5. Kognitibo
● Kakayahan na kailangan
paunlarin.
● Ginagamit ang pag-isip upang
makaunawa at makaalam ng
bagong impormasyon.
5
Kasanayan
6. Ang pagbasa ay isang
kakayahan na dapat gawin ng
wasto at paulit-ulit upang
makakuha at makaunawa ng
mahahalagang impormasyon
gamit ang pag-iisip.
6
10. 10
Decoding: SIGHT WORDS
Sight Words
Mga salitang
walang katumbas
na larawan
Mga salitang hindi
binabaybay ayon sa
bigkas
Ang
Tulad
Laman
g
Akin
Iyo
Ng
Nang
mga
13. Decoding: Guided Reading
Guide Questions:
• Sino ang pangunahing tauhan? Sino
ang mga sumusuportang tauhan?
Ilarawan ang kanilang pisikal na
katangian at pag-uugali
• Saan ang tagpuan? Ilarawan ang
tagpuan ng kwento.
13
15. Pagkilala sa Iba’t-ibang Uri
ng Teksto
15
Layunin sa Pagkatuto
Natutukoy ang paksang tinalakay sa
iba’t ibang tekstong binasa.
Natutukoy ang kahulugan at katangian
ng mahahalagang salitang ginamit ng
iba’t ibang uri ng tekstong binasa.
16. 16
Iba’t-ibang Uri ng Teksto
Impormatib Deskriptib
Persuweysib Naratib
Prosidyural Argumentatib
17. 17
Tekstong Impormatib
• nagbibigay ng impormasyon,
kaalaman, at paliwanag tungkol
sa isang tao, bagay, lugar,
hayop, o pangyayari.
• sinasagot nito ang tanong na
‘ano,’ ‘sino,’ at kung minsan ay
‘paano.’
• Pawang impormasyon at
katotohanan lamang ang taglay.
18. Mga Uri ng Tekstong
Impormatib
18
1. Naglalahad ng totoong
pangyayari o kasaysayan.
Halimbawa: Naganap ang Bataan
Death March noong Abril 1942 sa
kasagsagan ng Ikalawang
Digmaang Pandaigdig.
Mga Uri ng Tekstong
Impormatib
19. Mga Uri ng Tekstong
Impormatib
19
Mga Uri ng Tekstong
Impormatib
2. Pag-uulat ng Impormasyon
Halimbawa: Francisco Domagoso
ang tunay na pangalan ni Isko
Moreno. Naging tanyag lamang
siya sa kaniyang screen name
kaya ito na rin ang naging
pangalan niya bilang politiko.
20. Mga Uri ng Tekstong
Impormatib
20
Mga Uri ng Tekstong
Impormatib
3. Pagpapaliwanag
Halimbawa: Bumaba ang mga
marka ni Leni dahil hindi siya
nakakuha ng pagsusulit.
21. 21
Tekstong Deskriptib
• tekstong naglalarawan
• mayaman sa mga salitang pang-
uri o pang-abay.
• Naglalayon na makapgpinta ng
imahe sa hiraya ng mambabasa
gamit ang limang pandama:
paningin, pang-amoy, pandama,
pandinig at panlasa
22. Mga Uri ng tekstong Deskriptib
Deskripsyong
Teknikal
Halimbawa:
Tatlong piraso na
lamang ng
tsokolate ang
laman ng pulang
kahong ibinigay
ni Benedicto.
22
Deskripsyong
Impresyunistik
Deskripsyong
Karaniwan
Halimbawa:
Namamalditahan
ako sa anak na
panganay ni
Aling Marta dahil
ramdam kong
hindi totoo ang
kaniyang
pagngiti sa atin.
Halimbawa:
Ang eskinita na
iyon ay masikip,
madilim, at
mayroong hindi
magandang
amoy.
23. 23
Tekstong Persuweysib
• naglalayong makapangumbisi o
makapanghikayat
• pagbibigay ng opinyon ng may
akda o nagsasalita
• Ang tono ng tekstong ito ay
sobhetibo kung saan nakabatay
ang manunulat sa kanyang mga
ediya.
24. Halimbawa ng Tekstong Persuweysib
iskrip sa patalastas
Pliers ng produkto
Networking
propaganda sa eleksyon
brochures na nanghihikayat
24
25. Elemento at paraan ng panghihikayat
Ayon kay Aristotle, may tatlong
elemento ang panghihikayat.
• Ethos – Paggamit ng kredibilidad
o imahe para makapanghikayat
• Pathos – Paggamit ng emosyon
ng mambabasa
• Logos – Paggamit ng lohika at
impormasyon
25
26. 26
Tekstong Naratib
• ito’y nasa anyong
nagsasalaysay.
• ito ay nagkukuwento
tungkol sa tiyak at
pagkakasunod-sunod
ng mga kaganapan.
27. 27
Tekstong Prosidyural
• ay parang mga manwal na
tumataglay ng kaalaman na
kailangan para sa isang gawain.
• nakasaad rin dito ang naaayon
na pagkasunod-sunod ng mga
gawain.
• Layunin nito na makapagbigay
ng malinaw na instruksyon.
28. 28
Tekstong Argumentatib
• ang pangunahing layunin ay
makapaglahad ng katuwiran.
• ang pangangatwiran ay nararapat
na maging malinaw at lohikal,
kahit pa ang layunin lamang nito
ay magpahayag ng opinyon sa
isang tiyak na isyu o usapin.
• tumutugon sa tanong na bakit
29. 29
Panuto: Pumili ng TATLO sa mga uri ng teksto. Ipakita ang
kaibahan ng bawat isa sa pamamagitan ng pagbibigay ng sariling
pakahulugan sa mga uri nito.Magbigay ng isang halimbawa na
maaring nabasa o napakinggan. Huwag kalimutang itala ang mga
pinagkunan ng impormasyon. (15pts)
(Written Work No. 1)
Uri ng Teksto
Kahulugan
Halimbawa
Sanggunian
30. Pagtukoy ng Kahulugan at
Katangian ng Mahahalagang
Salitang Ginamit ng
Iba’t-ibang Uri ng Tekstong
Binasa
30
32. Pagpapakahulugan sa Salita 32
1. Pagbibigay-kahulugan
Hal: pambihira – katangi-tangi
2. Pagbibigay ng iba pang kahulugan o
barayti ng salita
Hal: paghanga-pagmamahal
3. Pagbibigay ng mga halimbawa
Hal: Ang buhay ng tao ay parang isang gulong.
Minsan nasa ibabaw, minsan nasa ilalim. Minsan
ay nakararanas tayo ng hirap at minsan narnan
ay nakararanas ng ginhawa.
33. Pagpapakahulugan sa Salita 33
4. Paglalapi at pagsasama ng salita sa
pangungusap
Hal:
Lagi na lamang akong minamata ni Nene. (nang-
aapi o mababa ang pagtingin sa kapwa)
Matalas ang mata ni Totoy. (bahagi ng katawan)
5. Paggamit ng mga idyomatikong
pahayag at pagtatayutay
Hal: Di-maliparang uwak – malawak
36. 36
• ay isang bahagi ng
pakikipagtalastasan.
• kalipunan ng mga
simbolo, tunog at
mga kaugnay na
batas upang
maipahayag ang nais
sabihin ng kaisipan.
37. 37
Kategorya ng Wika
1. Pambansa
Hal: asawa, anak,
tahanan
2. Pampanitikan o
Panretorika
Hal: Kabiyak ng puso,
Bunga ng pag-ibig,
pusod ng pagmamahalan
Pormal na
Wika
1. Lalawigan
Hal: Papanaw ka na?
Nakain ka na?
Buang!
2. Kolokyal
Hal: meron – mayroon
nasan – nasaan
sakin – sa akin
3. Balbal
Hal: chicks
Pinoy
Impormal na
Wika
38. 1. Paghango sa mga
salitang katutubo
Halimbawa:
Gurang (matanda)
Bayot (bakla)
Barat (kuripot)
2. Panghihiram sa mga
wikang banyaga
Halimbawa:
Epek (effect)
Futbol (naalis)
Tong (wheels)
38
Karaniwang paraan ng
pagbubuo ng salitang balbal
3. Pagbibigay ng kahulugan ng
salitang tagalog
Halimbawa:
Buwaya (Crocodile)
Bata (Child/Girlfriend)
Durog (powdered/high in addiction)
Papa (father/lover)
39. Karaniwang paraan ng
pagbubuo ng salitang balbal
39
4. Pagpapaikli
Halimbawa:
Pakialam - paki
5. Paggamit ng Akronim
Halimbawa:
AWIT- AW ang sakIT
6. Pagpapalit ng Pantig
Halimbawa:
Lagpak / palpak -Bigo
7. Pagbabaliktad
Halimbawa:
Etneb- bente
8. Paghahalo ng Salita
Halimbawa:
Bow na lang ng Bow
9. Paggamit ng Bilang
Halimbawa:
45-Baril
40. 40
(Written Work No. 3)
Panuto: Gumawa ng sariling talaan ng mahihirap na
salitang nabasa. Itala ang mga salita, kabisahin ang
kahulugan nito at gamitin sa sariling pangungusap ang
salitang binigyang kahulugan upang maidagdag sa
kaalaman sa talasalitan. (30pts)
Salita Kahulugan
Sariling
Pangungusap
41. 41
Panuto: Sumulat ng isang tekstong
impormativ tungkol sa iyong sarili, pamilya,
komunidad, bansa, at daigdig na kinakaharap
ang problema kaugnay ng pandemyang
COVID-19. Salungguhitan ang mahahalagang
salita na ginamit sa loob ng teksto. Tukuyin
ang kahulugan at katangian nito. (30pts)
