3. Material de mostraxe
Lupa.
Bandexa.
Rede de
macroinvertebrados ou
coador.
Botas de auga de caña alta
ou vadeador.
Luvas.
Claves e ilustracións de
identificación.
Táboa de valoración da
calidade da auga.
4. SELECCIÓN DA ZONA DE MOSTRAXE .
Hai que ter en conta:
— Que sexa de doado acceso.
— Se é posible, que corra a auga.
— Intentar que sexa unha zona con diversidade de
hábitats
— Que teña zonas que non sexan demasiado
profundas para poder meterse cunhas botas de
auga.
5. PASOS A SEGUIR PARA TOMAR AS MOSTRAS
1-Localización do noso tramo.
2-Analizaremos os microhábitat que atopemos no tramo.
Fondos rochosos, areosos ou fangosos, raíces e vexetación
mergullada, acúmulos de follas ou madeira morta.
3-Colleremos a rede e as bandexas e visitaremos un punto
concreto para cada microhábitat .
4-Tomaremos mostras en cada un destes microhábitats
5- Envorcaremos o contino da rede na bandexa branca e
engadiremos un pouco de auga
6. INDICE DE MACROINVERTEBRADOS
Grazas a que coñecemos os requirimentos ecolóxicos das
distintas especies de macroinvertebrados acuáticos; podemos
asociar a súa presenza ou ausencia a unhas determinadas
características de calidade da auga.
Normalmente, os índices baséanse na identificación a nivel de
familia dos macroinvertebrados, en grupos, seguindo un
gradiente de menor a maior tolerancia a contaminación.
Cada familia ten puntuación que oscila entre 10 e 2.
7. O índice de macroinvertebrados extráese da
seguinte referencia :
García F., Puig A.. Día Mundial del Control de la calidad del
Agua. Ministerio de Medio Ambiente Rural y Marino. Edita
Adecagua, 2008).
Baseado nos traballos de Alba-Tercedor que pode
consultarse na siguiente referencia:
Alba-Tercedor,J. MACROINVERTEBRADOS ACUATICOS Y
CALIDAD DE LAS AGUAS DE LOS RIOS, IV Simposio del Agua
en Andalucía ( SIAGA), Almeria, 1996, vol. II: 2
9. Odonatos
Libélula Cabaliño do demo
Teñen a cabeza máis ancha que o resto do corpo,
un abdome longo e delgado e catro ás
membranosas transparentes.
Puntuación: 8
10. Coleópteros
As ás dianteiras (primeiro
par de ás) dos escaravellos
están transformadas en
duros escudos, chamados
élitros. Estes forman unha
Escribano armadura que protexe a
parte posterior do tórax,
incluído o segundo par de
ás, e o abdome. As ás
anteriores non son usadas
no voo.
Ditisco
Puntuación: 4
11. Heterópteros
Teñen as ás anteriores
Escorpión de agua
parcialmente
endurecidas (élitros),
coa parte basal dura e
a apical membranosa.
Nadador de espaldas
Puntuación 4
Zapatero
12. Efemerópteros
Teñen ás membranosas que non poden plegarse sobre o
abdome e mantéñense en posición vertical, e dous ou tres
"colas" (cercos) na extremidade do abdome.
14. Plecópteros
Tamén chamados “moscas das pedras”,
posúen unha metamorfose onde os
estados ninfales son acuáticos e os
adultos voadores. As ninfas son
aplanadas, con aparello bucal masticador
e teñen longos cercos e antenas.
Os adultos son relativamente grandes, con
catro ás membranosas que en repouso se
encartan sobre o abdome. Os adultos
P tamén posúen cercos e antenas longas.
As larvas son carnívoras. Aliméntanse de
oligoquetos, crustáceos, larvas de outros
insectos, etc.
15. Perla madritensis
As larvas habitan ríos libres de
contaminación, con auguas rápidas,
frías e ben osixenadas sobre fondos de
pedras. Os adultos non se alonxan
moito deses medios.
É unha especie moi esixente en canto a
calidade das augas, polo que pode
utilizarse como indicadora de
contaminación. Constitúe un
importante recurso trófico para as
troitas e outros peixes de augas
continentais.
Puntuación dos plecópteros:10
16. Tricópteros
Caracterízanse por presentar dous
pares das ás cubertas de pelos que,
en posición de repouso, se pregan
sobre o corpo en forma de tellado.
Fabrican un estoxo característico a
base de pedras, areas ou paus
unidos.
Puntuación: 8
17. Hirudíneos
Os hirudíneos (Hirudinea) son unha
clase do filo anélidos, coñecidos
popularmente como sambesugas. A
gran maioría de especies son de auga
doce. Poden medir 20 cm e pesar ata
30 g.
Hirudo é capaz de tragarse enteira
unha lombriz tan longa como el.
Son depredadores e aliméntanse de
pequenos vermes, gasterópodos,
crustáceos, larvas, cágados, crías, etc.
Sambesuga Puntuación: 4
19. Crustáceos
Corpo com caparazón e máis de 3
pares de patas articuladas, da orde
Crustáceos.
Son os únicos artrópodos con dous
pares de antenas, teñen polo menos
Gambas un par de maxilas e pasan por
períodos de muda e intermuda para
poder medrar.
Puntuación 5
20. Moluscos
Cuncha calcaria
secretada polo manto.
Pé muscular.
Un órgano de
alimentación chamado
Limneídos Ameixas
rádula formada por
ringleiras de dentes
quitinosos.
Puntuación 5
Planórbidos Ancílidos
21. RESULTADOS OBTIDOS
A puntuación de cada grupo que aparece
na mostraxe, súmase e compárase coa
táboa para obter o índice de calidade.
23. TAXÓNS PRESENTES PUNTUACIÓN
Efemerópteros 8
RÍO TRABA
CONCELLO DE Plecópteros 10
LOUSAME
Tricópteros 8
MOSTRA DO LUGAR DE
VILACOBA Odonatos 8
23 ABRIL-2010
Coleópteros 4
PUNTUACIÓN 53. Heterópteros 5
CALIDADE DA AUGA: Crustáceos 5
MOI BOA
Moluscos 5
PUNTUACIÓN FINAL 53
