More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Kingdom_Animalia.pdf
Similar to Kingdom_Animalia.pdf (20)
Kingdom_Animalia.pdf
- 4. Kingdom Animalia เปนสิ่งมีชีวิตกลุมยูคาริโอตที่มีหลายเซลล ไมมีผนังเซลล เซลลจัดเรียงตัว กันเปนเนื้อเยื่อ เปนพวก heterotroph ไมสามารถสรางอาหารเองได มีการพัฒนาของเซลลกลามเนื้อและเซลลประสาทเพื่อตอบสนอง ตอสิ่งเราและการเคลื่อนไหว มีการสืบพันธุทั้งแบบอาศัยเพศ และไมอาศัยเพศ เชน การแตกหนอ (budding) การงอกใหม (regeneration) การแบงเปนสอง (binary fission)
- 5. เกณฑในการจัดจําแนกสัตว 1. เนื้อเยื่อ (tissue) แบงออกเปน 2 กลุม คือ กลุมที่มีเนื้อเยื่อแทจริง (eumatazoa) ซึ่งเปนลักษณะของสัตวสวนใหญ กลุมที่มีเนื้อเยื่อไมแทจริง (parazoa) ไดแก ฟองน้ํา 2. ลักษณะสมมาตร (symmetry) แบงออกเปน 2 ประเภท คือ สมมาตรดานขางหรือสมมาตรแบบครึ่งซีก (bilateral symmetry) สมมาตรแบบรัศมี (radial symmetry)
- 6. เกณฑในการจัดจําแนกสัตว 3. การเปลี่ยนแปลงของบลาสโทพอร พบเฉพาะสัตวที่มีสมมาตรดานขาง มี 2 แบบ คือ แบบดิวเทอโรสโทเมีย (deuterostomia) : บลาสโทพอรเปลี่ยนเปนทวารหนัก แบบโพรโทสโทเมีย (protostomia) : บลาสโทพอรเปลี่ยนเปนชองปาก
- 7. เกณฑในการจัดจําแนกสัตว 4. การเจริญในระยะตัวออน พบในสัตวที่มีชองปากแบบโพรโทสโทเมีย แบงเปน 2 กลุม คือ กลุมที่มีระยะตัวออนแบบเอ็กไดโซซัว (ecdysozoa) กลุมที่มีระยะตัวออนแบบโทรโคฟอร (trochophore) พบในหนอนตัวแบน ไสเดือนดิน ปลิง หอย หมึก มีการลอกคราบในการเจริญเติบโต พบในหนอนตัวกลมและอารโทพอด
- 8. เกณฑในการจัดจําแนกสัตว 5. โพรงลําตัว (coelom) แบงออกเปน 3 แบบ คือ Pseudocoelomate : มีโพรงลําตัวแทรกอยู ระหวางชั้น mesoderm และ endoderm เชน สัตวใน Phylum Nematoda Acoelomate : ไมพบโพรงลําตัว เชน สัตวใน Phylum Platyhelminthes Coelomate : มีโพรงลําตัวแทรกอยูใน ชั้น mesoderm เปนสัตวกลุมที่มีโพรงลําตัวแทจริง
- 11. ไฟลัมพอริเฟอรา (Phylum Porifera) มีโครงสรางรางกายไมซับซอน ไมมีเนื้อเยื่อที่แทจริง ฟองน้ําสวนใหญมักไมมีสมมาตร (asymmetry) ตัวเต็มวัยมักเกาะอยูกับที่ (sessile animal) สามารถรับรูและตอบสนอง ตอการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดลอมได Porifera มาจากภาษาละติน (porudus + ferre = pore + bearing) หมายถึงสัตวที่มีรูพรุน “ฟองน้ํา (sponges)”
- 12. ไฟลัมพอริเฟอรา (Phylum Porifera) รูเปดเล็ก ๆ ขางลําตัวเรียกวา ออสเทีย (Ostia) ทําหนาที่เปนทางน้ําไหลเขาสูลําตัวฟองน้ํา สวนรูเปดดานบนลําตัว เรียกวา ออสคิวลัม (Osculum) ทําหนาที่เปนทางน้ําออก ไมมีระบบหมุนเวียน ระบบหายใจ ระบบขับถาย และระบบประสาท อาศัยการไหลเวียนน้ําเปน ตัวการสําคัญในกระบวนการเหลานี้
- 14. ไฟลัมพอริเฟอรา (Phylum Porifera) การสืบพันธุแบบไมอาศัยเพศ โดยการหักออกเปนชิ้น (fragmentation) การสืบพันธุแบบอาศัยเพศ : ฟองน้ํามี 2 เพศในตัวเดียวกัน (hermaphrodite)
- 15. ไฟลัมพอริเฟอรา (Phylum Porifera) ฟองน้ํามีโครงรางแข็งค้ําจุนรางกาย เรียกวา spicule ซึ่งเปนสารประกอบ ประเภทหินปูนหรือซิลิกา บางชนิดมีเสนใยพิเศษเรียกวา spongin fiber spicule spongin
- 16. ไฟลัมพอริเฟอรา (Phylum Porifera) ฟองน้ําแกว ฟองน้ําหินปูน ฟองน้ําถูตัว
- 18. ไฟลัมไนดาเรีย (Phylum Cnidaria) สัตวในกลุมนี้บางชนิดอาศัยในน้ําเค็ม ไฮดรา แมงกะพรุน ดอกไมทะเล ปะการัง กัลปงหา ไฮดรา แมงกะพรุน มีเนื้อเยื่อ 2 ชั้น คือชั้น ectoderm และชั้น endoderm พัฒนาไปเปนเยื่อบุผิวลําตัว (epidermis) มีสมมาตรแบบรัศมี (radial symmetry) บางชนิดอาศัยในน้ําจืด พัฒนาไปเปนเยื่อบุทางเดินอาหาร (gastrodermis)
- 19. ไฟลัมไนดาเรีย (Phylum Cnidaria) มีรูปราง 2 แบบ คือ แบบที่คลายกับทรงกระบอกหรือตนไม เรียกวา โพลิบ (polyp) แบบที่คลายรูประฆังคว่ํา เรียกวา เมดูซา (medusa)
- 20. ไฟลัมไนดาเรีย (Phylum Cnidaria) มีทางเดินอาหารไมสมบูรณ มีชองเปดจากลําตัวชองเดียว มีการลาเหยื่อโดยใชเทนทาเคิล (tentacle) ที่เรียงอยูรอบชองปาก โดยที่เทนทาเคิลจะมีไนโดไซต (cnidocyte) เมื่อมีเหยื่อมาสัมผัส ไนโดไซตจะปลดปลอยเข็มพิษ (nematocyst) ใชเพื่อจับเหยื่อหรือ ปองกันตัว
- 22. ไฟลัมไนดาเรีย (Phylum Cnidaria) อาหารจะผานไปยังทอทางเดินอาหาร (gastrovascular cavity) เซลลเยื่อบุ ทอทางเดินอาหาร จะหลั่งเอนไซม ออกมายอยอาหาร
- 23. ไฟลัมไนดาเรีย (Phylum Cnidaria) มีการสืบพันธุแบบไมอาศัยเพศโดยการแตกหนอ (budding) หรือการแบง ออกเปนสวน (fission) การสืบพันธุแบบอาศัยเพศ มีทั้งกลุมที่มีสองเพศในตัวเดียวกัน และกลุมที่ แยกเพศ โดยมีการปฏิสนธิภายนอก (external fertilization)
- 28. ไฟลัมไนดาเรีย (Phylum Cnidaria) ดอกไมทะเล (sea anemone)
- 31. ไฟลัมแพลทีเฮลมินทิส (Phylum Platyhelminthes) สิ่งมีชีวิตในไฟลัมนี้เรียกรวมกันวา “หนอนตัวแบน (flat worm)” มีขนาดแตกตางกัน มีทั้งที่ไมสามารถมองเห็นดวยตาเปลาและสามารถมองเห็น ไดดวยตาเปลา มีเนื้อเยื่อ 3 ชั้น และเปนสัตวกลุมที่ไมมีโพรงลําตัว (acoemate)
- 32. ไฟลัมแพลทีเฮลมินทิส (Phylum Platyhelminthes) มีทางเดินอาหารไมสมบูรณ ทางเดินอาหารมีการแตกแขนงเพื่อใหสามารถ ลําเลียงอาหารไปยังเซลลแตละเซลลได ในพยาธิตัวตืดจะไมมีทางเดินอาหารแตจะใชกระบวนการแพรของสารอาหาร ที่ยอยแลวเขาสูรางกาย
- 33. ไฟลัมแพลทีเฮลมินทิส (Phylum Platyhelminthes) เริ่มมีการพัฒนาระบบประสาท โดยมีการรวมกลุมของเซลลประสาทบริเวณ หัว (cerebral ganglion) และมีเสนประสาทเรียงมาสองเสนทางดานทอง เรียกวา longitudinal nerve cord และมีเสนประสาทเรียงเปนวงรอบ เสนประสาททางดานทองทั้งสองเสน เรียกวา transverse nerve
- 34. ไฟลัมแพลทีเฮลมินทิส (Phylum Platyhelminthes) มีการสืบพันธุแบบไมอาศัยเพศโดยการงอกใหม (regeneration)
- 35. ไฟลัมแพลทีเฮลมินทิส (Phylum Platyhelminthes) การสืบพันธุแบบอาศัยเพศ โดยหนอนตัวแบนจะมีสองเพศในตัวเดียวกัน (hermaphrodite) แตจะตองมีการปฏิสนธิขามตัว (cross fertilization) ยกเวนในพยาธิตัวตืดที่มีการปฏิสนธิในตัวเดียวกันได (self-fertilization) หนอนตัวแบนบางชนิดดํารงชีวิตแบบอิสระ เชน พลานาเรีย
- 36. ไฟลัมแพลทีเฮลมินทิส (Phylum Platyhelminthes) สวนใหญดํารงชีวิตเปนปรสิต พยาธิใบไม (Fluke worm) พยาธิใบไมในตับคน (Clonorchis sinesis) พยาธิตัวตืด (Tapeworm) พยาธิใบไมในเลือด (Schistosoma sp.) พยาธิตืดหมู (Taenia solium)
- 37. ไฟลัมมอลลัสคา (Phylum Mollusca) สัตวในกลุมนี้ไดแก ลิ่นทะเล หอยฝาเดียว หอยสองฝา หอยงาชาง หอยงวงชาง ทากเปลือย หมึกชนิดตาง ๆ ลิ่นทะเล หอยทาก หอยเชอรี่
- 38. ไฟลัมมอลลัสคา (Phylum Mollusca) สัตวในกลุมนี้ไดแก ลิ่นทะเล หอยฝาเดียว หอยสองฝา หอยงาชาง หอยงวงชาง ทากเปลือย หมึกชนิดตาง ๆ หอยนางรม หอยแครง หอยกาบ
- 39. ไฟลัมมอลลัสคา (Phylum Mollusca) สัตวในกลุมนี้ไดแก ลิ่นทะเล หอยฝาเดียว หอยสองฝา หอยงาชาง หอยงวงชาง ทากเปลือย หมึกชนิดตาง ๆ หอยงาชาง หอยงวงชาง ทากเปลือยหรือทากทะเล
- 40. ไฟลัมมอลลัสคา (Phylum Mollusca) สัตวในกลุมนี้ไดแก ลิ่นทะเล หอยฝาเดียว หอยสองฝา หอยงาชาง หอยงวงชาง ทากเปลือย หมึกชนิดตาง ๆ หมึกกลวย หมึกยักษ หมึกกระดอง
- 41. ไฟลัมมอลลัสคา (Phylum Mollusca) มีสมมาตรดานขาง (bilateral symmetry) มีโพรงลําตัวแบบแทจริง (coelomate) มีรูปแบบการเจริญเติบโตแบบ protostome ตัวออนเปนแบบ trochophore larva
- 42. ไฟลัมมอลลัสคา (Phylum Mollusca) เปนสัตวที่มีลําตัวนิ่มแตสามารถสรางเปลือกแข็งที่มีสารประกอบแคลเซียม คารบอเนตมาหอหุมลําตัว มีแมนเทิล (mantle) ทําหนาที่สรางเปลือกหุมลําตัว อวัยวะภายในที่มักอยูรวมกัน เรียกวา visceral mass
- 43. ไฟลัมมอลลัสคา (Phylum Mollusca) Mantle พวกหมึกตาง ๆ เปลือกจะลดรูปเปน โครงรางแข็งที่อยูภายใน เชน แกนใสของ หมึกกลวย แตหมึกยักษจะไมพบโครงรางแข็ง
- 44. ไฟลัมมอลลัสคา (Phylum Mollusca) มีการไหลเวียนของน้ําเพื่อแลกเปลี่ยนแกสโดยใชเหงือก สวนใหญเปนระบบหมุนเวียนเลือดแบบเปด (open circulatory system) ยกเวนพวกหมึกที่จะมีระบบหมุนเวียนเลือดแบบปด (closed circulatory system)
- 45. ไฟลัมมอลลัสคา (Phylum Mollusca) มีการสืบพันธุแบบอาศัยเพศเปนหลัก สวนใหญมีเพศแยกออกจากกัน มีการดํารงชีวิตหลายแบบ บางชนิดกินพืช เชน หอยเชอรี่กัดกินตนขาว บางชนิดกินสัตว เชน หมึกผูลาสัตวอื่น และบางชนิดกินทั้งพืช สัตว และ แพลงกตอน เชน หอยสองฝา หอยน้ําจืดหลายชนิด เชน หอยโขง หอยขม เปนพาหะนําพยาธิมาสูคน
- 46. ไฟลัมมอลลัสคา (Phylum Mollusca) หอยบางชนิดอาจทําอันตรายแกมนุษยได เชน หอยเตาปูน มีโครงสราง เปลี่ยนแปลงไป มีลักษณะคลายเข็มและมีถุงน้ําพิษ ทําใหคนถูกพิษเปนอัมพาต
- 47. ไฟลัมแอนเนลิดา (Phylum Annelida) สัตวในไฟลัมนี้อาศัยอยูในทะเล น้ําจืด และบนพื้นดินบริเวณที่ชื้นแฉะ แมเพรียง ไสเดือนดิน ปลิงน้ําจืด ทากดูดเลือด
- 48. ไฟลัมแอนเนลิดา (Phylum Annelida) มีสมมาตรดานขาง และมีรูปแบบการเจริญเติบโตแบบ protostome สัตวในกลุมนี้มีขอปลองชัดเจน ภายในมีเยื่อกั้น (septum) ตัวออนเปนแบบ trochophore larva สวนใหญจะมีขนหรือเดือย (setae) ซึ่งชวยในการเคลื่อนที่ setae
- 49. ไฟลัมแอนเนลิดา (Phylum Annelida) มีทอทางเดินอาหารแบบสมบูรณ โดยในกลุมไสเดือนดินจะมีกึ๋น (gizzard) และกระเพาะ พักอาหาร (crop) เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการยอยอาหาร มีระบบหมุนเวียนเลือดแบบปด แตละชนิดมีการแลกเปลี่ยนแกสแตกตางกันขึ้นอยูกับ บริเวณที่อาศัยอยู มีการขับถายโดยใชเมตาเนฟริเดีย (metanephridia) สวนใหญมีการสืบพันธุแบบอาศัยเพศ โดยไสเดือนทะเลเปนสัตวที่มีการแยกเพศ และปฏิสนธิภายนอก สวนไสเดือนดินและทากดูดเลือดจะมีสองเพศในตัวเดียวกัน (hermaphrodite) และมีการปฏิสนธิภายในรางกาย
- 51. ไฟลัมแอนเนลิดา (Phylum Annelida) มีปมประสาทบริเวณหัวหรือสมอง (cerebral ganglion or brain) มีเสนประสาททางดานทอง (ventral nerve cord) และแตละ ปลองมีปมประสาท (segmental ganglia) กลามเนื้อมี 2 ชุด คือ • กลามเนื้อวง (circular muscle) • กลามเนื้อตามยาว (longitudinal muscle)
- 52. ไฟลัมแอนเนลิดา (Phylum Annelida) ปลิงและทากเปนสัตวที่ดํารงชีวิตเปนปรสิตชั่วคราว โดยการดูดเลือดของสัตวอื่น เมื่อใชเขี้ยวกัดผิวหนังโฮสต ปลิงและทากจะปลอยสารคลายยาชาทําใหไมรูสึกเจ็บ และปลอยสารฮิรูดิน (Hirudin) เพื่อปองกันไมใหเลือดของโฮสตแข็งตัว
- 55. ไฟลัมนีมาโทดา (Phylum Nematoda) เปนสัตวที่พบอยูทั่วไปในน้ําจืด น้ําเค็มและพื้นดินชื้นแฉะ สวนใหญดํารงชีวิตแบบอิสระ เชน ไสเดือนฝอย บางชนิดดํารงชีวิตเปนปรสิต เชน พยาธิไสเดือน พยาธิปากขอ พยาธิเสนดาย
- 56. ไฟลัมนีมาโทดา (Phylum Nematoda) มีลําตัวรูปทรงกระบอก ไมมีปลองบริเวณลําตัว จึงเรียกสัตวกลุมนี้วา “หนอนตัวกลม (round worm)” มีชั้นคิวทิเคิล (cuticle) หอหุมรางกายเพื่อปองกันการสูญเสียน้ํา และทําให มีการลอกคราบระหวางการเจริญเติบโต
- 57. ไฟลัมนีมาโทดา (Phylum Nematoda) มีทางเดินอาหารสมบูรณ ไมมีระบบหมุนเวียนเลือด ลําเลียงสารอาหารโดยของเหลวภายในชองลําตัวเทียม (pseudocoelom) พบเฉพาะกลามเนื้อตามยาว (longitudinal muscle)
- 58. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) เปนสัตวที่พบจํานวนมาก จําแนกไดมากกวาลานสปชีส สวนใหญเปน “แมลง” มีลําตัวเปนปลอง รยางคเปนขอ ๆ ตอกัน รยางคเปนลักษณะพิเศษปรับเปลี่ยนใหทําหนาที่ไดหลายอยาง เดิน จับอาหาร รับความรูสึก ผสมพันธุ ปองกันอันตราย
- 59. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) มีโครงรางเปนเปลือกแข็งภายนอกประกอบไปดวยสาร chitin มีการลอกคราบจากระยะตัวออนเปนตัวเต็มวัย มีระบบประสาทและอวัยวะรับสัมผัสที่เจริญ มีศูนยรวมระบบประสาทอยูที่หัว
- 60. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) มีระบบหมุนเวียนเลือดแบบเปด (open circulatory system) กลุมที่อยูในน้ําจะมีการแลกเปลี่ยนแกสผานเหงือก (gill) สวนกลุมที่อยูบนบก จะมีการแลกเปลี่ยนแกสผานทางทอลม (tracheal tube) หรืออวัยวะที่มี ลักษณะคลายปอด กลุมที่อยูบนบกขับถายผานทาง Mulpighian tubule สวนกลุมที่อยูในน้ํา ขับถายผาน green gland
- 61. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) มีการสืบพันธุแบบอาศัยเพศที่มีเพศแยก และมีการปฏิสนธิภายในรางกาย เมื่อเกิดการปฏิสนธิแลวตัวออนมักมีการเจริญเติบโตแบบเมทามอรโฟซิส (metamorphosis)
- 62. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) คลาสเมอโรสโตมาตา (Class Merostomata) “แมงดาทะเล (horseshoe crabs)” ปจจุบันเหลือเพียง 3 จีนัส 4 สปชีส ลําตัวแบงออกเปน 2 สวน หัว+อก (cephalothorax) ทอง (abdomen) สวนหัวและอกรวมกัน (cephalothorax) สวนทอง (abdomen) มีรยางคคูแรกชวยในการกินอาหาร มีขาเดิน 5 คู
- 63. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) ในประเทศไทยพบ 2 สปชีส แมงดาหางเหลี่ยมหรือแมงดาจาน แมงดาหางกลมหรือแมงดาถวย
- 64. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) แมงปอง แมงมุม เห็บ ไร คลาสอะแรคนิดา (Class Arachnida)
- 65. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) มีสวนหัวและอกรวมกัน (cephalothorax) มีรยางค 6 คู คู 1 และ 2 จับ อาหารและรับสัมผัส ขาเดิน 4 คู
- 66. “แมงมุม”
- 67. “แมงปอง”
- 68. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) กิ้งกือ (millipede) ตะเข็บ คลาสไดโพลโพดา (Class Diplopoda) ลําตัวมีปลองจํานวนมาก มีรยางคปลองละ 2 คู บริเวณหัวมีหนวด 1 คู
- 69. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) คลาสชิโลโพดา (Class Chilopoda) ตะขาบ (centipede) ลําตัวแบน มีรยางคปลองละ 1 คู บริเวณหัวมีหนวด 1 คู ปลองแรกของลําตัว มีเขี้ยวพิษ 1 คูแนบกับสวนหัว
- 70. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) คลาสอินเซ็คตา (Class Insecta) แมลงชนิดตาง ๆ มีลําตัว 3 สวน คือ สวนหัว (head) สวนอก (thorax) และสวนทอง (abdomen) มีขา 3 คู อยูบริเวณอก มีปก 1-2 คู มีหนวด 1 คู
- 71. แมลงมีทางเดินอาหาร 3 สวน คือ สวนตน (foregut) สวนกลาง (midgut) และสวนทาย (hindgut) สรางเอนไซมยอย อาหารและชวยดูดซึม สารอาหาร ขับถายของเสีย
- 72. การกําจัดแมลงที่เปนศัตรูพืช ตัวเบียน (parasite) ตัวห้ํา (predator) แมลงที่เบียดเบียนเหยื่อ จนกระทั่งเหยื่อตาย การเปนตัวเบียนจะเปนเฉพาะชวงตัวออนเทานั้น แมลงที่กินแมลงชนิดอื่น ๆ เปนอาหาร ทําลายเหยื่อไดทุกระยะในวัฏจักรชีวิต
- 73. การกําจัดแมลงที่เปนศัตรูพืช เชื้อโรค (insect pathogens) เชน เชื้อรา แบคทีเรีย ที่ทําใหแมลงตายได
- 74. ไฟลัมอารโทรโพดา (Phylum Arthropoda) คลาสครัสตาเชีย (Class Crustacea) กุง กั้ง ปู ไรน้ํา
- 75. คลาสครัสตาเชีย (Class Crustacea) มีรยางคจํานวนมากทําหนาที่พิเศษหลายอยาง มีหนวด 2 คู รยางคสวนอก รยางคสวนทอง ขับถายผานทาง green gland
- 77. ไฟลัมเอไคโนเดอรมาตา (Phylum Echinodermata) ดาวทะเล ปลิงทะเล พลับพลึงทะเล ดาวขนนก ดาวมงกุฎหนาม
- 79. ไฟลัมเอไคโนเดอรมาตา (Phylum Echinodermata) พบในทะเลทั้งหมด เปนสัตวที่มีโครงรางแข็ง ผิวชั้นนอกบางเปนชั้นคิวทิน ผิวชั้นนอกบางเปนชั้นคิวทิน ผิวชั้นในผนังหนาประกอบไปดวยแผน แคลเซียมคารบอเนตหุมโครงรางแข็ง
- 80. ไฟลัมเอไคโนเดอรมาตา (Phylum Echinodermata) สวนใหญลําตัวเปนแฉก บางชนิดผิวลําตัวมีหนามยื่นออกมา
- 81. ไฟลัมเอไคโนเดอรมาตา (Phylum Echinodermata) มีระบบน้ํา ซึ่งมีความสําคัญ เกี่ยวของกับการเคลื่อนที่ การลําเลียงสารอาหารและ ของเสียไปยังสวนตาง ๆ ของรางกาย มีการแลกเปลี่ยนแกสผานเหงือก ที่อยูบริเวณผิว (dermal papillae)
- 82. ไฟลัมเอไคโนเดอรมาตา (Phylum Echinodermata) Tube feet โครงสรางที่ใชในการเคลื่อนที่
- 83. ไฟลัมเอไคโนเดอรมาตา (Phylum Echinodermata) การสืบพันธุแบบไมอาศัยเพศโดยการงอกใหม (regeneration)
- 86. ไฟลัมคอรดาตา (Phylum Chordata) ลักษณะสําคัญที่พบในวัฏจักรชีวิตในระยะเอ็มบริโอ มีดังนี้ 1. การมีโนโตคอรด (notochord) ลักษณะเปนแทงยาวตลอดความยาวของลําตัว มีความยืดหยุนตัวดี อยูระหวางทางเดินอาหาร และทอประสาท เปนลักษณะที่พบในระยะ เอ็มบริโอของสัตวในไฟลัมคอรดาตาทุกชนิด และในบางชนิดยังพบในระยะตัวเต็มวัย เชน แอมฟออกซัส (amphioxus) และปลาปากกลม
- 87. ไฟลัมคอรดาตา (Phylum Chordata) ลักษณะสําคัญที่พบในวัฏจักรชีวิตในระยะเอ็มบริโอ มีดังนี้ 2. การมีเสนประสาทกลวงดานหลัง (dorsal hollow nerve cord) เสนประสาทกลวงดานหลังเจริญมาจาก เนื้อเยื่อชั้น ectoderm พบบริเวณดานหลัง เหนือโนโตคอรดในระยะเอ็มบริโอ ซึ่งจะ พัฒนาตอไปเปนสมองและไขสันหลังใน ระยะตัวเต็มวัย
- 88. ไฟลัมคอรดาตา (Phylum Chordata) ลักษณะสําคัญที่พบในวัฏจักรชีวิตในระยะเอ็มบริโอ มีดังนี้ 3. การมีชองเหงือกอยูบริเวณคอหอย (pharyngeal slit) โดยอยูเปนคู ๆ ทําหนาที่กรองน้ําที่ไหลผานเขามา และมีการปรับเปลี่ยนไปทําหนาที่อื่น ๆ ในระยะตัวเต็ม วัย เชน เปนทอยูสเตเชียน ตอมทอนซิล ตอมไทรอยด และพาราไทรอยดในคน แตในสัตวบางชนิด เชน ฉลาม กระเบน จะยังมีชองเหงือกอยูตลอดชีวิต
- 89. ไฟลัมคอรดาตา (Phylum Chordata) ลักษณะสําคัญที่พบในวัฏจักรชีวิตในระยะเอ็มบริโอ มีดังนี้ 4. การมีหาง (Postanal tail) เปนสวนที่อยูถัดจากทวารหนักบริเวณดาน ทายลําตัว โดยมีองคประกอบเปนกลามเนื้อ สวนของหางอาจลดรูปไปเหลือเพียงกระดูก ขนาดเล็ก เชน กระดูกกนกบของมนุษย
- 90. ไฟลัมคอรดาตา (Phylum Chordata) ลักษณะสําคัญที่พบในวัฏจักรชีวิตในระยะเอ็มบริโอ มีดังนี้ 5. การมี endostyle ทําหนาที่ในการสะสมไอโอดีน
- 91. ไฟลัมคอรดาตา (Phylum Chordata) สัตวในไฟลัมคอรดาตาแบงออกเปน 2 กลุม คือ สัตวที่ไมมีกระดูกสันหลังและสัตวที่มีกระดูกสันหลัง สัตวในไฟลัมคอรดาตาที่ไมมีกระดูกสันหลัง เปนสัตวที่มีถุงหุมลําตัว ประกอบดวยสารคลายเซลลูโลส ตัวเต็มวัยไมมีโนโทคอรด ไมมีเสน ใยประสาทขนาดใหญ บริเวณหลัง และหางจะหดหายไปในระยะตัว เต็มวัย เชน เพรียงหัวหอม : ไมมีโครงสรางแข็งค้ําจุนภายในรางกาย ยูโรคอรเดต (Urochordate) โครงสรางตัวเต็มวัย โครงสรางตัวออน
- 92. ไฟลัมคอรดาตา (Phylum Chordata) เปนสัตวที่ระยะตัวเต็มวัยมีทอประสาทขนาดใหญที่บริเวณหลัง มีโนโทคอรดยาวตลอดลําตัวและมีตลอดชีวิต มีชองเหงือกและหาง ไดแก แอมฟออกซัส (Amphioxus) ซึ่งมีขนาดเล็กอยูในน้ําตื้นชายฝงทะเล เซฟาโลคอรเดต (Cephalochordate) สัตวในไฟลัมคอรดาตาที่ไมมีกระดูกสันหลัง
- 93. ไดแก ปลาไมมีขากรรไกร สวนใหญจะสูญพันธุไปแลว ที่พบในปจจุบัน คือปลาปากกลม ไดแก แฮกฟช (hagfish) เปนปรสิตภายนอกของปลาหลายชนิด และแลมเพรย (lamprey) มีรูปรางคลายปลาไหล มีโครงรางเปนกระดูกออนและไมมีครีบคูเหมือนปลาทั่วไป สัตวในไฟลัมคอรดาตาที่มีกระดูกสันหลัง (vertebrate) แบงเปน 2 กลุม คือ สัตวมีกระดูกสันหลังที่ไมมีขากรรไกรและสัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร สัตวมีกระดูกสันหลังที่ไมมีขากรรไกร hagfish lamprey
- 94. มีขากรรไกรและครีบคูที่เจริญดี เชน ฉลาม กระเบน สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร กําเนิดขึ้นเมื่อประมาณ450-425 ลานปที่ผานมา ปลายยุคซิลูเรียนและตนยุคดีโวเนียน ปลามีขากรรไกรที่พบในปจจุบันมี 2 กลุม คือ ปลากระดูกออนและปลากระดูกแข็ง คลาสคอนดริคไทอิส (Class Chondrichthyes) เรียกสัตวคลาสนี้วา “ปลากระดูกออน” มีโครงรางเปนกระดูกออนที่ยืดหยุนตัวดี แลกเปลี่ยนกาซโดยใชเหงือกภายนอก มีการปฏิสนธิภายในและออกลูกเปนตัว มีเกล็ดคมปกคลุมผิวหนัง
- 95. สวนใหญมีการปฏิสนธิภายนอก คลาสออสติอิคไทอิส (Class Osteicthyes) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร เรียกสัตวคลาสนี้วา “ปลากระดูกแข็ง” พบดํารงชีวิตทั้งในน้ําจืดและน้ําเค็ม มีโครงรางภายในเปนกระดูกแข็งที่มีสารประกอบแคลเซียมฟอสเฟต สวนใหญผิวหนังมีเกล็ดปกคลุม มีครีบคู 2 คู คือ ครีบอกและครีบสะโพก หายใจโดยใชเหงือกโดยมีแผนปดเหงือก (operculum) มีถุงลม (air bladder) ชวยควบคุมการลอยตัวในน้ํา
- 96. ปลากระดูกแข็งสวนใหญในปจจุบันดํารงชีวิตในน้ํา โดยอาศัยแกสออกซิเจนที่ละลายในน้ํา แตมีปลา กระดูกแข็ง 2 กลุมคือ ปลาที่มีครีบเนื้อและปลาปอด ที่สามารถหายใจจากอากาศไดในชวงเวลาสั้นๆ ปลาทั้ง 2 นี้เปนที่สนับสนุนการเกิดวิวัฒนาการเพื่อมาดํารงชีวิตบนพื้นดิน โดยพัฒนาถุงลมมาเปนปอด และครีบอกพัฒนาเปนขาในสัตวบก คลาสออสติอิคไทอิส (Class Osteicthyes) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร ปลาปอด ปลาที่มีครีบเนื้อ (ปลา coelacanth)
- 97. ตัวออนอาศัยอยูในน้ําและหายใจดวยเหงือกภายนอก เมื่อเจริญเปนตัวเต็มวัยจะดํารงชีวิตบนบกและใชปอดหายใจ ยกเวนซาลามานเดอรบางชนิดที่อาศัยอยูในน้ําตลอดชีวิต คลาสแอมฟเบีย (Class Amphibia) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร เรียกสัตวในคลาสนี้วา “สัตวสะเทินน้ําสะเทินบก (amphibain)” แบงเปน 3 กลุม คือ กลุมซาลามานเดอร กลุมกบ และกลุมงูดิน เปนสัตวเลือดเย็นมีผิวหนังเปยกชื้นทําหนาที่แลกเปลี่ยนแกส ไมมีเกล็ดปกคลุม มีการปฏิสนธิภายนอก
- 99. มีการปฎิสนธิภายในรางกายเพศเมีย แลวสรางเปลือกมาหอหุมไขและวางไขภายนอก คลาสเรปทิเลีย (Class Reptilia) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร เรียกสัตวในคลาสนี้วา “สัตวเลื้อยคลาน (reptile)” เปนสัตวมีกระดูกสันหลังกลุมแรกที่ดํารงชีวิตบนบกอยางแทจริง มีผิวหนังที่ปกคลุมดวยเคราติน (keratin) มีการหายใจโดยใชปอด
- 100. คลาสเอเวส (Class Aves) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร เรียกสัตวในคลาสนี้วา “สัตวปก” มีวิวัฒนาการมาจากสัตวเลื้อยคลาน ในชวงมหายุคมีโซโซอิก โดยพบซากดึกดําบรรพของ อารคีออพเทริกซ (Archaeopteryx) แตวามีขนเหมือนขนนก อารคีออพเทริกซมีบรรพบุรุษรวมกัน กับนกในปจจุบัน ลักษณะเหมือนสัตวเลื้อยคลาน คือ - มีเกล็ดที่ขา - มีกรงเล็บ - มีฟน - มีหางยาว
- 101. นกเปนสัตวเลือดอุน มีการปรับเปลี่ยนรูปรางที่ชวยในการบินไดอยางมีประสิทธิภาพ โดยกระดูกมี รูพรุน ทําใหมีน้ําหนักเบาแตแข็งแรง มีการปฏิสนธิภายในและออกลูกเปนไข คลาสเอเวส (Class Aves) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร ขนที่มีลักษณะเปนแผง (feather) โครงสรางกระดูกของนก
- 102. คลาสเอเวส (Class Aves) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร นกเจาฟาหญิงสิรินธร (สูญพันธุแลว) นกเงือก (ใกลสูญพันธุ)
- 103. คลาสแมมมาเลีย (Class Mammalia) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร เรียกสัตวในคลาสนี้วา “สัตวเลี้ยงลูกดวยนม (mammal)” มีวิวัฒนาการมาจากสัตวเลื้อยคลาน สัตวเลี้ยงลูกดวยนมเริ่มแพรกระจายอยางรวดเร็ว เมื่อไดโนเสารเริ่มสูญพันธุ สัตวเลี้ยงลูกดวยนมในเพศเมียทุกชนิดมีตอมน้ํานมทําหนาที่ผลิตน้ํานมสําหรับเลี้ยงลูกออน มีขนปกคลุมตัว มีการปฏิสนธิภายในรางกายและสวนใหญออกลูกเปนตัว เปนสัตวเลือดอุนอุณหภูมิรางกายจึงคอนขางคงที่ สัตวเลี้ยงลูกดวยนมแบงเปน 3 กลุมใหญ กลุมมอโนทรีม (Monotremes) กลุมมาซูเพียล (Marsupials) กลุมยูเทเรียน (Eutherians)
- 104. เปนสัตวเลี้ยงลูกดวยนมที่มีลักษณะโบราณคือ ออกลูกเปนไข แตมีขนและตอมน้ํานม คลาสแมมมาเลีย (Class Mammalia) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร : กลุมมอโนทรีม (Monotremes) ตัวออนฟกออกจากไขแลวจะเลียน้ํานมบริเวณหนาทองของแมกิน ตุนปากเปดพบไดเฉพาะในประเทศออสเตรเลีย ตัวกินมดหนามพบเฉพาะประเทศนิวกินี
- 105. สัตวกลุมนี้จะตั้งทองในระยะเวลาที่สั้นมาก ทําใหลูกออนที่คลอดออกมามีขนาดเล็กและจะคลานไปยัง ถุงหนาทองของแมซึ่งภายในจะมีตอมน้ํานม มีหัวนมใหลูกดูดนม ลูกจะอยูในถุงหนาทองจนกวา จะเจริญเติบโตเต็มที่จึงจะออกจากถุงหนาทองของแม คลาสแมมมาเลีย (Class Mammalia) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร : กลุมมาซูเพียล (Marsupials) จิงโจ โคอาลา โอพอสซัม
- 107. สัตวในกลุมยูเทเรียน ไดแก สัตวเลี้ยงลูกดวยนมสวนใหญ รวมทั้งกลุมไพรเมต (Primate) คลาสแมมมาเลีย (Class Mammalia) สัตวมีกระดูกสันหลังที่มีขากรรไกร : กลุมยูเทเรียน (Eutherians) เปนสัตวเลี้ยงลูกดวยนมที่มี “รก” มีระยะการตั้งทองนานกวามาซูเพียล โดยตัวออนจะเจริญภายในมดลูกและรับสารอาหาร จากแมผานรก “ไพรเมต (primate)”เปนสัตวที่อาศัยบนตนไมเปนสวนใหญ สัตวกลุมนี้มีมือและเทาใชยึดเกาะ นิ้วหัวแมมือพับขวางได มีสมองขนาดใหญ มีขากรรไกรสั้น ทําใหใบหนาแบนมีพฤติกรรมทางสังคม ซับซอนยิ่งขึ้น แอนโทรพอยด (Anthropoid) กลุมไพรเมตมีวิวัฒนาการแบงเปน 2 สาย โพรซิเมียน (Prosimian)
- 108. วิวัฒนาการของไพรเมต
- 109. โพรซิเมียน เปนสัตวกลุมไพรเมตระยะแรกเริ่มที่อาศัยอยูบนตนไม ลําตัวเล็ก ตากลมโต มีนิ้วมือ 4 นิ้ว และออกหากินในเวลากลางคืน สัตวในกลุมนี้ เชน ลิงลมหรือนางอาย และลิงทารซิเออร พบอยูในเขตรอนแถบแอฟริกาและเอเชียใต
- 110. แอนโทรพอยดเปนสัตวกลุมไพรเมตที่มีนิ้วมือ 5 นิ้ว มองเห็นไดดีในเวลากลางวัน สมองเริ่มมีขนาดใหญ และหนาผากแบน สัตวในกลุมนี้ไดแก ลิงมีหาง ลิงไมมีหาง และ มนุษย ลิงมีหาง ไดแก ลิงโลกเกาและลิงโลกใหม “ลิงโลกเกา” อาศัยอยูบนพื้นดิน พบในทวีปแอฟริกาและเอเชีย มีกนเปน แผน หนังหนา เกลี้ยง เชน ลิงแสม ลิงบาบูน
- 111. “ลิงโลกใหม” อาศัยอยูบนตนไม มีแขนขายาวใชประโยชนในการปนปายและหอยโหน มีการแพรกระจายอยูตามธรรมชาติในทวีปอเมริกากลางและอเมริกาใต เชน ลิงสไปเดอร ลิงมีหาง ไดแก ลิงโลกเกาและลิงโลกใหม สัตวทั้ง 2 กลุมหากินตอนกลางวันอยูรวมกันเปนฝูง มีการอยูรวมกันโดยใชพฤติกรรมทางสังคม โดยลิงเพศผูที่แข็งแกรงที่สุดจะไดเปนจาฝูงและมีอํานาจควบคุมฝูงลิงทั้งหมด
- 112. มีสมองที่พัฒนาดีกวาลิงโลกเกามาก สมองมีรอยหยักคลายมนุษย มีการสื่อสารระหวางกลุมมีการ ลิงไมมีหางหรือเอพ (ape) มีการสืบเชื้อสายมาจากลิงโลกเกา มีแขนยาวขาสั้นและไมมีหาง สามารถหอยโหนไปมาได มีเพียงชะนีและอุรังอุตังเทานั้นที่ยังคงอาศัยบนตนไม