1. Από τα σπήλαια …στους
ουρανοξύστες
Παρουσίαση εργασιών της Στ΄τάξης ( Στ΄1 & Στ΄2 )
του 1ου Δημ.Σχ. Καλυβίων
Σχ. Έτος : 2013-14
2. Η σημασία της κατοικίας
Ορισμός :
• χώρος διαμονής,
• φυσικό καταφύγιο,
• οικοδόμημα,
όπου ο άνθρωπος ζει
μόνιμα ή προσωρινά και
συνδέεται με βασικές
ανάγκες του ( προστασία ,
ασφάλεια, ψυχολογικές
ανάγκες)
Σκοπός της κατοικίας :
• Προστασία της ζωής και της
υγείας του ανθρώπου,
• Εξυπηρέτηση βασικών
λειτουργιών του ( θέρμανση,
τροφή, εργασία, ύπνος, ατομική
υγιεινή )
• Εξασφάλιση ηρεμίας και άνεσης,
• Χώρος σύνδεσης, αγάπης και
συντροφικότητας,
• Χώρος διαμόρφωσης της
προσωπικότητας του ατόμου.
3. Η σημασία της κατοικίας για τον άνθρωπο μέσα από
τα κείμενα και την παράδοση
Ορισμός σπιτιού :
• κτίσμα που χρησιμοποιείται ως κατοικία
• η κατοικία, ως ανεξάρτητο κτίσμα ή τμήμα ενός μεγαλύτερου
οικοδομήματος,
• Το εσωτερικό του ( οικιακός εξοπλισμός, οι δραστηριότητες των
ανθρώπων μέσα σε αυτό )
• Τα πρόσωπα που ζουν μαζί.
« Το σπίτι είναι ένας χώρος – κατάλυμα, ένας χώρος
προστατευμένος, οικείος και ασφαλής, ένα «δοχείο ζωής», όπως
αναφέρει ο Α. Κωνσταντινίδης. Εκεί γεννιέσαι, μεγαλώνεις
γερνάς » .
Τ. Παπαϊωάννου , Καθ. Αρχιτεκτονικής ΕΜΠ
4. Παροιμίες με θέμα το σπίτι
• Αν θες να φτιάξεις σπίτι άρχισε
από τα θεμέλια.
• Από στραβή καμινάδα, βγαίνει
στραβός καπνός.
• Η ομόνοια χτίζει σπίτια κι η
διχόνοια τα γκρεμίζει.
• Κάθε άνθρωπος είναι βασιλιάς
στο σπίτι του.
• Σπίτι που δεν το βλέπει ο ήλιος το
βλέπει ο γιατρός.
• Όποιος κατηγορεί το σπίτι του
πέφτει και τον πλακώνει.
• Καλύτερα καλύβα όπου γελούν,
παρά παλάτι που κλαίνε.
7. Γνωμικά
• Ο πιο ευτυχισμένος – είτε βασιλιάς, είτε χωριάτης –
είναι αυτός που βρίσκει γαλήνη στο σπίτι του.
Βόλφγκανγκ Γκαίτε, Γερμανός ποιητής & φιλόσοφος
• Αγαπώ ένα σπίτι όπου δε βλέπω τίποτα το
παραπανήσιο κι όπου βρίσκω κάθε τι που είναι
απαραίτητο.
Πιττακός ο Μυτιληναίος, εκ των επτά σοφών της Αρχ. Ελλάδος
• Σε τι χρειάζεται ένα σπίτι αν δεν έχεις έναν
υποφερτό πλανήτη να το βάλεις επάνω ;
Henry David Thoreau,( 1817-1862) Αμερικανός συγγραφέας
8. Η εξέλιξη της κατοικίας από τα
προϊστορικά χρόνια ως σήμερα
• Προϊστορικοί χρόνοι :
Από πολύ νωρίς ο άνθρωπος αναγκάστηκε να έχει έναν
κλειστό χώρο, για να προστατευτεί από τις άσχημες καιρικές
συνθήκες και από τα άγρια ζώα. Έτσι στην παλαιολιθική
εποχή ζούσε μέσα σε σπηλιές ή κάτω από πυκνόφυλλα
δέντρα . Αργότερα άρχισε να καλλιεργεί τη γη και η μόνιμη
κατοικία έγινε απαραίτητη. Ξεκίνησε να δημιουργεί
οικισμούς κοντά σε λίμνες και ποτάμια. Οι οικισμοί αυτοί
αποτελούνταν από καλύβες κατασκευασμένες από καλάμια
και λάσπη και είχαν σχήμα στρογγυλό ή ελλειψοειδές.
9. Νεολιθική περίοδος
Στον ελλαδικό χώρο έχουν
εντοπιστεί σε περιοχές της
Θεσσαλίας και της Μακεδονίας.
Ο πιο συνηθισμένος χώρος
προϊστορικού οικισμού για τις
περιοχές αυτές είναι ο τεχνητός
λοφίσκος , που ονομάζεται
«τούμπα». Λιμναίος οικισμός έχει
ανασκαφεί στη Δισπηλιό στην
Καστοριά. Ξύλινοι πάσσαλοι
στήριζαν επίσης ξύλινες
πλατφόρμες επάνω στις οποίες
στηρίζονταν τα σπίτια.
10. Αρχαία Ελλάδα
Η αρχαία ελληνική κατοικία χωριζόταν στο ιδιωτικό ( γυναικωνίτης)
και στο επίσημο μέρος ( ανδρωνίτης). Τα σπίτια ήταν συνήθως μονώροφα
και απλά, με βασικό δομικό στοιχείο τους το αίθριο, ένα είδος
εσωτερικής αυλής, γύρω από το οποίο αναπτυσσόταν το σπίτι. Ο
προσανατολισμός των οικιών ήταν με πρόσωπο προς το νότο. Οι αρχαίοι
Έλληνες είχαν να αντιμετωπίσουν καιρικές συνθήκες παρόμοιες με τις
σημερινές.
Στην κατασκευή των σπιτιών φρόντιζαν ώστε οι βορινοί τοίχοι να είναι
παχύτεροι και με τα ελάχιστα δυνατά ανοίγματα. Η είσοδος γινόταν από
την ανατολική και σπανιότερα από τη νότια πλευρά. Οι τοίχοι
φτιάχνονταν από λάσπη και πέτρες. Για καλύτερο δέσιμο και αντοχή των
υλικών χρησιμοποιούσαν μέσα στη λάσπη αυγά και μαλλί κατσίκας.
11. Χρήση φυτών για κλιματισμό !
Στη βόρεια πλευρά του
σπιτιού φύτευαν αειθαλή
δέντρα, όπως ελιές, ώστε
με το φύλλωμά τους να
εμποδίζουν το χειμωνιάτικο
κρύο βόρειο άνεμο. Στη
νότια πλευρά φύτευαν
φυλλοβόλα δέντρα, που το
χειμώνα επέτρεπαν στον
ήλιο να ζεσταίνει το σπίτι,
ενώ το καλοκαίρι
πρόσφεραν τη σκιά τους.
12. Βυζάντιο & Μεσαίωνας
Τα σπίτια των Βυζαντινών
είναι ανάλογα με την
οικονομική τους κατάσταση.
Οι μικροκαλλιεργητές έμεναν σε
ισόγειες στενόχωρες κατοικίες
με χαμηλές πόρτες και μικρά
παράθυρα.
Στην πόλη οι κατοικίες είχαν πέντε
ή και έξι πατώματα, ανάμεσα σε
στενούς δρόμους, χωρίς ήλιο.
Οι Δυνατοί ζούσαν σε διώροφα
σπίτια σκεπασμένα με
κεραμίδια, με εξωτερική σκάλα
και εξώστες, για θέα και
αναψυχή.
13. Βυζάντιο & Μεσαίωνας
Την εποχή του Βυζαντίου ( 4ος
– 15ος αι.) για λόγους
προφύλαξης από τους εχθρούς,
τα σπίτια χτίζονταν μέσα σε
οχυρωμένους οικισμούς
(κάστρα) . Τα αρχοντικά είχαν
συχνά και έναν πύργο για
προστασία.
Στο Μυστρά, την πόλη των
Κατακουζηνών και των
Παλαιολόγων διατηρούνται
ερειπωμένα εκτός από παλάτια και
πολλά ιδιωτικά οικήματα.
14. Μεσαίωνας
Δυτική Ευρώπη
( α ) Οι ευγενείς, όταν δε βρίσκονται σε
πόλεμο, απολαμβάνουν μια άνετη ζωή
στο κάστρο τους, που είναι σύμβολο
ασφάλειας και ισχύος. Η πέτρα με την
οποία είναι κτισμένα τα κάστρα αποτελεί
δείγμα γοήτρου και πλούτου.
( β ) Οι πλούσιοι αστοί, θέλοντας να
μιμηθούν τους ευγενείς, κτίζουν τα σπίτια
τους στις πόλεις με το ίδιο υλικό. Το
κάστρο, καθώς ταυτίζεται με το κύρος
ενός ατόμου ή μιας οικογένειας, συχνά
ισοπεδώνεται, όταν ο κάτοχος του
νικιέται.
15. Μεσαίωνας
( γ ) Οι χωρικοί κατοικούν σε
φτωχικές καλύβες. Το
αγροτικό σπίτι
κατασκευάζεται από λάσπη
και άχυρα ή ξύλο.
Περιλαμβάνει ένα και
μοναδικό δωμάτιο.
Παρόμοια είναι και η θέση
των εργατών και των
τεχνιτών στις πόλεις, οι
οποίοι ζουν σε μικρά ξύλινα
σπίτια ευάλωτα στη φωτιά,
χωρίς χώρους υγιεινής, σε
στενούς και ακανόνιστους
δρόμους.
16. Ελληνική παραδοσιακή κατοικία
• Σύνολο κατοικιών που χτίστηκαν
κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας
μέχρι τις πρώτες δεκαετίες μετά την
ίδρυση του ελληνικού κράτους( 1453
– 1830 ) .
Βασικές κατηγορίες είναι :
Τα νησιώτικα
Τα σπίτια της Ηπειρωτικής Ελλάδας.
Μορφές κατοικιών :
το μονόσπιτο, το διώροφο, τα αρχοντικά
18. • Η κύρια όψη του σπιτιού του
Δεσπότη είναι προς την αυλή, όπως
όλων των αρχοντικών των Ιωαννίνων.
Το σπίτι έχει ανατολικό
προσανατολισμό, ώστε από τον
ηλιακό -το μεγάλο δωμάτιο- να
υπάρχει θέα προς τη λίμνη και τον
ανοικτό ορίζοντα της πόλης. Η
εξαιρετική ποιότητα κατασκευής του
επιβεβαιώνεται από τα καμπύλα
ξύλινα πρέκια των παραθύρων και
τις, επίσης, ξύλινες παραστάδες τους.
Η φωτογραφία του κτιρίου ανάγεται
στα 1948, πριν αυτό ερειπωθεί, όταν
ακόμη έσφυζε από ζωή και κίνηση
και αποδίδεται με το φακό του
Άγγελου Καλογερίδη.
19. Νεοκλασικά κτίρια
• Τον νεοκλασικισμό έφεραν στην Αθήνα το 1830 οι
Βαυαροί και τον επέλεξαν ως επίσημο
αρχιτεκτονικό ρυθμό για τα δημόσια κτίρια.
• Κατά το 19ο αιώνα αλλά και στις αρχές του 20ου,
κτίστηκαν στην Αθήνα πολλά νεοκλασικά κτίρια. Η
απλότητα στο ύφος του σχεδιασμού και ο
σεβασμός που διατηρείται πάντα στη λαϊκή
παράδοση αποτελούν τα κυριότερα χαρακτηριστικά
του Νεοκλασικού Σπιτιού.
Ακολουθείται μια βασική δομή με συμμετρικές
προσόψεις και λιτές γραμμές, που αποπνέουν μια
διαχρονική κομψότητα.
• Το ακροκέραμο είναι σήμα κατατεθέν της
νεοκλασικής ελληνικής αρχιτεκτονικής.
• Η παρουσία αρχαιοελληνικών ρυθμολογικών
στοιχείων, η διατήρηση μέτρου και αρμονικών
αναλογιών χαρακτηρίζουν την νεοκλασική αρχι-
τεκτονική.
• Τα νεοκλασικά και νεοκλασικίζοντα κτήρια
γεφυρώνουν την προεπαναστατική εποχή με την
αναγέννηση του ελληνικού κράτους.
21. Σύγχρονες κατοικίες
Τα σύγχρονα σπίτια υπάρχουν
στις μέρες μας. Μπορούμε να
επιλέξουμε ένα από τους δυο
τύπους, τη μονοκατοικία ή την
πολυκατοικία.
Οι μονοκατοικίες είναι σπίτια
που ζει μια οικογένεια ή ένας
άνθρωπος μόνος του. Έχουν
μπαλκόνια, χώρους στάθμευσης,
και κάποια έχουν κήπο. Τα
βασικά υλικά τους είναι τούβλα
και τσιμέντο.
Οι πολυκατοικίες είναι κτίρια με
πολλούς ορόφους, που έχουν
διαμορφωθεί σε διαφορετικούς
χώρους κατοικίας , τα
διαμερίσματα. Συναντώνται σε
μεγάλες πόλεις όπου υπάρχει
λίγος χώρος για δόμηση.
22. Τα σπίτια του μέλλοντος
Αυτά τα σπίτια θα
υπάρξουν σε λίγα
χρόνια. Τα βασικά υλικά
τους θα είναι πέτρα,
μέταλλο και γυαλί. Θα
έχουν πισίνες,
μεγάλους κήπος και
αρκετά δέντρα. Αυτά τα
σπίτια θα είναι
φανταστικά !!
23. Σπίτια από όλο τον κόσμο !
Οι άνθρωποι κατασκευάζουν τα σπίτια τους ανάλογα και με
το κλίμα της περιοχής που ζουν. Έτσι στην Αφρική φτιάχνουν
καλύβες, στις πολικές περιοχές ιγκλού, στην Κίνα παγόδες,
ενώ οι Ινδιάνοι της Αμερικής κατοικούν σε τίπι.
