Tạp Chí Lean 6 Sigma Số 32. Xem thêm tại: http://www.iescl.com/tap-chi/lean-6-sigma-32/

1. Soá thaùng 09 naêm 201232 TRUNGTAÂMKYÕTHUAÄTTCÑLCL3
Naêng suaát
vaø phaùt trieån beàn vöõng
Moâ hình ñieåm veà
Naêng suaát Chaát löôïng
Lean ñoài vôùi Coâng ty môùi
Hoûi -Ñaùp veà LEAN
Improvement Kata
Hôïp taùc
vôùi SCQM
Trieàu Tieân

2. NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
Nhöõng ngöôøi thöïc hieän baûn tin:
Ts. Nguyeãn Höõu Thieän
vôùi söï coäng taùc cuûa:
Ts. Ñaëng Minh Trang
Phaïm Thanh Dieäu
Bích Huyeàn
Cuoäc thi aûnh APO naêm nay ñaõ
nhaän ñöôïc hôn 700 taùc phaåm
cuûa caùc taùc giaû töø caùc nöôùc thaønh
vieân APO. Vieät Nam tieáp tuïc ñaït
thaønh tích cao taïi cuoäc thi aûnh cuûa
APO naêm 2012 vôùi chuû ñeà “Naêng
suaát vaø phaùt trieån beàn vöõng” vôùi 1
giaûi ñaëc bieät, 1 giaûi vaøng, 2 giaûi baïc
vaø 4 giaûi khuyeán khích, chieám 8/12
toång soá giaûi thöôûng ñöôïc trao.
Cuoäc thi aûnh do Toå chöùc Naêng
suaát Chaâu AÙ (APO) toå chöùc 2 naêm/
laàn laø moät trong caùc hoaït ñoäng
tuyeân truyeàn veà yù nghóa cuûa naêng
suaát ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá - xaõ
hoäi. Ñöôïc toå chöùc laàn ñaàu vaøo
naêm 2001, cuoäc thi ñaõ thu huùt söï
tham gia cuûa ñoâng ñaûo taùc giaû töø
19 quoác gia thaønh vieân.
Nguoàn: Trung taâm Naêng suaát Vieät Nam
Vieät Nam ñoaït giaûi ñaëc bieät cuoäc thi aûnh APO
2012 veà “Naêng suaát vaø phaùt trieån beàn vöõng”

3. 1
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
111
Trong 2 ngaøy 9-10/8/2012 taïi Ñaøi
Baéc, Toå chöùc Naêng suaát Chaâu
AÙ - APO vaø Trung taâm Naêng suaát
Ñaøi Loan ñaõ toå chöùc Leã coâng boá aán
phaåm ñaëc bieät kyû nieäm 50 naêm hoaït
ñoäng vaø phaùt trieån cuûa APO. Ñeán döï
buoåi leã naøy coù Chuû tòch APO, Toång
Thö kyù APO, Laõnh ñaïo cô quan naêng
suaát 20 quoác gia thaønh vieân vaø caùc
chuyeân gia tham gia bieân soaïn aán
phaåm “Naêng suaát taïi Chaâu AÙ - Thaùi
bình Döông: quaù khöù, hieän taïi vaø
töông lai”. Veà phía chuû nhaø coù Phoù
Toång thoáng Ñaøi Loan Den-Yih Wu
(aûnh), ñaõ tôùi tham döï vaø phaùt bieåu
chaøo möøng buoåi leã.
Trong khuoân khoå buoåi leã, ñaïi dieän
töø 20 quoác gia thaønh vieân ñaõ xem xeùt,
ñaùnh giaù veà nhöõng noã löïc thuùc ñaåy
caûi tieán naêng suaát cuûa APO, ñoàng thôøi
laøm roõ veà nhöõng keát quaû noåi baät ñaõ ñaït
ñöôïc trong 50 naêm qua. Ñaïi dieän caùc
nöôùc cuõng thaûo luaän veà caùc lónh vöïc
hoaït ñoäng chieán löôïc maø caùc APO taäp
trung trong nhöõng naêm gaàn ñaây nhö:
Naêng suaát xanh, naâng cao naêng löïc
caïnh tranh cuûa SMEs, vaø thuùc ñaåy
taêng tröôûng döïa vaøo ñoåi môùi. Moät hoaït
ñoäng ñaëc bieät trong buoåi leã laø toïa ñaøm
veà “Cô hoäi vaø thaùch thöùc ñoái vôùi phaùt
trieån kinh teá toaøn dieän vaø beàn vöõng taïi
khu vöïc Chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông
vôùi söï tham gia chia seû veà taàm nhìn
vaø quan ñieåm cuûa caùc nhaø laõnh ñaïo
noåi tieáng nhö oâng J.T. Wang - Chuû tòch
kieâm Toång Giaùm ñoác Taäp ñoaøn maùy
tính Acer; oâng Brian Marson - Chuû tòch
Vieän Dòch vuï xuaát saéc Canada, Tieán
só V. Bruce J. Tolentino - Phoù Toång
giaùm ñoác Vieän Nghieân cöùu Luùa quoác
teá, vaø Tieán só Walter Kim - Giaùm ñoác
ñieàu haønh Coâng ty Keosan.
Nhaân dòp naøy, Toå chöùc Naêng suaát
Chaâu AÙ - APO cuõng ñaõ ñöa ra “Tuyeân
boá Ñaøi Baéc veà Naêng suaát vaø söï phaùt
trieån toaøn dieän, beàn vöõng taïi Chaâu
AÙ - Thaùi Bình Döông” vôùi caùc khuyeán
nghò veà thuùc ñaåy caûi tieán naêng suaát
goùp phaàn thöïc hieän muïc tieâu veà phaùt
trieån toaøn dieän vaø beàn vöõng taïi khu
vöïc Chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông.
Ñaïi dieän Vieät Nam tham döï Hoäi
nghò vaø tham gia ñoùng goùp vaøo “AÁn
phaåm ñaëc bieät kyû nieäm 50 naêm hoaït
ñoäng vaø phaùt trieån cuûa APO” coù Tieán
só Nguyeãn Höõu Thieän, nguyeân Toång
cuïc tröôûng Toång cuïc Tieâu chuaån Ño
Naêng suaát vaø söï phaùt trieån toaøn dieän,
beàn vöõng taïi Chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông
löôøng Chaát löôïng, nguyeân ñaïi dieän
Vieät Nam taïi APO, vaø OÂng Nguyeãn
Anh Tuaán, Giaùm ñoác Trung taâm Naêng
suaát Vieät Nam (Toång cuïc TCÑLCL).
Toå chöùc Naêng suaát Chaâu AÙ -
Asian Productivity Organization
(APO) laø cô quan lieân chính phuû, ñöôïc
thaønh laäp vaøo ngaøy 11/05/1961 vôùi vai
troø thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi
caùc neàn kinh teá thaønh vieân thoâng qua
caùc hoaït ñoäng naâng cao naêng suaát
chaát löôïng. APO coù 20 thaønh vieân
laø: AÁn Ñoä, Campuchia, Bangladesh,
Ñaøi Loan, Haøn Quoác, Hong Kong,
Indonesia, Iran, Laøo, Malaysia , Moâng
Coå, Nepal, Nhaät Baûn, Pakistan, Fiji,
Philippines, Singapore, Thaùi Lan, Sri
Lanka vaø Vieät Nam.
(Nguoàn: Trung taâm Naêng suaát
Vieät Nam - VPC)

4. 2
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
2
Thöïc hieän “Thoûa thuaän hôïp taùc
trong lónh vöïc tieâu chuaån,
ño löôøng, chaát löôïng” giöõa Toång
cuïc Quaûn lyù Chaát löôïng Nhaø nöôùc
(SAQM), CHDCND Trieàu Tieân
(nay ñoåi teân thaønh UÛy Ban Quaûn
lyù Chaát löôïng Nhaø nöôùc (SCQM))
vaø Toång cuïc TCÑLCL kyù thaùng 11
naêm 2003, ngaøy 3/7/2012, taïi Haø
noäi, Toång cuïc tröôûng Ngoâ Quyù Vieät
vaø Chuû tòch SCQM Choe Kwang
Rae ñaõ kyù Keá hoaïch hôïp taùc giai
ñoaïn 2012-2013 ñeå cuï theå hoùa caùc
hoaït ñoäng hôïp taùc giöõa hai Beân.
Noäi dung chính cuûa Keá hoaïch
hôïp taùc ñöôïc kyù keát laàn naøy bao
goàm caùc noäi dung: Toång cuïc seõ
tieáp tuïc hoã trôï caùc khoùa ñaøo taïo
Phöông phaùp vaän haønh ITS-90;
thöû nghieäm töông thích ñieän töø;
GMP; GAP vaø tieán haønh phaân
tích caùc maãu chuaån bao goàm maãu
khoaùng saûn, kim loaïi vaø dung dòch
phuïc vuï hoaït ñoäng thöû nghieäm so
saùnh lieân phoøng.
Phaùt bieåu taïi Leã kyù, Chuû tòch
SCQM - oâng Choe Kwang Rae
caùm ôn Toång cuïc ñaõ coù nhöõng hoã
trôï thieát thöïc cho hoaït ñoäng Tieâu
chuaån Ño löôøng Chaát löôïng taïi
Leã kyù Keá hoaïch hôïp taùc giai ñoaïn 2012-2013 giöõa Toång cuïc Tieâu chuaån
Ño löôøng Chaát löôïng vaø UÛy Ban Quaûn lyù Chaát löôïng Nhaø nöôùc CHDCND Trieàu Tieân
Doanhnghieäpkhoahoïcvaøcoâng
ngheä ñöôïc mieãn leä phí tröôùc baï
khi ñaêng kyù quyeàn söû duïng ñaát,
quyeàn sôû höõu nhaø; öu tieân cho
thueâ ñaát, cô sôû haï taàng, cuõng
nhö ñöôïc höôûng chính saùch öu
ñaõi veà tín duïng ñaàu tö ñeå thöïc
hieän döï aùn ñaàu tö saûn xuaát,
kinh doanh caùc loaïi saûn phaåm,
haøng hoaù hình thaønh töø keát quaû
nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt
trieån coâng ngheä.
Ñoù laø noäi dung ñöôïc neâu trong
döï thaûo Luaät Khoa hoïc vaø coâng
ngheä do Boä Khoa hoïc vaø coâng
ngheä chuû trì xaây döïng vöøa ñöôïc
coâng boá laáy yù kieán nhaân daân.
Döï thaûo Luaät ñaõ boå sung
theâm moät muïc quy ñònh veà doanh
nghieäp khoa hoïc vaø coâng ngheä.
Cuï theå, ngoaøi mieãn leä phí tröôùc baï,
öu tieân cho thueâ ñaát... döï thaûo ñeà
xuaát caùc doanh nghieäp khoa hoïc
vaø coâng ngheä ñöôïc höôûng cheá ñoä
öu ñaõi mieãn, giaûm thueá thu nhaäp
doanh nghieäp nhö doanh nghieäp
ñaàu tö vaøo khu coâng ngheä cao keå
töø khi coù thu nhaäp chòu thueá ñoái
vôùi phaàn doanh thu töø hoaït ñoäng
khoa hoïc vaø coâng ngheä.
Beân caïnh ñoù, doanh nghieäp
coøn ñöôïc öu tieân söû duïng trang
thieát bò nghieân cöùu phuïc vuï cho
hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc vaø
phaùt trieån coâng ngheä taïi caùc Phoøng
thí nghieäm troïng ñieåm quoác gia,
Trieàu Tieân vaø mong muoán quan
heä hôïp taùc giöõa hai cô quan ngaøy
caøng phaùt trieån.
Trong thôøi gian laøm vieäc taïi Vieät
Nam, Ñoaøn ñaõ vaøo thaêm vaø laøm
vieäc taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
Nhaân dòp Trieån laõm Quoác teá MTA
VIET NAM 2012 veà Maùy Coâng
cuï, Cô khí chính xaùc vaø Gia coâng
kim loaïi, Ño löôøng, Töï ñoäng hoaù
taïi Thaønh phoá, Ñoaøn ñaõ ñeán thaêm
trieån laõm vaø gheù thaêm gian haøng
cuûa Maïng löôùi Lean Six Sigma
Network.
Öu ñaõi ñoái vôùi doanh nghieäp khoa hoïc coâng ngheä

5. 3
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
3
Nhaèm hoã trôï naâng cao naêng
suaát chaát löôïng vaø khaû naêng
caïnh tranh cuûa doanh nghieäp, ngaøy
22/2/2012 Thuû töôùng Chính phuû ñaõ
kyù Quyeát ñònh 225/QÑ-TTg pheâ
duyeät Döï aùn “Thuùc ñaåy hoaït ñoäng
naêng suaát vaø chaát löôïng” thuoäc
Chöông trình quoác gia “Naâng cao
naêng suaát vaø chaát löôïng saûn phaåm
haøng hoùa cuûa doanh nghieäp Vieät
Nam ñeán naêm 2020”.
Trieån khai Döï aùn 2012-2013,
nhaø nöôùc hoã trôï xaây döïng vaø nhaân
roäng moâ hình ñieåm veà aùp duïng heä
thoáng quaûn lyù, coâng cuï caûi tieán
naêng suaát vaø chaát löôïng taïi doanh
nghieäp, chi tieát nhö sau:
Thôøi gian thöïc hieän: Töø thaùng
5/2012 - 12/2013 (thôøi gian thöïc
teá tuøy thuoäc heä thoáng vaø coâng cuï
cuï theå).
Hình thöùc hoã trôï: Döï aùn hoã
trôï chuyeân gia ñaøo taïo vaø höôùng
daãn doanh nghieäp ñieåm aùp duïng
heä thoáng quaûn lyù, coâng cuï caûi tieán
naêng suaát chaát löôïng ñaõ löïa choïn.
Doanh nghieäp chòu traùch nhieäm
trieån khai aùp duïng trong phaïm vi
ñaõ thoáng nhaát vaø ñoái öùng moät phaàn
kính phí thöïc hieän.
Toå chöùc, doanh nghieäp quan
taâm noäi dung treân coù theå tìm
hieåu thoâng tin chi tieát treân trang
web www.vpc.vn hoaëc xem
Phieáu ñaêng kyù xaây döïng moâ
hình ñieåm taïi http://portal.tcvn.
vn/media/2-Mau%20dang%20
ky%20DA2%2011Jun.docx.
cô sôû öôm taïo coâng ngheä, öôm
taïo doanh nghieäp, cô sôû nghieân
cöùu khoa hoïc vaø coâng ngheä cuûa
Nhaø nöôùc.
Phaân chia lôïi nhuaän töø
hoaït ñoäng khoa hoïc vaø
coâng ngheä
Nhaèm gaén lôïi ích giöõa caùc beân
trong hoaït ñoäng khoa hoïc vaø coâng
ngheä, döï thaûo quy ñònh lôïi nhuaän
thu ñöôïc khi chuyeån nhöôïng,
chuyeån giao keát quaû nghieân cöùu vaø
phaùt trieån ñöôïc phaân chia cho taùc
giaû, cho chuû sôû höõu keát quaû, cho
toå chöùc khoa hoïc vaø coâng ngheä
chuû trì thöïc hieän nhieäm vuï vaø cho
ngöôøi moâi giôùi.
Tyû leä phaân chia ñöôïc thoaû
thuaän trong hôïp ñoàng nghieân cöùu
khoa hoïc vaø phaùt trieån coâng ngheä
giöõa caùc beân. Trong tröôøng hôïp
coâng ngheä ñöôïc taïo ra do söû duïng
ngaân saùch nhaø nöôùc thì taùc giaû
ñöôïc nhaän toái ña 30% giaù thanh
toaùn chuyeån giao coâng ngheä. Taùc
giaû vaø taäp theå toå chöùc aùp duïng
thaønh coâng keát quaû khoa hoïc
vaø coâng ngheä ñöôïc beân söû duïng
keát quaû khoa hoïc vaø coâng ngheä
thöôûng trò giaù toái ña 30% thu nhaäp
taêng theâm sau thueá trong thôøi haïn
03 naêm.
Beân caïnh ñoù, ngöôøi moâi giôùi
cho vieäc öùng duïng keát quaû khoa
hoïc vaø coâng ngheä ñöôïc taïo ra
baèng ngaân saùch nhaø nöôùc cuõng
ñöôïc höôûng toái ña 10% giaù thanh
toaùn chuyeån giao coâng ngheä, möùc
cuï theå vaø traùch nhieäm thanh toaùn
khoaûn kinh phí naøy do caùc beân
thoaû thuaän.
Nguoàn: chinhphu.vn
Hoã trôï xaây döïng vaø nhaân roäng moâ hình ñieåm
veà caûi tieán naêng suaát chaát löôïng 2012-2013
Döï aùn “Thuùc ñaåy hoaït ñoäng naêng suaát vaø chaát löôïng” thuoäc Chöông trình quoác
gia “Naâng cao naêng suaát vaø chaát löôïng saûn phaåm, haøng hoaù cuûa doanh nghieäp
Vieät Nam ñeán naêm 2020” ñaõ ñöôïc Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät vaø baét ñaàu
trieån khai töø naêm 2012. Moät trong caùc noäi dung cuûa Döï aùn laø hoã trôï doanh nghieäp
tieáp caän vaø aùp duïng nhöõng giaûi phaùp tieân tieán ñeå naâng cao naêng suaát vaø chaát
löôïng saûn phaåm, haøng hoùa treân cô sôû aùp duïng heä thoáng quaûn lyù, moâ hình, coâng
cuï caûi tieán naêng suaát vaø chaát löôïng.
Trong giai ñoaïn 2012-2013, caùc noäi dung trieån khai cuûa Döï aùn bao goàm: Toå chöùc
caùc hoaït ñoäng tuyeân truyeàn, phoå bieán kieán thöùc veà naêng suaát vaø chaát löôïng
thoâng qua caùc hoäi nghò, hoäi thaûo; chöông trình phoå bieán kieán thöùc treân truyeàn
hình, baùo chí vaø caùc aán phaåm; Toå chöùc caùc khoùa ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc ñeå
thöïc hieän caùc chöông trình caûi tieán naêng suaát chaát löôïng veà caùc noäi dung: Duy
trì hieäu suaát thieát bò toång theå (TPM); Moâ hình saûn xuaát tinh goïn - LEAN; 7 coâng
cuï thoáng keâ (SPC); Quaûn lyù chi phí doøng nguyeân lieäu (MFCA); Quaûn lyù muïc
tieâu theo BSC; Chuyeân gia 6 Sigma ñai xanh (Green Belt); Ñaùnh giaù naêng löïc
vaø hieäu quaû coâng vieäc cuûa nhaân vieân; Xaây döïng vaø nhaân roäng moâ hình ñieåm
veà aùp duïng: Heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng ISO 50001; Duy trì hieäu suaát thieát bò
toång theå - TPM; Moâ hình saûn xuaát tinh goïn Lean; Quaûn lyù chi phí doøng nguyeân
lieäu MFCA; Phöông phaùp kieåm soaùt chaát löôïng thoâng qua aùp duïng 7 coâng cuï;
Heä thoáng an toaøn thöïc phaåm ISO 22000; thöïc haønh toát 5S vaø Hoã trôï aùp duïng
ISO 9001:2008 taïi caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû; Xaây döïng vaø trieån khai ñaùnh
giaù söï haøi loøng cuûa khaùch haøng ñoái vôùi saûn phaåm haøng hoùa cuûa doanh nghieäp;
Xaây döïng heä thoáng chæ tieâu, phöông phaùp ño löôøng naêng suaát caáp ñoä neàn kinh
teá, ngaønh kinh teá vaø doanh nghieäp. Xaây döïng phöông phaùp xöû lyù soá lieäu vaø tính
TFP ôû caáp ñoä neàn kinh teá, caáp tænh, nhoùm ngaønh vaø ngaønh.

6. 4
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
Laøm theá naøo ñeå taêng naêng suaát
trong khi vaãn giaûm ñöôïc caùc
taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán moâi tröôøng?
Tieâu chuaån ISO môùi coù theå xöû lyù
ñöôïc vaán ñeà naøy baèng caùch giuùp
caùc doanh nghieäp caét giaûm nhöõng
chi phí khoâng caàn thieát daãn ñeán
laõng phí ñoàng thôøi taêng cöôøng caùc
hoaït ñoäng baûo veä moâi tröôøng.
Tieâu chuaån ISO 14051:2011
Quaûn lyù moâi tröôøng - Haïch toaùn
chi phí doøng nguyeân vaät lieäu vöøa
ñöôïc Toå chöùc Tieâu chuaån hoùa
quoác teá - ISO ban haønh nhaèm hoã
trôï caùc toå chöùc/doanh nghieäp coù
hieåu bieát toát hôn veà taùc ñoäng cuûa
vieäc söû duïng nguyeân vaät lieäu vaø
naêng löôïng ñoái vôùi moâi tröôøng vaø
taøi chính cuûa doanh nghieäp. ISO
14051:2011 giuùp thieát laäp moät heä
thoáng thoâng tin veà quaûn lyù ñöôïc
goïi laø Haïch toaùn chi phí doøng
nguyeân lieäu (MFCA). Heä thoáng
naøy ñöôïc söû duïng ñeå truy xuaát vaø
ñònh löôïng doøng chaûy vaø soá löôïng
löu kho ñaàu vaøo vaø ñaàu ra cuûa
nguyeân lieäu trong doanh nghieäp.
Heä thoáng naøy cuõng giuùp xaùc ñònh
caùch thöùc söû duïng naêng löôïng vaø
nguyeân vaät lieäu, töø ñoù giuùp doanh
nghieäp hieåu roõ hôn caû ôû khía caïnh
kyõ thuaät vaø hieäu quaû kinh teá cuûa
vieäc söû duïng nguyeân vaät lieäu ñeå
giuùp caét giaûm chi phi vaø taêng lôïi
nhuaän cho doanh nghieäp.
Giaùo sö Katsuhiko Kokubu,
thaønh vieân nhoùm coâng taùc phaùt
Bieán laõng phí thaønh vaøng
trieån ISO 14051 cho bieát: “Nhieàu
doanh nghieäp chöa yù thöùc moät
caùc ñaày ñuû veà chi phí töø thaát thoaùt
nguyeân vaät lieäu bôûi vì döõ lieäu naøy
thöôøng xaùc ñònh ñöôïc töø heä thoáng
quaûn lyù thoâng tin, kieåm toaùn moâi
tröôøng thoâng thöôøng. Heä thoáng
haïch toaùn chi phí doøng nguyeân
lieäu mang laïi thoâng tin chính xaùc
vaø roõ raøng ñeán möùc coù theå thuùc
ñaåy caùc nhaø quaûn lyù vöøa naâng cao
naêng suaát nguyeân vaät lieäu vöøa laøm
giaûm ñaùng keå nhöõng laõng phí moät
caùch hieäu quaû hôn nhieàu so vôùi
nhöõng phöông thöùc truyeàn thoáng
tröôùc ñaây.” Giaùo sö Kokubu keát
luaän: “Ñieàu quan troïng nhaát laø heä
thoáng naøy laø khoâng chæ giuùp caùc
doanh nghieäp taêng lôïi nhuaän maø
coøn giuùp caûi thieän hoaït ñoäng moâi
tröôøng vaø ñoùng goùp cho söï phaùt
trieån beàn vöõng”.
Haïch toaùn chi phí doøng nguyeân
lieäu (MFCA) ñöôïc aùp duïng trong
taát caû caùc lónh vöïc coâng nghieäp
coù söû duïng nguyeân vaät lieäu vaø
naêng löôïng, nhö coâng nghieäp
khai khoaùng, saûn xuaát, dòch vuï vaø
caùc ngaønh khaùc. Heä thoáng naøy coù
theå trieån khai ôû moïi lónh vöïc coâng
nghieäp ôû caùc quy moâ khaùc nhau,
trong caùc doanh nghieäp ñaõ aùp
duïng hoaëc chöa aùp duïng heä thoáng
quaûn lyù moâi tröôøng; ôû neàn kinh
teá môùi noåi cuõng nhö nhöõng nöôùc
coâng nghieäp phaùt trieån.
MFCA laø moät coâng cuï quan
troïng trong haïch toaùn quaûn lyù
moâi tröôøng vaø ñöôïc thieát keá chuû
yeáu cho vieäc söû duïng trong moät
boä phaän hoaëc moät doanh nghieäp
ñôn leû, tuy nhieân MFCA coù theå
ñöôïc trieån khai môû roäng ôû nhieàu
doanh nghieäp trong chuoãi cung
öùng ñeå phaùt trieån moät heä thoáng
tích hôïp nhaèm söû duïng hieäu quaû
hôn nguoàn nguyeân vaät lieäu vaø
naêng löôïng.
Coâng cuï MFCA ñöôïc phaùt trieån
taïi Ñöùc vaøo cuoái nhöõng naêm 90
vaø sau ñoù ñöôïc öùng duïng roäng raõi
taïi Nhaät Baûn, taäp trung vaøo vieäc
giaûm thieåu laõng phí nguyeân vaät
lieäu giuùp taêng hieäu suaát kinh teá
vaø moâi tröôøng cuûa toå chöùc. Ñaây laø
moät trong nhöõng coâng cuï höõu hieäu
veà haïch toaùn quaûn lyù moâi tröôøng
(EMA). EMA laø taäp hôïp caùc nguyeân
taéc vaø phöông phaùp ñöôïc söû duïng
trong toå chöùc, doanh nghieäp ñeå
lieân keát giaûi quyeát caùc vaán ñeà moâi
tröôøng vôùi muïc tieâu kinh teá. Hieän
nay, caùc toå chöùc khoâng theå boû
qua khía caïnh moâi tröôøng trong
caùc hoaït ñoäng cuûa mình. Do vaäy,
hoï tìm kieám nhöõng coâng cuï quaûn
lyù gaén lieàn vôùi moâi tröôøng ñeå ñaït
muïc tieâu veà kinh teá.
MFCA laø moät phöông phaùp
quaûn lyù ñeå taêng cöôøng söû duïng
hieäu quaû nguyeân vaät lieäu, goùp
phaàn laøm giaûm chaát thaûi, khí thaûi,
phi saûn phaåm. MFCA laøm taêng
tính roõ raøng cuûa doøng nguyeân vaät
lieäu, laø chìa khoùa thaønh coâng ñeå
giaûi quyeát vaø caûi tieán vaán ñeà. Baèng
caùch giaûi quyeát vaán ñeà naøy, coù
theå laøm giaûm bôùt phaùt thaûi, ñoàng
thôøi caûi thieän naêng suaát nguyeân
vaät lieäu vaø giaûm chi phí. Ñieàu naøy
cuõng hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi khaùi
nieäm veà Naêng suaát xanh (GP), do
ñoù caùc toå chöùc coù theå trieån khai
GP vaø MFCA ñoàng thôøi taïi ñôn vò
cuûa mình.
Nguoàn: http://www.iso.org

7. 5
LEAN 6 SIGMA
TS. Ñaëng Minh Trang
XAÂY DÖÏNG
Trong xaây döïng moät nhaø maùy
môùi, ngöôøi ta thöôøng taäp trung vaøo
vieäc taïo laäp phöông tieän, thieát bò vaø
duïng cuï theo yeâu caàu cuûa Lean,
cuøng vôùi vieäc saøng loïc, tuyeån duïng
vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc môùi.
Nhoùm kyõ thuaät caàn hôïp taùc chaët
cheõ vôùi taát caû caùc nhaø thaàu nhaèm
ñaûm baûo thöïc hieän ñuùng thôøi haïn
qui ñònh. Boä phaän quaûn lyù nguoàn
löïc phaûi taäp trung vaøo vieäc boá trí
nhaân söï ñuùng luùc phuø hôïp vôùi yeâu
caàu döï aùn theo keá hoaïch ñeà ra.
Xem xeùt caùc phöông tieän
Lean
Tröôùc tieân ngöôøi ñaët keá hoaïch
phaûi baûo ñaûm caùc yeâu caàu veà boá
trí maët baèng phaûi ñöôïc tuaân thuû.
Nhöõng yeâu caàu naøy phaûi bao goàm
vieäc laäp maõ soá maøu cho taát caû
caùc ñöôøng oáng vaø daây daãn, neáu
coù theå thì linh ñoäng giaûm bôùt caùc
ñöôøng oáng vaø daây daãn ñeán thieát
bò. Trong moät moâi tröôøng Lean,
do caûi tieán lieân tuïc coù theå ñoøi hoûi
chuùng ta phaûi thay ñoåi laïi caùch boá
trí thieát bò.
Xem xeùt thieát bò Lean
Yeâu caàu thieát bò phaûi ñuùng
kích côõ laø vieäc quan troïng khi ta
xaùc ñònh voán ñaàu tö cho döï aùn.
Khoâng neân mua xe hôi neáu chæ
caàn xe ñaïp cuõng chuyeân chôû
ñöôïc. Caùc thieát bò mua veà phaûi
saün sang phuïc vuï moâi tröôøng
Lean. Maùy moùc phaûi coù cöûa baûo
trì ñeå thôï ñöùng maùy laãn thôï baûo
trì deã tieáp caän nhaèm tieát kieäm
thôøi gian thöïc hieän quaù trình.
Thieát bò neân coù ñaëc tính boâi trôn
suoát ñôøi. Duøng caùc goái ñôõ töï boâi
trôn seõ giaûm ñöôïc thôøi gian döøng
maùy. Taát caû caùc ñöôøng daây thieát
bò neân mang maõ soá maøu ñeå deã
nhaän daïng. Thôøi gian laø ñieàu raát
quan troïng trong moät moâi tröôøng
Lean. Duøng maõ soá maøu saéc seõ
giaûm ñöôïc thôøi gian baûo trì. Neáu
coù theå neân thieát keá ra thieát bò coù
theå baûo trì suoát ñôøi. Döøng maùy laø
laõng phí, neân baûo trì trong luùc maùy
chaïy seõ giaûm bôùt laõng phí. Neân
duøng heä thoáng caûm bieán khi thieát
keá thieát bò vaø duïng cuï. Heä thoáng
caûm bieán ngaên ngöøa khoâng ñeå
maùy vaø duïng cuï bò hö hoûng vaø
ngaên khoâng cho nguyeân coâng laøm
ra chi tieát hö hoûng.
Xem xeùt trang bò duïng cuï
Duøng duïng cuï ñuùng kích côõ,
khoâng coù choã naøo coù duïng cuï
khoâng duøng laø giaûm ñöôïc laõng phí
trong quaù trình. Thieát keá chieán löôïc
thay ñoåi nhanh duïng cuï keát hôïp
vôùi ñieàu chænh nhanh ñaàu loaït seõ
giaûm thôøi gian döøng maùy. Boä phaän
duïng cuï phaûi baûo ñaûm khaû naêng
söû duïng khuoân maãu.
Xem xeùt nhaân söï cho Lean
Chieán löôïc nhaân söï cho Lean
haàu nhö hoaøn toaøn khaùc vôùi chieán
löôïc nhaân söï ñoái vôùi saûn xuaát khoái.
Ta thöû xem xeùt caùc ñaëc tính nhaân
söï cuûa Lean. Thôï ñöùng maùy trong
heä thoáng nhaân söï Lean:
* Laø moät phaàn trong moät nhoùm
ñang thöïc hieän quyeát ñònh cho caùc
quaù trình;
* Khoâng phuï thuoäc vaøo toå tröôûng
ñeå bieát coâng vieäc laøm tieáp theo
laø gì;
* Chòu hoaøn toaøn traùch nhieäm veà
chaát löôïng ñoái vôùi chi tieát mình
laøm ra;
* Ñöôïc ñaøo taïo ñeå laøm ñöôïc moïi
coâng vieäc coù trong nhoùm;
* Taäp trung vaøo vieäc caûi tieán khoâng
ngöøng;
* Phaùt tín hieäu khi caàn hoã trôï;
* Kieåm soaùt soá löôïng chi tieát toàn
kho baèng moät heä thoáng Kanban;
* Coù choã naøo cho vaät naáy vaø vaät
naøo cho choã naáy;
* Ñöôïc ñaøo taïo kyõ löôõng nhaèm ñaùp
öùng ñoøi hoûi cuûa moät moâi tröôøng
Lean;
* Giuùp ñôõ nhöõng thaønh vieân trong
nhoùm.
ÑAØO TAÏO
Khi taïo laäp moät trieát lyù caûi tieán
khoâng ngöøng trong moät nhaø maùy
môùi thì raát caàn phaûi ñaøo taïo cho thôï
ñöùng maùy bieát caùch laøm vieäc trong
moät moâi tröôøng Lean. Coù raát nhieàu
lónh vöïc phaûi ñaøo taïo, baét ñaàu baèng
trieát lyù toång quan veà Lean. Buoåi
ñaøo taïo ñaàu tieân laø giuùp hoï nhaän
dieän muïc ñích cuûa saûn xuaát Lean
laø gì, töùc laø loaïi tröø laõng phí. Caùc
chuyeân ñeà cuï theå veà Lean seõ ñöôïc
giôùi thieäu qua trong buoåi trình baøy
toång quan naøy.
CAÙC CHUÛ ÑEÀ ÑAØO TAÏO
- Laøm vieäc theo toå nhoùm: trong
moät moâi tröôøng Lean laø moïi ngöôøi
phaûi thoáng nhaát raèng moãi moät caù
theå laø thaønh vieân cuûa moät nhoùm
laøm vieäc. Ñieàu quan troïng cuûa
nhoùm laøm vieäc laø phaûi cuøng nhau
Lean ñoái vôùi coâng ty môùi (II)

8. 6
LEAN VÔÙI COÂNG TY
baøn giaûi phaùp giaûi quyeát vaán ñeà,
caùc yeâu caàu veà kyõ naêng laøm vieäc
theo toå nhoùm, caûi tieán chaát löôïng,
toå chöùc choã laøm vieäc,…
- Giaûi quyeát xung ñoät: laø ñieàu
caàn thieát, vì trong hoaït ñoäng toå
nhoùm thöôøng hay xaûy ra xung
ñoät. Caàn hieåu roõ caùch tìm söï ñoàng
thuaän khi ra quyeát ñònh nhaèm giaûi
quyeát caùc xung ñoät trong moät
nhoùm laøm vieäc thoáng nhaát.
- Giaûi quyeát vaán ñeà (phaân tích 5
taïi sao): laø ñieàu caàn thieát trong moät
moâi tröôøng Lean vì moãi moät thaønh
vieân trong nhoùm ñöôïc chôø ñôïi coù
ñoùng goùp vaøo vieäc giaûi quyeát vaán
ñeà. Ngöôøi ta söû duïng caùch tieáp caän
5 taïi sao trong phaân tích nguyeân
nhaân coäi reã cuûa vaán ñeà. Ñoù laø
bieän phaùp loaïi tröø vaán ñeà vaø ngaên
ngöøa taùi dieãn.
- Toå chöùc choã laøm vieäc: laø ñaëc
tính coát loõi cuûa moät nhaø maùy Lean.
Nguyeân lyù cô baûn cuûa moâi tröôøng
saûn xuaát Lean laø caùc chi tieát ñöôïc
saûn xuaát vaø khoâng ñöôïc saûn xuaát
ñeàu phaûi ñöôïc saép xeáp goïn gaøng
vaø moãi moät vaät ñeàu ñöôïc boá trí
moät choã caát giöõ nhaát ñònh. Caùc
nhaân vieân phaûi hieåu roõ vaø aùp duïng
nguyeân lyù 5S trong saûn xuaát ra saûn
phaåm coù chaát löôïng.
- Caùc heä thoáng keùo: chæ coù hieäu
quaû moät khi caùc nguyeân coâng ñaõ
oån ñònh vaø döï ñoaùn ñöôïc. Caùc
nhaân vieân phaûi yù thöùc ñöôïc laø nhaø
kho cuûa phöông tieän môùi khoâng
phaûi xaây ra ñeå chöùa toàn kho. Möùc
toàn kho taïi moãi nôi laøm vieäc chæ
phuïc vuï ñöôïc vaøi giôø saûn xuaát
maø thoâi. Ngöôøi ta duøng heä thoáng
Kanban ñeå phaùt tín hieäu khi coù
nhu caàu veà caùc chi tieát. Caùc thôï
ñöùng maùy phaûi hieåu roõ caùch ñaët
möùc toàn kho toái thieåu vaø toái ña cho
maùy mình, cuõng nhö caùch ra hieäu
ñeå ñöôïc ñieàn ñaày.
- Höôùng daãn coâng vieäc tieâu
chuaån: laø cô sôû cuûa saûn xuaát chaát
löôïng vì töøng ngöôøi phaûi thöïc hieän
coâng vieäc theo moät caùch thöùc
gioáng nhau. Nhieäm vuï ñaøo taïo
coâng vieäc tieâu chuaån laø phaûi laøm
cho coâng nhaân bieát caùch:
* Chi tieát hoùa moãi böôùc coâng
vieäc;
* Leân bieåu ñoà thôøi gian caàn cho
töøng böôùc;
* Xaùc ñònh thieát bò an toaøn caàn thieát
cho moãi böôùc trong quaù trình;
* Xaùc ñònh vieäc kieåm tra chaát
löôïng;
* Hieån thò maët baèng choã laøm vieäc,
vôùi moät bieåu ñoà böôùc trong ñoù chæ
roõ con ñöôøng ñi cuûa ngöôøi thôï ñeå
laáy chi tieát vaø thöïc hieän cho moãi
nguyeân coâng.
- Phoøng ngöøa sai hoûng: phaûi
ñöôïc taïo laäp nhaèm baûo ñaûm chaát
löôïng cho quaù trình. Trong moät moâi
tröôøng Lean, moãi moät thôï ñöùng
maùy ñeàu phaûi coù traùch nhieäm veà
chaát löôïng mình laøm ra. Cô caáu
phoøng ngöøa sai hoûng gaén trong
quaù trình seõ giaûm ñöôïc soá pheá
phaåm taïo ra. Caùc thôï ñöùng maùy
phaûi hieåu caùch duøng Pareto ñeå
phaân tích nhöõng sai hoûng, sau ñoù
öùng duïng caùc bieän phaùp phoøng
ngöøa sai hoûng ñeå loaïi tröø khaû naêng
laïi gaây ra pheá phaåm.
- Chuyeån ñoåi nhanh laø phöông
phaùp giaûm bôùt thôøi gian ñieàu chænh
maùy trong saûn xuaát Lean. Phaàn lôùn
caùc nguyeân coâng ñeàu phaûi chuyeån
ñoåi khi chuyeån gia coâng töø chi tieát
naøy sang chi tieát kia. Thôï ñöùng
maùy phaûi hieåu nhöõng ñieàu cô baûn
cuûa chuyeån ñoåi nhanh ñeå giaûm
bôùt thôøi gian döøng maùy vaø naém
baét moät soá yeáu toá cuûa chuyeån ñoåi
nhanh nhö:
* Taùch caùc yeáu toá beân trong ra
beân ngoaøi.
* Coù baûng duïng cuï ñeå xaùc ñònh
vò trí ñaët caùc duïng cuï duøng ñeå
chuyeån ñoåi.
* Qui ñònh thôøi gian saün coù cho vieäc
chuyeån ñoåi.
* Caùc phöông phaùp ñoåi nhanh
duïng cuï.
- Qui trình baûo trì thöôøng xuyeân
naøo do thôï ñöùng maùy thöïc hieän
phaûi ñöôïc xaùc ñònh roõ raøng. Trong
moâi tröôøng Lean, coù raát nhieàu coâng
vieäc baûo trì voán tröôùc ñaây do thôï
baûo trì thöïc hieän thì nay seõ do thôï
ñöùng maùy ñaûm nhieäm. Caùc vieäc
nhö kieåm tra möùc daàu nhôøn, giaùm
saùt caùc côõ, laøm saïch maùy moùc,
duøng giaùc quan ñeå xaùc ñònh (nhö
sôø, nghe, thaáy, ngöûi) xem coi coù
gì baát thöôøng xaûy ra ñoái vôùi maùy
khoâng laø moät soá nhieäm vuï maø thôï
ñöùng maùy coù theå laøm ñöôïc.

9. 7
LEAN VÔÙI COÂNG TY
- Moät nhaø maùy hieån thò laø moät
moâi tröôøng maø baát cöù ai ñeán tham
quan trong voøng 10 phuùt cuõng
coù theå hieåu ñöôïc caùc doøng chaûy
taùc nghieäp vaø caùc vaán ñeà thuoäc
veà hieäu suaát. Nhaø maùy môùi neân
taäp trung vaøo caùc kyõ thuaät hieån thò
phaân xöôûng nhö:
* Caùc ñöôøng vaïch treân neàn xöôûng
ñeå xaùc ñònh vò trí qui ñònh;
* Caùc baûn tin coù nhöõng ñoà thò caäp
nhaät thoâng tin veà tình traïng thöïc
hieän;
* Maõ soá maøu;
* Caùc côõ xaùc ñònh caùc khoaûng taùc
nghieäp bình thöôøng;
* Caùc möùc toàn kho toái ña vaø toái
thieåu. Caùc thôï ñöùng maùy phaûi bieát
taàm quan troïng cuûa töøng vaán ñeà.
- Chaát löôïng taïi moãi nôi laøm
vieäc: laø moät trong nhöõng vaán ñeà
thieát yeáu taïo ra keát quaû cho saûn
xuaát Lean. Coâng ty Lean luoân taäp
trung vaøo vieäc saûn xuaát ra caùc chi
tieát ñaït chaát löôïng. Pheá phaåm vaø
chöõa laïi ñeàu laø laõng phí. Moãi moät
coâng nhaân ñeàu phaûi bieát raèng mình
coù traùch nhieäm chæ giao caùc chi tieát
toát cho nguyeân coâng tieáp theo maø
thoâi. Khoâng ñöôïc ñeå saûn phaåm
hö hoûng phaûi söûa chöõa vaøo cuoái
ñöôøng daây.
- Xoay voøng coâng vieäc: ñoøi hoûi
moãi ngöôøi ñeàu coù theå thöïc hieän taát
caû caùc nguyeân coâng trong oâ laøm
vieäc. Moãi thaønh vieân trong nhoùm
ñeàu coù traùch nhieäm phaûi bieát moïi
coâng vieäc trong nhoùm. Phaàn lôùn
caùc moâi tröôøng Lean thöïc hieän
xoay voøng coâng vieäc sau moãi hai
giôø cho caùc coâng vieäc caàn duøng
söùc löïc, nhaèm giuùp caùc baép thòt
ñöôïc söû duïng vaø nghæ ngôi ñeàu
ñaën traùnh tình traïng nhöùt moûi gaân
coát.
- Heä thoáng Andon: laø phöông
tieän nhaän dieän nhanh choã naøo caàn
ñöôïc yeåm trôï. Caùc baûng Andon
duøng ñeøn tín hieäu ñeå baùo cho
nhoùm tröôûng, boä phaän baûo trì hoaëc
ngöôøi caáp vaät lieäu bieát nôi naøo caàn
coù söï yeåm trôï cuûa hoï ngay. Caùc
nhaân vieân phaûi bieát caùch hoaït ñoäng
cuûa heä thoáng Andon.
- Caûi tieán lieân tuïc (Kaizen):
höôùng xí nghieäp Lean thöôøng
xuyeân ñaùnh giaù taát caû caùc quaù
trình ñoàng thôøi tìm caùch thöïc hieän
coâng vieäc toát hôn. Trong caùc buoåi
ñaøo taïo, phaûi laøm cho moïi ngöôøi
thaáy ñöôïc phaûi thay ñoåi maët baèng
vaø quaù trình saûn xuaát hieän taïi sao
cho saûn phaåm laøm ra ñaït hieäu quaû
cao nhaát. Toå chöùc mong ñôïi moãi
ngöôøi yeåm trôï coâng ty trong vieäc
laøm giaûm laõng phí baèng caùch söû
duïng nhieàu phöông phaùp toát hôn
ñeå saûn xuaát ra caùc chi tieát, giaûm
bôùt hö hoûng, caûi tieán möùc söû duïng
khoâng gian…
Vieäc ñaøo taïo cho caùc coâng vieäc
phaûi duøng söùc ñöôïc öu tieân baét ñaàu
trong nhoùm. Caàn xaây döïng moät
bieåu ñoà thôøi gian ñaøo taïo cho taát
caû thôï ñöùng maùy cho töøng coâng
vieäc phaûi thöïc hieän trong oâ. Caàn
theo doõi söï tieán boä veà khaû naêng
cuûa töøng ngöôøi thôï coù theå saûn xuaát
chi tieát ñaït chaát löôïng beân trong
nhòp thôøi gian, vaø caàn ñaøo taïo
theâm khi caàn thieát ñeå thôï ñaït ñöôïc
toác ñoä mong muoán. Soá löôïng thôøi
gian caàn ñaøo taïo tröôùc khi baét ñaàu
saûn xuaát phuï thuoäc vaøo ñoä phöùc
taïp coâng vieäc. Haõy daønh thôøi gian
thích hôïp ñeå ñaøo taïo nhaân vieân
caùch thöùc thöïc hieän töøng nguyeân
coâng. Coù nhieàu coâng ty voäi vaõ saûn
xuaát trong luùc ñaøo taïo chöa ñaày ñuû
seõ phaûi traû giaù baèng chi phí cao do
naêng suaát thaáp vaø chaát löôïng keùm.
Caùc coâng ty thaønh coâng luoân taäp
trung vaøo toång chi phí. Coù nhieàu
caùn boä quaûn lyù quen caùch laäp ngaân
saùch theo moâi tröôøng saûn xuaát khoái
truyeàn thoáng. Trong moät coâng ty
Lean, ngöôøi ta taäp trung giaûi quyeát
caùc vaán ñeà taùc nghieäp vaø taøi chính
höôùng veà toång chi phí thay vì caùc
chi phí rieâng reõ. Roõ raøng laø toång
chi phí seõ ñöôïc duøng ñeå ra quyeát
ñònh. Trong moät soá tröôøng hôïp, caûi
tieán ôû moät khu vöïc (A) seõ sinh ra
nhieàu vaán ñeà ôû khu vöïc khaùc (B).
Moät tieáp caän ngaân saùch cho pheùp
thay ñoåi taïi khu vöïc A, laøm phaùt
sinh nhieàu vaán ñeà ôû khu vöïc B.
Luùc ñoù nhaø quaûn lyù tìm moïi caùch
eùp khu vöïc B phaûi laøm sao cho
phuø hôïp. Tieáp caän theo toång chi
phí seõ töø choái coù thay ñoåi trong
khu vöïc A, vì hoï nhaän thaáy taùc
ñoäng xaáu gaây ra ôû cuoái ñöôøng daây.
Caùc caùn boä quaûn lyù cuõng caàn
ñöôïc ñaøo taïo treân moïi lónh vöïc
neâu treân. Ñieàu quan troïng laø moãi
nhaø quaûn lyù phaûi hieåu roõ yeâu caàu
coâng vieäc cuûa khu vöïc mình phuï
traùch. Ñieàu quan troïng khoâng
keùm laø moãi nhaø quaûn lyù phaûi hieåu
thaät roõ raøng trieát lyù cuûa Lean vaø
caùch thöùc coâng ty aùp duïng Lean
ñeå yeåm trôï toái ña khi thöïc hieän.
Roõ raøng laø quaù trình ñaøo taïo maát
nhieàu thôøi gian vaø ñoøi hoûi khaù
nhieàu chi phí. Nhöng veà laâu daøi chi
phí ñaøo taïo naøy seõ ñöôïc buø ñaép
nhieàu laàn hôn nhôø vaøo keát quaû cuûa
taùc nghieäp theo Lean vaø quaù trình
caûi tieán lieân tuïc.
BAÉT ÑAÀU TIEÁN HAØNH
Sau khi xaây döïng nhaø maùy
xong, thieát bò ñaõ ñöôïc laép ñaët, nhaân

10. 8
LEAN VÔÙI COÂNG TY
vieân ñaõ ñöôïc ñaøo taïo vaø nhaân söï
ñaõ saün saøng. Ñoù laø luùc ta coù theå
baét ñaàu tieán haønh saûn xuaát. Trong
giai ñoaïn khôûi ñaàu, caùc nhaø quaûn
lyù taäp trung lo ra saûn phaåm vaø baûo
ñaûm sao cho caùc heä thoáng hoã trôï
luoân saün saøng, trong luùc toác ñoä saûn
xuaát vaãn haõy coøn chaäm. Ñieàu cöïc
kyø quan troïng trong trieát lyù vaø thöïc
haønh Lean laø phaûi duy trì nhöõng gì
ñaõ ñaït ñöôïc. Khi coù vaán ñeà xaûy ra,
luoân coù moät soá ngöôøi muoán quay
veà loái laøm cuõ trong saûn xuaát khoái.
Ta phaûi loaïi tröø ngay caùch suy nghó
naøy caøng sôùm caøng toát. Nhöõng vaán
ñeà caàn taäp trung trong giai ñoaïn
khôûi ñaàu ñi töø vieäc taïo khaùi nieäm
toå nhoùm cho ñeán vieäc ñaët baûng tin
cho caùc nhoùm.
Caùc soá ño Lean
Nhö tröôùc ñaây ñaõ noùi qua, caùc
soá ño veà Lean laø moät phaàn cuûa
trieát lyù taùc nghieäp nhaèm phaân bieät
giöõa saûn xuaát Lean vôùi saûn xuaát
khoái. Caùc soá taùc nghieäp goàm coù
hieäu quaû thieát bò toaøn dieän, hieäu
quaû, phöông phaùp luaän töø beán tôùi
beán vaø thôøi gian ñi qua, xaây döïng
tieán ñoä vaø toång chi phí.
Xaây döïng khaùi nieäm nhoùm
Moãi ngöôøi thôï ñöùng maùy laø
thaønh vieân cuûa nhoùm. Kích côõ
nhoùm tuøy thuoäc vaøo khu vöïc saûn
xuaát coù saün. Caùc nhoùm neân bao
goàm töø saùu ngöôøi trôû xuoáng bao
goàm caû nhoùm tröôûng. Nhoùm nhoû
thì thoâng tin laãn nhau nhanh hôn
vaø hieäu quaû hôn. Trong nhieàu
tröôøng hôïp nhoùm coù hôn quaù saùu
ngöôøi. Hình 4 cho ta thaáy bieåu ñoà
toå chöùc coù hieäu quaû nhaát goàm coù
möôøi thaønh vieân.
Ñaøo taïo cho caùc nguyeân
coâng ban ñaàu
Caùc thôï ñöùng maùy tröôùc tieân
phaûi thoâng thaïo quaù trình cuûa mình
tröôùc ñaõ, sau ñoù môùi chuyeån sang
caùc coâng vieäc khaùc trong nhoùm.
Moät khi kyõ naêng ñaõ thaønh thaïo hoï
coù theå chuyeån sang laøm caùc coâng
vieäc khaùc trong nhoùm.
Hình 5 chæ cho ta caùch thöùc
theo doõi kyõ naêng ñaït ñöôïc. Nhìn
vaøo bieåu ñoà naøy ta coù theå xaùc ñònh
khoái löôïng ñaõ ñaøo taïo cho moãi thôï
ñöùng maùy veà caùc coâng vieäc coù
trong nhoùm.
Höôùng daãn coâng vieäc tieâu
chuaån
Trong nhöõng coâng vieäc môùi
maø thôï ñöùng maùy caàn hoïc, tröôùc
heát laø caùc “Höôùng daãn coâng vieäc
tieâu chuaån”. Böôùc ñaàu tieân laø
nhaän daïng töøng yeáu toá coâng vieäc.
Thí duï treân hình 6 coù tôùi naêm quaù
trình laõng phí (chæ coù böôùc 4 laø
coù giaù trò gia taêng) cuøng vôùi thôøi
gian thöïc hieän caùc quaù trình. Thôøi
gian cho caùc coâng vieäc laõng phí
bieåu hieän treân bieåu ñoà coù theå coù
maõ soá maøu khaùc ñeå phaân bieät vôùi
caùc coâng vieäc taïo giaù trò gia taêng.
Caùc böôùc coâng vieäc ñöôïc theå hieän
treân bieåu ñoà “Höôùng daãn coâng vieäc
tieâu chuaån”. Hình 7 cho ta moät thí
duï veà caùch theå hieän caùc böôùc treân
bieåu ñoà, qua ñoù ta thaáy ñöôïc caùc
cöû ñoäng naøo laø laõng phí trong quaù
trình. Ta thaáy laø coøn nhieàu choã laøm
vieäc caàn dôøi caùc keä chöùa haøng gaàn
saùt maùy hôn nöõa ñeå giaûm bôùt thôøi
gian ñi laïi.(Hình 4)
(Hình 5)

11. 9
LEAN VÔÙI COÂNG TY
Treân baûng “Höôùng daãn coâng
vieäc tieâu chuaån” neân coù höôùng daãn
caùc yeâu caàu veà an toaøn, nhö laø tín
hieäu aâm thanh vaø tín hieäu quang
hoïc nhaèm baûo veä ngöôøi thôï, nhöõng
thieát bò an toaøn lao ñoäng caàn trang
bò cho thôï… Ngoaøi ra ngöôøi quaûn
lyù phaûi nhaän dieän coi choã naøo caàn
aùp duïng caùc coâng cuï Lean nhö
phoøng ngöøa sai hoûng vaø thay ñoåi
nhanh.
Doøng cuoái cuøng cuûa baûng
“Höôùng daãn” laø caùc chöõ kyù chaáp
nhaän. Caùc thôï ñöùng maùy ñeàu kyù
teân vaøo ñeå chöùng toû laø caùc thoâng
tin ñeàu chính xaùc. Sau cuøng laø chöõ
kyù cuûa tröôûng nhoùm, toå tröôûng vaø
quaûn ñoác.
Baûng “Höôùng daãn coâng vieäc” laø
coâng cuï caàn thieát ñeå ñaøo taïo caùc
thôï ñöùng maùy, noù giuùp ta:
* Noù nhaéc ta tuaàn töï caùc böôùc
coâng vieäc;
* Nhaän dieän choã naøo coù laõng phí,
gôïi yù moïi ngöôøi tìm caùch caûi tieán;
* Qui ñònh cuï theå thieát bò an toaøn
caàn söû duïng trong coâng vieäc;
* Xem nhö moät coâng cuï
ñaøo taïo cho caùc thôï môùi vaøo.
Neáu phaûi laøm nhieàu ca trong giai
ñoaïn khôûi ñaàu saûn xuaát, thì ñieàu
quan troïng laø caùc thôï ñöùng maùy
cuûa moãi ca phaûi taùn ñoàng taát caû
nhöõng gì ghi trong baûng “Höôùng
daãn coâng vieäc tieâu chuaån”. Moãi
ngöôøi ñeàu phaûi tieán haønh coâng vieäc
cuøng moät caùch y nhö nhau, nhôø
vaäy neân giaûm ñöôïc bieán ñoåi vaø baûo
ñaûm chaát löôïng yeâu caàu.
Baûng tin cuûa nhoùm
Trong suoát giai ñoaïn baét ñaàu,
baûng tin cuûa nhoùm ñöôïc coi nhö
laø moät coâng cuï laøm vieäc. Vì baûng
tin laø nôi chöùa nhöõng döõ lieäu vaø
thoâng tin quan troïng cuûa toå, nhoùm
vaø phoøng ban/phaân xöôûng. Qua
baûng tin ta bieát ñöôïc tình hình saûn
xuaát, an toaøn, chaát löôïng, chi phí,
tinh thaàn laøm vieäc cuøng vôùi nhöõng
hoaït ñoäng thuoäc lónh vöïc khaùc
nhö hoaït ñoäng baûo trì chaúng haïn.
Hình 8 cho thí duï veà caùc bieåu ñoà
treân moät baûng tin nhoùm. Toát nhaát
laø caùc bieåu ñoà naøy coù theå thaùo
mang ñi ñöôïc.
Giai ñoaïn baét ñaàu khôûi ñaàu
baèng xaùc nhaän caáp haøng beân trong
vaø beân ngoaøi. Nhöõng vaán ñeà phaùt
sinh trong giai ñoaïn baét ñaàu caàn
phaûi ñöôïc loaïi tröø moät caùch coù
hieäu quaû ngay. Neáu khoâng seõ coù
nhieàu raéc roái phaùt sinh trong giai
ñoaïn taùc nghieäp vöôït doác vaø bình
thöôøng sau naøy. Böôùc cuoái cuøng
trong giai ñoaïn baét ñaàu laø keát thuùc
keá hoaïch vöôït doác.
VÖÔÏT DOÁC
Trong giai ñoaïn vöôït doác, toác
ñoä saûn xuaát taêng daàn cho ñeán khi
ñaït tieán ñoä qui ñònh. Moïi heä thoáng
ñeàu ñöôïc kieåm tra khi toác ñoä gia
taêng. Khi coù vaán ñeà xaûy ra, ta
caàn coù söûa ñoåi ñeå cho coâng vieäc
ñöôïc suoân seû. Roài theá naøo cuõng
coù ngöôøi muoán aùp duïng caùc bieän
phaùp thuoäc saûn xuaát khoái nhö
“neân taêng möùc toàn kho cho coâng
vieäc soá 7 ñeå chuùng ta khoâng bò
thieáu haøng”. Troø löøa phænh ôû ñaây
laø ngöôøi ta noùi theo gioïng noùi cuûa
Lean. Theâm toàn kho khoâng phaûi laø
giaûi phaùp ñuùng ñaén. Vieäc ñaàu tieân
laø ta phaûi xaùc ñònh vaán ñeà baèng
caùc döõ lieäu, sau ñoù vaän duïng giaûi
(Hình 6)
(Hình 7)
(Hình 8)

12. 10
LEAN VÔÙI COÂNG TY
phaùp theo Lean. Vieäc tieáp theo laø
phaûi thaûo luaän veà nhöõng vaán ñeà coù
khaû naêng xaûy ra trong giai ñoaïn
vöôït doác.
Khoâng caân baèng xuaát hieän
treân ñöôøng daây
Cho ñeán khi möùc ñoä thaønh thaïo
cuûa thôï ñöùng maùy ñöôïc ñaùnh giaù thì
ta khoâng ñöôïc thay ñoåi ñöôøng daây
(bieåu ñoà ñaøo taïo seõ cho ta thoâng
tin). Xem xeùt laïi baûng “Höôùng daãn
coâng vieäc tieâu chuaån” vaø xaùc minh
söï tuaân thuû höôùng daãn cuûa töøng thôï
ñöùng maùy. Xem laïi caùch boá trí choã
laøm vieäc coi coù hieäu quaû khoâng?
Khi di chuyeån vaät lieäu trong nguyeân
coâng coù baûo ñaûm vaät lieäu hao huït
toái thieåu khoâng? Caùc yeáu toá coâng
vieäc coù bò thay ñoåi vì lyù do naøo ñoù
khoâng? Vaán ñeà thieát yeáu laø neân ñieàu
tra tình hình vaø duøng caùc coâng cuï
Lean ñeå giaûi quyeát vaán ñeà.
Thôøi gian döøng maùy quaù
laâu
Khi gaëp thôøi gian döøng maùy laâu
quaù möùc, ta phaûi xaùc minh xem
thôï ñöùng maùy coù thöïc hieän coâng
vieäc ñuùng thôøi gian qui ñònh khoâng,
vaø xem coi coâng vieäc baûo trì maùy
coù ñöôïc thöïc hieän ñuùng qui ñònh
khoâng? Caàn duøng phöông phaùp
Pareto ñeå phaân tích thôøi gian
döøng maùy vaø bieát nôi naøo caàn ñöôïc
khaéc phuïc.
Thôï ñöùng maùy ngoùng chôø
cô phaän
Neáu coù vaán ñeà xaûy ra phía treân
ñöôøng daây saûn xuaát hoaëc cuûa heä
thoáng cung caáp vaät lieäu, ta phaûi
xem laïi maùy moùc/con ngöôøi ñaõ
saün saøng chöa hoaëc coù vaàn ñeà
laøm ngöng maùy. Neáu vaán ñeà naèm
ôû khaâu cung caáp vaät lieäu, thì phaûi
xem laïi loä trình vaän haønh vaät lieäu
ñeå xaùc minh tieán ñoä giao haøng coù
ñuùng khoâng. Ngöôøi vaän chuyeån
haøng hoùa phaûi cung caáp thoâng tin
veà nhöõng vaán ñeà naøy. Coù theå vaán
ñeà naèm ôû heä thoáng laäp tieán ñoä.
Ngöôøi ta söû duïng heä thoáng Kanban
cho moâi tröôøng Lean. Vaät lieäu chæ
ñöôïc gia coâng khi coù yeâu caàu chöù
khoâng phaûi cöù theo heä thoáng tieán
ñoä maø laøm.
Huûy boû caùc cuoäc hoïp
nhoùm
Hoïp nhoùm laø baèng chöùng coâng
ty coù aùp duïng Lean. Huûy boû caùc
cuoäc hoïp nhoùm laø daáu hieäu tieâu
cöïc cho caùc nhoùm. Ta phaûi laäp keá
hoaïch laøm theâm giôø ñeå giaûi quyeát
caùc coâng vieäc uøn ñoáng trong saûn
xuaát thay vì huûy boû caùc buoåi hoïp
nhoùm ñöôïc qui ñònh töø tröôùc.
Vaán ñeá chaát löôïng
Taêng toác quaù trình gia coâng
laép raùp coù theå laøm phaùt sinh nhieàu
vaán ñeà veà chaát löôïng. Trong nhieàu
tröôøng hôïp vì aùp löïc thôøi gian neân
ngöôøi ta khoâng tuaân thuû tieâu chuaån
laøm vieäc. Trong moät soá tröôøng
hôïp khaùc, roõ raøng caàn phaûi aùp
duïng bieän phaùp phoøng ngöøa sai
hoûng. Duø vì baát kyø lyù do naøo ta
neân duøng caùch phaân tích nguyeân
nhaân coäi reã vaø tìm caùch khaéc phuïc.
Duøng chu kyø PDCA laø caùch hieäu
quaû nhaát ñeå giaûi quyeát vaán ñeà.
Ñieàu maáu choát khi giaûi quyeát vaán
ñeà trong vöôït doác laø duøng caùc kyõ
thuaät Lean. Caùc caùch giaûi quyeát
theo saûn xuaát khoái seõ laøm loaõng
Lean vì haønh ñoäng mang laõng phí
vaøo trong coâng vieäc.
CAÙC ÑIEÀU KIEÄN
BÌNH THÖÔØNG
Khi caùc quaù trình tröôùc ñoù ñaõ
thöïc hieän coù keát quaû, thì quaù trình
saûn xuaát bình thöôøng seõ taäp trung
vaøo Kaizen. Neáu khoâng thì phaûi
maát thôøi gian vaø nguoàn löïc ñeå chænh
söûa caùc vaán ñeà xuaát hieän trong caùc
giai ñoaïn baét ñaàu vaø vöôït doác.
Caùc nhoùm hoaït ñoäng laø nhöõng
ngöôøi daãn daét ñaàu tieân cho quaù
trình Kaizen. Hoï söû duïng caùc döõ
lieäu ñeå nhaän dieän caùc vaán ñeà vaø
trieån khai caùc haønh ñoäng khaéc
phuïc. Nhöõng ngöôøi thöïc hieän coâng
vieäc caàn phaûi coá gaéng caûi tieán
khoâng ngöøng.
KEÁT LUAÄN
So vôùi thay ñoåi moät nhaø maùy
ñaõ quen laøm theo phöông phaùp
cuõ vôùi vieäc aùp duïng Lean ngay
tö ñaàu ñoái vôùi moät nhaø maùy môùi,
thì tröôøng hôïp sau deã hôn nhieàu.
Vì nhaø maùy môùi gioáng nhö moät tôø
giaáy traéng. Treân tôø giaáy naøy ngöôøi
ta baét ñaàu xaây döïng cô sôû cho moät
nhaø maùy môùi theo caùc nguyeân taéc
vaø kyõ thuaät Lean nhö ñaõ noùi trong
chöông naøy. Keát quaû taùc nghieäp
cuûa nhaø maùy môùi seõ laø: Vôùi moät
qui moâ nhoû hôn neân tieàn ñaàu tö
seõ ít hôn; Daønh ít khoâng gian cho
toàn kho hôn; Taùc nghieäp theo oâ
söû duïng doøng chaûy moät chi tieát;
Laøm vieäc theo nhoùm; Thôøi gian
thoâng haøng nhanh hôn; Caûi tieán
chaát löôïng; Toå chöùc choã laøm vieäc
ñaëc bieät toát; Duøng soá ño Lean; Coù
hieäu quaû toát hôn.
TS. Ñaëng Minh Trang

13. 11
KINH NGHIEÄM QUAÛN LYÙ
Phöông phaùp tieáp caän baét ñaàu
vôùi moät ñôït ñaùnh giaù hieän
traïng goïi laø “Lean Six Sigma
Assessment”, noù hoaøn toaøn phuø
hôïp vôùi moâ hình trieån khai chuaån
maø caùc toå chöùc aùp duïng Lean Six
Sigma thaønh coâng laø theo moät
caáu truùc chöông trình ñaøo taïo vaø
“huaán luyeän- treân thöïc tieãn - treân
moãi thaønh vieân “on-site one-on-
one coaching”. Trong ñôït ñaùnh giaù
naøy caùc chuyeân gia Lean6Sigma
Network seõ nhaän dieän ñöôïc nhöõng
hieän traïng thöïc teá veà tình hình
kinh doanh cuûa toå chöùc thoâng qua
moät baùo caùo toaøn dieän. Caùc saûn
phaåm cuûa ñôït ñaùnh giaù laø moät löu
ñoà doøng giaù trò hieän traïng cuûa toå
chöùc, moät danh muïc caùc vaán ñeà
caàn trieån khai thöïc hieän caûi tieán
theo Lean Six Sigma, vaø moät keá
hoaïch ñeå ñònh höôùng cho toå chöùc
trong vieäc chuyeån ñoåi moâ hình
sang Lean Six Sigma. Chuùng toâi
coá gaéng hoã trôï toå chöùc cuûa baïn
thay ñoåi bôûi chính baûn thaân baïn
baèng caùch phaùt trieån cho baïn moät
söï khaùt khao thay ñoåi ñeå toát hôn
vaø moät khaû naêng töï thay ñoåi trong
toå chöùc vaø sau ñoù cung caáp moät
boä caùc coâng cuï vaø kyõ thuaät ñeå
nhaän thöùc ñöôïc söï thay ñoåi ñoù. Ñeå
duy trì ñöôïc keát quaû, baïn phaûi laøm
ñieàu ñoù cho chính mình - khoâng coù
ngöôøi naøo khaùc laøm ñieàu ñoù thay
cho baïn.
Nhöõng ñeà nghò sau ñoù bao
goàm caùc dòch vuï caàn thieát ñeå thöïc
hieän theo keát quaû cuûa quaù trình
ñaùnh giaù hieän traïng. Sau khi hoaøn
thaønh ñaùnh giaù, Chuyeân gia tö vaán
Lean6Sigma Network seõ giôùi thieäu
ñeán baïn vôùi moät keá hoaïch toaøn
dieän vieäc trieån khai aùp duïng Lean
Six Sigma vaø caùc ñeà nghò töø phía
chuùng toâi bao goàm caùc khoaûn chi
phí vaø cung caáp cho baïn moät caáu
truùc caùc khoùa ñaøo taïo vaø huaán
luyeän taïi choå nhaèm giuùp baïn trong
vieäc thöïc hieän Lean Six Sigma moät
caùch toát nhaát vaø mang laïi hieäu quaû
cao nhaát.
A. Quaù trình ñaùnh giaù
Quaù trình ñaùnh giaù Lean Six
Sigma bao goàm ba phaàn - I. Moät
löu ñoà hieän traïng cuûa toå chöùc, II.
Moät danh muïc caùc tröôøng hôïp
caàn thöïc hieän trieån khai Lean
Six Sigma, III. Moät keá hoaïch cho
vieäc trieån khai thöïc hieän Lean Six
Sigma. Quaù trình baét ñaàu vôùi moät
baûng caâu hoûi danh cho khaùch
haøng cuûa baïn nôi maø caùc khaùch
haøng traû lôøi caùc caâu hoûi veà baïn
nhö laø nhaø cung caáp, khaùch haøng,
naêng löïc, quaù trình ñaët haøng, toå
chöùc, vaø caùc quaù trình xöû lyù khaùc...
Muïc ñích cuûa nhöõng caâu hoûi naøy
cô baûn laø ñeå chuaån bò cô sôû döõ
lieäu tröôùc khi caùc chuyeân gia cuûa
Lean6sigma Network ñeán vôùi baïn.
Keát noái caùc thoâng tin naøy giuùp cho
caùc Chuyeân gia coù caùi nhìn nhanh
choùng vaø chính xaùc töø yeâu caàu
cuûa khaùch haøng ñoái vôùi toå chöùc
cuûa baïn, vaø caùc chuyeân gia seõ
coá gaéng chuyeån caùc thoâng tin ñoù
thaønh caùc haønh ñoäng ñeå trieån khai
Lean Six Sigma.
I. Löu ñoà hieän traïng
Löu ñoà hieän trang laø moät böùc
tranh toång quaùt nhaát hieån thò caùc
luoàng thoâng tin, vaø luoàng nguyeân
vaät lieäu vôùi löu löôïng cuûa noù, vaø
lòch trình keøm theo thôøi gian trong
quaù trình saûn xuaát kinh doanh
cuûa Toå chöùc. Chuùng toâi söû duïng
caùc ñònh daïng vaø caùc bieåu töôïng
tieâu chuaån phaùt trieån bôûi Heä thoáng
saûn xuaát Toyota vaø “Hoïc taäp ñeå
thaáy” cuûa Mike Rother vaø John
shook. Löu ñoà hieän traïng seõ ñöôïc
phaùt trieån bôûi caùc chuyeân gia cuûa
Lean6Sigma Network cuøng vôùi
caùc thaønh vieân trong toå chöùc cuûa
baïn. Phöông phaùp cuûa chuùng toâi
laø khoâng chæ thieát laäp caùc moác
ranh giôùi cuûa hieän taïi maø coøn chæ
caùch cho baïn chuaån bò moät löu ñoà
ñaùnh giaù söï tieán boä trong löông laïi
cuûa Toå chöùc. Vôùi löu ñoà hieän traïng
naøy, chuùng toâi thieát laäp caùc chæ soá
ño löôøng Lean Six Sigma nhö:
Lead time, thôøi gian chu trình, tyû
leä chaát löôïng, naêng suaát, vaø chæ
soá an toan... Treân löu ñoà chuùng
toâi seõ ghi nhaän caùc khu vöïc coù cô
hoäi caûi tieán hoaëc “caùc laõng phí”
ñang toàn taïi trong Toå chöùc cuûa
baïn. Caùc laõng phí seõ ñöôïc nhaän
dieän ñeå xaùc ñònh caùc tröôøng hôïp
nghieân cöùu caûi tieán ñieån hình cho
vieäc tieán ñeán Toå chöùc Lean Six
Sigma. Phuï thuoäc vaøo ñoä tröôûng
thaønh veà Lean Six Sigma cuûa Toå
chöùc cuûa baïn, maø chuùng toâi coù theå
ñoàng thôøi ñaøo taïo vaø giôøi thieäu veà
Lean Six Sigma.
II. Danh muïc caùc tröôøng
hôïp caàn trieån khai Lean Six
Sigma
Moät tröôøng hôïp töông ñoàng vôùi
moät döï aùn caàn caûi tieán ñöôïc nhaän
dieän töø Löu ñoà hieän traïng söû duïng
Tieán trình tö vaán vaø caùch thöùc
tieáp caän cuûa Lean6Sigma Network

14. 12
KINH NGHIEÄM QUAÛN LYÙ
caùc döõ lieäu hieän taïi cuûa Toå chöùc ñeå
xaùc ñònh xem coù bao nhieâu tieàn coù
theå tieát kieäm ñöôïc thoâng qua vieäc
thöïc hieän trieån khai caùc döï aùn Lean
Six Sigma. Chuùng toâi nhìn vaøo
caùc laõng phí ñöôïc xaùc ñònh töø: döõ
lieäu cuûa khaùch haøng, döõ lieäu saûn
xuaát kinh doanh, lôïi nhuaän, chaát
löôïng, toàn kho, vaø chi phí cuûa giao
haøng treå... ñeå xaùc ñònh giaù trò cuûa
döï aùn Lean Six Sigma. Chuùng toâi
sau ñoù öôùc tính toång chi phí cuûa
vieäc trieån khai thöïc hieän Lean Six
Sigma goàm dòch phí dòch vuï tö
vaán cuûa Chuùng toâi vaø caùc chi phí
noäi boä khaùc maø Toå chöùc cuûa baïn
phaûi traû nhaèm so saùnh vôùi soá tieàn
tieát kieäm ñöôïc haøng naêm khi trieån
khai thaønh coâng Lean Six Sigma
(ROI). Neáu phaân tích ñaàu tö naøy
ñaùp öùng caùc tieâu chí cuûa toå chöùc
thì chuùng toâi coù theå tieán haønh vôùi
söï tin töôûng cao vieäc trieån khai
thöïc hieän Lean Six Sigma taïi Toå
chöùc cuûa baïn. Neáu phaân tích naøy
khoâng ñaùp öùng ñöôïc caùc tieâu chí
cuûa Toå chöùc cuûa baïn thì chuùng
toâi coù theå döøng laïi hoaëc ñaùnh giaù
laïi chieán löôïc ñeå tieán tôùi caùc thoûa
thuaän trong löông lai.
III. Keá hoaïch trieån khai
Lean Six Sigma
Moãi moät hoaït ñoäng trong keá
hoaïch trieån khai ñeàu coù moät boä caùc
haønh ñoäng ñeà xuaát vôùi caùc yeâu caàu
veà thôøi gian vaø nguoàn löïc ñeå hoaøn
thaønh ñuùng cam keát. tieâu bieåu hoaït
ñoäng naøy bao goàm:
- Phaùt trieån caáu truùc Lean Six
Sigma nhaèm thay ñoåi neàn taûng cô
baûn cuûa toå chöùc baèng caùch hình
thaønh moät ban chæ ñaïo trieån khai
aùp duïng Lean Six Sigma vaø moät
ñoäi nguõ caùc chuyeân gia caûi tieán
lieân tuïc theo Lean Six Sigma cho
Toå chöùc:
- Keá hoaïch ñaøo taïo cho quaûn lyù vaø
ñieàu haønh.
- Keá hoaïch ñaïo taïo cho nhaân
vieân.
- Keá hoaïch phaùt trieån moät heä thoáng
ño löôøng hieäu quaû theo Lean Six
Sigma (theû caân baèng scorecard).
- Taàm nhìn daøi haïn cho boá trí maët
baèng theo Lean Six Sigma.
- Taàm nhìn cho laäp keá hoaïch saûn
xuaát vaø ñieàu ñoä saûn xuaát theo Lean
Six Sigma.
- Keá hoaïch cho “thí ñieåm Lean Six
Sigma”.
- Keá hoaïch vaø thôøi gian cho keá
trieån khai vôùi quy moâ roäng khaép
toaøn Toå chöùc.
- Keá hoaïch vaø thôøi gian cho vieäc
loâi keùo nhaø cung öùng tham gia
vaøo vieäc trieån khai thöïc hieän Lean
Six Sigma.
B. Keá hoaïch cho hoaït
ñoäng ñaùnh giaù
Hai tuaàn tröôùc khi ñaùnh giaù,
Lean6Sigma Network seõ göûi cho
baïn moät baûng caâu hoûi raát chi tieát.
Baïn phaûi ñieàn vaøo taát caû caùc döõ
lieäu vaø göûi laïi cho chuùng toâi tröôùc
khi baét ñaàu ngaøy ñaùnh giaù taïi Toå
chöùc cuûa baïn.
Lean6Sigma Network seõ göûi
moät nhoùm goàm hai ñeán ba chuyeân
gia trong voøng ba ngaøy ñeán naêm
ngaøy ñeå cuøng vôùi ñoäi nguõ ñöôïc
löïa choïn trong Toå chöùc cuûa baïn,
nhöõng ngöôøi naøy phaûi coù kieán thöùc
saâu roäng veà toå chöùc vaø ñöôïc quyeàn
truy caäp vaøo döõ lieäu toàn kho, döõ
lieäu chaát löôïng, döõ lieäu saûn xuaát,
döõ lieäu löông nhaân vieân, toå chöùc,
keá hoaïch daøi haïn cuûa Toå chöùc.
Trong thôøi gian taïi Toå chöùc baïn
nhoùm seõ:
- Tham quan chi tieát caùc phoøng
ban chöùc naêng, nhaø xöôûng...
- Phoûng vaán vôùi caùc nhaø quaûn lyù.
- Leân lòch phoûng vaán vôùi caùc phoøng
ban.
- Phoûng vaán vôùi caùc quaûn lyù
chuyeàn, nhaø xöôûng.
- Phoûng vaán vôùi keá toaùn.
- Phoûng vaán chi tieát vôùi ñoäi nguõ
laõnh ñaïo ñöôïc löïa choïn tham gia
vaøo uûy ban trieån khai.
- Phoûng vaán vôùi ñoäi kyõ thuaät heä
thoáng.
- Phoûng vaán vôùi Mua haøng.
- Xem xeùt laïi döõ lieäu veà söï haøi loøng
cuûa khaùch haøng.
- Xem xeùt caùc döõ lieäu saûn xuaát.
- Xem xeùt caùc tieâu chuaån saûn xuaát
vaø hieäu quaû hoaït ñoäng.
- Xem xeùt caùc taøi lieäu löu tröõ.
- Xem xeùt caùc doøng thoâng tin.
- Xem xeùt caùc moâ hình môùi giôùi
thieäu caùc tieâu chuaån.
- Xem xeùt caùc chi phí tieän ích.
Lean6Sigma Network seõ chuaån
bò löu ñoà hieän traïng cuûa Toå chöùc,
caùc tröôøng hôïp caàn caûi tieán vaø keá
hoaïch thöïc hieän trieån khai aùp duïng
Lean Six Sigma.
Lean6Sigma Network seõ trình
baøy caùc baùo caùo vôùi laõnh ñaïo cuûa
Toå chöùc.
C. Chi phí ñeà nghò
Chi phí cho vieäc ñaùnh giaù vaø
trình baøy phöông aùn ñöôïc tính trong
tröôøng hôïp baïn khoâng ñoàng yù kyù
keát hoaëc ngöøng keá hoaïch trieån khai
tieáp theo Neáu Toå chöùc cuûa baïn löïa
choïn ñi tieáp vôùi moät caáu truùc ñaøo taïo
haøng thaùng vaø tö vaán huaán luyeän
trieån khai thöïc teá taïi choå nhö caùc ñeà
nghò töø ñôït ñaùnh giaù hieän traïng thì
chi phí ñaùnh giaù naøy seõ ñöôïc tình
vaøo chi phí cuûa vieäc trieån khai thöïc
hieän trong töông lai döôùi hình thöùc
hôïp ñoàng tö vaán laø töø moät naêm ñeán
naêm naêm.
Phaïm Thanh Dieäu
dieu.pham@cicc.com.vn

15. 13
KINH NGHIEÄM QUAÛN LYÙ
Lean quaû thöïc laø 1 coâng cuï
quan troïng cho coâng taùc quaûn
lyù moät ñôn vò, nhöng seõ khoù coù theå
aùp duïng/thöïc hieän ôû nhöõng ñôn
vò/doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng
vaø caïnh tranh chuû yeáu döïa treân
söû duïng lao ñoäng giaù reû hay khai
thaùc taøi nguyeân thieân nhieân, ñôn vò
ñang ñöôïc ñoäc quyeàn hoaït ñoäng...
töùc laø nhöõng ñôn vò chöa caàn phaûi
suy nghó, xaây döïng naêng löïc caïnh
tranh cuûa rieâng mình.
Thöïc teá trieån khai ñaøo taïo, tö
vaán aùp duïng Lean taïi caùc doanh
nghieäp cho thaáy moät soá kinh
nghieäm nhö sau:
Caâu hoûi 1: Ñieàu gì laø khoù khaên
nhaát khi aùp duïng Lean?
Traû lôøi: Khoù khaên nhaát khi aùp
duïng Lean laø laøm sao ñoäng vieân
ñöôïc toaøn theå CBCNV tham gia
caûi tieán/naâng cao hieäu quaû hoaït
ñoäng cuûa mình/ñôn vò, coâng ñoaïn
vaø phaân xöôûng mình vaø chaáp nhaän
thay ñoåi.
Do vaäy baïn caàn thuyeát phuïc
vaø cung caáp nhöõng thoâng tin caàn
thieát giuùp CBCNV yù thöùc ñöôïc vai
troø, traùch nhieäm cuûa hoï. Chuù yù coù
2 moác thôøi gian quan troïng vôùi
chuùng ta laø naêm 2015 vaø 2018 - khi
Vieät Nam phaûi môû cöûa hoaøn toaøn
theo qui ñònh cuûa khoái ASEAN vaø
WTO.
Ngoaøi ra, vaên hoùa Vieät - luùc naøo
cuõng “hoaønh traùng” laø khoâng phuø
hôïp vôùi Lean. Lean ñoøi hoûi chuùng
ta phaûi tinh goïn, tieát kieäm, luoân ñaët
tieâu trí hieäu quaû leân haøng ñaàu.
Moät soá caâu hoûi veà Lean
Caâu hoûi 2: Caùch nhanh nhaát
ñeå giuùp “Seáp” quyeát ñònh aùp
duïng Lean?
Traû lôøi: Baïn haõy tö duy nhö Seáp
- töùc laø xaùc ñònh ñöôïc muïc tieâu tôùi
2015 cuûa Seáp/coâng ty chuùng ta laø
gì? Laøm theá naøo ñeå Coâng ty thöïc
hieän ñöôïc muïc tieâu ñoù - chuùng ta
ñaõ coù keá hoaïch cuï theå chöa? Laøm
theá naøo ñeå chuùng ta coù theå thöïc
hieän thaønh coâng muïc tieâu ñoù vôùi ít
laõng phí nhaát vaø nhanh nhaát/hieäu
quaû nhaát?
Coù leõ baïn neân taäp hôïp laïi thaønh
1 nhoùm ñeå nghieân cöùu kyõ tình hình
hoaït ñoäng cuûa Coâng ty. Döïa vaøo
ñoù baïn xem xeùt nhöõng caâu hoûi
treân vaø hoaïch ñònh ra nhöõng gì
caàn phaûi laøm.
Baïn neân xaây döïng toaøn boä yù
töôûng, giaûi phaùp cuûa mình thaønh
1 baùo caùo khoaûng 30 phuùt, sau ñoù
xin vaø trình baøy vôùi Seáp - caùch hay
nhaát ñeå giuùp Seáp thaønh coâng trong
vieäc thöïc hieän nhieäm vuï cuûa mình,
cuûa HÑQT giao cho.
Chaéc chaén Seáp seõ taïo ñieàu
kieän ñeå ñöa Lean vaøo hoaït ñoäng
thöïc teá cuûa coâng ty.
Baïn cuõng neân nhôù raèng chuùng
toâi luoân ôû beân baïn, giuùp baïn thöïc
hieän thaønh coâng yù töôûng cuûa
mình.
Caâu hoûi 3: Trong thöïc tieãn thì
coâng ñoaïn naøo trong doanh
nghieäp saûn xuaát khoù thöïc
hieän Lean nhaát?
Traû lôøi: Ñôn vò naøo cuõng löïa
choïn nhöõng coâng ñoaïn, boä phaän
deã aùp duïng Lean ñeå thöïc hieän
tröôùc, roài ruùt kinh nghieäm vaø nhaân
roäng ra cho toaøn doanh nghieäp.
Nhöõng boä phaän deã aùp duïng Lean
laø caùc phaân xöôûng saûn xuaát, kho,
Kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm
- KCS... Khoù khaên nhaát laø khoái
phoøng ban, ñaëc bieät laø caùc phoøng
thò tröôøng, keá toaùn, thoâng tin...
Thöïc teá cho thaáy coù raát nhieàu
tieàm naêng aùp duïng Lean cho coâng
taùc quaûn lyù, ví duï:
Quaûn lyù taøi chính (söû duïng voán,
kieåm soaùt coâng nôï, toàn kho...) vaø
mang laïi hieäu quaû cao cho doanh
nghieäp, ñaëc bieät doanh nghieäp
Vieät Nam.
Hoaïch ñònh vaø löïa choïn ñuùng
saûn phaåm, taäp trung vaøo ñuùng thò
tröôøng, khaùch haøng quan troïng/
troïng ñieåm cuõng giuùp doanh
nghieäp chieám thò phaàn cao, xaây
döïng vò theá toát treân thò tröôøng.
Xaây döïng vaø taïo ra, caäp nhaät
ñònh kyø böùc tranh veà hoaït ñoäng cuûa
doanh nghieäp, vò theá treân thò tröôøng
cuõng raát quan troïng, giuùp doanh
nghieäp luoân kieåm soaùt ñöôïc söùc
khoûe cuûa mình vaø ñöa ra nhöõng
giaûi phaùp thích hôïp cho töøng thôøi
kyø phaùt trieån.
Coâng ty Phaùt trieån Naêng löïc Quoác teá (CBI) taäp trung huaán luyeän/ñaøo taïo, tö vaán giuùp doanh nghieäp
Naâng cao hieäu löïc, hieäu quaû coâng taùc quaûn lyù; AÙp duïng moâ hình saûn xuaát kinh doanh tinh goïn, tieát
kieäm, naêng suaát cao; Löïa choïn, xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån phuø hôïp vôùi khaû naêng, vaên hoùa cuûa
mình; Kieåm soaùt chaët cheõ hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, luoân saùng taïo ra giaù trò môùi; Hoaøn thieän
kyõ naêng laøm vieäc chuyeân nghieäp, ñaëc bieät cho caùc caáp quaûn lyù vaø Toång hôïp/chia seû, nhaân roäng tri
thöùc giuùp naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng. Baûn tin xin giôùi thieäu moät soá yù kieán traû lôøi cuûa Tieán só Traàn
Ngoïc Trung, Phoù Giaùm ñoác CBI chung quanh vieäc aùp duïng Lean, kinh nghieäm töø caùc Lôùp huaán
luyeän, ñeå baïn ñoïc tham khaûo. Xin caùm ôn anh Trung. http://www.quanlynangcao.com.vn.

16. 14
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
1414
Caâu hoûi 4: Ñieàu gì seõ daãn
tôùi aùp duïng Lean thaát baïi taïi
doanh nghieäp?
Traû lôøi: Khoâng hieåu bieát thaáu
ñaùo veà Lean (muïc tieâu, baûn chaát
cuûa noù).
Coù theå baïn ñaõ ñöôïc hoïc,
nghieân cöùu nhieàu veà Lean, laøm
quen vôùi caùc coâng cuï cuûa Lean,
ñöa caùc coâng cuï vaøo thöïc teá. Coù
theå baïn cuõng ñaõ giaønh nhieàu thôøi
gian cho Lean nhöng vaãn khoâng
giuùp gì cho vieäc thöïc hieän muïc tieâu
cuûa mình.
Lean phaûi ñöôïc xem nhö laø
1 phöông tieän ñeå giuùp mình thöïc
hieän muïc tieâu nhanh hôn vaø hieäu
quaû hôn.
Caâu hoûi 5: Phöông phaùp xaùc
ñònh caùc laõng phí?
Traû lôøi: Toát nhaát laø baïn söû duïng
ñònh nghóa veà 7 loaïi laõng phí theo
Lean.
Baïn cuõng coù theå söû duïng caùc
phöông phaùp khaùc nhö Caân baèng
khoái löôïng - ñònh luaät baûo toaøn
khoái löôïng; kieåm toaùn naêng löôïng;
phöông phaùp Material Flow Cost
Accounting (MFCA); hay baèng tröïc
quan cuõng coù theå xaùc ñònh ra caùc
laõng phí trong söû duïng caùc nguoàn
löïc taïi doanh nghieäp.
Xaùc ñònh ra caùc laõng phí ñaõ
khoù, ñöa ra caùc giaûi phaùp ñeå giaûm
caùc laõng phí coøn khoù hôn.
Chuù yù laø ñöøng ñöa ra caùc giaûi
phaùp giaûm laõng phí taïi boä phaän cuûa
baïn nhöng laïi gaây ra quaù nhieàu
laõng phí, phieàn haø cho caùc coâng
ñoaïn vaø boä phaän khaùc.
Caâu hoûi 6: Lean raát toát trong
cuoäc soáng, taïi sao khoâng phoå
bieán roäng raõi hôn?
Traû lôøi: Lean quaû thöïc laø 1 coâng
cuï quan troïng cho coâng taùc quaûn
lyù moät ñôn vò, nhöng seõ khoù coù theå
aùp duïng/thöïc hieän ôû nhöõng ñôn
vò/doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng
vaø caïnh tranh chuû yeáu döïa treân
söû duïng lao ñoäng giaù reû hay khai
thaùc taøi nguyeân thieân nhieân, ñôn vò
ñang ñöôïc ñoäc quyeàn hoaït ñoäng...
töùc laø nhöõng ñôn vò chöa caàn phaûi
suy nghó, xaây döïng naêng löïc caïnh
tranh cuûa rieâng mình.
Khi doanh nghieäp phaûi hoøa
ñoàng cuøng nhöõng khoù khaên ôû
Vieät Nam (giaù caû ñaàu vaøo taêng
voït hôn 30-40 %, caùch chính saùch
ñieàu haønh kinh teá vó moâ luoân thay
ñoåi khoù löôøng vaø taïo ra nhieàu ruûi
ro, laïm phaùt cao, laõi suaát cao...),
muoán phaùt trieån cuøng caùc doanh
nghieäp treân theá giôùi - töùc laø söû duïng
naêng suaát lao ñoäng, tri thöùc ñeå
caïnh tranh, khi ñoù doanh nghieäp
seõ caàn tôùi Lean.
Caâu hoûi 7: Lean ñaõ aùp duïng
ôû caùc doanh nghieäp taïi Vieät
Nam theá naøo?
Traû lôøi: Taïi Vieät Nam Lean chuû
yeáu ñöôïc caùc coâng ty lieân doanh,
coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi aùp duïng.
Caùc doanh nghieäp Vieät Nam, ñaëc
bieät laø nhöõng doanh nghieäp lôùn,
nhöõng doanh nghieäp coù quan taâm
tôùi coâng taùc quaûn lyù cuõng baét ñaàu
tìm hieåu, nghieân cöùu veà Lean. Moät
soá doanh nghieäp cuõng ñaõ aùp duïng
moät soá coâng cuï cuûa Lean nhö thöïc
hieän chöông trình 5S, baét ñaàu
quan taâm thaûo luaän vaø tìm caùch
giaûm toàn kho hay tieâu chuaån hoùa
coâng vieäc.
Caâu hoûi 8: Coâng ty neân baét
ñaàu Lean töø khaâu naøo tröôùc?
Traû lôøi: Khoùa hoïc 2 ngaøy veà
Lean seõ giuùp caùn boä, kyõ sö cuûa
Coâng ty nghieân cöùu vaø hieåu baûn
chaát cuûa Lean; ñöa ra moät soá döï
aùn (nhö caét giaûm toàn kho; naâng
cao yù thöùc laøm vieäc cuûa CBCNV;
xaây döïng keá hoaïch saûn xuaát thích
hôïp hôn; giaûm sai hoûng...) aùp
duïng Lean.
Coâng ty coù theå tieáp tuïc: Toång
hôïp vaø nhaân roäng nhöõng kieán
thöùc ñaõ ñöôïc phoå bieán cho toaøn
theå CBCNV; Ra quyeát ñònh thaønh
laäp/hoã trôï caùc nhoùm caûi tieán thöïc
hieän thöû caùc döï aùn neâu treân trong
6 thaùng, sau ñoù toång hôïp vaø ruùt
kinh nghieäm.
Nghieân cöùu ñeå trình Ban TGÑ
veà Chöông trình aùp duïng Lean
nhaèm gia taêng hieäu quaû saûn xuaát
kinh doanh cuûa Coâng ty döïa vaøo
tình hình hoaït ñoäng thöïc teá cuûa
Coâng ty, caùc muïc tieâu tôùi naêm
2015 vaø söû duïng Lean ñeå ñoùng
goùp/giuùp thöïc hieän hieäu quaû caùc
muïc tieâu treân.
Caâu hoûi 9: Ví duï veà nhöõng sai
hoûng taïi 1 ñôn vò saûn xuaát?
Traû lôøi: Coù raát nhieàu ví duï, taïm
thôøi ñöôïc phaân chia nhö sau: Sai
hoûng coù theå xaûy ra ngay töø khi
nhaäp nguyeân vaät lieäu veà, phaùt
sinh trong quaù trình saûn xuaát kinh
doanh, quaù trình baûo quaûn, vaän
chuyeån hay khi khaùch haøng söû
duïng saûn phaåm môùi phaùt hieän
ra loãi.
Coù nhöõng sai hoûng maø baûn
thaân doanh nghieäp phaùt hieän ñöôïc,
töï khaéc phuïc thì phí toån coøn thaáp.
Nhöõng sai hoûng maø do khaùch haøng
phaùt hieän ra seõ maát raát nhieàu chi
phí ñeå khaéc phuïc.
Coù nhieàu sai hoûng coù theå xaùc
ñònh ñöôïc nguyeân nhaân vaø khaéc
phuïc ñöôïc ngay.
Nhieàu sai hoûng coù theå ñoøi hoûi
phaûi nghieân cöùu kyõ, thaäm trí phaûi
thay ñoåi caû thieát keá/coâng thöùc,
maãu maõ saûn phaåm môùi ñaùp öùng
ñöôïc ñuùng yeâu caàu vaø qui ñònh
ñaõ ñöa ra.
Caâu hoûi 10: Trieån khai Lean
tôùi toaøn theå CBCNV?
Traû lôøi: Caên cöù vaøo noäi dung ñaõ

17. 15
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
1515
trình baøy treân lôùp baïn haõy loïc ra
nhöõng noäi dung caàn thieát vaø soaïn
thaûo 1 baøi trình baøy khoaûng 1 h
(Nhôù loàng nhöõng muïc tieâu vaø toàn
taïi hieän ñang coù taïi doanh nghieäp)
vaø thöïc hieän ñaøo taïo cho 1 ca/kíp
saûn xuaát. Baïn haõy chuïp aûnh vaø
ñöa nhieàu ví duï thöïc teá vaøo baøi
giaûng giuùp caùc hoïc vieân deã hieåu,
deã tieáp thu. Sau khoùa hoïc haõy xin yù
kieán ñoùng goùp cuûa moïi ngöôøi, neân
trieån khai Lean taïi ñôn vò ra sao vaø
baét ñaàu thöïc hieän caûi tieán.
Baøi trình baøy cho coâng nhaân seõ
khaùc so vôùi baøi trình baøy cho caùc
nhaân vieân, toå tröôûng,... Caàn coù baøi
trình baøy rieâng cho khoái saûn xuaát
vaø khoái vaên phoøng, kyõ sö.
Ñeå thöïc hieän hieäu quaû, baïn haõy
söû duïng löïc löôïng giaûng vieân noäi boä
cuûa doanh nghieäp ñeå giaûng daïy,
nhaân roäng kieán thöùc Lean cho toaøn
theå CBCNV trong doanh nghieäp.
Caâu hoûi 11: Laøm theá naøo ñeå
Lean khoâng hình thöùc?
Traû lôøi: Neáu Lean/caùc coâng cuï
cuûa Lean ñöôïc aùp duïng, luoân baùm
saùt muïc tieâu cuûa ñôn vò, giuùp ñôn
vò hoaït ñoäng hieäu quaû hôn thì seõ
khoâng hình thöùc.
Caâu hoûi 12: Taøi lieäu cuï theå
veà aùp duïng Lean taïi doanh
nghieäp?
Traû lôøi: Moät soá kinh nghieäm aùp
duïng Lean baïn coù theå xem taïi:
“Tö duy theo lean” https://docs.
google.com/file/d/0BxLWvnmXlcriQzVIRE
xmZjBReTZ2anRPYllGNnZyZw/edit.
“Nhieàu caùi choaùng veà Lean
trong moät chuyeán ñi chôi”.
http://www.quanlynangcao.
com.vn/index.php?detail=news&
viewid=35&page=6).
“Ñôn giaûn, ngaén goïn, ít laõng
phí laø phöông chaâm cuûa doanh
nghieäp baïn”.
http://www.quanlynangcao.
com.vn/index.php?detail=news&
viewid=26&page=8
“ISO thoâi chöa ñuû” http://www.
quanlynangcao.com.vn/index.php?
detail=news&viewid=73&page=1
“Baøi hoïc töø nhöõng döï aùn
Lean6sigma chöa ñaït muïc tieâu”.
http://www.quanlynangcao.
com.vn/index.php?detail=news&
viewid=50&page=4
“Lean vaø naêng löïc caïnh tranh
cuûa doanh nghieäp Vieät Nam”.
https://docs.google.com/file/d/
0BxLWvnmXlcriVW5NbFFqaTlSQ
UMzVXN5a0ZDM01Cdw/edit
“Lieäu caùc doanh nghieäp Vieät
Nam coù theå laøm ñöôïc caùi maø
doanh nghieäp Nhaät baûn ñaõ laøm”.
h t t p s : / / d o c s. g o o g l e . c o m / f i l e /
d/0BxLWvnmXlcriZVVjVTVZWV8tQmc/edit
“Naâng cao naêng suaát lao ñoäng
thoâng qua taùi cô caáu hoaït ñoäng
saûn xuaát kinh doanh”.
h t t p s : / / d o c s. g o o g l e . c o m / f i l e /
d/0BxLWvnmXlcribVF2Zzd4bFNBX28/edit
“Baùo caùo keát quaû döï aùn tieát
kieäm chi phí söû duïng nguyeân nhieân
vaät lieäu taïi doanh nghieäp”.
h t t p s : / / d o c s. g o o g l e . c o m / f i l e /
d/0BxLWvnmXlcriUkw0ZUZXRnJGcjA/edit
Caâu hoûi 13: Lean aùp duïng vaøo
con ngöôøi, thieát bò hay quaù
trình saûn xuaát - hieäu quaû naøo
cao hôn?
Traû lôøi: Lean laø 1 coâng cuï quaûn
lyù giuùp doanh nghieäp söû duïng caùc
nguoàn löïc (con ngöôøi, coâng ngheä,
thoâng tin, taøi chính, marketing,
quaûn lyù ) nhaèm thöïc hieän hieäu quaû
muïc tieâu ñaõ ñöa ra.
Con ngöôøi laø nguoàn löïc chính,
trung taâm cuûa caùc nguoàn löïc cuûa
doanh nghieäp. Neáu con ngöôøi
ñöôïc löïa choïn vaø ñaøo taïo, coù ñaày
ñuû naêng löïc, ñöôïc laøm vieäc trong
moâi tröôøng thích hôïp seõ giuùp söû
duïng hieäu quaû caùc nguoàn löïc
khaùc.
Do vaäy aùp duïng Lean laø laøm
sao giuùp con ngöôøi cuûa doanh
nghieäp coù theå phaùt trieån/saùng taïo,
thöïc hieän thaønh coâng muïc tieâu vaø
mô öôùc cuûa hoï.
Caâu hoûi 14: Nghieân cöùu veà thò
tröôøng cuûa Coâng ty neân theá
naøo?
Traû lôøi: Baïn haõy nghieân cöùu
kyõ:
Moâi tröôøng hoaït ñoäng chung
(tình hình phaùt trieån kinh teá xaõ
hoäi, daân soá, tình hình chính trò vaø
phaùp luaät, kyõ thuaät vaø coâng ngheä,
toaøn caàu hoùa, tình hình vaên hoùa
xaõ hoäi),
Moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa
ngaønh (aùp löïc cuûa ngöôøi mua,
ngöôøi baùn, nhöõng ngöôøi môùi gia
nhaäp, caùc saûn phaåm thay theá,
cöôøng ñoä caïnh tranh) vaø xaùc ñònh
ra nhöõng cô hoäi vaø thaùch thöùc cho
hoaït ñoäng SXKD.
Nghieân cöùu hoaït ñoäng cuûa caùc
ñoái thuû caïnh tranh vaø baûn thaân
doanh nghieäp, phaân tích SWOT
(ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi vaø
thaùch thöùc) seõ giuùp ñöa ra nhöõng
giaûi phaùp thích hôïp, giuùp HBC coù
theå löïa choïn ñöôïc ñuùng thò tröôøng
vaø nhöõng giaûi phaùp ñaùp öùng nhu caàu
cuûa thò tröôøng vaø khaùch haøng.
Caâu hoûi 15: Keá hoaïch saûn
xuaát (KHSX) thay ñoåi nhieàu
thì toàn kho toái thieåu coù taêng
giaûm theo khoâng?

18. 16
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
Traû lôøi: Ñeå ñaûm baûo saûn xuaát
an toaøn: khi KHSX hay thay ñoåi
buoäc toàn kho toái thieåu phaûi taêng
ñeå ñaùp öùng caùc yeâu caàu cuûa saûn
xuaát.
KHSX oån ñònh, ít thay ñoåi laø
1 yeáu toá quan troïng giuùp giaûm
haïn möùc toàn kho toái thieåu, naâng
cao hieäu quaû SXKD cuûa doanh
nghieäp.
Ñeå KHSX ít thay ñoåi baïn neân
baùm saùt thò tröôøng vaø khaùch haøng
ñeå döï baùo vaø xaây döïng keá hoaïch
tieâu thuï hôïp lyù. Veà baûn chaát: toaøn
boä hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp
laø phuïc vuï thò tröôøng vaø khaùch
haøng.
Doanh nghieäp coù theå xaây döïng
1 nhoùm, ñaïi dieän cho tieâu thuï, saûn
xuaát, kyõ thuaät, baûo döôõng, haäu caàn
- nhoùm seõ hoïp ñònh kyø vaø ñöa ra,
ñieàu chænh KHSX hôïp lyù nhaát, haïn
cheá thay ñoåi vaø giuùp caùc ñôn vò coù
ñuû thôøi gian ñeå thay ñoåi kòp thôøi,
naâng cao hieäu quaû SXKD.
Caâu hoûi 16: Giaûm laõng phí
theo Lean coù laøm giaûm chaát
löôïng saûn phaåm? Möùc toái öu
neân theá naøo?
Traû lôøi: Lean laø giuùp giaûm caùc
laõng phí, caùc tieâu hao - töùc haïn cheá
söû duïng caùc nguoàn löïc vöôït quaù
so vôùi yeâu caàu, taêng hieäu quaû caùc
nguoàn löïc.
Do vaäy aùp duïng Lean khoâng
theå vaø khoâng ñöôïc pheùp laøm giaûm
chaát löôïng saûn phaåm/dòch vuï cuûa
doanh nghieäp.
Lean luùc ñaàu coù theå aùp duïng
trong quaûn lyù saûn xuaát, caûi tieán
daàn daàn, sau ñoù coù theå môû roäng
aùp duïng toaøn doanh nghieäp hay
cho coâng taùc quaûn lyù khaùc nhö
quaûn lyù taøi chính, nhaân söï, thoâng
tin, ñònh höôùng chieán löôïc... töùc laø
ngaøy caøng saâu daàn.
Baïn coù theå so saùnh hieäu quaû
hoaït ñoäng cuûa ñôn vò vôùi caùc
doanh nghieäp cuøng ngaønh ôû trong
nöôùc vaø quoác teá ñeå xem xeùt caùc
chæ tieâu kinh teá kyõ thuaät hay möùc
ñoä hieäu quaû vaø tìm caùch aùp duïng,
môû roäng qui moâ vaø phaïm vi aùp
duïng Lean.
Caâu hoûi 17: Lean coù theå aùp
duïng taïi 1 phaân xöôûng?
Traû lôøi: Coù. Nhöõng nguyeân
taéc cuûa Lean coù theå aùp duïng ôû
baát cöù ñôn vò naøo, qui moâ naøo,
doanh nghieäp saûn xuaát hay kinh
doanh, dòch vuï, phoøng ban hay
phaân xöôûng.
Giôùi thieäu
Caùc khoùa huaán luyeän veà caûi
tieán hieäu naêng thoâng qua caùc
coâng cuï vaø phöông phaùp tieân tieán
nhaát.
TPM - 01 Höôùng daãn trieån khai
Heä thoáng Baûo trì Naêng suaát Toaøn
dieän
( T P M : T o t a l P r o d u c t i v e
Maintenance), 02 ngaøy, ñoái töôïng:
taát caû.
LEAN - 01 Nhaän thöùc vaø thöïc
haønh Heä thoáng saûn xuaát tinh goïn
LEAN.
(Daønh cho quaûn lyù vaø ñieàu haønh),
02 ngaøy, ñoái töôïng: laõnh ñaïo.
6SIGMA-01 Six Sigma cho
laõnh ñaïo (Six Sigma for champion);
02 ngaøy, ñoái töôïng: laõnh ñaïo
LSS-01 Giôùi thieäu Caûi tieán lieân
tuïc/höôùng daãn caùch thöùc keát hôïp
LEAN vaø SIX SIGMA trong quaù
trình caûi tieán, 01 ngaøy, ñoái töôïng:
laõnh ñaïo.
LSS-02 Ñai traéng/White Belt -
Nhaän thöùc vaø thöïc haønh caûi tieán
lieân tuïc vôùi LEAN SIX SIGMA, 03
ngaøy, ñoái töôïng: taát caû.
Ltools-01 Höôùng daãn thöïc haønh
LEAN TOOLS - Sô ñoà chuoãi giaù trò/
Value Stream Mapping, 02 ngaøy,
ñoái töôïng: taát caû.
SSTools-01 Höôùng daãn söû duïng
MINITAB phaân tích vaø kieåm soaùt
döõ lieäu, 02 ngaøy,ñoái töôïng: taát caû.
6SIGMA-02 Ñai xanh SIX SIGMA /
Green Belt SIX SIGMA DMAIC, 08
ngaøy, ñoái töôïng ngöôøi ñaõ coù chöùng
chæ White belt; 10 ngaøy cho ngöôøi
hoïc töø ñaàu.
LEAN-02 Chuyeân gia trieån khai
LEAN - LEAN Implementer 06
ngaøy cho ngöôøi ñaõ coù White belt,
08 ngaøy cho ngöôøi hoïc töø ñaàu.
Coâng ty CP Tö vaán Caûi tieán
Lieân tuïc- CiCC ñaõ vaø ñang giuùp
khaùch haøng cuûa mình taêng haøng
trieäu USD lôïi nhuaän baèng caùch tö
vaán/huaán luyeän aùp duïng trieån khai
caùc goùi giaûi phaùp toång theå veà caûi
tieán naêng suaát chaát löôïng.
CiCC laø ñôn vò daãn ñaàu trong
lónh vöïc tö vaán vaø huaán luyeän coù
lieân quan ñeán caûi tieán hieäu naêng
vaø söï phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa caùc
chuaån möïc. CiCC ñaõ hoã trôï haøng
traêm khaùch haøng laø caùc toå chöùc/
doanh nghieäp naâng cao hieäu quaû
vaø hieäu löïc trong quaù trình tích
hôïp moïi nguoàn löïc noäi boä vaø thöïc
haønh caûi tieán hieäu naêng nhaèm ñaït
ñöôïc caùc muïc tieâu chieán löôïc cuûa
toå chöùc.
Thoâng qua naêng löïc vaø quaù
trình trieån khai, CiCC seõ chuyeån
giao raát nhieàu caùc kyõ naêng vaø
kieán thöùc caàn thieát, luoân ñaùp
öùng vöôït qua moïi mong ñôïi cuûa
khaùch haøng. CiCC tö tin khaúng
ñònh, khaùch haøng seõ nhaän ñöôïc
caùc giaù trò lôùn hôn raát nhieàu so
vôùi giaù trò ñaàu tö trong ngaén haïn
vaø daøi haïn.

19. 17
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
Töø vieát taét:
Industrial Engineering: IE
Industrial and Systems
Engineering: ISE
1. Taïi sao IE nhaán maïnh
tính heä thoáng?
Coù moät thöïc teá laø ngaønh IE taïi
Myõ trong nhöõng naêm gaàn ñaây baét
ñaàu chuyeån höôùng sang tính heä
thoáng vaø dòch vuï, nhaán maïnh vaøo
vieäc thieát keá caùc heä thoáng (systems
design). Vì heä thoáng saûn xuaát hieän
ñaïi goàm nhieàu yeáu toá töông taùc
vôùi nhau vaø laøm vieäc cuøng nhau.
Kinh nghieäm cho thaáy thay ñoåi moät
thaønh phaàn khoâng hieäu quaû cho
toaøn heä thoáng. Do vaäy, caùc kyõ sö
IE ñöôïc nhaán maïnh vaøo phaân tích
caùc heä thoáng vaø thieát keá (systems
analysis and design).
Taïi Vieät Nam, neàn coâng nghieäp
coøn “sô khai”. Raát caàn moät ngöôøi
Kyõ sö coù theå naém baét caùch thöùc
vaän haønh cuûa heä thoáng ñeå coù theå
“chöõa” khi noù ñoå beänh.
2. Kyõ sö coâng nghieäp
chæ ñôn thuaàn laø “coâng
nghieäp”?
ÔÛ nôi naøo coù caùc heä thoáng saûn
xuaát (coù dòch vuï, coù saûn xuaát ra
saûn phaåm) thì nôi aáy caùc phöông
phaùp luaän cuûa IE coù ñaát duïng voõ.
Theo nghóa ñoù, tính töø “industrial”
neân ñöôïc dòch ra laø “industrious”,
noùi ñeán moät quaù trình ñöôïc hình
thaønh vôùi söï kheùo leùo vaø caån troïng.
ÔÛ nhieàu boä moân (treân theá giôùi), IE
coøn ñöôïc goïi laø ISE. Boä moân chuùng
ta ñöôïc goïi theo caùch naøy.
3. IE ñöôïc xem laø ngaønh
Kyõ thuaät nhö theá naøo?
Ngöôøi kyõ sö noùi chung seõ laøm
coâng vieäc phaân tích vaø thieát keá caùc
heä thoáng. Kyõ sö ñieän seõ laøm vieäc
vôùi caùc heä thoáng ñieän, KS cô khí
laøm vieäc vôùi caùc heä thoáng Cô khí..
vv…Kyõ sö coâng nghieäp seõ laøm
vieäc vôùi caùc heä thoáng saûn xuaát
(production systems). Noùi chung,
phaàn kyõ thuaät cuûa IE laø maûng öùng
duïng khoa hoïc vaø toaùn hoïc ñeå
phaùt trieån caùc loaïi saûn phaâm vaø
dòch vuï nhaèm muïc ñích phuïc vuï
cho con ngöôøi. IE ñaët troïng taâm
vaøo “caùch thöùc” (way) maø caùc saûn
phaåm vaø dòch vuï ñöôïc laøm ra, aùp
duïng caùc caùch gioáng nhau ñeå taïo
ra saûn phaåm/dòch vuï vôùi cuøng muïc
ñích. Ñöùng döôùi goùc ñoä naøy, ngöôøi
kyõ sö IE coù theå khoâng tröïc tieáp taïo
ra saûn phaåm maø ñoùng vai troø hoã
trôï hoaëc moät xaùc ñònh caùch thöùc
mang tính kinh teá coù theå coù cho
saûn phaåm/dòch vuï.
4. Ñieàu gì khieán IE khaùc
vôùi caùc ngaønh kyõ thuaät
khaùc?
Veà cô baûn, IE khoâng coù moät
“boä khung söôøn” khoa hoïc cô baûn
nhö cô hoïc, hoùa hoïc hay ñieän töû.
Hôn nöõa, bôûi vì moät yeáu toá chính
yeáu trong baát kyø heä thoáng saûn xuaát
naøo ñoù laø con ngöôøi, IE coù yeáu toá
con ngöôøi trong ñoù. Coù theå noùi,
chính ñieàu naøy taïo ra söï khaùc bieät
caên baûn. Taïi ñaïi hoïc bang North
Carolina, khía caïnh con ngöôøi coøn
ñöôïc goïi laø ergonomics, maëc duø ôû
caùc nôi khaùc, noù ñöôïc goïi laø caùc
yeáu toá con ngöôøi (human factors).
Moät söï khaùc bieät tinh teá khaùc giöõa
IE vaø caùc ngaønh kyõ thuaät khaùc ñoù
laø IE nhaán maïnh vaøo toaùn rôøi raïc.
IE xöû lyù caùc heä thoáng maø caùc thoâng
soá cuûa noù ñöôïc ño ñaïc moät caùch
rôøi raïc thay vì lieân tuïc.
5. Khoa hoïc neàn taûng cho
IE laø gì?
Bôûi vì IE laøm vieäc vôùi “caùch
thöùc” maø ñoái töôïng naøo ñoù ñöôïc
thöïc hieän, caùc coâng cuï cuûa IE
nhaán maïnh tôùi “caùc phöông thöùc”
ñeå hieåu caùc heä thoáng. Caùc ngaønh
khoa hoïc cô sôû ta ñeà caäp ñeán ñoù
laø toaùn hoïc, thoáng keâ vaø khoa hoïc
maùy tính. Ñaëc tính cuûa heä thoáng
vì vaäy seõ söû duïng caùc phöông
thöùc vaø moâ hình toaùn, thoáng keâ,
maùy tính, daãn tôùi vieäc xuaát hieän
caùc coâng cuï IE nhö toái öu hoùa,
caùc quaù trình ngaãu nhieân vaø moâ
phoûng. Caùc moân hoïc cuûa ngaønh
IE söû duïng caùc neàn khoa hoïc vaø
caùc coâng cuï IE nhö treân ñeå giuùp
sinh vieân hieåu ñöôïc caùc yeáu toá
saûn xuaát truyeàn thoáng nhö phaân
tích kinh teá, hoaïch ñònh saûn xuaát,
thieát keá vò trí thieát bò, heä thoáng naâng
chuyeån, caùc quaù trình vaø heä thoáng
saûn xuaát, thieát keá coâng vieäc, hoã trôï
ra quyeát ñònh, döï baùo trong coâng
nghieäp, quaûn lyù logistics, chuoãi
cung öùng…
6. Taïi sao thoáng keâ laïi
quan troïng trong ngaønh
IE?
Taát caû kyõ sö IE phaûi laáy ít nhaát
moät moân hoïc xaùc suaát vaø moät moân
thoáng keâ. (Taïi tröôøng ta, hai moân
Giôùi thieäu veà ngaønh ISE

20. 18
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
naøy goäp chung). Ñaây laø moân tieân
quyeát cuûa KSCL, Moâ phoûng vaø
caùc quaù trình ngaãu nhieân (vaän truø
II). Hôn nöõa, caùc moân hoïc truyeàn
thoáng ñeàu caàn caùc moâ hình thoáng
keâ vaø thu thaäp döõ lieäu ñeå tìm hieåu
caùc heä thoáng.
Nhö vaäy, toùm laïi, Kyõ thuaät coâng
nghieäp hay Kyõ thuaät heä thoáng coâng
nghieäp laø gì?
IE lieân quan ñeán thieát keá caùc heä
thoáng saûn xuaát vaø dòch vuï. KS IE
phaân tích vaø chæ roõ ra caùc yeáu toá
tích hôïp cuûa con ngöôøi, maùy moùc
vaø caùc phöông tieän khaùc nhaèm taïo
ra heä thoáng hieäu quaû vaø coù naêng
suaát cao.
7. Kinh nghieäm hoïc taäp
taïi tröôøng ñaïi hoïc
Thaùi ñoä hoïc taäp Hoïc vì ñieåm/
hoïc vì kieán thöùc: khoái löôïng hoïc
& toå chöùc sao cho khoa hoïc.
• Thaùi ñoä hoïc laø moät phaàn quan
troïng theå hieän moái quan taâm cuûa
sinh vieân ñoái vôùi ngaønh hoïc vaø
choïn löïa ngaønh ngheà töông lai.
Baïn khoâng xaùc ñònh cho mình
moät muïc ñích vaø thaùi ñoä nghieâm
tuùc, baïn seõ gaëp nhieàu gian nan
ñeå toàn taïi taïi tröôøng cho duø baïn
hoïc ngaønh naøo ñi nöõa chöù khoâng
rieâng gì IE.
• Phaûi thöøa nhaän raèng, quan
ñieåm hoïc vì ñieåm ñang chieám öu
theá hôn so vôùi quan ñieåm hoïc vì
kieán thöùc. Chính baïn phaûi toå chöùc
vaø saép xeáp sao cho coù theå caân
baèng vaø gaët haùi thaønh quaû nhö yù
trong söùc mình. Cuï theå, hai caùch
thöùc hoïc naøy cuõng seõ vaïch ra cho
baïn neân caân ñoái khoâi löôïng ñaàu tö
cho töøng moân hoïc vaø toå chöùc thôøi
gian hoïc (caù nhaân vaø nhoùm).
• Khoâng ai coù theå giuùp baïn
neáu baïn khoâng töï tröôûng thaønh.
Phöông phaùp toå chöùc hoïc taäp.
Toá chaát naøo caàn thieát ñeå hoïc taäp
cuõng nhö laøm vieäc nhoùm: Team
Leader <> Members; Problems
<> Members.
• Hoïc nhoùm laø moät vuõ khí lôïi
haïi khi baïn bieát ñieàu khieån noù, neáu
khoâng noù seõ haïi baïn.
• Thaùi ñoä nghieâm tuùc, toân troïng
vaø nhieät tình laø ñieàu kieän caàn.
• Baïn neân ñöa ra nhöõng noäi qui
cho nhoùm ñeå nhoùm coù theå hoaït
ñoäng hieäu quaû.
• Nhoùm tröôûng coù theå thay ñoåi
luaân phieân, nhöng coát yeáu laø anh
ta laø ngöôøi ôû vò trí phaûi nghó caùch
nhoùm hoaït ñoäng toát theo nhö muïc
ñích ñeà ra cho caû nhoùm, anh khoâng
phaûi ngöôøi ra leänh hoaëc höôûng thuï
caûm giaùc aên treân ngoài troác.
• Caùc thaønh vieân neáu khoâng
tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng chung
taát yeáu seõ laøm hao moøn phaåm chaát
quí giaù, ñoù laø vinh döï ñöôïc phuïc
vuï cho nhoùm. Ñoù laø moái quan heä
voâ hình 2 chieàu, baïn coáng hieán toát,
nhoùm seõ toát. Khi nhoùm toát, baïn seõ
thöøa höôûng ñöôïc nhöõng lôïi ích lôùn
lao töø noù maø neáu baïn laøm ñôn ñoäc
ít khi maø coù ñöôïc.
• Baïn khoâng theå soáng maõi hoaøi
trong nhoùm. Nhoùm laø nôi giuùp baïn
chia seû yù töôûng, tìm kieám caûm
höùng, nieàm ñam meâ. Baïn caàn moät
khoâng gian töï hoïc cho rieâng mình
ñeå töï phaùt trieån kyõ naêng khaùc cuûa
baûn thaân.
• Nhoùm khoâng phaûi nôi ñeå boøn
ruùt yù töôûng hoaëc sao cheùp vì muïc
ñích vuï lôïi naøo khaùc. Coù theå raèng,
baïn seõ bieán mình thaønh moät hình
aûnh döôùi möùc taàm thöôøng neáu baïn
ñeo ñuoåi nhieàu toan tính coù lôïi
tröôùc maét cho mình quaù nhieàu.
8. Vieäc laøm cuûa chuùng ta
Coù theå noùi moät caâu noùi chaân
tình raèng: Choã naøo caàn con ngöôøi,
choã ñoù caàn chuùng ta. Chuùng ta chæ
thaát nghieäp chæ khi:
8.1-Chuùng ta quaù löôøi ñeå laøm
moät coâng vieäc ñuùng nghóa.
8.2- Hoaëc Caùc heä thoáng xung
quanh chuùng ta hoaøn toaøn do
robot kieåm soaùt vaø vaän haønh.
Ngheà nghieäp töông lai cuûa KS
IE ña daïng. Baïn coù theå apply vaøo
nhöõngvòtrímaøbaïnñaõñöôïcñaøotaïo.
Coù baïn seõ noùi: ngaønh IE khoâng
haáp daãn nhaø tuyeån duïng. Caùc baïn
seõ khoù kieám vieäc laøm. Khoâng thaáy
nhaø tuyeån duïng naøo ñaêng tuyeån
KS IE caû, neáu coù thì laø QLCN.
Haõy thöïc teá:
• Nhö chuùng toâi ñaõ noùi, neàn
coâng nghieäp vaø dòch vuï chuùng ta
coøn ôû giai ñoaïn “môùi”. Nghóa laø
ñaàu mình chaân tay chöa cöùng caùp
vaø môùi taäp teãnh. Chöa theå chaïy.
Vaø ñieàu quan troïng thöïc teá laø, hoï
coù theå chöa bieát hoï caàn gì vaø caàn
laøm theá naøo ñeå hoï toát hôn? (Môû
ngoaëc choã naøy, baïn coù theå maéc
sai laàm nhieàu laàn vaø seõ trôû neân toát

21. 19
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
hôn. Tuy nhieân, moät doanh nghieäp
khoâng theå saûn xuaát loã vaøi ñôït haøng
roài hy voïng seõ coù lôïi nhuaän cao
vaøo ñôït tôùi).
• Ñeå chaïy ñöôïc, caàn chuùt thôøi
gian ñeå lôùn leân vaø tích luõy.
• Ngaønh chuùng ta cung caáp
cho caùc baïn coâng cuï vaø cô hoäi ñeå
giuùp cho heä thoáng lôùn hôn ngoaøi
kia cöùng caùp hôn vaø tröôûng thaønh
hôn. Theo moät caùch hieåu khaùc,
noù laø moät moái quan heä hai maët
coù lôïi cho taàm vó moâ lôùn hôn moät
nhoùm hoïc.
• Chuùng ta seõ noùi veà ñieàu
chuùng ta laøm ñöôïc. Caùc baïn cuõng
noùi veà ñieàu baïn coù theå coáng hieán
ñöôïc. Moãi ngöôøi seõ noùi vaø laøm
nhöõng ñieàu mình coù theå tham gia
ñöôïc. Xaõ hoäi seõ taát bieát.
• Caâu hoûi thöôøng hay ñaët ra
cuûa moät soá baïn ñang hoïc laø: baïn
lôõ choïn hoaëc khoâng bieát hoïc ngaønh
naøy ra laøm gì, thaäm chí do “tröôøng
thi ñöa ñaåy”. Baïn khoâng phaûi laø
sinh vieân duy nhaát (thuoäc ngaønh
IE) ñaët caâu hoûi naøy. Haõy thöû hoûi
nhieàu baïn khaùc toát nghieäp ôû ngaønh
khaùc nhö Coâng ngheä Hoaù, Cô Khí,
Quaûn lyù coâng nghieäp hay Xaây döïng
thöû xem. Hoï cuõng seõ coù nhöõng lo
laéng nhö baïn. Moät khaû naêng toài teä
nhaát khi baïn toát nghieäp ra tröôøng
laø khoâng coù moät coâng ty naøo tuyeån
duïng baïn vaø baïn seõ phaûi cheát vì lo
laéng vaø buoàn khoå. Chuùng toâi cho
raèng baïn seõ gaëp ñieàu toài teä hôn
nhieàu so vôùi khaû naêng toài teä nhaát
ôû treân, ñoù laø baïn seõ quanh quaån
(ñeán aùm aûnh) trong ñaàu veà moái
lo ngheà nghieäp maø baïn haõy coøn
raát xa ñeå ñoái maët. Caùc moân hoïc,
caùc kyø thi vaø caùc moái quan heä caù
nhaân seõ haï guïc baïn tröôùc khi baïn
coù nhieàu thôøi gian ñeå than vaõn veà
söï choïn löïa ngaønh ngheà cuûa baïn.
KS IE coù theå coâng taùc vò trí:
• Kyõ sö döï aùn: laäp, ñieàu ñoä,
kieåm soaùt keá hoaïch döï aùn.
• Kyõ sö coâng ngheä (process
engineer), kyõ sö nhaø maùy (factory
engineer) teân goïi khaùc cuûa KS
IE. Caùc coâng vieäc coù theå tham gia
tuyø theo phoøng ban, caùc coâng ty
ña quoác gia ñeàu coù phoøng IE vôùi
nhieäm vuï tham gia vaøo thieát keá
hoaëc taùi thieát keá, quaûn lyù vaø taùc
nghieäp hoaëc caûi tieán heä thoáng saûn
xuaát & dòch vuï.
• Quaûn ñoác nhaø maùy/ giaùm saùt
saûn xuaát: ñieàu haønh & toå chöùc saûn
xuaát ñaùp öùng muïc tieâu saûn xuaát
nhaø maùy.
• Kyõ sö chaát löôïng: tham gia
thieát keá heä thoáng chaát löôïng (eg,
ISO) vaø kieåm tra chaát löôïng saûn
phaåm (eg. Laøm QC).
• Tham gia thieát keá vaø vaän
haønh heä thoáng tieân tieán nhö ERP,
Lean.
• Caùc vò trí lieân quan ñeán quaûn
lyù, ñieàu haønh, hoaïch ñònh vaø ñieàu
ñoä, baûo trì vaø baûo döôõng, quaûn lyù
vaät tö toàn kho, thöïc hieän caùc döï
aùn noäi boä hoã trôï quaûn lyù caáp cao
trong vieäc ra quyeát ñònh heä thoáng
saûn xuaát/dòch vuï….
• Caùc boä phaän logistics/quaûn
lyù chuoãi cung öùng (Supply chain
management).
• Caùc cô quan chính phuû veà
keá hoaïch ñaàu tö/xaây döïng/coâng
chaùnh/theå thao/chính saùch coâng/
noâng nghieäp vaø coâng nghieäp/giaùo
duïc vaø ñaøo taïo.
• Caùc cô quan y teá: tham gia
vaøo caùc lónh vöïc chaêm soùc söùc
khoûe (health care management)
Kyõ naêng cuûa baïn hay kieán thöùc
chuyeân moân quan troïng hôn?
Moùn naøo cuõng quan troïng vaø hoã
trôï laãn nhau. Tieáng Anh toát khoâng
chæ giuùp baïn hoïc toát vaø taêng toác
khi tieáp thu kieán thöùc chuyeân moân
maø coøn giuùp cho baïn tìm vieäc haáp
daãn.
• Kyõ naêng: giao tieáp, maùy tính,
tieáng anh.
• Chuyeân moân: kieán thöùc
chuyeân ngaønh ñeå giaûi quyeát vaán
ñeà thöïc teá.
Nguoàn: ISE Group’s Blog

22. 20
KINH NGHIEÄM QUAÛN LYÙ
Ph ö ô n g p h a ù p c a û i t i e á n
“Improvement Kata” thaùch
thöùc caùch suy nghó caûi tieán truyeàn
thoáng…”khoâng coù keá hoaïch naøo
bao truøm toaøn boä moïi thöù, vaø ñieàu
ñoù laø ñuùng”!
Improvement Kata laø hình
maãu neàn taûng cuûa Toyota trong
vieäc hoïc hoûi ñeå caûi tieán, thích öùng
vaø ñoåi môùi. Ñoù chính laø phöông
phaùp ñöa Toyota tieán leân ñaït ñöôïc
nhöõng caáp ñoä cao hôn cuûa hieäu
quaû kinh doanh cuøng luùc gia taêng
kieán thöùc nhaân söï cuûa hoï trong
suoát tieán trình naøy. Improvement
Kata, trong ñoù bao goàm PDCA cuûa
Edward Deming - Leân keá hoaïch
(Plan), Thöïc hieän (Do), Kieåm tra
(Check), Ñieàu chænh (Adjust) (tröôùc
ñaây laø Haønh ñoäng - Action), laø ñònh
höôùng coâng vieäc theo muïc tieâu.
Baïn hoaøn toaøn ñöôïc daãn daét bôûi
vieäc baïn muoán ôû ñaâu chöù khoâng
phuï thuoäc vaøo vieäc hieän taïi baïn
ñang ôû ñaâu. Kata laø töø coù nguoàn
goác töø Nhaät Baûn nghóa laø “caùch
laøm”. Moät Kata laø moät hình maãu maø
baïn caàn thöïc haønh ñeå hoïc vaø trao
doài kyõ naêng. Söï caûi tieán lieân tuïc
mang tính oån ñònh vaø chính thoáng
laø moät kyõ naêng caàn phaûi hoïc hoûi.
Phöông phaùp tieáp caän
hieän taïi (kieåu cuõ)
Trong “theá giôùi caûi tieán” hieän
nay, chuùng ta ñeàu bò bao vaây bôûi
nhieàu vaán ñeà, laõng phí quaù trình vaø
caùc cô hoäi caûi tieán. Döïa treân kieán
thöùc, kinh nghieäm vaø xu höôùng,
chuùng ta nhìn thaáy moät nhoùm
nhieàu vaán ñeà/ cô hoäi. Chuùng ta
chæ thaáy ñöôïc nhöõng cô hoäi naèm
trong giôùi haïn hieän taïi, maø khoâng
nhìn thaáy taát caû caùc cô hoäi. Chuùng
ta baét ñaàu lao vaøo giaûi quyeát caùc
vaán ñeà naøy, vì sao? Bôûi vì chuùng
quaù quen thuoäc, chuùng naèm trong
giôùi haïn hieåu bieát hieän taïi cuûa
chuùng ta.
Bieåu ñoà beân döôùi(*)
theå hieän cho
tình huoáng phía treân - caùch tieáp
caän hieän taïi cuûa chuùng ta. Caùc daáu
chaám ñen laø taát caû caùc vaán ñeà, caùc
cô hoäi vaø laõng phí quaù trình. Chuùng
ta laø daáu cheùo maøu ñoû naèm chính
giöõa, giôùi haïn kieán thöùc hieän taïi
cuûa chuùng ta laø ñöôøng maøu ñoû -
chuùng ta chæ nhìn thaáy nhöõng vaán
ñeà trong phaïm vi ñöôøng maøu ñoû
naøy. Chuùng ta baét ñaàu giaûi quyeát
caùc daáu chaám ñoû/ñen theo höôùng
cuûa muõi teân maøu xanh ñaäm. Taïi
sao laïi ñi theo höôùng naøy? Bôûi vì
chuùng ta thöïc söï ñaõ bieát roõ caùch
giaûi quyeát caùc vaán ñeà ñoù, chuùng ta
caûm thaáy thoaûi maùi khi thöïc hieän
chuùng. Chuùng ta ñang thöïc hieän
vieäc xöû lyù caùc söï coá. Xöû lyù söï coá
laø ñoái phoù laïi vôùi nhöõng ñieàu baát
thöôøng, coá gaéng choáng laïi caùc söï
kieän coù tính ngaãu nhieân, vieäc maø
baïn nghó mình caàn phaûi laøm ñôn
giaûn chæ vì “ñieàu ñoù ñaõ xaûy ra”.
Vaán ñeà cô baûn cuûa phöông
phaùp tieáp caän hieän taïi laø caùc haønh
ñoäng caûi tieán cuûa baïn coù theå seõ
khoâng phuø hôïp vôùi ñònh höôùng
kinh doanh. Caùc haønh ñoäng caûi
tieán coù theå khoâng thaät söï caûi thieän
ñöôïc hieäu quaû veà chaát löôïng, naêng
suaát hoaëc an toaøn. Noù coù theå loaïi
boû moät nhaân toá cuûa moät trong baûy
hình thaùi cuûa laõng phí quaù trình,
nhöng coù theå khoâng coù thay ñoåi
naøo ñeán lôïi nhuaän coát yeáu cuûa hoaït
ñoäng kinh doanh. Vì vaäy, doanh
nghieäp seõ khoâng thu ñöôïc lôïi ích gì
töø caùc haønh ñoäng naøy cuûa baïn.
Improvement Kata
Improvement Kata laø phöông
phaùp tieáp caän khaùc theo 2 caùch
chính:
Ñaàu tieân, baïn baét ñaàu khoâng
phaûi baèng vieäc xaùc ñònh caùc vaán
ñeà, laõng phí vaø caùc cô hoäi caûi tieán.
Baïn baét ñaàu baèng vieäc xaùc ñònh
raát roõ raøng veà ñieàu maø baïn MONG
MUOÁN. Vaø ñieàu MONG MUOÁN naøy
phaûi phuø hôïp vôùi toaøn boä caùc muïc
tieâu kinh doanh. Baïn trôû neân hoaøn
toaøn roõ raøng vôùi tình traïng mong
muoán naøy, vaø khi naøo baïn muoán
ñaït ñöôïc ñieàu ñoù. Tieáp ñeán baïn seõ
baét ñaàu nhaän daïng tình hình hieän
taïi nhöng chæ taäp trung vaøo caùc chi
tieát caàn thieát ñeå baïn coù theå baét ñaàu,
ñeå baïn thöïc hieän böôùc ñi ñaàu tieân
höôùng veà tình traïng mong muoán.
Söï khaùc bieät chuû yeáu thöù hai
theo Improvement Kata laø baét ñaàu
ngay laäp töùc, tieán haønh böôùc ñaàu
tieân höôùng thaúng veà muïc tieâu mong
muoán. KHOÂNG CAÀN phaûi tieâu toán
nhieàu ngaøy ñeå leân keá hoaïch cho
vieäc baïn seõ laøm caùch naøo ñeå ñaït
ñöôïc ñieàu mình MUOÁN töø nhöõng
caùi maø mình ÑANG COÙ.
Theo caùch tieáp caän naøy, moät
khi baïn vöôït quaù giôùi haïn kieán
thöùc hieän taïi, baïn caàn phaûi coù
coâng cuï ñeå giuùp baïn tieán leân phía
tröôùc nhaèm ñaït tôùi ñöôïc tình traïng
mong muoán. Coâng cuï naøy goïi laø
PDCA .
Bieåu ñoà beân döôùi duøng ñeå minh
hoïa phöông phaùp Improvement
Kata. Ñaàu tieân baïn caàn phaûi raát roõ
Improvement Kata
Phöông phaùp caûi tieán lieân tuïc theo Improvement Kata - Moät
phöông phaùp tieáp caän môùi meû vaø thaùch thöùc cho vieäc caûi tieán
hieäu quaû kinh doanh.
Hình 1: Phöông phaùp tieáp caän hieän nay