2. Εισαγωγή
Η Αποστολική Σύνοδος έδωσε τη δύναμη στον Απόστολο Παύλο να συνεχίσει το κήρυγμα του
Ευαγγελίου στον εθνικό κόσμο.
Στις επόμενες ιεραποστολικές του περιοδείες ο Απόστολος θεμελίωσε και οργάνωσε τις
πρώτες χριστιανικές κοινότητες στην Ελλάδα.
Ο Απόστολος Παύλος μαζί με τον Σίλα και έναν νεαρό χριστιανό, τον Τιμόθεο, ξεκίνησαν από
την Αντιόχεια για τη δεύτερη αποστολική περιοδεία.
Αρχικά επισκέφτηκαν τις πόλεις της Μ. Ασίας, στις οποίες ο Απόστολος Παύλος είχε ήδη
κηρύξει κατά την πρώτη περιοδεία του, γνωστοποιώντας τις αποφάσεις της Αποστολικής
Συνόδου.
Στη συνέχεια το Άγιο Πνεύμα τους κατηύθυνε προς την Τρωάδα.
Εκεί ο Απόστολος Παύλος είδε ένα όραμα:
ένας Μακεδόνας στάθηκε μπροστά του και τον παρακάλεσε λέγοντας «πέρασε στην
Μακεδονία και βοήθησέ μας» (Πράξ. 16,9).
Αυτή η θεία παρέμβαση έγινε η αφορμή του εκχριστιανισμού της Ελλάδας και της
εγκαθίδρυσης, όχι μόνο εκεί, αλλά και σταδιακά σε ολόκληρη την Ευρώπη, ενός νέου
πολιτισμού.
4. Σαμοθράκη
Σύμφωνα με την παράδοση του νησιού, όταν ο Απόστολος Παύλος πέρασε
από τη Σαμοθράκη, προσορμίσθηκε στο λιμάνι της Αρχαίας Πόλης, τη
σημερινή Παλιάπολη. Σε ανάμνηση του γεγονότος αυτού, οικοδομήθηκε
αργότερα στο σημείο εκείνο τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική, στην
κατασκευή της οποίας έχουν χρησιμοποιηθεί και κομμάτια από αρχιτεκτονικά
μέλη κτιρίων της αρχαιότητας.
5. Ένα αφιέρωμα στα βήματα του Αποστόλου Παύλου προς τη
Δύση, την Ευρώπη, την Ελλάδα.
Το στασίδι του Αποστόλου Παύλου. (Τον τιμούν στις 27
Ιουνίου)
6. Καβάλα (Νεάπολη)
Το όραμα που είδε ο Απόστολος Παύλος στον ύπνο του, ενώ βρισκόταν στην
Τρωάδα έναν ψηλό, εντυπωσιακό Μακεδόνα να στέκεται μπροστά του και να
τον παρακαλεί «διαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησον ημίν», αποτελεί καθοριστικό
σημείο για την πορεία του από εκεί και μετά και εγκαινιάζει την τεράστια,
υπέροχη και σωτηριώδη σχέση του με τους Έλληνες. Ήδη είχε ξεκινήσει τη
δεύτερη περιοδεία του με σκοπό την στερέωση και την αύξηση των Εκκλησιών
που είχαν ιδρυθεί.
Το χειμώνα του 49 ο Παύλος αποβιβάζεται για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό
έδαφος, στη Νεάπολη μετά από ταξίδι με ούριο άνεμο που κράτησε δύο μέρες.
Επτά περίπου χρόνια αργότερα, όταν θα βρεθεί στον ίδιο τόπο για δεύτερη
φορά, θα χρειασθεί πέντε ημέρες για την ίδια απόσταση. Τον συνόδευαν ο
ευαγγελιστής Λουκάς, ο απόστολος Τιμόθεος και ο άγιος Σίλας, προς τιμή του οποίου
λειτουργεί σήμερα στην Καβάλα η ομώνυμη Ιερά Μονή.
7.
8. Φίλιπποι
Οι Ιουδαίοι συνήθιζαν τα Σάββατα και τις εορτές, όταν δεν υπήρχε συναγωγή, να μαζεύονται σε
ποτάμια ή θάλασσες, για τις ανάγκες των τελετουργικών καθαρμών, όπου απάγγελλαν τις
αρμόζουσες προσευχές και ευχαριστίες.
Ο απ. Παύλος και η συνοδεία του, επισκέπτονται το Σάββατο, την ιουδαϊκή "προσευχή" στον
ποτάμι έξω από την πόλη. Στις όχθες του ποταμού ήταν μαζεμένες γυναίκες, Ιουδαίες αλλά και
Ελληνίδες που είχαν προσχωρήσει στην ιουδαϊκή πίστη, στις οποίες ο απ. Παύλος μιλάει για το τι
έκανε ο Θεός μέσω του Ιησού Χριστού.
Μια από τις γυναίκες, με το όνομα Λυδία "σεβόμενη τον Θεό", πιστεύει και βαπτίζεται στο ποτάμι.
Στο ποταμό Ζυγάκτη υπάρχει σήμερα Βαπτιστήριο, που σύμφωνα με την παράδοση, ήταν το μέρος
της "προσευχής" και το μέρος που η Λυδία βαπτίστηκε.
Είναι απίθανο όμως η προσευχή ή η βάπτιση να έγινε σε αυτό το μέρος του ποταμού γιατί εκεί
υπήρχε ρωμαϊκό νεκροταφείο.
Ο απόστολος και η συνοδεία του κήρυξαν τη νέα θρησκεία σε έναν τόπο, όπου κυριαρχούσε η
λατινική γλώσσα και η ρωμαϊκή παράδοση με έναν μικτό πληθυσμό από Ρωμαίους, Εβραίους,
γηγενείς Έλληνες και εξελληνισμένους Θράκες.
Το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου είχε ως αποτέλεσμα την ίδρυση της πρώτης χριστιανικής
κοινότητας επί ευρωπαϊκού εδάφους.
9. Αμφίπολη-Απολλωνία
Παρά ότι ήταν σπουδαίες πόλεις της περιοχής, ο Απόστολος Παύλος πέρασε χωρίς να
σταματήσει. Βιαζόταν να φτάσει στη Θεσσαλονίκη, όπου γνώριζε ότι υπήρχε συναγωγή.
Στην Απολλωνία βρίσκεται το Βήμα του Αποστόλου Παύλου: Ο Απόστολος Παύλος με τον Σίλα
και τον Τιμόθεο πέρασαν από την πόλη κατευθυνόμενοι στην Θεσσαλονίκη μέσω της Εγνατίας
οδού, "διοδεύσαντες δε την Αμφίπολιν και την Απολλωνίαν ήλθον εις Θεσσαλονίκην" (Πράξεις
17:1- Καινή Διαθήκη).
Δεν έχουμε ξεκάθαρες πληροφορίες από την Καινή Διαθήκη για πιθανό κήρυγμα του
αποστόλου Παύλου και για ίδρυση εκκλησίας στην πόλη.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι είναι πιθανό ο απ. Παύλος να κήρυξε και να δημιούργησε την πρώτη
χριστιανική Εκκλησία στην Απολλωνία όπως και στην Αμφίπολη.
.
10. Θεσσαλονίκη
Όταν φθάνουν, προχωρημένο φθινόπωρο του σωτηρίου έτους 49, ο Απόστολος Παύλος και ο Σίλας στη Θεσσαλονίκη βρίσκουν μια πόλη
τελείως διαφορετική από όσες είχαν συναντήσει ως εκείνη τη στιγμή.
Ελεύθερη πόλη υπό τη ρωμαϊκή κυριαρχία από το 168 π.Χ..
Όπως μας πληροφορούν οι Πράξεις, υπήρχε στη πόλη και συναγωγή, κοντά στο λιμάνι. Εκεί πηγαίνει και ο Παύλος για τρία συνεχόμενα
Σάββατα.
Ακόμη, μαθαίνουμε ότι συζητεί με τους παρευρισκομένους και τους ερμηνεύει αποσπάσματα από την Αγία Γραφή, που αναφέρουν πως ο
Χριστός έπρεπε να σταυρωθεί και να αναστηθεί εκ νεκρών.
Μερικοί πίστεψαν και έγιναν μαθητές του Παύλου και του Σίλα. Από τους προσήλυτους Έλληνες πίστεψαν πάρα πολλοί καθώς και αρκετές
γυναίκες, από εκείνες που διακρίνονταν στην κοινωνία της πόλης.
Πόσοι ήταν αυτοί οι πρώτοι χριστιανοί δεν είναι γνωστό, σίγουρο είναι πάντως πως ιδρύεται Εκκλησία.
Στη Θεσσαλονίκη, όπως και στους Φιλίππους γρήγορα αρχίζουν να δημιουργούνται προβλήματα και να προκαλούνται ταραχές εξαιτίας
της δραστηριότητας του Παύλου. Τη νύχτα ο Παύλος και ο Σίλας απομακρύνθηκαν από τη Θεσσαλονίκη.
11. Βέροια
Στο πλαίσιο της δεύτερης και τρίτης αποστολικής περιοδείας του, μεταξύ των ετών 50 και 60 μ.Χ., ο
απόστολος Παύλος επισκέφθηκε τη Βέροια, πόλη με μεγάλο αριθμό κατοίκων, πλούσια άρχουσα τάξη
εμπόρων και γαιοκτημόνων , καθώς και ακμαία ιουδαϊκή κοινότητα.
Στο χώρο όπου, κατά την παράδοση, στάθηκε ο Απόστολος Παύλος, για να κηρύξει τη χριστιανική πίστη
προς τους κατοίκους της Βέροιας και να ιδρύσει την τοπική εκκλησία, βρίσκεται σήμερα ένα θρησκευτικό
μνημείο διακοσμημένο με ψηφιδωτές παραστάσεις, το λεγόμενο Βήμα του Αποστόλου.
Κάθε χρόνο, τον Ιούνιο, πραγματοποιείται στην πόλη της Βέροιας σειρά εκδηλώσεων προς τιμή του ιδρυτή
της τοπικής εκκλησίας.
Τα <<Παύλεια>> κορυφώνονται με τον δυορθόδοξο αρχιερατικό εσπερινό που τελείται από το Βήμα του
Αποστόλου Παύλου στην 29η Ιουνίου.
Οι πολυάριθμες Βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες που κοσμούν την Βέροια αποδεικνύουν ότι το
κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου προς τους Βεροιαίους βρήκε μεγάλη απήχηση και συντέλεσε καθοριστικά
στην δημιουργία ενός ισχυρού χριστιανικού πυρήνα στην πόλη.
13. Αθήνα
Ο Απόστολος Παύλος γύρω στο 51 μ.Χ έφτασε στην πρωτεύουσα της Ελλάδας την Αθήνα.
Ο Απόστολος Παύλος πριν κηρύξει περίμενε να έρθουν οι συνεργάτες του από την Βέροια.
Ιδιαίτερη εντύπωση του έκαναν τα πολλά αγάλματα των θεών.
Για αυτό και ονόμασε την πόλη,<<πόλη των ειδώλων>>.
Όλα αυτά τα είδωλα όμως δεν ικανοποιήσαν τους Αθηναίους για αυτό είχαν ανακυρήξει και
κάποιο <<Άγνωστο θεό>>και για να τον τιμήσουν έφτιαξαν έναν βωμό.
Αυτό ήταν μεγάλη έκπληξη και μεγάλη ευκαιρία για τον Παύλο για να βρεί τρόπο συνεννόησης με
τους σοφούς των Αθηναίων.
Έτσι κίνησε σοβαρά την περιέργεια των σοφών που κάλεσαν τον Παύλο να έρθει κάτω από την
Ακρόπολη στον Άρειο Πάγο, να τους αναπτύξει τις ιδέες του.
15. Κόρινθος
Στην Κόρινθο, ο Παύλος συνδέθηκε με τον Ακύλα και την Πρισκίλλα, που ήταν και αυτοί,
όπως και εκείνος, σκηνοποιοί και φαίνεται πως κάτι γνώριζαν ήδη για τον Ιησού. Έμενε και
εργαζόταν μαζί τους και κάθε Σάββατο δίδασκε τους Ιουδαίους και τους Έλληνες. Οι
Ιουδαίοι στην πλειονότητά τους δεν πείθονταν ότι ο Ιησούς ήταν ο Μεσσίας και κάποια
στιγμή ο Παύλος τίναξε σκόνη από τα ρούχα του και πήγε να μείνει στο σπίτι του Τίτιου
Ιούστου, που ήταν προσήλυτος και έμενε κοντά στη συναγωγή. Ανάμεσα σε αυτούς που
πίστεψαν ήταν και ο αρχισυναγωγός Κρίσπος, που βαπτίστηκε με όλη την οικογένειά του.
Οι Πράξεις των Αποστόλων μας πληροφορούν ότι, κάποια στιγμή, οι Ιουδαίοι της Κορίνθου
συνασπίσθηκαν εναντίον του Παύλου και άφησαν αχαλίνωτο το πάθος τους. Τον έσυραν
στο δικαστήριο κατηγορώντας τον ότι προσπαθεί παράνομα να πείσει ανθρώπους να
ακολουθήσουν τη διδασκαλία του. Η καταγγελία των Ιουδαίων όμως δεν είχε αποτέλεσμα
γιατί το πρόβλημα του Παύλου ήταν η εχθρότητα των συμπατριωτών του και όχι των
ειδωλολατρών.
Μερικές εβδομάδες αργότερα, ο Απόστολος Παύλος αποφασίζει να εγκαταλείψει την
Κόρινθο. Έπρεπε να σπεύσει στην Έφεσο. Αποχαιρέτησε τους εκεί αδερφούς και με
συνοδεία τον Σίλα, τον Τιμόθεο, τον Ακύλα και την Πρίσκιλλα αναχώρησε.
Ο Απόστολος Παύλος είναι πολιούχος της Κορίνθου και προς τιμή του έχει οικοδομηθεί
περίλαμπρος ναός.