3. Kaligirang pangkasaysayan
• Ang isinaalang-alang na unang pananakop ng
mga Kastila sa ating kapuluan ay ang pananatili
rito ni Miguel Lopez de Legazpi noong 1565,
bilang kauna-unahang Kastilang gobernador
heneral. At dito nagsimula ang panitikan ng mga
tao rito. Ang diwa ng pasimulang ito ay
nagpatuloy nang walang pagbabago hanggang
sa pagkakaroon ng digmaan sa Kabite noong
1872. Higit sa tatlong dantaon din ang
pananakop na ito ng mga Kastila. (1521-1565-
1872)
4. Mga Pagbabagong Naganap
sa Buhay ng mga Pilipino
• Nagbago ang anyo ng kanilang
pamamahay.
• Nagkaroon ng ng mga bahay na tisa at
bato.
• Nagkaroon ng sasakyang tulad ng
karwahe, tren at bapor.
• Magagandang kasangkapan tulad ng
piyano, muwebles at mga kagamitang pang
kusina.
6. Impluwensya ng mga Kastila sa
Panitikang Pilipino
1. Ang “Alibata”na ipinagmamalaki kaunaunahang abakadang
Filipino na nahalinhan ng alpabetong Romano.
2.Ang pagkakaturo ng Doctrina Cristiana na kinasasaligan ng
mga gawang makarelihiyon.
3. Ang wikang Kastila na naging wika ng Panitikan nang
panahong yaon. Marami sa mga salitang ito ang naging
bahagi ng wikang Filipino.
4.Ang pagkakalathala ng iba’t ibang aklat pambalarila sa
wikang Filipino tulad sa Tagalog, Ilokano, at Bisaya.
5. Ang pagkakaroon ng makarelihiyong himig ng mga
lathalain ng mga panahong yaon
7. 1. Doktrina Christiana
2. Nuestra Senora del
Rosario
3. Barlaan at Josaphat
4. Pasyon
5. Urbana at Felisa
Limang Unang Akdang
Panrelihiyon nalimbag sa
Panahon ng Kastila
8. ● Ito ay ang unang librong
nailathala sa Pilipinas na
nagsisilbing libre ng
panalangin.
● Tinutukoy nito ang mga
panalangin at mga
panuntunan bilang isang
Kristiyano.
Doktrina Christina
9. ● Ito ay ang pangalawang
aklat na nailimbag sa
Pilipinas ni Padre
Blancas de San Jose
Unibersidad ng Santo
Tomas.
● Naglalaman ng mga
talambuhay ng mga
santo, tanong at sagot
Novenas de Rosario de
Nuestra Seoradel Rosario
10. ● Ito ay ang unang
nobelang nailambag sa
Pilipinas na naisalin sa
Ilokano ni Padre Agustin
Meija.
● Nagbibigay ng mga aral
sa mga gawaing banal
sa pamamagitan ng
mga tauhang si Barlaan
Barlaan at Josaphat
11. ● Ito ay nauukol sa buhay at pag
hihirap ni Kristo na binabasa
tuwing mahal na araw.
Pasyon
850
Ang tauo hanggang mayaman
Marami ang kaibigan
Cung mahirap na, I ang buhay
Di batii’t, titigan
851
Gayon ngani itong mundo.
Magdaraya, t, walang toto
Parang lihis na totoo
Pangimbolo, I, nanalo
Sa calolowa nang tauo.
12. ● Isinulat ni Padre
Modesto de Castro na
tinaguriang, Ama ng
Klasikong Tuluyan sa
Tagalog.
● Nilalaman kabutihang
asal sa kabutihang asal
sa pamamagitan ng
sulatan nina ni Urbana
Urbana at Felisa
13. Mga Dulang
Panrelihiyon
• Panunuluyan
• Flores de mayo
• Santa Cruzan
• Tibag
• Senakulo
• Salubong
• Moro-moro
• Korilyo
• Sarswela
• Dung-aw
• Karagatan
• Duplo
• Duplo vs karagatan
• Saynete
• Pangangaluwa
14. Panunuluyan
● Ito ay isang
dulang
itinatanghal sa
lansangan na
tungkol sa
paghahanap sa
matutuluyan nina
Maria at Jose.
15. Flores De Mayo
● Ito ay ang pag-aalay
ng bulaklak kay Inang
Maria tuwing sasapit
ang Mayo bilang
pagkikilala at
pagpapauri sa kanya
kasabay ang pag-awit
ng dalit.
16. Santa Cruzan
● Ito ay prusisyon
isinasagawa sa huling
bahagi ng pagdiriwang
ng Flores de Mayo na
isinasalarawan ang
paghahanap sa Banal na
Krus ni Reyna Elena, ina
ni Constantino.
17. Tibag
● Ito ay pagtatanghal
sa buwan ng Mayo
bilang pagpupuri
kay Santa Elena
dahil sa
pagkakaganap ng
krus na
pinagpakuan ni
Kristo
18. Senakulo
● Ito ay dulang
nagsasalays
ay ng buhay
at
kamatayan
ng Poong
Hesukristo.
22. Sarswela
● Ito ay isang melodrama
ng pagtatanghal na
May kasamang awit na
may tatlong yugto at
may masidhing
damdamin: pag-ibig,
pagkasuklam,
paghihiganti.
23. Dung-aw
● Binibigkas nang paawit
ng isang naulila sa
piling ng bangkay ng
yumaong asawa,
magulang at kaibigan.
24. Karagatan
● Ito ay mula sa alamat
ng prinsesa na
naghulog ng singsing
sa karagatan at
nangangakong
pakakasalan ang
sinumang makukuha
nito.
25. Duplo
● Ito ay larong
paligsahan ng tula na
binibigkas bilang
paglalamay sa patay.
● Ito ay pagalingansa
pagbigkas ng tula
upang makipagdebate
na may sukat at
26. Duplo vs Karagatan
Karagatan Duplo
Mas nauna Pinalitan ang karagatan
May matanda, babae at lalaki Madalas dalawang lalaki ang nag lalabanan
May isang paraan ng pag lalaro Maraming ibat-ibang estilo
Parehong gumagamit ng kasabihan, parabula at makulay na lenguahe, at kumuha ng
taludtod galing sa panitikan.
Dahil dito, nakatulong sila sa pagunlad ng mga wikang Pilipino.
29. Mga akdang
pang wika
• Arte Y Regalas de la Lengua Tagala
• Compendio de la Lengua Tagala
• Vocabulario de la Lengua Tagala
• Vocabulario de la Iloka
• Vocabulario de la lengua Bicolana
• Vocabulario de la lengua Pampango
• Vocabulario de la Lengua Bisaya
30. • Sinulat ni Padre
Blancas de San
Jose at isinalin sa
Tagalog ni Tomas
Pinpin noong
1610.
Arte Y Regalas de la Lengua
Tagala
31. • Inakda ni Padre
Gaspar de San
Agustin noong
1703.
Compendio de la Lengua
Tagala
41. Panulaan
• Ang panulaan o tula ay isang uri
ng sining at panitikan na kilala
samalayang paggamit ng wika sa
iba't ibang anyo at estilo.
Pinagyayaman ito sa
pamamagitan ng pagagamit ng
tayutay.
42. ● Liriko o pandamdaming tula
● Awit – tungkol sa pag-ibig; hal.kundiman
● Dalit/Himno – tungkol sa pagpapala sa
Diyos, sa pagawit na pamamaraan.
● Elehiya – mapanglaw; tungkol sa
kamatayan o kalungkutan
● Oda – matayog na damdamin o kaisipan
(paghanga o pagbibigay parangal)
● Soneto – binubuo ng 14 taludtod o linya;
nangangailangan ng mabigat o matinding
pagkukuro-kuro
● Elehiya (Dalitlumbay) – mapanglaw;
tungkol sa kamatayan o kalungkutan
Mga uri ng
Tula
43. Ito ay naglalahad ng mga tagpo o pangyayari
sa pamamagitanng mga taludtod. Narito ang
apat na uri ng tulang ito:
● Epiko (Tulabuyani)
● Tulasinta (Metrical Romance)
● Tulakanta (Rhymed o Metrical Tale)
● Tulagunam (Ballad)
Tulang
Pasalaysay
44. Ito ay mga tulang isinasadula sa mga
entablado o iba pang tanghalan. Narito ang
mga uri ng tulang dula:
● Tulang Mag-isang Salaysay (Dramatic
Monologue)
● Tulang Dulang Liriko-Dramatiko
● Tulang Dulang Katatawanan (Dramatic
Comedy)
● Tulang Dulang Kalunos-lunos (Dramatic
Tragedy in Poetry)
● Tulang Dulang Madamdamin (Melodrama
in Poetry)
● Tulang Dulang Katawa-tawang-Kalunos-
lunos (Dramatic Tragi-comedy in Poetry)
● Tulang Dulang Pauroy (Farce in Poetry)
Tulang Dula
45. Ito ay tulang sagutan na itinatanghal ng mga
magkakatunggaling makata ngunit hindi sa
paraang padula. Ito ay paligsahan ng mga
katwiran at tagisan ng mga talino at tulain.
Ang sumusunod ang mga uri ng tulang
patnigan:
● Karagatan
● Duplo – kadalasang isinasagawa tuwing
may lamay. Ito ay sa anyo ng labanan, at
bilyako o bilyaka ang tawag sa mga
manlalahok nito.
● Balagtasan
● Batutian
Tulang
Patnigan
(Justice
Poetry)
46. ● Saknong – isang grupo ng mga salita sa
loob ng isang tula na may dalawa o higit
pang taludtod.
● Sukat – bilang ng pantig ng tula.
● Tugma – pinag-isang tunog sa hulihan ng
mga taludtod.
● Talinghaga – tumutukoy ito sa paggamit
ng matatalinhagang salita at tayutay.
Mga elemento
ng tula
47. Mga antas
ng tugma
1. TUGMANG KARANIWAN ANG
ANTAS
2. TUGMANG TUDLIKAN ANG ANTAS
3. TUGMANG PANTIGAN ANG ANTAS
4. TUGMANG DALISAY ANG ANTAS
Mga unang tugma
MAY BAGYO MA’T MAY RILIM
ANG OLA’Y TITIGISIN,
AKO’Y MAGPIPILIT DIN:
AKING PAGLALAKBAYIN
TULUYIN KONG HANAPIN
DIYOS NA AMA NAMIN.
