Tìm hiểu công nghệ sản xuất bia và quy trình kiểm nghiệm chất lượng bia thành...TÀI LIỆU NGÀNH MAY
Để xem full tài liệu Xin vui long liên hệ page để được hỗ trợ
: https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
HOẶC
https://www.facebook.com/garmentspace/
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
tai lieu tong hop, thu vien luan van, luan van tong hop, do an chuyen nganh
Có thể chuyển giao công nghệ các kết quả nghiên cứu cho các nhà máy sản xuất thực phẩm để sản xuất đúng theo tiêu chuẩn an toàn cho người sử dụng. Nếu áp dụng được trong sản xuất có thể tạo công ăn việc làm cho các lao động của TP.HCM. Tổ chức quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm thường xuyên kiểm tra để tránh tình trạng thực phẩm bẩn ngày càng gia tăng. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu có thể tạo tiền đề cho các nghiên cứu tiếp theo về thực phẩm cũng như trong vấn đề ô nhiễm môi trường
luận văn TIỂU LUẬN MÔN LẬP KẾ HOẠCH KINH DOANH dự án nhà hàng băng chuyền cha...hieu anh
Món chay đã thâm nhập vào cuộc sống hiện đại và nhanh chóng được mọi người đón nhận“Chay vào bếp gia đình” “Chay không là kiêng khem” “Cơm chay đang lên ngôi, nay càng thêm rầm rộ trong mùa Vu lan (tháng bảy âm lịch). Và chuyện ăn chay ngày nay thật muôn màu muôn vẻ, thể hiện từ quán bình dân đến
nhà hàng sang trọng...”
đề cương ôn tập môn khởi sự kinh doanh, Ý tưởng kinh doanh xuất hiện ở khắp nơi, điều quan trọng là phải thực hiện được ý tưởng kinh doanh đó, Ý tưởng kinh doanh xuất hiện ở khắp nơi, điều quan trọng là phải thực hiện được ý tưởng kinh doanh đó, Ma trận đánh giá ý tưởng kinh doanh cho phép doanh nghiệp nhận biết được ý tưởng kinh doanh tốt hay không tốt, Ý tưởng kinh doanh tồi là ý tưởng kinh doanh không thực hiện được, Ý tưởng kinh doanh tốt là ý tưởng kinh doanh bao gồm có cơ hội kinh doanh và nguồn lực, kỹ năng để tận dụng cơ hội, Nhượng quyền kinh doanh là một trong những cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp, Doanh nghiệp sẽ thành công trong việc khởi sự kinh doanh nếu tìm được ý tưởng kinh doanh và có cơ hội thực hiện ý tưởng đó, Khi các doanh nghiệp đang hoạt động chỉ có thể cung cấp dịch vụ chất lượng kộm thỡ đó là cơ hội cho một công việc kinh doanh mới mang tính cạnh tranh để cung cấp dịch vụ tốt hơn, Khi xuất hiện nhu cầu mà chưa có các hàng hóa và dịch vụ để đáp ứng thì rõ ràng là có cơ hội cho các chủ doanh nghiệp đáp ứng các nhu cầu đó, Khi lựa chọn lĩnh vực để kinh doanh, điều quan trọng là phải hiểu rõ về ngành nghề kinh doanh đó, Việc nghiên cứu để tìm ra những dịch vụ còn thiếu là một cách để tìm kiếm cơ hội kinh doanh
Liên hệ trực tiếp zalo: 0936 885 877 để tải tài liệu
Dịch vụ viết thuê luận văn theo yêu cầu: luanvantrithuc.com
Tìm hiểu công nghệ sản xuất bia và quy trình kiểm nghiệm chất lượng bia thành...TÀI LIỆU NGÀNH MAY
Để xem full tài liệu Xin vui long liên hệ page để được hỗ trợ
: https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
HOẶC
https://www.facebook.com/garmentspace/
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
tai lieu tong hop, thu vien luan van, luan van tong hop, do an chuyen nganh
Có thể chuyển giao công nghệ các kết quả nghiên cứu cho các nhà máy sản xuất thực phẩm để sản xuất đúng theo tiêu chuẩn an toàn cho người sử dụng. Nếu áp dụng được trong sản xuất có thể tạo công ăn việc làm cho các lao động của TP.HCM. Tổ chức quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm thường xuyên kiểm tra để tránh tình trạng thực phẩm bẩn ngày càng gia tăng. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu có thể tạo tiền đề cho các nghiên cứu tiếp theo về thực phẩm cũng như trong vấn đề ô nhiễm môi trường
luận văn TIỂU LUẬN MÔN LẬP KẾ HOẠCH KINH DOANH dự án nhà hàng băng chuyền cha...hieu anh
Món chay đã thâm nhập vào cuộc sống hiện đại và nhanh chóng được mọi người đón nhận“Chay vào bếp gia đình” “Chay không là kiêng khem” “Cơm chay đang lên ngôi, nay càng thêm rầm rộ trong mùa Vu lan (tháng bảy âm lịch). Và chuyện ăn chay ngày nay thật muôn màu muôn vẻ, thể hiện từ quán bình dân đến
nhà hàng sang trọng...”
đề cương ôn tập môn khởi sự kinh doanh, Ý tưởng kinh doanh xuất hiện ở khắp nơi, điều quan trọng là phải thực hiện được ý tưởng kinh doanh đó, Ý tưởng kinh doanh xuất hiện ở khắp nơi, điều quan trọng là phải thực hiện được ý tưởng kinh doanh đó, Ma trận đánh giá ý tưởng kinh doanh cho phép doanh nghiệp nhận biết được ý tưởng kinh doanh tốt hay không tốt, Ý tưởng kinh doanh tồi là ý tưởng kinh doanh không thực hiện được, Ý tưởng kinh doanh tốt là ý tưởng kinh doanh bao gồm có cơ hội kinh doanh và nguồn lực, kỹ năng để tận dụng cơ hội, Nhượng quyền kinh doanh là một trong những cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp, Doanh nghiệp sẽ thành công trong việc khởi sự kinh doanh nếu tìm được ý tưởng kinh doanh và có cơ hội thực hiện ý tưởng đó, Khi các doanh nghiệp đang hoạt động chỉ có thể cung cấp dịch vụ chất lượng kộm thỡ đó là cơ hội cho một công việc kinh doanh mới mang tính cạnh tranh để cung cấp dịch vụ tốt hơn, Khi xuất hiện nhu cầu mà chưa có các hàng hóa và dịch vụ để đáp ứng thì rõ ràng là có cơ hội cho các chủ doanh nghiệp đáp ứng các nhu cầu đó, Khi lựa chọn lĩnh vực để kinh doanh, điều quan trọng là phải hiểu rõ về ngành nghề kinh doanh đó, Việc nghiên cứu để tìm ra những dịch vụ còn thiếu là một cách để tìm kiếm cơ hội kinh doanh
Liên hệ trực tiếp zalo: 0936 885 877 để tải tài liệu
Dịch vụ viết thuê luận văn theo yêu cầu: luanvantrithuc.com
Tiểu luận môn lập kế hoạch kinh doanh nhà hàng băng chuyền chay minh tâmhieu anh
TIỂU LUẬN MÔN LẬP KẾ HOẠCH KINH DOANH
Đề tài: Nhà hàng món chay băng chuyền hàm lượng chất béo thấp" hoặc "hàm lượng cholesterol thấp Xu hướng ăn chay của người Việt Nam
Bài 11: Kinh doanh dịch vụ ăn uống có trách nhiệmduanesrt
Bộ tài liệu đào tạo Du lịch có trách nhiệm được Dự án EU xây dựng dành cho các Đào tạo viên tiến hành triển khai công tác đào tạo, tập huấn về Du lịch có trách nhiệm tại Việt Nam.
Bộ tài liệu đào tạo được phát triển trên cơ sở Bộ công cụ Du lịch có trách nhiệm do Dự án EU xây dựng gồm 16 bài theo hình thức slide trình chiếu. Các Đào tạo viên có thể sử dụng kết hợp, nhóm các bài lại với nhau để xây dựng thành các bài giảng theo nhiều chủ đề hướng tới các đối tượng khác nhau một cách linh hoạt và hiệu quả.
Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620
Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van
Các bạn sinh viên vào tải mẫu chuyên đề tốt nghiệp chuyên ngành Tài chính ngân hàng Chuyên đề Phân tích và lập kế hoạch tài chính dài hạn và ngắn hạn cho công ty VINAMILK
Bài giảng được xuất bản mong nhận được ý kiến đóng góp từ kinh nghiệm sản xuất thực tế như số liệu, các thông số nhà máy ... mà hoàn thiện hơn và là sổ tay cho mọi tân sinh viên mới ra trường bốt bỡ ngỡ trong công việc
Mọi ý kiến đóng góp gửi về ngconghoan2881985@gmail.com, cong6hoan@gmail.com
Số Điện thoại 0918001595
Tiểu luận môn lập kế hoạch kinh doanh nhà hàng băng chuyền chay minh tâmhieu anh
TIỂU LUẬN MÔN LẬP KẾ HOẠCH KINH DOANH
Đề tài: Nhà hàng món chay băng chuyền hàm lượng chất béo thấp" hoặc "hàm lượng cholesterol thấp Xu hướng ăn chay của người Việt Nam
Bài 11: Kinh doanh dịch vụ ăn uống có trách nhiệmduanesrt
Bộ tài liệu đào tạo Du lịch có trách nhiệm được Dự án EU xây dựng dành cho các Đào tạo viên tiến hành triển khai công tác đào tạo, tập huấn về Du lịch có trách nhiệm tại Việt Nam.
Bộ tài liệu đào tạo được phát triển trên cơ sở Bộ công cụ Du lịch có trách nhiệm do Dự án EU xây dựng gồm 16 bài theo hình thức slide trình chiếu. Các Đào tạo viên có thể sử dụng kết hợp, nhóm các bài lại với nhau để xây dựng thành các bài giảng theo nhiều chủ đề hướng tới các đối tượng khác nhau một cách linh hoạt và hiệu quả.
Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620
Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van
Các bạn sinh viên vào tải mẫu chuyên đề tốt nghiệp chuyên ngành Tài chính ngân hàng Chuyên đề Phân tích và lập kế hoạch tài chính dài hạn và ngắn hạn cho công ty VINAMILK
Bài giảng được xuất bản mong nhận được ý kiến đóng góp từ kinh nghiệm sản xuất thực tế như số liệu, các thông số nhà máy ... mà hoàn thiện hơn và là sổ tay cho mọi tân sinh viên mới ra trường bốt bỡ ngỡ trong công việc
Mọi ý kiến đóng góp gửi về ngconghoan2881985@gmail.com, cong6hoan@gmail.com
Số Điện thoại 0918001595
Tiểu luận về văn hóa ẩm thực Việt Nam 9 điểm. Việt Nam là một nước nông nghiệp thuộc về xứ nóng, vùng nhiệt đới gió mùa. Chính các đặc điểm văn hóa, dân tộc, khí hậu đã quy định những đặc điểm riêng của ẩm thực Việt Nam. Đây là một văn hóa ăn uống sử dụng rất nhiều loại rau (luộc, xào, làm dưa, ăn sống); nhiều loại nước canh đặc biệt là canh chua, trong khi đó số lượng các món ăn có dinh dưỡng từ động vật thường ít hơn. Những loại thịt được dùng phổ biến nhất là thịt lợn, bò, gà, ngan, vịt, các loại tôm, cá, cua, ốc, hến, trai, sò v.v. Những món ăn chế biến từ những loại thịt ít thông dụng hơn như chó, dê, rùa, thịt rắn, ba ba thường không phải là nguồn thịt chính, nhiều khi được coi là đặc sản và chỉ được sử dụng trong một dịp liên hoan nào đó với rượu uống kèm.
Download luận văn thạc sĩ ngành văn hóa du lịch với đề tài: Thực trạng và một số đề xuất để nâng cao hiệu quả khai thác ẩm thực dân gian Hà Nội trong việc thu hút khách du lịch, cho các bạn tham khảo
Để xem full tài liệu Xin vui long liên hệ page để được hỗ trợ
:
https://www.facebook.com/garmentspace/
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
HOẶC
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
tai lieu tong hop, thu vien luan van, luan van tong hop, do an chuyen nganh
Những điều cần biết khi đi xuất khẩu lao động tại Malaysia
------
Đây là bộ tài liệu chính thức được cục quản lý lao động ngoài nước (Dolab) trực thuộc Bộ lao động và thương binh và xã hội (Molisa) biên soạn nhằm giúp người lao động có kiến thức và hiểu biết cơ bản khi đi làm việc tạiMalaysia
------
Xem thêm thông tin hữu ích về XKLĐ tại đây:
Website: https://www.dinuocngoai.com.vn
Fan page: https://www.facebook.com/dinuocngoai.com.vn
Kênh youtube: https://youtube.com/@dinuocngoai.com.vn
Kênh Tiktok: https://tiktok.com/@dinuocngoai.com.vn
Instagram: https://instagram.com/dinuocngoai.com.vn
Liên hệ: Zalo 0853.855.988
Email: hotrodinuocngoai@gmail.com
#xkld #xuatkhaulaodong #xkldMalaysia #xuatkhaulaodongMalaysia #kienthuc #canbiet #kienthucxkld
Lang Sen Viet Nam - 0908906007 - 0949087007 - 0968608007Le Nin Real
Dự án Làng Sen Việt Nam sản phẩm tâm huyết nhất của Kiến Trúc Sư nổi tiếng nhất Việt Nam - Võ Trọng Nghĩa. Dự án Làng Sen Việt Nam là công trình khu đô thị xanh và sinh thái đầu tiên của Việt Nam được Kts. Võ Trọng Nghĩa thiết kế theo phong cách kiến trúc "Vertical Farming City" - đang được ưa chuộn trên thế giới. Một lối kiến trúc đột phá của thế giới nhằm tìm kiếm thêm mảng xanh cho những khu đô thị lớn. Với kinh nghiệm và tâm huyết của mình, Kts. Võ trọng nghĩa cùng với hơn 20 cộng sự người Nhật đã thuyết phục được CĐT Phúc Khang thực hiện dự án Khu dân cư đô thị sinh thái du lịch lớn nhất Hồ Chí Minh: Dự Án Làng Sen Việt Nam. Ngoài thiết kế độc đáo trên quy mô 50ha, bên trong nó còn có những công trình mang đậm tính thiên nhiên của Kts. Võ Trọng Nghĩa như: Kỷ lục guinness Nhà hội nghị Tre Việt - Bamboo Pavillon sức chứa 1,000 người, quy mô 4,500m2. Trung tâm hội nghị Tre Việt: có kết cầu độc đáo với chất liệu sử dụng hoàn toàn bằng mây, tre, lá, gạch trần thô mộc… tạo không gian với sức chứa hơn 1.000 người. Công trình vinh dự được trao Kỷ lục Nhà tre lớn nhất Việt Nam, nơi lưu giữ những nét văn hóa truyền thống của dân tộc, nơi hội ngộ văn hóa, giao lưu ẩm thực, cùng nhiều chương trình triển lãm và trình diễn nghệ thuật đa sắc màu… hứa hẹn sẽ mang lại cho du khách những trải nghiệm thú vị với không gian bình dị, gần gũi nhưng không kém phần sang trọng và ấm cúng. Trung tâm thương mại – triển lãm Sen Việt:Công trình bán ngầm độc đáo rộng 4.600m2, khối nhà nằm ẩn dưới mặt đất và sử dụng mái dốc xanh phù hợp với cảnh quan công viên xung quanh, kết hợp làm đường dạo lên mái, tạo sự thân thiện và tăng không gian sinh hoạt. Nơi đây sẽ níu chân du khách bằng những tác phẩm văn hóa nghệ thuật, nơi thực sự bạn muốn ghé qua để thưởng lãm văn hóa và đặc sản các vùng miền. Đây là nơi lưu giữ nét văn hóa truyền thống của dân tộc cũng như kết nối và phát triển thương mại của cả vùng. Trường đào tạo kỹ năng sống Phù Đổng Thiên Vương: Một công trình bán ngầm thứ hai của dự án với mái xanh, thông thoáng và lấy sáng tự nhiên….được thiết kế hài hòa trong khuôn viên công viên trung tâm Bách Việt, công trình dự kiến phục vụ đào tạo kỹ năng sống cho khoảng 460 con em của 9200 cư dân Làng Sen Việt Nam và các khu vực lân cận, đặc biệt thành phố Hồ Chí Minh. Tòa nhà Phúc Khang Sen Việt: có
Download luận văn đồ án tốt nghiệp với đề tài: Ngành nghề sản xuất nước Mắm miền Trung, Biển Đảo Việt Nam, Lễ hội Kate, Nghề trồng Thanh Long Bình Thuận
Lễ hội Trò Trám là tên của địa phương, giới khoa học gọi là Lễ hội phồn thực, chúng tôi gọi là Lễ hội trò nhại Nõ Nường, nó là dòng Lễ hội vòng đời “hèm tục” phổ biến khắp vùng Đông Nam Á cổ, nhưng đã bị thất truyền từ giữa đầu thế kỷ XX do cuộc chiến tranh của Nhật ở vùng này.
Bài viết về Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam Nguyễn Thế Vinh, người đã lãnh đạo "Anh cả đỏ" của nghệ thuật kịch Việt Nam suốt 5 năm đạt nhiều kết quả tốt đẹp.
Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 109/2017/NĐ-CP quy định về bảo vệ và quản lý Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới ở Việt Nam. Có hiệu lực thi hành từ ngày 10.11.2017, với 4 chương, 24 điều,.
Tạp chí Văn hóa Nghệ An đăng bài “12 luận điểm chính trong một cuốn sách mới về trống đồng Đông Sơn” của tác giả Tạ Đức, với lời của tác giả: hi vọng gợi ra những ý kiến trao đổi, phản biện. Nhưng không như sách Nguồn gốc người Việt –người Mường mà nói sai thì do lòng tự tôn dân tộc cho nên sách ấy bị nhiều người phản ứng. Còn sách nói về trống đồng này có thể nhiều người ủng hộ,
Bài viết về Thanh Hương, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên, Nhi đồng của Quố Hội, nhà viết kịch và một phụ nữ can trường.
Tiểu thuyết của Phạm Việt Long phản ánh một giai đoạn chuyển mình của đất nước từ bao cấp sang kinh tế thị trường. Tác phẩm được vào vòng Chung khảo cuộc thi Tiểu thuyết Việt Nam lần thứ 3 do Hội Nhà văn tổ chức.
Tiểu thuyết của Phạm Việt Long. Đoạt giải B (không có giải A) của Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam năm 1999 dành cho văn xuôi. Xuất bản lần đầu: NXB Thanh niên - 1999. Tái bản lần 1,2 3 - NXB Văn học. Tái bản lần thứ tư - năm 2013 - NXB Dân trí. Đã chuyển thể thành phim truyền hình 4 tập NHẬT KÝ CHIẾN TRƯỜNG.
Phản ánh hoạt động của nhà báo chiến trường và nhân dân miền Trung Trung bộ giai đoạn 1968 - 1975..
Tiểu thuyết của Phạm Việt Long. Đoạt giải B (không có giải A) của Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam năm 1999 dành cho văn xuôi. Xuất bản lần đầu: NXB Thanh niên - 1999. Tái bản lần 1,2 3 - NXB Văn học. Tái bản lần thứ tư - năm 2013 - NXB Dân trí. Đã chuyển thể thành phim truyền hình 4 tập NHẬT KÝ CHIẾN TRƯỜNG.
Phản ánh hoạt động của nhà báo chiến trường và nhân dân miền Trung Trung bộ giai đoạn 1968 - 1975..
Tiểu thuyết của Phạm Việt Long. Đoạt giải B (không có giải A) của Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam năm 1999 dành cho văn xuôi. Xuất bản lần đầu: NXB Thanh niên - 1999. Tái bản lần 1,2 3 - NXB Văn học. Tái bản lần thứ tư - năm 2013 - NXB Dân trí. Đã chuyển thể thành phim truyền hình 4 tập NHẬT KÝ CHIẾN TRƯỜNG.
Phản ánh hoạt động của nhà báo chiến trường và nhân dân miền Trung Trung bộ giai đoạn 1968 - 1975..
HƯƠNG ƯỚC HÀ NỘI - MỘT DI SẢN VĂN HOÁ - Trương Sỹ HùngPham Long
Nghiên cứu hương ước của Hà Nội trước cách mạng tháng Tám năm 1945 cũng là dịp khơi nguồn văn hóa truyền thống, giúp cho người quan tâm đến lĩnh vực quan trọng này tiếp xúc trực tiếp với văn bản mà “gạn đục khơi trong”và từ đây có thể rút ra những điều cần thiết cho việc xây dựng những bản quy ước văn hóa mới cho mỗi xã, phường, thị trấn .
Xung quanh sự kiện vua Mạc Đăng Dung thần phục nhà Minh năm 1540, một số nhà nghiên cứu đã phê phán, nhận xét, theo nếp cũ để kết tội nặng hoặc giảm tội cho Mạc Đăng Dung. Chúng tôi chứng minh rằng, Mạc Đăng Dung không những không có tội mà còn có công lớn đối với đất nước.
Người Đà Lạt rất năng động, họ không chỉ học theo mà còn sáng tạo làm theo cách của mình như tìm kiếm những loại giống cây mới, lạ, chất lượng như cà chua đen, ớt sừng bò, ớt chuông, dưa hấu Mỹ, bầu bí khổng lồ,… và đều thắng lớn. Những gia đình năng động đó có thu nhập không dưới 500 triệu đồng/ha/năm.
Tranh thiếu nhi về vhgt năm 2016 được giảiPham Long
Ban Tổ chức cuộc thi Thiếu nhi vẽ tranh về chủ đề văn hóa giao thông vừa công bố danh sách 68 tác phẩm đoạt giải của cuộc thi này. Được khởi xướng từ năm 2011, với sự tham gia của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc Việt Nam Cục Mỹ thuật (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), cuộc thi vẽ tranh này đã qua nhiều cuộc trao giải và triển lãm tranh, thu hút hàng vạn thiếu nhi cả nước tham gia.
Trên cơ sở giữ gìn và phát huy giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc, Lễ hội Đền thờ Bát Hải Long Vương năm 2016 là một sân chơi đầy thú vị và thể hiện tín ngưỡng của người dân phường Phú Sơn.
Kỷ yếu Hội thảo: Bác Hồ với thơ Đường luật Việt NamPham Long
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy “Văn hoá cũng là một mặt trận”. Chính vì vậy trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình Người đã sử dụng khá nhiều bài viết bằng các thể loại thơ để hƣớng dẫn, chỉ bảo và động viên mọi tầng lớp nhân dân cùng đoàn kết đấu tranh trong công cuộc giải phóng dân tộc và xây dựng đất nƣớc, trong đó có nhiều bài được viết bằng thể thơ Đường luật.
Toàn cảnh văn hóa, thể thao, du lịch - Số 1193 - vanhien.vn
Malaysia và ẩm thực malaysia từ góc nhìn của người Việt - Phạm Thành
1. MALAYSIA VÀ ẨM THỰC MALAYSIA TỪ GÓC NHÌN CỦA NGƯỜI VIỆT
Phạm Thành
1. Malaysia khác biệt, mới lạ và hấp dẫn
Khoảng 20 năm trở lại đây, số lượng người Việt Nam đến Malaysia du lịch, học tâp,
làm việc, khám chữa bệnh… tăng dần lên theo thời gian. Tuy thủ đô Kuala Lumpur
cách Hà Nội 3 giờ đường bay và cách thành phố Hồ Chí Minh chỉ 1 tiếng 30 phút
đường bay nhưng khi đặt chân đến Malaysia, người Việt Nam nào cũng cảm nhận
được ngay sự khác biệt, mới lạ và hấp dẫn của đất nước này. Malaysia khác biệt,
mới lạ và hấp dẫn như thế nào? Cái gì đã cuốn hút người Việt Nam đến với
Malaysia? Theo tôi, lời giải đáp nằm ở trong những đặc trưng riêng biệt của đất
nước này :
- Malaysia là một đất nước Hồi giáo gần Việt Nam nhất. Đối với người Việt Nam, thế
giới Hồi giáo còn xa lạ, có cái gì đó “ huyền bí “ dường như được gắn liền với vùng
đất Trung Đông xa xôi và nhuốm màu cố tích. Từ khi Việt Nam gia nhập khối
ASEAN, mối giao lưu giữa Việt Nam và các nước trong khu vực mở rộng hơn, người
Việt Nam có điều kiện tiếp cận, khám phá thế giới Hồi giáo qua hình ảnh của
Malaysia – một đất nước Hồi giáo tiến bộ, cởi mở và thân thiện.
- Malaysia là một đất nước có tốc độ phát triển thần kỳ trong khối ASEAN. Gắn liền
với Singapore trong chuỗi du lịch Malaysia-Singapore, Malaysia gợi lên trong tâm trí
người Việt hình ảnh về một đất nước hiện đại, một xã hội trật tự và văn minh. Các
trường đại học Malaysia trở thành điểm đến hấp dẫn của du học sinh Việt Nam. Các
nhà máy, xí nghiệp, công trường Malaysia trở thành nơi kiếm sống và luyện tay nghề
của người lao động Việt Nam. Các bệnh viện, trung tâm y tế của Malaysia trở thành
nơi gửi gắm niềm hy vọng của các bệnh nhân Việt Nam.
- Malaysia là một đất nước đa sắc tộc, đa văn hóa, được mệnh danh là “ một châu Á
thu nhỏ “. Sự đa dạng đó tạo nên một bức tranh đầy màu sắc với ba mảng màu lớn
là Malay, Trung Quốc và Ấn Độ. Ở đâu trên đất nước Malaysia cũng thấp thoáng
bóng dáng của những ngôi nhà thờ Hồi giáo kiến trúc độc đáo xen lẫn những mái
chùa Phật giáo đậm nét Trung Hoa cố kính và những đền đài của Đạo Hindu thấm
đẫm màu sắc văn hóa Ấn Độ. Malaysia cũng được mệnh danh là “ Thiên đường ẩm
thực châu Á “ vì sự góp mặt rầm rộ của các món ăn Malay,Trung Quốc, Ấn Độ, Thái
Lan, Indonesia, Singapore …..trên bản đồ ẩm thực của Malaysia. Chính sự đa dạng
đó đã đem lại cho Malaysia một vẻ quyến rũ mà người nước ngoài nói chung và
người Việt nam nói riêng không ngừng tìm kiếm.
- Malaysia là một đất nước có nhiều điểm du lịch kỳ thú. Tòa tháp đôi KLCC từng là
tháp cao nhất thế giới, hùng vĩ vươn cao như muốn chinh phục bầu trời và thành phố
2. Putra Jaya hiện đại bậc nhất Đông Nam Á - ” thành phố thông minh của thế giới”, là
2 biểu tượng tuyệt vời cho sự vươn dậy đầy ngoạn mục của Malaysia.
Tháp đôi KLCC
Thành phố Putra Jaya
Thành phố Cao nguyên Genting nằm trên đỉnh dãy núi cao bảng lảng sương mờ là
thành phố xa hoa giải trí với các casino nổi tiếng trong khu vực, các câu lạc bộ, các
công viên với nhiều trò chơi sôi động và vô cùng hấp dẫn. Thành phố Penang là hòn
đảo xinh đẹp trông xa như một phiên bản của Hồng Kông, là nơi mà khách phương
3. xa tìm đến không chỉ để nghỉ ngơi, an dưỡng mà còn để thưởng thức những món ăn
tuyệt vời nhất của Malaysia. Thành phố Melaca là thành phố cổ kính và êm đềm, lưu
giữ nhiều di tích lịch sử gắn liền với những diễn biến thăng trầm của Malaysia. Ngoài
những thành phố du lịch nổi tiếng trên, Malaysia còn có sự cuốn hút đặc biệt bởi một
vẻ đẹp thanh bình hiếm có ở khu vực Đông Nam Á “ đất chật người đông “ này.Với
diện tích tương đương Việt Nam nhưng dân số chỉ khoảng 27 triệu người, ngay cả ở
thủ đô Kula Lumpur sầm uất vẫn thấy rừng cây trong thành phố, những con đường
xanh mát,yên tĩnh, uốn lượn theo sườn đồi và những thảm hoa muôn màu rực rỡ
khoe sắc dưới ánh nắng vàng ở khắp mọi nơi. Thiên nhiên đã ban tặng cho xứ sở
này rất nhiều ưu đãi, cộng với sự quy hoạch và chăm sóc của bàn tay con người,
Malaysia đã làm cho người Việt liên tưởng đến câu thơ “ non xanh nước biếc như
tranh họa đồ “
Với 4 điểm khác biệt, mới lạ và hấp dẫn trên, Malaysia làm nao lòng biết bao nhiêu
người Việt đã từng đặt chân đến đất nước này. Người Việt tự hào vì ẩm thực Việt
Nam đứng thứ 10 trong Top 10 điểm đến có nền ẩm thực tuyệt vời nhất thế giới,
theo bình chọn mà CNN công bố. Nhưng Malaysia đứng thứ 6 trong Top 10 này.
Hẳn ẩm thực Malaysia cũng là một yếu tố quan trọng cuốn hút người nước ngoài
.Trong bài viết này tôi muốn dành nhiều thời gian tìm đến, lý giải “ vị trí thứ 6 “ này
của ẩm thực Malaysia, từ góc nhìn của một người Việt. Trước hết phải nói rằng các
món ăn của Malaysia vô cùng phong phú và đa dạng. Nếu như sự đa dạng trong ẩm
thực Việt Nam là sự đa dạng về vùng miền ( 3 miền Bắc –Trung-Nam ) thì trong ẩm
thực Malaysia là sự đa dạng về cả vùng miền (2 miềnTây - Đông ) lẫn về dân tộc.
Malaysia có khoảng 70 nhóm dân tộc, trong đó 3 nhóm dân tộc chính là Malay,
Trung Quốc và Ấn Độ, các nhóm dân tộc khác chỉ chiếm từ 3 đến 4% dân số. Khi di
cư đến Malaysia từ những thế kỷ trước, cộng đồng người Trung Quốc và cộng đồng
người Ấn đã mang theo tinh hoa ẩm thực từ khắp các vùng miền của đất nước họ
đến Malaysia, làm phong phú thêm số lượng các món ăn của Malaysia.Có đến 5
phong cách khác nhau của ẩm thực Trung Quốc hiện diện trên thị trường ẩm thực
của Malaysia : Cantonese, Hokkien, Hainanese, Teochew and Hakka.Các món ăn
Ấn Độ cũng đóng góp cho thị trường ẩm thực Malaysia 2 phong cách lớn của khu
vực miền Bắc và miền Nam Ấn Độ. Người bản địa Malay ở 2 khu vực phía Tây và
phía Đông của Malaysia, với sự trải dài về địa lý và chiều sâu của lịch sử, cũng
mang đến cho thị trường ẩm thực Malaysia nhiều món ăn hấp dẫn, đại diện cho hai
bờ Đông-Tây của đất nước
Trong quá trình hòa nhập chung sống, giữa các cộng đồng dân tộc của Malaysia lại
có sự học hỏi, tiếp thu, chọn lọc và kết hợp tinh hoa ẩm thực của nhau để tạo nên
những món ăn mới, và độc đáo. Với các nước láng giềng lân cận, Malaysia có sự
giao lưu mạnh mẽ về văn hóa với Thái Lan, Indonesia, Singapore và xa hơn nữa là
một số nước Hồi giáo khu vực Trung Đông. Sự giao lưu đó là cơ hội cho nền ẩm
thực Malaysia thu nhận được những giá trị đặc sắc của các nước khác, để rồi lại hòa
quyện vào nhau, phối hợp với nhau đầy nghệ thuật về nguyên liệu, hương vị cũng
như màu sắc, tạo nên những tác phẩm hoàn mỹ về ẩm thực.
4. 2. Ẩm thực Malaysia
2.1.Nguyên liệu
Nếu như người Việt Nam có thể ăn bất cứ loại động vật nào theo sở thích thì người
Malaysia lại có sự hạn chế khắt khe do qui định của tôn giáo từng dân tộc. Người
gốc Ấn theo đạo Hindu không ăn thịt bò vì bò là linh vật đối với họ. Người Hồi giáo
không ăn thịt lợn vì theo quan niệm của Đạo Hồi, lợn là loại động vật rất bẩn thỉu.
Ngoài ra họ cũng không ăn những động vật mà ăn thịt của loại động vật khác như
chó, mèo ….. Họ thường ăn thịt bò, thịt gà, thịt cừu nhưng những con vật này phải
được giết mổ theo nghi thức qui định của Hồi giáo. Họ luôn ăn các loại thịt tươi sống
vì Đạo Hồi nghiêm cấm ăn những con vật đã chết trước khi giết mổ theo nghi thức.
Trong khi người Hồi giáo rất “ nhạy cảm “ với thịt lợn thì người gốc Trung quốc vẫn
giữ nguyên tập quán ăn thịt lợn. Tuy nhiên tập quán này đã chịu “ sự điều tiết “ để
hòa nhập với bối cảnh xã hội chung mà ở đó Hồi giáo là quốc giáo. Thịt lợn và các
thực phẩm khác mà Đạo Hồi nghiêm cấm phải được đặt ở một khu ngăn cách riêng
biệt trong các siệu thị, không được mang vào các địa điểm trang trọng ở cấp quốc
gia, không được chế biến thành các món ăn trong các bữa tiệc mang tính chính thức
cho một cộng đồng chung ở cấp độ lớn cũng như cấp độ nhỏ, thậm chí các dụng cụ
nấu nướng cũng phải đảm bảo rằng chưa bao giờ sử dụng để nấu thịt lợn và các
thực phẩm khác mà Đạo Hồi nghiêm cấm. Điều đó cho thấy Malaysia tuân thủ
nghiêm ngặt các qui định của Đạo Hồi nhưng vẫn rất linh hoạt và cởi mở với các dân
tộc khác cùng chung sống. Có thể do điều kiện địa lý nhiều đồi núi, ít ao hồ nên ở
Malaysia khan hiếm các loại thịt vịt, ngan, ngỗng …Nhưng với chiều dài rất lớn về
bờ biển, Malaysia có nhiều lợi thế về đánh bắt hải sản, các loại hải sản như cá, tôm,
mực,sò huyết ….. rất phổ biến ở Malaysia và được tất cả các dân tộc ưa thích. Các
loại rau quả cũng rất đa dạng và phong phú. Hầu như tất cả các loại rau quả nhiệt
đới đều có mặt tại Malaysia, chỉ có một số rau quả ở vùng khí hậu bốn mùa miền
Bắc Việt Nam như su hào, vải thiều, mơ … và một số rau gia vị đặc trưng của người
Việt như ngổ, húng chó, mùi tàu ….thì không thể kiếm được ở nơi đây. Các loại thực
phẩm tinh bột mà người Việt thường dùng như gạo tẻ, gạo nếp, mỳ, bánh phở
….cũng rất thông dụng tại Malaysia.Từ người Malay đến người gốc Ấn, gốc Trung
Quốc ….đều lấy cơm là thực phẩm chính, thậm chí cơm còn là món ăn điểm tâm
hoặc lót dạ buổi chiều đối với người Malay. Cùng với gạo, mỳ và bánh phở cũng là
loại nguyên liệu rất cơ bản. Người Malaysia ăn mỳ, bánh phở cả sáng lẫn trưa và tối
như một món ăn chính trong khi người Việt chỉ ăn như một món ăn phụ để điểm tâm
hay lót dạ. Riêng với bún, một thực phẩm có mặt ở khắp các vùng miền của Việt
Nam thì ở đây lại chiếm một vị trí rất khiêm tốn. Bún chỉ xuất hiện trong món ăn “
Asam Laksa “ của người Malay và sơi bún to, dày bản như bánh canh ở một số khu
vực của miền Trung và miền Nam Việt Nam. Nhìn chung, các nguyên liệu thực
phẩm của Malaysia cũng phong phú như của Việt Nam nhưng chất lượng được đảm
bảo chặt chẽ.Do Đạo Hồi qui định và cũng do sức ảnh hưởng của qui định này đối
với toàn bộ cộng đồng, không chỉ người Hồi giáo Malay mà cả các dân tộc khác
cũng đều dùng các nguyên liệu tươi sống. Nguyên liệu tươi sống là điều kiện đầu
5. tiên để tao nên món ăn ngon. Nhờ vậy các món ăn của Malaysia không những rất
thơm ngon bổ dưỡng mà còn an toàn về mặt vệ sinh thực phẩm. Điều này góp phần
không nhỏ làm cho các món ăn của Malaysia được “ ghi điểm “ nhiều hơn.
2.2.Phương thức chế biến :
Đặc điểm nổi bật trong phương thức chế biến các món ăn Malaysia mà người Việt
nhận thấy ngay là sự sử dụng một số lượng rất lớn các gia vị cay nồng và chất béo.
Các gia vị cay nồng mang lại hương thơm và đặc biệt là làm tăng thêm các vị vốn có
của nguyên liệu, chất béo làm “ mềm môi “ thực khách, do vậy các món ăn của
Malaysia rất đậm đà về hương, về vị và đánh thức cả vị giác lẫn khứu giác của thực
khách. Nếu nói rằng ẩm thực Malaysia đã lạm dụng các gia vị thì cũng đúng ở một
khía cạnh nào đó , nhưng về cơ bản, đây chính là một mặt mạnh để đưa thực khách
vào “ ma trận “ của thế giới : hương, vị và sắc. Do sử dụng nhiều gia vị và chất béo
nên hầu hết các món ăn Malaysia đều ở dạng rán hoặc xào và nướng, đôi khi ở
dạng hấp và gần như không có ở dạng luộc, trong khi luộc lại là phương thức cơ bản
của người Việt
- Các món ăn của người gốc Ấn nói chung thường có vị ngậy vì nước cốt dừa và
sữa, vị nồng vì cari, hương thơm vì quế, hồi, đinh hương ….. Cari được dùng cho
hầu hết các món ăn của người gốc Ấn nên màu sắc chủ đạo của các món ăn là màu
vàng nghệ của cari.
Cửa hàng ăn của người gốc Ấn
Cari không những làm tăng cường hệ thống miễn dịch cho sức khỏe mà còn đem lại
vị thơm nồng, cảm giác ấm nóng, như truyền thêm nhiệt huyết cho thực khách vì
màu vàng là màu của ánh nắng mặt trời, màu của niềm vui thụ hưởng hạnh phúc
6. vốn luôn reo lên trong các bản nhạc sôi nổi và các điệu nhảy bốc lửa của người gốc
Ấn.
- Các món ăn của người Malay rất cay và nóng do sự kết hợp của rất nhiều các gia
vị ớt, gừng, giềng, sả, hạt tiêu …. trong đó ớt đóng vai trò chính. Hầu như món nào
của người Malay cũng phải có ớt. Ngay cả món trứng rán cũng được phủ lên trên bề
mặt một lớp ớt tươi
Món trứng rán phủ ớt
Ớt đem lại nguồn cảm hứng bất tận cho người Malay. Các món ăn của người Malay
hầu hết đều có gam màu đỏ sẫm như chính tâm hồn của họ luôn nồng cháy, say mê
và khát khao hạnh phúc.
7. Cửa hàng ăn của người Malay
Nước dừa và cream được sử dụng nhiều trong nấu nướng nên các món ăn thường
có độ sếnh đặc và nhiều nước sốt để rưới lên cơm cho hạt cơm thêm dẻo, thêm
ngọt và đậm đà. Các món ăn của người Malay trong lúc nấu nướng tỏa ra mùi thơm
ngào ngạt kỳ lạ, đem lại cho thực khách một cảm giác cồn cào, rất thèm ăn. Bí quyết
này nằm ở sự kết hợp của rất nhiều hành tím và cari. Số lượng hành tím mà người
Malay dùng cho một món ăn gấp từ 5 đến 7 lần so với người Việt. Người Malay
không dùng cari nhiều như người Ấn nhưng họ biết phát huy thế mạnh của cari, tạo
ra mùi thơm và màu hấp dẫn cho món ăn. Các món ăn của người Malay có nhiều nét
tương đồng với các món ăn của miền Trung và miền Nam Việt Nam : sử dụng nhiều
ớt, nhiều loại mắm và nước dừa để pha chế và có nhiều công thức chế biến tương
tự, điển hình là món súp hải sản chua cay và món bánh canh cá. Sự tương đồng này
có cơ sở về mặt lịch sử. Ngay từ sau thế kỷ 10, người Chăm ở khu vực miền Trung
Việt Nam và sau đó là ở miền Nam Việt Nam đã có quan hệ tiếp xúc và giao lưu về
văn hóa và buôn bán với người Malay Hồi giáo ở Malaysia.
-Các món ăn của người gốc Trung Quốc nói chung là cân bằng giữa các vị, màu sắc
hài hoà giữa màu xanh của rau củ và màu đỏ, vàng của các nguyên liệu khác,có
nhiều đặc điểm giống với món ăn của miền Bắc Việt Nam.Những điểm giống nhau
này được hình thành do việc tiếp xúc về văn hóa giữa Việt nam và Trung Quốc kéo
dài nhiều thế kỷ trong lịch sử. Tuy nhiên các món ăn của người gốc Trung Quốc hầu
hết được chế biến với xì dầu, nước tương và nhiều chất béo, chất ngọt hơn so với
các món ăn của miền Bắc Việt Nam
8. cửa hàng ăn của người gốc Trung Quốc
- Các món ăn được tạo nên bởi sự kết hợp giữa người bản địa Malay với người
nước ngoài : Khi người gốc Trung Quốc nhập cư đến Malaysia khoảng 4 thế kỷ
trước, họ đã kết hôn với người bản địa và chế biến ra những món ăn pha trộn các
đặc điểm của cả hai nền ẩm thực. Vì vậy các món ăn này rất độc đáo và hấp dẫn,
vừa ngọt vừa cay và nhiều hương thơm từ các lá và hạt. Các món ăn này có tên là
Nyonya .
Các món ăn Nyonya
Người Bồ Đào Nha trong thời gian xâm chiếm Malaysia vào khoảng thế kỷ 15 cũng
kết hôn với người bản địa Malay và chế biến ra các món ăn mang phong cách Âu-Á
nhưng các món ăn này sử dụng nhiều ớt và một số gia vị khác của người Malay
nên rất cay. Sự xâm chiếm của Hà Lan và Anh sau đó cũng để lại những ảnh hưởng
nhất định, làm gia tăng phong cách châu Âu của thể loại ẩm thực này
-Các món ăn được tạo nên bởi sự vay mượn sáng tạo giữa các dân tộc trong nước
Malaysia : Sự vay mượn thường được hướng đến những món ăn ngon nổi tiếng, với
những công thức riêng phù hợp với khẩu vị của mỗi dân tộc. Vì vậy đã hình thành
9. nên một loạt các món ăn mới, phong cách hỗn hợp có tên là món ăn Trung Quốc-
Malay, món ăn Bắc Ấn Độ - Malay, món ăn Nam Ấn Độ-Malay. …Những món ăn này
có vị cay hơn, đậm đà hơn so với các món ăn gốc tại Trung Quốc và Ấn Độ. Chẳng
hạn : Món cà ri đầu cá của người Ấn được nấu bằng cách ninh phần đầu của cá
hồng với nước cà ri cay nồng cùng một vài loại rau và me chua.
Món đầu cá cari của người gốc Ấn
Người Malay biến tấu món cà ri đầu cá của người gốc Ấn thành một phiên bản khác,
với các gia vị của họ, nhưng vẫn giữ nguyên thành phần cơ bản là cari.
Món đầu cá cari của người Malay
Người Malay có món ăn đặc sản là cơm Lakma với phong cách truyền thống là dùng
cá khô nhỏ, đậu phộng, dưa leo và trứng ….
10. CơmLakma của người Malay
Người gốc Trung quốc đã biến tấu món ăn này với phong cách Trung Quốc, gồm
đùi gà chiên ngập dầu, xúc xích gà, chả cá, và thịt hộp ăn kèm.
Cơm Lakma của người gốc Trung Quốc
Một số món ngon nổi tiếng của riêng mỗi dân tộc Malay, Trung Quốc hay Ấn Độ như
naisi lakma ( cơm ) asam laksa ( bánh canh cá ) satay ( thịt nướng ) mee goreng ( mì
xào ) char kuey teow ( phở xào ) cury head fish ( đầu cá cari ) ……đã được “ quốc
hữu hoá “ trở thành món ăn chung của tất cả các dân tộc và phổ biến ở khắp đất
nước với nhiều biến thể khác nhau.
- Các món ăn được tạo nên bởi sự vay mượn và ảnh hưởng giữa Malaysia và nước
ngoài : TomYam là món súp nổi tiếng gắn liền với hình ảnh của đất nước Thái Lan.
Người Malay đã nhanh chóng phổ cập món ăn này và còn tạo ra một vài món ăn
khác trên cơ sở của Tom Yam như Tom Yam Nasi Goreng ( cơm rang ), Tom Yam
Kway Teow Goreng ( phở xào ). SomTam ( sa lat đu đủ ), Nais Goreng Pattaya (
cơm rang ) Chicken Green Curry ( gà với hạt tiêu xanh ) cũng là những món ăn Thái
được người Malay vay mượn và chế biến theo công thức riêng của mình. Một số
món ăn có nguồn gốc từ Indonesia hiện nay rất phổ biến ở Malaysia đến mức không
phải ai cũng nhận ra nguồn gốc của những món ăn này. Đó là Satay ( thịt nướng )
Rendang ( thịt cay ) Sambal ( bột nhão hỗn hợp các gia vị )…… Một vài món ăn
của khu vực Trung Đông, từ món bánh Murtabak đã trở thành đặc sản của ẩm thực
Malaysia, đến món Kebab ( thịt nướng ) Nasi Arab ( cơm Arap ) Nasi Kabsa ( cơm
11. hỗn hợp )…. đang được các đầu bếp Malaysia áp dụng và đưa vào danh sách thực
đơn quen thuộc hàng ngày
- Trong sự hôn phối về giống, “ con lai “ thường nhận được những đặc điểm ưu việt
của cả bố lẫn mẹ. Với ẩm thực cũng tương tự như vậy. Sự kết hợp giữa tinh hoa ẩm
thực của các dân tộc khác nhau trên một nền tảng phong phú về số lượng và đa
dạng thể loại sẽ tạo ra những món ăn hoàn hảo. Malaysia nổi tiếng với những món
ăn ngon như sau : Satay ( thịt nướng xiên que ) Nasi Lemak ( gạo nấu nước dừa
)Roti Canai (bánh kếp làm từ bột mì) Nasi Dagang ( xôi nếp nấu nước dừa ) Nasi
Goreng ( cơm rang ) Rajak ( sa lat )Char Kway Teow ( phở xào ) Chicken rice ( Cơm
gà ) Curry Laksa ( mì súp cari ), Rendang ( thịt ninh kho ) Penang Asam Laksa (
bánh canh cá ).Trong số những món ăn này, Penang Asam Laksa ( bánh canh cá
Penang ) :
Món bánh canh cá Penang
được coi là món “ quốc hồn quốc tuý “ như món phở của người Việt. Penang Asam
Laksa được bình chọn là 1 trong 57 món “ không cưỡng nổi “ trên thế giới.
2.3. Thói quen ăn uống
Thói quen ăn uống của người Malaysia có một số điểm khác với người Việt. Người
Việt thường nghĩ khí hậu nóng thì phải ăn thức ăn thanh, trong và mát để cân bằng
cơ thể và cảm giác nhưng ở Malaysia, một đất nước bốn mùa nắng nóng, hầu hết
các món ăn đều đậm vị, đậm sắc và nóng. Trong bữa ăn,thịt cá rất nhiều mà rau thì
rất ít. Người Việt vốn ăn nhiều rau, khi đến Malaysia ai cũng gặp trở ngại này. Trong
số các món tráng miệng của người Malaysia, hoa quả chỉ chiếm khoảng một nửa và
nửa còn lại là bánh hay chè nấu. Có lẽ do thói quen này nên người Malaysia thích
ứng nhanh với các món ăn béo ngậy từ châu Âu như McDonald’s, Starbucks,
Kentucky Fried Chicken, Burger King. Các món ăn béo ngậy này được người
Malaysia rất ưa chuộng, trên các đường phố cũng như các trung tâm mua sắm đều
thấy người người đứng xếp hàng mua. Cà phê và trà sữa thuộc loại đồ uống mang
12. tính ấm và nóng nhưng cũng rất đắt hàng tại đây. Dường như cửa hàng ăn nào
cũng có cà phê và trà sữa trong thực đơn của mình. Trà sữa nổi tiếng của Malaysia
có tên là Teh Tarik, không phải là sự pha trộn đơn giản giữa trà và sữa mà được chế
biến một cách công phu, đầy nghệ thuật. Sự hâm mộ loại đồ uống truyền thống này
cao đến mức hàng năm Malaysia đều tổ chức Lễ hội Teh Tarik và các nghệ nhân
biểu diễn sự pha chế đẳng cấp của mình
Cuộc thi pha chế Trà sữa Teh Tarik
Người Hồi giáo không được uống bia, rượu theo qui định của Đạo Hồi nhưng hầu
hết các nhóm dân tộc theo tôn giáo khác cũng tránh xa rượu bia. Ở Malaysia không
hề có những quán bia nhậu như ở Việt Nam. Để bổ sung nước cho bữa ăn, người
Malaysia thường uống trà đá, trà sữa, nước hoa quả hay ăn một bát súp nhỏ riêng.
Họ không ăn canh có nhiều nước và chan canh với cơm như người Việt Nam.Họ
thường ăn cơm, rưới thêm một ít nước sốt sếnh đặc và đậm gia vị vào cơm.
Các khay nước sốt
13. Các món ăn khác như cá thì để nguyên cả con, thịt thì chặt miếng to, ít khi thái nhỏ
như ở Việt Nam.
Món gà rán
Đối với người Việt, ăn kiểu “ chém to kho mặn “ như thế quả là không dễ dàng vì
người Việt chỉ dùng đũa để gắp thức ăn. Nhưng người Malaysia dùng thìa, dĩa và
dùng tay để xử lý thức ăn nên đối với họ không có vấn đề gì.Người Malay và nhiều
người gốc Ấn rất thích ăn cơm bằng tay, nhất là khi ở nhà và trong các lễ hội tuyền
thống ( theo qui định của Đạo hồi là tay phải ). Có người cho rằng hạt gạo là hạt
ngọc mà Trời cho, không nên dùng thìa, dĩa hay đũa để dằm, xé mà nên dùng bàn
tay thể hiện sự nâng niu trân trọng vật phẩm của Trời. Có người lại cho rằng dùng
tay viên viên, bóp bóp hạt cơm thì thức ăn được tiêu hoá tốt hơn. Người Việt cũng
thích ăn bằng tay đối với những món ăn dân dã như cơm nắm, khoai , sắn …. và
thấy rõ rằng ăn bằng tay trong những trường hợp này đem lại cảm giác ngon hơn.
Cơm nắm, khoai , sắn ….là những món ăn ở dạng cứng và khô, việc đưa thức ăn
vào miệng là dễ dàng. Nhưng cơm rời mà lại trộn với nước sốt và ăn rất gọn gàng,
nhanh chóng, thậm chí còn như một màn biểu diễn đẹp mắt thì người Việt không thể
làm được như người Malaysia, họ đã được rèn luyện đến mức điêu luyện rồi. Khác
với người Việt, người Malaysia không dùng mâm để đặt chung thức ăn, không dùng
chung một bát nước chấm, không mang nặng tính cộng đồng như người Việt. Họ
bày một số thức ăn chung trên bàn, mỗi người tự xúc riêng ra khẩu phần ăn cho
mình. Họ cũng không có nghi thức mời ăn theo thứ bậc trước khi ăn như người Việt.
Với người Hồi giào và người Thiên chúa giáo, trước khi ăn họ có nghi lễ cầu nguyện
14. và tạ ơn Thượng Đế. Trong các bữa tiệc mang tính chính thức ở mọi cấp độ, dù
thành phần tham dự gồm nhiều dân tộc, tôn giáo khác nhau, nghi lễ cầu nguyện của
người Hồi giáo vẫn được cử hành trước khi ăn và tất cả mọi người đều thực hiện
điều đó một cách trang nghiêm
3. Tạm kết
Khi bàn về nghệ thuật nấu nướng, người Việt Nam có câu nói đùa vui rằng “Hãy cho
tôi một lọ mì chính, tôi sẽ đảo lộn tất cả“. Câu nói đó cho thấy người Việt Nam đánh
giá cao vai trò của gia vị trong việc tạo nên món ăn ngon. Người Malaysia đã đẩy
nhận thức đó lên mức cao hơn bằng việc khai thác đến mức tối đa sức mạnh của gia
vị, làm cho các món ăn của họ ngon một cách đậm đà và thơm ngào ngạt. Họ tích
cực giao lưu, tiếp xúc ở ngay trong nước cũng như với nước ngoài, tiếp nhận và
thay đổi để nền ẩm thực của họ ngày càng phong phú về số lượng, đa dạng về
chủng loại và thơm ngon bổ dưỡng về chất lượng. Chiến lược phát huy nội lực và
hội nhập khu vực cũng như toàn cầu của Malaysia có thể nhận thấy ngay cả trong
lĩnh vực đời sống ẩm thực.
_________________
Tài liệu tham khảo :
1-Malaysiancuisine ( Ẩmthực Malaysia)
https://en.wikipedia.org/wiki/Malaysian_cuisine
2-AboutMalaysianFood( Về mónăn Malaysia)
http://www.sbs.com.au/food/article/2008/07/01/about-malaysian-food
3-Lịch sử Malaysia
https://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Malaysia
4-Foreign-influencestoMalaysiancooking( Ảnhhưởngcủa nước ngoài đếncách nấucủa người
Malaysia)
http://malaysia.angloinfo.com/lifestyle/food-and-drink/foreign-influences/
5- Indonesian_cuisine ( ẨmthựcIndonesia)
https://en.wikipedia.org/wiki/Indonesian_cuisine