Deze beleidsnota van VKW Metena maakt de analyse van de afstemming onderwijs en arbeidsmarkt. Er wordt vooral ingegaan op de uitdaging met de hoogste urgentie: het jarenlang nijpend tekort aan technisch en technologisch geschoolden. VKW Metena analyseert, maar reikt ook mogelijke oplossingen aan.
Introductie van wetenschappen en techniek via de praktijk. Experimenteren met competetentiegericht onderwijs, zonder kwaliteit te verliezen.
David Maquenne & Sophie Allein, KA Etterbeek
Tags: wetenschappen, werkplekleren, wetenschappen, competentie-evaluatie
Inhoud:
Op het KAE werd in 2009 een nieuwe richting opgestart: Wiskunde Ingenieurswetenschappen.
De leerlingen die voor WiiR kiezen, krijgen naast de standaardcombinatie van algemene vakken van het ASO extra wetenschappelijke vakken en een vernieuwend ingenieurspracticum. Daarin worden de diverse toepassingsgebieden van technologie zeer breed getoond: zowel zuivere wiskunde, vliegtuigkunde, medische toepassingen, voedingstechnologie als film- en beeldtechnieken komen aan bod tijdens deze practica.
Tijdens deze workshop presenteren wij de werking en doelstellingen van dit project. We blikken terug op 5 jaar competentiegericht onderwijs.
hoe kan je de kwaliteit van een dergelijk initiatief kan garanderen?
hoe evalueer je 'competenties'
heb je een specifieke infrastructuur nodig, is de ligging van de school een factor?
hoe begeleiden?
....
De presentatie wordt aangevuld met gefilmde getuigenissen van leerlingen en videos van recente projecten.
De workshop wordt afgerond met een discussie over de voor- en nadelen van werkplekleren en competentiegericht onderwijs en hoe dit een plaats kan vinden in het ASO.
Het GO! KA Etterbeek is uitgeroepen tot "STEM school of excellence". Deze erkenning bevestigt dat we ons echt wel onderscheiden in wetenschappen, technologie, ingenieurswetenschap en wiskunde.
Naast een klassieke, technologische vorming in de eerste graad, biedt de school in de tweede graad aan de leerlingen wetenschappen wekelijks twee lesuren techniek aan. Leerlingen leren zo de basis van enkele meer technische vakken zoals mechanica, elektronica en elektriciteit en werken daarbij vanuit probleemoplossende leerstrategieën.
De leerlingen van de derde graad kunnen opteren voor de WiiR richting (Wiskunde Ingenieurswetenschappen) die uniek is in België.
Spreker:
David Maquenne is Burgerlijk Ingenieur (VUB) en heeft na enkele jaren software-ontwikkeling in de privésector gekozen om leerkracht te worden. Zijn bedrijfs- en ICT-kennis zijn een aanvulling in de lessen fysica en wiskunde. Hij organiseert en begeleidt het werklekleren op het KA Etterbeek.
David.maquenne@gmail.com
Sophie Allein is Fysicus (VUB) en richtte mee het werkplekleren op aan het KA Etterbeek. Ze is naast leerkracht wiskunde en fysica ook voorzitter van deze twee vakgroepen, waarin leerlijnen zowel binnen deze vakken als over het curriculum van de leerlingen wetenschappen afgesproken worden.
Sophie.allein@gmail.com
Deze beleidsnota van VKW Metena maakt de analyse van de afstemming onderwijs en arbeidsmarkt. Er wordt vooral ingegaan op de uitdaging met de hoogste urgentie: het jarenlang nijpend tekort aan technisch en technologisch geschoolden. VKW Metena analyseert, maar reikt ook mogelijke oplossingen aan.
Introductie van wetenschappen en techniek via de praktijk. Experimenteren met competetentiegericht onderwijs, zonder kwaliteit te verliezen.
David Maquenne & Sophie Allein, KA Etterbeek
Tags: wetenschappen, werkplekleren, wetenschappen, competentie-evaluatie
Inhoud:
Op het KAE werd in 2009 een nieuwe richting opgestart: Wiskunde Ingenieurswetenschappen.
De leerlingen die voor WiiR kiezen, krijgen naast de standaardcombinatie van algemene vakken van het ASO extra wetenschappelijke vakken en een vernieuwend ingenieurspracticum. Daarin worden de diverse toepassingsgebieden van technologie zeer breed getoond: zowel zuivere wiskunde, vliegtuigkunde, medische toepassingen, voedingstechnologie als film- en beeldtechnieken komen aan bod tijdens deze practica.
Tijdens deze workshop presenteren wij de werking en doelstellingen van dit project. We blikken terug op 5 jaar competentiegericht onderwijs.
hoe kan je de kwaliteit van een dergelijk initiatief kan garanderen?
hoe evalueer je 'competenties'
heb je een specifieke infrastructuur nodig, is de ligging van de school een factor?
hoe begeleiden?
....
De presentatie wordt aangevuld met gefilmde getuigenissen van leerlingen en videos van recente projecten.
De workshop wordt afgerond met een discussie over de voor- en nadelen van werkplekleren en competentiegericht onderwijs en hoe dit een plaats kan vinden in het ASO.
Het GO! KA Etterbeek is uitgeroepen tot "STEM school of excellence". Deze erkenning bevestigt dat we ons echt wel onderscheiden in wetenschappen, technologie, ingenieurswetenschap en wiskunde.
Naast een klassieke, technologische vorming in de eerste graad, biedt de school in de tweede graad aan de leerlingen wetenschappen wekelijks twee lesuren techniek aan. Leerlingen leren zo de basis van enkele meer technische vakken zoals mechanica, elektronica en elektriciteit en werken daarbij vanuit probleemoplossende leerstrategieën.
De leerlingen van de derde graad kunnen opteren voor de WiiR richting (Wiskunde Ingenieurswetenschappen) die uniek is in België.
Spreker:
David Maquenne is Burgerlijk Ingenieur (VUB) en heeft na enkele jaren software-ontwikkeling in de privésector gekozen om leerkracht te worden. Zijn bedrijfs- en ICT-kennis zijn een aanvulling in de lessen fysica en wiskunde. Hij organiseert en begeleidt het werklekleren op het KA Etterbeek.
David.maquenne@gmail.com
Sophie Allein is Fysicus (VUB) en richtte mee het werkplekleren op aan het KA Etterbeek. Ze is naast leerkracht wiskunde en fysica ook voorzitter van deze twee vakgroepen, waarin leerlijnen zowel binnen deze vakken als over het curriculum van de leerlingen wetenschappen afgesproken worden.
Sophie.allein@gmail.com
Though apps are making inroads with emerging smartphones. But having a WAP portal is still a significant strategy for telecom operators. The WAP should be designed keeping customer experience in mind . The principles help in designing such portal and keeping it alive.
Introductie tot het project Digitale DidactiekBert Coolen
In deze presentatie vind je een bondig overzicht van de levensloop van het project alsook de verschillende valorisatiecriteria die in het kader van het ESF project naar voor werden geschoven.
Symposium ICT en de lerarenopleiding Velon 2014Jeroen Bottema
Het opleiden van startbekwame leraren die ICT betekenisvol kunnen inzetten in het leren, lesgeven en organiseren van onderwijs is een actueel thema binnen de lerarenopleidingen. Onderzoek naar ICT in het onderwijs toont aan dat mits goed ingezet ICT het rendement en de aantrekkelijkheid van het onderwijs vergroot. Dit vraagt leraren die in staat zijn om de verworvenheden en beperkingen van technologie te herkennen en die vaardig zijn om deze te integreren in betekenisvol onderwijs. Lerarenopleidingen moeten de leraren van de toekomst leren hoe ze ICT in hun lessen moeten gebruiken. Een door lerarenopleidingen gezamenlijk ontworpen kader voor studenten en lerarenopleiders zorgt voor richting in dit proces. In dit symposium staan we stil bij de vraag wat een startbekwaam leraar zou moeten beheersen om ICT te integreren in leren, lesgeven en organiseren van onderwijs en wat dat vraagt van een lerarenopleider. Het symposium draagt bij aan het debat over technologie, onderwijzen en het leren van leraren en lerarenopleiders. Presentaties door Joke Voogt, Jeroen Bottema en Gerard Dummer.
Faciliteren en professionaliseren van docenten met ICT: denk mee! - Kim Schil...SURF Events
Onderwijsinnovatie met ICT: je zal het maar moeten uitvoeren. Wat heb je dan nodig om je onderwijs daadwerkelijk te verbeteren? De zone Faciliteren en professionaliseren van docenten van het Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT werkt aan het op gang brengen van die beweging. Denk mee over inspirerende voorbeelden van onderwijsinnovatie met ICT in de praktijk, over hoe instellingen effectief kunnen faciliteren én professionaliseren, hoe we kunnen experimenteren met professionalisering op het gebied van digitale peerfeedback én welke effectieve vormen van professionalisering bestaan.
Het letterwoord STEM (Science, Technology, Engineering & Mathematics) is in onderwijsmiddens ondertussen genoegzaam bekend.
De initiële uitdaging die mee aan de basis van het huidig STEM- actieplan ligt, is al een paar decennia oud. Toen ontstond het debat naar aanleiding van het dalend aantal leerlingen in de nijverheidstechnische richtingen en de roep van de arbeidsmarkt om meer technisch geschoolden. Deze uitdaging heeft zich ondertussen tot een chronisch gegeven verpopt.
Hoewel er heel wat initiatieven rond STEM worden ontwikkeld, is de oorspronkelijke uitdaging zeker niet van de baan. Deze inspiratienota gaat kort in op de uitdagingen die op tafel liggen en geeft een overzicht van de huidige initiatieven.
De Dienst Voor Onderwijsontwikkeling (DVO) stelde in februari 2004 de ICT-competenties voor die leerlingen zouden moeten bezitten op het einde van het basisonderwijs. Enkele maanden later werd aan een representatieve steekproef van 580 leraren uit het lager onderwijs gevraagd welke ICT-competenties hun leerlingen momenteel aanleren in de klas. Dit onderzoek werd uitgevoerd door de Vakgroep Onderwijskunde van de Universiteit Gent. Op die manier kwamen we te weten welke ICT-competenties van de DVO aansluiting vinden bij de actuele klaspraktijk. Daarnaast werden factoren bevraagd die mogelijk een invloed hebben op de integratie van ICT (-competenties), zoals het ICT-profiel van leraren, hun opvattingen over ICT en randvoorwaarden voor een vlotte integratie van ICT in de klas.
Hoewel de resultaten tussen de deelnemende scholen erg uiteenlopend zijn, zijn er over de 57 scholen heen duidelijke trends waarneembaar. Deze scholen kregen individuele feedback over het onderzoek. In dit artikel worden enkel schooloverstijgende resultaten besproken. We plaatsen de resultaten binnen verschillende fasen van ICT-integratie. De ontwikkeling van ICT-competenties wordt gezien als een nieuwe fase van ICT-integratie, na het aanschaffen van apparatuur (fase 1) en het aanleren van ICT-vaardigheden (fase 2).
Wij danken de 57 deelnemende scholen en alle 580 leraren die bereid waren hun opvattingen over ICT en de manier waarop zij ICT in hun onderwijspraktijk gebruiken, met ons te delen.
Though apps are making inroads with emerging smartphones. But having a WAP portal is still a significant strategy for telecom operators. The WAP should be designed keeping customer experience in mind . The principles help in designing such portal and keeping it alive.
Introductie tot het project Digitale DidactiekBert Coolen
In deze presentatie vind je een bondig overzicht van de levensloop van het project alsook de verschillende valorisatiecriteria die in het kader van het ESF project naar voor werden geschoven.
Symposium ICT en de lerarenopleiding Velon 2014Jeroen Bottema
Het opleiden van startbekwame leraren die ICT betekenisvol kunnen inzetten in het leren, lesgeven en organiseren van onderwijs is een actueel thema binnen de lerarenopleidingen. Onderzoek naar ICT in het onderwijs toont aan dat mits goed ingezet ICT het rendement en de aantrekkelijkheid van het onderwijs vergroot. Dit vraagt leraren die in staat zijn om de verworvenheden en beperkingen van technologie te herkennen en die vaardig zijn om deze te integreren in betekenisvol onderwijs. Lerarenopleidingen moeten de leraren van de toekomst leren hoe ze ICT in hun lessen moeten gebruiken. Een door lerarenopleidingen gezamenlijk ontworpen kader voor studenten en lerarenopleiders zorgt voor richting in dit proces. In dit symposium staan we stil bij de vraag wat een startbekwaam leraar zou moeten beheersen om ICT te integreren in leren, lesgeven en organiseren van onderwijs en wat dat vraagt van een lerarenopleider. Het symposium draagt bij aan het debat over technologie, onderwijzen en het leren van leraren en lerarenopleiders. Presentaties door Joke Voogt, Jeroen Bottema en Gerard Dummer.
Faciliteren en professionaliseren van docenten met ICT: denk mee! - Kim Schil...SURF Events
Onderwijsinnovatie met ICT: je zal het maar moeten uitvoeren. Wat heb je dan nodig om je onderwijs daadwerkelijk te verbeteren? De zone Faciliteren en professionaliseren van docenten van het Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT werkt aan het op gang brengen van die beweging. Denk mee over inspirerende voorbeelden van onderwijsinnovatie met ICT in de praktijk, over hoe instellingen effectief kunnen faciliteren én professionaliseren, hoe we kunnen experimenteren met professionalisering op het gebied van digitale peerfeedback én welke effectieve vormen van professionalisering bestaan.
Het letterwoord STEM (Science, Technology, Engineering & Mathematics) is in onderwijsmiddens ondertussen genoegzaam bekend.
De initiële uitdaging die mee aan de basis van het huidig STEM- actieplan ligt, is al een paar decennia oud. Toen ontstond het debat naar aanleiding van het dalend aantal leerlingen in de nijverheidstechnische richtingen en de roep van de arbeidsmarkt om meer technisch geschoolden. Deze uitdaging heeft zich ondertussen tot een chronisch gegeven verpopt.
Hoewel er heel wat initiatieven rond STEM worden ontwikkeld, is de oorspronkelijke uitdaging zeker niet van de baan. Deze inspiratienota gaat kort in op de uitdagingen die op tafel liggen en geeft een overzicht van de huidige initiatieven.
De Dienst Voor Onderwijsontwikkeling (DVO) stelde in februari 2004 de ICT-competenties voor die leerlingen zouden moeten bezitten op het einde van het basisonderwijs. Enkele maanden later werd aan een representatieve steekproef van 580 leraren uit het lager onderwijs gevraagd welke ICT-competenties hun leerlingen momenteel aanleren in de klas. Dit onderzoek werd uitgevoerd door de Vakgroep Onderwijskunde van de Universiteit Gent. Op die manier kwamen we te weten welke ICT-competenties van de DVO aansluiting vinden bij de actuele klaspraktijk. Daarnaast werden factoren bevraagd die mogelijk een invloed hebben op de integratie van ICT (-competenties), zoals het ICT-profiel van leraren, hun opvattingen over ICT en randvoorwaarden voor een vlotte integratie van ICT in de klas.
Hoewel de resultaten tussen de deelnemende scholen erg uiteenlopend zijn, zijn er over de 57 scholen heen duidelijke trends waarneembaar. Deze scholen kregen individuele feedback over het onderzoek. In dit artikel worden enkel schooloverstijgende resultaten besproken. We plaatsen de resultaten binnen verschillende fasen van ICT-integratie. De ontwikkeling van ICT-competenties wordt gezien als een nieuwe fase van ICT-integratie, na het aanschaffen van apparatuur (fase 1) en het aanleren van ICT-vaardigheden (fase 2).
Wij danken de 57 deelnemende scholen en alle 580 leraren die bereid waren hun opvattingen over ICT en de manier waarop zij ICT in hun onderwijspraktijk gebruiken, met ons te delen.
2. ZIJN ER PROBLEMEN?
Uit ITM-INDUSTRIE TECHNISCH &
MANAGEMENT – OKTOBER 2012:
juiste mensen vinden en houden om aan de noden
van de arbeidsmarkt (klanten) te voldoen;
Bordenbouwer is geen vak op zich in onderwijs:
TSO binnen elektrotechnieken, het HO houdt er
zich niet mee bezig
Vooral hoger opgeleiden, maar die hebben dan
weer weinig voeling met de praktijk
3. HELP!
WE VINDEN DE JUISTE PROFIELEN NIET!
Zowel kwalitatieve als kwantitatieve oorzaken
Kwalitatief: mismatch onderwijs/arbeidsmarkt?
Kwantitatief: te weinig uitstroom van technische en
exact-wetenschappelijke profielen
Knelpuntberoepen: technici (10 000), informatici
(9 000), ingenieur (9 000).
5. HOE GAAN WE DIT OPLOSSEN?
WERKPLEKLEREN
Opleidingen meer verbinden met de authentieke
beroepsprakijk = creatie van krachtiger
leeromgevingen
Via WERKPLEKLEREN
= containerbegrip
Innovatie en creativiteit van scholen en bedrijven
laten spelen!
6. WERKPLEKLEREN
Werkplekleren :
Krachtige leeromgevingen
Competentieverhoging en werkervaring
Verplichte stages in derde graad TSO en BSO
Rol van de Regionaal Technologische Centra
Platform, nascholing, delen van
infrastructuur, voldoende werkplekervaringen
Waarom geen werkplekleren in ASO
7. KWALITEITSVOL WERKPLEKLEREN
Website werkplekleren.be
Richtlijnen werkplekleren
Contextspecifieke leidraad
Harmonisering statuten rond werkplekleren
Helpdesk
Kwaliteitsvol werkplekleren veronderstelt goede
opleidingsplannen, een goede opvolging en een
sterke samenwerking tussen school en bedrijf
9. VLAAMSE KWALIFICATIESTRUCTUUR
VKS
maakt competenties zichtbaar
Beroepskwalificaties: ingeschaalde cluster van
competenties waarmee een beroep kan worden
uitgeoefend
Basis voor elke erkende, gesubsidieerde of
gefinancierde opleiding
VKS = bruggenbouwer
Acht niveaus : met toenemende complexiteit
Kennis, vaardigheden, context, autonomie, verantwoord
elijkheid
12. STEM - ACTIEPLAN
Science-Technology-Engineering-Mathematics
Uitstroom van menselijke potentieel in techniek en
exacte wetenschappen verhogen
Acht actielijnen:
Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs
Versterken van leraren, opleiders en begeleiders
Verbeteren van het proces van studie- en loopbaankeuze
Meer meisjes in STEM-richtingen en –beroepen
Inzetten op excellentie
Aanpassen van het opleidingenaanbod
Aanmoedigen van sectoren, kennisinstellingen en bedrijven
Verhogen van de maatschappelijke waardering van
technische beroepen
13. HERVORMING SECUNDAIR ONDERWIJS
Niet hervormen om te hervormen
Behouden wat goed is
Voldoende gedragen maatregelen die remediëren
wat moet verbeterd worden
Het aanbieden van kwaliteitsvol onderwijs voor
iedereen!
MASTERPLAN SO 4 JUNI 2012
14. HOE GAAN WE DIT OPLOSSEN?
VERBETERPUNTEN
Ongekwalificeerde uitstroom (1 op 10!)
Te weinig leerlingen in technisch en
beroepsonderwijs
Maatschappelijke appreciatie versus
studiekeuze
Te veel verschillende studierichtingen
Transitie naar de arbeidsmarkt verloopt moeilijk
Uitrusting en infrastructuur van technische en
beroepsscholen
15. DOELSTELLINGEN MASTERPLAN
Leerlingen en ouders keuzevaardiger maken
In functie van talenten, interesses en welbevinden
In functie van studiemogelijkheden
In functie van kansen op de arbeidsmarkt
Onderwijskiezer.be
Maximale afstemming op de arbeidsmarkt
verzekeren
Technisch georiënteerd onderwijs opwaarderen en
stimuleren
Vroegtijdig schoolverlaten voorkomen en
ongekwalificeerde uitstroom verminderen
16. HERVORMING SECUNDAIR ONDERWIJS
SLEUTELCOMPETENTIES
Te bereiken op het einde van de tweede graad
Communicatie in de moedertaal
Communicatie in vreemde talen
Wiskundige competenties, competenties in exacte
wetenschappen en technologie
digitale competenties
Leren leren
Sociale en burgerschapscompetenties
Competenties voor cultureel bewustzijn en culturele expressie
Competenties voor duurzame ontwikkeling
Competenties voor mentaal en lichamelijk welbevinden
Intitiatief, creativiteit en ondernemerschapscompetenties
17. MASTERPLAN
AFSTEMMING ONDERWIJS/ARBEIDSMARKT
Sterkere afstemming op de arbeidsmarkt zowel
inzake aanbod, inhoud en uitstroom
Permanent en structureel overleg tussen onderwijs en
arbeidsmarktandoren
Voorzien in een rationeel studieaanbod
Werkplekleren met inbegrip van stages als een
essentieel onderdeel in de puur arbeidsmarktgerichte
studierichtingen inbouwen
Competentiegericht onderwijs: geassocieerd onderwijs
18. HERVORMING SECUNDAIR ONDERWIJS
DOMEINEN
Domeinen:
Wetenschap en Techniek
Taal en Cultuur
Welzijn en Maatschappij
Kunst en Creatie
Economie en Organisatie
Finaliteit van de studierichtingen:
Doorstroom (verder studeren)
Dubbel doel (werken of studeren)
Arbeidsmarktgericht (werken)
Schotten verdwijnen!
19. TOPICS VOOR EEN DERDE COLLOQUIUM
BORDENBOUW
Beroepskwalificaties
Beroepenkolom
Convenanten
Domeinscholen
…
BORDENBOUWER
Het kloppend hart van elke installatie!