language evolution

1. A DICTIONARY OF
TAGALOG SLANG AND
EXPRESSIONS
ROSARIO A. PESTANO - PACHECO

2. ■ Mabilis ang paglitaw at paglaganap ng mga salitang balbal sa Tagalog.
■ Ayon kay Quijano de Manila (Nick Joaquin), ang mga salitang balbal,
na tinawag ring “the bastard of languages”, ay namayagpag na rin sa
lipunan at sa mga panitikan.
■ Magmula pa noong 1941 ay kinilala na ang mga salitang balbal bilang
wika ng lansangan.
■ Ito ang pinakabuhay at pinaka ginagamitna wika sa ating lipunan.
■ Kapaki-pakinabang ang pagpapalimbag ng isang diksyunaryo ng
mga salitang balbal, kolokyal at ilang mga salitang bawal upang
mabatid o magkaroon ng kaalaman ang publiko sa kahulugan ng mga
salitang ito.

3. ■ Naglalayon ang aklat na makapagbigay ng tiyak at praktikal na
depinisyon ng mga salitang balbal, gayon din ang katanggap-tanggap
na paraan ng paggamit ng mga salitang balbal na ito sa loob ng
pagungusap.
■ Ang mga entri/ mga salita ay ibinatay sa salitang-ugat ng bawat
termino.
■ Inayos ag mga entri sa pa-alpabetong paraan, at ang bawat entri ay
may sumusunod na impormasyon:
– Silabikasyon (palapantigan)
– Spelling (palabaybayan)
– Pronunciation (palabigkasan)
– Derivation (pinaghanguan – kung mayroon man)
– Synonym (kasingkahulugan – kung mayroon man)
– Kahulugan o depinisyon
– Paggamit sa pangungusap

12. MGA KARANIWANG
PAMAMARAAN NG
PAGBUBUO NG SALITANG
BALBAL

13. IMBENSYON AT EBOLUSYON (invention
and evolution)
■ Maaaring hindi popular sa simula ngunit dahil sa dalas ng paggamit ng salita ay
nagiging pamilyar at popular.
Halimbawa:toga – shoes; wiz – no; asungot- unwanted person

14. Metathesis: paglilipat- pagpapalit ng posisyon ng
ponema o pantig sa loob ng salita.
■ Strict inversion of the letters: pabaliktad ang ayos ng mga titik sa loob ng
salita.
Halimbawa: tamalas – salamat, agad – daga. Lodi - idol
■ Strict inversion of the syllables: pabaliktad ang ayos ng pantig; sinisimulan
sa huling pantig ng salita.
Halimbawa: sasro – rosas, enka – kain,
■ Selective inversion of the syllables : ang huling pantig ang unang binibigkas
Halimbawa: petmalu – malupit; matsala – salamat; damagan -
maganda

15. Pagpapasok ng ibang pantig sa loob ng
salita
■ Kilala rin bilang sward speak o parlor language.
nasaan (chi) – nachisachianchi (where)
mamaya (pa) – mapamapayapa (later)

16. Kombinasyon (Combination)
■ Pagsasama ng dalawa o higit pang salita upang bumuo ng
bagong salita.
atsay killer; style tipaklong; amoy tsiko; balat-sibuyas

17. Asosasyon (pag-uugnay)
■ Pinakamadaling paraan ng paglikha ng salitang balbal.
Gumagamit ng mga salitang maaaring iugnay sa ibang salita
o bagay, at nagkakaroon ito ng bagong kahulugan
Abogado – bribe/ grease money
Balimbing – turncoat
japan - afternoon

18. Pagbaluktot sa Tunog (Distortion of
Sound)
■ Ang orihinal na salita ay sinadyang hindi bigkasin ng
maayos, maaaring sa pamamagitan ng pagpapahaba sa
bigkas ng isang pantig o pagbaluktot sa tunog
Halimbawa: suklay – sukleng
kuhbehtah - kubeta

19. Panghihiram mula sa wikang banyaga
■ Pinakakaraniwang paraan ng paglikha ng salitang balbal ay
sa pamamagitan ng paggamit ng mga hiram na salita, at
binibigyan ito ng bagong anyo
Halimbawa: kyut - cute

20. Tunog at Imahe (Sound and image)
■ Lumilikha ng salitang balbal sa pamamagitan ng
facial expressions at body language, o alinman sa
dalawa na may kasamang tunog.
apir; tsarot; semplang

21. Pagdaragdag ng unlapi o hulapi
■ Pagdaragdag ng unlapi o hulapi sa salita upang mabuo ang
salitang balbal.
istiran/ istirin – fooling or to fool
mabread – has lots of money

22. Mga uri ng Salitang Balbal sa Tagalog
1. Hango sa salitang banyaga. Maaaring manatili ang
kahulugan o magkaroon ng bagong kahulugan.
Bread – money
2. Lumang salitang Tagalog
kulasisi – paramour
3. Hango sa salitang Kastila na nananatili ang kahulugan
asar - vex

23. 4. Mga salitang Kastila na nagkakaroon ng bagong kahulugan.
Hal: todas
5. Mga salitang Kastila na nilagyan ng panlapi upang ipahayag ang kaliitan nito.
Addition of Spanish suffix denoting diminutiveness to tagalog words
Hal: bagito
6. Pagdaragdag ng panlaping espanyol (–ero o –era) sa salitang Tagalog upang
ipahayag ang kasarian.
Hal: umbagero
7. Pagbubuo ng bagong salitang balbal sa pamamagitan ng kombinasyon ng
dalawang salitang Tagalog na nagkakaroon bagong kahulugan.
Hal: bakla
8. Kombinasyon ng salitang Tagalog at salitang Espanyol
Hal: Asocena

24. 9. Kombinasyon ng salitang Espanyol at salitang Ingles
Halim: hanggang pier, canto boy
10. Kombinasyon ng salitang Tagalog, Esapanyol at Ingles.
11. Maling bigkas ng salitang Esapanyol
Hal: kursunada – corazonada
12. Salitang Ingles na ginagamitbilang salitang balbal sa Tagalog
Hal: big shot, bad record
13. Salitang Intsik na naging salitang balbal sa Tagalog
Hal: buwisit
14.Salitang Ingles na mali ang bigkas at baybay
Hal: bulakbol – black ball

25. 15. Salitang balbal na hango sa iba pang dayalekto sa Pilipinas
Hal: burikak (Kapampangan)
16. Binaligtad na salita
Hal: bomalabs (malabo)
17. Salitang balbal na hango sa hiram na wika na inaalis ang unang pantig ng salita, at ang
dulong pantig ay kinakabitan ng “y”
Hal: tisoy (mestiso); pinoy (Pilipino)
18. Salitang balbal na hango sa dalawang huling pantig ng salita.
Hal: kano (amerikano); adre (kumpadre)
19. Paggamit ng acronym
Hal: USA – Under de Saya of the Asawa
20. Pagpapasok ng mga titik o pantig sa loob ng salita
hal: ang baho mo; angpa bapahopo mopo
21. Mga parirala na karaniwang ginagamit sa pakikipag-usap ngunit hindi tanggap bilang
pormal o istandard na wika.
Hal: hindi basta-basta

26. Mga magasin at pahayagang sinuri