penggolongan kata dalam bahasa melayu. ia tergolong di dalam bidang linguistik terapan bahasa melayu.

1. Golongan kata
 Penggolongan kata ialah proses menjeniskan
perkataan berdasarkan keserupaan bentuk dan fungsi
dengan anggota lain atau golongan yang sama.
 Dalam Bahasa Melayu ada empat bentuk golongan
kata :
I. Kata Nama
II. Kata Kerja
III. Kata Adjektif / Sifat
IV. Kata Tugas

2. Golongan kata nama
 Kata nama menunjukkan nama benda, naam orang,
nama tempat dan nama perkara. Kata nama ialah
sejumlah perkataan yang boleh menjadi unsur inti
bagi binaan frasa dan lazimnya perkataan demikian
menamakan orang, tempat, benda atau konsep.

3.  Kata nama boleh dikelompokkan kepada tiga jenis :
a) Kata Nama Khas
 kata nama yang merujuk kepada nama sesuatu benda
yang khusus dan ejaannya berpangkalkan huruf besar.
 Ia terbahagi kepada tiga :
 Kata Nama Khas Hidup Manusia – contoh : Lina,
Ahmad, Tun Abdul Razak
 Kata Nama Khas Hidup Bukan Manusia – contoh :
Tompok, Si Belang, Jalak, Jibrail
 Kata Nama Khas Tidak Hidup – Balakong, Proton Saga,
Parit Buntar, Pasar Seni, Planet Marikh.

4.  Kata Nama Am
 kata nama yang merujuk kepada benda-benda atau
perkara yang umum sifatnya.
 Ia terbahagi kepada dua :
a. Kata Nama Am Abstrak
•
jenis kata nama yang bukan berkonsepkan
kebendaan, contohnya
roh, angin, kedamaian, kemerdekaan, demokrasi.
b. Kata Nama Am Konkrit
•
kata nama yang berkonsepkan kebendaan, contohnya
sungai, isteri, bapa, kambing.

5. Kata Ganti Nama
kata ganti nama terbahagi kepada :
a.
Kata ganti nama tunjuk
•
•
kata nama yang berfungsi merujuk kepada sesuatu perkara atau benda
ada dua : itu ( merujuk kepada benda yang jauh) dan ini (merujuk kepada
benda yang dekat)
Kata ganti nama diri – kata ganti nama yang menjadi pengganti nama
sesuatu benda, perkara atau manusia. Kata ganti nama diri pula boleh
dibahagikan kepada:
b.
Kata ganti nama diri tanya – jenis kata yang berfingsi menanyakan hal
benda, perkara atau manusia. Terdapat tiga bentuk :
 Siapa  merujuk kepada orang
 Apa  merujuk kepada benda atau perkara
 Mana  merujuk kepada benda
i.
ii.
Kata ganti nama diri orang – jenis ganti nama yang merujuk kepada
manusia yang terdiri daripada tiga kategori :
 orang pertama  saya, aku, beta, patik, kita
 orang kedua  saudara, kamu, awak, engkau, anda
 orang ketiga  ia, dia, beliau, mereka, nya.

6. Golongan kata kerja
 Kata kerja berperanan untuk menunjukan sesuatu
perbuatan atau sesuatu keadaan. Kata kerja dapat
dibahagikan seperti berikut:
a. Kata Kerja Transitif :
• Kata Kerja Transitif Aktif
• Kata Kerja Transitif Pasif
b. Kata Kerja Tak Transitif :
• Kata Kerja Tak Transitif Berpelengkap
• Kata Kerja Tak Transitif Tak Berpelengkap

7. Kata kerja transitif
 Kata kerja transitif ialah kata kerja yang mesti diikuti oleh
objek untuk melengkapkan maksud. Objek yang
mengikuti kata kerja transitif ialah frasa nama.
Contoh :
 Suhaina menjahit baju kurung untuk adiknya.
 Emak memotong buah tembikai yang baru dibelinya.
i.
Kata kerja transitif aktif ialah kata kerja yang berfungsi
dalam ayat aktif dan menerima awalan ‘men’ dengan
atau tanpa akhiran ‘kan’ atau ‘i’.
Contoh :
 Mastura mencuci pakaian di dalam bilik air
ii. Kata kerja transitif pasif pula ialah kata kerja yang
berfungsi dalam ayat pasif. Kata kerja yang terhasil dari
proses transformasi ayat aktif menjadi ayat pasif akan
mewujudkan kata kerja transitif pasif.
Contoh :
 Pakaian dicuci oleh Mastura.

8. Terdapat beberapa cara yang dapat
membantu untuk mengenali kata
kerja transitif :
 Mengemukakan pertanyaan ‘apa’ selepas
sesuatu kata kerja, sekiranya sesuatu jawapan
boleh diperolehi, maka kata kerja tersebut
adalah kata kerja transitif.
 Contoh : mengecat apa ?  mengecat rumah
 Apabila sesuatu kata kerja diberi imbuhan
terlebih dahulu, ini bermakna pada asalnya
perkataan ini bukannya kata kerja.
Contohnya perkataaan ‘mengecat’ berasal
daripada kata nama ‘cat’ selepas menerima
imbuhan ‘menge’.

9.  Setiap ayat yang menggunakan kata kerja transitif
mesti mengandungi dua kata nama, ini kerana
kata kerja transitif mesti dilakukan oleh seseorang
ke atas orang atau benda lain.
 Contoh : Sulaiman menembak burung gagak.
Sulaiman kata nama pelaku
Burung gagak  kata nama objek
menembak  kata kerja transitif

10.  Apabila membicarakan mengenai kata kerja transitif,
maka perlu diketahui tentang konsep objek tepat dan
objek sipi. Dalam sesuatu ayat yang mempunyai kata
kerja, ia boleh diikuti oleh dua ayat yang keduaduanya boleh menjadi objek.
 Contoh :
Abu membelikan kekasihnya seutas rantai emas.
membelikan  kata kerja transitif
rantai emas  objek tepat
kekasihnya  objek sipi
 Dalam ayat itu, objek tepat dapat dikenal pasti dengan
hanya bertanya ‘apa’ kepada kata kerja yang hadir
dalam ayat itu.

11. Kata kerja tak transitif
 Kata kerja tak transitif adalah kata kerja yang tidak
memerlukan objek atau pelengkap selepasnya. Kata
kerja tak transitif terbahagi kepada dua :
i. Kata kerja tak transitif tak berpelengkap
ii. Kata kerja tak transitif berpelengkap

12. Kata kerja tak transitif tak berpelengkap
 Kata kerja tak transitif tak berpelengkap adalah
bentuk kata kerja yang paling ringkas, iaitu boleh
berdiri sendiri tanpa diikuti oleh pelengkap atau
objek. Kata kerja jenis ini boleh terdiri daripada kata
kerja dasar (tanpa imbuhan) dan dengan imbuhan
awalan. Contoh : terbang, tidur, berlari, berenang.
 Kata kerja tak transitif dapat dikenali dengan bertanya
‘apa’ selepas kata kerja itu. Sekiranya tidak ada
jawapan, maka kata kerja itu adalah kata kerja tak
transitif kerana ia tidak ada objek. Contoh :
 Burung terbang  terbang apa ? (tiada jawapan)
 Adik berlari  berlari apa ? (tiada jawapan)

13. Kata kerja tak transitif berpelengkap
 Kata kerja transitif berpelengkap bermaksud kata
kerja ini perlu diikuti oleh pelengkap untuk
menyempurnakan maksud ayat.
Terdapat beberapa jenis pelengkap :
 Waktu . contoh : Ali duduk sejak tadi.
 Tempat . contoh : Kakak duduk di atas kerusi
 Cara . contoh : Ali duduk bersimpuh
 Sebab. contoh : Dia duduk kerana letih.

14.  Pelengkap ialah unsur ayat yang berfungsi
menyempurnakan maksud ayat. Jikalau pelengkap
dalam ayat tidak ada, ayat itu menjadi tidak gramatis.
Contoh :
 Sarah ingin menjadi peragawati
 Amri bertambah sayang kepada isterinya
 Jika tanpa pelengkap :
 Sarah ingin menjadi …(menjadi apa?)
 Ali bertambah…(bertambah apa?)
 Pelengkap hendaklah dibezakan dengan objek.
Pelengkap hadir selepas kata kerja tak transitif,
manakala objek pula hadir selepas kata kerja transitif
dengan tujuan melengkap maksud. Perlu diingat
bahawa kata kerja transitif sahaja dapat dipasifkan.

15.  Bagi mengenali sesuatu perkataan itu kata kerja atau
tidak, terdapat beberapa cara :
1. Kata kerja dapat digandingkan dengan kata bantu.
Contoh :
• minum  sudah minum
• sebaliknya : baju  sudah baju (tidak memberi
makna)
 Kaedah ini amat perlu apabila hendak membezakan
beberapa kata kerja yang kelihatan seakan-seakan kata
sifat.
2. Sesuatu perkataan itu diberi imbuhan tertentu seperti
‘ber’, ‘me’, ‘kan’,’i’ dan ‘di’

16. Kata sifat/adjektif
 Kata sifat ialah perkataan yang menjadi unsur inti
dalam binaan frasa adjektif. Ia boleh dikenal pasti dan
dibezakan dari kata nama atau kata kerja dengan
cirinya yang boleh didahului atau diikuti oleh kata
penguat. Kata sifat menceritakan sifat benda (kata
nama) dan sifat perbuatan (kata kerja).

17. Kata sifat alam Bahasa Melayu dibahagikan kepada sembilan
berdasarkan kriteria makna.

Kata Sifat Keadaan-memberi makna keadaan kata nama
yang diterangkan.
Contoh : orang jahat, budak pintar

Kata Sifat Warna-membawa makna warna untuk
menerangkan kata nama.
Contoh : langit biru, bibir merah.

Kata Sifat Ukuran-menyatakan ukuran kata nama.
Contoh : perahu panjang, pokok renek

Kata Sifat Bentuk-menerangkan mengenai bentuk kata
nama.
Contoh : jalan bengkok, mata bulat

18. 
Kata Sifat Jarak-menerangkan kata nama dari segi ruang.
Contoh : jalan pintas, kawan jauh.

Kata Sifat Waktu-memberi penjelasan konsep masa sebagai
unsur keterangan.
Contoh : makanan segera, rumah baru

Kata Sifat Cara -membawa makna keadaan kelakuan atau
ragam untuk menerangkan kata nama.
Contoh : air deras, hujan lebat

Kata Sifat Perasaan-memberi pengertian kepada konsep
perasaan yang terkandung dalam sesuatu kata nama.
Contoh : suka akan, penuh ragu

Kata Sifat Pancaindera-terdiri daripada yang memberi
makna rasa, pandang, dengar, bau dan sentuh.

19.  Terdapat beberapa cara yang boleh membantu untuk
mengenal pasti kata sifat :
i. Kata sifat boleh berganding dengan kata penguat
seperti amat dan paling, sama ada diletakkan di
hadapan kata sifat atau diakhirnya.
ii.
Kata sifat diberi imbuhan ‘ter’ dan ‘se’.

20. Kata tugas
 Kata tugas mempunyai tugas yang mustahak di dalam
ayat. Kata tugas tidak mempunyai makna tetapi ia
digunakan dalam ayat dan frasa untuk menjalankan
sesuatu tugas tatabahasa. Fungsi kata tugas ialah
menjadi penghubung, penentu, penguat, pedepan,
pembantu, penegas, penafi, pembenar, pemeri,
penanya dan penyeru.

21. Ada 16 jenis
kata tugas yang boleh
dikelompokkan
berdasarkan
kriteria
kedudukan dan fungsinya dalam binaan ayat,
iaitu :
- kata hubung
- kata penegas
- kata tanya
- kata nafi
- kata seru
- kata pemeri
- kata perintah
- kata sendi nama
- kata pembenar
- kata arah
- kata pangkal ayat
- kata bilangan
- kata bantu
- kata penekan
- kata penguat
- kata pembenda

22. Untuk memudahkan penghuraian, jenis kata ini
boleh dibahagikan kepada empat kelompok :
a) Kata Penyambung Ayat
 terdiri daripada satu jenis kata tugas sahaja, iaitu
kata hubung.
 Ia adalah sejumlah perkataan yang bertugas
menghubungkan dua binaan ayat atau lebih
menjadi satu ayat yang berlapis yang dikenali
sebagai ayat majmuk.
 Contoh : dan, atau, tetapi, serta, sebaliknya,
serana, supaya, walaupun.

23. b) Kata Praklausa
 sejumlah perkataan yang terletak perkataan yang
terletak dihadapan klausa iaitu yang terdiri daripada :
 kata seru : berfungsi melahirkan pelbagai bentuk ayat
yang menunjukkan perasaan. Contoh : aduh, cis,
aduhai, amboi.
 kata tanya : untuk menanyakan sesuatu atau menyoal
sesuatu. Contoh : mengapa , berapa, bila, bagaimana.

24.  Kata Perintah : perkataan yang bertujuan menimbulkan
sesuatu tindak balas. Ia diucapkan dengan nada
perintah, arahan, larangan, silaan atau permintaan.
Contoh : jangan, usah, sila, jemput, minta, tolong.
 Kata Pembenar : perkataan yang mengesahkan sesuatu
pertanyaan. Contoh : ya, benar, betul,
 Kata Pangkal ayat : perkataan yang hadir di bahagian
hadapan ayat yang menjadi penanda kesinambungan
ayat dalam wacana. Contoh :
hatta, maka, syahdan, adapun, alkisah.

25. c) Kata Prafrasa
 sejumlah perkataan yang terletak di hadapan frasa,
iaitu sama ada frasa nama, frasa kerja atau frasa
adjektif.
 Ia mendukung tugas-tugas maksud yang terkandung
dalam ayat seperti membantu, menguatkan,
menegaskan, menafikan, menyendikan,
menunjukkanarah dan membilang.
 terdapat 8 jenis kata prafrasa :

26. Kata Bantu : jenis perkataan yang bertugas
membantu frasa kerja, frasa adjektif dan frasa
sendi nama dengan menimbulkanmakna-makna
tambahan dari segi aspek waktu atau ragam. Kata
bantu boleh dibahagikan kepada dua kumpulan
Kata Bantu aspek yang bertugas menerangkan
sama ada perubatan itu sudah dilakukan, sedang
dilakukan atau akan dilakukan. Contoh : telah,
sudah, pernah, sedang, masih, akan, belum.

27.  Kata Bantu ragam bertugas menerangkan kemahuan atau
perasaan yang dirasai oleh orang yang melakukan
perbuatan tersebut. Contoh : hendak, mahu, harus, mesti,
boleh, dapat.
 Kata Penguat : berfungsi menguat maksud kata adjektif.
Contoh : terlalu, paling, sekali, benar, sungguh, amat.

28.  kata penegas : juga dikenali sebagai kata partikel. Ia
adalah sejumlah perkataan yang memberi penekanan
pada bahagian-bahagian tertentu dalam ayat. Ada dua
jenis kata penegas
 menegaskan hanya frasa predikat atau bahagian-
bahagiannya. Contoh : -kah, -tah, -lah.
 menegaskan kedua-dua bahagian ayat iaitu frasa nama
sebagai subjek atau bahagiannya atau frasa predikat
atau bahagian-bahagiannya. Contoh :
juga, jua, sahaja, pun, lagi, memang.

29.  Kata Nafi : perkataan yang menjadi unsur nafi frasa
frasa predikat iaitu frasa nama, frasa kerja,frasa
adjektif dan frasa sendi nama. Ada dua bentuk kata
nafi : bukan dan tidak.
 Kata Pemeri : ia adalah unsur yang menjadi pemeri hal
atau perangkai antara subjek dengan frasa-frasa utama
dalam predikat. Contoh : adalah, merupakan, ialah.
 Kata Sendi Nama : kata yang terletak di hadapan frasa
sendi nama. Kata sendi nama sentiasa hadir di
hadapan perkataan yang diterangkan olehnya. Contoh
: di, ke, dari, demi, tentang, seperti, terhadap.

30.  Kata Arah : sejumlah perkataaan yang hadir sebelum
frasa nama, lazimnya hadir sesudah perkataan sendi
nama untuk menunjukkan hala atau jurusan. Contoh :
atas, bawah, tepi, antara.
 Kata Bilangan : sejumlah perkataan yang menjadi
penerang jumlah pada frasa nama. Contoh : dua
puluh, segala, semua, para,banyak, masing-masing.

31. d) Kata Pasca
 ia adalah satu bentuk kata yang hadir selepas
perkataan. Bentuk itu ialah ‘-nya’ , yang berfungsi
sebagai penekan dan pembenda.
 Kata penekan ialah satu bentuk yang memberi
penegasan kepada kata yang bergabung dengannya.
Contoh :
 Lapisan ozon sesungguhnya semakin menipis.
 Kata pembenda pula ialah bentuk yang menjadikan
sesuatu perkataan yang bukan dari kata nama sebagai
kata nama. Contoh :
 Lajunya 100 km sejam.

32. Sekian terima kasih