Morpolohiya ang tawag sa pag-aaral ng pinakamaliit na uri ng salita. This presentation helps the readers to understand what morpolohiya means and to study the vocabulary.
Proyekto ng mga mag-aaral na kumukuha ng Bachelor of Secondary Education Major in Filipino sa University of Perpetual System Dalta Molino.
Ipinasa ni Jorebel Billones
Ipinasa kay Mrs. Salvacion Frondozo
Ayon kay Barrett (banggit ni Ollenburger: 1992), sa kanyang "Women's Oppression Today: Problems in Feminist Analysis," ang institusyon ng isang nuklear na pamilya ang nagbibigay ng kakayahan sa lalaki upang madominahan ang babae. Ang pananaw ng ating mga ninuno sa sistemang pambahay ng pamilya ay may ganitong istruktura, na siyang masasalamin sa mga katangian at tungkuling kanilang itinakda sa dalawang kasarian sa ilang anyo ng foklor.
Morpolohiya ang tawag sa pag-aaral ng pinakamaliit na uri ng salita. This presentation helps the readers to understand what morpolohiya means and to study the vocabulary.
Proyekto ng mga mag-aaral na kumukuha ng Bachelor of Secondary Education Major in Filipino sa University of Perpetual System Dalta Molino.
Ipinasa ni Jorebel Billones
Ipinasa kay Mrs. Salvacion Frondozo
Ayon kay Barrett (banggit ni Ollenburger: 1992), sa kanyang "Women's Oppression Today: Problems in Feminist Analysis," ang institusyon ng isang nuklear na pamilya ang nagbibigay ng kakayahan sa lalaki upang madominahan ang babae. Ang pananaw ng ating mga ninuno sa sistemang pambahay ng pamilya ay may ganitong istruktura, na siyang masasalamin sa mga katangian at tungkuling kanilang itinakda sa dalawang kasarian sa ilang anyo ng foklor.
Ang paksang ito ay tumatalakay tungkol sa wastong paggamit ng gitling sa isang salita. Nangangailangang mabatid ito, lalo na sa pag-aaral ng balarila ng wikang Filipino upang maiwasan ang maling interpretasyon sa paggamit ng mga gitling sa mga salita at maging sa paggamit ng kudlit.
Ang paksang ito ay tumatalakay tungkol sa wastong paggamit ng gitling sa isang salita. Nangangailangang mabatid ito, lalo na sa pag-aaral ng balarila ng wikang Filipino upang maiwasan ang maling interpretasyon sa paggamit ng mga gitling sa mga salita at maging sa paggamit ng kudlit.
Hinduism is one of the oldest religions, originating in India. The goal of Hinduism is moksha, or liberation from the cycle of samsara and rebirth. Hindus believe in reincarnation, where one's karma determines the type of rebirth, either higher or lower on the existence scale. Key concepts are dharma, the four stages of life, and sacred texts like the Rig Veda and Bhagavad Gita. Popular gods include Brahma, Vishnu, Shiva, Krishna, Rama, Lakshmi, and Saraswati. Festivals, temples, and places like the Ganges River and Banaras are also important to Hinduism. The
Hinduism is one of the oldest religions in the world with no single founder or sacred text. It believes in an all-powerful spiritual force called Brahman and concepts like reincarnation, karma, and dharma. The goal is to achieve moksha or union with Brahman. It has a caste system and many gods like Brahma, Vishnu, and Shiva. Buddhism was founded by Siddhartha Gautama, who became Buddha after discovering the four noble truths about suffering and the eightfold path to end it. Both religions share concepts like karma and reincarnation but Buddhism rejects the Hindu caste system and gods.
5. SLIDESMANIA.C
SLIDESMANIA.C
Paglalapi
Nakabubuo ng salitang maylapi sa pamamagitan ng pagkakabit
ng panlapi sa salitang-ugat. Ang panlapi ay maaaring unlapi kung
nasa unahan ng salitang-ugat, gitlapi kung nasa gitna, hulapi kung
nasa hulihan at kabilaan kung nasa unahan at hulihan.
Halimbawa: unlapi- umalis, umuwi, mag-asawa
Gitlapi- lumaki, tinawag, pumunta
Hulapi- sadyain, halamanan, tawagin, akyatin
Kabilaan- inalagaan, kalupaan, katahimikan
7. SLIDESMANIA.C
SLIDESMANIA.C
Pagtatambal
Ang tambalang salita ay ang mga salitang payak na pinagsama
at kapag pinagsama ay bumubuo ng bagong salita na may bagong
kahulugan. Karamihan sa mga ito ay ginagamitan ng gitling (-) sa
pagitan ng dalawang salita.
Halimbawa: patay-gutom, nakaw-tingin, sirang-plaka, hating-gabi,
balat-sibuyas.
9. SLIDESMANIA.C
SLIDESMANIA.C
1. Asimilasyong Parsyal
Ang /ng/ ay nagiging /m/ kung ang salitang-ugat ay nagsisimula sa /p/ o /b/.
Halimbawa:
Pang + paaralan = pampaaralan
Pang + bayan = pambayan
Ang /ng/ ay nagiging /n/ kung ang salitang ugat ay nagsisimula sa mga letrang /d,l,r,s,t/.
Halimbawa:
Pang + dikdik = pandikdik
Pang + taksi = pantaksi
11. SLIDESMANIA.C
SLIDESMANIA.C
3. Pagpapalit
May mga ponemang nagbabago o napapalitan sa pagbubuo ng mga
salita.
/d/ > /r/ Halimbawa: ma+ dapat = marapat
ma + dunong = marunong
/o/ > /u/ Halimbawa: dugo + an = duguan
liko + an = likuan
12. SLIDESMANIA.C
SLIDESMANIA.C
4. Pagkakaltas
Nagaganap ang pagbabagong ito kung ang huling ponemang
patinig ng salitang ugat ay nawawala sa paghuhulapi nito.
Halimbawa: takip + an > takipan = takpan
Kitil + in > kitilin = kitlin
13. SLIDESMANIA.C
SLIDESMANIA.C
5. Metatesis
Kapag ang salitang-ugat na nagsisimula sa /l/ o /y/ ay
nilalagyan ng gitlaping –in-, ang /i/ at /n/ ay nagkakapalitan ng
posisyon.
Halimbawa: *-in- + lipad = linipad ----- nilipad
*-in- + yaya = yinaya ------ niyaya
May mga salitang nagkakaroon pa ng pagkakaltas ng ponema
bukod sa pagkakapalit ng posisyon ng dalawang ponema.
Halinbawa: *tanim + an = taniman----- tamnan
14. SLIDESMANIA.C
6. Paglilipat- diin
May mga salitang nagbabago ng diin kapag nilalapian. Maaaring malipat
ng isa o dalawang pantig ang diin patungong huling pantig o maaaring malipat
ng pantig patungong unahan ng salita.
Ahalimbawa: *ba’sa + hin = basa’hin
*Ka + sa’ma+han = kasamaha’n
*Laro’ + an = larua’n (lugar)
17. SLIDESMANIA.C
Iba’t ibang paksa sa pagtatalumpati
Tungkol sa
Depression
Tungkol sa
Edukasyon
Tungkol sa
Pamilya
Tungkol sa
Kahirapan
Tungkol sa
Droga
Tungkol sa
Kalikasan
Tungkol sa
Pangarap
Tungkol sa
Kaibigan
Tungkol sa
Wika
Tungkol sa
Panahon ng
Pandemya
18. SLIDESMANIA.C
Mga dapat tandaan:
1.Magsuot ng kaaya-ayang kasuotan.
2.Ang video sa pagtatalumpati ay tatagal ng lima (5)
hanggang sampung (10) minuto.
3.Kailangang malinaw at wasto ang paraan ng pagbigkas sa
bawat salita.
4.Tumindig na may pagtitiwala sa sarili.
5.May aral na mapupulot ang nakikinig.
19. SLIDESMANIA.C
SLIDESMANIA.C
TALUMPATI
Ang talumpati ay isang buod ng kaisipan o opinyon ng
isang tao na pinababatid sa pamamagitan ng pagsasalita sa
entablado para sa mga pangkat ng mga tao. Layunin nitong
humikayat, tumugon, mangatwiran, magbigay ng kaalaman o
impormasyon at maglahad ng isang paniniwala o aral para sa
mga nakikinig.