Overzicht van activiteiten en effecten van Sportieve Gezonde School 2015: diversiteit en leren in de gymles, effect op motivatie voor gym bij leerlingen.

1. Rapportage 2015

2. Aanleiding
Sportieve Gezonde School vindt sinds 2014 plaats op basisscholen in
de provincie Groningen. Het doel is om bij te dragen aan een
gezonde ontwikkeling en een duurzaam actieve leefstijl van
kinderen. Kinderen krijgen gedurende zestien weken (extra)
bewegingsonderwijs van een sportcoach. Daarnaast krijgen zij extra
beweegmomenten aangeboden tijdens en na schooltijd. Uit het
onderzoek in 2014 en 2015 kwam naar voren dat het aantal
beweegmomenten van de kinderen en de kwaliteit van het
bewegingsonderwijs was toegenomen. In dit onderzoek keken we
naar de effecten hiervan op onder andere de motivatie voor de
gymles.
Aanpak van het onderzoek
Doel van het onderzoek
Inzicht geven in het effect van Sportieve Gezonde School op de
motivatie voor de gymles. Dit is belangrijk voor het ontwikkelen van
betere bewegingsvaardigheden en dit draagt bij aan een langdurig
actieve leefstijl. Daarnaast met sportcoaches evalueren wat goed en
niet goed loopt bij de uitvoering van Sportieve Gezonde School.
Bij aanvang en direct na afloop van de 16 weken vulden leerlingen
een vragenlijst in over Relatie, Competentie en Autonomie tijdens de
gymles (van Aart, 2014) Deze drie begrippen zijn van invloed op
motivatie.
Voorbeeldvraag Relatie: “Tijdens de gymles heb
ik een goed contact met de gymmeester omdat
ik mijzelf kan zijn.”
Voorbeeldvraag Competentie: “Tijdens de
gymles heb ik het gevoel dat ik goed ben in gym.”
Voorbeeldvraag Autonomie: “Tijdens de gymles
doen we oefeningen die ik zelf ook zou kiezen.”
Rapportage 2015

3. Foto: Colette Vrolijk

4. Effect van Sportieve Gezonde School op de gymles
32%
68%
25%
75%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Niets/weinig (Redelijk) veel
gymles Groepsleerkracht gymles Sportcoach
35%
65%
21%
79%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Weinig (Redelijk) veel
gymles Groepsleerkracht gymles Sportcoach
In de lessen die worden gegeven door de sportcoach
ervaren de leerlingen een grotere mate in diversiteit in
aanbod: 79% zegt in deze lessen redelijk veel of heel veel
verschillende dingen te doen. Dit is belangrijk voor de
ontwikkeling van de motoriek.
In figuur 1 is te zien dat van de gymlessen die gegeven
worden door de sportcoach meer leerlingen vinden dat ze
hierin veel leren. Het percentage kinderen dat weinig zegt te
leren van de gymlessen is 7% lager bij de lessen die worden
gegeven door de sportcoach.
Figuur 1: hoeveel leer je in de
gymles?
Figuur 2: doe je veel verschillende
dingen in de gymles?

5. 3,9 4 3,8
2,8
4 4.1
3,9
3
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
Relatie docent Relatie klas Competentie Autonomie
Figuur 3: Scores op motivatie onderdelen
Gymles Groepsleerkracht Gymles Sportcoach
Effect Sportieve Gezonde School op Motivatie voor gym
In figuur 3 is te zien dat er een kleine positieve trend is voor de
gymlessen van de sportcoach op alle motivatie-onderdelen;
Leerlingen hebben een goede relatie met de sportcoach en hun
klasgenoten in die lessen (relatie). Ook sluiten de lessen goed
aan bij wat zij willen doen (autonomie) en hebben ze het gevoel
dat ze kunnen wat er van hen wordt gevraagd (ze voelen zich
competent). Dit is belangrijk voor de motivatie voor de gymles.
“Het beter leren bewegen is zeker aan de orde. Als ik zie wat ze
toen konden en nu. Ze speelden bijvoorbeeld wel basketbal,
maar de regels werden niet toegepast, zelfs in groep acht niet.
Nou, als je op de middelbare school gaat basketballen gaat dat
echt volgens de regels. Dus dat doen we nu ook.”
- sportcoach Sportieve Gezonde School
Foto: Danny Schudde

6. Evaluatie met sportcoaches Conclusie en aanbeveling
Welk resultaat is er bereikt?
• Kwalitatief beter bewegingsonderwijs: jaarplannen
gemaakt, beter bewegende leerlingen
• Pleinspelen op alle scholen, vaak met inzet van leerlingen
als sportpleincoaches
Tips
“Vroeg een oriënterend gesprek hebben over wat de
school zelf wil, wat ze van mij verwachten. Verwachtingen
van jezelf goed duidelijk maken bij de school: het is
ondersteunen, niet overnemen. Stem de dagen waarop je
activiteiten laat plaatsvinden goed af op de school en wat
er in de omgeving plaatsvindt. Stel een schoolcoördinator
aan.”
– sportcoach Sportieve Gezonde School
• Gymlessen die door de sportcoach Sportieve Gezonde School
worden gegeven leiden waarschijnlijk tot gemotiveerdere
leerlingen. Dat kan op termijn zorgen voor een betere
motorische ontwikkeling en wellicht tot een actieve leefstijl op
de lange termijn.
• In het vervolg van Sportieve Gezonde School zou de sportcoach
de groepsleerkracht nog meer kunnen ondersteunen om de
gymles die de groepsleerkracht zelf geeft nog uitdagender,
leerzamer en leuker te maken.
© Remo Mombarg en Alien van der Sluis
Foto: Colette Vrolijk