Kredietverlening aan ondernemingen website mei 2018

1. Kredietverlening aan ondernemingen –
recente evolutie
update mei 2018
www.financieringvanondernemingen.be
Update mei 2018 1

2. De Belgische economie is en blijft ondersteund door
Belgische banksector
Klantensegmenten Kredietverlening door de Belgische banksector aan de Belgische klanten (volgens
economische sectoren; inclusief geëffectiseerde kredietvolumes; uitsluitend niet-bancaire en
niet-financiële klanten) (1)
Eind december 2007
(uitstaande
kredietomloop, in
miljoen EUR)
Eind maart 2018
(uitstaande
kredietomloop, in
miljoen EUR)
Toename kredietomloop over periode december
2007 tot maart 2018
In miljoen EUR In %
Kredieten aan Belgische
gezinnen 138.129 216.299 + 78.170 + 56,6
Kredieten aan Belgische
niet-financiële
vennootschappen 97.361 134.107 + 36.746 + 37,7
Kredieten aan de Belgische
overheden 69.386 71.383 + 1.997 + 2,9
Totaal kredieten aan
Belgische klanten
304.876 421.789 + 116.913 + 38.3
.
Bron : berekeningen Febelfin op gegevens van de NBB.
1) Voor de kredieten aan gezinnen en ondernemingen, betreft het de opgenomen bedragen van uitbetalingskredieten. Voor de kredieten aan de
overheden gaat het om de financiering in de vorm van schuldtitels uitgegeven door de overheden, en om opgenomen uitbetalingskredieten.
Update mei 2018 2

3. Update mei 2018 3
Deze presentatie tracht enkele kerncijfers inzake
ondernemingskrediet te bundelen om zo evoluties te kunnen
analyseren en op te volgen.
Hiervoor wordt gebruik gemaakt van verschillende bronnen.
Naast cijfers die de Nationale Bank van België ter beschikking
stelt (CKO en Schema A), wordt ook gekeken naar de
resultaten van de Kredietbarometer van Febelfin.
De bron staat telkens duidelijk vermeld onderaan de slide.
Hoewel deze bronnen elk heel valabel en relevant zijn
kunnen deze niet rechtstreeks met elkaar vergeleken
worden daar de data toch verschillend zijn.

4. 4
Bron : Kredietbarometer Febelfin
Het uitstaande bedrag aan ondernemingskredieten klimt in het vierde
trimester van 2017 naar een nieuw hoogtepunt van 147,7 miljard EUR. Op
jaarbasis betekent dit een stijging van 5,2%.
Update mei 2018

5. Evolutie van de kredietverlening aan niet-financiële
ondernemingen volgens looptijd van het krediet
5
Bron: Schema A – NBB (breuklijn december 2014 wegens overgang naar ESR 2010)
Update mei 2018
Kredietverlening aan niet-
financiële ondernemingen
volgens looptijd van het krediet
(uitstaand bedrag in miljoen
euro)
december
2014
maart
2017
maart
2018
Groei over 1
jaar (in % op
basis van
effectieve
kredietstromen)
Aandeel in totale
kredietomloop
aan
ondernemingen
(in %)
Kredieten op korte termijn (<1 jaar)
31.360 32.485 34.137 + 6,1 25,4
Kredieten op middellange termijn
(1 jaar < originele looptijd ≤ 5 jaar) 15.035 17.210 18.728 + 8,1 14,0
Kredieten op lange termijn
(> 5 jaar)
65.294 75.219 81.243 + 6,0 60,6
Het aandeel van kredieten op lange termijn wordt steeds groter. De ondernemingen
trachten namelijk de lage rente op ondernemingskredieten voor een langere periode vast
te leggen. Hierdoor is er minder “rotatie” in het kredietvolume en kan de totale
kredietomloop nog steeds stijgen, ook al matigt de kredietproductie.

6. Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen
(CKO) – NBB (breuklijn december 2012 wegens
oprichting CKO2)
N.B. Bovenstaande tabel bevat enkel de kredieten
die aan één van de categorieën (Micro, Kleine,
Middelgrote, Grote ondernemingen) konden
worden toegewezen. Hierdoor komt het totaal niet
overeen met het totaal beschikbaar in de CKO.
Sinds december 2016 splitst de NBB de kredieten
aan kleine ondernemingen nog verder uit naar
kredieten aan micro-ondernemingen en kredieten
aan andere kleine ondernemingen.
Evolutie kredieten: onderverdeling naar grootte van de Belgische ondernemingen
6
Opgenomen kredieten
Toegestane kredieten
Aanwendingsgraad
Update mei 2018
Type onderneming
december
2012
maart 2017
(in miljoenen euro)
maart 2018
(in miljoenen euro)
maart 2018 t.o.v.
maart 2017
In % van totaal
(maart 2018)
Micro 15.485 20.816 + 34,4% 12,0%
Kleine 66.821 60.499 59.897 - 1,0% 34,6%
Middelgrote 42.825 33.712 35.038 + 3,9% 20,2%
Grote 57.925 55.603 57.505 + 3,4% 33,2%
Type onderneming
december
2012
maart 2017
(in miljoenen euro)
maart 2018
(in miljoenen euro)
maart 2018 t.o.v.
maart 2017
In % van totaal
(maart 2018)
Micro 12.778 16.949 + 32,6% 13,8%
Kleine 56.545 50.124 49.131 - 2,0% 39,9%
Middelgrote 28.379 24.533 25.637 + 4,5% 20,8%
Grote 29.068 30.939 31.378 + 1,4% 25,5%
Type
onderneming
december 2012 maart 2017 maart 2018
Micro 82,5% 81,4%
Kleine 84,6% 82,9% 82,0%
Middelgrote 66,3% 72,8% 73,2%
Grote 50,2% 55,6% 54,6%

7. Bron: Centrale voor Kredieten aan
Ondernemingen (CKO) – NBB (breuklijn
december 2012 wegens oprichting CKO2).
N.B. Bovenstaande tabel bevat enkel de
kredieten die aan één van de categorieën
(Vlaams Gewest, Waals Gewest en Brussels
Hoofdstedelijk Gewest) konden worden
toegewezen. Hierdoor komt het totaal niet
overeen met het totaal beschikbaar in de CKO.
Evolutie kredieten: regionale onderverdeling
7
Opgenomen kredieten
Toegestane kredieten
Aanwendingsgraad
Regio
december
2012
maart 2017
(in miljoenen euro)
maart 2018
(in miljoenen euro)
maart 2018 t.o.v.
maart 2017
In % van totaal
(maart 2018)
Vlaams Gewest 105.079 112.716 120.471 + 6,9% 63,8%
Waals Gewest 31.861 33.604 35.822 + 6,6% 19,0%
Brussel Hoofdstedelijk
Gewest
39.842 29.961 32.632 + 8,9% 17,3%
Regio
december
2012
maart 2017
(in miljoenen euro)
maart 2018
(in miljoenen euro)
maart 2018 t.o.v.
maart 2017
In % van totaal
(maart 2018)
Vlaams Gewest 75.810 83.583 89.651 + 7,3% 65,9%
Waals Gewest 24.112 25.325 26.619 + 5,1% 19,6%
Brussel Hoofdstedelijk
Gewest
21.012 18.911 19.684 + 4,1% 14,5%
Regio december 2012 maart 2017 maart 2018
Vlaams Gewest 72,2% 74,2% 74,4%
Waals Gewest 75,7% 75,4% 74,3%
Brussel Hoofdstedelijk
Gewest
52,7% 63,1% 60,4%
Update mei 2018

8. Bron : Kredietbarometer Febelfin – beschikbaar t.e.m. Q3 2017
• Het bedrag van de kredietaanvragen daalde lag in het vierde trimester van
2017 met 5,4% tegenover hetzelfde trimester van het voorgaande jaar.
• Het aantal kredietaanvragen steeg met 4,4%.
Kredieten aan ondernemingen - kredietvraag
Update mei 2018 8

9. Bron : Kredietbarometer Febelfin – beschikbaar t.e.m. Q3 2017
• Het bedrag van de nieuwe verstrekte kredieten daalde met 7,3% tegenover
hetzelfde trimester van het voorgaande jaar.
• Het aantal verstrekte kredieten stabiliseerde in het vierde trimester van 2017.
Kredieten aan ondernemingen - kredietproductie
Update mei 2018 9

10. Perceptie van de kredietbelemmering
10
De Belgische ondernemers lieten in de periodieke enquête van de NBB
optekenen dat ze minder kredietbelemmeringen ervaren. In Q2 van 2018
beschouwden slechts 5,4% van de ondernemers de kredietvoorwaarden als
ongunstig.
Update mei 2018
Bron: NBB / Belgostat.
Een daling op deze grafiek geeft een verbetering weer in de perceptie
van de kredietbelemmeringen. Hoe lager de curve, hoe minder
kredietbelemmeringen de ondernemers ervaren.

11. Evolutie van de weigeringsgraad
11
De weigeringsgraad van het vierde trimester van 2017 ligt op het op vier na hoogste niveau
sinds 2009. Kijken we naar de weigeringsgraad voor het ganse jaar 2017, dan ligt hij wel
onder het niveau van de crisisjaren 2009 – 2013.
Update mei 2018
Bron : Kredietbarometer Febelfin

12. Positieve kredietevolutie nog steeds ondersteund door lage
interestvoeten
De gemiddelde rente op de nieuwe bedrijfskredieten nam licht toe in maart
2018, namelijk met 1 basispunt, en bedroeg 1,65 %.
12Update mei 2018
1,65%

13. Alternatieve financieringsmiddelen
Update mei 2018 13

14. Leasing: externe en alternatieve financieringsbron
die steeds belangrijker wordt voor starters en kleine
ondernemingen
Update mei 2018 14
Roerende leasing
(03.2018)
10,3 miljard euro
Onroerende leasing
(03.2018)
4,9 miljard euro
Bron: Febelfin op basis van gegevens de Belgische leasingvereniging (BLV)
0.0
2.0
4.0
6.0
8.0
10.0
12.0
14.0
16.0
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 03.
2018
Roerende en onroerende leasing : uitstaande
volumes
Bedrag (in milliarden euro)
roerende leasing onroerende leasing

15. Update mei 2018 15Bron: Febelfin op basis van gegevens de Belgische leasingvereniging (BLV)
Leasing: externe en alternatieve financieringsbron die
steeds belangrijker wordt voor starters en kleine
ondernemingen
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
5,000
5,500
6,000
6,500
2000 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 1e 3
mnd.2017
1e 3
mnd.2018
Evolutie van de leasingproductie
(in miljoenen EUR)
Onroerende leasing (1) Roerende leasing

16. Update mei 2018 16
• In 2017 steeg het aantal afgestane facturen opnieuw sterk, nl. met ongeveer
11 %
Bron: Febelfin op basis van gegevens van de Belgische Beroepsvereniging der Factormaatschappijen
Andere alternatieve financieringsbron: factoring
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
45,000
50,000
55,000
60,000
65,000
70,000
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Factoring : evolutie turnover
(in miljoenen EUR)
turnover

17. Evolutie van de stand van vastrentende effecten op
meer dan 1 jaar: praktisch vermenigvuldigd met 6
sinds 2008
Update mei 2018 17
De lichte daling in 2017
kan worden
toegeschreven aan de
lage rente die de
interesse van de
beleggers afremt en het
zeer concurrentiële
kredietaanbod van
banken ook voor langere
looptijden.
Bron: Febelfin op basis van gegevens van de NBB
0
10,000
20,000
30,000
40,000
50,000
60,000
70,000
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
9,293
22,34921,728
25,086
35,11436,123
43,665
49,286
61,703
59,647
Uitstaand bedrag vastrentende effecten op meer dan één jaar
uitgegeven door Belgische niet-financiële vennootschappen (in mio
EUR)

18. “Coup de pouce”-leningen: eerste cijfers
Période 30/09/2017 – 31/12/2017
- 267 demandes reçues pour un montant total de 4.489.000 euros.
- 243 demandes ont été déclarées recevables
- Le montant du prêt moyen s’élève à 18.473 euros (relativement stable depuis le
lancement de la mesure le 30/09/2016).
- Les prêts enregistrés ont été réalisés par 237 prêteurs à l’égard de 159
entreprises emprunteuses.
Update mei 2018 18

19. Update mei 2018 19

20. Update mei 2018 20

21. WinWinlening: productie
In het 1ste kwartaal van 2018 werden
773 WinWinleningen geregistreerd.
Dat is een stijging van 16,2% in
bedrag en 28,8% in aantal
geregistreerde WinWinleningen t.o.v.
het 1ste kwartaal van 2017.
In het 1ste kwartaal van 2018 werden 423
WinWinleningen toegekend aan starters voor
een bedrag van 9,1 miljoen euro. Dit is 50,2%
van het totale bedrag van en 54,7% van het
aantal geregistreerde WinWinleningen in het 1ste
kwartaal van 2018. Ten opzichte van het 1ste
kwartaal van 2017 merken we een belangrijke
stijging van 20,5% in bedrag en 30,2% in aantal
van de WinWinleningen geregistreerd voor
startende ondernemingen.
Bron: Voortgangsrapportage Winwinleningen , Waarborgbeheer –
3de kwartaal 2017
21Update mei 2018

22. WinWinlening: gemiddeld bedrag
• Het gemiddeld bedrag van de geregistreerde Winwinleningen in Q1 van
2018 bedraagt 23.424 EUR wat nagenoeg evenveel was als in Q1 van
2017.
Bron: Voortgangsrapportage Winwinleningen , Waarborgbeheer – 3de kwartaal 2017
Update mei 2018 22

23. Crowdfunding : In 2017 is in België 24,9 miljoen
euro met crowdfunding opgehaald en meer dan
2.200 projecten en ondernemingen werden hierdoor
succesvol gefinancierd.
Update mei 2018 23
8%
23%
50%
19%
0% Crowdfunding vormen
Donatie (1.900.000 EUR)
Rewards (5.700.000 EUR)
Lening (12.400.000 EUR)
Verkoop aandelen (4.800.000 EUR)
Converteerbare lening (100.000 EUR)
1.1
4.35
10.2
29.9
24.9
0
5
10
15
20
25
30
35
2013 2014 2015 2016 2017
Crowdfunding in België (bedragen in miljoenen
euro)
2200
projecten in
2017

24. Gedetailleerde statistieken per gewest
Update mei 2018 24

25. La région wallonne
Update mei 2018 25

26. Crédits octroyés (1)
2014 -12 2016 – 12 2017 – 12
Pourcentage de
modification 2017 p.r.à
2016 (en %)
en millions d’EUR en % en millions d’EUR en % en millions d’EUR en %
Indépendants 4.433 12,7 4.351 11,6 4.364 11,0 +0,3
Micro entreprises
3.498 9,3 4.379 11,1 +25,2
Petites entreprises
14.202
40,7
12.538 33,4 12.376 31,3 -1,3
Moyennes
entreprises
6.224
17,8
6.312 16,8 6.663 16,8 +5,5
Grandes
entreprises
8.344
23,9
9.014 24,0 9.290 23,5 +3,1
Total 34.886 37.529 39.579 +5,5
Crédits utilisés (1)
Indépendants 3.250 12,2 3.214 11,3 3.198 10,8 -0,5
Micro entreprises
2.888 10,2 3.569 12,1 +23,6
Petites entreprises
11.973
45,1
10.489 37,0 10.198 34,5 -2,8
Moyennes
entreprises
4.490
16,9
4.587 16,2 4.757 16,1 +3,7
Grandes
entreprises
5.501
20,7
5.638 19,9 5.774 19,6 +2,4
Total 26.561 28.330 29.519 +4,2
26
Le total des crédits octroyés et utilisés ne correspond pas à la somme des sous-catégories car la Banque nationale de Belgique ne peut attribuer toutes les données à
l’une des sous-catégories et utilise donc une catégorie résiduelle. Source : Centrale des crédits aux Entreprises (CCE) – BNB (démarrage des mesures en décembre
2014). Depuis décembre 2016, la BNB ventile en outre les crédits aux petites entreprises entre crédits aux micro-entreprises et crédits aux autres petites entreprises.
Update mei 2018
Evolution des crédits : gros plan sur la Région wallonne

27. Evolution des crédits : gros plan sur la Région wallonne
27
Source: Centrale des crédits aux Entreprises (CCE) – BNB (démarrage des mesures en décembre 2014)
Degré d’utilisation
2014 - 12 2016 - 12 2017 - 12
Indépendants 73,3% 75,7% 73,3%
Micro entreprises 82,9% 81,5%
Petites entreprises 84,3% 83,4% 82,4%
Moyennes entreprises
72,1% 73,4% 71,4%
Grandes entreprises 65,9% 61,2% 62,1%
Total 76,1% 75,4% 74,6%
Update mei 2018

28. Evolution des crédits: entreprises débutantes
Crédits octroyés(1)
2014 -12 2016 – 12 2017 – 12
Pourcentage de
modification 2017 p.r.à
2016 (en %)
en millions d’EUR en % en millions d’EUR en % en millions d’EUR en %
Indépendants 898 18,3 404 9,3 391 8,9 -3,1
Petites entreprises
4.007 81,7 3.918 90,7 4.007 91,1 +2,3
Total 4.905 4.322 4.398 +1,8
Crédits utilisés (1)
Indépendants 682 16,2 347 9,5 334 9,0 -3,5
Petites entreprises
3.523 83,8 3.285 90,5 3.363 91,0 +2,4
Total 4.205 3.632 3.697 +1,8
Degré d’utilisation (en %)
Indépendants 76,0 85,8 85,4
Petites entreprises
87,9 83,8 83,9
Total 85,7 84,0 84,1
28
(1) Le total des crédits octroyés et utilisés ne correspond pas à la somme des sous-catégories car la Banque nationale de Belgique ne peut attribuer toutes les
données à l’une des sous-catégories et utilise donc une catégorie résiduelle. Source : Centrale des crédits aux Entreprises (CCE) – BNB (démarrage des
mesures en décembre 2014)
Update mei 2018

29. Evolution des crédits par secteur
Crédits octroyés(1)
2014 - 12 2016 – 12 2017 – 12
Pourcentage de
modification 2017 p.r.à
2016 (en %)
en millions
d’EUR
en %
en millions
d’EUR
en %
en millions
d’EUR
en %
Accommodation and Food
811 2,3 682 2,0 683 1,9 +0,2
Construction 3.005 8,6 2.837 8,3 3.032 8,6 +6,9
Manufactured products 7.047 20,2 7.140 21,0 7.593 21,6 +6,3
Services (excl. Financial)
12.342 35,4 12.111 35,6 12.301 34,9 +1,6
Transportation 725 2,1 752 2,2 908 2,6 +20,8
Wholesale and retail trade
5.855 16,8 5.491 16,1 5.499 15,6 +0,1
Other 5.101 14,6 5.019 14,7 5.185 14,7 +3,3
Total 34.886 34.032 35.201 +3,4
Crédits utilisés(1)
Accommodation and Food
726 2,7 590 2,3 589 2,3 -0,1
Construction 2.284 8,6 2.068 8,1 2.193 8,5 +6,1
Manufactured products 4.720 17,8 4.355 17,1 4.644 17,9 +6,6
Services (excl. Financial)
10.064 37,9 9.894 38,9 9.858 38,0 -0,4
Transportation 561 2,1 622 2,4 700 2,7 +12,5
Wholesale and retail trade
4.564 17,2 4.294 16,9 4.233 16,3 -1,4
Other 3.643 13,7 3.620 14,2 3.732 14,4 +3,1
Total 26.561 25.443 25.949 +2,0
29(1) Indépendants inclus Update mei 2018

30. Evolution des crédits par secteur
30
Source : Centrale des crédits aux Entreprises (CCE) – BNB (démarrage des mesures en décembre 2014)
Degré d’utilisation
2014 -12 2016 – 12 2017 – 12
Accommodation and food 89,6% 86,5% 86,2%
Construction
76,0% 72,9% 72,3%
Manufactured products 67,0% 61,0% 61,2%
Services (excl. Financial) 81,5% 81,7% 80,1%
Transportation
77,4% 82,8% 77,1%
Wholesale and retail trade 78,0% 78,2% 77,0%
Other 71,4% 72,1% 72,0%
Total 76,1% 74,8% 73,7%
Update mei 2018

31. Evolution des crédits par secteur – entreprises débutantes
Crédits octroyés(1)
2014 - 12 2016 – 12 2017 – 12
Pourcentage de
modification 2017 p.r.à
2016 (en %)
en millions
d’EUR
en %
en millions
d’EUR
en %
en millions
d’EUR
en %
Accommodation and Food 117 2,4 148 3,4 141 3,2 -4,7
Construction 314 6,4 364 8,4 406 9,2 +11,5
Manufactured products 1.441 29,4 1.210 28,0 1.086 24,7 -10,2
Services (excl. Financial) 1.453 29,6 1.429 33,1 1.363 31,0 -4,6
Transportation 44 0,9 41 0,9 42 1,0 +3,1
Wholesale and retail trade 395 8,0 390 9,0 422 9,6 +8,2
Other 1.141 23,3 740 17,1 937 21,3 +26,6
Total 4.905 4.322 4.397 +1,8
Crédits utilisés(1)
Accommodation and Food 106 2,5 119 3,3 118 3,2 -1,1
Construction 212 5,1 253 7,0 250 6,8 -1,2
Manufactured products 1.380 32,8 1.081 29,8 985 26,6 -8,9
Services (excl. Financial) 1.242 29,5 1.229 33,8 1.172 31,7 -4,6
Transportation 38 0,9 35 1,0 37 1,0 +5,1
Wholesale and retail trade 330 7,9 331 9,1 353 9,5 +6,7
Other 895 21,3 583 16,1 783 21,2 +34,2
Total 4.205 3.631 3.698 +1,8
31(1) Indépendants inclus
Update mei 2018

32. Evolution des crédits par secteur – entreprises
debutantes
32
Source : Centrale des crédits aux Entreprises (CCE) – BNB (démarrage des mesures en décembre 2014)
Degré d’utilisation
2014 -12 2016 - 12 2017 - 12
Accommodation and food 90,9% 80,3% 83,3%
Construction
67,7% 69,5% 61,6%
Manufactured products 95,8% 89,4% 90,7%
Services (excl. Financial) 85,5% 86,0% 86,0%
Transportation
86,3% 85,2% 86,8%
Wholesale and retail trade 83,7% 84,8% 83,6%
Other 78,4% 78,8% 83,6%
Total 85,7% 84,0% 84,1%
Update mei 2018

33. Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Update mei 2018 33

34. Evolutie kredieten ingezoomd op Brussel Hoofdstedelijk Gewest
Toegekende kredieten (1)
2014 -12 2016 – 12 2017 – 12
Wijzigingspercentage
2017 t.o.v. 2016 (in %)
in miljoenen euro in % in miljoenen euro in % In miljoenen euro in %
Zelfstandigen 455 1,5 325 1,1 308 1,0 -5,1
Micro
ondernemingen
1.528 5,2 2.142 6,8 +40,1
Kleine
ondernemingen
8.615 29,4 7.994 27,1 8.109 25,7 +1,4
Middelgrote
ondernemingen
7.190 24,5 5.126 17,4 5.389 17,1 +5,1
Grote
ondernemingen
11.717 39,9 13.189 44,7 13.588 43,1 +3,0
Totaal 29.344 29.490 31.530 +6,9
Opgenomen kredieten (1)
Zelfstandigen 338 1,9 232 1,2 221 1,1 -4,8
Micro
ondernemingen
1.287 6,9 1.786 8,9 +38,8
Kleine
ondernemingen
7.475 43,7 6.979 37,2 6.952 34,7 -0,4
Middelgrote
ondernemingen
4.207 24,6 3.841 20,5 4.190 20,9 +9,1
Grote
ondernemingen
3.964 23,2 5.270 28,1 5.253 26,2 -0,3
Totaal 17.120 18.745 20.063 +7,0
34
(1) Het totaal van de toegekende en opgenomen kredieten stemt niet overeen met de som van de subcategorieën daar de Nationale Bank van België niet alle data
kan toewijzen aan één van de subcategorieën en dus een restcategorie hanteert. Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) – NBB (start van
de metingen in december 2014). Sinds december 2016 splitst de NBB de kredieten aan kleine ondernemingen nog verder uit naar kredieten aan micro-
ondernemingen en kredieten aan andere kleine ondernemingen.
Update mei 2018

35. Evolutie kredieten ingezoomd op Brussel Hoofdstedelijk
Gewest
35
Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) – NBB (start van de metingen in december 2014)
Aanwendingsgraad
2014 -12 2016 - 12 2017 – 12
Zelfstandigen 74,3% 71,3% 71,6%
Micro ondernemingen 84,2% 83,4%
Kleine ondernemingen 86,8% 87,3% 85,7%
Middelgrote ondernemingen 58,5% 74,9% 77,7%
Grote ondernemingen 33,8% 40,0% 38,7%
Totaal 58,3% 63,6% 63,6%
Update mei 2018

36. Evolutie kredieten - starters
Toegekende kredieten (1)
2014 - 12 2016 – 12 2017 – 12 Wijzigingspercentage
2017 t.o.v. 2016 (in %)
in miljoenen euro in % In miljoenen euro in % in miljoenen euro in %
Zelfstandigen 239 9,9 46 2,1 57 2,2 +24,1
Kleine
ondernemingen
2.173 90,1 2.150 97,9 2.507 97,8 +16,6
Totaal 2.413 2.196 2.564 +16,7
Opgenomen kredieten (1)
Zelfstandigen 190 9,7 35 2,0 40 1,9 +13,9
Kleine
ondernemingen
1.767 90,3 1.682 98,0 2.038 98,1 +21,2
Totaal 1.957 1.717 2.078 +21,0
Aanwendingsgraad (in %)
Zelfstandigen 79,5 75,3 69,1
Kleine
ondernemingen
81,3 78,2 81,3
Totaal 81,1 78,2 81,0
36
(1) Het totaal van de toegekende en opgenomen kredieten stemt niet overeen met de som van de subcategorieën daar de Nationale Bank van België niet alle data
kan toewijzen aan één van de subcategorieën en dus een restcategorie hanteert. Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) – NBB (start van
de metingen in december 2014)
Update mei 2018

37. Evolutie kredieten per sector
Toegekende kredieten(1)
2014 - 12 2016 – 12 2017 – 12
Wijzigingspercentage
2017 t.o.v. 2016 (in %)
in miljoenen
euro
in % In miljoenen euro in %
in miljoenen
euro
in %
Accommodation and Food 514 1,8 519 2,0 588 2,0 +5,2
Construction 4.877 16,6 2.876 10,3 2.514 8,6 -12,6
Manufactured products 5.368 18,3 4.643 16,6 5.872 20,0 +26,5
Services (excl. Financial) 11.471 39,1 11.043 39,5 11.571 39,4 +4,8
Transportation 1.534 5,2 1.689 6,0 2.527 8,6 +49,6
Wholesale and retail trade 2.442 8,3 2.623 9,4 2.644 9,0 +0,8
Other 3.140 10,7 4.529 16,2 3.673 12,5 -18,9
Total 29.344 27.922 29.389 +5,1
Opgenomen kredieten(1)
Accommodation and Food 436 2,5 460 2,6 467 2,6 +1,5
Construction 2.003 11,7 1.585 9,1 1.414 7,7 -10,8
Manufactured products 1.550 9,1 1.478 8,5 2.351 12,9 +59,1
Services (excl. Financial) 9.297 54,3 8.670 49,7 9.185 50,3 +5,9
Transportation 752 4,4 918 5,3 1.425 7,8 +55,2
Wholesale and retail trade 1.669 9,8 1.679 9,6 1.596 8,7 -5,0
Other 1.413 8,3 2.668 15,3 1.839 10,1 -31,1
Total 17.120 17.458 18.277 +4,7
37
(1) Cijfers inclusief zelfstandigen.
Update mei 2018

38. Evolutie kredieten per sector
38
Aanwendingsgraad
2014 -12 2016 - 12 2017 - 12
Accommodation and food
84,9% 82,3% 79,4%
Construction
41,1% 55,1% 56,2%
Manufactured products
28,9% 31,8% 40,0%
Services (excl. Financial)
81,1% 78,5% 79,4%
Transportation
49,0% 54,4% 56,4%
Wholesale and retail trade
68,4% 64,0% 60,3%
Other
45,0% 58,9% 50,1%
Total
58,3% 62,4% 62,2%
Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) – NBB (start van de metingen in december 2014)
Update mei 2018

39. Evolutie kredieten per sector: starters
Toegekende kredieten(1)
2014 - 12 2016 – 12 2017 – 12
Wijzigingspercentage
2017 t.o.v. 2016 (in %)
in miljoenen
euro
in % In miljoenen euro in %
in miljoenen
euro
in %
Accommodation and Food
50 2,1 55 2,5 68 2,7 +24,8
Construction 548 22,7 309 14,1 306 12,0 -0,8
Manufactured products 27 1,1 101 4,6 114 4,4 +12,8
Services (excl. Financial)
1.065 44,1 1.111 50,6 1.107 43,2 -0,3
Transportation 9 0,4 30 1,4 8 0,3 -74,9
Wholesale and retail trade
115 4,8 135 6,1 126 4,9 -6,5
Other 599 24,8 456 20,7 834 32,5 +83,1
Total 2.413 2.197 2.563 +16,7
Opgenomen kredieten(1)
Accommodation and Food
48 2,4 50 2,9 49 2,3 -3,3
Construction 429 21,9 158 9,2 216 10,4 +36,3
Manufactured products 19 1,0 92 5,4 98 4,7 +6,0
Services (excl. Financial)
900 46,0 903 52,6 882 42,4 -2,4
Transportation 9 0,5 4 0,2 6 0,3 +51,3
Wholesale and retail trade
83 4,2 120 7,0 105 5,1 -2,4
Other 469 24,0 388 22,6 723 34,8 +86,0
Total 1.957 1.715 2.079 +21,0
39
(1) Cijfers inclusief zelfstandigen.
Update mei 2018

40. Evolutie kredieten per sector: starters
40
Aanwendingsgraad
2014 -12 2016 - 12 2017 - 12
Accommodation and food
96,0% 91,9% 71,2%
Construction
78,3% 51,2% 70,4%
Manufactured products
70,4% 91,3% 85,8%
Services (excl. Financial)
84,5% 81,3% 79,6%
Transportation
100,0% 14,1% 84,9%
Wholesale and retail trade
72,2% 88,7% 83,1%
Other
78,3% 85,3% 86,7%
Total
81,1% 78,2% 81,0%
Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) – NBB (start van de metingen in december 2014)
Update mei 2018

41. Vlaanderen
Update mei 2018 41

42. (1) Het totaal van de toegekende en opgenomen kredieten stemt niet overeen met de som van de subcategorieën daar de Nationale Bank van België niet alle
data kan toewijzen aan één van de subcategorieën en dus een restcategorie hanteert. Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) – NBB
(start van de metingen in december 2014). Sinds december 2016 splitst de NBB de kredieten aan kleine ondernemingen nog verder uit naar kredieten aan
micro-ondernemingen en kredieten aan andere kleine ondernemingen. Wanneer we beide groepen opnieuw samentellen, ziet men dat de toegestane
kredieten (micro + kleine) het jongste jaar (september 2017 – september 2016) met 6,6% zijn toegenomen. Voor de opgenomen kredieten bedroeg dat
cijfer 8,9%.
Evolutie kredieten: ingezoomd op Vlaanderen
Toegekende kredieten(1)
2014 -12 2016 – 12 2017 – 12
Wijzigingspercentage
2017 t.o.v. 2016 (in %)
In miljoenen euro in % in miljoenen euro in % in miljoenen euro in %
Zelfstandigen 8.359 7,6 8.118 6,8 8.193 6,5 +0,9
Micro
ondernemingen
8.967 7,5 12.332 9,8 +37,5
Kleine
ondernemingen
44.201 40,2 40.098 33,6 39.964 31,6 -0,3
Middelgrote
ondernemingen
20.309 18,5 21.939 18,4 22.576 17,9 +2,9
Grote
ondernemingen
30.930 28,1 33.151 27,8 33.170 26,3 +0,1
Totaal 109.957 119.352 126.276 +5,8
Opgenomen kredieten(1)
Zelfstandigen 6.564 8,0 6.350 7,2 6.369 6,8 +0,3
Micro
ondernemingen
7.416 8,4 10.223 10,9 +37,9
Kleine
ondernemingen
36.917 45,0 33.273 37,8 32.677 34,8 -1,8
Middelgrote
ondernemingen
15.291 18,7 15.659 17,8 16.371 17,5 +4,5
Grote
ondernemingen
17.962 21,9 19.255 21,9 20.048 21,4 +4,1
Totaal 81.991 88.055 93.807 +6,5
42Update mei 2018

43. Evolutie kredieten: inzoomen op Vlaanderen
Aanwendingsgraad
2014 -12 2016 – 12 2017 - 12
Zelfstandigen 78,5% 78,2% 77,7%
Micro ondernemingen 82,7% 82,9%
Kleine ondernemingen 83,5% 83,0% 81,8%
Middelgrote ondernemingen 75,3% 71,4% 72,5%
Grote ondernemingen 58,1% 58,1% 60,4%
Totaal 74,6% 73,8% 74,3%
43
Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) – NBB (start van de metingen in december 2014)
Update mei 2018

44. Evolutie kredieten - starters
Toegekende kredieten(1)
2014 - 12 2016 - 12 2017 – 12 Wijzigingspercentage
2017 t.o.v. 2016 (in %)
in miljoenen euro in % In miljoenen euro in % in miljoenen euro in %
Zelfstandigen 1.408 15,4 720 7,6 750 6,6 +4,2
Kleine
ondernemingen
7.751 84,6 8.695 92,4 10.663 93,4 +22,6
Totaal 9.159 9.415 11.413 +21,2
Opgenomen kredieten(1)
Zelfstandigen 1.116 15,1 614 8,3 644 7,4 +4,9
Kleine
ondernemingen
6.285 84,9 6.802 91,7 8.093 92,6 +19,0
Totaal 7.401 7.416 8.737 +17,8
Aanwendingsgraad (in %)
Zelfstandigen 79,3 85,4 86,0
Kleine
ondernemingen
81,1 78,2 75,9
Totaal 80,8 78,8 76,6
44
(1) Het totaal van de toegekende en opgenomen kredieten stemt niet overeen met de som van de subcategorieën daar de Nationale Bank van België niet alle data
kan toewijzen aan één van de subcategorieën en dus een restcategorie hanteert. Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) – NBB (start van
de metingen in december 2014)
Update mei 2018

45. Evolutie kredieten per sector
Toegekende kredieten (1)
2014 - 12 2016 – 12 2017 – 12
Wijzigingspercentage
2017 t.o.v. 2016 (in %)
in miljoenen
euro
in %
In miljoenen
euro
in %
in miljoenen
euro
in %
Accommodation and Food
2.230 2,0 2.056 1,9 2.077 1,8 +1,0
Construction 11.698 10,6 11.800 10,7 12.236 10,7 +3,7
Manufactured products 17.866 16,2 19.215 17,4 20.420 17,9 +6,3
Services (excl. Financial) 36.544 33,2 36.480 33,0 37.076 32,5 +1,6
Transportation 4.994 4,5 5.210 4,7 5.562 4,9 +6,8
Wholesale and retail trade 23.763 21,6 21.642 19,6 21.752 19,1 +0,5
Other 12.863 11,7 13.981 12,7 14.821 13,0 +6,0
Total 109.957 110.384 113.944 +3,2
Opgenomen kredieten (1)
Accommodation and Food
1.976 2,4 1.791 2,2 1.822 2,2 +1,8
Construction 7.662 9,3 7.005 8,7 7.397 8,9 +5,6
Manufactured products 12.553 15,3 12.657 15,7 13.758 16,5 +8,7
Services (excl. Financial) 29.478 36,0 28.805 35,7 29.566 35,4 +2,6
Transportation 3.843 4,7 3.825 4,7 3.990 4,8 +4,3
Wholesale and retail trade 16.620 20,3 15.548 19,3 15.442 18,5 -0,7
Other 9.859 12,0 11.008 13,7 11.608 13,9 +5,5
Total 81.991 80.639 83.583
+3,7
45
(1) Cijfers inclusief zelfstandigen.
Update mei 2018

46. Evolutie kredieten per sector
46
Aanwendingsgraad
2014 -12 2016 - 12 2017 - 12
Accommodation and food
88,6% 87,1% 87,7%
Construction
65,5% 59,4% 60,5%
Manufactured products
70,3% 65,9% 67,4%
Services (excl. Financial)
80,7% 79,0% 79,7%
Transportation
77,0% 73,4% 71,7%
Wholesale and retail trade
69,9% 71,8% 71,0%
Other
76,6% 78,7% 78,3%
Total
74,6% 73,1% 73,4%
Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) – NBB (start van de metingen in december 2014)
Update mei 2018

47. Evolutie kredieten per sector: starters
Toegekende kredieten(1)
2014 - 12 2016 – 12 2017 – 12
Wijzigingspercentage
2017 t.o.v. 2016 (in %)
in miljoenen
euro
in % In miljoenen euro in %
in miljoenen
euro
in %
Accommodation and Food
254 2,8 307 3,3 366 3,2 +19,1
Construction 1.021 11,2 863 9,2 1.235 10,8 +43,1
Manufactured products 491 5,4 632 6,7 694 6,1 +9,8
Services (excl. Financial)
3.416 37,3 3.787 40,2 4.207 36,9 +11,1
Transportation 235 2,6 203 2,2 389 3,4 +91,4
Wholesale and retail trade
939 10,3 889 9,4 1.058 9,3 +19,0
Other 2.802 30,6 2.734 29,0 3.464 30,4 +26,7
Total 9.159 9.415 11.413 +21,2
Opgenomen kredieten(1)
Accommodation and Food
230 3,1 276 3,7 315 3,6 +14,0
Construction 699 9,5 544 7,3 711 8,1 +30,7
Manufactured products 376 5,1 432 5,8 533 6,1 +23,2
Services (excl. Financial)
2.837 38,3 3.061 41,3 3.354 38,4 +9,6
Transportation 203 2,7 130 1,8 166 1,9 +27,9
Wholesale and retail trade
736 9,9 721 9,7 835 9,6 +15,8
Other 2.321 31,4 2.252 30,4 2.824 32,3 +25,4
Total 7.401 7.416 8.738 +17,8
47
(1) Cijfers inclusief zelfstandigen.
Update mei 2018

48. Evolutie kredieten per sector: starters
48
Aanwendingsgraad
2014 -12 2016 – 12 2017 - 12
Accommodation and food
90,6% 89,9% 86,1%
Construction
68,5% 63,0% 57,6%
Manufactured products
76,6% 68,4% 76,7%
Services (excl. Financial)
83,1% 80,8% 79,7%
Transportation
86,4% 64,0% 42,8%
Wholesale and retail trade
78,4% 81,1% 78,9%
Other
82,8% 82,4% 81,5%
Total
80,8% 78,8% 76,6%
Bron: Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO) – NBB (start van de metingen in december 2014)
Update mei 2018