko - białoruskiej to: Kuźnica Białostocka - Bruzgi dla ruchu towarowo-osobowego bez ograniczeń. Jedno z najnowocześniejszych przejść granicznych w kraju o przepustowości 8000 pojazdów osobowych i 1500 towarowych na dobę. Bobrowniki - Bierestowica - ogólnodostępne dla ruchu towarowo-osobowego bez ograniczeń o przepustowości 500 pojazdów towarowych i 3000 pojazdów osobowych na dobę. Połowce - Pieszczatka - tylko dla ruchu osobowego obywateli Polski i Białorusi, o przepustowości 700 pojazdów z wyłączeniem autokarów. Drogowe przejścia graniczne na granicy polsko - litewskiej: Ogrodniki - Lazdijaj dla ruchu towarowo-osobowego (samochody do 3,5 ton) o przepustowości 500-700 pojazdów na dobę. Budzisko - Kalvarija dla ruchu towarowo-osobowego bez ograniczeń o przepustowości 1000 pojazdów towarowych i 3000 pojazdów os. dzien.

10. Otwarcie nowych przejść granicznych z Białorusią i Litwą spowodowało znaczne nasilenie ruchu samochodów ciężarowych o dużej ładowności po drogach nie przystosowanych do dużych obciążeń. Prowadzi to do szybko postępującej dewastacji i dekapitalizacji nawierzchni przy niewystarczających środkach na utrzymanie i remonty kapitalne dróg. Sieć kolejową na terenie województwa tworzy 845 km linii normalnotorowych, w większości jednotorowych, z tego zaledwie 235 km zelektryfikowanych. W przeliczeniu na 100 km2 daje to wskaźnik gęstości 4,2 km (Polska - 7,1 km). Brak jest szybkiej kolei umożliwiającej skrócenie czasu dojazdu z głównych ośrodków miejskich regionu oraz do Warszawy i innych miast. Na terenie województwa zlokalizowane są także cztery przejścia kolejowe, trzy na granicy z Białorusią: w Kuźnicy, Siemianówce i Czeremsze oraz jedno na granicy z Litwą – w Trakiszkach.

11. Krajobraz W rozległych lasach i puszczach, z których niektóre jako jedyne w Europie zachowały swój pierwotny charakter, można spotkać bogactwo unikatowej fauny i flory. Szata roślinna regionu jest niezwykle bogata i urozmaicona, co sprzyja bogactwu świata zwierząt. Spotkać tu można łosie, wilki, rysie i żubry żyjące w Puszczy Białowieskiej i Knyszyńskiej. Klimat w porównaniu z innymi regionami Polski jest bardziej surowy, a Suwałki, są nazywane "polskim biegunem zimna". Jest on pod silnym wpływem mas powietrza kontynentalnego; średnia roczna temperatura powietrza poniżej 7°C, w części północno-wschodniej poniżej 6,5°C. Jest to jeden z chłodniejszych obszarów w kraju (zimy najchłodniejsze w Polsce, poza górami, o temp. poniżej 5,5°C);

12. Amplitudy temperatur powyżej 23°C, większe niż przeciętne w kraju. Opady wynoszą średnio 550 mm na południu województwa, do 700 na północy. Z warunków klimatycznych wynika długi okres zalegania pokrywy śnieżnej (ponad 3 miesiące) oraz skrócony okres wegetacyjny roślin 190-205 dni. Województwo podlaskie należy do najczystszych ekologicznie regionów Polski - najniższa emisja (poza województwem warmińsko-mazurskim) zanieczyszczeń pyłowych (5,4 tys. t) i gazowych (23 tys. t).

15. Kultura Białystok jest największym ośrodkiem kulturalnym w północno-wschodniej Polsce. Działa tu największe w województwie Muzeum Podlaskie, posiadające oddziały w Białymstoku (Muzeum Historyczne, Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego, Białostockie Muzeum Wsi), Choroszczy (Muzeum Wnętrz Pałacowych), Supraślu, Tykocinie oraz Bielsku Podlaskim. Oprócz niego w Białymstoku działają: Muzeum Wojska oraz Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu w Białymstoku. Mieści się tu również jedna z najlepszych polskich galerii sztuki współczesnej – Galeria Arsenał. Drugą miejską galerią jest Galeria im. Sleńdzińskich, posiadająca największy w Polsce zbiór dzieł sztuki i pamiątek archiwalnych polskiego rodu artystów z Wilna. Ponadto działa tu 19 prywatnych galerii sztuki.

16. Turystyka Województwo podlaskie jest regionem o ogromnym, nie w pełni wykorzystanym, potencjale turystycznym (niska ilość miejsc noclegowych, brak infrastruktury). Małe miasteczka, ciekawe budowle, miejsca kultu religijnego oraz wspaniała przyroda tworzą klimat i niepowtarzalny urok województwa. Województwo podlaskie wyróżnia się na tle kraju swoimi ponadprzeciętnymi wartościami przyrodniczymi o dużym stopniu naturalności. Świadczyć o tym może wysoki stopień lesistości - 29,2%, znaczny udział użytków zielonych - 19,8%, nieużytków (głównie bagiennych) - 3,0%. Oznacza to, że ponad 55% powierzchni województwa ma warunki przyrodnicze stosunkowo mało zmienione działalnością człowieka.

19. e

20. Gospodarka Jednostki gosp. Sektora prywatnego: 32% ogółem Obsługa nieruchomości i firm 11,8% Budownictwo 10,5% Przetwórstwo przemysłowe 9,7% Transport 8,3% Rolnictwo 4,5% Udział sektora przemysłu, budownictwa, usług rynkowych w tworzeniu PKB należy do jednych z najniższych w kraju. W 2002 roku wartość wytworzonego PKB wynosiła 18 998,1 mln zł, co stanowiło 2,4% PKB dla Polski i wykazuje tendencję spadkową. Średnia wartość PKB na osobę w 2002 roku w regionie wynosiła 15 719 zł, co stanowiło około 74% średniej krajowej. Niski jest również udział regionu w wartości dodanej brutto, który osiąga 2,4% (15 lokata w Polsce). Podlaskie charakteryzuje się jednym z najniższych udziałów sektora przemysłu w wartości dodanej brutto – 19,7% w 2003r. (w kraju 23,6%). Wartość produkcji sprzedanej przemysłu w 2003r. osiągnęła wartość 8817,79 mln zł, a jej wartość w przeliczeniu na jednego mieszkańca ustawia je na 15 miejscu w Polsce. W zakresie wysokości ponoszonych nakładów inwestycyjnych (z tendencją spadkową) oraz wielkości nakładów na działalność innowacyjną i badawczo rozwojową województwo podlaskie znajduje się również na ostatnim miejscu, co w znacznym stopniu ogranicza konkurencyjność produktów na rynku. Mimo ogromnych zmian Podlaskie jest nadal jednym z najsłabiej rozwiniętych gospodarczo regionów Polski.

24. Ważniejsze przedsiębiorstwa * British American Tobacco Polska SA * P.P.U PALISANDER sp. z.o.o * BOS SA * Fabryka dywanów "Agnella" * Fabryka wyrobów runowych "Biruna" * Producent tkanin i koców "Polpled" * Zakłady Przemysłu Pasmanteryjnego "Pasmanta" * Zakłady mięsne PMB * Chłodnia Białystok * Agrovita Białystok * Polmos Białystok * Browar Dojlidy * Fabryka przyrządów i uchwytów "Bison-Bial" * Fabryka urządzeń grzewczych "NIBE-Biawar" * Firma "Altrad Spomasz" * Zakłady Przemysłu Sklejek "Biaform" * Huta szkła Białystok "Biaglass" * Białostockie Fabryki Mebli * Elektrociepłownia Białystok * Zakłady Elektrotechniczne Biazet SA * Podlaskie Zakłady Zbożowe * Zakład Energetyczny Białystok S.A. * Rosti Polska Sp. z o.o. * Rodex * Unibud * Suempol Sp. z o.o. * Spółdzielnia Mleczarska "Mlekpol" * Spółdzielnia Mleczarska w Łapach * ZNTK w Łapach SA * Cukrownia Łapy * Browar Łomża Sp. z o.o. * Przedsiębiorstwo Przemysłu Spożywczego "PEPEES" S.A. w Łomży * Łomżyńska Fabryka Mebli Sp. z o.o. * Moniecka Spółdzielnia Mleczarska * Pronar Sp. z o.o. * Oerlemans Foods Siematycze Sp. z o.o. * Polser Sp. z o.o. * Fabryka Okien i Drzwi "Sokółka S.A." * Spółdzielnia Mleczarska "Somlek" * Atlas Wigry sp. z o.o. * Browar Północny * Fabryka Mebli Forte S.A. * Malow Sp. z o.o. * SALAG Sp. Komandytowa * Sido i Partner S.C * Sudowia Spółdzielnia Mleczarska * Suwalskie Kopalnie Surowców Mineralnych * Suwalskie Zakłady Drobiarskie * Spółdzielnia Mleczarska Mlekovita * PPB Zamtex SA * Spółdzelnia Mleczarska Zambrów * fabryka okien DOBROPLAST * Pfleiderer Grajewo SA * Furnel SA * Spółdzielnia Mleczarska w Hajnówce * "Agrocentrum" s.c. - producent pasz i koncentratów

25. Bezrobocie W końcu 2005r. w 14 powiatowych urzędach pracy woj. podlaskiego zarejestrowanych było 73193 bezrobotnych, a stopa bezrobocia wynosiła 15,5 % liczby ludności czynnej zawodowo (w Polsce – 17,6 %). W skali województwa najwyższą stopę bezrobocia na koniec 2005r. odnotowano w powiatach: grajewskim (24,3%) i sejneńskim (23,4%) oraz w powiecie augustowskim (19,9%). Najniższą stopę bezrobocia odnotowano na terenie powiatu siemiatyckiego (9,8%), bielskiego (10,3%) oraz hajnowskiego (11,9%).

26. Ludność Struktura wiekowa mieszkańców województwa podlaskiego charakteryzuje się wyższym niż w całej Polsce odsetkiem ludności w wieku przedprodukcyjnym (województwo – 23,2%, Polska - 22%) i poprodukcyjnym (województwo - 16,4%, Polska - 15%) a także niższym odsetkiem ludności w wieku produkcyjnym (województwo – 60,35%, Polska - 63%).

27. W województwie podlaskim według stanu na 31.12.2005r. zamieszkiwało ogółem 1199689 osób, w tym 585596 mężczyzn i 614093 kobiety. Struktura ludności w województwie w podziale na płeć kształtuje się podobnie, jak w skali kraju. Mężczyźni stanowią 48,8% ogółu ludności, kobiety zaś 51,2% Zróżnicowanie narodowościowe: * Białorusini – 48 tys. *Litwini – 6 tys. * Tatarzy – 0,5 tys. oraz Rosjanie, Ukraińcy, Romowie, Żydzi