3. QUE É UN TARDÍGRADO?
É un animal microscópico,
parente dos Artrópodos,
pertencente ao Phylum Tardígrada,
palabra que provén das raíces
latinas tardus: lento e gradus:
paso (camiñantes lentos)
Están distribuidos na maioría de
ecosistemas e en casi todo o
planeta.
Non representa ningunha ameaza
para o home e moi poucos seres
Humanos coñecen a súa existencia.
Microfotografía dun tardígrado
De clase Heterotardígrada
4. PRIMEIROS DATOS SOBRE ESTES
ANIMAIS
O primeiro en escribir sobre estes animais foi o zoólogo alemán
Johann August Ephraim Goeze (1731-1793) no ano 1773 e
denominouno “osiño de auga”.
A súa talla pode variar entre 0.05 mm y 1.5 mm e a súa apariencia
física é para algunhas persoas, moi parecida á dun oso en
miniatura pero con dous pares de patas adiccionais. Estes
organismos habitan en ambientes húmidos ou acuáticos, en
ecosistemas mariños, dulceacuícolas ou terrestres, habitualmente
asociados á capa de auga que recubre as carrizas e liques
5. PRIMEIROS DATOS SOBRE ESTES
ANIMAIS
Os tardígrados son os animais máis resistentes xa que posúen a
capacidade de permanecer nun estado especial denominado
criptobiose. Neste estado sobreviven a condicións máis adversas
razón pola cal son moi importantes non só dentro dos
ecosistemas, senón por constituir un modelo biolóxico para
investigacións aplicadas ao beneficio do ser humano.
Actualmente os tardígrados son usados por algúns científicos
para explicar os principios básicos das ciencias biolóxicas.
6. ANATOMÍA
O aspecto dos tardígrados é moi particular e fainos
inconfundibles. O seu corpo é máis ou menos cilíndrico, na
maioría dos casos algo cóncavo na parte ventral. Posúen
cinco segmentos, o primeiro corresponde ao segmento
cefálico ou cabeza e os outros catro posúen un par de patas
lobopodiais, provistas de garras ou dicos adhesivos, que
lles serven para o seu desprazamento; o cuarto par de patas
está dirixido cara atrás e é frecuentemente usado para
agarrarse ao substrato.
7. OS DOUS TIPOS DE TARDÍGRADOS
Eutardígrado Heterotardígardo
Existen dous tipos de tardígrados: Heterotardigrados e
Eutardígrados. Aos primeiros denomínaselles acorazados porque
posúen placas que recobren o seu corpo e diferéncianse ademais
pola presenza de apéndices.
8. APARATO DIXESTIVO
É semellante ao dos artrópodos. Na boca existe un tubo bucal cun
órgano que posúe un par de estiletes orais, útiles para perforar o corpo
das súas presas e unha farinxe bulbosa e muscular, con barras
Quitinosas chamadas placoides, as cales interveñen na trituración do
alimento e serven como apoio estrutural. Ten un par de glándulas
salivais con función excretora e ademáis interveñen na formación no
novo tubo bucal despois de cada muda. O alimento pasa da farinxe ao
esófago e logo a un intestino medio onde se da o proceso de dixestión e
absorción. O tubo dixestivo temina nunha cloaca-en eutardígrados- ou
nun recto –en heterotardígrados- o cal se abre nun poro anal terminal.
9. SISTEMA NERVIOSO
O sistema nervioso dos tardígrados é similar
ao dos artropodos. No segmento cefálico
presentan un ganglio cerebral dorsal con
catro lóbulos e outro ventral conocido como
subedofágico, unidos entre si por un anel
nervioso que rodea o tubo bucal. Os catro
segmentos restantes poseen cada un
ganglio ventral lixeiramente bilobulado.
Dous cordóns nerviosos conectan os
ganglios entre si, formando un patrón
escaleirado. Adiccionalmente, presentan
pequenos ganglios periféricos ubicados nas
patas, na xona caudal e cerca do ano. De
cada gaglio estendense conexións nerviosas
que inervan seccións específicas do corpo.
10. SISTEMA MUSCULAR
Nos tardígrados, a presión interna dos fluídos do hemocele fai que o
seu corpo e extremidades se estendan e a súa contracción é
ocasionada por fibras de músculos lonxitudinais dorsais e ventrais
son os responsables do movemento do corpo, mentres que as patas
se moven gracias a grupos de músculos que se extenden dende o
extremo de cada unha hasta a cutícula. Unha serie de músculos que
se atopan na zona caudal actúa na deposición de ovos e defecacións.
A musculatura do aparello bucal varía de acordo coa especie e pode
conter entre 40 e 140 músculos estructuralmente independentes.
Unha complexa serie de músculos que unen as furcas entre si e
outros que se extenden dende as mesmas hasta o tubulo bucal e
farinxe son os encargados de producir o movemento dos estiletes.
11. SISTEMA
EXCRETOR
Os tardígrados posúen diferentes métodos de excreción. A
acugulación de produtos de excreción na cutícula fai que o
animal poida desfacerse deles no momento da muda. Crese
que as glándulas salivais cumpren unha función moi
importante na excreción no momento en que o animal expulsa
o aparato bucal durante á ecdisis. Os túbulos de Malpighi,
tamén presentes en artrópodos, son os encargados de producir
a urina que se descarga directamente no intestino, cumprindo
desta maneira funcións tanto excretoras como
osmorreguladoras.
13. SISTEMA REPRODUTOR
Aínda que existen algunhas especies hermafroditas, a maioría dos
tardígrados posúen sexos separados. O sistema reproductor feminino
está composto por un único ovario, ubicado por encima do intestino
e unido mediante pequenos ligamentos á parede dorsal do corpo.
Nas hembras dos eutardígrados o oviducto é único e ábrese no recto
, nos heterotardígrados ábrese ao exterior mediante un gonoporo.
O sistema reproductor maculino está composto por un testículo e
dous condutos espermáticos, que nos eutardígrados ábrese nunha
única cloaca mentres que nos heterotardígrados fusionanse nun
conduto común. Adicionalmente, os eutardígrados presentan un
testículo suspendido da parede dorsal do corpo por dous ligamentos,
mentres que nos heterotardígrados se presenta un só ligamento.
14. REPRODUCIÓN
Os detalles dos mecanismos de
reprodución de moitas especies de
tardígrados aínda non foron explorados.
Sen embargo, en términos xerais
coñécese que posúen reprodución
sexual e asexual. As especies limnicas e
terrestres poden ser gonocóricas ou
hermafroditas e presentan reprodución
sexual, ainda que é máis común que en
ambientes limnoterrestres se presenten
eutardígrados e heterotardígrados
femias, que usan a partenoxénese
telitoquia como modo de reprodución.
Os representantes de ambientes
mariños, na súa maioría, son
gonocorísticos e so forón rexistrados
uns poucos casos de hermafroditismo.
15. HÁBITAT E ALIMENTACIÓN
Os tardígrados teñen un par de estiletes e unha farinxe
muscular que lles permite perforar e succionar os fluÍdos de
bacterias, algas, plantas, líques e de pequenos animais como
protozoos , rotíferos e larvas. Nalgúns casos poden inxerir
organismos completos e incluso se observou como algunhas
especies de tardígrados poden consumir outros tardígrados
máis pequenos. Os detritus tamén pode ser unha fonte de
nutrientes para algunhas especies. Non hai moita
información sobre a alimentación dos tardígrados mariños.
Coñecese que algunhas especies non se alimentan por largos
períodos de tempo e que outras son parasitas de
invertebrados mariños.
16. QUE É A CRITOBIOSE ?
Á critobiose é un estado de
latencia ou animación suspendida
dos procesos vitais que presentan
algúns seres vivos cando as
condicións ambientais son
desfavorables, como por exemplo
o conxelamento, desecación,
anoxia, variacións na salinidade,
entre outros moitos. Os
tardígrados son os mellores
representantes da critobiose xa
que nese estado son ademáis
capaces de resistir as condiccións
máis extremas.
17. TIPOS DE CRITOBIOSIS
*Anoxibiosis: que é inducido pola baixa concentración de osíxeno na
auga. Algunhas especies poden sobrevivir cinco días neste estado
de latencia.
*Criobiosis: latencia inducida por baixas temperaturas. Este tipo de
critobiosis posibilita á supervivencia dos tardígrados ao
conxelamento e desconxelamento, permitindo que algunhas
especies limno-terrestres sexan comúns en rexións polares e
ecosistemas de alta montaña.
*Osmobiosis: inducida pola elevación na presión osmótica. Algunhas
especies mariñas e limno-terrestres eurihalinas poden tolerar
variaccións na salinidade.
*Anhidrobiosis: este estado é incluido pola pérdida da auga do
ambiente por evaporación. É o tipo de critobiosis máis común en
tardígrados.
18. COMO IDENTIFICAR UN
TARDÍGRADO
Polo seu tamaño, os
tardígrados só poden
ser observados usando
un microscopio e
necesitase microscopía
de contraste de fase
para identificalo.
Ascaracterísticas mor-
folóxicas serven como
criterio taxonómico.
19. EXPERTO MUNDIAL EN
TARDÍGRADOS
O Dr. Oscar Lisi, é biólogo e
Profesor de Bioloxía Evolutiva
na Universidade de Catania,
Italia. É pupilo dun dos máis
grandes tardigradólogos da
historia, o Dr. Giovanni Pilato
y el Dr. Lisi levan cerca de 12
anos estudando á taxonomía
dos tardígrados e como
produto da súa labor científica
realizou máis de 50
publicacións e describiu máis
de 69 novas especies de
tardígrados para a ciencia.
20. SABÍAS QUE?
Os tardígrados poden sobrevivir a
temperaturas extremas dende -273ºC
hasta 151ºC.
Os tardígrados poden resistir unha
radiación mil veces maior á tolerada
polo ser humano.
Os tardígrados volveron á vida despois
de 120 anos. Despois de rehidratar
un musgo de herbario recolectado
hai 120 anos, atopáronse tardígrados
vivos.
21. BIBLIOGRAFÍA
Anon, (2016). [online] Available at:
http://www.cienciorama.unam.mx/a/pdf/317_cienciorama.pdf [Accessed 20
May 2016].
Anon, (2016). [online] Available at:
http://www.ducray.com/sites/default/files/images/cp_tardigrade_pr_rebecchi_a
vril_2012_esp_def_0.pdf [Accessed 20 May 2016].
Es.wikipedia.org. (2016). Tardigrada. [online] Available at:
https://es.wikipedia.org/wiki/Tardigrada [Accessed 20 May 2016].
Latam.discovery.com. (2016). La fascinante historia del tardígrado: ¿animales o
extraterrestres? | Discovery. [online] Available at:
http://www.latam.discovery.com/animal-planet/la-fascinante-historia-del-
tardigrado-animales-o-extraterrestres/ [Accessed 20 May 2016].
Tardigrada.es. (2016). EL FILO TARDIGRADA. [online] Available at:
http://www.tardigrada.es/HistoriaEstudioTardigrados.html [Accessed 20 May
2016].