Plenaire sessie: Move your brain – Prof. Dr. Evert Zinzen en dra. Inge Bogaert (auditorium Q)

1. 11 maart 2015

2. Scholenrelaties
Jef Van Laer

3. Scholen @ VUB
• Interfacultair Departement Lerarenopleiding
• Bezoek de campus met de klas
• Wetenschapscommunicatie

4. Nascholingen & contactdagen
• Nascholingsaanbod lerarenopleiding
• Provinciale contactdagen:
leerstoornissen
• Wemmel, 28/04
• Gent, 30/04
• Hasselt, 05/05
www.vub.ac.be/leraren

5. Op campusbezoek
www.vub.ac.be/leraren

6. Wetenschapscommunicatie
www.wtnschp.be

7. Contacteer ons!
vub.ac.be/leraren
scholen@vub.ac.be
wtnschp.be

8. Plenaire sessie: Move your brain
prof. dr. Evert Zinzen & dra. Inge Bogaert

11. Hoeveel bewegen?
Internationale standaard voor beweging volwassenen:
(ACSM position stands)
• Sportnorm: 3 x 30 min sporten/week
• Beweegnorm: 30 minuten/dag matige (tot zware)
intensiteit
• Stappennorm: 10.000 stappen/dag

12. Huidige situatie
• EU (<30 min MVPA) 66%
• Belgie (<30min) 45,5% (35% vrouwen)
• Fysiek inactiviteit (EUROPA) stijging van 39% -> 42%
(2009 -> 2013)
(bron: eurobarometer 2013)
Ruim helft Belgen doet zelden of nooit aan sport
24/03/2014 om 14:23 door llo, msn | Bron: De Standaard/Belga

14. Sedentaire
activiteit
FA
Sedentaire
activiteit
FA
Sedentaire
activiteit
FA
maaltijd 1 uur
+
metingen
G2
G1 Sedentaire activiteit Sedentaire activiteit Sedentaire activiteit
1 uur
+
metingen
1 uur
+
metingen
ü G 2 minder plasma glucose en Triglycerides => symptomen metabool syndroom
ü á sedentair => minder spiermassa

15. Staan Fysiologisch verklaard:
- Houdingsspieren => moeilijk vermoeibaar
- In houdingsspieren veel Enzymen die LDL -> HDL door
gebruik van plasma glucose en lipoproteïnen
Maar leraren staan toch altijd?
Let wel: langdurig staan ook niet goed!

16. Take Home Message:
• Afwisseling van houdingen is de boodschap
• We moeten meer bewegen (niet noodzakelijk sporten!)
• Bewegen moet fun zijn. Zoek naar wat je graag doet!

18. Hoe passen we dit toe op een dag als
vandaag?

19. Beweging ter promotie van gezondheid bij
Vlaamse leraren en schoolpersoneel
dra. Inge Bogaert
Promotor: Prof Dr E.Zinzen & Prof Dr K.De Martelaer
Copromotor: Prof Dr P.Clarys & Prof Dr B.Deforche
Studie en Ontmoetingsdag 11/03/2015

20. v v
v
v
v

21. Actieplan voeding en gezondheid
2008-2015
=> Strategie 4: Gezond bewegen en evenwichtiger eten bij
de werkende bevolking
EVALUATIE - REVIEW Proper 2002/2003;Conn 2009; Van Dongen 2011;
Heeft beweging op het werk wel een positieve invloed?
Beweging op het werk
Invloed
Absenteïsme +
Stress/depressie +
Fysieke fitheid /
musculoskeletale problemen
+

22. Bewegingsinterventies
↑ School ↑ Werk
↓ leraren &
schoolpersoneel

23. INDICATORENBEVRAGING VIG-ez (2012)
- 2009-2012: positieve evolutie
- Fietsvergoeding (23%); dienstfietsen (15%);
trapgebruik 17%; personeelscompetitie (23%)
- 1 op 3 scholen neemt geen enkel initiatief om
personeel aan te sporten meer te bewegen
Evaluatie van gezondheidsbeleid voor
schoolpersoneel

24. Beweging ter promotie van gezondheid bij
Vlaamse leraren en schoolpersoneel
1. Hoe actief zijn de leraren +
associatie beweging/gezondheid?
2. Bewegingsinterventie?
Fysieke activiteit Interventie

25. Hoe actief zijn de leraren?
Online vragenlijst
Fysieke activiteit
§ 105 secundaire scholen, at random
geselecteerd in Vlaanderen
§ Response: 1066 leraren
§ Gem. leeftijd 40.25 (±9.7) jaar
§ Gem. BMI 24.5 (±4.1) kg/m²
§ 68% vrouwen
(Resultaten in Bogaert et al. 2014a)

26. 66% van de leraren voldoen aan de
aanbevelingen voor beweging
Teachers (n=1066)
> 150 minuten
Matige tot zware fysieke
activiteit per week
66%
Minuten matige tot zware
fysieke activiteit per dag
63 min
(SD=54,1)
Flemish High
Educated (National
Survey 2008)
49%
58
min
<
t-value =5,6 p<0,05
Fysieke activiteit

27. Conclusie - Hoe actief zijn de leraren?
• 34% van de secundaire school
leraren halen de aanbevelingen niet
à Vrouwen
à ASO/TSO
à theoretische vakken
Fysieke activiteit

28. Associaties Fysieke Activiteit en gezondheid
§ FA op het werk <> negatieve gezondheid
§ Lang rechtstaan?
§ FA in vrije tijd<> positieve gezondheid
§ hogere tolerantie tegen stress
§ autonomie/intrinsieke motivatie
Fysieke activiteit

29. Beweging ter promotie van gezondheid bij
Vlaamse leraren en schoolpersoneel
1. Hoe actief zijn de leraren +
associatie beweging/gezondheid?
2. Bewegingsinterventie?
Interventie

30. Inhoud bewegingspromotie voor
schoolpersoneel
Te weinig infrastructuur
Geen infrastructuur op school
Niet bruikbaar tijdens de pauzes
Geen douches /kleedkamers
Andere taken tijdens de schooluren
Voorbereidingswerk
Bijlesgeven of administratieve taken
Moeilijk te plannen
Te heterogene groep om samen te sporten
Geen steun van schoolmanagement
Logistieke obstakels om actief te zijn op school
(Bogaert et al. 2014a; HealthEduJ)
Interventie

31. Inhoud bewegingspromotie voor
schoolpersoneel
Willen niet actief zijn samen met collega’s of met leerlingen
Beweging niet ontspannend
Voor en na school – andere verantwoordelijkheden/planning
Familiale planning/verplichting
Verkeer/file
Individuele obstakels om actief te zijn op school
(Bogaert et al. 2014a; HealthEduJ)
Klassieke bewegingspromotie NIET ideaal
Interventie

32. Pilootproject sept 2014 – april 2015
10.000 stappen voor leraren en
schoolpersoneel
Interventie

33. WAT is 10.000 stappen voor leraren en
schoolpersoneel ?
• Stapinterventie
• Promotie van laagdrempelige en
dagelijkse beweging
• 10 Nederlandstalige Brusselse
scholen secundair onderwijs
• 17 weken
Interventie

34. HOE 10.000 stappen voor leraren en
schoolpersoneel ?
Promotie van ’10 000 stappen.be’
Interventie

35. HOE 10.000 stappen voor leraren en
schoolpersoneel ?
ACTIES ter promotie van 10,000
stappen bij schoolpersoneel!
Interventie

36. Workshops reeks 1
• In het zakje vind je een programma van de dag terug
• Kleuren op je programma verwijzen naar een locatie op de
VUB campus. Volg de personen met de gekleurde T-shirts en
een bordje met de naam van je gekozen workshop naar de
juiste locatie.
• Volg de SOM-medewerkers op de esplanade
• Na de workshop wordt u vriendelijk uitgenodigd op het
bewegingsparcours.

37. Programma
• 09u00 ontvangst en registratie
• 9u30 – 10u30 Plenaire sessie: move your brain
• 10u30 – 12u00 workshop 1
• 12u00 – 13u30 Lunch met wetenschappen- en
bewegingsparcours
• 13u30 – 15u00 Workshop 2
• 15u00 – 16u00 Presentatie en debat: Wat doen bewegen,
meertaligheid en wetenschappen met het brein?
• 16u00 Receptie