2222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

1. Әбигузина Әсем Балтабайқызы
Павлодар облысы Ертіс ауданы Ленин ауылы
«Ленин жалпы орта білім беру мектебі» ММ
Қазақ тілі және әдебиет пәнінің мұғалімі
Сабақтың түрі: ашық сабақ
Пән: қазақ тілі
Сынып: 7 сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Сөздердің байланысу түрлері. Матасу.
Сабақтың мақсаты:
Матасу туралы түсінік беру, жазылу жолдарын ұғындыру, сөздердің өзге байланысу
түрлерінен ажырата білуді үйрету;
Өзіндік практикалық әрекет ортасын қалыптастыру, сауатты, әдемі жазуға бейімдеу,
ойлау, есте сақтау қабілеттерін ажырату;
Оқушыларды патриоттыққа, жігерлікке, жаңашылдыққа, ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақты оқушы өздігінен меңгерту
Сабақтың әдісі: талдау, жинақтау, түсіндіру, тест, топтастыру, ойландыру
Сабақтың көрнектілігі: үлестірмелі ұпай сандары, интерактивті тақтадағы сызбалар, кітап,
үлестірмелі тапсырмалар.
Сабақтың барысы.
САБАҚТЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ:
Ұйымдастыру кезеңі. (Амандасу, сабаққа психологиялық дайындық, сабақтың мақсатын
ашу) (3 мин)
Үй тапсырмасын тексеру. (Ауызша) (3 мин)
Жаңа тақырыппен жұмыс. (7 мин)
Слайдтармен жұмыс. (5 мин)
Ереже шығару. ( 3 мин)
Тест (5 мин)
Қорытынды. (3 мин)
10.Үйге тапсырма (2 мин)
11. Бағалау. ( 2 мин)
Ұйымдастыру бөлімі (амандасу, түгендеу).
Зейін аударту.
- Балалар, сабағымызды Абайдың ғибратты сөзін еске түсіруден бастасақ деп отырмын.
Отыз бірінші сөз
Естіген нәрсені ұмытпастыққа төрт түрлі себеп бар: әуелі - көкірегі байлаулы берік
болмақ керек; екінші — сол нәрсені естігенде я көргенде ғибрат алу керек, көңілденіп,
тұшынып, ынтамен ұғу керек; үшінші — сол нәрсені ішінен бірнеше уақыт қайтарып
ойланып, көңілге бекіту керек; төртінші - ой кеселді нәрселерден қашық болу керек.
- Мінекей, осындай ғибратты сөзді әрдайым жадымызда берік сақтай отырып, біз бүгінгі
сабағымызды бастаймыз.
Үй тапсырмасын тексеру
- Синтаксис деген қандай мағынадағы сөз?
- Сөз тіркесі деген не?
- Сөз тіркесінің қанша сыңары бар?
- Сөйлемдегі сөздер бір-бірімен қанша тәсіл арқылы байланысады?
- Сөздердің қандай байланысу түрлерін білесіңдер?
- Қиысу деген не?
Бағалау парағын тарату
Ребусты шеше отырып сабақтың тақырыбын ашу.
1000+60+90+а+80+у
Матасу деген тақырып шығады.
Сабақтың мақсатын анықтау.

2. «Өзіміз табайық» тапсырмасы.
Баланың үйі, бейнетіне төзу, пейлі кең, бақыттың белгісі, дананың сөзі, біздің ән,
жақсы тілек, сыйлағанды сыйла, дос кемшілігі, біздің баламыз, адам қиянаты, сіздің
үй.
Ілік септігі мен тәуелдік жалғауы арқылы байланысқан сөз тіркестерінің астын бір
сызықпен сыздырып, тапқызу.
Матаса байланысқан сөз тіркестері:
- Баланың үйі;
- Бақыттың белгісі;
- Дананың сөзі;
- Біздің ән
- Біздің баламыз;
- Сіздің үй;
- Дос кемшілігі;
/Осы арада оқушыларға өздеріне ережені шығарып алу./
Семантикалық карта
Матасу
№ Мысалдар Қиысу Матасу
1 Сендер сөйлеңдер. +
2 Халықтың еңбегі. +
3 Біз саламыз. +
4 Жауын жауды. +
5 Алма ағашы +
6 Шамның жарығы +
Сергіту сәті:
«Шешсең жұмбақ – сергисің бір уақ»
Ойдың аяқталуын күтпейді,
Оны қойсаң, сөйлем бітпейді. (үтір)
Білімнің дәнін тереді,
Балаға тәлім береді (мұғалім)
Мұрнында байлауы бар,
адамның айдауы бар (ине)
Оқулықпен жұмыс.
- 231 жаттығу.
- 233 жаттығу.
Тест жұмысы
1. Сөздердің байланысу түрлері нешеу?
а) 2
ә) 4
б) 3
в) 5
2. Сөз тіркесін көрсет

3. а) қызыл күрең
ә) мөлдір су
б) ұшып тұрды
в) тіс жармады
3. Есімді тіркесті көрсет
а) жоғары ұшу
ә) біз оқимыз
б) таудай талап
в) өзенге шомылу
4. Етістікті тіркесті көрсет
а) балаша қуану
ә) он оқушы
б) сөзге сараң
в) әдемі қыз
5. Қиыса байланысқан сөздерді тап
а) жаңа қоныс
ә) көлікпен бару
б) сегізінші сынып
в) олар айтады
6. Матаса байланысқан сөздерді тап
а) бүгін келу
ә) балаша қуану
б) оқуға құмар
в) анамның тілегі
7. Сөздердің байланысу тәсілдері нешеу?
а) 5
ә) 4
б) 3
в) 2
8. Сөздердің септеулік шылау арқылы байланысын көрсетіңіз
а) бекерге қиналу
ә) жиналыстан кейін келді
б) оның жоспары
в) дәл өзі
Тест жауаптары:
1. в
2. ә
3. б
4. а
5. в
6. в
7. ә
8. ә
Төрт жолды өлең стратегиясы.
Рефлексия.
Нені меңгердім Нені үйрендім Әсерім...

4. Үйге тапсырма: ережені оқу, матасуға 5 сөйлем құрап келу.
Бағалау.

5. Бағалау парағы
№ Оқушының тегі Семантикалық
карта
231 жаттығу 233 жаттығу Тест Төрт жолды өлең
стратегиясы
1
Кожимова Дариға
2
Закарина Карина
3 Бекбулатова Алина
Бағалау парағы
№ Оқушының тегі Семантикалық карта 231 жаттығу 233 жаттығу Тест Төрт жолды өлең
стратегиясы
1
Какимова Айым
2
Жылқабаева Айсұлу
3 Никитенко Алина