3. Alamin
Ang modyul na ito ay tungkol sa:
Aralin 1-Ang Computer File System
Matapos gawin ang modyul na ito, ikaw ay inaasahang:
1. naipaliliwanag ang konsepto ng computer file system;
2. nakikilala ang mga bahagi ng isang computer file
system; at
3. nakagagamit ng computer file system sa pagsasaayos at
pag-save ng mga files.
4. Taglay mo na ba ang sumusunod na kaalaman at
kasanayan?
Sabihin ang thumbs up icon kung taglay mo na ito o
ang thumbs down icon kung hindi pa.
1. Naipaliliwanag ang konsepto ng computer file system.
2. Nakagagawa ng folder at sub folder.
3. Nakakapag-save ng file sa folder.
4. Nakakapag-delete ng di-kailangang folder o file.
5. Naisasaayos ang files gamit ang computer file system.
Subukin
5. Tuklasin
Paano mo iniingatan ang iyong mga gamit sa paaralan?
Mayroon ka bang lalagyan para sa mga ito? katulad ng
mga gamit natin, dapat naisasaayos din nang mabuti
ang computer files. Ang araling ito ay naglalayong bigyan
ka ng kaalaman at kasanayan tungkol sa computer file
system.
6. Ang Masinop na si Martha
Masinop na mag-aaral si Martha. May kani-kaniyang
lalagyan ang lahat ng kaniyang gamit sa pag-aaral.
Maayos na nakalagay sa kaniyang mesa ang kaniyang
mga aklat. Mayroon din siyang kahon para sa kaniyang
mga gamit na panulat, pangguhit, pangkulay, at iba pa.
7. Sagutin ang mga tanong:
• Paano naisasaayos nang mabuti ni Martha ang
kaniyang mga gamit sa pag-aaral?
• Bakit mahalaga ang maging masinop sa mga gamit
at papeles sa pag-aaral?
• Paano naman kaya maisasaayos ang files sa
computer?
8. Ang Computer File System
Ang computer file system ay ang pagsasaayos ng files at
datos sa computer sa paraan na madali itong mahanap at
ma-access. Ang mga hard disk, CD-ROM/DVD-ROM, flash
drives, at iba pa, ay mga storage devices o imbakan na
maaaring gamitin upang maingatan ang kopya ng mga
files.
9.
10. Tandaan na may dalawang uri ng files – ang soft copy at
ang hard copy.
• Soft copy – Ito ang mga elektronikong
files na mabubuksan gamit ang
computer at application software.
Maaari itong maging word document,
spreadsheet, presentation, mga litrato,
at mga audio at video files.
11. • Hard copy – Ito ang dokumento o imaheng nakasulat o
nakaimprenta sa papel.
12. Lahat ng files sa ating computer ay may filename.
Ang filename ay ang pangalan na ginagamit upang
madaling malaman ang isang computer file na
naka-save sa computer. Kung tayo ang gagawa ng
dokumento, dapat bigyan ng makabuluhang
filename ang isang dokumento.
13. Ang mga file ay maaaring i-save sa mga folder at sub-
folder. Naisasaayos ang pag-save ng file at napapadali
ang paghahanap kung kakailanganin itong muli. Ang
computer file address ang kumpletong pathway kung
saan makikita ang naka-save na file.
Ito ay binubuo ng sumusunod na bahagi:
C:UsersneoDocumentsPERSONAL FILESExercise for a Healthy.doc
Device Directory/Folder Filename
File
Extension
14. • Device – Ito ang hardware device o drive (local disk,
Universal Serial Bus - USB flash drive, atbp.) kung saan
naka-save ang file.
• Directory o folders – Ito ay partikular na lalagyan ng
mga files. Maaari itong magkaroon ng mga subfolders,
base sa uri ng file.
• Filename – ang natatanging pangalan ng isang
computer file.
15. • File extension – tumutukoy sa uri ng computer file,
halimbawa: Microsoft Word file (.doc o .docx), Microsoft
Excel file (.xls o .xlsx) at Microsoft PowerPoint
Presentation (.ppt o .pptx).
16. Mga Uri ng Files
May iba’t ibang uri ng files na maaaring i-save sa
computer: (1) document files (mga file na gawa sa
pamamagitan ng software para sa word processing,
electronic spreadsheets, desktop publishing, at iba pang
productivity tools); (2) image files; (3) audio files; (4) video
files, at (5) program files (ginagamit bilang pang-install
ng mga application at system files).
17. Pagyamanin
Ang sumusunod na pamamaraan ay makatutulong
upang matutuhan ang mga kasanayan sa computer file
system.
Gawain A: Paggawa ng Folder
1. I-on ang iyong computer.
2. I-click ang start button na makikita sa taskbar at
piliin ang Documents.
18. Makikita ang start
button sa task bar
sa ibaba at kaliwa
ng desktop
Ito ang document
folder kung saan
maaaring mag-save
ng files
19. 3. Katulad nito ang makikita kapag binuksan ang
documents folder:
20. 4. I-click ang Organize button na makikita sa toolbar sa
itaas, at kaliwa ng screen
Organize button ng
documents folder
21. 5. I-click ang New Folder. Pansinin na magkakaroon ng
bagong folder. Kung di mo makita ang Organize button,
i-click ang New Folder na makikita malapit sa Organize
button.
6. I-type sa kahon sa
ilalim ng folder ang iyong
pangalan o pangalan ng
inyong grupo. Ito ang
magiging folder name.
Halimbawa: Abel A.
Antonio o Group 1A.
22. 7. I-press ang Enter sa keyboard.
Mayroon ka na ngayong folder kung saan puwede kang
mag save ng files.
23. Gawain B: Paggawa ng Subfolder
1.Buksan ang ginawang folder
sa pamamagitan ng double
click o pag-click dito nang
dalawang beses.
2. Gawin ang hakbang 4-5
sa Gawain A upang
makagawa ng isang
subfolder sa loob ng folder
na una mong ginawa.
24. 3. Tingnan na magkakaroon muling bagong folder. I-type
ang Mga Gawain bilang pangalan nito.
4. I-press ang Enter sa keyboard.
Ngayon, mayroon ka nang subfolder sa loob ng iyong
folder. Makatutulong ang folders at subfolders upang
madaling mahanap ang mga nai-save na files.
25. Gawain C: Pag-save ng File sa Folder at Subfolder
(Optional)
Matapos matutuhan ang paggawa ng folders at
subfolders, subukin namang mag-save ng files sa mga
ito. Sundan ang sumusunod na pamamaraan:
1. I-click ang Start
button na makikita
sa taskbar at piliin
ang All Programs.
I-click ang all programs
upang bumukas ang mga
folder
26. 2. I-click ang Accessories folder at piliin ang Notepad.
Piliin ang
Notepad
program
27. 3. Magbubukas ang Notepad
application gaya ng nasa larawan.
Ang Notepad ay isang text editing
tool na kasama sa Microsoft
Windows. Puwede itong gamitin sa
paggawa ng web pages gamit ang
html coding. Sa pagkakataong ito,
gagamitin lamang ang Notepad sa
paggawa ng isang text file.
28. 4. I-type ang sumusunod sa binuksang Notepad window:
Ako si/Kami sina____________________________________.
Ako/Kami ay masaya dahil __________________________.
29. 5. I-click ang File option na
makikita sa menu bar ng
Notepad window.
6. Piliin ang Save As
command.
7. Bubukas ang Save As
dialog box. I-type sa Filename
box ang Sample File.
30. 8. Sa kanang bahagi ng dialog
box, hanapin ang sariling folder
na naka-save sa Documents
folder. I-double-click ang folder
at i-double-click din ang folder
na Mga Gawain upang buksan
ito tulad ng nasa larawan
9. I-click ang Save button.
31. 10. Tiyaking nai-save nang tama ang file. Maaari
mo itong tingnan sa folder na iyong ginawa.
Ang sample file na ating
na i-save
32. Gawain D: Pag-Copy at Paste ng File sa Folder
Sundan ang sumusunod na proseso
sa pag-copy at paste ng file sa
iyong folder.
1. I-click ang Start button na
makikita sa taskbar.
2. I-click ang Pictures folder.
33. 3. Bubukas ang Pictures folder.
Pumili ng larawan sa Sample
Pictures folder.
4. I-click ang Organize button na makikita sa menu bar
ng folder.
34. 5. Piliin ang Copy. Ginagamit ang Copy command upang
gumawa ng iba pang kopya ang isang file.
35. 6. Buksan ang folder na Mga Larawan na ginawa mo sa
Gawain B sa loob ng iyong main folder. I-click muli ang
Organize sa Menu bar at piliin ang Paste. Ang Paste
command ay ginagamit upang ilagay ang kinopyang file sa
folder na nais mong paglagyan.
37. Gawain E: Pag-Delete ng File
Maaari ring mag-delete o magtanggal ng files o folders
na di na kailangan. Sundan ang prosesong sumusunod:
1. Buksan ang subfolder ng
Mga Larawan.
2. I-click ang larawang naka
save.
I-click ang Organize button
na makikita sa Menu bar ng
folder at piliin ang Delete
command.
38. May lalabas na dialog box na may tanong kung
sigurado kang gusto mong i-delete ang file. I-click ang
“Yes,” kung sigurado ka na, o ang “No” kung hindi mo
pala ito gustong burahin.
3. Kapag na-delete na ang larawan, mawawala ito sa
folder at mapupunta ito sa Recycle Bin kung saan
maaari mo itong i-restore kung nais mong ibalik ito sa
folder.
39. Isaisip
Ang files sa computer ay dapat na maisaayos at mai-save
upang madali itong ma-access. Kailangang bigyan ng
isang angkop at natatanging filename ang bawat isa at
mai-save ito sa tamang folder o subfolder. Maaari din
tayong mag-delete ng mga folder o file na hindi na
kailangan upang makatipid ng espasyo sa ating storage
device.
Ang computer file system ay isang sistema na dapat
matutuhan upang maisaayos ang mga nagawang
dokumento at ang impormasyong nakokolekta.
40. Isagawa
Gawain F: Paggawa ng Subfolders
Sa pamamagitan ng mga kasanayang natutuhan tungkol
sa pagsasaayos ng files sa tulong ng computer file system,
gumawa ng tatlong folder na gamit ang mga pangalang
sumusunod:
Folder 1: Word Processing
Folder 2: Electronic Spreadsheet
Folder 3: Graphic Editing
Ilagay ang folders na ito sa loob ng subfolder na Mga
Gawain.
41. Gawain G: Paglilipat ng Files sa Ibang Folder
Maghanap ng dalawa hanggang tatlong image files mula
sa isang folder ng computer na iyong ginagamit. Ilipat
ang mga ito sa iyong subfolder na Graphic Editing gamit
ang cut at paste commands.
42. Tayahin
A. Piliin ang titik ng pinakatamang sagot. Isulat ang
sagot sa papel.
1. Ito ay isang pamamaraan ng pag-save at
pagsasaayos ng mga computer files at datos para
madali itong mahanap at ma-access.
A. Filename
B. Computer File System
C. File Format
D. Soft copy
Kopyahin at isulat sa sagutang papel.
Pangalan:___________________ Baitang at Seksyon:_____
Asignatura: _________________ Aralin: _________________
43. 2. Ito ang mga elektronikong files na mabubuksan natin
gamit ang ating computer at application software.
A. Soft copy
B. Folder
C. Device
D. Hard copy
3. Ang bukod-tanging pangalan na ibinibigay sa isang
computer file na naka-save sa file system.
A. Filename
B. File location
C. Device
D. Directory
4. Tumutukoy ito sa uri ng computer file.
A. Filename
B. File extension
C. File location
D. File host
44. 5. Paraan upang makatiyak na nailagay ang file sa
computer system para madali itong ma-access kung
kinakailangan.
A. Pagkatapos gawin ang document file ay i-save ito sa
tamang folder.
B. Bigyan ng filename na madaling tandaan at
kaugnay sa dokumentong nagawa.
C. Buksan ang folder upang siguraduhing nai-save
ang file.
D. Lahat ng nabanggit.
45. B. Isulat sa kahon ang nawawalang letra upang
makabuo ng salita na angkop sa deskripsyon. Isulat
ang sagot sa papel.
1.Ito ay dokumento o imaheng
nakasulat o naka imprinta
sa papel.
H D O Y
2. Elektronikong files na
Mabubuksan gamit ang
computer.
O T O Y
46. 3. Ang natatanging pangalan
ng isang computer file
F E A E
4. Ito ang hardware device o
drive kung saan naka-save
ang file.
D V I E
5. Ito ay partikular na
lalagyan ng mga files.
O L E
47. Karagdagang Gawain
Taglay mo na ba ang sumusunod na kaalaman at
kasanayan?
Sabihin ang thumbs up icon kung taglay mo na ito o
ang thumbs down icon kung hindi pa.
1. Naipaliliwanag ang konsepto ng computer file
system.
2. Nakagagawa ng folder at subfolder.
3. Nakakapag-save ng file sa folder.
48. 4. Nakakapag-delete ng di-kailangang folder o file.
5. Naisasaayos ang files gamit ang computer file
system.
49. Pagyamanin
Magsagawa ng panayam sa limang (5) taong
nagtatrabaho sa opisina. Alamin kung paano nila
nagagamit ang computer file system sa kanilang mga
gawain sa opisina. Gamitin ang sumusunod na
tanong:
• Bakit kailangang matutuhan ang kasanayan sa
pagsasaayos ng mga files gamit ang computer file
system?
50. • Sa paanong paraan nagagamit ang computer file
system upang mas maging produktibo sa trabaho?
Ibahagi ang naging resulta ng pakikipanayam
bilang output ninyo sa aralin natin ngayon.
