Pr woj. świętokrzyskie

1. Województwo świętokrzyskie

2. Województwo to obejmuje obszar dawnego województwa kieleckiego oraz
tarnobrzeskiego (powiaty opatowski, sandomierski i staszowski), oraz skrawki
radomskiego i częstochowskiego. Położone jest w centralnej części kraju.
Część granicy województwa wyznaczają rzeki: Wisła i Pilica.
Województwo świętokrzyskie graniczy z województwami: lubelskim, łódzkim,
małopolskim, mazowieckim, podkarpackim, śląskim.
Województwo świętokrzyskie należy do najsłabiej zurbanizowanych rejonów w
kraju.

3. PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY
Powiaty – 14
Miasta na prawach powiatu – 1
Gminy – 102
Gminy miejskie – 5
Gminy miejsko-wiejskie – 26
Gminy wiejskie – 71
Miasta – 30
Wsie – 2832

4. Informacje ogólne:
Powierzchnia 11 709,95 km²
14 powiatów (1 grodzkie,13 ziemskie),102 gmin
Stolica – Kielce (109,65 km², 207 188 mieszkańców,
gęstość zaludnienia 1890 os./km²)
Ludność I półrocze 2007 roku - 1277,5 tys
Gęstość zaludnienia - 110 mieszk./km²
Stopa bezrobocia (październik 2007) - 14,6 %
Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw
(październik 2007) - 2499,14 zł

5. Powiaty:
grodzkie:
* Kielce
ziemskie:
* buski
* jędrzejowski
* kazimierski
* kielecki
* konecki
* opatowski
* ostrowiecki
* pińczowski
* sandomierski
* skarżyski
* starachowicki
* staszowski
* włoszczowski

6. Woj. na tle Polski
Na tle innych regionów

11. Walory układu komunikacyjnego województwa to:
• centralne położenie względem największych aglomeracji w kraju;
• duża gęstość sieci dróg o twardej nawierzchni (3-cie miejsce w
kraju);
• możliwość wykorzystania przebiegu linii kolejowych; AGC (CMK
—przystosowywana do prędkości 250 km/h), linii szerokotorowej
(LHS), która ma szansę zyskać rangę ważnego połączenia
międzynarodowego w kontaktach z Europą Wschodnią.
Zagrożeniami rozwoju tego układu są:
• położenie poza paneuropejskimi korytarzami transportowymi,
stwarzające zagrożenie marginalizacją,
• dekapitalizacja dróg spowodowana niskimi nakładami na
utrzymanie i modernizację;
• wyczerpująca się przepustowość przy jednoczesnym dużym
wzroście ruchu,
(w tym transportu materiałów masowych przejętych z kolei),
zwłaszcza na
obszarach większych miast i ich otoczenia;
• mała ilość przepraw mostowych na Wiśle;
• brak obwodnic obszarów zurbanizowanych, powodujący liczne
kolizje ruchu tranzytowego i lokalnego.

12. Krajobraz
Podstawową cechą regionu jest duża różnorodność warunków naturalnych,
która wynika ze złożonej budowy geologicznej dwóch podstawowych
obszarów — północnego (świętokrzyskiego) i południowego
(nidziańskiego). Pierwszy z nich, wyżynno-górski, obejmuje najstarszy w
kraju i jedyny w centralnej Polsce masyw górski — Góry Świętokrzyskie,
wraz z Puszczą Świętokrzyską oraz fragmentami Puszczy Iłżeckiej,
Pilickiej i Lasów Włoszczowskich. Obszar ten ma surowszy klimat i
słabsze gleby oraz wysoką lesistość. Cechuje się ponadto wyższą
urbanizacją, lepiej rozwiniętą infrastrukturą społeczną i gospodarczą, a
także mało efektywnym rolnictwem.
Część południowa, wyżynno-dolinna, jest natomiast słabiej zalesiona, ma
łagodniejszy klimat i dobre gleby oraz charakter rolniczy. Od strony
południowo-wschodniej przechodzi w Dolinę Wisły. Występowanie obok
siebie tak różnych obszarów stwarza dużą różnorodność siedlisk, co
wpływa na bogactwo flory i fauny. Świętokrzyskie należy zaliczyć do
regionów o dużych zasobach i różnorodności surowców mineralnych,
zwłaszcza skalnych.

13. Surowce mineralne
Podstawowe znaczenie dla tego przemysłu mają skały
węglanowe (wapienie, dolomity i margle), których
udokumentowane zasoby stanowią 80% wszystkich zasobów
województwa. Są one wydobywane na potrzeby przemysłu
wapienniczego, cementowego, na kruszywo drogowe i
budowlane, a także dla potrzeb hutnictwa i przemysłu
cukrowniczego. Duże znaczenie ma również eksploatacja
gipsów, siarki i ogniotrwałych piaskowców kwarcytowych.
Wydobywa się także piaski, gliny i iły, których wydobycie
pokrywa potrzeby regionu, a na południu województwa wody
mineralne oraz w niewielkim stopniu ropę naftową. Pozostałe
kopaliny jak: kalcyt, fosforyty, ziemia krzemionkowa, ochra oraz
piaski formierskie i szklarskie nie są obecnie eksploatowane.
Zasoby surowców mineralnych są aktualnie jednym z
najważniejszych potencjałów rozwoju woj. świętokrzyskiego i
stanowią przedmiot zainteresowania kapitału zagranicznego

14. Przyroda i obszary chronione
Formy ochrony przyrody w regionie
świętokrzyskim:
jeden park narodowy – Świętokrzyski
Park Narodowy,
9 parków krajobrazowych,
11 obszarów chronionego krajobrazu,
67 rezerwatów przyrody,
701 pomników przyrody,
8 zespołów przyrodniczo-
krajobrazowych,
83 użytki ekologiczne.

15. Kultura
Piękne zabytki architektury i sztuki ludowej, unikatowe zbiory muzealne stanowią
jedne z wielu atrakcji regionu świętokrzyskiego. Z historią Ziemi Świętokrzyskiej
związane są losy m.in.: Henryka Sienkiewicza, Stefana Żeromskiego, Witolda
Gombrowicza czy Mikołaja Reja.
Region świętokrzyski posiada własną, ukształtowaną na przestrzeni dziejów specyfikę
kulturową, ściśle związana z historią Polski i polskości, sięgającą czasów
najdawniejszych. Wyraża się ona poprzez:
• unikatową w kraju ciągłość wielkoobszarowych tradycji przemysłowych
• ciągłość tradycji osadniczych
• ciągłość wielkoobszarowych wpływów kulturowych i politycznych Krakowa na
południową połowę regionu oraz Sandomierza na północną
• lokalne elementy wielokulturowości
• dominację obszarową ciągłej tradycji kultury katolickiej oraz nasilającego się
okresowo wpływu kulturowego judaizmu jak również lokalnego oddziaływania
prawosławia i protestantyzmu;
• wybitną rolę sanktuarium na Świętym Krzyżu
• ciągłość bogatych tradycji patriotycznych
• genius loci dla kronikarzy i historyków polskich oraz poetów i pisarzy jak też innych
wybitnych osobistości Historycznych
• żywotność tradycyjnej kultury ludowej

16. Szczególnie dużą rolę odgrywają tu obszary i zespoły
zabytkowe oraz obiekty unikatowe w skali europejskiej
lub światowej, takie jak:
• rozległy obszar Staropolskiego Okręgu Przemysłowego
nasycony w zabytki przemysłu XVII– XIX
• zespół urbanistyczno- architektoniczno- krajobrazowy
Sandomierza (X– XIXw.)
• zespół opactwa cysterskiego z XII w. w Wąchocku,
• zespół Wzgórza Zamkowego w Kielcach (XI– XIX w.) z
manierystycznym Pałacem Biskupów Krakowskich,
• zespół obronnej rezydencji magnackiej „Krzyżtopór” w
Ujeździe (XVII w.). Unikaty europejskie i światowe w
zakresie zabytków ruchomych posiada Muzeum Narodowe
w Kielcach, Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie
oraz Muzeum Sandomierzu i Wiślicy jak też gromadzą je
skarbce diecezjalne i niektóre klasztory, kościoły,
biblioteki

18. Przemysł
Województwo świętokrzyskie ma charakter przemysłowo – rolniczy, o
wysokiej koncentracji tradycyjnych działów przemysłu, związanych z
produkcją i obróbką metali, wydobyciem i przetwórstwem surowców
mineralnych oraz produkcją artykułów spożywczych. Występuje podział na
przemysłową północ i rolnicze południe.
Główne gałęzie przemysłu to:
metalowy – Skarżysko – Kamienna,
maszynowy – Starachowice,
materiałów budowlanych – Kielce;
ceramiczny i hutniczy – Ostrowiec Świętokrzyski,
energetyczny – Połaniec,
Większość ośrodków przemysłowych koncentruje się wokół dawnego
Staropolskiego Ośrodka Przemysłowego (do jego tradycji nawiązuje
Świętokrzyskie Zagłębie Odlewniczo – Kooperacyjne).
Południowo – wschodnia cześć województwa ma generalnie rolniczy
charakter związany z występowaniem dobrych gleb rędzinowych.
Użytki rolne zajmują 55,6% ogólnej powierzchni. Przeważa hodowla bydła,
koni i drobiu.
W regionie świętokrzyskim występuje Specjalna Strefa Ekonomiczna
„Starachowice” (329,8 ha).

19. wgłębnych, zły stan czystości wód
Analiza SWOT regionu powierzchniowych;
• „wrażliwość” środowiska przyrodniczego
urozmaicony i atrakcyjny turystycznie na antropopresję;
krajobraz środowiska przyrodniczego, • konfliktowość między walorami
w tym zwłaszcza Gór Świętokrzyskich, ekologicznymi i krajobrazowymi a
wyróżniających się także swoistym możliwością eksploatacji surowców
krajobrazem kulturowym; mineralnych i postępującą urbanizacją;
• obszar uzdrowiskowy Buska Zdroju i • zbyt niski i nierównomiernie
Solca Zdroju, dysponujący unikalnymi rozmieszczony wpływ miast ich zaplecza;
wodami leczniczymi; • słaba kondycja bazy ekonomicznej
• rozległe obszary o wysokich walorach ośrodków i gmin rolniczych;
turystyczno-rekreacyjnych, które • złożony problem transformacji rynkowej
w znacznym stopniu pozostają nie rolnictwa i wielofunkcyjnego rozwoju
zagospodarowane; obszarów wiejskich;
• wyjątkowo bogate zasoby surowców • wyczerpująca się przepustowość
mineralnych do produkcji materiałów niektórych odcinków dróg w rejonie
budowlanych i na cele drogownictwa; większych miast;
• duże kompleksy leśne, cenne pod • nierozwiązane zagadnienia
względem przyrodniczym i gospodarczym; restrukturyzacji przemysłu, szczególnie
• bogate zasoby kultury materialnej i ciężkiego;
duchowej, utwierdzające ostoje polskości • zły stan techniczny szeregu obiektów i
tych ziem i poczucie tożsamości regionalnej; zespołów zabytkowych, zmniejszający
• niskie obciążenie problemami urbanizacji atrakcyjność regionalnej oferty
miast i związanymi z tym barierami turystycznej;
rozwojowymi. • rosnące rozpraszanie zabudowy.