SlideShare a Scribd company logo
MODUL BAHASA JAWA
UNGGAH-UNGGUH BASA NGOKO ALUS
Kenfitria Diah Wijayanti, S.S., M.Hum.
Dr. Raheni Suhita, M.Pd
Hak cipta © Direktorat Pembelajaran, Dit Belmawa, Kemenristekdikti RI, 2019
Sub Pokok Materi 1
• Capaian Pembelajaran Mata Pelajaran
Mampu berkomunikasi dan menyampaikan ide dalam bahasa Jawa secara
terampil, baik lisan maupun tulis dengan menggunakan kosakata dan tata
bahasa yang sesuai dalam konteks resmi dan tidak resmi berdasarkan kaidah
bahasa dan unggah-ungguh bahasa Jawa yang tepat setara tingkat C (Standar
Common European Framwork of Reference for Languages).
• Sub Capaian Pembelajaran Mata Kegiatan
1. Bisa ngandharake tegese ngoko alus.
2. Bisa ngandharake titikane ngoko alus.
3. Bisa niteni tetembungan ngoko alus.
• Pokok-pokok Materi
1.Tegese Ngoko Alus
2.Titikane Ngoko Alus
3.Tetembungan Ngoko Alus
MATERI
• Tegese Ngoko Alus
• Titikane Ngoko Alus
• Tetembung Ngoko
Alus
Tegese Ngoko Alus
Ngoko alus yaiku unggah-ungguh basa sing ngemot leksikon
ngoko, leksikon netral, lan leksikon krama. Leksikon krama digunakake kanggo
atur pakurmatan marang mitra wicara. Padatan leksikon krama sing
digunakake awujud tembung aran, tembung kriya, lan tembung sesulih.
Manawa ana leksikon krama andhap, padatan awujud tembung kriya utawa
tembung aran (Sasangka, 2007). Miturut Harjawijana & Supriya (2009: 51)
basa ngoko alus saged mbangun swasana ingkang endah lan elok. Uwong sing
nggunakake basa ngoko alus anggone omongan karo uwong sing duwe status
luwih asor, tetembungan dhasare awujud ngoko antuk tambahan leksikon
krama utawa krama inggil supaya tuwuh rasa sing rumaket. Dadi ora ana let
(jarak) tumrap uwong sing diajak micara. Sejene kuwi, leksikon krama lan
krama inggil sing kacampur bisa nuwuhake rasa urmat.
Titikane Ngoko Alus
Unggah-ungguh basa ngoko alus bisa katitik saka:
a. Dumadi saka leksikon ngoko/netral + leksikon
krama/krama inggil.
b. Tetembungan kang gayutan karo wong sing diajak
guneman utawa wong liya sing dirembug nggunakake
krama inggil.
c. Tetembungan sing kanggo awake dhewe nggunakake
ngoko lugu utawa krama andhap.
d. Tembung sing diowahi krama inggil mung tembung
linggane.
e. Leksikon krama inggil awujud tembung aran, tembung
kriya, lan tembung sesulih.
f. Wuwuhan awujud ater-ater (afiks), seselan (infiks), lan
panambang (konfiks) tetep ngoko.
Tetembungan
Ngoko Alus
Tetembungan sing padatane ana ing ragam
ngoko alus yaiku dhasare ngoko utawa
leksikon netral, krama, lan krama inggil.
Tembung sing kanggo awake dhewe
nggunakake ngoko utawa leksikon netral.
Manawa kanggo mitra wicara utawa
ngrembug wong liya lumrahe nganggo
krama lan krama inggil. Ing ngisor iki ana
tuladha tetembungan ngoko sing duwe
krama lan krama inggil.
Tuladha tembung ngoko sing duwe karma, lan karma inggil
No Ngoko Krama Krama Inggil Arti
1 Akon Aken Dhawuh Menyuruh
2 Aku Kula Ingsung/Adalem Aku/Asaya
3 Adhep Sowan Marak Menghadap
4 Anggo Angge Agem Pakai
5 Anom/Enom Anem/Enem Timur Muda
6 Apa Menapa Punapa Apa
7 Aran/Jeneng Nama Asma Nama
8 Arep Ajeng/Badhe Kersa Akan/Mau/Ingin/ Berkehendak
9 Aten-aten Memanahan Penggalihan Perasaan Hati
10 Ati Manah Penggalih Hati
11 Awak Badan Salira Badan
12 Ayo Manga Suwawi Ayo/Mari
13 Batur/Mbatur Rencang/ Ngrencang Abdi/ Ngabdi/ Suwita Abdi/ Pembantu/ Mengabdi
lumantar Subroto, dkk, 2008: 131-136
Tuladha tembung ngoko sing duwe karma, lan karma inggil
No Ngoko Krama Krama Inggil Arti
14 Bayi/Bayen Gadhah Lare Babaran Bayi/ Bersalin
15 Bebed/ Jarit/ Tapih Sinjang Nyamping Kain Panjang
16 Beburu/ Mbeburu Bebujeng/ Mbebujeng Mbebedhag Berburu
17 Ben/ Bene/ Kareben Kajengipun Kersanipun Biarlah
18 Bobot Awrat Wawrat Berat
19 Bojo/ Bebojoan Semah/ Sesemahan Garwa Suami-istri/ Bersuami-istri
20 Brengos Rawis Gumbala Kumis
21 Budi Manah Penggalih Budi Pekerti/ Hati
22 Bungah Bingah Rena Senang/ Gembira
23 Cangkem Lisan Tutuk Mulut
24 Cekel Cepeng Asta Pegang/ Tangkap
25 Celathu Wicanten Ngendika Berbicara
26 Dandan Dandos Busana Berbusana/ Berhias
lumantar Subroto, dkk, 2008: 131-136
Tuladha tembung ngoko sing duwe karma, lan karma inggil
No Ngoko Krama Krama Inggil Arti
27 Deleh Suka Paring Letak
28 Deleng Tingal Priksa Lihat
29 Dhek Kala Nalika Ketika
30 Dheweke Piyambakipun Panjenenganipun Ia/ Dia
31 Dhuwur Inggil Luhur Tinggi
32 Dokok Dekek Paring Letak
33 Embuh Kilap/ Boten Mangertos Duka/ Nyuwun Duka Entah/ Tidak Tahu
34 Endhas Sirah Mustaka Kepala
35 Enggo Engge Agem Pakai
36 Gawa Bekta Ampil Bawa/ Pinjam
37 Gawan Bektan Ampilan Bawaan/ Pinjaman
38 Gawe Damel Ngasta Buat/ Membuat
39 Gelem Purun Kersa Mau
lumantar Subroto, dkk, 2008: 131-136
Tuladha tembung ngoko sing duwe karma, lan karma inggil
No Ngoko Krama Krama Inggil Arti
40 Gugah Gigah Wungu Bangun
41 Gugu Gega Ngestokaken Dhawuh Menurut
42 Gunem Ginem Ngendika Bicara/ Nasihat
43 Guneman Gineman Ngendikan Berbicara
44 Imbuh Imbet Tanduk Tambah
45 Jaluk Tedha Pundhut/ Suwun Pinta
46 Jamu Jampi Loloh/ Usada Obat/ Jamu
47 Jaran Kapal Kudha/ Tuladha Kuda
48 Jarit Sinjang Nyamping Kain
49 Jejamu Jejampi Loloh Berobat
50 Jungkat Serat Pethat Sisir
lumantar Subroto, dkk, 2008: 131-136
Rangkuman
Ngoko alus yaiku unggah-ungguh basa sing ngemot leksikon ngoko,
leksikon netral, lan krama. Basa ngoko alus bisa mbangun swasana sing endah
lan elok uga kebak rasa urmat ananging sesambungane rumaket. Titikane
ngoko alus yaiku: dumadi saka leksikon ngoko/netral + leksikon krama/krama
inggil; tetembungan kang gayutan karo wong sing diajak guneman utawa wong
liya sing dirembug nggunakake krama inggil; tetembungan sing kanggo awake
dhewe nggunakake ngoko lugu utawa krama andhap; tembung sing diowahi
krama inggil mung tembung linggane; leksikon krama inggil awujud tembung
aran, tembung kriya, lan tembung sesulih; wuwuhan awujud ater-ater (afiks),
seselan (infiks), lan panambang (konfiks) tetep ngoko.

More Related Content

What's hot

Makalah alih kode dan campur kode
Makalah alih kode dan campur kodeMakalah alih kode dan campur kode
Makalah alih kode dan campur kode
Yuliana Aminulloh
 
Materi Bahasa Jawa Kelas 6
Materi Bahasa Jawa Kelas 6Materi Bahasa Jawa Kelas 6
Materi Bahasa Jawa Kelas 6rismawijayanti
 
Kemajemukan Masyarakat Indonesia
Kemajemukan Masyarakat IndonesiaKemajemukan Masyarakat Indonesia
Kemajemukan Masyarakat Indonesia
Lestari Moerdijat
 
PPT Teks Eksplanasi
PPT Teks Eksplanasi PPT Teks Eksplanasi
PPT Teks Eksplanasi
Rubyrubi26
 
Presentasi kata baku dan non baku (AKADEMI KEPERAWATAN dr.soedono Madiun)
Presentasi kata baku dan non baku (AKADEMI KEPERAWATAN dr.soedono Madiun)Presentasi kata baku dan non baku (AKADEMI KEPERAWATAN dr.soedono Madiun)
Presentasi kata baku dan non baku (AKADEMI KEPERAWATAN dr.soedono Madiun)deywoon
 
Makalah bahasa indonesia tentang ejaan
Makalah bahasa indonesia tentang ejaanMakalah bahasa indonesia tentang ejaan
Makalah bahasa indonesia tentang ejaanconesti08com
 
RPP Hikayat BAHASA INDONESIA KELAS X
RPP Hikayat BAHASA INDONESIA KELAS XRPP Hikayat BAHASA INDONESIA KELAS X
RPP Hikayat BAHASA INDONESIA KELAS X
MiftahulJannah316
 
Contoh teks pidato bulan bahasa
Contoh teks pidato bulan bahasaContoh teks pidato bulan bahasa
Contoh teks pidato bulan bahasa
Sukardi Juniardi
 
Rpp kelas 8 bahasa indonesia
Rpp kelas 8 bahasa indonesiaRpp kelas 8 bahasa indonesia
Rpp kelas 8 bahasa indonesia
Alorka 114114
 
Power point bahan ajar pkn
Power point bahan ajar pknPower point bahan ajar pkn
Power point bahan ajar pknnuffiq ahmad
 
Soal rangking 1 penggalang atau soal olimpiade pramuka beserta kunci jawaban
Soal rangking 1 penggalang atau soal olimpiade pramuka beserta kunci jawabanSoal rangking 1 penggalang atau soal olimpiade pramuka beserta kunci jawaban
Soal rangking 1 penggalang atau soal olimpiade pramuka beserta kunci jawaban
umar fauzi
 
Contoh naskah drama malin kundang
Contoh naskah drama malin kundangContoh naskah drama malin kundang
Contoh naskah drama malin kundang
Warnet Raha
 
Cerpen Bahasa Jawa "Lutung kasarung"
Cerpen Bahasa Jawa "Lutung kasarung"Cerpen Bahasa Jawa "Lutung kasarung"
Cerpen Bahasa Jawa "Lutung kasarung"
Àlvenda Ryan
 
Pengertian ancaman terhadap negara dan keterkaitannya dengan integrasi new
Pengertian ancaman terhadap negara dan keterkaitannya dengan integrasi newPengertian ancaman terhadap negara dan keterkaitannya dengan integrasi new
Pengertian ancaman terhadap negara dan keterkaitannya dengan integrasi new
Anggi Perdanii
 
ppt membaca
ppt membacappt membaca
ppt membaca
ekan candra
 
Kesalahan berbahasa pada tataran sintaksis
Kesalahan berbahasa pada tataran sintaksisKesalahan berbahasa pada tataran sintaksis
Kesalahan berbahasa pada tataran sintaksis
Universitas Negeri Jakarta
 
Presentasi menyimak
Presentasi menyimakPresentasi menyimak
Presentasi menyimakendokemas
 
Keterampilan Berbicara dan Menulis
Keterampilan Berbicara dan MenulisKeterampilan Berbicara dan Menulis
Keterampilan Berbicara dan Menulis
Hariyono Usman
 
Tugas makalah wawasan nusantara
Tugas makalah wawasan nusantaraTugas makalah wawasan nusantara
Tugas makalah wawasan nusantara
Вибово Лаксоно
 

What's hot (20)

Makalah alih kode dan campur kode
Makalah alih kode dan campur kodeMakalah alih kode dan campur kode
Makalah alih kode dan campur kode
 
Materi Bahasa Jawa Kelas 6
Materi Bahasa Jawa Kelas 6Materi Bahasa Jawa Kelas 6
Materi Bahasa Jawa Kelas 6
 
Kemajemukan Masyarakat Indonesia
Kemajemukan Masyarakat IndonesiaKemajemukan Masyarakat Indonesia
Kemajemukan Masyarakat Indonesia
 
PPT Teks Eksplanasi
PPT Teks Eksplanasi PPT Teks Eksplanasi
PPT Teks Eksplanasi
 
Presentasi kata baku dan non baku (AKADEMI KEPERAWATAN dr.soedono Madiun)
Presentasi kata baku dan non baku (AKADEMI KEPERAWATAN dr.soedono Madiun)Presentasi kata baku dan non baku (AKADEMI KEPERAWATAN dr.soedono Madiun)
Presentasi kata baku dan non baku (AKADEMI KEPERAWATAN dr.soedono Madiun)
 
Makalah bahasa indonesia tentang ejaan
Makalah bahasa indonesia tentang ejaanMakalah bahasa indonesia tentang ejaan
Makalah bahasa indonesia tentang ejaan
 
RPP Hikayat BAHASA INDONESIA KELAS X
RPP Hikayat BAHASA INDONESIA KELAS XRPP Hikayat BAHASA INDONESIA KELAS X
RPP Hikayat BAHASA INDONESIA KELAS X
 
Contoh teks pidato bulan bahasa
Contoh teks pidato bulan bahasaContoh teks pidato bulan bahasa
Contoh teks pidato bulan bahasa
 
Rpp kelas 8 bahasa indonesia
Rpp kelas 8 bahasa indonesiaRpp kelas 8 bahasa indonesia
Rpp kelas 8 bahasa indonesia
 
Power point bahan ajar pkn
Power point bahan ajar pknPower point bahan ajar pkn
Power point bahan ajar pkn
 
Soal rangking 1 penggalang atau soal olimpiade pramuka beserta kunci jawaban
Soal rangking 1 penggalang atau soal olimpiade pramuka beserta kunci jawabanSoal rangking 1 penggalang atau soal olimpiade pramuka beserta kunci jawaban
Soal rangking 1 penggalang atau soal olimpiade pramuka beserta kunci jawaban
 
Contoh naskah drama malin kundang
Contoh naskah drama malin kundangContoh naskah drama malin kundang
Contoh naskah drama malin kundang
 
Cerpen Bahasa Jawa "Lutung kasarung"
Cerpen Bahasa Jawa "Lutung kasarung"Cerpen Bahasa Jawa "Lutung kasarung"
Cerpen Bahasa Jawa "Lutung kasarung"
 
Pengertian ancaman terhadap negara dan keterkaitannya dengan integrasi new
Pengertian ancaman terhadap negara dan keterkaitannya dengan integrasi newPengertian ancaman terhadap negara dan keterkaitannya dengan integrasi new
Pengertian ancaman terhadap negara dan keterkaitannya dengan integrasi new
 
ppt membaca
ppt membacappt membaca
ppt membaca
 
Kesalahan berbahasa pada tataran sintaksis
Kesalahan berbahasa pada tataran sintaksisKesalahan berbahasa pada tataran sintaksis
Kesalahan berbahasa pada tataran sintaksis
 
Presentasi menyimak
Presentasi menyimakPresentasi menyimak
Presentasi menyimak
 
Ppt bahasa baku dan bahasa nonbaku
Ppt bahasa baku dan bahasa nonbakuPpt bahasa baku dan bahasa nonbaku
Ppt bahasa baku dan bahasa nonbaku
 
Keterampilan Berbicara dan Menulis
Keterampilan Berbicara dan MenulisKeterampilan Berbicara dan Menulis
Keterampilan Berbicara dan Menulis
 
Tugas makalah wawasan nusantara
Tugas makalah wawasan nusantaraTugas makalah wawasan nusantara
Tugas makalah wawasan nusantara
 

Similar to Ppt m2 kb2 CERITA WAYANG RAMAYANA LAKON ANOMAN DUTA

Bentuk dan jenis kesantunan
Bentuk dan jenis kesantunanBentuk dan jenis kesantunan
Bentuk dan jenis kesantunan
Demolish Wolf
 
Makalah bahasa indonesia Ejaan Bahasa Indonesia
Makalah bahasa indonesia Ejaan Bahasa IndonesiaMakalah bahasa indonesia Ejaan Bahasa Indonesia
Makalah bahasa indonesia Ejaan Bahasa Indonesia
Bram Agus Leonardo
 
Presentation bi
Presentation biPresentation bi
Presentation bi
wachid870
 
Diksi
DiksiDiksi
Ppt m2 kb1 KESENIAN RAKYAT JAWA
Ppt m2 kb1 KESENIAN RAKYAT JAWAPpt m2 kb1 KESENIAN RAKYAT JAWA
Ppt m2 kb1 KESENIAN RAKYAT JAWA
SPADAIndonesia
 
Problematika pelafalan bahasa indonesia pada fonem vokal dan konsonan
Problematika pelafalan bahasa indonesia pada fonem vokal dan konsonanProblematika pelafalan bahasa indonesia pada fonem vokal dan konsonan
Problematika pelafalan bahasa indonesia pada fonem vokal dan konsonan
Ifwhar Yuhono
 
Kesantunan berbahasa (1)
Kesantunan berbahasa (1)Kesantunan berbahasa (1)
Kesantunan berbahasa (1)
Faridah Abdullah
 
Diksi dan Kalimat Efektif
Diksi dan Kalimat EfektifDiksi dan Kalimat Efektif
Diksi dan Kalimat Efektif
Nini Ibrahim01
 
Pilihan kata-diksi
Pilihan kata-diksiPilihan kata-diksi
Pilihan kata-diksi
Chairunnisa Nisa
 
Ppt m5 kb 2 SESORAH
Ppt m5 kb 2 SESORAHPpt m5 kb 2 SESORAH
Ppt m5 kb 2 SESORAH
SPADAIndonesia
 
sesi 2.pptx
sesi 2.pptxsesi 2.pptx
sesi 2.pptx
SriAstuti566194
 
Ejaan
EjaanEjaan
diksi dan kalimat efektif
diksi dan kalimat efektifdiksi dan kalimat efektif
diksi dan kalimat efektif
DerlyAlways
 
PPT BINDO KEL 3_20230929_190030_0000.pdf
PPT BINDO KEL 3_20230929_190030_0000.pdfPPT BINDO KEL 3_20230929_190030_0000.pdf
PPT BINDO KEL 3_20230929_190030_0000.pdf
ninaapuageno
 
Tugas bindo
Tugas bindoTugas bindo
Tugas bindo
Muhammad Sofyan
 
01 Bahasa__Indonesia__Tentang__Ejaan.ppt
01 Bahasa__Indonesia__Tentang__Ejaan.ppt01 Bahasa__Indonesia__Tentang__Ejaan.ppt
01 Bahasa__Indonesia__Tentang__Ejaan.ppt
tigapuluhdesemberv
 
Pragmantik STPM
Pragmantik STPMPragmantik STPM
Pragmantik STPM
yenchuxx
 
Diksi dan gaya bahasa
Diksi dan gaya bahasaDiksi dan gaya bahasa
Diksi dan gaya bahasaOki16
 
Modul 2 MORFOLOGI.pdf
Modul 2 MORFOLOGI.pdfModul 2 MORFOLOGI.pdf
Modul 2 MORFOLOGI.pdf
wzg25129
 

Similar to Ppt m2 kb2 CERITA WAYANG RAMAYANA LAKON ANOMAN DUTA (20)

Bentuk dan jenis kesantunan
Bentuk dan jenis kesantunanBentuk dan jenis kesantunan
Bentuk dan jenis kesantunan
 
Makalah bahasa indonesia Ejaan Bahasa Indonesia
Makalah bahasa indonesia Ejaan Bahasa IndonesiaMakalah bahasa indonesia Ejaan Bahasa Indonesia
Makalah bahasa indonesia Ejaan Bahasa Indonesia
 
Presentation bi
Presentation biPresentation bi
Presentation bi
 
Diksi
DiksiDiksi
Diksi
 
Ppt m2 kb1 KESENIAN RAKYAT JAWA
Ppt m2 kb1 KESENIAN RAKYAT JAWAPpt m2 kb1 KESENIAN RAKYAT JAWA
Ppt m2 kb1 KESENIAN RAKYAT JAWA
 
Problematika pelafalan bahasa indonesia pada fonem vokal dan konsonan
Problematika pelafalan bahasa indonesia pada fonem vokal dan konsonanProblematika pelafalan bahasa indonesia pada fonem vokal dan konsonan
Problematika pelafalan bahasa indonesia pada fonem vokal dan konsonan
 
Kesantunan berbahasa (1)
Kesantunan berbahasa (1)Kesantunan berbahasa (1)
Kesantunan berbahasa (1)
 
Diksi dan Kalimat Efektif
Diksi dan Kalimat EfektifDiksi dan Kalimat Efektif
Diksi dan Kalimat Efektif
 
Pilihan kata-diksi
Pilihan kata-diksiPilihan kata-diksi
Pilihan kata-diksi
 
Ppt m5 kb 2 SESORAH
Ppt m5 kb 2 SESORAHPpt m5 kb 2 SESORAH
Ppt m5 kb 2 SESORAH
 
sesi 2.pptx
sesi 2.pptxsesi 2.pptx
sesi 2.pptx
 
Ejaan
EjaanEjaan
Ejaan
 
Kalimat efektif
Kalimat efektifKalimat efektif
Kalimat efektif
 
diksi dan kalimat efektif
diksi dan kalimat efektifdiksi dan kalimat efektif
diksi dan kalimat efektif
 
PPT BINDO KEL 3_20230929_190030_0000.pdf
PPT BINDO KEL 3_20230929_190030_0000.pdfPPT BINDO KEL 3_20230929_190030_0000.pdf
PPT BINDO KEL 3_20230929_190030_0000.pdf
 
Tugas bindo
Tugas bindoTugas bindo
Tugas bindo
 
01 Bahasa__Indonesia__Tentang__Ejaan.ppt
01 Bahasa__Indonesia__Tentang__Ejaan.ppt01 Bahasa__Indonesia__Tentang__Ejaan.ppt
01 Bahasa__Indonesia__Tentang__Ejaan.ppt
 
Pragmantik STPM
Pragmantik STPMPragmantik STPM
Pragmantik STPM
 
Diksi dan gaya bahasa
Diksi dan gaya bahasaDiksi dan gaya bahasa
Diksi dan gaya bahasa
 
Modul 2 MORFOLOGI.pdf
Modul 2 MORFOLOGI.pdfModul 2 MORFOLOGI.pdf
Modul 2 MORFOLOGI.pdf
 

More from SPADAIndonesia

Ppt m5 kb 1 WIRAUSAHA BUDAYA JAWA
Ppt m5 kb 1 WIRAUSAHA BUDAYA JAWAPpt m5 kb 1 WIRAUSAHA BUDAYA JAWA
Ppt m5 kb 1 WIRAUSAHA BUDAYA JAWA
SPADAIndonesia
 
M5 kb 4 GENDHING JAWA LAN CAMPURSARI
M5 kb 4 GENDHING JAWA LAN CAMPURSARIM5 kb 4 GENDHING JAWA LAN CAMPURSARI
M5 kb 4 GENDHING JAWA LAN CAMPURSARI
SPADAIndonesia
 
M5 kb 3 BUSANA JAWA
M5 kb 3 BUSANA JAWAM5 kb 3 BUSANA JAWA
M5 kb 3 BUSANA JAWA
SPADAIndonesia
 
M5 kb 1 WIRAUSAHA BIDAYA JAWA
M5 kb 1 WIRAUSAHA BIDAYA JAWAM5 kb 1 WIRAUSAHA BIDAYA JAWA
M5 kb 1 WIRAUSAHA BIDAYA JAWA
SPADAIndonesia
 
M5 kb 2 SESORAH
M5 kb 2 SESORAHM5 kb 2 SESORAH
M5 kb 2 SESORAH
SPADAIndonesia
 
M4 kb4 TEMBANG MACAPAT
M4 kb4 TEMBANG MACAPATM4 kb4 TEMBANG MACAPAT
M4 kb4 TEMBANG MACAPAT
SPADAIndonesia
 
M6 kb1
M6 kb1M6 kb1
M4 kb3 GANCARAN
M4 kb3 GANCARANM4 kb3 GANCARAN
M4 kb3 GANCARAN
SPADAIndonesia
 
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPATM4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
SPADAIndonesia
 
M4 kb2 LELAGON DOLANAN
M4 kb2 LELAGON DOLANANM4 kb2 LELAGON DOLANAN
M4 kb2 LELAGON DOLANAN
SPADAIndonesia
 
M4 kb3 GANCARAN
M4 kb3 GANCARANM4 kb3 GANCARAN
M4 kb3 GANCARAN
SPADAIndonesia
 
M4 kb2 LELAGON DOLANAN
M4 kb2 LELAGON DOLANANM4 kb2 LELAGON DOLANAN
M4 kb2 LELAGON DOLANAN
SPADAIndonesia
 
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPATM4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
SPADAIndonesia
 
M3 kb 4 AKSARA JAWA TULISAN TANGAN
M3 kb 4 AKSARA JAWA TULISAN TANGANM3 kb 4 AKSARA JAWA TULISAN TANGAN
M3 kb 4 AKSARA JAWA TULISAN TANGAN
SPADAIndonesia
 
M3 kb 3 MACA AKSARA JAWA CITHAK
M3 kb 3 MACA AKSARA JAWA CITHAKM3 kb 3 MACA AKSARA JAWA CITHAK
M3 kb 3 MACA AKSARA JAWA CITHAK
SPADAIndonesia
 
M3 kb 1 AKSARA JAWA
M3 kb 1 AKSARA JAWAM3 kb 1 AKSARA JAWA
M3 kb 1 AKSARA JAWA
SPADAIndonesia
 
M3 kb 2 AKSARA MURDHA, AKSARA REKAN, LAN ANGKA JAWA
M3 kb 2 AKSARA MURDHA, AKSARA REKAN, LAN ANGKA JAWAM3 kb 2 AKSARA MURDHA, AKSARA REKAN, LAN ANGKA JAWA
M3 kb 2 AKSARA MURDHA, AKSARA REKAN, LAN ANGKA JAWA
SPADAIndonesia
 
M2 kb2 BASA NGOKO ALUS
M2 kb2 BASA NGOKO ALUSM2 kb2 BASA NGOKO ALUS
M2 kb2 BASA NGOKO ALUS
SPADAIndonesia
 
M2 kb4 BASA KRAMA ALUS
M2 kb4 BASA KRAMA ALUSM2 kb4 BASA KRAMA ALUS
M2 kb4 BASA KRAMA ALUS
SPADAIndonesia
 
M2 kb3 BASA KRAMA
M2 kb3 BASA KRAMAM2 kb3 BASA KRAMA
M2 kb3 BASA KRAMA
SPADAIndonesia
 

More from SPADAIndonesia (20)

Ppt m5 kb 1 WIRAUSAHA BUDAYA JAWA
Ppt m5 kb 1 WIRAUSAHA BUDAYA JAWAPpt m5 kb 1 WIRAUSAHA BUDAYA JAWA
Ppt m5 kb 1 WIRAUSAHA BUDAYA JAWA
 
M5 kb 4 GENDHING JAWA LAN CAMPURSARI
M5 kb 4 GENDHING JAWA LAN CAMPURSARIM5 kb 4 GENDHING JAWA LAN CAMPURSARI
M5 kb 4 GENDHING JAWA LAN CAMPURSARI
 
M5 kb 3 BUSANA JAWA
M5 kb 3 BUSANA JAWAM5 kb 3 BUSANA JAWA
M5 kb 3 BUSANA JAWA
 
M5 kb 1 WIRAUSAHA BIDAYA JAWA
M5 kb 1 WIRAUSAHA BIDAYA JAWAM5 kb 1 WIRAUSAHA BIDAYA JAWA
M5 kb 1 WIRAUSAHA BIDAYA JAWA
 
M5 kb 2 SESORAH
M5 kb 2 SESORAHM5 kb 2 SESORAH
M5 kb 2 SESORAH
 
M4 kb4 TEMBANG MACAPAT
M4 kb4 TEMBANG MACAPATM4 kb4 TEMBANG MACAPAT
M4 kb4 TEMBANG MACAPAT
 
M6 kb1
M6 kb1M6 kb1
M6 kb1
 
M4 kb3 GANCARAN
M4 kb3 GANCARANM4 kb3 GANCARAN
M4 kb3 GANCARAN
 
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPATM4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
 
M4 kb2 LELAGON DOLANAN
M4 kb2 LELAGON DOLANANM4 kb2 LELAGON DOLANAN
M4 kb2 LELAGON DOLANAN
 
M4 kb3 GANCARAN
M4 kb3 GANCARANM4 kb3 GANCARAN
M4 kb3 GANCARAN
 
M4 kb2 LELAGON DOLANAN
M4 kb2 LELAGON DOLANANM4 kb2 LELAGON DOLANAN
M4 kb2 LELAGON DOLANAN
 
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPATM4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
M4 kb1 GEGURITAN LAN TEMBANG MACAPAT
 
M3 kb 4 AKSARA JAWA TULISAN TANGAN
M3 kb 4 AKSARA JAWA TULISAN TANGANM3 kb 4 AKSARA JAWA TULISAN TANGAN
M3 kb 4 AKSARA JAWA TULISAN TANGAN
 
M3 kb 3 MACA AKSARA JAWA CITHAK
M3 kb 3 MACA AKSARA JAWA CITHAKM3 kb 3 MACA AKSARA JAWA CITHAK
M3 kb 3 MACA AKSARA JAWA CITHAK
 
M3 kb 1 AKSARA JAWA
M3 kb 1 AKSARA JAWAM3 kb 1 AKSARA JAWA
M3 kb 1 AKSARA JAWA
 
M3 kb 2 AKSARA MURDHA, AKSARA REKAN, LAN ANGKA JAWA
M3 kb 2 AKSARA MURDHA, AKSARA REKAN, LAN ANGKA JAWAM3 kb 2 AKSARA MURDHA, AKSARA REKAN, LAN ANGKA JAWA
M3 kb 2 AKSARA MURDHA, AKSARA REKAN, LAN ANGKA JAWA
 
M2 kb2 BASA NGOKO ALUS
M2 kb2 BASA NGOKO ALUSM2 kb2 BASA NGOKO ALUS
M2 kb2 BASA NGOKO ALUS
 
M2 kb4 BASA KRAMA ALUS
M2 kb4 BASA KRAMA ALUSM2 kb4 BASA KRAMA ALUS
M2 kb4 BASA KRAMA ALUS
 
M2 kb3 BASA KRAMA
M2 kb3 BASA KRAMAM2 kb3 BASA KRAMA
M2 kb3 BASA KRAMA
 

Recently uploaded

PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdfPPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
safitriana935
 
Visi Misi SDN 2 Krenceng dalam Observasi Kepala Sekolah
Visi Misi SDN 2 Krenceng dalam Observasi Kepala SekolahVisi Misi SDN 2 Krenceng dalam Observasi Kepala Sekolah
Visi Misi SDN 2 Krenceng dalam Observasi Kepala Sekolah
kusnen59
 
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdfNUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
DataSupriatna
 
SOAL SBDP KELAS 3 SEMESTER GENAP TAHUN PELAJARAN 2023 2024
SOAL SBDP KELAS 3 SEMESTER GENAP TAHUN PELAJARAN 2023 2024SOAL SBDP KELAS 3 SEMESTER GENAP TAHUN PELAJARAN 2023 2024
SOAL SBDP KELAS 3 SEMESTER GENAP TAHUN PELAJARAN 2023 2024
ozijaya
 
Laporan Kegiatan Pramuka Tugas Tambahan PMM.pdf
Laporan Kegiatan Pramuka Tugas Tambahan PMM.pdfLaporan Kegiatan Pramuka Tugas Tambahan PMM.pdf
Laporan Kegiatan Pramuka Tugas Tambahan PMM.pdf
UmyHasna1
 
CGP.10.Pendampingan Individual 2 - VISI DAN PRAKARSA PERUBAHAN.pdf_20240528_1...
CGP.10.Pendampingan Individual 2 - VISI DAN PRAKARSA PERUBAHAN.pdf_20240528_1...CGP.10.Pendampingan Individual 2 - VISI DAN PRAKARSA PERUBAHAN.pdf_20240528_1...
CGP.10.Pendampingan Individual 2 - VISI DAN PRAKARSA PERUBAHAN.pdf_20240528_1...
VenyHandayani2
 
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdfRANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
junarpudin36
 
Observasi-Kelas-oleh-Kepala-Sekolah.pptx
Observasi-Kelas-oleh-Kepala-Sekolah.pptxObservasi-Kelas-oleh-Kepala-Sekolah.pptx
Observasi-Kelas-oleh-Kepala-Sekolah.pptx
akram124738
 
1 Kisi-kisi PAT Sosiologi Kelas X -www.kherysuryawan.id.docx
1 Kisi-kisi PAT Sosiologi Kelas X -www.kherysuryawan.id.docx1 Kisi-kisi PAT Sosiologi Kelas X -www.kherysuryawan.id.docx
1 Kisi-kisi PAT Sosiologi Kelas X -www.kherysuryawan.id.docx
asepridwan50
 
Sebuah buku foto yang berjudul Lensa Kampung Ondel-Ondel
Sebuah buku foto yang berjudul Lensa Kampung Ondel-OndelSebuah buku foto yang berjudul Lensa Kampung Ondel-Ondel
Sebuah buku foto yang berjudul Lensa Kampung Ondel-Ondel
ferrydmn1999
 
Modul Ajar IPS Kelas 7 Fase D Kurikulum Merdeka
Modul Ajar IPS Kelas 7 Fase D Kurikulum MerdekaModul Ajar IPS Kelas 7 Fase D Kurikulum Merdeka
Modul Ajar IPS Kelas 7 Fase D Kurikulum Merdeka
Fathan Emran
 
penjelasan tentang tugas dan wewenang pkd
penjelasan tentang tugas dan wewenang pkdpenjelasan tentang tugas dan wewenang pkd
penjelasan tentang tugas dan wewenang pkd
jaya35ml2
 
PERILAKU MENYIMPANG DAN PENGENDALIAN SOSIAL.ppt
PERILAKU MENYIMPANG DAN PENGENDALIAN SOSIAL.pptPERILAKU MENYIMPANG DAN PENGENDALIAN SOSIAL.ppt
PERILAKU MENYIMPANG DAN PENGENDALIAN SOSIAL.ppt
EkaPuspita67
 
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaanPermainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
DEVI390643
 
RHK Jabatan Kep Sekolah dan Bukti Dukung.pdf
RHK Jabatan Kep Sekolah dan Bukti Dukung.pdfRHK Jabatan Kep Sekolah dan Bukti Dukung.pdf
RHK Jabatan Kep Sekolah dan Bukti Dukung.pdf
asyi1
 
PPT LANDASAN PENDIDIKAN.pptx tentang hubungan sekolah dengan masyarakat
PPT LANDASAN PENDIDIKAN.pptx tentang hubungan sekolah dengan masyarakatPPT LANDASAN PENDIDIKAN.pptx tentang hubungan sekolah dengan masyarakat
PPT LANDASAN PENDIDIKAN.pptx tentang hubungan sekolah dengan masyarakat
jodikurniawan341
 
Kisi-kisi Soal PAT Matematika Kelas 3 SD
Kisi-kisi Soal PAT Matematika Kelas 3 SDKisi-kisi Soal PAT Matematika Kelas 3 SD
Kisi-kisi Soal PAT Matematika Kelas 3 SD
denunugraha
 
ppt landasan pendidikan Alat alat pendidikan PAI 9_
ppt landasan pendidikan Alat alat pendidikan PAI 9_ppt landasan pendidikan Alat alat pendidikan PAI 9_
ppt landasan pendidikan Alat alat pendidikan PAI 9_
setiatinambunan
 
ppt profesionalisasi pendidikan Pai 9.pdf
ppt profesionalisasi pendidikan Pai 9.pdfppt profesionalisasi pendidikan Pai 9.pdf
ppt profesionalisasi pendidikan Pai 9.pdf
Nur afiyah
 
AKSI NYATA MODUL 1.3 visi dan prakarsa perubahan
AKSI NYATA MODUL 1.3 visi  dan prakarsa perubahanAKSI NYATA MODUL 1.3 visi  dan prakarsa perubahan
AKSI NYATA MODUL 1.3 visi dan prakarsa perubahan
PutuRatihSiswinarti1
 

Recently uploaded (20)

PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdfPPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
 
Visi Misi SDN 2 Krenceng dalam Observasi Kepala Sekolah
Visi Misi SDN 2 Krenceng dalam Observasi Kepala SekolahVisi Misi SDN 2 Krenceng dalam Observasi Kepala Sekolah
Visi Misi SDN 2 Krenceng dalam Observasi Kepala Sekolah
 
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdfNUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
 
SOAL SBDP KELAS 3 SEMESTER GENAP TAHUN PELAJARAN 2023 2024
SOAL SBDP KELAS 3 SEMESTER GENAP TAHUN PELAJARAN 2023 2024SOAL SBDP KELAS 3 SEMESTER GENAP TAHUN PELAJARAN 2023 2024
SOAL SBDP KELAS 3 SEMESTER GENAP TAHUN PELAJARAN 2023 2024
 
Laporan Kegiatan Pramuka Tugas Tambahan PMM.pdf
Laporan Kegiatan Pramuka Tugas Tambahan PMM.pdfLaporan Kegiatan Pramuka Tugas Tambahan PMM.pdf
Laporan Kegiatan Pramuka Tugas Tambahan PMM.pdf
 
CGP.10.Pendampingan Individual 2 - VISI DAN PRAKARSA PERUBAHAN.pdf_20240528_1...
CGP.10.Pendampingan Individual 2 - VISI DAN PRAKARSA PERUBAHAN.pdf_20240528_1...CGP.10.Pendampingan Individual 2 - VISI DAN PRAKARSA PERUBAHAN.pdf_20240528_1...
CGP.10.Pendampingan Individual 2 - VISI DAN PRAKARSA PERUBAHAN.pdf_20240528_1...
 
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdfRANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
RANCANGAN TINDAKAN UNTUK AKSI NYATA MODUL 1.4 BUDAYA POSITIF.pdf
 
Observasi-Kelas-oleh-Kepala-Sekolah.pptx
Observasi-Kelas-oleh-Kepala-Sekolah.pptxObservasi-Kelas-oleh-Kepala-Sekolah.pptx
Observasi-Kelas-oleh-Kepala-Sekolah.pptx
 
1 Kisi-kisi PAT Sosiologi Kelas X -www.kherysuryawan.id.docx
1 Kisi-kisi PAT Sosiologi Kelas X -www.kherysuryawan.id.docx1 Kisi-kisi PAT Sosiologi Kelas X -www.kherysuryawan.id.docx
1 Kisi-kisi PAT Sosiologi Kelas X -www.kherysuryawan.id.docx
 
Sebuah buku foto yang berjudul Lensa Kampung Ondel-Ondel
Sebuah buku foto yang berjudul Lensa Kampung Ondel-OndelSebuah buku foto yang berjudul Lensa Kampung Ondel-Ondel
Sebuah buku foto yang berjudul Lensa Kampung Ondel-Ondel
 
Modul Ajar IPS Kelas 7 Fase D Kurikulum Merdeka
Modul Ajar IPS Kelas 7 Fase D Kurikulum MerdekaModul Ajar IPS Kelas 7 Fase D Kurikulum Merdeka
Modul Ajar IPS Kelas 7 Fase D Kurikulum Merdeka
 
penjelasan tentang tugas dan wewenang pkd
penjelasan tentang tugas dan wewenang pkdpenjelasan tentang tugas dan wewenang pkd
penjelasan tentang tugas dan wewenang pkd
 
PERILAKU MENYIMPANG DAN PENGENDALIAN SOSIAL.ppt
PERILAKU MENYIMPANG DAN PENGENDALIAN SOSIAL.pptPERILAKU MENYIMPANG DAN PENGENDALIAN SOSIAL.ppt
PERILAKU MENYIMPANG DAN PENGENDALIAN SOSIAL.ppt
 
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaanPermainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
 
RHK Jabatan Kep Sekolah dan Bukti Dukung.pdf
RHK Jabatan Kep Sekolah dan Bukti Dukung.pdfRHK Jabatan Kep Sekolah dan Bukti Dukung.pdf
RHK Jabatan Kep Sekolah dan Bukti Dukung.pdf
 
PPT LANDASAN PENDIDIKAN.pptx tentang hubungan sekolah dengan masyarakat
PPT LANDASAN PENDIDIKAN.pptx tentang hubungan sekolah dengan masyarakatPPT LANDASAN PENDIDIKAN.pptx tentang hubungan sekolah dengan masyarakat
PPT LANDASAN PENDIDIKAN.pptx tentang hubungan sekolah dengan masyarakat
 
Kisi-kisi Soal PAT Matematika Kelas 3 SD
Kisi-kisi Soal PAT Matematika Kelas 3 SDKisi-kisi Soal PAT Matematika Kelas 3 SD
Kisi-kisi Soal PAT Matematika Kelas 3 SD
 
ppt landasan pendidikan Alat alat pendidikan PAI 9_
ppt landasan pendidikan Alat alat pendidikan PAI 9_ppt landasan pendidikan Alat alat pendidikan PAI 9_
ppt landasan pendidikan Alat alat pendidikan PAI 9_
 
ppt profesionalisasi pendidikan Pai 9.pdf
ppt profesionalisasi pendidikan Pai 9.pdfppt profesionalisasi pendidikan Pai 9.pdf
ppt profesionalisasi pendidikan Pai 9.pdf
 
AKSI NYATA MODUL 1.3 visi dan prakarsa perubahan
AKSI NYATA MODUL 1.3 visi  dan prakarsa perubahanAKSI NYATA MODUL 1.3 visi  dan prakarsa perubahan
AKSI NYATA MODUL 1.3 visi dan prakarsa perubahan
 

Ppt m2 kb2 CERITA WAYANG RAMAYANA LAKON ANOMAN DUTA

  • 1. MODUL BAHASA JAWA UNGGAH-UNGGUH BASA NGOKO ALUS Kenfitria Diah Wijayanti, S.S., M.Hum. Dr. Raheni Suhita, M.Pd Hak cipta © Direktorat Pembelajaran, Dit Belmawa, Kemenristekdikti RI, 2019
  • 2. Sub Pokok Materi 1 • Capaian Pembelajaran Mata Pelajaran Mampu berkomunikasi dan menyampaikan ide dalam bahasa Jawa secara terampil, baik lisan maupun tulis dengan menggunakan kosakata dan tata bahasa yang sesuai dalam konteks resmi dan tidak resmi berdasarkan kaidah bahasa dan unggah-ungguh bahasa Jawa yang tepat setara tingkat C (Standar Common European Framwork of Reference for Languages). • Sub Capaian Pembelajaran Mata Kegiatan 1. Bisa ngandharake tegese ngoko alus. 2. Bisa ngandharake titikane ngoko alus. 3. Bisa niteni tetembungan ngoko alus. • Pokok-pokok Materi 1.Tegese Ngoko Alus 2.Titikane Ngoko Alus 3.Tetembungan Ngoko Alus
  • 3. MATERI • Tegese Ngoko Alus • Titikane Ngoko Alus • Tetembung Ngoko Alus
  • 4. Tegese Ngoko Alus Ngoko alus yaiku unggah-ungguh basa sing ngemot leksikon ngoko, leksikon netral, lan leksikon krama. Leksikon krama digunakake kanggo atur pakurmatan marang mitra wicara. Padatan leksikon krama sing digunakake awujud tembung aran, tembung kriya, lan tembung sesulih. Manawa ana leksikon krama andhap, padatan awujud tembung kriya utawa tembung aran (Sasangka, 2007). Miturut Harjawijana & Supriya (2009: 51) basa ngoko alus saged mbangun swasana ingkang endah lan elok. Uwong sing nggunakake basa ngoko alus anggone omongan karo uwong sing duwe status luwih asor, tetembungan dhasare awujud ngoko antuk tambahan leksikon krama utawa krama inggil supaya tuwuh rasa sing rumaket. Dadi ora ana let (jarak) tumrap uwong sing diajak micara. Sejene kuwi, leksikon krama lan krama inggil sing kacampur bisa nuwuhake rasa urmat.
  • 5. Titikane Ngoko Alus Unggah-ungguh basa ngoko alus bisa katitik saka: a. Dumadi saka leksikon ngoko/netral + leksikon krama/krama inggil. b. Tetembungan kang gayutan karo wong sing diajak guneman utawa wong liya sing dirembug nggunakake krama inggil. c. Tetembungan sing kanggo awake dhewe nggunakake ngoko lugu utawa krama andhap. d. Tembung sing diowahi krama inggil mung tembung linggane. e. Leksikon krama inggil awujud tembung aran, tembung kriya, lan tembung sesulih. f. Wuwuhan awujud ater-ater (afiks), seselan (infiks), lan panambang (konfiks) tetep ngoko.
  • 6. Tetembungan Ngoko Alus Tetembungan sing padatane ana ing ragam ngoko alus yaiku dhasare ngoko utawa leksikon netral, krama, lan krama inggil. Tembung sing kanggo awake dhewe nggunakake ngoko utawa leksikon netral. Manawa kanggo mitra wicara utawa ngrembug wong liya lumrahe nganggo krama lan krama inggil. Ing ngisor iki ana tuladha tetembungan ngoko sing duwe krama lan krama inggil.
  • 7. Tuladha tembung ngoko sing duwe karma, lan karma inggil No Ngoko Krama Krama Inggil Arti 1 Akon Aken Dhawuh Menyuruh 2 Aku Kula Ingsung/Adalem Aku/Asaya 3 Adhep Sowan Marak Menghadap 4 Anggo Angge Agem Pakai 5 Anom/Enom Anem/Enem Timur Muda 6 Apa Menapa Punapa Apa 7 Aran/Jeneng Nama Asma Nama 8 Arep Ajeng/Badhe Kersa Akan/Mau/Ingin/ Berkehendak 9 Aten-aten Memanahan Penggalihan Perasaan Hati 10 Ati Manah Penggalih Hati 11 Awak Badan Salira Badan 12 Ayo Manga Suwawi Ayo/Mari 13 Batur/Mbatur Rencang/ Ngrencang Abdi/ Ngabdi/ Suwita Abdi/ Pembantu/ Mengabdi lumantar Subroto, dkk, 2008: 131-136
  • 8. Tuladha tembung ngoko sing duwe karma, lan karma inggil No Ngoko Krama Krama Inggil Arti 14 Bayi/Bayen Gadhah Lare Babaran Bayi/ Bersalin 15 Bebed/ Jarit/ Tapih Sinjang Nyamping Kain Panjang 16 Beburu/ Mbeburu Bebujeng/ Mbebujeng Mbebedhag Berburu 17 Ben/ Bene/ Kareben Kajengipun Kersanipun Biarlah 18 Bobot Awrat Wawrat Berat 19 Bojo/ Bebojoan Semah/ Sesemahan Garwa Suami-istri/ Bersuami-istri 20 Brengos Rawis Gumbala Kumis 21 Budi Manah Penggalih Budi Pekerti/ Hati 22 Bungah Bingah Rena Senang/ Gembira 23 Cangkem Lisan Tutuk Mulut 24 Cekel Cepeng Asta Pegang/ Tangkap 25 Celathu Wicanten Ngendika Berbicara 26 Dandan Dandos Busana Berbusana/ Berhias lumantar Subroto, dkk, 2008: 131-136
  • 9. Tuladha tembung ngoko sing duwe karma, lan karma inggil No Ngoko Krama Krama Inggil Arti 27 Deleh Suka Paring Letak 28 Deleng Tingal Priksa Lihat 29 Dhek Kala Nalika Ketika 30 Dheweke Piyambakipun Panjenenganipun Ia/ Dia 31 Dhuwur Inggil Luhur Tinggi 32 Dokok Dekek Paring Letak 33 Embuh Kilap/ Boten Mangertos Duka/ Nyuwun Duka Entah/ Tidak Tahu 34 Endhas Sirah Mustaka Kepala 35 Enggo Engge Agem Pakai 36 Gawa Bekta Ampil Bawa/ Pinjam 37 Gawan Bektan Ampilan Bawaan/ Pinjaman 38 Gawe Damel Ngasta Buat/ Membuat 39 Gelem Purun Kersa Mau lumantar Subroto, dkk, 2008: 131-136
  • 10. Tuladha tembung ngoko sing duwe karma, lan karma inggil No Ngoko Krama Krama Inggil Arti 40 Gugah Gigah Wungu Bangun 41 Gugu Gega Ngestokaken Dhawuh Menurut 42 Gunem Ginem Ngendika Bicara/ Nasihat 43 Guneman Gineman Ngendikan Berbicara 44 Imbuh Imbet Tanduk Tambah 45 Jaluk Tedha Pundhut/ Suwun Pinta 46 Jamu Jampi Loloh/ Usada Obat/ Jamu 47 Jaran Kapal Kudha/ Tuladha Kuda 48 Jarit Sinjang Nyamping Kain 49 Jejamu Jejampi Loloh Berobat 50 Jungkat Serat Pethat Sisir lumantar Subroto, dkk, 2008: 131-136
  • 11. Rangkuman Ngoko alus yaiku unggah-ungguh basa sing ngemot leksikon ngoko, leksikon netral, lan krama. Basa ngoko alus bisa mbangun swasana sing endah lan elok uga kebak rasa urmat ananging sesambungane rumaket. Titikane ngoko alus yaiku: dumadi saka leksikon ngoko/netral + leksikon krama/krama inggil; tetembungan kang gayutan karo wong sing diajak guneman utawa wong liya sing dirembug nggunakake krama inggil; tetembungan sing kanggo awake dhewe nggunakake ngoko lugu utawa krama andhap; tembung sing diowahi krama inggil mung tembung linggane; leksikon krama inggil awujud tembung aran, tembung kriya, lan tembung sesulih; wuwuhan awujud ater-ater (afiks), seselan (infiks), lan panambang (konfiks) tetep ngoko.