Download luận án tiến sĩ ngành khoa học chính trị với đề tài: Các tỉnh ủy ở Nam Trung Bộ lãnh đạo ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện ban thường vụ tỉnh ủy quản lý giai đoạn hiện nay

1. HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
NGUYỄN THÁI HỌC
CÁC TỈNH ỦY Ở NAM TRUNG BỘ LÃNH ĐẠO NGĂN CHẶN,
ĐẨY LÙI SUY THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG
TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ TỈNH ỦY
QUẢN LÝ GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
CHUYÊN NGÀNH: XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC
HÀ NỘI - 2017

2. HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
NGUYỄN THÁI HỌC
CÁC TỈNH ỦY Ở NAM TRUNG BỘ LÃNH ĐẠO NGĂN CHẶN,
ĐẨY LÙI SUY THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG
TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ TỈNH ỦY
QUẢN LÝ GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
CHUYÊN NGÀNH: XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC
Mã số: 62 31 02 03
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS TRƯƠNG THỊ THÔNG
TS. PHẠM TẤT THẮNG
HÀ NỘI - 2017

3. LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các số liệu nêu trong luận án là trung thực, có
nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo quy định.
TÁC GIẢ LUẬN ÁN
Nguyễn Thái Học

4. Mục lục
Trang
MỞ ĐẦU...............................................................................................................................1
CHƯƠNG 1 ..........................................................................................................................7
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN..7
1.1. CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC Ở NƯỚC NGOÀI ..................................................7
1.2. CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC Ở VIỆT NAM ......................................................12
1.3. KHÁI QUÁT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA LUẬN
ÁN TIẾP TỤC GIẢI QUYẾT .............................................................................................25
CHƯƠNG 2 ........................................................................................................................28
CÁC TỈNH ỦY Ở NAM TRUNG BỘ LÃNH ĐẠO NGĂN CHẶN,ĐẨY LÙI SUY
THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC,LỐI SỐNG TRONG ĐỘI NGŨ CÁN
BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ TỈNH ỦY QUẢN LÝ - NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN
VÀ THỰC TIỄN................................................................................................................28
2.1. KHÁI QUÁT VỀ CÁC TỈNH NAM TRUNG BỘ, TỈNH ỦY, BAN THƯỜNG VỤ
TỈNH ỦY VÀ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ TỈNH ỦY QUẢN LÝ ...28
2.2. SUY THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG TRONG ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ TỈNH ỦY QUẢN LÝ Ở NAM TRUNG BỘ VÀ
CÁC TỈNH ỦY LÃNH ĐẠO NGĂN CHẶN, ĐẨY LÙI - KHÁI NIỆM, NỘI DUNG,
PHƯƠNG THỨC ................................................................................................................49
CHƯƠNG 3 ........................................................................................................................73
TÌNH HÌNH SUY THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG
TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ TỈNH UỶ QUẢN LÝ Ở
NAM TRUNG BỘ VÀ TỈNH ỦY LÃNH ĐẠO NGĂN CHẶN, ĐẨY LÙI - THỰC
TRẠNG, NGUYÊN NHÂN, KINH NGHIỆM ...........................................................73
3.1. TÌNH HÌNH SUY THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG
TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ TỈNH ỦY QUẢN LÝ Ở NAM
TRUNG BỘ .........................................................................................................................73

5. 5
3.2. CÁC TỈNH ỦY Ở NAM TRUNG BỘ LÃNH ĐẠO NGĂN CHẶN, ĐẨY LÙI SUY
THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ
DIỆN BAN THƯỜNG VỤ TỈNH UỶ QUẢN LÝ - THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN,
KINH NGHIỆM ..................................................................................................................85
CHƯƠNG 4 ......................................................................................................................118
PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH ĐẠO CỦA CÁC TỈNH
UỶ Ở NAM TRUNG BỘ ĐỐI VỚI NGĂN CHẶN, ĐẨY LÙI SUY THOÁI TƯ
TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN
BAN THƯỜNG VỤ TỈNH UỶ QUẢN LÝ ĐẾN NĂM 2030......................................118
4.1. PHƯƠNG HƯỚNG TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH ĐẠO CỦA CÁC TỈNH UỶ Ở NAM
TRUNG BỘ ĐỐI VỚI NGĂN CHẶN, ĐẨY LÙI SUY THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ,
ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ TỈNH
UỶ QUẢN LÝ...................................................................................................................118
4.2. NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH ĐẠO CỦA CÁC TỈNH
ỦY Ở NAM TRUNG BỘ ĐỐI VỚI NGĂN CHẶN, ĐẨY LÙI SUY THOÁI TƯ TƯỞNG
CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN
THƯỜNG VỤ TỈNH ỦY QUẢN LÝ ĐẾN NĂM 2030..................................................125
KẾT LUẬN.......................................................................................................................161
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN
LUẬN ÁN .........................................................................................................................164
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................165
PHỤ LỤC..........................................................................................................................181

6. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN
Chữ viết tắt
BTVTU
CT-XH
CTQG
CNH, HĐH
CNXH
HTCT
Chữ viết đầy đủ
Ban thường vụ tỉnh ủy
Chính trị - xã hội
Chính trị quốc gia
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
Chủ nghĩa xã hội
Hệ thống chính trị
HĐND Hội đồng nhân dân
MTTQ
NTB
Nxb
UBND
XHCN
PTLĐ
Mặt trận Tổ quốc
Nam Trung Bộ
Nhà xuất bản
Ủy ban nhân dân
Xã hội chủ nghĩa
Phương thức lãnh đạo

7. 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Qua thực tiễn đấu tranh cách mạng, Đảng ta khẳng định: “Cán bộ là
nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, là khâu then chốt trong
công tác xây dựng Đảng”[22, tr. 239]. Có được đội ngũ cán bộ xứng đáng
với vị trí, vai trò đó, phải tiến hành tốt các khâu của công tác cán bộ. Trong
đó, một vấn đề đặc biệt quan trọng cần tập trung thực hiện tốt là phòng
ngừa, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống trong đội ngũ cán bộ, nhất là trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý,
ở các tỉnh, đó là đội ngũ cán bộ diện ban thường vụ tỉnh ủy (BTVTU) quản
lý. Cán bộ diện BTVTU quản lý là những người giữ cương vị lãnh đạo
quản lý trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước, các đoàn thể chính trị - xã
hội, các đơn vị sự nghiệp, đảng ủy khối, quân đội, công an cấp tỉnh, cán bộ
chủ chốt cấp ủy, chính quyền cấp huyện… Đây là đội ngũ cán bộ có vị trí,
vai trò then chốt trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện nghị
quyết, chủ trương của Đảng, của tỉnh ủy, cấp ủy trực thuộc, chính sách
pháp luật của Nhà nước ở các địa phương. Để đội ngũ cán bộ này hoàn
thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, cùng với việc xây dựng, phải đặc biệt
coi trọng đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống. Đảng đã ban hành Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 4
khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, trong đó,
xác định ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ
lãnh đạo, quản lý các cấp là một trong ba vấn đề cấp bách, và là vấn đề cấp
bách nhất.
Trong những năm qua, các tỉnh ủy ở Nam Trung Bộ (NTB) đã coi
trọng ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống

8. 2
trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý, xác định các chủ trương, giải pháp
và chỉ đạo tổ chức thực hiện đạt kết quả bước đầu. Nhờ đó, đại đa số cán bộ
diện BTVTU quản lý có tư tưởng chính trị vững vàng; đảm bảo về đạo đức,
lối sống, nhiều cán bộ là tấm gương sáng về đạo đức, lối sống trong cán bộ,
đảng viên và nhân dân, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên, trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý ở các tỉnh NTB
vẫn còn một bộ phận suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Những
cán bộ này đã được phát hiện và xử lý trong những năm trước đây, nhất là qua
thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 4 khóa XI “Một số vấn đề
cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”. Ngoài số cán bộ đã phát hiện và xử lý,
trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý vẫn còn những biểu hiện suy thoái
về tư tưởng chính trị như: phai nhạt lý tưởng cách mạng; chưa thực sự tin
tưởng tuyệt đối vào thắng lợi công cuộc đổi mới và chủ nghĩa xã hội (CNXH);
chưa thể hiện được vai trò tiên phong, gương mẫu trong học tập, công tác; thờ
ơ trước những tư tưởng, quan điểm sai trái; “dĩ hòa vi quý” trong đấu tranh phê
bình; cục bộ, kèn cựa địa vị, xu thời, vụ lợi... Bên cạnh đó là những biểu hiện
suy thoái về đạo đức, lối sống như: sống buông thả; lãng phí, ăn chơi sa đọa;
quan hệ nam nữ bất chính; thái độ không đúng với nhân dân...
Sự lãnh đạo của các tỉnh ủy đối với ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU
quản lý còn những yếu kém, bất cập về nội dung và phương thức lãnh đạo
(PTLĐ): chưa xác định rõ nội dung lãnh đạo; chủ trương, giải pháp chưa
mạnh, chưa thường xuyên tập trung chỉ đạo thực hiện một cách quyết liệt;
chưa thực sự coi trọng công tác kiểm tra, giám sát; sự phối hợp giữa cấp ủy
các cấp và các tổ chức trong hệ thống chính trị (HTCT), các cơ quan chức
năng chưa chặt chẽ, thường xuyên; chưa phát huy mạnh mẽ vai trò của Mặt
trận Tổ quốc (MTTQ), các tổ chức chính trị - xã hội (CT-XH) và nhân dân

9. 3
trong công việc này... Nghiên cứu tìm giải pháp hiệu quả phát huy ưu điểm,
khắc phục khuyết điểm, yếu kém nêu trên, ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU
quản lý ở các tỉnh NTB thực sự là vấn đề cần thiết và cấp bách.
Để góp phần giải quyết thực trạng nêu trên, nghiên cứu sinh chọn và
thực hiện đề tài luận án tiến sĩ: “Các tỉnh ủy ở Nam Trung Bộ lãnh đạo
ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội
ngũ cán bộ diện ban thường vụ tỉnh ủy quản lý giai đoạn hiện nay”.
2. Mục đích và nhiệm vụ của luận án
2.1. Mục đích
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về các tỉnh ủy ở
NTB lãnh đạo ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý, luận án đề xuất những giải
pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của các tỉnh ủy đối với ngăn chặn, đẩy
lùi sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện
BTVTU quản lý trong những năm tới.
2.2. Nhiệm vụ
- Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án.
- Làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về các tỉnh ủy ở NTB
lãnh đạo ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối,
sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý hiện nay.
- Khảo sát, đánh giá tình hình suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối
sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý và thực trạng các tỉnh ủy ở
NTB lãnh đạo ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối
sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý từ 2010 đến nay, chỉ ra ưu,
khuyết điểm, nguyên nhân, kinh nghiệm.

10. 4
- Đề xuất phương hướng và các giải pháp khả thi tăng cường sự lãnh
đạo của các tỉnh ủy ở NTB đối với ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU đến năm 2030
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận án nghiên cứu các tỉnh ủy ở NTB lãnh đạo ngăn chặn, đẩy lùi
suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện
BTVTU quản lý giai đoạn hiện nay.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Luận án chỉ nghiên cứu những cán bộ diện BTVTU quản lý là
những cán bộ giữ các chức vụ lãnh đạo, quản lý các tổ chức trong HTCT cấp
tỉnh, một số ở cấp huyện (Luận án không nghiên cứu cán bộ diện BTVTU
quản lý như anh hùng lao động, anh hùng lực lượng vũ trang đang công tác
hoặc nghỉ hưu tại tỉnh).
- Luận án khảo sát thực tế về những vấn đề nêu trên ở một số huyện,
thị, thành phố, sở, ban và các ngành, lĩnh vực kinh tế - xã hội của 7 tỉnh NTB
gồm: Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận,
Bình Thuận từ năm 2010 đến nay.
- Phương hướng và các giải pháp đề xuất trong luận án có giá trị đến
năm 2030.
4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu của luận án
4.1. Cơ sở lý luận
Cơ sở lý luận của luận án là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam về cán bộ, công
tác cán bộ; tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, suy thoái tư tưởng chính trị,

11. 5
đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên và việc phòng, chống suy thoái tư
tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.
4.2. Cơ sở thực tiễn
Cơ sở thực tiễn của luận án là tình hình suy thoái tư tưởng chính trị,
đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý và các tỉnh ủy ở
NTB lãnh đạo ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý từ năm 2010 đến nay.
4.3. Phương pháp nghiên cứu
Luận án sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin và các
phương pháp chuyên ngành và liên ngành chủ yếu như: phương pháp logic kết
hợp lịch sử; khảo sát thực tiễn; điều tra xã hội học; phân tích kết hợp với tổng
hợp; thống kê, so sánh, điều tra xã hội học và phương pháp chuyên gia...
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
- Khái niệm: các tỉnh ủy ở NTB lãnh đạo ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản
lý là toàn bộ hoạt động lãnh đạo của tỉnh ủy, BTVTU nhằm làm cho tình
trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ
diện BTVTU quản lý bị chặn lại, giảm dần, loại trừ khả năng gây tác hại, xây
dựng đội ngũ cán bộ có chất lượng hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được
giao, củng cố uy tín của Đảng, Nhà nước với nhân dân.
- Kinh nghiệm: tỉnh ủy, các cấp ủy đảng trực thuộc, trước hết là
BTVTU đoàn kết, có quyết tâm chính trị cao, mẫu mực về tư tưởng chính trị,
đạo đức, lối sống, lãnh đạo phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng của
chính quyền, các tổ chức CT - XH, sẽ lãnh đạo ngăn chặn và đẩy lùi suy thoái
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản
lý, đạt kết quả.

12. 6
- Giải pháp: Thứ nhất, đổi mới mạnh mẽ việc sử dụng cán bộ diện
BTVTU quản lý. Thứ hai, đẩy mạnh việc nêu gương về tư tưởng chính trị,
đạo đức, lối sống của ủy viên BTVTU.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
- Kết quả nghiên cứu của luận án có thể được dùng làm tài liệu tham
khảo cho các tỉnh ủy ở NTB trong lãnh đạo thực hiện Nghị quyết Hội nghị
Trung ương lần thứ 4 khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy
lùi suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ, đảng
viên, nói chung và trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý, nói riêng.
- Kết quả nghiên cứu của luận án còn có thể được dùng làm tài liệu
tham khảo phục vụ nghiên cứu khoa học, giảng dạy và học tập tại Học viện
Chính trị quốc gia (CTQG) Hồ Chí Minh và các trường chính trị tỉnh ở NTB.
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các công trình của tác giả đã
công bố liên quan đến đề tài, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, luận án
gồm 4 chương, 9 tiết.

13. 7
Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN
ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
1.1. CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC Ở NƯỚC NGOÀI
1.1.1. Công trình của các nhà khoa học Trung Quốc
1.1.1.1. Các công trình về giáo dục, rèn luyện tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống của cán bộ, đảng viên
- Tôn Hiểu Quần, “Tăng cường xây dựng ban lãnh đạo, cố gắng
hình thành tầng lớp lãnh đạo hăng hái, sôi nổi, phấn đấu thành đạt”[81].
Tác giả đã luận giải vai trò của ban lãnh đạo các địa phương, đơn vị
trong điều kiện thực hiện kinh tế thị trường, mở cửa, hội nhập quốc tế, xây
dựng CNXH mang đặc sắc Trung Quốc và sự cần thiết phải xây dựng các ban
lãnh đạo đáp ứng yêu cầu đó. Tiêu chuẩn cán bộ ban lãnh đạo, gồm: có phẩm
chất chính trị vững vàng, tư tưởng chính trị trong sáng theo chủ nghĩa Mác -
Lênin, đường lối cải cách, mở cửa của Đảng Cộng sản Trung Quốc...; có đạo
đức mẫu mực, lối sống trong sáng, hăng hái, sôi nổi, hoàn thành xuất sắc chức
trách, nhiệm vụ được giao, phấn đấu thành đạt. Các giải pháp được đề xuất,
gồm: coi trọng học tập chủ nghĩa Mác - Lênin; coi trọng nâng cao trình độ và
năng lực công tác trong thực tiễn; kiên trì tiêu chuẩn chọn người, dùng người
một cách khoa học, xác lập định hướng công tác cán bộ đúng đắn; đi sâu cải
cách chế độ lựa chọn và bổ nhiệm cán bộ; thiết thực tăng cường giám sát đối
với cán bộ lãnh đạo để ngăn chặn suy thoái.
- Lưu Kỳ Bảo, Những cách làm và kinh nghiệm chủ yếu về xây dựng
tác phong đảng liêm chính của Đảng Cộng sản Trung Quốc [1].
Tác giả phân tích vai trò, nội dung, phương pháp và những thành công
về xây dựng tác phong của Đảng Cộng sản Trung Quốc những năm qua, chỉ

14. 8
ra những hạn chế, yếu kém, xác định nguyên nhân. Tác giả nêu những kinh
nghiệm: Một là, kiên trì nắm chắc xây dựng tác phong, luôn luôn duy trì mối
liên hệ máu thịt với nhân dân. Hai là, kiên trì nắm chắc xây dựng hệ thống
trừng trị và phòng ngừa, dựng lên bức bình phong chiến lược toàn diện của
chống tham nhũng, đề xướng liêm khiết. Ba là, kiên trì nắm chắc trừng trị
nghiêm khắc, duy trì xu thế áp lực cao trừng trị tham nhũng. Bốn là, kiên trì
nắm chắc công tác giáo dục nghiêm chính, xây dựng phòng tuyến giáo dục tư
tưởng vững chắc cho việc đấu tranh chống tham nhũng biến chất. Năm là,
kiên trì nắm chắc giám sát và ràng buộc, đem quyền lực nhốt vào trong chiếc
lồng chế độ. Sáu là, kiên trì nắm chắc cải cách sáng tạo, nâng cao trình độ
khoa học hóa công tác xây dựng tác phong Đảng liêm chính.
- Tạng Thắng Nghiệp, Tăng cường xây dựng kỷ luật, giữ gìn sự đoàn
kết thống nhất trong Đảng [68]
Tác giả đề cập ba vấn đề chủ yếu: Một là, tăng cường xây dựng kỷ
luật là bảo đảm quan trọng để giữ gìn đoàn kết, thống nhất của Đảng. Hai là,
tăng cường xây dựng kỷ luật, điều quan trọng hàng đầu là giữ nghiêm kỷ luật
chính trị trong Đảng. Ba là, ra sức thúc đẩy xây dựng kỷ luật Đảng, công tác
trọng điểm trước mắt cần làm tốt, gồm: tăng cường giáo dục kỷ luật; hoàn
thiện quy định chế độ kỷ luật; tăng cường kiểm tra, giám sát tình hình chấp
hành kỷ luật; phát huy vai trò gương mẫu của cán bộ lãnh đạo.
1.1.1.2. Các công trình về phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị
đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên
- Hạ Quốc Cường, “Không ngừng nâng cao trình độ lãnh đạo và
trình độ cầm quyền, tăng cường năng lực chống tha hóa, phòng biến chất và
chống rủi ro” [11]
Tác giả luận giải hai vấn đề lớn trong công tác xây dựng Đảng của
Đảng Cộng sản Trung Quốc hiện nay: Một là, làm thế nào để nâng cao hơn

15. 9
nữa trình độ lãnh đạo và trình độ cầm quyền của Đảng. Hai là, làm thế nào để
tăng cường hơn nữa năng lực chống tha hóa, phòng biến chất và chống rủi ro.
Tác giả cho rằng,cần tập trung vào sáu điểm chủ yếu: Một là, tuân
theo đường lối cơ bản của Đảng, nắm chắc nhiệm vụ trung tâm của Đảng, kết
hợp chặt chẽ với thực tiễn vĩ đại xây dựng CNXH đặc sắc Trung Quốc để xây
dựng Đảng. Hai là, kiên trì tăng cường xây dựng tư tưởng lý luận, không
ngừng đẩy mạnh sáng tạo lý luận, dùng chủ nghĩa Mác đang phát triển để chỉ
đạo xây dựng Đảng. Ba là, nắm chắc khâu quan trọng là xây dựng đội ngũ
cán bộ tố chất cao, coi trọng cao độ việc xây dựng đội ngũ nhân tài, ra sức
tăng cường xây dựng ban lãnh đạo, cố gắng hình thành tầng lớp lãnh đạo các
cấp hăng hái, sôi nổi, phấn đấu thành đạt. Bốn là, coi trọng việc xây dựng tổ
chức cơ sở Đảng. Năm là, tăng cường và cải tiến toàn diện việc xây dựng tác
phong của Đảng, xây dựng liêm chính và đấu tranh chống tham nhũng. Sáu
là, tăng cường xây dựng, đẩy mạnh cải cách chế độ trong Đảng. Đặc biệt, tác
giả luận bàn về phòng chống suy thoái, tha hóa, biến chất trong đội ngũ cán
bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp. Cần đặc biệt coi trọng dựa chắc vào
nhân dân, tăng cường quan hệ với dân và tăng cường kiểm tra, giám sát.
- Chu Húc Đông, “Kiên trì phương châm quản lý Đảng nghiêm
minh, triển khai cuộc xây dựng Đảng phong liêm chính và đấu tranh chống
tham nhũng”[46].
Tác giả cho rằng, cùng với việc tăng cường củng cố xây dựng, chỉnh
đốn Đảng cần quản lý chặt chẽ đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp để
phòng, chống, ngăn chặn và đẩy lùi suy thoái, tha hóa, đặc biệt coi trọng việc
chọn người và dùng người. Cần tăng cường kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử
lý suy thoái, biến chất, tham nhũng ở các cấp, các ngành, cần tập trung phát
hiện suy thoái, tha hóa, biến chất, tham nhũng trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo,
quản lý chủ chốt trên một số lĩnh vực trọng điểm như: đất đai, năng lượng,

16. 10
bảo vệ môi trường, cấp vốn tái thiết các khu vực sau các thảm họa thiên tai;
nguồn tài chính của cán bộ lãnh đạo, quản lý gửi ra nước ngoài cho con cái ăn
học; gia đình cán bộ, viên chức đi nước ngoài, sửa chữa, mua sắm nhà cửa…
- Lý Tiểu Tân,“Tiến cùng thời đại, mở mang sáng tạo, giữ mãi sức
sống của Đảng”[86].
Tác giả nhấn mạnh, để Đảng và nhân dân Trung Quốc tiến cùng thời
đại, giữ mãi sức sống của Đảng, một trong những vấn đề rất quan trọng cần
nhận thức sâu sắc và thực hiện tốt là bám chặt và thực hiện tốt hai bài toán lớn
mang tính lịch sử: nâng cao trình độ lãnh đạo, trình độ cầm quyền của Đảng;
nâng cao năng lực chống tha hóa, phòng biến chất và chống rủi ro. Về bài
toán thứ hai, tác giả đề xuất các giải pháp: kết hợp hài hòa giũa xây dựng tư
tưởng, xây dựng tổ chức, xây dựng đạo đức, tác phong của Đảng, cán bộ,
đảng viên; xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp có tố chất cao,
đạo đức, tác phong, lối sống thanh liêm; chú trọng xây dựng tư tưởng chính
trị, chính khí, thế giới quan, nhân sinh quan, giá trị quan, quyền lực quan, địa
vị quan, lợi ích quan đúng đắn... Đối với đấu tranh chống tham nhũng, tác giả
đề xuất giải pháp: kiên trì trị cả ngọn lẫn gốc; xử lý tổng hợp, từng bước tăng
cường trị gốc, ngăn ngừa và giải quyết vấn đề tham nhũng từ đầu nguồn...
- Mao Chiếu Huy, Ý nghĩa quan trọng của sách lược trừng trị tham
nhũng “đánh cả hổ lẫn ruồi” [54].
Tác giả phân tích ba vấn đề của sách lược. Một là, chỉ rõ, “đánh hổ”
là kiên quyết điều tra xử lý các hành vi tham nhũng lớn, gồm cán bộ trung,
cao cấp vi phạm kỷ luật Đảng bất kỳ mức độ đều bị điều tra, xem xét xử lý
nghiêm khắc; điều tra, xử lý có trọng điểm hành vi tham nhũng tập thể có tính
tổ chức. “Đánh ruồi” là tiêu diệt từng mảng hành vi tham nhũng, gồm: “quan
nhỏ tham nhũng lớn”; tham nhũng trong lĩnh vực dân sinh. Hai là, ý nghĩa
của sách lược là nâng cao lòng tin chống tham nhũng của toàn xã hội; hình

17. 11
thành một cách có hiệu quả cơ chế sáng tạo xây dựng liêm chính, chống tham
nhũng; giảm bớt một cách có hiệu quả khả năng xảy ra tham nhũng. Ba là,
những vấn đề cần chú ý của sách lược: dự báo đầy đủ các loại khó khăn trong
“đánh hổ”; có tham nhũng thì phải trừng trị, đây là mục tiêu của sách lược;
“hổ” và “ruồi” là hai khái niệm tương đối, ở các cấp đều có “hổ” và “ruồi”;
“đánh hổ” và “đánh ruồi” quan hệ mật thiết với nhau; vận dụng hiệu quả chế
độ chất vấn trách nhiệm Đảng, chính quyền là biện pháp quan trọng của sách
lược trừng trị tham nhũng “đánh cả hổ lẫn ruồi”.
1.1.2. Công trình của các nhà khoa học Lào
Các nhà khoa học Lào thường nghiên cứu và đề xuất các giải pháp về giáo
dục, rèn luyện, nâng cao tư tưởng chính trị đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng
viên, coi đó là một hướng quan trọng để phòng, chống suy thoái tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Trong một số công trình,
các nhà khoa học cũng nhấn mạnh các giải pháp cụ thể về phòng, chống suy
thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.
- Bun-kết Kê-sỏn, “Nâng cao đạo đức cách mạng của cán bộ chủ chốt
cấp tỉnh nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào trong giai đoạn hiện nay”[4].
Tác giả làm rõ vị trí, vai trò, chức trách, nhiệm vụ của cán bộ chủ
chốt cấp tỉnh ở Lào; đưa ra khái niệm đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ
này, xác định nội dung, hình thức, phương pháp nâng cao đạo đức cách mạng
của cán bộ chủ chốt cấp tỉnh ở Lào; đánh giá thực trạng đạo đức cách mạng
và việc nâng cao đạo đức cách mạng của cán bộ chủ chốt cấp tỉnh, chỉ ra ưu,
khuyết điểm, nguyên nhân. Đặc biệt, tác giả đề xuất các giải pháp: Một là,
nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng
viên, các tổ chức trong HTCT từ tỉnh đến cơ sở về nâng cao đạo đức cách
mạng của cán bộ chủ chốt cấp tỉnh. Hai là, tăng cường giáo dục, rèn luyện
đạo đức cách mạng của cán bộ chủ chốt cấp tỉnh trong thời gian học tập tại

18. 12
các lớp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ở nhà trường. Ba là, đổi mới việc học tập
và làm theo tấm gương đạo đức của đồng chí CayXỏnPhômvihản. Bốn là,
phát huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân trong giám sát
về đạo đức của cán bộ. Năm là, đặc biệt coi trọng và tạo thuận lợi cho cán bộ
tự tu dưỡng, rèn luyện nâng cao đạo đức cách mạng, không sa vào những cám
dỗ dẫn đến suy thoái về đạo đức, lối sống.
- Bun-lư Sổm-sắc-đi, “Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp tỉnh
khu vực phía Bắc của nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào trong giai
đoạn hiện nay”[5].
Tác giả làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về xây dựng đội ngũ
cán bộ chủ chốt cấp tỉnh khu vực Bắc Lào và nhận định xây dựng đội ngũ cán
bộ này, có chất lượng, ngoài việc xây dựng về số lượng, cơ cấu hợp lý, cần
đặc biệt coi trọng xây dựng về tư tưởng chính trị, trình độ, năng lực công tác
thực tiễn và đạo đức, lối sống. Đáng chú ý là tổ chức, quản lý và kiểm tra,
giám sát việc tự học, tự rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống của cán
bộ. Những giải pháp được tác giả đề xuất, gồm: xác định tiêu chuẩn chức
danh cán bộ; đổi mới các khâu của công tác cán bộ; tăng cường quản lý, kiểm
tra, giám sát phát hiện và phòng ngừa suy thoái từ sớm.
1.2. CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC Ở VIỆT NAM
1.2.1. Các công trình về giáo dục, rèn luyện, nâng cao tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên
- Vũ Văn Hiền, Trần Quang Nhiếp và Lê Đức Bình, “Xây dựng đội
ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”[50].
Các tác giả đã luận giải các vấn đề: những vấn đề lý luận và thực tiễn
về xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) đất nước hiện nay; đề xuất các

19. 13
giải pháp, trong đó, tập trung hơn vào giải pháp: cụ thể hóa tiêu chuẩn và bảo
đảm cơ cấu đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt của các cấp; nâng cao bản lĩnh
chính trị của đội ngũ cán bộ này, với tư cách là động lực thúc đẩy, định hướng
nâng cao bản lĩnh chính trị của người cán bộ vừa hoàn thành tốt nhiệm vụ,
vừa phòng, chống có hiệu quả sự suy thoái về tư tưởng chính trị của bản thân;
xây dựng đạo đức cách mạng trong điều kiện hiện nay.
- Nguyễn Thái Sơn, “Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp
tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước”[85].
Tác giả đã giải quyết các vấn đề: khái niệm, vai trò, tính cấp bách, nội
dung của việc xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh; bảy giải
pháp chủ yếu xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh vùng đồng
bằng sông Hồng thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Trong đó, tập trung
hơn vào giải pháp về công tác quy hoạch, luân chuyển cán bộ; những chuẩn
mực về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ đưa vào quy hoạch;
bổ nhiệm cán bộ khi hoàn thành nhiệm vụ luân chuyển.
- Phạm Tất Thắng, “Đánh giá cán bộ diện ban thường vụ tỉnh ủy
quản lý ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng trong giai đoạn hiện nay”[90].
Công trình này đã luận giải, làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn
về đánh giá cán bộ diện BTVTU quản lý ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng
hiện nay và nhận định đây là một trong những vấn đề khó nhất và rất nhạy
cảm, phức tạp của công tác cán bộ hiện nay. Tác giả nhấn mạnh, đặc biệt coi
trọng đánh giá cán bộ về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, hiệu quả công
tác và triển vọng phát triển. Tác giả đề xuất các giải pháp có giá trị tham khảo
tốt đối với luận án, nhất là giải pháp đánh giá về đạo đức, lối sống của cán bộ;
quản lý về đạo đức, lối sống, quan hệ xã hội và ở nơi cư trú, dựa vào dân; coi
trọng ý kiến của nhân dân về đạo đức, lối sống của cán bộ.

20. 14
- Đới Văn Tặng, “Bảo đảm tính liên tục và phát triển của đội ngũ
cán bộ diện ban thường vụ tỉnh ủy quản lý ở đồng bằng sông Hồng giai đoạn
hiện nay”[88].
Tác giả làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn về bảo đảm tính
liên tục và phát triển của đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý ở đồng bằng
sông Hồng giai đoạn hiện nay, khẳng định tính cấp thiết của vấn đề này, nêu
nội dung, phương thức bảo đảm. Trên cơ sở đó, tác giả khảo sát, đánh giá việc
bảo đảm tính liên tục và phát triển của đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý ở
đồng bằng sông Hồng những năm qua về phẩm chất chính trị, trình độ trí tuệ,
năng lực tổ chức thực tiễn, đạo đức, lối sống; tăng cường công tác kiểm tra,
giám sát để ngăn chặn, loại trừ những tiêu cực cản trở việc bảo đảm tính liên
tục và phát triển của đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý ở đồng bằng sông
Hồng về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
1.2.2. Các công trình về phòng, chống, ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên
- Ban Chỉ đạo Trung ương 6 (2), Viện Khoa học xã hội Việt Nam,
“Tệ quan liêu, lãng phí và một số giải pháp phòng, chống” [2].
Cuốn sách gồm hai phần: Phần thứ nhất, tập hợp các bài viết, bài nói
chuyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh về tệ quan liêu, lãng phí, cùng các văn kiện
của Đảng về tệ nạn này. Phần thứ hai: tệ quan liêu, lãng phí ở nước ta hiện
nay và một số giải pháp phòng, chống. Đây là phần có giá trị tham khảo nhất
đối với luận án, đặc biệt là các giải pháp phòng, chống tệ quan liêu và các giải
pháp phòng, chống tệ lãng phí. Các giải pháp phòng, chống tệ quan liêu,
gồm: những giải pháp về kinh tế - xã hội; những giải pháp về chính trị - tư
tưởng; những giải pháp về công tác tổ chức cán bộ và quản lý; những giải
pháp về kiểm tra, giám sát; những giải pháp về pháp luật; những giải pháp về
nhận thức và tổ chức đấu tranh. Các giải pháp phòng, chống lãng phí, gồm:

21. 15
giải pháp chính trị; giải pháp về tổ chức; giải pháp pháp lý; giải pháp huy
động sức mạnh cộng đồng.
- PGS, TS Vũ Văn Phúc - PGS, TS Ngô Văn Thạo, “Những giải
pháp và điều kiện phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống trong cán bộ, đảng viên”[77].
Cuốn sách làm sáng rõ cơ sở lý luận của việc phòng, chống suy thoái
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, nêu kinh nghiệm
thực tiễn giải quyết vấn đề này của một số nước trên thế giới; làm rõ thực
trạng, nguyên nhân của công tác phòng, chống; dự báo những tác động của
tình hình quốc tế và trong nước đến tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của
cán bộ, đảng viên cũng như dự báo xu hướng diễn biến của tư tưởng chính trị,
đạo đức, lối sống trong những năm tới; trên cơ sở đó, đề xuất các mục tiêu,
giải pháp và điều kiện cần thiết để thực hiện hiệu quả cuộc đấu tranh khó
khăn, lâu dài này. Những giải pháp được các tác giả đưa ra là những nhóm
giải pháp trong các lĩnh vực, công tác như: giải pháp trong công tác xây dựng
Đảng; giải pháp trong lĩnh vực quản lý nhà nước; giải pháp nhằm phát huy vai
trò của nhân dân và xã hội; giải pháp nhằm hạn chế tác động từ bên ngoài đến
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên.
- Ban Tổ chức Trung ương, Tạp chí Cộng sản, Thành ủy Thành
phố Hồ Chí Minh, “Bàn về giải pháp ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng
chính trị đạo đức lối sống hiện nay”[3].
Đây là công trình tập hợp các bài tham luận hội thảo của các nhà khoa
học ở Ban Tổ chức Trung ương, Tạp chí Cộng sản, Thành ủy Thành phố Hồ
Chí Minh và các cơ quan khoa học khác. Hội thảo về thực hiện Nghị quyết
Hội nghị Trung ương lần thứ 4 khóa XI, “Một số vấn đề cấp bách về xây
dựng Đảng hiện nay” do ba cơ quan nêu trên tổ chức bàn về giải pháp ngăn
chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống hiện nay. Công

22. 16
trình gồm ba nội dung chủ yếu: các khái niệm về tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống, suy thoái, suy thoái về tư tưởng chính trị, suy thoái về đạo đức, lối
sống; những biểu hiện và cách nhận dạng; sự nguy hại của tình trạng; tình
hình suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ,
đảng viên hiện nay.
Các tham luận đều nhận định, đây là vấn đề rất bức xúc, đặc biệt
nghiêm trọng hiện nay và đang diễn biến rất phức tạp, ở nhiều nơi tình trạng
này có xu hướng gia tăng, cần tập trung cao độ để ngăn chặn, đẩy lùi. Các tác
giả đã đề xuất các giải pháp, gồm: tăng cường xây dựng Đảng về chính trị,
nâng cao chất lượng công tác tư tưởng, lý luận; rèn luyện phẩm chất và đạo
đức cách mạng; đổi mới, kiện toàn tổ chức và hoạt động của các cơ quan đảng
và HTCT; kiện toàn tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đảng viên; đổi
mới công tác cán bộ; tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, toàn diện, đồng bộ tất cả các
khâu của công tác cán bộ, gồm: xác định tiêu chuẩn; coi trọng công tác bảo vệ
chính trị nội bộ Đảng; nghiên cứu, ban hành và thực hiện tốt chính sách sử
dụng và quản lý cán bộ, đảng viên có vấn đề về lịch sử chính trị; đổi mới,
nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát; tiếp tục đổi mới phương thức
lãnh đạo của Đảng.
- Nguyễn Minh Tuấn, “Nhận dạng sự suy thoái về tư tưởng chính trị
và những giải pháp nhằm ngăn chặn, đẩy lùi”[109].
Tác giả phân tích và khẳng định sự cần thiết, cấp bách phải ngăn
chặn, đẩy lùi tình trạng này. Đồng thời, tác giả chỉ ra các biểu hiện và việc
nhận dạng các suy thoái đó. Đặc biệt, tác giả đề xuất các giải pháp ngăn chặn,
đẩy lùi, gồm: Thứ nhất, tiếp tục tăng cường sự thống nhất trong Đảng về nhận
thức, ý chí và hành động trên cơ sở thực hiện đúng nguyên tắc đảng trong
hoạt động của mọi tổ chức đảng và từng đảng viên. Thứ hai, đẩy mạnh công
tác nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn ở tất cả các cấp ủy đảng. Thứ ba,

23. 17
đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục về chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng
Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Thứ
tư, đấu tranh chống các quan điểm lệch lạc, sai trái, sớm phát hiện và xử lý
kịp thời những vấn đề bức xúc về tư tưởng phát sinh. Thứ năm, mỗi tổ chức
đảng đều phải thực hiện nghiêm túc tự phê bình và phê bình, chống suy thoái
về tư tưởng chính trị ngay trong mỗi tổ chức đảng mà đảng viên là thành viên.
- Trung tá Vũ Văn Tám, “Ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư
tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên góp phần xây dựng
Đảng trong sạch, vững mạnh”[87].
Tác giả nhận định, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống ở một bộ phận cán bộ, đảng viên tiếp tục phát triển phức tạp, việc ngăn
chặn, đẩy lùi trở thành vấn đề rất cấp bách hiện nay. Tác giả đề xuất các giải
pháp: một là, đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, bồi dưỡng nâng cao
bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên; hai là, phát huy tinh thần tự giác tu
dưỡng, rèn luyện của mỗi cán bộ, đảng viên; ba là, sử dụng hiệu quả vũ khí tự
phê bình và phê bình; bốn là, tiếp tục hoàn thiện cơ chế phòng, chống tham
nhũng từ xa; năm là, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Học tập và
làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” một cách thiết thực, hiệu quả.
- PGS,TS Đỗ Ngọc Ninh, “Xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm
người đứng đầu cấp ủy, chính quyền trong mối quan hệ với tập thể cấp ủy, cơ
quan, đơn vị để góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính
trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”
trong nội bộ - thực trạng và giải pháp”[71].
Tác giả đề xuất các giải pháp: Một là, nhận thức lại, sâu sắc hơn, xác
định rõ vấn đề nêu trên trong quá trình hoạt động của cấp ủy, tổ chức đảng, cơ
quan, đơn vị góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái. Hai là, các cấp ủy cấp
tỉnh tiến hành khảo sát việc thực hiện vấn đề nêu trên ở các cấp, ở các ngành,

24. 18
các lĩnh vực trong tỉnh, thành phố, xác định những vấn đề cần thiết để chỉ đạo,
kiểm tra, đôn đốc cấp ủy cấp dưới về tiến hành. Ba là, các ban của Trung
ương Đảng, nhất là Ban Tổ chức Trung ương, tham mưu để Trung ương có
quy định chung về chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, trách nhiệm của bí thư
cấp ủy ít nhất từ cấp ủy cấp huyện trở lên. Bốn là, đề xuất những điểm chủ
yếu về thẩm quyền, trách nhiệm bí thư cấp ủy trong quan hệ với cấp ủy, chính
quyền, lãnh đạo cơ quan, đơn vị góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự
chuyển hóa”. Năm là, cần lãnh đạo, chỉ đạo cụ thể hóa về thẩm quyền và trách
nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền.
- PGS, TS Nguyễn Minh Tuấn, “Một số giải pháp có tính đột phá
nhằm ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và
những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng” [111].
Tác giả đề xuất năm giải pháp chủ yếu: Một là, xác định giải pháp đột
phá đầu tiên là việc làm gương, nêu gương của cán bộ, nhất là người đứng
đầu cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các cấp. Hai là, tiếp tục học tập, làm theo
tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với những nội dung thiết thực và
với từng đối tượng cụ thể. Ba là, xây dựng tổ chức đảng, chính quyền, đoàn
thể trong sạch, vững mạnh, hiệu lực và hiệu quả, thực sự là công bộc của dân,
phục vụ nhân dân. Bốn là, thực hành dân chủ, công khai, công bằng - chìa
khóa vạn năng để giải quyết những bức xúc của đảng viên và nhân dân. Năm
là, đối tượng phải kê khai tài sản phải được cơ quan quản lý cán bộ đó thông
báo công khai ở nơi công tác và nơi cư trú.
- PGS, TS. Vũ Văn Phú c, “Phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính
trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên là một yêu cầu bức thiết hiện
nay”[78].

25. 19
Tác giả nhận định: tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống là nền tảng và
động lực tinh thần để phát triển xã hội. Đạo đức là gốc của mỗi con người. Từ
khi mới ra đời đến nay, Đảng luôn quan tâm đến công tác giáo dục, xây dựng
tư tưởng chính trị, đạo đức cách mạng, lối sống nhân văn cho cán bộ, đảng
viên và toàn xã hội. Tác giả phân tích thực trạng, xác định nguyên nhân suy
thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên hiện nay
và đề xuất các giải pháp phòng, chống, gồm: nhóm giải pháp trong công tác
xây dựng Đảng; nhóm giải pháp tăng cường quản lý nhà nước; nhóm giải
pháp phát huy vai trò của nhân dân, các đoàn thể chính trị - xã hội, báo chí và
dư luận xã hội; nhóm giải pháp hạn chế tác động tiêu cực từ bên ngoài.
- PGS, TS Đinh Ngọc Giang,“Chấn chỉnh tổ chức, nâng cao năng
lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, nâng cao chất lượng sinh
hoạt chi bộ, đảng bộ nhằm ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính
trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”
trong nội bộ - thực trạng và giải pháp”[48]
Công trình này đã làm rõ và nhấn mạnh vai trò của tổ chức cơ sở
đảng, chất lượng sinh hoạt chi bộ, đảng bộ đối với việc ngăn chặn, đẩy lùi sự
suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn
biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; thực trạng năng lực lãnh đạo, sức chiến
đấu của tổ chức cơ sở đảng, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, đảng bộ và
tình hình suy thoái và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong
nội bộ. Đặc biệt, tác giả đề xuất các giải pháp cụ thể: Thứ nhất, tăng cường
vai trò và tính tiên phong của người đứng đầu cấp ủy trong việc ngăn chặn,
đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu
hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Thứ hai, đề cao nguyên tắc
trong tổ chức và sinh hoạt đảng đặc biệt là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự
phê bình và phê bình trong tình hình mới. Đặc biệt, cần chỉ ra những điều

26. 20
kiện, yêu cầu mới và những vấn đề đặt ra để thực hiện tốt các nguyên tắc xây
dựng Đảng trong điều kiện mới. Thứ ba, đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 05-
CT/TW ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo
tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” một cách thiết thực, hiệu quả.
Thứ tư, thực hiện nghiêm công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng. Thứ
năm, có cơ chế để các tổ chức chính trị - xã hội và các đoàn thể nhân dân
tham gia ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống của cán bộ, đảng viên và tham gia công tác xây dựng Đảng. Thứ sáu, đề
cao tính tự tu dưỡng, học tập và rèn luyện của cán bộ, đảng viên trong việc
ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và
những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
- PGS, TS. Trần Thị Anh Đào, “Học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh để ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị,
đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong
nội bộ - thực trạng và giải pháp”[15]
Tác giả phân tích thực trạng sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống và biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng
viên và nhấn mạnh sự cấp thiết phải ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng này. Đồng
thời, tác giả phân tích, nêu bật một số tư tưởng đạo đức tiêu biểu, đặc biệt là
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh với những đặc trưng về đạo đức của Người.
Qua đó, tác giả đề xuất các giải pháp đẩy mạnh học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh để chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội
bộ, gồm: Thứ nhất, cán bộ, đảng viên cần thẳng thắn, trung thực, bảo vệ chân
lý, bảo vệ mục tiêu, lý tưởng, đường lối, quan điểm của Đảng, bảo vệ người
tốt. Thứ hai, cán bộ, đảng viên kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống
thực dụng. Thứ ba, cán bộ, đảng viên kiên quyết chống bệnh lười biếng, lối

27. 21
sống hưởng thụ, vị kỷ, nói không đi đôi với làm, nói nhiều, làm ít, miệng nói
lời hay nhưng suy nghĩ và hành động thì mang nặng tính tư lợi, việc gì có lợi
cho mình thì “hăng hái”, tranh thủ kiếm lợi; việc gì không có lợi cho riêng
mình thì thờ ơ, thoái thác. Thứ tư, cán bộ, đảng viên chủ động và tích cực lao
động, học tập, công tác với tinh thần sáng tạo và ứng dụng tiến bộ khoa học
và công nghệ để đem lại hiệu quả công việc cao nhất. Thứ năm, từ Bộ Chính
trị, Ban Bí thư đến các cấp ủy, tổ chức đảng và mỗi cán bộ, đảng viên đều cần
xây dựng và thực hiện nghiêm kế hoạch sửa chữa, khắc phục những khuyết
điểm đã được chỉ ra qua tự phê bình và phê bình.
- Trung tướng, PGS, TS Đặng Nam Điền, “Đấu tranh chống “diễn
biến hòa bình” và chủ động phòng ngừa, đấu tranh, phê phán những biểu
hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng”[45]
Tác giả đề xuất một số giải pháp: Thứ nhất, thường xuyên quan tâm
và đẩy mạnh hơn nữa công tác giáo dục, tuyên truyền để cán bộ, đảng viên và
quần chúng nhân dân nhận diện đúng chiến lược “diễn biến hòa bình” của các
thế lực thù địch đối với Việt Nam. Thứ hai, triển khai thực hiện có hiệu quả
đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, tạo
bước chuyển biến mới trong phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và
đối ngoại, không để các thế lực thù địch lợi dụng để “diễn biến hòa bình”, tạo
cớ “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng và nhân dân. Thứ ba,
phát huy sức mạnh tổng hợp trong HTCT, đồng thời tuyên truyền, vận động
các tầng lớp nhân dân, tôn giáo, tín ngưỡng chủ động đấu tranh, phòng chống
“diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Thứ tư, xây dựng, tổ
chức lực lượng nòng cốt, có năng lực, trình độ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đấu
tranh phòng chống “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”
trong tình hình mới. Thứ năm, tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, sự

28. 22
chỉ đạo, quản lý của các cấp chính quyền trong đấu tranh, phòng chống “diễn
biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
- PGS Trần Đình Huỳnh, “Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng
để góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ -
thực trạng và giải pháp”[51]
Theo tác giả, phải xác định rõ ràng, minh bạch vị thế của Đảng trong
cơ chế quyền lực Đảng duy nhất cầm quyền, xây dựng chế độ dân chủ, nhất
nguyên về chính trị. Điều 4 Hiến pháp năm 2013 đã một lần nữa tái ghi nhận
Đảng là người lãnh đạo và chịu trách nhiệm trước nhân dân. Như vậy, Điều 4
chẳng những xác định vai trò lãnh đạo của Đảng mà còn phải là chỗ dựa pháp
lý để nhân dân thực thi quyền bảo hiến, giám sát tổ chức và hoạt động của
Đảng, buộc Đảng lãnh đạo phải chịu trách nhiệm cụ thể trước nhân dân về các
quyết sách chính trị của mình. Cần mạnh dạn đột phá khâu tổ chức và nhân
sự; kiên quyết tinh giản biên chế, tổ chức, trước hết từ các cơ quan của Đảng.
- PGS, TS Trần Khắc Việt, “Đổi mới công tác cán bộ nhằm ngăn
chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những
biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ - thực trạng và giải
pháp”[117].
Tác giả đề xuất khâu chủ yếu, mang tính đột phá là công tác cán bộ,
gồm: Một là, xử lý nghiêm trách nhiệm người giới thiệu, người thẩm định,
người bổ nhiệm, đề cử cán bộ trong bầu cử, giới thiệu ứng cử khi cán bộ
được bổ nhiệm, bầu cử bị xử lý kỷ luật đảng và pháp luật. Hai là, giao ủy
ban kiểm tra thẩm quyền cao hơn, trong đó có việc kiểm tra, đề nghị xử lý
kỷ luật tập thể, cá nhân khi có biểu hiện vi phạm nghiêm trọng trong công
tác cán bộ. Ba là, rà soát, bổ sung, ban hành mới các quy chế, quy định về
công tác cán bộ. Bốn là, áp dụng rộng rãi cơ chế thi tuyển chức danh quản

29. 23
lý nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập. Năm là, thực hiện lấy phiếu tín
nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý theo hai mức: tín nhiệm và không tín
nhiệm. Sáu là, áp dụng quy trình quy hoạch, giới thiệu nhân sự bổ nhiệm
người đứng đầu cơ quan tham mưu, giúp việc cấp ủy và người đứng đầu
đơn vị sự nghiệp của Đảng ở từng cấp thay cho cơ chế cấp ủy phân công
cấp ủy viên phụ trách cơ quan hiện nay. Bảy là, thu hẹp diện cán bộ, công
chức phải kê khai tài sản, thu nhập, nhưng kiểm tra, xác minh chính xác
việc kê khai. Tám là, kiên quyết xóa bỏ các quy định mang tính đặc quyền,
đặc lợi đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.
- PGS,TS Lê Kim Viê ̣t, “Phát huy hơn nữa vai trò của nhân dân
trong phòng, chống suy thoái đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên”[119].
Công trình đề xuất các giải pháp: Một là, phát huy vai trò, sứ c ma ̣nh
của nhân dân. Hai là, xây dựng và hoàn thiê ̣n cơ chế để phát huy vai trò, sứ c
ma ̣nh của nhân dân trong phòng chống suy thoái: Cần tăng cường công tác
tuyên truyền, tạo sự đồng thuận, đoàn kết trong toàn Đảng và xã hội, ta ̣o dư
luâ ̣n xã hội cổ vũ, động viên, khích lê ̣ các tầng lớp nhân dân tham gia vào
cuộc đấu tranh này; Tiếp đến là, có cơ sở pháp lý, làm chỗ dựa để nhân dân
nắm được thông tin về cán bộ, đảng viên; xây dựng cơ chế nhân dân tham gia
phát hiê ̣n các hiê ̣n tượng suy thoái; quy đi ̣nh công khai kết quả xử lý thông
tin, xử pha ̣t đối với những thông tin sai lê ̣ch; tăng cường công tác kiểm tra,
giám sát; định kỳ lấy ý kiến của nhân dân về đạo đức, lối sống của cán bộ,
đảng viên.
- PGS, TS Ngô Huy Tiếp, “Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát
và thi hành kỷ luật đảng nhằm ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển
hóa” trong nội bộ - thực trạng và giải pháp”[93].

30. 24
Tác giả đã đề xuất các giải pháp: Một là, quy định rõ thẩm quyền,
trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng trong công tác kiểm tra,
giám sát. Hai là, không được nhân danh cấp có thẩm quyền quản lý cán bộ để
hạn chế thẩm quyền thi hành kỷ luật của ủy ban kiểm tra đối với đảng viên
diện cấp ủy cùng cấp quản lý. Ba là, sáp nhập ủy ban kiểm tra đảng với thanh
tra nhà nước vào một cơ quan. Bốn là, trao cho ủy ban kiểm tra quyền chủ trì
phối hợp, quyền được trưng dụng các cơ quan nhà nước phục vụ công tác
kiểm tra của Đảng.Năm là, tập trung kiểm tra người đứng đầu các tổ chức
trong HTCT, lực lượng vũ trang, đơn vị kinh tế nhà nước, đơn vị sự nghiệp
công lập. Sáu là, chú trọng kiểm tra các tổ chức đảng, đảng viên hoạt động
trong các lĩnh vực dễ nảy sinh suy thoái.
- Hội thảo khoa học Đề tài cấp bộ (2017), do PGS, TS Nguyễn Minh
Tuấn làm chủ nhiệm: “Giải pháp đột phá ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư
tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự
chuyển hóa” trong nội bộ” [53 ].
Các tham luận có giá trị tham khảo tốt đối với luận án: PGS, TS
Trương Thị Thông, Sử dụng cán bộ góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái
về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển
hóa”- thực trạng và nguyên nhân [92]; PGS, TS Nguyễn Minh Tuấn, Giải
pháp đột phá về đánh giá, bổ nhiệm cán bộ [110]; PGS, TS Ngô Huy Tiếp,
Một số biện pháp đột phá trong đánh giá, lựa chọn, sử dụng cán bộ [94];
PGS, TS Lê Kim Việt, Sử dụng cán bộ - thực trạng, nguyên nhân và kinh
nghiệm [121]; PGS, TS Trần Khắc Việt, Giải pháp về sử dụng cán bộ của
Đảng ta đến năm 2025 [118]; PGS, TS Đinh Ngọc Giang, Kinh nghiệm lịch
sử Việt Nam trong đánh giá và sử dụng quan lại góp phần ngăn chặn sai
phạm của quan lại [49]; PGS, TS Đỗ Ngọc Ninh, Kinh nghiệm và những
vấn đề đặt ra về đánh giá và sử dụng cán bộ góp phần góp phần ngăn chặn,

31. 25
đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, biểu hiện “tự diễn
biến”, “tự chuyển hóa” [75].
Các nhà khoa học nhất trí xác định giải pháp đột phá là đổi mới mạnh
mẽ và nâng cao chất lượng đánh giá và sử dụng cán bộ. Các tham luận đi sâu
vào phân tích thực trạng đánh giá, sử dụng cán bộ và đề xuất các biện đổi mới
và nâng cao chất lượng đánh giá và sử dụng cán bộ với tư cách là giải pháp
đột phá ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống,
“tự diễn biến”, “tự chuyển hóa. Có một bài tham luận về kinh nghiệm lịch sử
Việt Nam trong đánh giá và sử dụng quan lại góp phần ngăn chặn sai phạm
của quan lại cung cấp những kinh nghiệm bổ ích.
1.3. KHÁI QUÁT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA
LUẬN ÁN TIẾP TỤC GIẢI QUYẾT
1.3.1. Khái quát kết quả nghiên cứu
1.3.1.1. Về giáo dục, rèn luyện, nâng cao tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống của cán bộ, đảng viên
Khá nhiều công trình đã luận bàn và đưa ra quan niệm về tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống; giáo dục, rèn luyện nâng cao tư tưởng chính trị
đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Một số công trình ở trong nước,
đã đưa ra nội dung, phương pháp giáo dục, rèn luyện, nâng cao tư tưởng
chính trị đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn hiện nay.
Phần lớn công trình đều đề xuất các giải pháp giáo dục, rèn luyện, nâng cao
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Trong đó, các
công trình đều tập trung vào các giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng
các khâu của công tác cán bộ để tạo nên đội ngũ cán bộ có đức, có tài đáp
ứng tốt nhiệm vụ được giao, tự miễn dịch với những cám dỗ dẫn đến suy
thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Ngoài ra, nhiều công trình còn
đề xuất các giải pháp về nâng cao chất lượng các tổ chức cơ sở đảng, phát

32. 26
huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội, nhân dân và pháp luật trong
giáo dục, rèn luyện, nâng cao tư tưởng chính trị đạo đức, lối sống của cán
bộ, đảng viên.
Những kết quả nêu trên có giá trị tham khảo tốt để thực hiện mục
đích, nhiệm vụ của luận án, nhất là đề xuất giải pháp “xây” để phòng,
“chống” và ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống
trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý ở các tỉnh NTB hiện nay.
1.3.1.2. Về phòng, chống, ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên
Một số quan niệm về quan liêu, tham nhũng, tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, suy thoái về tư tưởng chính trị,
đạo đức, lối sống, phòng, chống, ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính
trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên..., nội dung và phương pháp
phòng, chống, ngăn chặn, đẩy lùi. Một vài công trình đã chỉ ra những biểu
hiện và việc nhận dạng về suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của
cán bộ, đảng viên...
Phần rất lớn công trình đã bàn về thực trạng suy thoái tư tưởng chính
trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ chỉ ra các
nguyên nhân. Đặc biệt, các công trình đề xuất các giải pháp nhằm phòng,
chống, đẩy lùi, ngăn chặn tình trạng này. Các giải pháp được đề xuất đều
xoay quanh việc thực hiện các khâu của công tác cán bộ, hướng tới việc góp
phần phòng, chống, đẩy lùi, ngăn chặn suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và các giải pháp khác, như: pháp
luật, cơ chế, chính sách, nêu gương, phát huy vai trò của các tổ chức chính trị
- xã hội và nhân dân. Đặc biệt, một số công trình đã xác định giải pháp đột
phá ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống,

33. 27
những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đó là đổi mới
mạnh mẽ và nâng cao chất lượng đánh giá và sử dụng cán bộ.
1.3.2. Những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục giải quyết
Nhìn chung, đến nay hầu như chưa có công trình nào nghiên cứu về
các cấp ủy đảng lãnh đạo ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị đạo
đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên. Đặc biệt, chưa có công trình nào nghiên
cứu toàn diện về các tỉnh ủy ở NTB lãnh đạo ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư
tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý
giai đoạn hiện nay. Kế thừa kết quả nghiên cứu của các công trình nêu trên,
luận án tiếp tục nghiên cứu và giải quyết những vấn đề sau đây:
Thứ nhất, xây dựng khái niệm “suy thoái về tư tưởng chính trị”, “suy
thoái đạo đức, lối sống”, nội dung, biểu hiện và nhận dạng; khái niệm “ngăn
chặn suy thoái tư tưởng chính trị”, “ngăn chặn suy thoái đạo đức, lối sống”;
“đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị”, “đẩy lùi suy thoái đạo đức, lối sống”;
nội dung, phương thức lãnh đạo ngăn chặn và đẩy lùi.
Thứ hai, trên cơ sở những vấn đề đã làm sáng tỏ nêu trên, luận án
khảo sát, đánh giá tình hình suy thoái, thực trạng các tỉnh ủy ở NTB lãnh đạo
ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội
ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý từ năm 2010 đến nay, chỉ ra ưu, khuyết
điểm, nguyên nhân và những kinh nghiệm.
Thứ ba, đề xuất giải pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của các
tỉnh ủy ở NTB đối với ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ diện BTVTU quản lý đến năm 2030.

34. 28
Chương 2
CÁC TỈNH ỦY Ở NAM TRUNG BỘ LÃNH ĐẠO NGĂN
CHẶN,ĐẨY LÙI SUY THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO
ĐỨC,LỐI SỐNG TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN
THƯỜNG VỤ TỈNH ỦY QUẢN LÝ - NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ
LUẬN VÀ THỰC TIỄN
2.1. KHÁI QUÁT VỀ CÁC TỈNH NAM TRUNG BỘ, TỈNH ỦY, BAN
THƯỜNG VỤ TỈNH ỦY VÀ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ TỈNH ỦY
QUẢN LÝ
2.1.1. Khái quát về các tỉnh Nam Trung Bộ, tỉnh ủy, ban thường vụ
tỉnh ủy
2.1.1.1. Khái quát về các tỉnh Nam Trung Bộ
* Đặc điểm địa lý tự nhiên
Nam Trung Bộ là một dải lãnh thổ hẹp thuộc phần phía Nam của miền
Trung Việt Nam, phía Bắc là dãy núi Bạch Mã, giáp với Bắc Trung bộ; phía
Tây là dãy Trường Sơn Nam, giáp với Lào và Tây Nguyên, phía Đông là biển
Đông với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa; phía Nam giáp với Đông
Nam bộ. NTB có diện tích tự nhiên là 4.309,1 km2
, dân số khoảng 8.155.000
người, bao gồm 08 tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình
Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận. Bảy tỉnh ở Nam
Trung Bộ có 69 đơn vị hành chính cấp huyện [Phụ lục 1].
Vùng duyên hải NTB nằm ở trung độ trên các trục giao thông chính
Bắc - Nam cả về đường bộ, đường sắt, đường biển và đường hàng không, rất
thuận tiện cho giao lưu kinh tế với Lào, các tỉnh Tây Nguyên và cả nước. Các
tỉnh đều có núi, trung du, đồng bằng ven biển và hải đảo. Một số cửa sông và
núi sát biển có thể hình thành những cảng lớn, thuận lợi cho vận chuyển hàng
hóa phục vụ sản xuất, tiêu dùng và xuất khẩu.

35. 29
Duyên hải NTB có khí hậu của Đông Trường Sơn: mùa hạ có hiện
tượng phơn; mùa thu và mùa đông có hiện tượng tụ nhiệt đới gây mưa lớn ở
thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam. Ở các tỉnh còn lại của NTB thường ít
mưa, khô hạn kéo dài, nhất là ở tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận. Sự đa dạng
về điều kiện tự nhiên, khí hậu, văn hóa tạo thuận lợi để các tỉnh trong vùng
phát triển kinh tế đa dạng, kết hợp giữa kinh tế biển và kinh tế đất liền. Các
tỉnh, thành phố có vị trí, vai trò rất quan trọng về kinh tế, chính trị, văn hóa,
xã hội, quốc phòng, an ninh đối với vùng Trung bộ và cả nước.
* Về kinh tế:
Các tỉnh NTB có nhiều tiềm năng và lợi thế phát triển kinh tế, nhất là
kinh tế biển, du lịch, công nghiệp, nghề truyền thống... Trong thời kỳ đổi mới,
nhất là những thập niên gần đây, kinh tế của các tỉnh có những chuyển biến
tích cực và khởi sắc; hệ thống đô thị ven biển, kết cấu hạ tầng được nâng cấp
và xây dựng; nhiều khu kinh tế, khu công nghiệp, du lịch được hình thành và
phát triển. Kinh tế của nhiều tỉnh phát triển tương đối toàn diện và liên tục
tăng trưởng với nhịp độ khá cao, chất lượng được nâng lên. Tốc độ tăng
trưởng GDP trung bình cao hơn mức trung bình của cả nước. Đời sống của
tuyệt đại đa số nhân dân ngày càng được cải thiện và nâng lên.
* Về văn hóa - xã hội
Các tỉnh NTB là nơi định cư của con người qua hàng ngàn năm và có
bề dày lịch sử, thể hiện ở các di chỉ cổ xưa như: Văn hóa Sa Huỳnh; Di chỉ
Gò Đá (huyện Sơn Tịnh - Quảng Ngãi); di chỉ Bình Châu (huyện Bình Sơn -
Quảng Ngãi); di chỉ Diên Sơn, Bình Tân, Hòn Tre, Ninh Thành; đàn đá, kèn
đá Tuy An (Phú Yên); đàn đá Khánh Sơn (Khánh Hòa).
Trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế
quốc Mỹ xâm lược, cùng với cả nước nhân dân nơi đây đã viết nên những
trang lịch sử hào hùng với những tên tuổi nổi tiếng như Nguyễn Huệ, Trịnh

36. 30
Phong, Trần Quý Cáp… Nơi đây, còn lưu lại những di tích lịch sử một thời
chiến tranh oanh liệt, như: di tích Núi Thành, Nước Oa, di tích Cấm Dơi,
giếng Nhà Nhì, tượng đài Thu Bồn, Vĩnh Trinh… Ở các tỉnh có 30 dân tộc
anh em sinh sống, trong đó phần lớn là người Kinh (chiếm 95%) và các dân
tộc thiểu số, như: Hrê, Bana, Chăm, Chàm, Êđê, Hroi, Raglay, Hoa. Mỗi dân
tộc có những đặc trưng văn hóa riêng, chung sống hòa đồng và giao lưu văn
hóa với các dân tộc khác, tạo nên bức tranh văn hóa đa dạng, phong phú trong
vùng phù hợp và hòa đồng với nền văn hóa đa dân tộc Việt Nam.
Trải qua chiều dài lịch sử hào hùng trong điều kiện tự nhiên khắc
nghiệt, với vị trí chiến lược quan trọng của đất nước về nhiều mặt, đã hình
thành, hun đúc, tôi luyện nên những đức tính quý giá của người dân vùng này,
như: nhân hậu, trung thực, thủy chung, hiếu học, cần cù, tiết kiệm, căm thù
giặc sâu sắc, căm ghét các thói hư, tật xấu, yêu quê hương đất nước, dũng
cảm, kiên cường, bất khuất trong chống ngoại xâm, thông minh, sáng tạo
trong xây dựng quê hương, đất nước...
* Về quốc phòng - an ninh:
Nam Trung Bộ là địa bàn chiến lược quan trọng trong các cuộc kháng
chiến chống các thế lực xâm lược. Quân khu 5 và Quân khu 6 đóng trên địa
bàn các tỉnh NTB, cùng với nhân dân địa phương hoạt động đạt kết quả to lớn
về quốc phòng, an ninh, góp phần quan trọng cùng cả nước bảo vệ vững chắc
Tổ quốc, bảo đảm an ninh, trật tự, cuộc sống bình yên của nhân dân để tiến
hành công cuộc đổi mới ngày càng đạt kết quả lớn hơn.
2.1.1.2. Tỉnh ủy và ban thường vụ tỉnh ủy ở Nam Trung Bộ - chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn, vai trò và đặc điểm
* Khái quát về các đảng bộ tỉnh ở NTB
Tỉnh ủy ở các tỉnh NTB là cơ quan lãnh đạo của đảng bộ tỉnh giữa hai kỳ
đại hội, do đại hội đảng bộ tỉnh bầu ra.

37. 31
Ở Nam Trung Bộ có 07 đảng bộ tỉnh, với 5.339 tổ chức cơ sở đảng
và 302.505 đảng viên; có 113 tổ chức đảng trực thuộc tỉnh ủy, trong đó, có 77
tổ chức đảng cấp huyện, còn lại là đảng bộ quân sự, công an và đảng bộ khối
cơ quan, doanh nghiệp tỉnh [Phụ lục 2].
* Chức năng của các tỉnh ủy ở NTB
Chức năng của tỉnh ủy là lãnh đạo. Đối tượng lãnh đạo của tỉnh ủy ở
NTB là các tổ chức đảng, đội ngũ đảng viên trong đảng bộ tỉnh; các tổ chức
trong HTCT từ tỉnh đến cơ sở, các tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội và nhân
dân; các lĩnh vực đời sống xã hội như kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an
ninh, xây dựng nông thôn mới, cải cách hành chính, phòng chống tham
nhũng, lãng phí... trên địa bàn tỉnh. Tỉnh ủy còn có chức năng thực hiện công
tác xây dựng đảng bộ tỉnh vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo
đức đáp ứng yêu cầu lãnh đạo các tổ chức trong HTCT tỉnh, các tổ chức xã
hội, nhân dân; các lĩnh vực đời sống xã hội nhằm thực hiện thắng lợi công
cuộc đổi mới trên địa bàn tỉnh, trước hết là thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính
trị của tỉnh. Tỉnh ủy có chức năng và trách nhiệm đóng góp ý kiến vào sự lãnh
đạo của Trung ương Đảng và các Đại hội Đảng.
Từ phân tích trên, có thể xác định chức năng của các tỉnh ủy ở Nam
Trung Bộ, gồm:
Thứ nhất, tỉnh ủy ở NTB lãnh đạo HTCT và các lĩnh vực đời sống xã
hội trên địa bàn tỉnh.
Sự lãnh đạo của tỉnh ủy là lãnh đạo chính trị đối với HTCT và các lĩnh
vực đời sống xã hội trên địa bàn tỉnh. Tức là, tỉnh ủy xây dựng và ban hành các
nghị quyết về các tổ chức trong HTCT tỉnh, các lĩnh vực đời sống xã hội đảm
bảo cho hoạt động của các tổ chức và lĩnh vực đời sống xã hội theo quan điểm,
đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; lãnh đạo chính quyền
tỉnh cụ thể hóa, thể chế hóa nghị quyết thành các chương trình, kế hoạch, đề án

38. 32
để tổ chức thực hiện; tỉnh ủy lãnh đạo tổ chức thực hiện, phân công cán bộ phụ
trách từng công việc, chỉ đạo điểm, kiểm tra, giám sát và lãnh đạo, chỉ đạo sơ
kết, tổng kết đúc rút kinh nghiệm. Tỉnh ủy không can thiệp quá sâu, không bao
biện, làm thay công việc cụ thể của các chính quyền, các đoàn thể chính trị - xã
hội tỉnh mà tỉnh ủy lãnh đạo phát huy vai trò, chủ động sáng tạo của các tổ chức
của HTCT trong thực hiện các nghị quyết của tỉnh ủy.
Thứ hai, tỉnh ủy thực hiện chức năng xây dựng Đảng và xây dựng
đảng bộ tỉnh.
Tỉnh ủy tiếp nhận và lãnh đạo thực hiện các nghị quyết, quyết định của
Đảng về công tác xây dựng Đảng. Xuất phát từ tình hình thực tế đảng bộ tỉnh,
yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của đảng bộ tỉnh, tỉnh ủy xây dựng, ban
hành và lãnh đạo thực hiện các nghị quyết xây dựng đảng bộ tỉnh về chính trị, tư
tưởng, tổ chức và đạo đức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của đảng bộ tỉnh.
Thứ ba, tỉnh ủy đề xuất và tham gia xây dựng đường lối, chủ trương
của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Tỉnh ủy đề xuất với Đảng, Nhà nước những ý kiến góp phần xây dựng
đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đúng
đắn, phù hợp thực tiễn và có tính khả thi.
Ba chức năng nêu trên của tỉnh ủy ở NTB quan hệ mật thiết với nhau.
Thực hiện tốt ba chức năng nêu trên, bảo đảm cho tỉnh ủy hoàn thành tốt chức
năng của mình và đảng bộ tỉnh có năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu cao,
hoàn thành tốt nhiệm vụ.
* Nhiệm vụ
Một là, xây dựng, ban hành ra các nghị quyết của tỉnh ủy, BTVTU và
lãnh đạo tổ chức thực hiện.

39. 33
Tỉnh ủy quán triệt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước, nghị quyết của đại hội đảng bộ tỉnh trong nhiệm kỳ, xây
dựng, ban hành ra các nghị quyết của tỉnh ủy, BTVTU về phát triển kinh tế - xã
hội, quốc phòng, an ninh và lãnh đạo tổ chức thực hiện.
Hai là, tỉnh ủy lãnh đạo chính quyền tỉnh cụ thể hóa và triển khai thực
hiện các nghị quyết của tỉnh ủy, BTVTU về phát triển kinh tế - xã hội, quốc
phòng, an ninh.
Tỉnh ủy lãnh đạo Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh cụ thể hóa, thể chế
hóa nghị quyết của tỉnh ủy thành nghị quyết của HĐND, các đề án lớn, xác
định các biệc pháp thực hiện, Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh xây dựng
chương trình, kế hoạch cụ thể thực hiện nghị quyết của HĐND tỉnh.
Ba là, tỉnh ủy lãnh đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ xây dựng Đảng
Tỉnh ủy quán triệt, xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện các nghị
quyết của Trung ương về xây dựng Đảng, lãnh đạo, chỉ đạo, các tổ chức đảng
cấp dưới thực hiện; ban hành các nghị quyết về công tác xây dựng Đảng của
đảng bộ tỉnh, nhằm giải quyết những vấn nổi lên trong đảng bộ tỉnh về công tác
xây dựng Đảng.
Bốn là, phê duyệt quy hoạch cán bộ của cấp dưới theo phân cấp quản
lý cán bộ.
Tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy trong đảng bộ tỉnh, trước hết là
các cấp ủy trực thuộc xây dựng quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý HTCT
cấp dưới, nhất là cấp dưới trực tiếp và tiến hành xem xét phê duyệt quy hoạch
cán bộ theo phân cấp quản lý cán bộ.
Năm là, tỉnh ủy tiến hành công tác tư tưởng tạo sự nhất trí trong đảng
bộ tỉnh và nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách
pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của tỉnh ủy.

40. 34
Tỉnh ủy tiến hành công tác tư tưởng trong đảng bộ tỉnh nhằm quán
triệt trong đảng viên đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước, nghị quyết của tỉnh ủy. Đồng thời, tỉnh ủy tiến hành công tác
tư tưởng trong nhân dân, tạo sự đồng thuận trong thực hiện đường lối, chủ
trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của tỉnh ủy.
Sáu là, tỉnh ủy tiến hành công tác kiểm tra, giám sát.
Tỉnh ủy lãnh đạo các cấp ủy, nhất là cấp ủy trực thuộc, ủy ban kiểm
tra tỉnh ủy, các ban tham mưu, giúp việc tỉnh ủy thực hiện công tác kiểm tra,
giám sát theo quy định của Đảng. Tỉnh ủy tiến hành thực hiện nhiệm vụ kiểm
tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng, tập trung kiểm tra, giám sát hoạt
động của các tổ chức đảng trực thuộc và những đảng viên là cán bộ thuộc
diện BTVTU quản lý.
Bảy là, tỉnh ủy chuẩn bị và tổ chức đại hội đảng bộ tỉnh theo nhiệm
kỳ và hướng dẫn của Đảng.
Tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng trong đảng bộ tỉnh
tiến hành đại hội nhiệm kỳ và chuẩn bị báo cáo chính trị, nhân sự tỉnh ủy,
BTVTU nhiệm kỳ tới và tổ chức đại hội đảng bộ tỉnh.
* Vai trò của các tỉnh ủy ở NTB
Thứ nhất, các tỉnh ủy ở NTB là nhân tố đặc biệt quan trọng bảo đảm
cho đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước được
thực hiện thắng lợi.
Đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước ,
về phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh đều phải đưa về các tỉnh,
thành phố để tổ chức thực hiện. Tỉnh ủy là cơ quan lãnh đạo của đảng bộ tỉnh
giữa hai kỳ đại hội, trực tiếp tiếp nhận đường lối, chủ trương của Đảng, chính
sách pháp luật của Nhà nước để tổ chức thực hiện trên địa bàn tỉnh. Sự lãnh

41. 35
đạo của tỉnh ủy là nhân tố quan trọng hàng đầu để đường lối, chủ trương của
Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước được thực hiện.
Thứ hai, các tỉnh ủy ở NTB trực tiếp quyết định việc thực hiện thắng
lợi nghị quyết của đại hội đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ hiện tại.
Tỉnh ủy hay ban chấp hành đảng bộ tỉnh chính là cơ quan lãnh đạo
các tổ chức đảng, đảng viên trong đảng bộ tỉnh chấp hành nghị quyết đại hội
đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ hiện tại. Đại hội đảng bộ tỉnh quyết định những vấn đề
lớn về phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và công tác xây dựng
Đảng. Tỉnh ủy xây dựng, ban hành các nghị quyết về xây dựng đảng bộ tỉnh
vững mạnh trên bốn mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, bảo đảm thực
hiện thắng lợi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà
nước, nghị quyết đại hội đảng bộ tỉnh trên lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội,
quốc phòng, an ninh. Tỉnh ủy là người tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm
về các hoạt động đó. Nếu không có những hoạt động này của tỉnh ủy thì các
chủ trương, định hướng lớn của đại hội đảng bộ tỉnh và công tác xây dựng
Đảng sẽ không thành hiện thực.
Thứ ba, các tỉnh ủy ở NTB có vai trò to lớn góp phần xây dựng đường
lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Các tỉnh ủy ở NTB trực tiếp đóng góp ý kiến xây dựng đường lối,
chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp phần cung
cấp cho Đảng những kinh nghiệm, cách làm hiệu quả về lãnh đạo phát triển
kinh tế - xã hội, công tác xây dựng Đảng, chính quyền, đoàn thể góp phần
làm cho đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật ấy đúng
đắn. Trong quá trình lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của đảng bộ
tỉnh, các tỉnh ủy sẽ tích lũy được những kinh nghiệm có giá trị và những
cách làm đem lại hiệu quả. Các tỉnh ủy sẽ cung cấp cho Đảng những kinh

42. 36
nghiệm, cách làm ấy, để Đảng nghiên cứu hoàn thiện và nâng cao chất
lượng đường lối.
* Đặc điểm của các tỉnh ủy ở NTB
Một là, các tỉnh ủy ở NTB kế thừa truyền thống cách mạng của các
khóa tỉnh ủy tiền nhiệm
Các thế hệ cán bộ tiền nhiệm của các tỉnh ủy ở NTB có truyền thống
cách mạng kiên cường bất khuất trong chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ
xâm lược. Các tỉnh ủy ở vùng này, nhìn chung ra đời sớm so với các địa
phương khác và có truyền thống lịch sử hào hùng trong lãnh đạo nhân dân
chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược ở dải đất miền Trung nước ta.
Các tỉnh ủy đã lãnh đạo nhân dân lập nên những chiến công to lớn trong các
cuộc chiến tranh chống xâm lược. Những tên đất ở miền Trung, nói chung và
ở NTB nói riêng gắn liền với những chiến công hiển hách, chôn vùi quân thù
giành độc lập dân tộc, như Núi Thành, Nước Oa, di tích Cấm Dơi, Thu Bồn,
Đường 5... Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước hào hùng của dân
tộc, NTB là một trong những nơi chiến tranh nổ ra rất ác liệt. Thực tế đó tiếp
tục tôi luyện phát huy và lưu truyền truyền thống cách mạng kiên cường của
các tỉnh ủy vùng này. Tỉnh ủy ở NTB hiện nay, được thừa hưởng và kế thừa
truyền thống quý báu đó.
Cùng với việc kế thừa truyền thống chống xâm lược các tỉnh ủy ở
NTB nay còn được kế thừa truyền thống cần cù, tiết kiệm chịu đựng, vượt qua
khó khăn, gian khổ, sáng tạo trong xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc của
các thế hệ cán bộ tỉnh ủy tiền nhiệm. Các tỉnh ủy đã đang và sẽ kế thừa, phát
huy tốt truyền thống đó, lãnh đạo đảng bộ tỉnh và nhân dân đạt thành tựu to
lớn hơn trong công cuộc đổi mới hiện nay.
Hai là, các tỉnh ủy ở NTB đủ về số lượng, được trẻ hóa một bước khá
lớn, trình độ mọi mặt, năng lực công tác được nâng lên.

43. 37
Số lượng tỉnh ủy viên của các tỉnh ủy ở NTB những nhiệm kỳ gần đây
luôn đủ số lượng theo quy định của Đảng, chẳng hạn nhiệm kỳ 2015 - 2020,
Tỉnh ủy Ninh Thuận có 53 tỉnh ủy viên, Tỉnh ủy Khánh Hòa có 56; Bình Định
có 55 và Tỉnh ủy Quảng Nam có 55 tỉnh ủy viên. Tỉnh ủy Phú Yên có 52 tỉnh
ủy viên [Phụ lục 3].
Các tỉnh ủy viên nhiệm kỳ 2015 - 2020 của các tỉnh ủy được trẻ hóa
một bước khá lớn so với nhiệm kỳ 2010 - 2015: Tỉnh ủy Ninh Thuận, nhiệm
kỳ 2010 - 2015 có 02 tỉnh ủy viên có tuổi đời dưới 40 tuổi, nhiệm kỳ 2015 -
2020 có 5 tỉnh ủy viên có tuổi đời dưới 40 tuổi; các tỉnh ủy Khánh Hòa có số
liệu tương ứng là: 1, 3; đặc biệt, Tỉnh ủy Phú Yên có số liệu tương ứng là 1, 6
[Phụ lục 4].
Số lượng tỉnh ủy viên là nữ ở một số tỉnh tăng lên: ở tỉnh Ninh Thuận
tỉnh ủy viên là nữ nhiệm kỳ 2015 - 2020 so với nhiệm kỳ 2010 - 2015 tăng 1
đồng chí; đặc biệt ở tỉnh Phú Yên tăng 04 đồng chí. Số lượng tỉnh ủy viên là
người dân tộc thiểu số ở nhiều tỉnh được cải thiện: các tỉnh ủy đều có từ 01
đến 2 tỉnh ủy viên là người dân tộc thiểu số. Đáng chú ý là tỉnh Quảng Nam
có 5 đồng chí. Tất cả tỉnh ủy viên ở các tỉnh đều có trình độ lý luận chính trị
cao cấp hoặc cử nhân chính trị, đã học qua chương trình bồi dưỡng về quản lý
nhà nước. Tuyệt đại đa số tỉnh ủy viên có trình độ cử nhân chuyên môn, nhiều
tỉnh ủy viên có trình độ sau đại học [Phụ lục 3].
Tuy nhiên, cơ cấu giới tính, dân tộc của tỉnh ủy có điểm chưa hợp lý;
tuổi đời của các tỉnh ủy viên nhìn chung còn cao, trình độ mọi mặt và năng
lực công tác của một số ít tỉnh ủy viên còn có điểm hạn chế, bất cập. Tỷ lệ
tỉnh ủy viên là nữ, người dân tộc thiểu số còn thấp.
Ba là, hoạt động lãnh đạo của các tỉnh ủy ở NTB chịu ảnh hưởng sâu
sắc của điều kiện tự nhiên khu vực NTB

44. 38
Các tỉnh NTB đều có ba vùng lớn là vùng núi, đồng bằng ven biển và
biển, đường giao thông thủy, bộ, hàng không... thuận lợi cho lãnh đạo của tỉnh
ủy về phát triển kinh tế và du lịch, dịch vụ. Các đề án kinh tế lớn đang được triển
khai, nhiều đề án đã hoàn thành và hoạt động, việc thu hút đầu tư đang có hướng
phát triển tốt...
Tuy nhiên, các tỉnh ủy vùng này, cũng có nhiều khó khăn, phức tạp
điển hình và đặc thù: khí hậu rất khắc nghiệt, hạn hán, lũ bão thường xảy ra
gây hậu quả rất lớn; địa bàn rộng gồm biển đảo, trung du và đồng bằng nhỏ;
điều kiện đi lại giao lưu kinh tế và mọi mặt trong tỉnh ở nhiều nơi còn không
ít khó khăn; những vấn đề về biển đảo ngày càng diễn biến phức tạp, khó
lường; hạ tầng kinh tế - xã hội còn yếu kém; sự phát triển kinh tế thị trường
giữa các vùng trong tỉnh có chênh lệch lớn, có nơi kinh tế thị trường hầu như
chưa phát triển... Những thế mạnh, thuận lợi và khó khăn nêu trên tác động
không nhỏ đến hoạt động lãnh đạo của các tỉnh ủy vùng này.
Bốn là, các tỉnh ủy ở NTB chịu tác động khá lớn từ đặc điểm của cư
dân vùng này.
Nhân dân ở các tỉnh NTB có truyền thống cách mạng kiên cường trong
chống xâm lược. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ xâm lược trong số hơn
5.000 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, thì ở tỉnh Quảng Nam đã có gần 1.000 Bà mẹ
Việt Nam anh hùng, có mẹ có 9 người con, cháu là liệt sĩ. Ở các tỉnh khác số
lượng Bà mẹ Việt Nam anh hùng cũng rất lớn. Trong lao động sản xuất, học
tập cư dân vùng này cần cù, chịu khó, tiết kiệm, ham học, dù đói, chiến tranh
ác liệt vẫn kiên trì và tích cực học tập, thủy chung với bè bạn. Cư dân vùng này
sáng tạo trong chống xâm lược và trong lao động sản xuất, một lòng, một dạ đi
theo Đảng làm cách mạng, cùng chung sống hòa thuận, đoàn kết giữa người
Kinh và người dân tộc thiểu số để chống xâm lược trước đây và xây dựng quê
hương, đất nước hiện nay.

45. 39
Bên cạnh đó, trong cư dân vùng này còn những hạn chế đáng quan tâm,
như: nhìn chung trình độ mọi mặt còn thấp, nhất là vùng trung du, cách nghĩ tầm
nhìn của người sản xuất nhỏ, kinh tế tự cung, tự cấp; các phong tục tập quán lạc
hậu, nhất là ở vùng dân tộc thiểu số, trung du, quan hệ huyết thống, dòng họ
chưa được loại trừ cơ bản, ở nhiều nơi có xu hướng gia tăng; một số đáng kể
người dân, trong đó có không ít cán bộ, đảng viên rượu chè thái quá, gây lãng
phí lớn, thậm chí lạm dụng công quỹ, gây phức tạp về an ninh, trật tự ở không ít
nơi và còn gây tai nạn giao thông lớn.
* Chức năng, nhiệm vụ của BTVTU ở NTB
Điều lệ Đảng quy định: “Hội nghị tỉnh ủy, thành ủy, bầu ban thường
vụ”...[25, tr. 34]. Như vậy, BTVTU ở NTB là một bộ phận rất quan trọng của
tỉnh ủy, do tỉnh ủy bầu trong hội nghị đầu tiên của tỉnh ủy sau đại hội đảng bộ
tỉnh, gồm những người tiêu biểu về trình độ, năng lực và các mặt khác trong
tỉnh ủy [Phụ lục số 5], phụ trách những mặt công tác, lĩnh vực, địa bàn trọng
yếu của đảng bộ tỉnh; thay mặt tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của đảng
bộ tỉnh giữa hai kỳ họp tỉnh ủy.
Chức năng của BTVTU ở NTB cơ bản giống chức năng của tỉnh ủy,
song chức năng lãnh đạo chính trị của BTVTU thường xuyên và trực tiếp hơn
so với tỉnh ủy.
Nhiệm vụ của BTVTU ở NTB: Theo quy định của Điều lệ Đảng và Quy
định số 51-QĐ/TW ngày 19-4-2007 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về nhiệm
vụ và quan hệ công tác của thường trực tỉnh ủy, thành ủy; Quy định số 231-
QĐ/TW ngày 16-6-2009 (quy định bổ sung) của Ban Bí thư Trung ương Đảng về
quan hệ lãnh đạo, chỉ đạo của tỉnh ủy, thành ủy với các đảng đoàn, ban cán sự
đảng trực thuộc, nhiệm vụ của BTVTU ở NTB, gồm:
Lãnh đạo thực hiện và kiểm tra, giám sát các cấp ủy, đảng viên thực
hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc, đại hội đảng bộ tỉnh, các