гадаадын уран зохиол

1. СОНЕТ ШҮЛГИЙН
ХЭЛБЭР БҮТЭЦ
11-р анги уран зохиол
МХУЗ багш Т.Байгальмаа

2. Хичээлийн зорилго:
Сонет шүлгийн
хэлбэр, бүтцийг мэдэх

3. Шүлгийн онцлог
-Шүлгийн хоёр ба түүнээс дээш шад буюу
мөрийг авианы дуудлагаар ижилсүүлэн давтах
аргыг холбоц гэх бөгөөд европ шүлгийн холбоц
нь мөрийн төгсгөлдөө байдаг. Харин монгол
шүлгийн ёсонд толгой холбох холбоц зонхилдог.
-Холбоц хийгээд аялгын нэгэн хэмнэлд
захирагдсан тодорхой утга төгссөн айзам буюу
хэд хэдэн шадын нийлбэрийг бадаг гэнэ. Шад
гэдэг маань шүлгийн нэг мөр юм.

4. Сонет шүлэг нь 13-р зууны
үе буюу эртний европын
сэргэн мандалтын үеэс /анх
Италиас /үүссэн гэж үздэг.

5. Сонет нь Итали хэлнээ “бяцхан дуу,
дуулал” гэсэн утгатай. Арван дөрөвт
буюу 14 шад шүлгээс бүтэх гүн
ухааны шүлэг юм.Сонетын төрлүүдээс
хамгийн алдартай нь Петраркагийн
сонетууд бөгөөд мөн Шекспирийн
сонетууд ч түүнээс дутахгүй алдартай.

6. Сонет шүлгийн гол төлөөлөгчид
Ф.Петрарка 30 насандаа
алдартай шүлэгч болсон
бөгөөд баатар, хүндлэл
хүлээсэн хүнийг “Лаврын
навчин титмээр” шагнадаг
эртний уламжлалыг сэргээн
Ромын сенатор түүнийг
“Шүлгийн хаан”-аар
өргөмжлөн лаврын навчин
титмээр шагнасан.
У.Шекспир нь Английн
алдарт яруу найрагч,
эмгэнэлт жүжгийн хаан
бөгөөд тэрээр суут
жүжгийн зохиолуудаа
туурвихаас гадна олон
сонет бичсэн./154 сонет
бичсэн/

7. Эхний найман мөрөнд асуудлаа дэвшүүлж эсвэл
хуваалцаж, дараагийн зургаан мөртөд түүнийхээ
тайлал, хариултыг гаргадаг хэлбэр бол
Петраркагийн сонет юм.
14
8 6
4 4 3 3
Асуудлаа дэвшүүлнэ.
Хэлэх гэсэн санаагаа
илэрхийлнэ.

9. Харин эхний 12 мөрөнд асуудлаа дэлгэрэнгүй дэвшүүлж гаргаж
ирэн сүүлийн 2 мөрөнд товч хариулт өгдөг сонетын хэлбэр бол
У.Шекспирийнх юм.
14
12 2
4 4 4
АСУУДЛАА ДЭЛГЭРЭНГҮЙ
ГАРГАЖ ИРДЭГ
ТОВЧ ХАРИУЛТ ӨГДӨГ