2. • Yİ geçmiş deneyimleri mevcut andaki
davranışlarımıza bağlayan bir dizi zihinsel
süreçtir.
3. • Tepki Kontrolü – Önce Düşün sonra davran.
• Duygudurum Kontrolü – Duyguların fakında
ve kontrolünde olabilme
• Esnek Düşünebilme – Beklenmedik
durumlara uyum sağlama
• Çalışma Belleği -Temel bilgilerin zihinde
tutulmasını sağlama
4. • Öz-düzenleme – Kendi performansını
değerlendirebilme
• Planlama ve Önceliklendirme – Hedef
belirleme ve hedefe ulaşmak için planlama
• Görevi Başlatma – Harekete geçme ve göreve
başlama
• Organizasyon – Fiziksel ve zihinsel olarak
organize olabilme
5. • Öğrenmede çok önemli olan bilgiyi işleme
sürecinin (bilginin alınması, düzenlenmesi,
bellekte depolanması ve iletilmesi) bir
kısmında ya da hepsinde sorun yaşayabilirler.
Bilgiyi işleme süreci dört aşamadan
oluşmaktadır.
6. • 1. Girdi Aşaması: Bilginin duyu organları yolu
ile beyinde algılanma sürecidir. Özel öğrenme
güçlüğünde uyaranların görsel, işitsel,
dokunsal, kinestetik (hareket) ve vestibüler
(denge) açıdan algılanmasında sorun
yaşanabilir.
7. • 2. İşlemleme Aşaması: Beyne giden bilginin
işlenmesi sürecidir ve üç aşamada
tamamlanır. Bu aşamalar sıraya koyma,
soyutlama ve organizasyondur. Özel öğrenme
güçlüğünde bu aşamaların birinde ya da
tümünde sorun yaşanabilir.
8. • 3. Bellek-Depolama Aşaması: Gelen bilgi
beyinde işlendikten sonra kullanılmak üzere
bellekte depolanır. Özel öğrenme güçlüğünde
kısa süreli, uzun süreli ve işleyen bellek ile ilgili
sorun yaşanabilir.
9. • 4. Çıktı Aşaması: Beynin bilgiyi mesaj olarak
hücrelere, kaslara, dil ya da motor etkinlik
alanlarına göndermesi sürecidir. Öğrenilen
bilgiler konuşma, yazma, çizim, jest ve
mimikler yolu ile ifade edilirler. Özel öğrenme
güçlüğünde bu alanlardan birinde ya da
birkaçında güçlük yaşanabilmektedir.
12. • ÖB’nda okul öncesi dönemden itibaren dil,
algı, kavram, motor- koordinasyon, bellek,
dikkat-konsantrasyon, sıralama,
organizasyon, duygusal-sosyal alanlarda
güçlükler görülebilmektedir.
13. • Dikkat ile ilgili sorunlar
• Zayıf motor becerileri
• Algılama ve bilgiyi işleme
sürecindeki sorunlar
• Sözlü dil ile ilgili güçlükler
• Uygun olmayan sosyal davranış
• Öğrenme için bilişsel strateji
geliştirebilme güçlüğü
• Akademik alandaki zorluklar
14.
15. OKUL ÖNCESİ DÖNEM
üGecikmiş konuşma
üTelaffuz sorunları
üSözcük dağarcığının artışındaki yavaşlık
üKonuşma sırasında uygun kelimeyi bulmakta
zorluk çekme
üKarmaşık cümleleri anlamada zorluk
16. ü Kısa cümlelerle konuşma
üHızlı isimlendirme yapamama
üUyakları bulmakta zorluk çekme
üFonolojik farkındalık becerilerinde gecikme
üÇok heceli kelimelerde sesleri karıştırma
(Havyan)
17. üYönergeleri anlama ve izlemede zorluk
üSayılar, alfabe, haftanın günleri, renkler,
şekiller vb. kategorileri ve sıralı bilgileri
öğrenmede güçlük
üSağ/sol, yukarı/ aşağı, önce /sonra ve diğer
yöne ilişkin kavramları ve kelimeleri
karıştırma
18. üTemel okuma becerilerini kazanamama ya da
yavaş kazanma
üBasit kelimeleri karıştırma
üOlayları hatırlamada zorluk, zayıf hafıza
becerileri
üPlanlama ve organizasyon yapmada güçlük
üZaman kavramını öğrenmede güçlük
20. üHecelemede zayıflığın sürmesi
üBilgileri eksik okuma ve /ya da yavaş okuma
üÖzetlemede zorluk
üTestlerdeki açık uçlu soruları yanıtlamada zorluk
üYavaş çalışmak
üAna fikir ile ufak detay bilgileri ayrıştırmada
güçlük
21. üİnce motor becerilerin gelişmesindeki yavaşlık
üİnce motor becerileri gerektiren oyunları
oynamaktan kaçınma
üBeceriksizlik
üDominant elin belirgin olmaması
üZayıf koordinasyon
üBeden şeması ile ilgili zorluk
22. üYap boz yapmaktan hoşlanmama
üKötü el yazısı
üYazmaya büyük bir güç harcama
üUygun olmayan bir tarzda kalemi tutma
üSoyunma, giyinme, ayakkabı bağlarını bağlama
da, iliklemede zorluk ve gecikme
üAtlama, koşma, tırmanma vb hareketlerde
güçlük
23. ü Dikkatinin kolay dağılması
ü Dinlemiyor gözükme
ü Kıpırtılı olma
ü Yönergeleri sırayla izlemede zorluk
ü Planlama ve organizasyon yapmada güçlük
ü Zaman kavramını öğrenmede güçlük
ü Uzay kavramındaki zayıflık; sağ/sol, üst/alt, önce,
sonra gibi kavramları karıştırmak
ü Zayıf bellek becerileri
24. üAkranlarıyla ilişkide zorluk, zor arkadaş olma
ve arkadaşlığını sürdürmede zorlanma
üSaldırgan ya da çok pasif olma
üHiç hırsının olmaması
üYarışmaya dayalı oyunlardan kaçınma
27. • Günlük aktiviteleri unutma
• Okul ve ev ödevlerinde dikkatsizlik hataları
yapma
• Ayrıntılara dikkat etmeme
• Dış uyarıcılardan kolay dağılma
• Dikkatini devamda zorlanma
29. • Yuva ve ilkokulun ilk dönemlerinde çocukların
uzun süre dikkatlerini toplamaları ya da
malzemelerine sahip çıkmaları
beklenmediğinden DEB çoğunlukla 3. 4.
sınıftan sonra sorun haline gelmeye başlar.
30. • Çok konuşma
• Oturduğu yerde duramama
• Sürekli hareket eden bir motor gibi olma
• Oturması beklendiğinde bunu başaramama
• Uygunsuz durumlarda tırmanma, zıplama vb.
hareketler yapma
• Başkalarının sözünü kesme
32. DEHB
• Yürümeye başladıkları andan itibaren
zor çocuklar
• Anaokulunda oturma,yönergeleri
izleme, aşırı hareketini kontrolde
zorluk
• 1. ve 2. sınıfta sorunlar evde ve
okulda artar
• 3.4. sınıflarda davranış sorunları
oluşabilir.
DEB
• Okula başlayıncaya kadar genelde
sorun yok
• Anaokulunda davranışları olumlu
ancak dikkat etmeyle ilgili sıkıntılar
• 3. 4. sınıfta ev ödevlerinde dikkatini
veremez