SlideShare a Scribd company logo
Jaarverslag 2015
Maatschappelijke en financiële verslaglegging
Wij creëren
plekken
waar mensen
willen zijn
2015
ORiGINEEL
CONCREET
NIEUWSGIERIG
AMBITIEUS
Onze kernwaarden
VERBINDEND
Jaarverslag 2015
Maatschappelijke en financiële verslaglegging
2015
Over dit verslag 5
Jaarverslag 2015 Heembouw Holding 6
Wij creëren plekken waar mensen willen wonen 12
“Betaalbare huurwoningen” 14
Wij creëren plekken waar mensen willen wonen 16
Innovatie: ED Controls 20
Kengetallen 23
Personalia Bestuur van de Organisatie 24
Personalia Raad van Commissarissen 25
Bericht Raad van Commissarissen 27
Wij creëren plekken waar mensen willen ondernemen 28
Innovatie: Mobiliteitsscan 30
Wij creëren plekken waar mensen willen ondernemen 32
Innovatie: Locatiegenerator 36
Menselijk kapitaal 38
HR strategie
Personeelsbezetting en verloop
“Zorgen dat bewoners super tevreden zijn” 42
Menselijk kapitaal 44
Opleidingen, stagiaires, jubilea, pensioen
Innovatie: E-learning module 46
Menselijk kapitaal 48
Verzuim, ongevallen, werving  selectie
Innovatie: BIM-engineers 50
Inhoud
Duurzaam bouwen en milieu 52
Wij creëren plekken waar mensen willen werken 54
“Elk gebouw dezelfde prettige werkomgeving” 56
Wij creëren plekken waar mensen willen werken 58
Maatschappij 62
Verslag Gezamenlijke Ondernemingsraad 2015 64
Innovatie: Holland Contech 66
Nieuws en nog meer innovaties 68
NPS Heembouw 70
Wij creëren plekken waar mensen willen zijn	 71
Jaarrekening 2015 74
Overige gegevens 95
Controleverklaring 96
GRI-G3 index toepassingsniveau C binnenzijde omslag
Maatschappelijke en financiële verslaglegging 2015
“Wij creëren
plekken
waar mensen
willen zijn”
Over dit verslag
Om plekken te creëren waar mensen willen zijn, is onze sterke klantgerichte bedrijfscultuur onontbeerlijk.
Een cultuur die erop gericht is de verwachtingen van onze klanten te overtreffen. Door steeds te blijven
verbeteren en open te staan voor innovaties, kunnen we onze klanten blijven verrassen met onze toegevoegde
waarde. En dit wordt gewaardeerd. In 2015 konden we een flinke groei in omzet en resultaat noteren en ook
voor 2016 en de jaren daarna zijn de vooruitzichten gunstig.
We zetten onze strategie van klantfocus en veel aandacht voor onze innovatieve bedrijfscultuur dan ook
onverminderd voort. Zodat we plekken kunnen blijven creëren waar mensen willen zijn.
Namens de Holdingdirectie,
Peter Lammertink
Wij creëren plekken waar mensen willen zijn. Onze merkbelofte is het thema van
dit financiële en maatschappelijke verslaglegging. Dit is wat ons drijft en waar
we dagelijks vol enthousiasme en overtuiging mee bezig zijn.
5Heembouw 2015
Heembouw in 2015
Waar de bouwproductie in 2015 toenam met 7%
(Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid
2016, EIB januari 2016), presteert Heembouw beter
dan de markt. We zien dat deze trend zich komend
jaar doorzet. De voorspellingen voor de bouwproductie
voor 2016 gaan uit van een groei 4,5% (EIB,
januari 2016). Voor ons is deze positieve afwijking
een direct gevolg van het gegeven dat Heembouw
altijd is blijven investeren in de ontwikkeling van
toegevoegde waarde voor onze klanten. Met onze
klantgroepenstructuur is de organisatie hier volledig
op ingericht en daar zien we nu de resultaten van.
Het thema voor 2015 was: Blik vooruit. Kijken naar
de toekomst, de ontwikkelingen om ons heen en
de organisatie continu blijven ontwikkelen, vanuit
de overtuiging dat stilstand achteruitgang betekent.
2015 was voor Heembouw ook het jaar waarin onze
cultuur centraal stond. Wij hebben onze kernwaarden
herijkt en zijn hierover met de organisatie in gesprek
gegaan om het bewustzijn van wat ons als Heembouw
sterk maakt en bindt te vergroten.
Op steeds meer plekken in onze organisatie ontstaan
nieuwe ideeën en innovaties. In 2016 staat innovatie
centraal en ook in dit jaarverslag heeft innovatie een
prominente plek. Als onderdeel van onze core business
is innovatie essentieel voor de continuïteit van de
organisatie. Ook in de mindere jaren die achter ons
liggen, was er volop aandacht en ruimte voor innovatie.
Het positieve effect ervan is mede terug te zien in onze
resultaten.
Klantgroepen
Wonen
In 2014 zijn de krachten op het gebied van Wonen
gebundeld door de samenvoeging van de renovatie
unit uit Noordwijkerhout met de nieuwbouw unit uit
Roelofarendsveen. De klantgroep Wonen maakt sinds
die tijd een sterke groei door. De integrale benadering
van Heembouw, gericht op de uiteindelijke bewoners,
heeft geresulteerd in een aantal aansprekende
woningbouwprojecten en zorgt voor een duurzame
toename van het marktaandeel van Heembouw in
deze markt. Met een omzet in 2015 van meer dan
€ 38 miljoen, is de klantgroep Wonen een stevige
pijler van Heembouw geworden. Deze groei zien we
in alle disciplines: nieuwbouw, transformatie, groot
onderhoud en renovatie. Op het gebied van groot
onderhoud en renovatie zien we dat onze werkwijze
in bewoonde situaties veel toegevoegde waarde biedt.
Onze aandacht voor een goede communicatie met
de bewoners en een strakke planning zorgen voor
een vlot lopend proces. Hier komt onze kernwaarde
“verbinden” duidelijk naar voren.
Heembouw is tevreden over de prestaties in 2015. De opgaande lijn die zich eind 2014 aftekende,
is nadrukkelijk doorgezet en kondigt een nieuwe periode van groei van onze organisatie aan.
Deze groei manifesteert zich in meerdere opzichten. Niet alleen groeien de omzet en het resultaat,
ook de organisatie groeit in haar mogelijkheden om onze klanten nog beter te kunnen bedienen.
We zien dat onze focus op het continu blijven verbeteren van de organisatie en de dienstverlening
aan onze klanten zich uitbetaalt.
Onze omzet is met ruim 11% gegroeid van € 106 miljoen in 2014 naar € 118 miljoen in 2015.
Het resultaat nà belasting is ten opzichte van 2014 sterk verbeterd en komt voor 2015 uit op € 1,6 miljoen.
Jaarverslag 2015
Heembouw Holding
6 Heembouw 2015
S  O afdelingen, met een eigen plek binnen de
klantgroepen. Per klantgroep worden, in nauwe
samenwerking met onze leveranciers, service en
onderhoudspakketten ontwikkeld, die klanten tijdens
de gebruiksfase van hun gebouw toegevoegde waarde
bieden. We verwachten het aandeel service en onderhoud
de komende jaren nog verder uit te kunnen breiden.
Innovatie
Onze innovaties zijn uiteenlopend en variëren in omvang
en impact, maar hebben een gemeenschappelijke
noemer: ze leveren onze klanten toegevoegde waarde.
De mobiliteitsscan bijvoorbeeld geeft inzicht in de
invloed van mobiliteit op de totale operationele kosten.
In combinatie met onze gronddatabank bieden we met
name onze klanten uit de logistieke branche hiermee
extra toegevoegde waarde. De locatiegenerator maakt
het mogelijk verschillende data in kaartlagen te vatten,
waardoor snel een goed inzicht kan worden verkregen
in de potentie van een (woningbouw)locatie. Met de
woonconfigurator kunnen potentiële bewoners online
hun eigen woning ontwerpen. De keuzes die gemaakt
worden, zijn direct terug te zien op de plattegronden,
met een inzicht in de bijbehorende kosten. In de
uitvoering zijn we ED Controls gaan gebruiken voor
de opleveringen en kwaliteitscontrole op de bouw.
Deze app maakt het vastleggen van opleverpunten
en andere aandachtspunten gemakkelijk en eenduidig.
Verder hebben we een compleet vernieuwde website
gelanceerd, waar onze merkbelofte: ‘Wij creëren
plekken waar mensen willen zijn’ in tekst maar vooral
in (bewegend) beeld centraal staat.
Daarnaast hebben we de eerste stappen gezet op
het gebied van sociale innovatie. We zijn op andere
manieren met de organisatie in gesprek gegaan dan
de traditionele beoordelings- en eindejaargesprekken.
Met ontwikkelgesprekken, ronde tafel gesprekken
en het spelen van het speciaal door ons ontwikkelde
cultuurspel, is gericht invulling gegeven aan de
aandacht voor de dialoog met onze collega’s.
Dit, in combinatie met de mooie resultaten, zorgt voor
een positieve flow en een nieuw elan. Verderop in dit
jaarverslag staan we uitgebreider stil bij een aantal
van deze innovaties.
Bedrijfsruimten
De markt voor bedrijfsruimten had het afgelopen jaar
nog last van achterblijvende investeringen, wat, mede
gezien de grote concurrentie, nog druk legde op de
prijzen. Dit neemt niet weg dat Bedrijfsruimten ook het
afgelopen jaar weer een groot aantal mooie projecten
onder handen had. In totaal leverde deze klantgroep
afgelopen jaar bijna 92.000 m2
aan bedrijfsruimten op,
onder andere door optimaal te profiteren van de groei
in de logistieke branche. Onze turnkey aanpak heeft in
deze markt zijn sporen verdiend. Ruim 85% van onze
projecten in de bedrijfsruimtemarkt voerden wij in 2015
turnkey uit.
Het DC New Logic II dat Heembouw in opdracht van
Dok Vast realiseerde, kreeg in 2015 het BREEAM-
outstanding certificaat. Met een score van 91,18% is dit
distributiecentrum, waarin de Amerikaanse elektrische
autofabrikant Tesla gevestigd is, het meest duurzame DC
van Nederland. Habeon Architecten maakte het ontwerp.
Tesla is inmiddels genomineerd voor de internationale
award voor het meest duurzame gebouw ter wereld.
Kantoren
De klantgroep Kantoren heeft een aantal interessante
opdrachtgevers aan zich weten te binden, met name in de
beleggersmarkt. Hiervoor hebben we de afgelopen jaren
meerdere projecten naar volle tevredenheid uitgevoerd,
met name op het gebied van renovatie. De markt voor
nieuwbouw blijft lastig. Uitzondering hierop vormen de
Kantoorspecials: kantoren die op maat worden ontwikkeld
voor klanten met specifieke gebruikerswensen, zoals
bijvoorbeeld op het gebied van clean rooms. In dit
segment hebben we de afgelopen jaren een goed track
record opgebouwd en we verwachten hierin nog verder te
groeien. De prijzen blijven in de gehele kantorenmarkt nog
wel een aandachtspunt.
Service en Onderhoud
Met de implementatie van onze klantgroepenstructuur
zijn de units Service en Onderhoud het afgelopen jaar
verder ontwikkeld en uitgegroeid tot professionele
7Heembouw 2015
Financieel beleid en risicobeheer
Het financieel beleid is erop gericht een goed
rendement op onze projecten te behalen, met een
verantwoord risico. We houden blijvende aandacht
voor het goed managen van ons werkkapitaal.
Dit zorgt voor een stabiele gezonde liquiditeitspositie.
We handhaven ons beleid om financiële risico’s ten
aanzien van rente en debiteuren niet af te dekken
met financiële instrumenten. De onderneming is
solide gefinancierd en beschikt over voldoende
financiële faciliteiten om te voorzien in haar
financieringsbehoefte. Goed risicobeheer is
essentieel om de operationele en financiële doelen
te kunnen realiseren. De interne risicobeheersings-
en kwaliteitssystemen worden jaarlijks getoetst als
onderdeel van bedrijfsbrede projectaudits.
De focus ligt op de beheersing van projectrisico’s
tijdens het gehele proces, van de verwerving- en
voorbereidingsfase tot en met de uitvoeringsfase en
nazorgfase.
Als belangrijkste bedrijfsrisico’s zien wij markt- en
kredietrisico’s. In de navolgende paragraaf wordt
verder inzicht gegeven in de vier voor Heembouw
belangrijkste mogelijke bedrijfsrisico’s en de wijze
waarop deze risico’s worden beheerst.
Risicoparagraaf
Hierin worden de vier belangrijkste mogelijke
bedrijfsrisico’s van Heembouw met haar
beheersingsmaatregelen en risicoprofiel per
bedrijfsrisico toegelicht.
De mogelijkheid is aanwezig, dat opdrachtgevers
of leveranciers contractuele verplichtingen niet
nakomen. Heembouw heeft hiervoor stringente
procedures opgesteld om de kredietwaardigheid
van haar opdrachtgevers en leveranciers te bepalen.
Ter beheersing van dit risico wordt gebruik gemaakt
van informatie van erkende instellingen die zich op
het leveren van kredietinformatie hebben toegelegd.
Continue bewaking van het kredietrisico vormt
onderdeel van het debiteurenbeheer. Tevens heeft
Heembouw richtlijnen opgesteld om de omvang van
het kredietrisico bij elke partij te beperken.
Bovendien bewaakt Heembouw voortdurend haar
vorderingen en hanteert Heembouw een strikte
aanmaningsprocedure. Afgelopen jaar hebben
zich geen bijzonderheden voorgedaan. Heembouw
beoordeelt dit financiële risico als laag. De mogelijke
financiële impact voor Heembouw is beheersbaar.
Er is een mogelijkheid dat de waardering van de
grondposities en voorraden gereed product lager
uitvallen. Daarbij is er een mogelijk verkooprisico op
de huidige voorraden. Gezien de huidige aantrekkende
markt, de omliggende prijzen van vergelijkbare locaties
en onderhanden projecten worden de waarderingen
van de huidige grond- en voorraadposities voldoende
gemonitord en tegen actuele waarden gewaardeerd.
Afgelopen jaar hebben zich geen noemenswaardige
afwaarderingen voorgedaan. De mogelijke financiële
impact voor Heembouw is beperkt. Heembouw
beoordeelt dit risico dan ook als laag.
Met de groei van onze organisatie worden ons vaker
complexe en risicovolle projecten aangeboden.
Juist met het oog op dit soort projecten, hebben
wij afgelopen jaar nogmaals onze processen ten
aanzien van contract- en projectbeheersing verder
aangescherpt en verankerd in de organisatie. Dit zorgt
ervoor dat op structurele wijze significante risico’s tijdig
worden gesignaleerd. Dit leidt tot een constructieve
dialoog, zodat er een nog betere afweging gemaakt
kan worden welke werken worden aangenomen en
onder welke voorwaarden. De mogelijke financiële
impact hiervan is daarbij beheersbaar. Dit risico wordt
zodoende als laag beoordeeld.
Er is een mogelijkheid tot prijsfluctuaties op
inkoop. De aantrekkende markt heeft invloed op
de inkoopprijzen. Onze leveranciers spelen een
belangrijke rol in de verkoop- en realisatiefase
van onze projecten. Heembouw werkt meer
met strategische partners en ook in 2015 heeft
Heembouw hieraan een vervolg gegeven, mede
door het organiseren van strategische partnerdagen.
Per klantgroep worden de vaste partners waarmee
gewerkt wordt, uitgenodigd om kennis te delen
en met ons en met elkaar open van gedachten te
wisselen over de manier van samenwerken. Door tijdig
afspraken te maken wordt een mogelijke prijsstijging
8 Heembouw 2015
mede gemitigeerd. Afgelopen jaar hebben zich geen
bijzonderheden voorgedaan. De financiële impact
op dit risico is beheersbaar. Gezien de aantrekkende
markt wordt dit risico als medium ingeschat.
Integriteit
Integriteit staat bij Heembouw in alle geledingen
hoog in het vaandel. Afgelopen jaar was het jaar van
de cultuur. Middels het spelen van ons cultuurspel,
kwamen ook dilemma’s op het gebied van integriteit
aan de orde. Het was een goede aanleiding om
onze normen en waarden weer met elkaar te delen.
De gedragsnormen die Heembouw hanteert zijn
vastgelegd in een bedrijfscode, die is geregistreerd
bij de Stichting Beoordeling Integriteit Bouwnijverheid
(nummer 04-01-0032). Deze is afgestemd op de
gedragscode, zoals ontwikkeld door het Algemeen
Verbond Bouwbedrijf (AVBB) en is voor alle
medewerkers leidend.
Het verslag dat de vertrouwenspersoon jaarlijks
maakt, wordt in de Holdingdirectie besproken en
geëvalueerd. De directies van de klantgroepen
bieden elk jaar hun verantwoordingsbrieven aan,
die met de financieel directeur worden besproken.
Cultuur is een vast agendapunt in het overleg met
de GroepsOndernemingsraad. Wanneer er aanleiding
voor is, wordt integriteit bij dit agendapunt besproken.
Er zijn geen bijzonderheden gemeld.
Human resources
Ons menselijk kapitaal is één van de belangrijkste
succesfactoren van Heembouw. Met onze
medewerkers behalen we onze resultaten en
successen. Het is belangrijk om veel tijd en aandacht
te blijven geven aan het welzijn, de ontwikkeling en
het werkplezier van onze medewerkers. Daarom
hebben we 12 belangrijke HR-thema’s vervat in een
richting gevend kader. Hierin is beschreven hoe we
de komende jaren invulling geven aan de verdere
ontwikkeling van ons menselijk kapitaal, in een sterk
groeiende organisatie als de onze. “De juiste mens
op de juiste plek” is essentieel om een goede
invulling aan onze groei ambities te kunnen geven.
Deze HR-thema’s worden gefaseerd aangepakt.
Ons ziekteverzuim was ook in 2015 weer lager dan
het jaar ervoor: 2,5%. Het verloop was met 9,9%
hoger dan voorgaande jaren. Een logisch gevolg
van een aantrekkende economie en beweging op de
arbeidsmarkt. Om de groei van onze organisatie waar
te maken, hebben we in 2015 maar liefst 45 vacatures
uitgezet. We zijn er goed in geslaagd deze in te vullen.
Ons werving- en selectiebeleid is gemoderniseerd en
aangescherpt en we hebben onze recruitement-functie
weer dedicated ingevuld. Onze nieuwe website, met
een prominente plek voor onze vacatures, speelt ook
een belangrijke rol in de personeelswerving.
Structuur
De organisatie is met de implementatie van de
klantgroepstructuur meer wendbaar geworden.
Alle klantgroepen, bedrijfsruimten, kantoren en wonen,
zijn sterk gegroeid. De keuze voor de volledige focus
op een klantgroep zorgt ervoor dat we nog beter
invulling geven aan het bieden van toegevoegde
waarde aan onze klanten, zodat we “een plek creëren
waar mensen willen zijn”.
Heembouw Ontwikkeling is het afgelopen jaar
volledig geïntegreerd in de klantgroepstructuur.
De afdeling is gesplitst in een deel Wonen en
een deel Bedrijfsruimten en de collega’s zijn in
deze klantgroepen opgenomen. De kennis van
projectontwikkeling wordt hierdoor naadloos
opgenomen in de oplossing die we onze klanten
bieden en zorgt voor nog meer toegevoegde waarde.
Hiermee zijn alle onderdelen van de Heembouw
organisatie volledig op de klantgroepen georganiseerd.
Klanttevredenheid en NPS
Wij creëren plekken waar mensen willen zijn. Of en
in welke mate we daarin slagen, meten we aan
de hand van klantonderzoeken. Sinds 2014 werkt
Heembouw hierin samen met tevreden.nl. Dit bureau
voor tevredenheidonderzoeken combineert continu
onderzoek met een transparante terugkoppeling van
de resultaten via digitale platforms. 
9Heembouw 2015
Klanten hebben direct inzicht in de ervaringen en
meningen van andere klanten over onze prestaties.
Heembouw is in Nederland het eerste bouwbedrijf
dat op deze manier de meningen en reviews van haar
klanten op deze open en transparante wijze deelt.
Hierbij sturen wij op de net promoter score (NPS): het
getal tussen de -100 en + 100 dat aangeeft in welke
mate klanten het bedrijf aan zouden bevelen aan hun
omgeving. Na meer dan 50 onderzoeken, is onze NPS
+33, met een gemiddeld rapportcijfer van 8,0. Een
mooie score, zeker wanneer je dit vergelijkt met de
NPS-scores in andere branches. Banken bijvoorbeeld
kennen een NPS van -27; bij telecomleveranciers ligt
dit op -32 en de dienstverlening door gemeenten kent
een NPS van -18 (NPS branchemeting februari 2015).
We merken dat steeds meer klanten voor ons kiezen
vanwege de extra toegevoegde waarde die we
kunnen bieden, in de vorm van kennis en ervaring
op specialistisch gebied. Voor Staay Food Group
bijvoorbeeld zetten we onze samenwerking, die
in Papendrecht is begonnen, in Dronten voort.
Hier is onze kennis en ervaring op het gebied van
logistiek, waardoor we een optimale indeling van
hun productiehal kunnen ontwerpen en realiseren,
gecombineerd met onze kennis van de foodsector,
doorslaggevend. Ditzelfde geldt voor Applied Medical.
Mede op basis van onze kennis en ervaring met
laboratoria en cleanrooms heeft deze wereldwijd
opererende producent en ontwikkelaar van medische
hulpmiddelen besloten om ook haar tweede kantoor in
Nederland met Habeon Architecten en Heembouw te
realiseren. In Delft zijn we direct na oplevering van de
eerste woontoren boven De Hoven Passage nu bezig
met de realisatie van een tweede woontoren voor
opdrachtgever Van der Vorm Vastgoed.
Bouw Informatie Model (BIM)
BIM wordt wel de meest ingrijpende innovatie in de
bouw van de laatste jaren genoemd. Hierbij wordt
in een 3-dimensionaal Bouw Informatie Model (BIM)
samengewerkt door verschillende disciplines in de
bouw. Habeon Architecten is al sinds 2010 bezig
met BIM en werkt inmiddels volledig samen in BIM.
De modellen worden gedeeld met onder andere
de installateurs, leveranciers en constructeurs en
gecontroleerd op volledigheid en juistheid. Samen met
onze klanten bespreken we de projecten en maakt
Habeon Architecten in het model wijzigingen visueel. 
In 2015 zijn via training-on-the-job drie collega’s
opgeleid tot BIM-engineer. Elke klantgroep heeft
een eigen BIM engineer. Dit is de spil in het
voorbereidingstraject en bouwt, net als een uitvoerder,
gezamenlijk met alle betrokkenen het gebouw, maar
dan in een virtuele 3D omgeving. Hiermee kan digitaal
een prototype van het gebouw worden gemaakt en
kunnen vooraf de eventuele knelpunten opgelost worden.
Marketing en social media
In de bouwbranche wordt Heembouw gezien als
een van de koplopers op het gebied van online
marketing. Via social media wordt onze kennis en
ervaring actief met de markt gedeeld. Daarnaast zijn
steeds meer collega’s actief aan het bloggen, worden
digitale nieuwsbrieven verstuurd en wordt veel nieuws
gedeeld via onze website. Met positieve gevolgen.
Het aantal bezoekers van onze website is in 2015
toegenomen tot 103.000. Heembouw is met
ruim 150 medewerkers actief op LinkedIn en de
bedrijfspagina heeft bijna 4.000 volgers.
De corporate twitter account van Heembouw heeft
ruim 6.300 volgers. Elke week worden de belangrijkste
activiteiten op het gebeid van online marketing en
social media met de organisatie gedeeld met behulp
van een infographic; dit zorgt voor betrokkenheid en
continue aandacht.
Strategische partners
Onze partners spelen een belangrijke rol in de
verkoop- en realisatiefase van onze projecten.
Een goede samenwerking met onze leveranciers
levert meer waarde voor de klant, leidt tot nieuwe
ideeën en een efficiënt proces. In 2015 zijn we gestart
met de organisatie van strategische partnerdagen.
Per klantgroep worden de vaste partners waarmee
gewerkt wordt uitgenodigd om kennis te delen
en met ons en met elkaar open van gedachten te
10 Heembouw 2015
wisselen over de manier van samenwerken. Aan deze
uitnodiging werd enthousiast gehoor gegeven.
De strategische partnerdag vormt een goed platform
om projectoverstijgende onderwerpen met elkaar
te bespreken en leverde waardevolle informatie en
inzichten op. Deze sessies zullen voortaan jaarlijks
georganiseerd worden.
Vooruitzichten 2016
Volgens de voorspellingen zet het herstel van de
bouwproductie, die in 2015 is gestart, zich door.
Het EIB voorspelt een groei van 3% en is daarmee
wat voorzichtiger in zijn prognose dan bijvoorbeeld
de ING, die een groei van 4% voorspelt.
Wij verwachten ook voor 2016 een mooie groei in
omzet en resultaat, ondanks de behoudendheid
binnen de branche over de verwachtingen voor 2016.
Onze organisatiestructuur, gericht op klantgroepen,
is wendbaar en kan door haar schaalgrootte snel
schakelen. Wij zien volop kansen in een aantrekkende
markt, waarin toegevoegde waarde het verschil maakt.
We zijn in het afgelopen jaar al gestart met het verder
versterken van onze organisatie, waardoor we onze
slagkracht verder kunnen vergroten. Met een goed
gevulde orderportefeuille verwachten we dat onze
omzet in 2016 substantieel zal groeien. Hierbij wordt
verwacht dat het resultaat ruim boven het niveau van
2015 zal uitkomen.
Heembouw is klaar voor een volgende periode van
groei. We bedanken onze medewerkers voor hun niet
aflatende inzet de afgelopen jaren en kijken er naar uit
met hen samen deze nieuwe bloeiperiode in te gaan.
Onze klanten bedanken wij voor hun vertrouwen in
onze onderneming.
Roelofarendsveen, 10 maart 2016
Holdingdirectie Heembouw:
Peter Lammertink
Roland van Oostrom
11Heembouw 2015
De Oevers van Roelofarendsveen
Nieuwsgierig
Bij Heembouw willen we graag weten hoe
mensen willen wonen. Bij de ontwikkeling van
De Oevers konden de toekomstige bewoners
meedenken over het ontwerp en inrichting van
de openbare ruimte. En hebben kopers veel
keuzemogelijkheden om hun woning een eigen,
unieke identiteit te geven.
12 Heembouw 2015
Wonen
Wij creëren
plekken
 waar mensen
willen wonen 
13Heembouw 2015
Wonen
Actuele
marktvraag
ingevuld met
betaalbare
huurwoningen
Grote foto: Rinze van Veen (links) en Lex Scholten (rechts)
Wonen
14 Heembouw 2015
Lex Scholten, wethouder wonen en ruimtelijke
ontwikkeling, schetst kort de situatie: “In 2008/2009
hebben we het besluit genomen een nieuwe brede
school te gaan bouwen: Noorderbreedte. Twee
bestaande basisscholen in Diemen Noord werden in
die nieuwe brede school gehuisvest; daarmee zouden
twee schoolgebouwen, aan de Rietgors en de Schouw,
leeg achter gelaten worden. Voor ons als gemeente
was het belangrijk dat de leegstand van beide scholen
zo kort mogelijk zou duren. Aan de ene kant vanwege
de leefbaarheid van de buurt (een leegstaande school
is vandalisme gevoelig) maar ook omdat we bij een
snelle verkoop van de locaties ook snel opbrengsten
zouden hebben. We hebben met verschillende partijen
gesprekken gevoerd. Op een gegeven moment kwam
daar een nieuwe partij bij: een combinatie van een
ontwikkelende bouwer, Heembouw en een belegger,
MN. Op dat moment was al duidelijk dat de locaties voor
woningbouw ontwikkeld zouden worden. Heembouw
en MN schakelden snel en hebben goed met ons
meegedacht welke oplossing het beste zou zijn.”
Minimaliseren risico en snel traject
Rinze van Veen, coördinator team projecten
Diemen, vult aan: “Er is een plan uitgekomen met
60 grondgebonden woningen, waarvan 53 voor de vrije
sector huur en 7 koopwoningen. MN heeft de locaties
van de gemeente aangekocht en met Heembouw is
“Begrip voor elkaars belangen
en de wil om mee te denken”
Veel gemeenten in Nederland hebben te maken met een tekort aan huurwoningen.
Er is onvoldoende aanbod voor het groeiend aantal kleine en eenpersoonshuishoudens.
Daarnaast is er weinig doorstroming van ‘scheefhuurders’ naar een duurdere sociale
huurwoning of vrije sector. Heembouw biedt gemeenten een oplossing door gericht
op de actuele lokale marktvraag woningen te ontwikkelen en realiseren, die aansluiten
op de wensen en behoeften die er lokaal zijn. Hierin wordt samengewerkt met andere
marktpartijen, waardoor er een totaaloplossing geboden wordt, inclusief afnamegarantie.
Een goed voorbeeld hoe dit in de praktijk werkt, vinden we in Diemen.
Wethouder Lex Scholten en coördinator team projecten
Rinze van Veen, gemeente Diemen
een overeenkomst gesloten voor de sloop van de
beide oude scholen en de realisatie van de woningen.
We hebben in samenwerking met Heembouw en
MN de buurt geïnformeerd, presentaties gegeven,
inloopavonden georganiseerd. Op de gebruikelijke
bezwaren met betrekking tot parkeren na zijn de
plannen goed ontvangen.”
Lex Scholten: “Voor ons als gemeente was het
belangrijk dat we het risico konden minimaliseren:
we waren de grond in een keer kwijt en daarna is
het traject snel gegaan: we waren eind 2013 met
Heembouw en MN in gesprek gekomen, een jaar
later was de transport van de grond en daarna heeft
Heembouw de woningen snel gerealiseerd: in de herfst
van 2015 was de oplevering. Het zijn knappe woningen
geworden, die voor de oplevering allemaal verhuurd en
verkocht waren.”
Lex Scholten en Rinze van Veen kijken tevreden terug
op de samenwerking met Heembouw en MN. “Van alle
kanten is er snel geschakeld, dat kon ook omdat het
project al helemaal voorbereid was. Het hele traject
tussen het eerste gesprek dat we met Heembouw en
MN voerden en de oplevering heeft nog geen 2,5 jaar
geduurd. Als er begrip is voor elkaars belangen en de
wil om mee te denken, dan kan het heel snel gaan.
En dat is hier gebeurd.”
15Heembouw 2015
Wonen
Klantcijfer
9.0
Ontwikkeling en
realisatie 46 vrije
sector huurwoningen
Hoge Weide Utrecht.
Plaats: Roelofarendsveen Opdrachtgever: Centrumplan Roelofarendsveen VOF Stedenbouwkundig ontwerp en architectuur: KK Architecten en
Mulleners + Mulleners
In het centrum van Roelofarendsveen, omringd door water, is een nieuw woon- en winkelgebied in wording: De Oevers van Roelofarendsveen.
Hier worden totaal circa 300 woningen en een uitbreiding van het winkelgebied gerealiseerd. Door de vele keuzemogelijkheden die er zijn, kunnen
de kopers echt hun eigen, unieke droomhuis samenstellen. Zo hebben de bewoners bijvoorbeeld de mogelijkheid hun eigen gevel te kiezen.
16 Heembouw 2015
Wonen
Transformatie kantoorpand tot 4 luxe appartementen
In de Haagse Archipelbuurt transformeert Heembouw een kantoorpand tot
4 luxe loft- appartementen, waaronder een penthouse. De appartementen,
die alle 4 zijn verkocht, worden naar verwachting in het 4e kwartaal van 2016
opgeleverd.
Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Gemini Development
Architect: Kroeze Ruys architecten
Transformatie
De nieuwe situatie
De bestaande situatie
17Heembouw 2015
Wonen
Plaats: Leiden Opdrachtgever: woningcorporatie de Sleutels
Architect: Habeon Architecten
In de Leidse Merenwijk voert Heembouw als één van de vaste ketenpartners van
de Sleutels groot onderhoud uit aan 77 huurwoningen. Dit gebeurt in bewoonde
toestand. Een strakke planning, heldere communicatie en een goede uitvoering
zorgt ervoor dat de bewoners tevreden zijn met het resultaat.
Klanttevredenheid
8.8Groot onderhoud 77 huurwoningen
18 Heembouw 2015
Wonen
Op twee voormalige schoollocaties in
Diemen realiseerde Heembouw
53 vrije sector huur- en 17 koopwoningen.
Plaats: Delft Opdrachtgever: Van der Vorm Vastgoed Architect: Habeon Architecten
Boven winkelcentrum De Hoven Passage in Delft ontwikkelden en realiseerden Heembouw en Van der Vorm Vastgoed een woontoren van
12 verdiepingen. Alle 70 huur- en 13 koopappartementen waren ruim voor de feestelijke opening van de woontoren op 4 november 2015,
verhuurd en verkocht. Inmiddels is Heembouw gestart met de realisatie van een tweede woontoren boven De Hoven Passage.
Klanttevredenheid
9.0
19Heembouw 2015
Wonen
De Oevers van Roelofarendsveen
Nog
geen
opleverpunt
per
woning
20 Heembouw 2015
Innovatie
ED Controls is een iPad toepassing die gebruik
maakt van gedigitaliseerde plattegronden en foto’s,
in combinatie met een workflowsysteem. Zie je
een afwijking, dan markeer je die op de digitale
plattegrond, met een foto en/of werkopdracht erbij;
dit wordt automatisch gemaild aan degene die de
afwijking op kan lossen. Via mail en ED Controls is
de status van deze meldingen te volgen. Alle info
wordt in de cloud opgeslagen en is direct toegankelijk.
René Lem: “We zijn begonnen met ED Controls
voor de opleveringen. Elke uitvoerder deed de
opleveringen op zijn eigen manier, met veel tekst om
een opleverpunt te omschrijven. 3, 4 jaar geleden
ging ik op zoek naar een manier om dit handiger te
doen en kwam bij ED Controls uit. Door de crisis is de
implementatie van ED Controls tijdelijk on hold gezet,
maar nu werken we er alweer een tijdje naar volle
tevredenheid mee. Het wordt nu ook over de andere
klantgroepen uitgerold. Het is ook een goede tool om
kwaliteitsafwijkingen tijdens de bouw vast te leggen en
te bewaken. Alles wat ik zie wanneer ik over de bouw
loop, leg ik direct vast en koppel ik aan de persoon
die er iets mee moet doen; zo kan ik niets vergeten.
Zolang een punt niet is afgehandeld blijft het in het
systeem. De leverancier krijgt per mail, en dat gebeurt
zo’n 3 keer per dag, een melding dat er nieuwe punten
voor hem in het systeem staan. Zijn we ook van die
excell bestanden af.”
Kopersopties
Sr. werkvoorbereider Stef Kuipers gebruikt ED
Controls voor controle van de kopers opties: “Ik loop
“ED Controls maakt
opleveren tot een feestje”
De digitalisering rukt op, ook op de bouw. Nieuwe apps doen hun intrede om de
papierwinkel op de bouw te beperken. Een daarvan is ED Controls: deze app wordt onder
andere op ons woningbouwproject De Oevers van Roelofarendsveen gebruikt voor een
effectieve registratie en communicatie van opleverpunten. Bouwplaatsmanager René Lem
en sr. werkvoorbereider Stef Kuipers zijn er blij mee. Zij zetten ED Controls breed in als
kwaliteitscontroletool.
Bouwplaatsmanager René Lem en senior werkvoorbereider Stef Kuipers
door de woningen en kijk of alle overeengekomen
opties zijn uitgevoerd; gaan we richting oplevering,
dan controleer ik met ED Controls of de afwerking is
zoals afgesproken. Zo niet, dan maak ik een foto met
de iPad, markeer wat er aan de hand is en zet het
direct door naar de betrokken leverancier. Het werkt
geweldig; er wordt snel gereageerd en het is voor alle
partijen duidelijk wat er moet gebeuren.”
Leveranciers kunnen snel en gemakkelijk gebruik
maken van de app; die hoeven zich alleen aan te
melden en via internet in te loggen. René: “Niet elke
leverancier staat direct te springen om mee te doen;
maar als je ze meeneemt in het verhaal en je laat
zien welke voordelen het ook voor hen heeft, werken
ze er graag mee. Het geeft ze direct inzicht in de
kwaliteit die geleverd is; ze zien hoe een werk wordt
achtergelaten en wat er eventueel te verbeteren is.”
ED Controls is ook voor de kopers een handige
tool. Stef: “Bij de oplevering gebruiken we
de mogelijkheden van ED Controls volop.
De verbeterpunten die we bij de vooroplevering zien
en voor de eindoplevering moeten oplossen, printen
we voor de koper, zodat hij ook het totaallijstje
heeft. Bij de eindoplevering lopen we samen met
de kopers de punten van de vooropleverlijst af. Dat
werkt heel goed; bij de oplevering van de laatste fase
van 13 woningen hadden we nog geen opleverpunt
per woning. Kopers zijn blij en verrast dat we ze de
vooropnamelijst op deze manier verstrekken; open
en transparant. Opleveren wordt op deze manier een
feestje en daar gaat het om.”
21Heembouw 2015
Innovatie
2015	 2014	2013	2012	 2011
		 	
Omzet (x € 1 miljoen)
Som der bedrijfsopbrengsten 	 117,9		 105,7		 107,2 		 114,8		 110,0
Resultaat (x € 1000)
Resultaat voor belasting 	 2.153	 	 542		 -1.695		 1.065		 2.139
Resultaat na belasting 	 1.611		 396		 -1.295		 797		 1.601
Resultaat in percentage van de omzet
Resultaat voor belasting	 1,8%		 0,5 	%	 -1,5	%	 0,9 	%	 1,9	%
Balansverhoudingen
Current ratio	 1,5		 1,6		 1,4		 1,6 		 1,6
Solvabiliteit 	 40,0%		 41,9 	%	 38,8	%	 40,8 	%	 41,4	%
Rendement eigen vermogen (na belastingen) 	 9,7%	 	 2,5 	%	 -8,1	%	 4,8 	%	 10,1	%
Personeel
Aantal personeelsleden per 31/12	 221		 215		 223		 251		 256
Aantal personeelsleden in FTE’s per 31/12	 209		 205		 212		 238		 244
Ziekteverzuim 	 2,5%		 3,1 	%	 3,0	%	 3,7 	%	 3,9	%
Personeelsverloop 	 9,9%		 5,6 	%	 11,8	%	 5,8 	%	 8,6	%
Productiviteit (x € 1000)
Omzet per gem. aantal FTE 	 569		 507		 476		 475 		 442
	
					
Kengetallen
23Heembouw 2015
Bestuur van de organisatie
Personalia
Ing. P.J. (Peter) Lammertink (1954), voorzitter
Directeur Heembouw Holding  
Nederlandse nationaliteit
Benoemd tot lid van de holding directie in 1993.
Werkzaam bij Heembouw Groep sinds 1984.
Heeft het algemeen beleid, marketing, sales,
projectmanagement, projectontwikkeling en
Habeon Architecten als specifieke aandachtspunten.
Belangrijkste nevenfunctie:
Bestuurder Stichting Administratiekantoor Mahegro.
R.P.M. (Roland) van Oostrom RC (1972)
Financieel directeur Heembouw Holding
Nederlandse nationaliteit
Benoemd tot lid van de holding directie in 2013.
Werkzaam bij Heembouw Groep sinds 2009.
Heeft finance  control, personeel  organisatie,
legal, Lean en ICT als specifieke aandachtspunten.
Belangrijkste nevenfunctie:
Bestuurder Stichting Administratiekantoor Mahegro.
V.l.n.r. Roland van Oostrom en Peter Lammertink
24 Heembouw 2015
Raad van Commissarissen
R. (Ruud) van Berkel (1942)
Nederlandse nationaliteit
Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van
Heembouw Holding in 1998, na beëindiging van zijn
loopbaan als directeur Heembouw Holding (1973-1998).
Belangrijkste nevenfuncties:
Directeur Heembouw Beheer B.V.;
Directeur Habejo Holding B.V. en
dochterondernemingen; Directeur Hestaro B.V.
Drs. J.G. (Jaap) Blokhuis (1958), voorzitter
Nederlandse nationaliteit
CEO/Chairman bij Multi Corporation.
Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen
van Heembouw Holding in 2013.
V.l.n.r. Ruud van Berkel, Marlon Huysmans, Jaap Blokhuis en Gerrit Witzel
Ir. G.A. (Gerrit) Witzel (1951)
Nederlandse nationaliteit
Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen
van Heembouw Holding in 2015.
Belangrijkste nevenfuncties:
Voorzitter Raad van Toezicht St. Anna Zorggroep
Geldrop; Voorzitter Raad van Commissarissen
G. Wijma  Zn NV Kampen; Voormalig voorzitter
Raad van Bestuur Heijmans NV.
Ir. M.A.P. (Marlon) Huysmans (1976)
Nederlandse nationaliteit
Bestuurder SoBuildings BV,
Management Consultant MH Projects
Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen
van Heembouw Holding in 2015.
Belangrijkste nevenfuncties:
Lid Raad van Commissarissen WonenBreburg;
Lid Raad van Toezicht Woonwenz;
Lid Raad van Advies Deerns Nederland.
25Heembouw 2015
Hierbij bieden wij u het jaarverslag 2015 van Heembouw Holding B.V. aan. De jaarrekening
is opgesteld door de Directie, gecontroleerd door Ernst  Young Accountants LLP en door
hen voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring.
De Raad van Commissarissen (RvC) adviseert de aandeelhouders de jaarrekening vast te
stellen conform de huidige opstelling en adviseert tevens het dividendvoorstel over te
nemen. Daarnaast adviseren wij de AvA om decharge te verlenen aan de Directie voor het
gevoerde beleid en aan de RvC voor het gehouden toezicht gedurende het boekjaar 2015.
Verslag over 2015
Het jaar 2015 was een goed jaar voor Heembouw. In een voorzichtig
aantrekkende markt wist de onderneming relatief sterk te presteren,
zoals blijkt uit een gezonde groei van de orderportefeuille en een
substantiële margeverbetering. In deze positieve ontwikkelingen is
het fundament zichtbaar dat in de voorgaande crisisjaren gelegd
werd, toen ondanks uitdagende marktomstandigheden verder is
geïnvesteerd in het versterken van de onderneming. Het management
heeft zich hierbij ingezet om de sterke bedrijfscultuur van Heembouw
te bewaken.
Als gevolg van deze ontwikkelingen is het bedrijfsresultaat in 2015
aanzienlijk verbeterd en zijn de vooruitzichten voor de komende jaren
goed.
De RvC, die geen subcommissies kent, bestond per 1 januari 2015
uit de volgende leden: mevrouw Marlon Huysmans en de heren Ruud
van Berkel (voorzitter), Henk Breukink, Gerrit Witzel en Jaap Blokhuis.
Per 18 maart 2015 trad de heer Henk Breukink af en per 1 april 2015
nam de heer Jaap Blokhuis het voorzitterschap over van de heer van
Berkel. De RvC is Henk Breukink zeer erkentelijk voor zijn bestuurlijke
bijdrage aan de ontwikkeling van Heembouw gedurende een periode
van zeven jaar.
De heer Ruud van Berkel was namens de RvC aanwezig bij de
vergadering van de OR waar de jaarresultaten werden besproken.
In het afgelopen boekjaar vergaderde de RvC zeven maal; zes maal
een reguliere vergadering en daarnaast werd er in augustus 2015
een Strategie bijeenkomst gehouden. In deze brainstormsessie
Bericht van
de Raad van Commissarissen
over 2015
werden de sterk wijzigende marktomstandigheden, innovatie op het
gebied van producten en processen, de langere termijn groei ambitie
en de bijbehorende strategie van Heembouw besproken. Dit heeft
geresulteerd in een Strategisch Document dat als basis dient voor
toekomstige Ondernemingsplannen.
In de reguliere vergaderingen, waarbij eenmaal EY aanwezig was,
is gesproken over de kwartaalcijfers, het financieel jaarverslag,
het accountantsverslag en de management letter. Daarnaast is
uitgebreid stilgestaan bij de assets op de balans van de onderneming
en de belangrijkste bouwprojecten; de liquiditeitspositie van
Heembouw en het beschikbare werkkapitaal mede in het kader van
projectontwikkelingsactiviteiten; verder successieplanning en de
daaruit voortvloeiende versterking van de managementstructuur,
beloningsbeleid en bedrijfscultuur. Ook werd stilgestaan bij de
naamsbekendheid en de innovatieve kracht van de onderneming.
Wij hebben groot respect voor de prestaties van de directie van
Heembouw en haar medewerkers in het afgelopen jaar. Door hun
passie en toewijding mag verwacht worden dat de onderneming ook in
2016 weer in staat zal zijn om hoge kwaliteit te leveren en daarmee het
bestaande uitzonderlijke niveau van klanttevredenheid vast te houden.
Roelofarendsveen, 10 maart 2016
Ruud van Berkel
Jaap Blokhuis
Marlon Huysmans
Gerrit Witzel
Preadvies aan de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA)
27Heembouw 2015
Bericht RvC
Bedrijfspand voor Mennens
Verbindend
Verbindend is een van de belangrijkste
kernwaarden van Heembouw. Wij stimuleren
samenwerking, zowel in- als extern. Aan de
Deltaweg/Heliniumweg in Vlaardingen zijn de
gebr. Van Adrichem bezig met een grootscheepse
ontwikkeling van circa 11 hectare voor haven
gerelateerde bedrijvigheid met kadefaciliteiten.
Een prima locatie voor Mennens, marktleider in
staalkabel, hijs- en heftechniek, dat zich hier als
één van de eerste partijen heeft kunnen vestigen.
28 Heembouw 2015
Bedrijfsruimten
29Heembouw 2015
Bedrijfsruimten
Wij creëren
plekken
waar mensen
willen
ondernemen
“De Mobiliteitsscan helpt onze
klanten de meest optimale
locatie te kiezen”
Commercieel manager Suzan Buter en Rob Schuurbiers
Flyer Mobiliteitsscan
30 Heembouw 2015
Innovatie
Vanuit een jarenlange ervaring met de verwerking
van data, onder andere bij CMG en TomTom, richtten
Rob Schuurbiers en zijn compagnon Felix Faassen
eind 2013 Simacan op. “We zien een toenemende
behoefte aan geografische data; er komt ook steeds
meer data beschikbaar. Aan de andere kant zien we
ook dat het lastig is voor bedrijven om goed met deze
data te kunnen werken. Het kost veel tijd en geld
om data bruikbaar te maken. Voor Felix en mij geldt
dat we altijd al bezig zijn geweest om geodata zo
gebruikersvriendelijk mogelijk aan te bieden; daar zijn
wij met Simacan ingestapt. Onze eerste klant was de
ANWB; die wilde lokale verkeersinformatie verrijken met
meer informatie, zodat lokale radiostations real time
kunnen berichten over de actuele stand van zaken op
de lokale wegen. Inmiddels is Simacan verantwoordelijk
voor de verwerking van alle geodata van de ANWB.“
Showcase ANWB vormde een mooie opstap naar de
logistieke sector, “maar we hebben klanten in veel
verschillende branches.” Simacan is inmiddels een
organisatie met 22 medewerkers en nam in 2014 zijn
intrek in het pand waar ook Heembouw Amersfoort is
gevestigd. Dit zorgde voor het contact met Heembouw.
Logistica als stroomversneller
Suzan Buter: “Wat Simacan doet is super interessant
voor onze klanten, vooral in de logistieke branche. We
zijn met elkaar in gesprek gegaan over de mogelijkheden
en daar is het idee van de Mobiliteitsscan uitgekomen.
Hiermee krijgt een klant die op zoek is naar een
vestgingslocatie inzicht wat de beste plek voor hem is,
op basis van de gegevens die van belang zijn voor zijn
bedrijfsvoering. Stel, een klant zoekt een locatie voor een
nieuw DC. Wat is dan de beste plek? Dat hangt van veel
factoren af: waar zijn producten vandaan komen, hoe
die worden vervoerd, waar zijn personeel woont, waar
de meeste leveringen naar toe gaan. We vragen de klant
ons deze data te leveren en aan te geven wat voor hem
het meest belangrijk is. Dit wordt verwerkt en gematched
met de verschillende locaties die uit de gronddatabank
komen. Daar komt dan de meest optimale locatie uit.”
Simacan en Heembouw werken sinds de bouwvak van
2015 samen aan de ontwikkeling van de Mobiliteits­
scan. ”Door de Logistica in november is het in een
stroomversnelling geraakt,” vertelt Rob. “Deze beurs
voor de logistiek branche was een mooi moment
om bij de juiste doelgroep de Mobiliteitsscan te
introduceren. We hadden een prominente plek op de
beursstand van Heembouw met een demonstratie en
Suzan en ik hebben elke dag een lunchpresentatie
gehouden. Dat sloeg enorm aan. Het was heel leuk om
te doen en er was veel belangstelling voor ons verhaal.
Daar zijn enkele mooie leads uitgekomen.”
Intelligente DC’s
Rob en Suzan zien nog meer mogelijkheden voor
verdere samenwerking. Suzan: “Als Heembouw
bedrijfsruimten zijn we veel in gesprek met
logistieke partijen. Voor hen is het belangrijk dat
hun vrachtwagens zo kort mogelijk stil staan en
direct weten bij welk dock ze moeten aan docken.
We bekijken met Simacan hoe DC’s meer intelligent
kunnen worden gemaakt.” Rob: “We werken nu samen
voor bedrijfsruimten, maar Heembouw doet ook veel
met geodata in de woningbouw. Daar zien we ook
aanknopingspunten. Het is leuk om elkaar op deze
manier te versterken.”
Onder veel belangstelling lanceerden Heembouw en Simacan tijdens de beurs Logistica
de Mobiliteitsscan. Deze tool helpt klanten bij het maken van de keuze voor een nieuwe
vestigingslocatie en is een waardevolle aanvulling op de Heembouw gronddatabank.
Rob Schuurbiers, mede oprichter van Simacan en commercieel manager Heembouw
Suzan Buter, hebben de Mobiliteitsscan de afgelopen periode bij verschillende klanten
geïntroduceerd en zijn enthousiast over de positieve reacties.
Er komt
steeds
meer data
beschikbaar,
maar die
bruikbaar
maken is de
uitdaging
31Heembouw 2015
Innovatie
Hypsos
Soesterberg
Klantcijfer
9.0Plaats: Soesterberg Opdrachtgever: WDP Gebruiker: Hypsos BV Architect: Habeon Architecten
Plaats: Tilburg Architect: Arec Ingenieursgroep
Bierens machinefabrieken
Plaats: Bleiswijk Architect: Casteo
Bureau voor bouwkunde en architectuur
Bakkerij Hoogvliet
Nieuwe huisvesting Hypsos, internationaal design- en productiebedrijf, gericht op creatieve concepten
voor live communicatie; gerealiseerd in opdracht van eindinvesteerder WDP.
Bedrijfsruimten
32 Heembouw 2015
Plaats: Delft Opdrachtgever: HANOS Architect: Habeon Architecten
Plaats: Tilburg Gebruiker: Tesla Opdrachtgever: Dok Vast Architect: Habeon Architecten
Nieuwe vestiging horecagroothandel HANOS op bedrijventerrein Ypenburgse Poort in
Delft. Deze zelfbedieningsgroothandel werd in iets meer dan 7 maanden gerealiseerd en
omvat 25.000 m2
, met een verdiepingsvloer van 7.500 m2
en een parkeerdek van 4.650 m2
.
Genomineerd voor
meest duurzame gebouw ter wereld.
Nieuwe vestiging
horecagroothandel HANOS
Klantcijfer
9.0
Bedrijfsruimten
33Heembouw 2015
Bedrijvencomplex Harbour Village
wordt ontwikkeld i.s.m. Industrieschap
de Plaspoelpolder (IPP) en de
gemeente Rijswijk. Een aantrekkelijke
en waterrijke nieuwe bedrijvenlocatie,
speciaal gericht op kleinschalige
bedrijfsruimten, dienstverlening en
horeca. De 27 units die in de eerste
twee fasen zijn gerealiseerd zijn
allemaal in gebruik; de verkoop van
fase drie is eind februari 2016 gestart.
Plaats: Vlaardingen Opdrachtgever: Gebr. Van Adrichem Gebruiker: Mennens
Architect: Habeon Architecten
Plaats: Rijswijk Opdrachtgever: Heembouw Ontwikkeling Bedrijfsruimten
Architect: Habeon Architecten
Een aantrekkelijke
en waterrijke nieuwe
bedrijvenlocatie
Bedrijfspand voor Mennens
Specialist op het gebied van staalkabel, hijs- en heftechniek, aan de Deltaweg/
Heliniumweg in Vlaardingen. De nieuwe huisvesting bestaat uit 2.500 m2
hal en
800 m2
kantoor.
Klantcijfer
9.0
34 Heembouw 2015
Bedrijfsruimten
Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Duynstede Beheer
Architect: EGM Architecten
Plaats: Rijnsburg Architect: Royal Haskoning
Plaats: Papendrecht Opdrachtgever: WDP Gebruiker: Staay-Hispa
Architect: Habeon Architecten Adviseur en directievoering: BOAG advies en management
Op bedrijventerrein Nieuwland Parc in Papendrecht
realiseerde Heembouw een state-of-the-art warehouse
voor Staay-Hispa, dat bestaat uit 7.500 m2
hal met
koelcellen en circa 2.100 m2
kantoor. Het nieuwe
bedrijfspand ligt tegenover het al bestaande pand van
Staay Export, gelegen in Alblasserdam. Dit bestaat uit
ruim 6.500 m2
hal, inclusief entresol en circa 1.500 m2
kantoor. Beide bedrijven behoren tot de Staay Food
Group, dat onder het motto “De wereld is onze tuin”
wereldwijd kwalitatief hoogwaardige en betrouwbare
groenten en fruit uit eigen bron levert.
Hittech Multin Heemskerk fresh  easy
Coca Cola Plaats: Dongen
35Heembouw 2015
Bedrijfsruimten
“De locatiegenerator is hét middel
om kansen te beoordelen en
nieuwe aan te boren”
Hoofd commercie Heembouw Wonen Wout Grote
en commercieel medewerker Djoerd van Velzen
36 Heembouw 2015
Innovatie
Djoerd: ‘We willen de komende jaren flink gaan
groeien. Dat kan alleen wanneer je in staat bent een
blue ocean te vinden. Blue ocean kan je zien als een
strategie waarin je je eigen marktruimte creëert. Dit in
plaats van de strijd aan te gaan in concurrentie; ook
wel red ocean wordt genoemd.”
‘’Onze blue ocean begint nu gestalte te krijgen in de
vorm van de Locatiegenerator. Het is een geografisch
informatie systeem dat ons in staat stelt door middel
van geodata binnen no-time ongekende inzichten te
bieden door data slim te combineren. Het kan locaties
objectief beoordelen op aspecten als bereikbaarheid,
voorzieningenniveau, doelgroepen en woningmarkt.
In Zeist werd ons een locatie traditioneel aangeboden
via het makelaarscircuit, met de vraag of de locatie
interessant is voor senioren appartementen. Zeist
staat bekend om zijn chique wijken, maar kent ook
een groot aandeel sociale huurwoningen. Uit analyses
bleek vrij snel dat er juist vraag was naar vrije sector
huurappartementen voor middeninkomens en een
doelgroep met de leeftijd van 25 t/m 40 jaar. Onze
locatie kan perfect op deze behoefte inspelen en sluit
bovendien aan op de omgeving: een gebied dat op de
grens ligt van chic Zeist en buurten met groot aandeel
sociale huurwoningen.”
Wout: “Met name voor onze opdrachtgevers wordt
deze manier van werken interessant. De grootste
kracht van het systeem zit ‘m met name in het
pro-actief spotten van kansen waar niemand mee
bezig is. Dat gaat ons komende jaren veel opleveren.
Ontwikkelaars en beleggers zijn op zoek naar plekken
die nu goed renderen of in de toekomst veel geld gaan
opleveren. Hun besluitvorming kunnen wij nu middels
deze analyses ondersteunen. Ook kunnen wij op basis
van hun specifieke wensen perfect locaties in kaart
brengen die passen bij hun zoekprofiel in plaats
“Voor ons als commerciëlen is het belangrijkste doel: het creëren en verzilveren van kansen.
Dat begint met het vinden van locaties die geschikt zijn voor woningbouw.
Via netwerkrelaties komen er weliswaar wekelijks talloze locaties voorbij, maar welke is
de beste en waar ga je je op focussen? Hoe groot is de kans op exclusiviteit? Hoe verkrijg je
objectieve inzichten die ervoor zorgen dat je de concurrentie voorblijft?” Een interessante
puzzel, waar Wout Grote en planoloog Djoerd van Velzen dagelijks mee bezig zijn.
van locaties aan te bieden die iedereen al kent. Deze
manier van data analyse is uniek binnen de branche.
Er komt steeds meer geodata beschikbaar, maar het
is de kunst om uit deze brij van data de gegevens te
filteren die ervoor zorgen dat je je bedrijfsvoering kunt
optimaliseren.”
Wout: “Op basis van samenhangende informatie
zijn we een goed ingevoerde gesprekspartner voor
onze opdrachtgever. We komen in een vroegtijdig
stadium aan tafel en is de locatie geschikt, dan gaan
we verder om uiteindelijk samen de locatie verder
te kunnen ontwikkelen.” Djoerd: “Het is prachtig om
te zien dat de Locatiegenerator in nog geen jaar tijd
zo gewaardeerd wordt. Het is begonnen als word
document van twee van onze commerciële collega’s,
die datastromen wilden gaan combineren en daar is dit
uitgekomen: dé manier om kansen te beoordelen en
nieuwe aan te boren.”
We zijn een goed
ingevoerde gesprekspartner
voor onze klanten
Met
de locatie­
generator
pro-actief
spotten van
kansen
37Heembouw 2015
Innovatie
2015 was een enerverend en dynamisch jaar. De groei zette weer in en we hebben dan
ook een groot aantal nieuwe collega’s verwelkomd. Samen met een aantrekkende
arbeidsmarkt vroeg dit om aantrekkelijk werkgeverschap en aandacht voor de drijfveer
achter ons HR beleid: ‘de juiste medewerker op de juiste plek’. In het zogenoemde
‘Richtinggevend kader HR 2015-2017’ hebben we per HR aspect in grote lijnen
de richting voor de komende jaren beschreven.
Met de toenemende instroom en groeiende behoefte
aan nieuwe collega’s is de aanzet gedaan tot het
opzetten van een strategische personeelsplanning
en het opnieuw onder de loep nemen van ons
aannamebeleid. De ontwikkelde e-learningmodule
als onderdeel van ons introductieprogramma is
hiervan een mooi voorbeeld.
Juist in tijden van groei is een sterke cultuur van
belang. 2015 werd dan ook het Heembouw Cultuurjaar.
Bewust van het belang en het onderscheidend
vermogen van onze sterke cultuur zijn we, samen met
een externe partij, intensief in gesprek gegaan over
de toekomst. Vragen als ‘waar staan we nu’, ‘waar
willen we naar toe’, ‘wat maakt onze huidige cultuur
sterk’ en ‘wat willen we loslaten of toevoegen’ werden
beantwoord. Een inspirerende zoektocht naar het
HR Strategie
verder bouwen aan een cultuur die duurzame groei
ondersteunt en waarin mens en resultaat samen gaan.
We hebben onze cultuur verwoord in 5 mooie
eigentijdse kernwaarden en geladen met
richtinggevende principes. Onze kernwaarden:
nieuwsgierig, origineel, verbindend, ambitieus, concreet.
Cultuurspel
Vol enthousiasme hebben we met het speciaal
ontwikkelde Heembouw Cultuurspel op een
interactieve manier de nieuwe kernwaarden met de
collega’s gedeeld. Met een echt Heembouw spelbord
met toepasselijke vragen en verschillende speelvelden
is het cultuurspel in alle klantgroepen en stafafdelingen
gespeeld. Ons bewustzijn over de (nieuwe) waarden
en het gedrag is hiermee vergroot, en zorgde voor
verbinding met onze cultuur en kernwaarden en
daarmee de visie van Heembouw. Ook in 2016
blijven we aandacht besteden aan het versterken
en behouden van onze cultuur.
De huidige tijd waarin veranderingen zich snel
opvolgen en we een verdergaande flexibilisering in
arbeidsrelaties zien, heeft geleid tot een verdiepende
dialoog over flexibel werken. Daarbij hebben we
verschillende bedrijven bezocht om te ervaren hoe
zij met flexibel werken omgaan. Zo konden we een
zorgvuldige afweging maken over welke flexibele
arbeidsomgeving bij Heembouw past. Met als eerste
resultaat het werken met flexibele arbeidstijden per
1 januari 2016.E-learning module
38 Heembouw 2015
Menselijk kapitaal
Nieuwsgierig
1	Wij willen ècht weten wat de ander drijft.
2	Wij vragen door om de context echt te begrijpen.
3	Wij zijn leergierig, onderzoekend en continu bezig
met het ontwikkelen van kennis en het verbeteren
van onszelf.
Origineel
1	Wij onderscheiden ons door een oorspronkelijke
en authentieke aanpak.
2	Wij zijn creatief en innovatief in het bedenken van
de beste oplossing.
3	Wij verrassen de klant op positieve wijze.
Verbindend
1	Wij luisteren naar de ander en geven oprechte
feedback.
2	Wij stellen ons kwetsbaar en transparant op en
geven elkaar de ruimte om optimaal te presteren.
3	Wij stimuleren samenwerking, waarbij iedereen
zijn verantwoordelijkheid neemt.
Ambitieus
1	Wij creëren de hoogste klantwaarde door het
beste uit onszelf en onze omgeving te halen.
2	Wij halen motivatie en inspiratie uit behaalde
resultaten.
3	Het is onze overtuiging dat we ons steeds kunnen
blijven verbeteren.
Concreet
1	Wij communiceren duidelijk en benoemen
de feiten.
2	Wij begrijpen de vraag en realiseren
de beste oplossing.
3	Wij maken het waar!
Bij flexibele tijden en een toenemend aantal collega’s hoort ook
de aandacht voor een innovatieve werkomgeving. De in 2015
opgerichte stuurgroep verdiepte zich in de optimale workflow en het
werkplekconcept dat hieruit tot stand komt. Met als doel optimale
samenwerking en innovatie te stimuleren. Met andere woorden:
plekken creëren waar mensen willen zijn. Dit werkplekconcept
wordt als eerste in Roelofarendsveen ingevoerd.
Onze kernwaarden
en principes
Egelprincipe ontwikkelgesprekken
Heembouw cultuurspel
Ontwikkelgesprekken
Onze communicatiecyclus was ook aan een nieuwe opzet
toe. Ter vervanging van de functioneringsronde zijn na onze
structuurwijziging in 2014 eenmalig de ‘kop koffie gesprekken’
gehouden: twee tot drie persoonlijke gesprekken met elke
medewerker. Mede door deze persoonlijke aandacht hebben de
medewerkers hun plek in de nieuwe organisatie kunnen hervinden.
WAT
IS JE
PASSIE
WAT
IS JE
TALENT
GELUKKIG
MAAR
ARM
HET BLIJFT
EEN
DROOM
RIJK
MAAR
VERVEELD
WAT
LEVERT
HET OP
WIN
-WIN
39Heembouw 2015
People
Vanaf 2015 voeren we ontwikkelgesprekken met
elkaar. Kern van deze gesprekken is de dialoog over
de passie, het talent en de toegevoegde waarde van
de medewerker en het bepalen van de wensen en
mogelijkheden voor de toekomst.
In het kader van de ontwikkeling en het versterken
van onze commerciële slagkracht hebben al onze
commerciële mensen een uitgebreide commerciële
training gevolgd en de geleerde vaardigheden in de
praktijk leren toepassen.
Veranderingen golden ook voor ons architectenbureau
Habeon Architecten. Mede door de komst van
BIM en een andere wijze van werken, was het
functiehuis Habeon Architecten aan vernieuwing
toe. Gesprekken met een ingestelde werkgroep en
externe expertise leidden tot nieuwe functie-inhoud en
functiebenamingen.
Tegelijkertijd hebben we een beloningsbenchmark
gehouden en op basis van de uitslag ook de
beloningssystematiek hierop aangepast.
De komst van BIM vergrootte ook onze behoefte aan
BIM engineers. Twee uitvoerders zijn in 2015 opgeleid
tot BIM engineer. Met de al aanwezige BIM engineer
beschikt nu elke klantgroep over een BIM engineer
(zie ook pagina 50-51).
Wijzigingen van wetten en regelgeving vragen
altijd veel aandacht en leiden tot aanpassingen.
Begin 2015 hadden we te maken met een complexe
pensioenwijziging en eind 2015 vergde de
implementatie van de nieuwe Bouw-cao veel overleg
en tijd.
In het kader van duurzaamheid hebben we in 2015
aan onze bestaande leasenormen een maximale
CO2-norm toegevoegd. Deze maximale CO2-norm
hebben we voor de langere termijn vastgesteld, zodat
we de komende jaren als organisatie onze
CO2-uitstoot verlagen.
Van alle bedrijfsbussen verlangt de fiscus een
gedetailleerde rittenadministratie. Onze huidig
rittenadministratiesysteem was aan vervanging toe
en rond de bouwvak zijn alle bussen voorzien van
een nieuw systeem. Dit nieuwe systeem is niet alleen
gebruiksvriendelijker voor de berijder, maar vergt
ook veel minder handelingen van de administratieve
ondersteuning. Met gelijkblijvende kosten is dit een
mooie efficiencyslag.
BIM engineers
Iedere klantgroep een
eigen BIM engineer
De klantgroep Bedrijfsruimten speelt het cultuurspel
40 Heembouw 2015
Menselijk kapitaal
Personeelsbezetting en verloop
Het aantal medewerkers van Heembouw Groep
is gestegen, van 215 in 2014 naar 221 op
31 december 2015. De man-vrouw verhouding was op
dat moment als volgt: 173 mannelijke personeelsleden
(78%) en 48 vrouwelijke personeelsleden (22%).
De leden van het bestuur van de organisatie horen
allen tot het mannelijk geslacht. Deze functies staan
evenwel, net als andere functies in de organisatie,
open voor geschikte kandidaten van beide geslachten.
De Raad van Commissarissen bestaat uit vier leden:
drie mannelijke leden en een vrouwelijk lid.
Onderstaande tabel geeft de personeelsbezetting
en verlooppercentages weer van de verschillende
organisatieonderdelen en de totaaltelling voor de
Heembouw Groep.
Aantallen
Klantgroepen
HeembouwOntwikkeling
HabeonArchitecten
HeembouwHolding
HeembouwGroep
Bouwplaatsmedewerkers
Bezetting per 01-01-2015 45 0 45
Bezetting per 31-12-2015 44 0 44
UTA-uitvoerder
Bezetting per 01-01-2015 28 0 28
Bezetting per 31-12-2015 26 0 26
UTA-kantoormedewerkers / Habeon Architecten
Bezetting per 01-01-2015 101 41 142
Bezetting per 31-12-2015 108 43 151
Totaal:
Bezetting per 01-01-2015 174 41 215
Bezetting per 31-12-2015 178 43 221
Personeelsverloop in fte % 9,7% 10,6% 9,9%
Alle medewerkers van Heembouw vallen
onder de CAO voor de Bouwnijverheid; de medewerkers
van Habeon Architecten onder de architecten CAO.
Personeelsbezetting
Aantal medewerkers
2014: 215
221
medewerkers
173 48
41Heembouw 2015
People
“Goed uitleggen wat je gaat doen,
doen wat je afspreekt en zorgen dat
de bewoners super tevreden zijn”
Assistent uitvoerder Richard Guldemond
42 Heembouw 2015
Menselijk kapitaal
Richard: “Ik zit mijn hele werkzame leven al bij
Heembouw. Voor ik 21 jaar geleden in dienst
kwam als leerling timmerman was ik via het
samenwerkingsverband van school al vier jaar bij
Heembouw aan de slag. Op zich wel grappig: Nico
Pieterse, die ik hier als uitvoerder assisteer, was mijn
leermeester op de leerlingbouwplaats aan de Grundel.”
In de jaren daarna groeide Richard door naar de functie
van voorman. “Dat beviel prima; een goede combinatie
van lichamelijk aan de slag zijn, lekker meewerken
maar ook het nodige geestelijke werk. Tot ik 2012 een
ongeluk kreeg, had ik er nooit over nagedacht om de
overstap naar assistent uitvoerder te maken.”
Terug naar de schoolbanken
Vier jaar geleden kwam Richard tijdens de uitvoering
van het project Haganum onder een stapel
houtskeletbouwwanden, met de nodige gevolgen.
“Ruggenwervels gebroken, knie kapot. De onderste
rugwervels zijn vastgezet, de voorste kruisband van
mijn knie is vervangen en er is een stuk meniscus
weggehaald. Ik functioneer nu weer goed, maar
lichamelijk werk lang achter elkaar valt hierdoor zwaar,
dus mijn werk als voorman kon ik hierdoor niet meer
doen.” Na bijna twee jaar revalidatie is Richard twee
jaar geleden gestart met de MBO opleiding uitvoerder 4.
“Het was best wel pittig om weer in de schoolbanken te
zitten. In overleg met Heembouw hebben we gekeken
voor welke onderdelen ik certificaten moest behalen
om het werk als uitvoerder te kunnen doen. Inmiddels
heb ik alles met mooie cijfers afgerond en ben ik sinds
1 januari officieel assistent uitvoerder.”
Het project in de Merenwijk is niet zijn eerste klus in
deze functie. “Ik ben er een beetje ingerold; heb eerst
in Utrecht bij een nieuwbouwproject het oplevertraject
gedaan en daarna bij een nieuwbouwproject in Diemen.”
In de Merenwijk loopt Richard het hele project als
In de Merenwijk in Leiden is Heembouw bezig met een omvangrijk groot onderhoudsproject.
Richard Guldemond is hier als assistent uitvoerder aan het werk. Samen met projectleider
Fred Verlaan, werkvoorbereider Michel van Breugel en uitvoerder Nico Pieterse vormt hij
de spil van het team dat ervoor zorgt dat de werkzaamheden, die voor de bewoners erg
ingrijpend zijn, zo goed en vlot mogelijk worden uitgevoerd. En met succes, gezien een
gemiddelde bewonerstevredenheid tot nu toe van 8.8. Richard Guldemond is in het project
als assistent uitvoerder goed op zijn plek, maar de weg daar naartoe was een bijzondere.
assistent uitvoerder mee. In opdracht van corporatie de
Sleutels, waarvoor Heembouw een vaste ketenpartner
is, krijgen 77 huurwoningen nieuwe kunststofkozijnen,
wordt enkel glas vervangen door dubbel glas, wordt het
voegwerk gedeeltelijk vernieuwd en worden de daken
beter geïsoleerd. Door de verbetering van de isolatie in
de schil gaan de woningen van energielabel D/E naar
label B. Alle woningen krijgen mechanische ventilatie en
de elektrische installatie wordt gemoderniseerd. In circa
75% van de woningen komt een nieuwe badkamer,
keuken en/of toilet. Verder is er asbestsanering
uitgevoerd. Naast de 77 huurwoningen kunnen ook
de eigenaren van 104 koopwoningen in deze buurt
meedoen aan het groot onderhoudstraject.
Bewoners meenemen in het proces
Werkzaamheden die voor de bewoners aardig
ingrijpend zijn. Richard: “Ik heb ook als voorman
veel projecten in bewoonde situatie gedaan. Het is
belangrijk om goed te communiceren. Tijdens de
vooropname moet je goed uitleggen wat je gaat
doen. Er komt herrie en stof, dan is het belangrijk om
de bewoners goed door het proces mee te nemen.
De meterkastlijsten helpen daarbij; daarop staat
omschreven wat er wanneer in de woning gebeurt.
Alle afspraken staan erop, met foto’s van de gekozen
tegels, kleur etc. De reacties uit de wijk zijn overigens
positief. De bewoners zijn blij dat het achterstallige
onderhoud wordt aangepakt. Er gebeurt wel heel
veel in korte tijd in hun woning; daar zijn bewoners
soms wat onzeker over, maar dan is het aan ons om
dat goed uit te leggen. We hebben 17 dagen per
woning ingepland; tot nu toe hebben we elke woning
binnen 15 dagen opgeleverd met gemiddeld twee
opleverpunten per woning. En de bewoners
en opdrachtgever zijn blij met het eindresultaat;
daarbij streven we naar een klanttevredenheid
van minstens een 9.”
Gemiddelde
bewoners­
tevredenheid
8.8
Goed
communiceren
en uitleggen
wat je gaat
doen
43Heembouw 2015
People
Opleidingen
Middels diverse opleidingen en workshops zijn
we actief bezig geweest met het ontwikkelen van
kennis en het verbeteren van onszelf. Naast de vaste
trainingen om de Veiligheid en Breeam Certificeringen
te borgen op onze projecten, is middels de inzet van
Teamlifo’s en Insights Discovery aandacht besteed
aan het effectiever communiceren en het verder
verbeteren van de samenwerking binnen een aantal
teams. Daarnaast hebben de commerciële teams van
alle klantgroepen een op maat gemaakte sales training
gevolgd, gericht op het vergroten van de effectiviteit bij
de acquisitie van nieuwe projecten.
Opleidingsdagen
Doelstelling Bouw	
Doelstelling UTA/UTA-U
Bouw 	 UTA-U	 UTA
Gemiddelde opleidingsdagen per medewerker Heembouw Groep
2011	 2012	 2013	 2014	 2015
6
5
4
3
2
1
0
1,5
2,0
1,8
1,3 1,3 1,2 1,3
2,3
1,3
2,7
0,7
1,5 1,6
2,0 2,1
Stagiaires
In 2015 hebben we flink ingezet op het vergroten
van het aantal stageplaatsen binnen Heembouw
om zo meer kennisuitwisseling tussen stagiaires en
werknemers te laten plaatsvinden. Dit heeft ervoor
gezorgd dat het aantal stageplaatsen is gestegen van
11 naar 17.
Een aantal collega’s heeft deelgenomen aan het
Loopbaantraject Bouw om uiteindelijk door te kunnen
stromen naar een andere functie. Met succes hebben
inmiddels 4 collega’s dit traject in 2015 weten af
te sluiten.
Via de persoonlijke ontwikkelgesprekken hebben we
daar waar nodig trainingen en opleidingen individueel
opgepakt om eenieder optimaal te laten presteren.
Mede door de focus op projecten ligt het aantal
opleidingsdagen nog onder onze doelstelling.
23
2011
21
2012
21
2013
11
2014
17
2015
44 Heembouw 2015
Menselijk kapitaal
Werknemer Pensioendatum Functie Klantgroep
Ad Verwijmeren 31-03-15 Timmerman II Bedrijfsruimten
Werknemer Functie Jubileum Klantgroep/organisatieonderdeel
Frans Olierook Projectleider 25 Wonen
Ronald van Diemen Bouwplaatsmanager 25 Bedrijfsruimten
Geert van Amerongen Timmerman II 12,5 Wonen
Jos Baak Timmerman II 25 Bedrijfsruimten
Birgite Kasten-Lips PO Adviseur 12,5 Staf
Frenk van der Ham Timmerman I 25 Wonen
Koos Rietbroek Projectleider 40 Wonen
Frans van Veen Service coördinator 40 Wonen
Gert uit de Bosch Planontwikkelaar 12,5 Bedrijfsruimten
Jubilea
Ook dit jaar vierden we 12,5 jarige, 25 jarige en
zelfs weer 40 jarig jubilea! Alle jubilarissen zijn,
zoals gebruikelijk, goed in het zonnetje gezet met
een huldiging en een feestelijke bijeenkomst.
Pensioen
In 2015 ging één medewerker met pensioen,
met 33 jaren dienstverband.
Wij bedanken onze pensionaris voor zijn jarenlange
inzet en wensen hem een goede welverdiende
pensioentijd.
LinkedIn
Heembouw 2015
2014 : 2.174 volgers 3.488
LinkedIn volgers
45Heembouw 2015
People
“E-learning module is echt
iets om vrolijk van te worden”
Recruiter Mariëlle van der Weijden en Grietje de Boer
E-learning module
Sinds 1 december 2015
Live
46 Heembouw 2015
Innovatie
Mariëlle: “Toen we vorig jaar weer meer mensen
gingen aannemen, hebben we kritisch naar ons
introductieprogramma voor nieuwe medewerkers
gekeken. Een onderdeel daarvan was de introductie
workshop: een middag met alle nieuwe collega’s
die we met een uitgebreide presentatie alles over
Heembouw probeerden te vertellen: de geschiedenis,
de cultuur, BIM, Lean, hoe de klantgroepen werken.
Een middag waarin we vooral veel informatie aan
het zenden waren en waar weinig interactie was.
We merkten dat de informatie niet echt goed
bleef hangen; het was ook heel veel wat we in
korte tijd wilden vertellen. Dat wilden we anders
doen. We wisten dat er bij de bouwopleiding BOB
gebruik werd gemaakt van e-learning modules,
en het leek ons wel wat dat als alternatief voor
de introductieworkshop te gebruiken.”
Tekst, filmpjes en vragen
Opleidingsdeskundige Grietje de Boer is met haar
bureau Grietje training  coaching al een tijdje bezig
met het ontwikkelen van e-learning modules en maakte
de module voor Heembouw. “We hebben nu een
module waarmee nieuwe medewerkers kennis kunnen
maken met de basis informatie over Heembouw en
Habeon Architecten. Collega’s kunnen de module zelf
vanachter hun computer, smartphone of tablet volgen,
op het moment waarop het hen uitkomt. Het is een
combinatie van tekst, filmpjes en vragen. De module
is een leuke manier om door de basis informatie over
Heembouw heen te lopen.”
Grietje: “De module bestaat uit een aantal hoofd­
stukken: geschiedenis van Heembouw, klantgroepen,
kernwaarden en cultuur, de locaties, BIM, Lean.
Elk onderdeel start met een stuk tekst over het
onderwerp, met filmpjes of andere beelden.
Daarna volgt een aantal vragen; die moet je
beantwoorden en dan zie je of het antwoord goed of
fout hebt. Je kan niet verder in de module voor je alle
Met het aantrekken van de markt, gebeurt er ook weer het nodige op het gebied van
personeelswerving. Voor Heembouw een goed moment om het hele proces van werving en
de eerste periode daarna kritisch te bekijken. Dit leidde tot de ontwikkeling van een e-learning
module voor de introductieperiode. Heembouw recruiter Mariëlle van der Weijden en de
ontwikkelaar van de e-learning module, Grietje de Boer zijn enthousiast over het resultaat.
vragen juist beantwoord hebt; zo blijft de info beter
hangen. Je kan de tekst terug lezen en de vragen
opnieuw invullen. Het doorlopen van de hele module
duurt ongeveer 45 minuten. Dat kan je in je eigen
tempo doen; na elk onderdeel kan je stoppen en later
weer doorgaan daar waar je was gebleven.”
Medewerkers enthousiast
Elke nieuwe medewerker doorloopt de e-learning
module in de eerste werkweek. Mariëlle: “Dat
controleren we niet, maar tijdens de wekelijkse
gesprekken die we voeren met nieuwe medewerkers
vragen we wel of de module gevolgd is. Het blijft een
eigen verantwoordelijkheid van de medewerker, we
doen geen test om te zien of iedereen alle vragen goed
heeft. De module is sinds 1 december 2015 live, en de
eerste reacties zijn enthousiast, niet alleen van nieuwe
collega’s maar ook van de bestaande.
Via intranet hebben we een linkje verspreid om de
module zelf te volgen en daar is druk gebruik van
gemaakt. Ik ben ook echt blij met het eindresultaat;
je wordt er echt vrolijk van als je het ziet en leest en de
module doorloopt, vooral de filmpjes slaan echt aan.”
Grietje: “Dat is fijn om te horen. Ik ben er ook blij
mee, het is echt mooi geworden. En we kunnen
er in de toekomst verder mee, we kunnen zaken
aanpassen of uitbreiden met nieuwe modules. Als het
gaat om overbrengen en toetsen van kennis zijn de
mogelijkheden van e-learning echt ongekend.”
47Heembouw 2015
Innovatie
Voor
overbrengen
van kennis
zijn de
mogelijkheden
van e-learning
ongekend
Verzuim
Hieronder zijn de verzuimpercentages weergegeven
van de verschillende organisatieonderdelen en het
totaalpercentage voor de Heembouw Groep.
Het verzuimresultaat voor Heembouw Groep is voor
2015 uitgekomen op het historisch lage niveau van
2,5%. Dit betekent een daling van 0,6% ten opzichte
Klantgroepen
HeembouwOntwikkeling
HabeonArchitecten
HeembouwHolding
HeembouwGroep
2013 Bouw 5,5% 5,5%
UTA/Habeon Architecten 2,3% 1,8% 2,2%
Totaal 2013 3,3% 1,8% 3,0%
2014 Bouw 7,9% 7,9%
UTA/Habeon Architecten 1,5% 2,6% 1,7%
Totaal 2014 3,3% 2,6% 3,1%
2015 Bouw 6,4% 6,4%
UTA/Habeon Architecten 1,2% 1,1% 1,1%
Totaal 2015 2,7% 1,1% 2,5%
van 2014. Ons verzuim ligt hiermee nog verder onder
het branchegemiddelde (2014: 5,0% bron EIB) dan
voorgaande jaren. Deze daling is met name het
resultaat van onze aanhoudende gerichte aandacht
voor het verzuim.
De verzuimfrequentie is in 2015 onveranderd gebleven
ten opzichte van het voorgaande jaar.
Verzuimhistorie
Heembouw Groep
2011: 3,9% | 2012: 3,7%
2013: 3,0% | 2014: 3,1%
2,5%
verzuim 2015
0,8 0,7
2,4
3,9
0,7
0,4
1,9
3,0
0,60,5
1,5
2,3 2,5
3,1
0,9 0,7
2,1
3,7
Kort: 0 tot 6 dagen
Middel: 6 tot 31 dagen
Lang: 31 dagen of langer
Totaal verzuim
2011	 2012	 2013	 2014	 2015
5,0%
4,0%
3,0%
2,0%
1,0%
0,0%
0,40,3
Verzuimhistorie Heembouw
48 Heembouw 2015
Menselijk kapitaal
Werving en selectie
De groei van de organisatie geeft een toename van het
aantal vacatures. Daarom is onze recruiter medio 2015
weer voor 100% ingezet op recruitment. We hebben dit
jaar 29 nieuwe collega’s mogen verwelkomen, waarbij
het zwaartepunt in de tweede helft van 2015 lag.
Ongevallen
Het aantal ongevallen in 2015 bedraagt 21.
De aandacht voor ongevallen met verzuim verhoogde
de bewustwording en resulteerde in een daling van
deze ongevallen.
Aantal ongevallen
Aantal verzuimgevallen t.g.v. ongeval
Ongevallen Heembouw Groep
30
25
20
15
10
5
0
2011	 2012	 2013	 2014	 2015
5
1
5
1
23 23
21
27
19
8
In dienst
Heembouw Groep
2015
Heembouw Bedrijfsruimten
Heembouw Kantoren
Heembouw Wonen
Habeon Architecten
Staf
49Heembouw 2015
People
“BIM is straks gewoon
de standaard”
BIM-engineers Piet Stokkel, Berry van Dalsum en Wilfred Hulst
Grote foto: Wilfred Hulst, Piet Stokkel en Berry van Dalsum
50 Heembouw 2015
Innovatie
Wat doet een BIM-engineer eigenlijk? “Voor een
gebouw echt gebouwd wordt, wordt virtueel een
prototype gebouwd. Als BIM-engineers zijn wij
verantwoordelijk voor het BIM-model, het daarin
samenvoegen van de modellen van de leveranciers
en het elimineren van clashes.”
Samenwerkingsdagen met
leveranciers
Berry en Piet maakten de stap naar BIM-engineer
als (assistent) uitvoerder; Wilfred als projectleider,
hoewel ook hij eerder als uitvoerder werkzaam was.
Wilfred: “Heembouw heeft bewust de keuze gemaakt
om oud-uitvoerders te vragen voor deze functie.
Op de samenwerkingsdagen waarop je met elkaar
een prototype bouwt, ben je een virtuele uitvoerder.
Je neemt dan beslissingen die onomkeerbaar zijn, en
dan is het wel zaak dat je weet waar je het over hebt.
Vanuit onze ervaring als uitvoerder heb je extra inzicht
in de maakbaarheid van het ontwerp.”
De samenwerkingsdagen zijn afgelopen jaar
geïntroduceerd. Wilfred: “Voor ons project Applied
Medical zitten we een hele dag per week samen met
de modelleurs van onze leveranciers in een ruimte, hier
op kantoor. Dan houden we de clashsessies, stemmen
de modellen op elkaar af, houden de wekelijkse
werkbespreking, volgen de planning. In eerste instantie
vroegen we ons af of we dit commitment wel mochten
vragen aan de leveranciers, maar nu ziet iedereen
overduidelijk de meerwaarde; dit werkt gewoon.”
Werktekeningen straks verleden tijd
De 3 BIM-engineers zijn blij met de overstap die
ze gemaakt hebben. Berry: “Ik vind het een mooie
uitdaging, ik heb altijd al interesse in automatisering
en ik vind het werken in een 3D-model helemaal
geweldig. Je kan door het gebouw heen lopen, alles
BIM (Bouw Informatie Model) wordt wel de meest ingrijpend innovatie in de bouw van
de afgelopen jaren genoemd. Het werken met 3-dimensionale modellen zorgt niet
alleen voor een andere manier van samenwerken, het leidt ook tot het ontstaan van
nieuwe functies. Zo telt Habeon Architecten inmiddels een groot aantal BIM modelleurs
en heeft elke klantgroep een BIM-engineer in de gelederen. Piet Stokkel en Berry van
Dalsum zijn 1 januari 2015 aan het (interne) opleidingstraject voor deze nieuwe functie
begonnen bij respectievelijk wonen en bedrijfsruimten; Wilfred Hulst vervult deze rol
bij kantoren al wat langer.
al zien vóór het echt gebouwd is. Je weet precies hoe
het er allemaal uit gaat zien.” Piet: “Dat betekent niet
dat we al helemaal volleerd zijn als BIM-engineer; er is
nog heel veel te leren en vooral het samenvoegen van
alle informatie van de leveranciers heeft best wel wat
voeten in aarde. Maar we maken enorme stappen.”
Wilfred: “Steeds meer leveranciers gaan mee in het
modelleren in 3D, ook zij zien hun eigen voordelen
van een 3D model en kunnen hieruit ook produceren.
Het gaat net zo als met Lean: bij Heembouw werken
we Lean, dat zijn andere partijen ook gaan doen en
dat zal voor BIM ook zo zijn: wij doen alle projecten
van Habeon Architecten zowieso in BIM en gaan ook
steeds meer in BIM werken met externe architecten.
BIM is straks gewoon de standaard.”
Hoewel de mannen soms nog hun weg moeten vinden
in hun nieuwe rol “het is af en toe een beetje pionieren”,
vinden ze hun nieuwe functie helemaal top. Piet:
“Het is heel divers, in het model ben je over alles aan
het nadenken en wordt zichtbaar wat je bedacht hebt.”
Berry: “Voor de klant heeft dit ook veel toegevoegde
waarde; je neemt de klant mee in het model, die ziet
hoe zijn gebouw wordt. Dat maakt het leuk.” Wilfred:
“Wat ik heel belangrijk vind is dat je echt samen iets
maakt; je werkt samen aan een doel, dat is leuk.
En dit is de toekomst, straks werken we allemaal met
een model en zijn de werktekeningen verleden tijd.”
51Heembouw 2015
Innovatie
Wij
zijn feitelijk
virtuele
uitvoerders
Reductie CO2 uitstoot
Op het gebied van de reductie van CO2 hebben wij in
2012 de volgende doelstelling geformuleerd: “In 2022
produceren we 25% minder CO2-uitstoot per miljoen
omzet (na inflatiecorrectie) dan in 2012”. De afgelopen
jaren hebben wij daar al een aantal stappen in gezet.
Onze CO2-uitstoot was in 2014 1.048,36 ton, wat
omgerekend naar omzet neerkwam op 9,51 ton per
miljoen omzet.
In 2015 is de CO2-uitstoot verder verlaagd.
De totale uitstoot was 981,3 ton. Bij een omzet,
inclusief deelnemingen, van € 122,2 miljoen komt dit
neer op 8,03 ton per miljoen omzet. Een daling ten
opzicht van vorig jaar met maar liefst 15,6%.
Heembouw is, naast ISO 9001:2008 en VCA**
2008/5.1., ook ISO 14001 gecertificeerd. ISO 14001 is
een internationaal geaccepteerde norm die aangeeft
waaraan een goed milieumanagementsysteem moet
voldoen. Ook in 2015 zijn alle klantgroepen van
Heembouw weer met goed gevolg geauditeerd.
Afvalscheiding op de bouw
Bouw- en sloopafval vormt in Nederland één van
de grootste afvalstromen. In tonnages zelfs ruim
tweemaal zoveel als huishoudelijk afval. Het scheiden
en recyclen van bouw- en sloopafval voorkomt dat het
materiaal moet worden gestort. Het meest efficiënt is
afvalscheiding direct aan de bron. 
Ruim 95% van het bouw- en sloopafval kan worden
recycled. Sinds 2010 is Heembouw bezig bouw- en
sloopafval op de bouwplaats te scheiden. Onze stip op
de horizon was toen: “40% van ons bouwafval verlaat
de bouwplaats gescheiden.” In 2014 werd maar liefst
46% van het afvalvolume van Heembouw gescheiden
afgevoerd. In 2015 lag dit percentage op 41%. Hiermee
hebben we ons oorspronkelijke doel weliswaar gehaald,
maar deze daling t.o.v. vorig jaar vraagt om blijvende
aandacht voor de afvalscheiding.
Belangrijk hulpmiddel is het zogenaamde afvalportaal;
door hierop in te loggen kan gemonitored worden
hoe Heembouw presteert. Dit kan bekeken worden
op klantgroepniveau, op bouwdiscipline of op
projectniveau. We zien dat de alle klantgroepen beter
presteren op afvalscheiding en dat is een goede
ontwikkeling.
Laadpunten elektrische
en hybride auto’s
Er wordt steeds meer gebruik gemaakt elektrische
en hybride auto’s. We vinden het belangrijk om het
gebruik van elektriciteit als brandstof te stimuleren
in het kader van CO2-reductie en het werken aan
duurzaamheid in het algemeen.
Daarom beschikt elke Heembouw vestiging over
laadpunten voor de elektrische en hybride auto’s
van zowel onze collega’s als klanten. Alle laadpunten,
zowel de bestickerde laadzuilen voor onze klanten op
de bezoekersparkeerplaatsen, als de laadpalen voor
de collega’s, zijn vrij te gebruiken. 
In totaal beschikken we nu over 14 laadpalen,
verdeeld over onze vestigingen.
Afvalscheiding op de bouw
52 Heembouw 2015
Duurzaamheid
Verduurzamen pand
Roelofarendsveen
DC Tesla genomineerd voor
meest duurzame gebouw ter wereld
Heembouw groeit. Niet alleen in omzet en resultaat,
maar ook in het aantal medewerkers. Met het oog
hierop werken we aan de ontwikkeling van een nieuw
innovatief huisvestingsconcept, die de medewerkers
optimaal faciliteert en verbindt en waar nog meer
ruimte is voor samenwerking: met elkaar maar ook met
onze strategische partners en leveranciers. Daarbij is
het ons uitgangspunt om de groei van de organisatie
op te vangen in onze bestaande panden.
Een andere manier van werken implementeren in onze
panden en tevens ruimte creëren voor groei van onze
organisatie betekent dat we onze gebouwen mogelijk
moeten gaan aanpassen. Daarnaast zullen we onze
panden waar dat kan verder gaan verduurzamen om
het energieverbruik verder terug brengen. Renovatie
van bestaande bouw is natuurlijk sowieso duurzaam.
Immers, er wordt maximaal gebruik gemaakt van de
bestaande constructie, de hoeveelheid afval is beperkt
en je kan materialen hergebruiken.
Meten is weten
Om te weten hoe het gesteld is met de
warmteweerstand van de buitenschil is in december
een luchtdoorlatendheidtest uitgevoerd in ons pand
in Roelofarendsveen. Leverancier Aero-Dynamiek
heeft daarvoor het gebouw onder druk gezet met
behulp van twee ventilatoren die het gehele pand, met
uitzondering van de werkplaats, vol hebben geperst
met lucht. Door het gebouw op druk te houden,
wordt duidelijk hoeveel lucht er wegvloeit. Wanneer
het gebouw onder druk staat, kan je tevens zien hoe
het staat met thermische lekkages. Daarom is er ook
een thermische foto gemaakt, die aan de hand van
kleurverschillen laat zien waar warmte weglekt en waar
koudebruggen zitten. Verder is er een zogenaamde
PMV meting uitgevoerd (predictive mean vote), wat iets
zegt over het huidige comfortniveau van het klimaat
in ons gebouw. Deze meting is in feite het vertrekpunt
voor de verdere verduurzaming van ons pand.
Het duurzame gebouw van Tesla is een van de
genomineerden voor de internationale BREEAM
Awards 2016, voor de meest duurzame gebouwen ter
wereld. De nominatie voor Tesla is ook een beetje een
nominatie voor Heembouw en Habeon Architecten.
Het DC in Tilburg waarin Tesla is gehuisvest, werd in
opdracht van Dok Vast door Heembouw gerealiseerd,
naar een ontwerp van Habeon Architecten. Dit DC
werd in augustus 2015 beoordeeld met de kwalificatie
BREEAM outstanding en is het meest duurzame DC
van Nederland.
BREEAM is mondiaal het meest gebruikte duurzaam­
heidskeurmerk voor gebouwen. Meer dan een half
miljoen gebouwen zijn voorzien van dit keurmerk. Ieder
jaar wordt het meest aansprekende BREEAM-gebouw
bekroond met de BREEAM Award. Het is de eerste
keer dat ook Nederlandse gebouwen zijn genomineerd.
Luchtdoorlatendheidtest
53Heembouw 2015
Planet
Kantoor met laboratorium Koppert
Ambitieus
Bij Heembouw willen we het beste voor de klant
en het beste uit onszelf halen. We zijn er trots op
dat medewerkers en klanten de uitbreiding van
de bestaande huisvesting van Koppert Biological
Systems als minstens zo’n fijne werkplek ervaren
als het ernaast gelegen hoofdkantoor, dat
Heembouw eerder realiseerde.
54 Heembouw 2015
Kantoren
55Heembouw 2015
Kantoren
Wij creëren
plekken
waar mensen
willen werken
Martijn Glas, senior architect | Habeon architecten
“Goed om te horen dat deze
werkomgeving even prettig is als
die van de andere gebouwen”
DE EENHEID
met de andere
gebouwen
is duidelijk
aanwezig
56 Heembouw 2015
Kantoren
door bestaande gebouwen en moest daar goed op
aansluiten. Het gebouw is helemaal in BIM als prototype
gebouwd, ook met het oog op de grote hoeveelheid
installaties onder het plafond. Dat heeft voor een
goed verlopen uitvoering gezorgd. De hoogtes van de
verschillende gebouwen sluiten goed aan, een kwestie
van centimeterwerk, maar het past precies.”
Met de komst van het nieuwe kantoor C, moesten
afdelingen gaan verhuizen vanuit het hoofdkantoor.
Martijn: “Het hoofdkantoor, gebouw A, is echt de blik
op de wereld. Dit is het wereldwijde hoofdkantoor
en hier worden regelmatig grote delegaties uit het
buitenland ontvangen. Daar leent dit gebouw zich ook
voor. Het is een mooi compliment wanneer je dan hoort
dat mensen dit gebouw, 6 jaar na oplevering, ervaren
als gloednieuw. Toch is het verhuizen van A naar C
voor niemand een probleem gebleken. Dat komt omdat
Koppert al haar medewerkers een goede werkplek wil
bieden, met dezelfde hoge kwaliteit als in de andere
gebouwen. De werkomgeving wordt in de verschillende
gebouwen als even prettig ervaren.” Martijn heeft veel
lof voor de visie van opdrachtgever Koppert. “Dit is een
heel mooi bedrijf, dat steeds verder groeit. Berkel en
Rodenrijs is echt de basis, hier is het hoofdkantoor,
dat is goed voor de regio en voor de mensen die
hier vandaan komen. Men geeft om de mensen en
dat zie je terug in de kwaliteit die hier nagestreefd is.
De panden worden ook ontzettend goed onderhouden;
uitgangspunt is een goede kwaliteit, en die moet ook
goed blijven. Dat vind ik mooi om te ervaren.”
Koppert Biological Systems, wereldmarktleider
in biologische gewasbescherming en natuurlijke
bestuiving, heeft zijn wortels in Berkel en Rodenrijs.
Dit succesvolle familiebedrijf is sinds jaar en dag
gevestigd aan de Veilingweg in Berkel, waar het
verschillende naast elkaar gelegen panden in gebruik
heeft. Een van deze panden is het blikvangende
hoofdkantoor, dat Heembouw in 2010 opleverde,
en waarvoor Marijn Glas ook het ontwerp maakte.
Naar volle tevredenheid van de opdrachtgever, die
graag wilde dat Habeon Architecten ook dit kantoor
zou ontwerpen. “Eis hierbij was dat dit gebouw,
wat bij Koppert bekend staat als gebouw C, een
duidelijke eenheid zou vormen met het aangrenzende
hoofdkantoor en erachter gelegen laboratorium, oftewel
gebouw A en B. Geen gemakkelijke opgave, ook
omdat in de loop van de tijd de klantvraag veranderde.
Eerst ging het om een productiehal met kantoor ervoor.
Onder invloed van de voortdurende groei van het
bedrijf, ontstond de wens om meer kantoor te creëren,
met laboratoria en kweekcellen. Wat oorspronkelijk als
een vrij donker gebouw bedacht was, ingeklemd tussen
twee andere gebouwen van Koppert, met daglicht van
de voor- en zijkant, is een ruimtelijk kantoor met mooie
lichthof geworden.”
De gebouwen geven hetzelfde
gevoel van eenheid en kwaliteit
De eenheid met de andere gebouwen is duidelijk
aanwezig. Martijn: “Hier is het strakke ritme van
de gevel van gebouw B doorgezet. Verder wilde
opdrachtgever Paul Koppert, directeur en mede-
eigenaar, het interieur hier doorzetten: hetzelfde tapijt,
hetzelfde meubilair etc., tot en met de toiletpotten
aan toe. Interieurarchitect Sprank, die ook bij
A en B de inrichting heeft verzorgd, is daar goed in
geslaagd. De gebouwen geven hetzelfde gevoel van
eenheid en kwaliteit, terwijl ze toch heel verschillend
zijn. Gebouw C was aan drie kanten omsloten
“Dat blijft toch het leukste: als je ziet hoe mensen werken in het gebouw dat jij ontworpen
hebt en dat het werkt, zoals het is bedacht. En dan is het helemaal mooi om te horen dat
mensen het een prettige werkomgeving vinden en het fijn vinden om er te zijn.” Martijn Glas,
senior architect bij Habeon Architecten, is trots op het kantoor met laboratorium dat
Habeon Architecten en Heembouw turnkey voor Koppert Biological Systems realiseerden.
Men geeft
om de mensen
en dat zie je
terug in de
kwaliteit die
hier nagestreefd
is
57Heembouw 2015
Kantoren
Plaats: Berkel en Rodenrijs Opdrachtgever: Koppert Biological Systems
Architect: Habeon Architecten
Plaats: Leiden Opdrachtgever: Auma Benelux
Architect: Habeon Architecten
Kantoor van 3.600 m2
bvo, inclusief entomologisch
laboratorium. Het is een uitbreiding van de bestaande
huisvesting van Koppert Biological Systems aan de
Veilingweg in Berkel en Rodenrijs. Hiermee wordt de groei
opgevangen die deze wereldwijde marktleider op het
gebied van biologische gewasbescherming en natuurlijke
bestuiving voor professionele telers, al jaren doormaakt.
Het nieuwe pand is met een glazen corridor verbonden
met het ernaast gelegen hoofdkantoor, dat ook door
Heembouw werd gerealiseerd en in 2010 is opgeleverd.
Uitbreiding en facelift kantoor Auma Benelux.
Het complex is opgetopt met een nieuwe
verdieping en er is een nieuwe entree gecreëerd.
Verder heeft het exterieur van zowel het
kantoor als de bedrijfshal een nieuwe uitstraling
gekregen en is het interieur op de bestaande
twee verdiepingen gerestyled.
Auma Benelux
Kantoor Koppert
inclusief
entomologisch
laboratorium
58 Heembouw 2015
Kantoren
Renovatie
hoofdkantoor
Staedion
Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Corporatie Staedion
Renovatie hoofdkantoor Staedion (9.400 m2
) aan
het Koningin Julianaplein in Den Haag. Een van de
uitgangspunten voor de renovatie was de centralisatie
van kantoren, van drie bezoekerslocaties naar één.
Tijdens de renovatie is het pand in gebruik gebleven.
CBS Newsroom
Plaats: Leidschenveen
59Heembouw 2015
Kantoren
Klantcijfer
8.0
Klantcijfer
9.0
Kantoorruimte
De Sfinx
Renovatie terwijl
business huurders doorgaat
Plaats: Rijswijk
Plaats: Scheveningen Opdrachtgever: Dunea Duin  Water Architect: Zenber interieur | architectuur
Transformatie bezoekerscentrum “Waterrand” in het kader van herstructurering vastgoedportefeuille Dunea. Deze renovatie is in hernieuwde
samenwerking tussen Heembouw, Zenber en Dunea uitgevoerd; eerder werkten deze partijen samen bij de duurzame renovatie van
het hoofdkantoor van Dunea in Zoetermeer, waarbij van twee verouderde panden één modern kantoor is gemaakt.
Transformatie
bezoekerscentrum
“Waterrand”
Plaats:
Amsterdam - Schiphol
Opdrachtgever:
World Trade Center
­Schiphol Airport
In WTC Schiphol (65.000m2
) zijn vele ambitieuze,
internationale georiënteerde bedrijven gevestigd.
Heembouw werkt i.s.m. WTC Schiphol aan een upgrade
van het complex. In 2014 is Heembouw gestart met een
1e showfloor voor de “lookfeel”. Nu voert Heembouw
gefaseerd de werkzaamheden uit over de verdiepingen
die verdeeld zijn over 8 kantoortorens en staan ook voor
2016 de nodige werkzaamheden gepland.
60 Heembouw 2015
Kantoren
Nieuwe productieruimte met kantoor Applied Medical Europe
Nieuwe productielocatie met kantoor voor Applied Medical Europe op
bedrijventerrein de Wieken in Amersfoort. Applied Medical Europe is een
wereldwijd opererende ontwikkelaar en producent van medische hulpmiddelen,
en wil met de nieuwe locatie haar groeiambities op de Europese markt verder
vormgeven. Het nieuwe kantoor met productielocatie komt vlakbij het huidige
hoofdkantoor van Applied Medical, dat Heembouw in 2012 heeft gerealiseerd
De nieuwe vestiging van Applied Medical bestaat uit een ruime “state-of-the-art”
cleanroom, een productieruimte en magazijn en 8.700 m² kantoor, in totaal
27.000 m² vloeroppervlak.
Plaats: Amersfoort Opdrachtgever: Applied Medical Europe
Architect: Habeon Architecten
Kantoorspecial
61Heembouw 2015
Kantoren
Stichting Mont Ventoux
Bij groot onderhoud of renovatie  in een bewoonde
situatie moeten bewoners zo min mogelijk hinder
ondervinden van de werkzaamheden om hen heen,
zodat het dagelijks leven gewoon door kan gaan.
Dat vraagt om een uitstekende voorbereiding en een
goede en heldere communicatie. Nu zorgen groot
onderhoud of renovatiewerkzaamheden onvermijdelijk
voor overlast. Dan is het belangrijk om bewoners
Maatschappij
Onder het motto “Grootverzettegenkanker”
beklommen 3 en 4 september 500 fietsers, handbikers,
wandelaars en hardlopers de Mont Ventoux in
Frankrijk. Een pittige tocht, die wordt georganiseerd
door de Stichting Mont Ventoux. Hiermee halen de
sporters geld op voor de strijd tegen kanker en een
goed doel, dat de sporters zelf mogen kiezen. Een
aantal collega’s van Heembouw nam op de fiets deel
aan de beklimming van de Mont Ventoux. Onder hen
Stef Kuipers, die zijn grootste sponsoren een muzikale
beloning in het vooruitzicht stelde. Als tegenprestatie
voor de bijdrage van zijn collega’s van Heembouw
Wonen, traden Stef en zijn zus Sabine, ondersteund
door collega Marco Heemskerk, op tijdens de jaarlijkse
Heembouw kerstborrel.
In totaal werd er € 580.190,00 voor de Stichting Mont
Ventoux bij elkaar gesport, waarvan 60% bestemd is
voor het KWF. De overige 40% wordt verdeeld over de
zelf gekozen goede doelen van de deelnemers.
als het ware mee te nemen in het proces en goed te
informeren over wat hen te wachten staat. Dit gebeurt
in bijeenkomsten en wordt bevestigd in persoonlijke
brieven. In elke woning komt een bewonerswensenlijst
te hangen; daarop staat omschreven wat er wanneer
in de woning gebeurt. Alle afspraken staan erop, met
foto’s van de gekozen tegels, kleur etc.
Verder zorgen we voor een herkenbaar, centraal
informatiepunt tussen de te renoveren woningen.
Dit kan een ingerichte modelwoning zijn, maar bij de
grotere projecten is het bewonersinformatiecentrum
onderdeel van het ketenpark. Hier vinden de bewoners
de bewonersbegeleider, waar ze voor alle vragen
terecht kunt. Verder richten we hier een ‘showroom’
in, waar ze kunnen zien wat er verandert in en aan de
woningen. En is er iets aan de hand? De bewoners
vinden hier ook de uitvoerder. Maar ook voor een
bak koffie of om rustig een krantje te lezen, is het
bewonersinformatiecentrum dé plek waar bewoners
willen zijn. 
Bewonersinformatie­centrum: plek waar bewoners willen zijn
Bewonersinformatiecentrum project renovatie 223 woningen Holy Zuid
iBewoners
informatiecentrum
62 Heembouw 2015
Maatschappij
Kledinginzamelings­
actie AZC Katwijk
Na een oproep op intranet
kwamen de collega’s van
Heembouw in actie om
winterkleding in te zamelen
voor de bewoners van het
AZC in Katwijk.
Stapels heren-, dames- en
kinderjassen vonden hun weg
naar de vluchtelingen.
Strategische partnerdagen in teken van
kennisdelen en samenwerken
Het belang en de invloed van onze partners in de verkoop- en de
realisatiefase van projecten wordt steeds groter. Bij onze partners
is veel kennis en ervaring die ons in staat stelt om samen de
klantwens nog beter te vertalen. Door onze krachten te bundelen,
kunnen we tot optimale oplossingen komen.
Afgelopen jaar hebben we voor elke klantgroep strategische
partnerdagen georganiseerd: een sessie met de vaste partners
waar mee we samenwerken. Doel: delen van kennis en verder
verbeteren van de samenwerking. Dit soort bijeenkomsten biedt
de mogelijkheid om projectoverstijgend met elkaar van gedachten
te wisselen. Zowel onze partners als wijzelf zijn enthousiast over
de opzet en het verloop van de sessies. Belangrijk onderwerp van
gesprek was onze gezamenlijke klant, de eindgebruiker: door je
druk te maken over elkaars problemen kan je met elkaar de kwaliteit
leveren die afgesproken is. Op deze manier werken we met elkaar
aan het verbeteren van de klantbeleving en geven we invulling
aan onze drijfveer: Wij creëren plekken waar mensen willen zijn.
Deze strategische partnerdagen zullen minstens een keer per jaar
plaatsvinden.
10 jaar sponsor
huttenbouw
De Stichting Vakantiespelen Alkemade kan weer terug kijken op een
mooie zomer. De vele activiteiten die de vrijwilligers voor de jeugd
van de gemeente Kaag en Braassem tijdens de zomervakantie
organiseren, konden weer op veel belangstelling rekenen.
Absolute topper is elk jaar weer de huttenbouw. Kinderen kunnen
in alle vrijheid een mooie hut in elkaar timmeren, waar dan ook
nog eens een nachtje in geslapen mag worden. Het werk van
de Stichting Vakantiespelen wordt voor een belangrijk deel
mogelijk gemaakt door de hoofdsponsors Meer Wonen (voorheen
woningstichting Alkemade Wonen) en Heembouw. Heembouw stopt
met deze sponsoring nà de huttenbouw van 2016. In 2007 liep
Stichting Vak tamelijk onverwacht tegen een grote extra kostenpost
op, toen door nieuwe regelgeving het hout na de huttenbouw
niet meer verbrand mocht worden, maar volgens de regels moest
worden afgevoerd. Bij Heembouw hoorden we dit en wilden graag
helpen. Veel van onze collega’s hebben mooie herinneringen aan
de huttenbouw, hun kinderen zijn ermee opgegroeid en het zou
jammer zijn deze mooie traditie te zien verdwijnen. Daarom besloot
Heembouw bijna 10 jaar geleden de Stichting Vakantiespelen te
steunen. Het is goed te zien dat de Stichting Vak alles weer goed
op de rit heeft.
In 2016 hebben we het mede-hoofdsponsorschap voor 10 jaar
vervuld. Een mooi moment om te stoppen. We hopen dat een ander
enthousiast bedrijf het stokje overneemt.
63Heembouw 2015
Profit
De Gemeenschappelijke
Ondernemingsraad in 2015
2015 was een dynamisch jaar met veel ontwikkelingen waarbij de ondernemingsraad actief
betrokken is geweest. Reeds aan het begin van 2015 werden wij geconfronteerd met het
vertrek van 2 GOR-leden, waaronder onze voorzitter. Vanuit de aanmeldingen van de vorige
OR-verkiezing in 2014 zijn beide GOR-functies ingevuld en onder de GOR-leden is er een
nieuwe voorzitter verkozen.
De gezamenlijke ondernemingsraad heeft in 2015
vier keer een overleg gehad met de holding directie.
Bij één van deze overleggen was de heer
R. van Berkel (lid Raad van Commissarissen)
aanwezig voor het bespreken van de financiële
cijfers van 2015. De heer Van Berkel dankte alle
collega’s voor de inzet het afgelopen jaar. Mede door
deze inzet ontwikkelt de organisatie zich positief.
Gedurende het jaar is de ondernemingsraad onder
andere betrokken geweest bij de flexibilisering van
de arbeidstijden, het bespreken van werkdrukbeleving
bij de klantgroepen, de wijzigingen binnen de nieuwe
Bouw CAO, het opzetten van een interne vacaturebank
en vele andere zaken in relatie tot onze bedrijfscultuur.
Na een succesvolle kick-off met de complete
ondernemingsraad (GOR + OC-leden) aan het einde
van 2014 hebben we in 2015 deze overlegvorm
voortgezet. Eind september zijn we een ochtend bij
elkaar gekomen om met elkaar de lopende zaken
en acties voor de komende periode te bespreken.
Daar hebben we onder andere met elkaar een
visie gevormd op de, inmiddels van kracht zijnde,
flexibele arbeidstijden en met elkaar gesproken
over acties omtrent de cultuur bij de verschillende
klantgroepen. Wat vooral mooi was om tijdens
deze ochtend te ervaren is dat, ondanks de nieuwe
klantgroepenstructuur, er bij alle klantgroepen een
zelfde bedrijfscultuur heerst.
Traditiegetrouw hebben wij tijdens de presentatie
van de Heembouw jaarcijfers in mei een leuke quiz
gehouden met de collega’s over onderwerpen uit het
jaarverslag. Uiteraard kijken wij nu al weer uit naar
de presentatie van dit jaar en alle mooie zaken die
er komen gaan in 2016.
Namens de GOR,
Jordy de Jong, voorzitter
Rene Lem, secretaris
64 Heembouw 2015
Medezeggenschap Heembouw
Samenstelling ondernemingsraad 2014-2017:
Klantgroep Wonen
Ilse de Jong (OR)
René Lem (OR, secretaris)
Quirien van Berkel (OC)
Victor Nieboer (OC)
Erik van Doorn (OC)
Rick van der Post (OC)
Habeon Architecten
Jordy de Jong (OR, voorzitter)
Richard Günthardt* (OC)
Sander Dekker (OC)
OR = ondernemingsraad
OC = onderdeelscommissie
* = nieuwe leden!
Klantgroep Bedrijfsruimten
Jan van der Geest (OR)
Arthur Straathof (OR)
Koos Spitters (OR)
Martin van Straten (OC)
Rolf Verdel (OC)
Klantgroep Kantoren
Jeffry Jacobs (OR)
Peter de Stigter* (OR)
Koen de Bruin* (OC)
Johan ter Horst (OC)
Anneke Verbakel (OC)
De leden van De Gemeenschappelijke Ondernemingsraad: v.l.n.r.: René Lem, Peter de Stigter, Jordy de Jong,
Quirien van Berkel, Koos Spitters, Jeffry Jacobs, Ilse de Jong, Jan van der Geest, Arthur Straathof
65Heembouw 2015
Holland ConTech verbindt startups in de bouw met ‘grownups’
“Er gebeuren prachtige
dingen in de bouw, die
moeten we uitdragen”
Innovatie
66 Heembouw 2015
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

More Related Content

Viewers also liked

Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Heembouw
 
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Heembouw
 
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgavenHeembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw
 
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemerPresentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Heembouw
 
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Heembouw
 
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op EkkersrijtDuurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
Heembouw
 
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw
 
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten HeembouwInspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Heembouw
 
Productiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 BrochureProductiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 Brochure
Heembouw
 
Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3
Heembouw
 
Go2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij HeembouwGo2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij Heembouw
Heembouw
 
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Heembouw
 

Viewers also liked (12)

Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
 
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
 
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgavenHeembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
 
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemerPresentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
 
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
 
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op EkkersrijtDuurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
 
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
 
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten HeembouwInspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
 
Productiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 BrochureProductiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 Brochure
 
Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3
 
Go2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij HeembouwGo2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij Heembouw
 
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
 

Similar to Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw
 
KWH jaarplan 2015
KWH jaarplan 2015KWH jaarplan 2015
KWH jaarplan 2015
KWH
 
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporatiesHeembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Heembouw
 
Slides KAM 201401 Webinar 2
Slides KAM 201401 Webinar 2Slides KAM 201401 Webinar 2
Slides KAM 201401 Webinar 2Crowdale.com
 
Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound IndustrySocial media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
Heembouw
 
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115Heembouw
 
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
julie lecomte
 
The Future of Corporate Reporting 2014
The Future of Corporate Reporting 2014The Future of Corporate Reporting 2014
The Future of Corporate Reporting 2014
Finext
 
Event: The Future of Corporate Reporting 2014
Event: The Future of Corporate Reporting 2014Event: The Future of Corporate Reporting 2014
Event: The Future of Corporate Reporting 2014
Finext
 
Finance als business partner bij Celgene
Finance als business partner bij CelgeneFinance als business partner bij Celgene
Finance als business partner bij Celgene
Finext
 
Werk in Uitvoering
Werk in UitvoeringWerk in Uitvoering
Werk in Uitvoering
Peter Fraanje
 
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOCSocial media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Heembouw
 
HeRe Projecten Nijmegen
HeRe Projecten NijmegenHeRe Projecten Nijmegen
HeRe Projecten Nijmegen
hereprojecten
 
Presentatie Officenter Aalst - Oktober 2018
Presentatie Officenter Aalst - Oktober 2018Presentatie Officenter Aalst - Oktober 2018
Presentatie Officenter Aalst - Oktober 2018
Koen Batsleer
 
Crisis! casus 'inspelen op de veranderende markt' - architecten - ManagementS...
Crisis! casus 'inspelen op de veranderende markt' - architecten - ManagementS...Crisis! casus 'inspelen op de veranderende markt' - architecten - ManagementS...
Crisis! casus 'inspelen op de veranderende markt' - architecten - ManagementS...
CrisZomerdijk
 
141023 bd plaquette p val strategie et management nl
141023 bd plaquette p val strategie et management nl141023 bd plaquette p val strategie et management nl
141023 bd plaquette p val strategie et management nl
felixpval
 
Presentatie Officenter Mechelen
Presentatie Officenter MechelenPresentatie Officenter Mechelen
Presentatie Officenter Mechelen
Koen Batsleer
 
Verwijderde CED jaarverslag 2014 2015
Verwijderde CED jaarverslag 2014 2015Verwijderde CED jaarverslag 2014 2015
Verwijderde CED jaarverslag 2014 2015
Mike de Groot
 

Similar to Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn (20)

Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
 
KWH jaarplan 2015
KWH jaarplan 2015KWH jaarplan 2015
KWH jaarplan 2015
 
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporatiesHeembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
 
Slides KAM 201401 Webinar 2
Slides KAM 201401 Webinar 2Slides KAM 201401 Webinar 2
Slides KAM 201401 Webinar 2
 
Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound IndustrySocial media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
 
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115
 
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
 
Stable Corporate Book
Stable Corporate BookStable Corporate Book
Stable Corporate Book
 
Cegeka jaarverslag 2011
Cegeka jaarverslag 2011Cegeka jaarverslag 2011
Cegeka jaarverslag 2011
 
The Future of Corporate Reporting 2014
The Future of Corporate Reporting 2014The Future of Corporate Reporting 2014
The Future of Corporate Reporting 2014
 
Event: The Future of Corporate Reporting 2014
Event: The Future of Corporate Reporting 2014Event: The Future of Corporate Reporting 2014
Event: The Future of Corporate Reporting 2014
 
Finance als business partner bij Celgene
Finance als business partner bij CelgeneFinance als business partner bij Celgene
Finance als business partner bij Celgene
 
Werk in Uitvoering
Werk in UitvoeringWerk in Uitvoering
Werk in Uitvoering
 
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOCSocial media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
 
HeRe Projecten Nijmegen
HeRe Projecten NijmegenHeRe Projecten Nijmegen
HeRe Projecten Nijmegen
 
Presentatie Officenter Aalst - Oktober 2018
Presentatie Officenter Aalst - Oktober 2018Presentatie Officenter Aalst - Oktober 2018
Presentatie Officenter Aalst - Oktober 2018
 
Crisis! casus 'inspelen op de veranderende markt' - architecten - ManagementS...
Crisis! casus 'inspelen op de veranderende markt' - architecten - ManagementS...Crisis! casus 'inspelen op de veranderende markt' - architecten - ManagementS...
Crisis! casus 'inspelen op de veranderende markt' - architecten - ManagementS...
 
141023 bd plaquette p val strategie et management nl
141023 bd plaquette p val strategie et management nl141023 bd plaquette p val strategie et management nl
141023 bd plaquette p val strategie et management nl
 
Presentatie Officenter Mechelen
Presentatie Officenter MechelenPresentatie Officenter Mechelen
Presentatie Officenter Mechelen
 
Verwijderde CED jaarverslag 2014 2015
Verwijderde CED jaarverslag 2014 2015Verwijderde CED jaarverslag 2014 2015
Verwijderde CED jaarverslag 2014 2015
 

More from Heembouw

Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - HeembouwBouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Heembouw
 
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Heembouw
 
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Heembouw
 
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Heembouw
 
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
Heembouw
 
BIM bij Heembouw en Habeon Architecten
BIM bij Heembouw en Habeon ArchitectenBIM bij Heembouw en Habeon Architecten
BIM bij Heembouw en Habeon ArchitectenHeembouw
 
Kantoortransformatie infographic
Kantoortransformatie infographicKantoortransformatie infographic
Kantoortransformatie infographic
Heembouw
 
Keppel verolme leaflet a4 e mail
Keppel verolme leaflet a4 e mailKeppel verolme leaflet a4 e mail
Keppel verolme leaflet a4 e mail
Heembouw
 
Toegevoegde waarde leveren drijfveer heembouw
Toegevoegde waarde leveren drijfveer heembouwToegevoegde waarde leveren drijfveer heembouw
Toegevoegde waarde leveren drijfveer heembouw
Heembouw
 
How to build a very green DC
How to build a very green DCHow to build a very green DC
How to build a very green DC
Heembouw
 
Optimaal samenwerken in een luxe en doordacht bedrijfspand!
Optimaal samenwerken in een luxe en doordacht bedrijfspand!Optimaal samenwerken in een luxe en doordacht bedrijfspand!
Optimaal samenwerken in een luxe en doordacht bedrijfspand!
Heembouw
 
Kantoren referentieprojecten Heembouw
Kantoren referentieprojecten HeembouwKantoren referentieprojecten Heembouw
Kantoren referentieprojecten Heembouw
Heembouw
 
Logistieke referentieprojecten Heembouw
Logistieke referentieprojecten HeembouwLogistieke referentieprojecten Heembouw
Logistieke referentieprojecten Heembouw
Heembouw
 

More from Heembouw (13)

Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - HeembouwBouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
 
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
 
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
 
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
 
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
 
BIM bij Heembouw en Habeon Architecten
BIM bij Heembouw en Habeon ArchitectenBIM bij Heembouw en Habeon Architecten
BIM bij Heembouw en Habeon Architecten
 
Kantoortransformatie infographic
Kantoortransformatie infographicKantoortransformatie infographic
Kantoortransformatie infographic
 
Keppel verolme leaflet a4 e mail
Keppel verolme leaflet a4 e mailKeppel verolme leaflet a4 e mail
Keppel verolme leaflet a4 e mail
 
Toegevoegde waarde leveren drijfveer heembouw
Toegevoegde waarde leveren drijfveer heembouwToegevoegde waarde leveren drijfveer heembouw
Toegevoegde waarde leveren drijfveer heembouw
 
How to build a very green DC
How to build a very green DCHow to build a very green DC
How to build a very green DC
 
Optimaal samenwerken in een luxe en doordacht bedrijfspand!
Optimaal samenwerken in een luxe en doordacht bedrijfspand!Optimaal samenwerken in een luxe en doordacht bedrijfspand!
Optimaal samenwerken in een luxe en doordacht bedrijfspand!
 
Kantoren referentieprojecten Heembouw
Kantoren referentieprojecten HeembouwKantoren referentieprojecten Heembouw
Kantoren referentieprojecten Heembouw
 
Logistieke referentieprojecten Heembouw
Logistieke referentieprojecten HeembouwLogistieke referentieprojecten Heembouw
Logistieke referentieprojecten Heembouw
 

Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn

  • 1. Jaarverslag 2015 Maatschappelijke en financiële verslaglegging Wij creëren plekken waar mensen willen zijn 2015
  • 3. Jaarverslag 2015 Maatschappelijke en financiële verslaglegging 2015
  • 4. Over dit verslag 5 Jaarverslag 2015 Heembouw Holding 6 Wij creëren plekken waar mensen willen wonen 12 “Betaalbare huurwoningen” 14 Wij creëren plekken waar mensen willen wonen 16 Innovatie: ED Controls 20 Kengetallen 23 Personalia Bestuur van de Organisatie 24 Personalia Raad van Commissarissen 25 Bericht Raad van Commissarissen 27 Wij creëren plekken waar mensen willen ondernemen 28 Innovatie: Mobiliteitsscan 30 Wij creëren plekken waar mensen willen ondernemen 32 Innovatie: Locatiegenerator 36 Menselijk kapitaal 38 HR strategie Personeelsbezetting en verloop “Zorgen dat bewoners super tevreden zijn” 42 Menselijk kapitaal 44 Opleidingen, stagiaires, jubilea, pensioen Innovatie: E-learning module 46 Menselijk kapitaal 48 Verzuim, ongevallen, werving selectie Innovatie: BIM-engineers 50 Inhoud
  • 5. Duurzaam bouwen en milieu 52 Wij creëren plekken waar mensen willen werken 54 “Elk gebouw dezelfde prettige werkomgeving” 56 Wij creëren plekken waar mensen willen werken 58 Maatschappij 62 Verslag Gezamenlijke Ondernemingsraad 2015 64 Innovatie: Holland Contech 66 Nieuws en nog meer innovaties 68 NPS Heembouw 70 Wij creëren plekken waar mensen willen zijn 71 Jaarrekening 2015 74 Overige gegevens 95 Controleverklaring 96 GRI-G3 index toepassingsniveau C binnenzijde omslag
  • 6. Maatschappelijke en financiële verslaglegging 2015 “Wij creëren plekken waar mensen willen zijn” Over dit verslag Om plekken te creëren waar mensen willen zijn, is onze sterke klantgerichte bedrijfscultuur onontbeerlijk. Een cultuur die erop gericht is de verwachtingen van onze klanten te overtreffen. Door steeds te blijven verbeteren en open te staan voor innovaties, kunnen we onze klanten blijven verrassen met onze toegevoegde waarde. En dit wordt gewaardeerd. In 2015 konden we een flinke groei in omzet en resultaat noteren en ook voor 2016 en de jaren daarna zijn de vooruitzichten gunstig. We zetten onze strategie van klantfocus en veel aandacht voor onze innovatieve bedrijfscultuur dan ook onverminderd voort. Zodat we plekken kunnen blijven creëren waar mensen willen zijn. Namens de Holdingdirectie, Peter Lammertink Wij creëren plekken waar mensen willen zijn. Onze merkbelofte is het thema van dit financiële en maatschappelijke verslaglegging. Dit is wat ons drijft en waar we dagelijks vol enthousiasme en overtuiging mee bezig zijn. 5Heembouw 2015
  • 7. Heembouw in 2015 Waar de bouwproductie in 2015 toenam met 7% (Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2016, EIB januari 2016), presteert Heembouw beter dan de markt. We zien dat deze trend zich komend jaar doorzet. De voorspellingen voor de bouwproductie voor 2016 gaan uit van een groei 4,5% (EIB, januari 2016). Voor ons is deze positieve afwijking een direct gevolg van het gegeven dat Heembouw altijd is blijven investeren in de ontwikkeling van toegevoegde waarde voor onze klanten. Met onze klantgroepenstructuur is de organisatie hier volledig op ingericht en daar zien we nu de resultaten van. Het thema voor 2015 was: Blik vooruit. Kijken naar de toekomst, de ontwikkelingen om ons heen en de organisatie continu blijven ontwikkelen, vanuit de overtuiging dat stilstand achteruitgang betekent. 2015 was voor Heembouw ook het jaar waarin onze cultuur centraal stond. Wij hebben onze kernwaarden herijkt en zijn hierover met de organisatie in gesprek gegaan om het bewustzijn van wat ons als Heembouw sterk maakt en bindt te vergroten. Op steeds meer plekken in onze organisatie ontstaan nieuwe ideeën en innovaties. In 2016 staat innovatie centraal en ook in dit jaarverslag heeft innovatie een prominente plek. Als onderdeel van onze core business is innovatie essentieel voor de continuïteit van de organisatie. Ook in de mindere jaren die achter ons liggen, was er volop aandacht en ruimte voor innovatie. Het positieve effect ervan is mede terug te zien in onze resultaten. Klantgroepen Wonen In 2014 zijn de krachten op het gebied van Wonen gebundeld door de samenvoeging van de renovatie unit uit Noordwijkerhout met de nieuwbouw unit uit Roelofarendsveen. De klantgroep Wonen maakt sinds die tijd een sterke groei door. De integrale benadering van Heembouw, gericht op de uiteindelijke bewoners, heeft geresulteerd in een aantal aansprekende woningbouwprojecten en zorgt voor een duurzame toename van het marktaandeel van Heembouw in deze markt. Met een omzet in 2015 van meer dan € 38 miljoen, is de klantgroep Wonen een stevige pijler van Heembouw geworden. Deze groei zien we in alle disciplines: nieuwbouw, transformatie, groot onderhoud en renovatie. Op het gebied van groot onderhoud en renovatie zien we dat onze werkwijze in bewoonde situaties veel toegevoegde waarde biedt. Onze aandacht voor een goede communicatie met de bewoners en een strakke planning zorgen voor een vlot lopend proces. Hier komt onze kernwaarde “verbinden” duidelijk naar voren. Heembouw is tevreden over de prestaties in 2015. De opgaande lijn die zich eind 2014 aftekende, is nadrukkelijk doorgezet en kondigt een nieuwe periode van groei van onze organisatie aan. Deze groei manifesteert zich in meerdere opzichten. Niet alleen groeien de omzet en het resultaat, ook de organisatie groeit in haar mogelijkheden om onze klanten nog beter te kunnen bedienen. We zien dat onze focus op het continu blijven verbeteren van de organisatie en de dienstverlening aan onze klanten zich uitbetaalt. Onze omzet is met ruim 11% gegroeid van € 106 miljoen in 2014 naar € 118 miljoen in 2015. Het resultaat nà belasting is ten opzichte van 2014 sterk verbeterd en komt voor 2015 uit op € 1,6 miljoen. Jaarverslag 2015 Heembouw Holding 6 Heembouw 2015
  • 8. S O afdelingen, met een eigen plek binnen de klantgroepen. Per klantgroep worden, in nauwe samenwerking met onze leveranciers, service en onderhoudspakketten ontwikkeld, die klanten tijdens de gebruiksfase van hun gebouw toegevoegde waarde bieden. We verwachten het aandeel service en onderhoud de komende jaren nog verder uit te kunnen breiden. Innovatie Onze innovaties zijn uiteenlopend en variëren in omvang en impact, maar hebben een gemeenschappelijke noemer: ze leveren onze klanten toegevoegde waarde. De mobiliteitsscan bijvoorbeeld geeft inzicht in de invloed van mobiliteit op de totale operationele kosten. In combinatie met onze gronddatabank bieden we met name onze klanten uit de logistieke branche hiermee extra toegevoegde waarde. De locatiegenerator maakt het mogelijk verschillende data in kaartlagen te vatten, waardoor snel een goed inzicht kan worden verkregen in de potentie van een (woningbouw)locatie. Met de woonconfigurator kunnen potentiële bewoners online hun eigen woning ontwerpen. De keuzes die gemaakt worden, zijn direct terug te zien op de plattegronden, met een inzicht in de bijbehorende kosten. In de uitvoering zijn we ED Controls gaan gebruiken voor de opleveringen en kwaliteitscontrole op de bouw. Deze app maakt het vastleggen van opleverpunten en andere aandachtspunten gemakkelijk en eenduidig. Verder hebben we een compleet vernieuwde website gelanceerd, waar onze merkbelofte: ‘Wij creëren plekken waar mensen willen zijn’ in tekst maar vooral in (bewegend) beeld centraal staat. Daarnaast hebben we de eerste stappen gezet op het gebied van sociale innovatie. We zijn op andere manieren met de organisatie in gesprek gegaan dan de traditionele beoordelings- en eindejaargesprekken. Met ontwikkelgesprekken, ronde tafel gesprekken en het spelen van het speciaal door ons ontwikkelde cultuurspel, is gericht invulling gegeven aan de aandacht voor de dialoog met onze collega’s. Dit, in combinatie met de mooie resultaten, zorgt voor een positieve flow en een nieuw elan. Verderop in dit jaarverslag staan we uitgebreider stil bij een aantal van deze innovaties. Bedrijfsruimten De markt voor bedrijfsruimten had het afgelopen jaar nog last van achterblijvende investeringen, wat, mede gezien de grote concurrentie, nog druk legde op de prijzen. Dit neemt niet weg dat Bedrijfsruimten ook het afgelopen jaar weer een groot aantal mooie projecten onder handen had. In totaal leverde deze klantgroep afgelopen jaar bijna 92.000 m2 aan bedrijfsruimten op, onder andere door optimaal te profiteren van de groei in de logistieke branche. Onze turnkey aanpak heeft in deze markt zijn sporen verdiend. Ruim 85% van onze projecten in de bedrijfsruimtemarkt voerden wij in 2015 turnkey uit. Het DC New Logic II dat Heembouw in opdracht van Dok Vast realiseerde, kreeg in 2015 het BREEAM- outstanding certificaat. Met een score van 91,18% is dit distributiecentrum, waarin de Amerikaanse elektrische autofabrikant Tesla gevestigd is, het meest duurzame DC van Nederland. Habeon Architecten maakte het ontwerp. Tesla is inmiddels genomineerd voor de internationale award voor het meest duurzame gebouw ter wereld. Kantoren De klantgroep Kantoren heeft een aantal interessante opdrachtgevers aan zich weten te binden, met name in de beleggersmarkt. Hiervoor hebben we de afgelopen jaren meerdere projecten naar volle tevredenheid uitgevoerd, met name op het gebied van renovatie. De markt voor nieuwbouw blijft lastig. Uitzondering hierop vormen de Kantoorspecials: kantoren die op maat worden ontwikkeld voor klanten met specifieke gebruikerswensen, zoals bijvoorbeeld op het gebied van clean rooms. In dit segment hebben we de afgelopen jaren een goed track record opgebouwd en we verwachten hierin nog verder te groeien. De prijzen blijven in de gehele kantorenmarkt nog wel een aandachtspunt. Service en Onderhoud Met de implementatie van onze klantgroepenstructuur zijn de units Service en Onderhoud het afgelopen jaar verder ontwikkeld en uitgegroeid tot professionele 7Heembouw 2015
  • 9. Financieel beleid en risicobeheer Het financieel beleid is erop gericht een goed rendement op onze projecten te behalen, met een verantwoord risico. We houden blijvende aandacht voor het goed managen van ons werkkapitaal. Dit zorgt voor een stabiele gezonde liquiditeitspositie. We handhaven ons beleid om financiële risico’s ten aanzien van rente en debiteuren niet af te dekken met financiële instrumenten. De onderneming is solide gefinancierd en beschikt over voldoende financiële faciliteiten om te voorzien in haar financieringsbehoefte. Goed risicobeheer is essentieel om de operationele en financiële doelen te kunnen realiseren. De interne risicobeheersings- en kwaliteitssystemen worden jaarlijks getoetst als onderdeel van bedrijfsbrede projectaudits. De focus ligt op de beheersing van projectrisico’s tijdens het gehele proces, van de verwerving- en voorbereidingsfase tot en met de uitvoeringsfase en nazorgfase. Als belangrijkste bedrijfsrisico’s zien wij markt- en kredietrisico’s. In de navolgende paragraaf wordt verder inzicht gegeven in de vier voor Heembouw belangrijkste mogelijke bedrijfsrisico’s en de wijze waarop deze risico’s worden beheerst. Risicoparagraaf Hierin worden de vier belangrijkste mogelijke bedrijfsrisico’s van Heembouw met haar beheersingsmaatregelen en risicoprofiel per bedrijfsrisico toegelicht. De mogelijkheid is aanwezig, dat opdrachtgevers of leveranciers contractuele verplichtingen niet nakomen. Heembouw heeft hiervoor stringente procedures opgesteld om de kredietwaardigheid van haar opdrachtgevers en leveranciers te bepalen. Ter beheersing van dit risico wordt gebruik gemaakt van informatie van erkende instellingen die zich op het leveren van kredietinformatie hebben toegelegd. Continue bewaking van het kredietrisico vormt onderdeel van het debiteurenbeheer. Tevens heeft Heembouw richtlijnen opgesteld om de omvang van het kredietrisico bij elke partij te beperken. Bovendien bewaakt Heembouw voortdurend haar vorderingen en hanteert Heembouw een strikte aanmaningsprocedure. Afgelopen jaar hebben zich geen bijzonderheden voorgedaan. Heembouw beoordeelt dit financiële risico als laag. De mogelijke financiële impact voor Heembouw is beheersbaar. Er is een mogelijkheid dat de waardering van de grondposities en voorraden gereed product lager uitvallen. Daarbij is er een mogelijk verkooprisico op de huidige voorraden. Gezien de huidige aantrekkende markt, de omliggende prijzen van vergelijkbare locaties en onderhanden projecten worden de waarderingen van de huidige grond- en voorraadposities voldoende gemonitord en tegen actuele waarden gewaardeerd. Afgelopen jaar hebben zich geen noemenswaardige afwaarderingen voorgedaan. De mogelijke financiële impact voor Heembouw is beperkt. Heembouw beoordeelt dit risico dan ook als laag. Met de groei van onze organisatie worden ons vaker complexe en risicovolle projecten aangeboden. Juist met het oog op dit soort projecten, hebben wij afgelopen jaar nogmaals onze processen ten aanzien van contract- en projectbeheersing verder aangescherpt en verankerd in de organisatie. Dit zorgt ervoor dat op structurele wijze significante risico’s tijdig worden gesignaleerd. Dit leidt tot een constructieve dialoog, zodat er een nog betere afweging gemaakt kan worden welke werken worden aangenomen en onder welke voorwaarden. De mogelijke financiële impact hiervan is daarbij beheersbaar. Dit risico wordt zodoende als laag beoordeeld. Er is een mogelijkheid tot prijsfluctuaties op inkoop. De aantrekkende markt heeft invloed op de inkoopprijzen. Onze leveranciers spelen een belangrijke rol in de verkoop- en realisatiefase van onze projecten. Heembouw werkt meer met strategische partners en ook in 2015 heeft Heembouw hieraan een vervolg gegeven, mede door het organiseren van strategische partnerdagen. Per klantgroep worden de vaste partners waarmee gewerkt wordt, uitgenodigd om kennis te delen en met ons en met elkaar open van gedachten te wisselen over de manier van samenwerken. Door tijdig afspraken te maken wordt een mogelijke prijsstijging 8 Heembouw 2015
  • 10. mede gemitigeerd. Afgelopen jaar hebben zich geen bijzonderheden voorgedaan. De financiële impact op dit risico is beheersbaar. Gezien de aantrekkende markt wordt dit risico als medium ingeschat. Integriteit Integriteit staat bij Heembouw in alle geledingen hoog in het vaandel. Afgelopen jaar was het jaar van de cultuur. Middels het spelen van ons cultuurspel, kwamen ook dilemma’s op het gebied van integriteit aan de orde. Het was een goede aanleiding om onze normen en waarden weer met elkaar te delen. De gedragsnormen die Heembouw hanteert zijn vastgelegd in een bedrijfscode, die is geregistreerd bij de Stichting Beoordeling Integriteit Bouwnijverheid (nummer 04-01-0032). Deze is afgestemd op de gedragscode, zoals ontwikkeld door het Algemeen Verbond Bouwbedrijf (AVBB) en is voor alle medewerkers leidend. Het verslag dat de vertrouwenspersoon jaarlijks maakt, wordt in de Holdingdirectie besproken en geëvalueerd. De directies van de klantgroepen bieden elk jaar hun verantwoordingsbrieven aan, die met de financieel directeur worden besproken. Cultuur is een vast agendapunt in het overleg met de GroepsOndernemingsraad. Wanneer er aanleiding voor is, wordt integriteit bij dit agendapunt besproken. Er zijn geen bijzonderheden gemeld. Human resources Ons menselijk kapitaal is één van de belangrijkste succesfactoren van Heembouw. Met onze medewerkers behalen we onze resultaten en successen. Het is belangrijk om veel tijd en aandacht te blijven geven aan het welzijn, de ontwikkeling en het werkplezier van onze medewerkers. Daarom hebben we 12 belangrijke HR-thema’s vervat in een richting gevend kader. Hierin is beschreven hoe we de komende jaren invulling geven aan de verdere ontwikkeling van ons menselijk kapitaal, in een sterk groeiende organisatie als de onze. “De juiste mens op de juiste plek” is essentieel om een goede invulling aan onze groei ambities te kunnen geven. Deze HR-thema’s worden gefaseerd aangepakt. Ons ziekteverzuim was ook in 2015 weer lager dan het jaar ervoor: 2,5%. Het verloop was met 9,9% hoger dan voorgaande jaren. Een logisch gevolg van een aantrekkende economie en beweging op de arbeidsmarkt. Om de groei van onze organisatie waar te maken, hebben we in 2015 maar liefst 45 vacatures uitgezet. We zijn er goed in geslaagd deze in te vullen. Ons werving- en selectiebeleid is gemoderniseerd en aangescherpt en we hebben onze recruitement-functie weer dedicated ingevuld. Onze nieuwe website, met een prominente plek voor onze vacatures, speelt ook een belangrijke rol in de personeelswerving. Structuur De organisatie is met de implementatie van de klantgroepstructuur meer wendbaar geworden. Alle klantgroepen, bedrijfsruimten, kantoren en wonen, zijn sterk gegroeid. De keuze voor de volledige focus op een klantgroep zorgt ervoor dat we nog beter invulling geven aan het bieden van toegevoegde waarde aan onze klanten, zodat we “een plek creëren waar mensen willen zijn”. Heembouw Ontwikkeling is het afgelopen jaar volledig geïntegreerd in de klantgroepstructuur. De afdeling is gesplitst in een deel Wonen en een deel Bedrijfsruimten en de collega’s zijn in deze klantgroepen opgenomen. De kennis van projectontwikkeling wordt hierdoor naadloos opgenomen in de oplossing die we onze klanten bieden en zorgt voor nog meer toegevoegde waarde. Hiermee zijn alle onderdelen van de Heembouw organisatie volledig op de klantgroepen georganiseerd. Klanttevredenheid en NPS Wij creëren plekken waar mensen willen zijn. Of en in welke mate we daarin slagen, meten we aan de hand van klantonderzoeken. Sinds 2014 werkt Heembouw hierin samen met tevreden.nl. Dit bureau voor tevredenheidonderzoeken combineert continu onderzoek met een transparante terugkoppeling van de resultaten via digitale platforms.  9Heembouw 2015
  • 11. Klanten hebben direct inzicht in de ervaringen en meningen van andere klanten over onze prestaties. Heembouw is in Nederland het eerste bouwbedrijf dat op deze manier de meningen en reviews van haar klanten op deze open en transparante wijze deelt. Hierbij sturen wij op de net promoter score (NPS): het getal tussen de -100 en + 100 dat aangeeft in welke mate klanten het bedrijf aan zouden bevelen aan hun omgeving. Na meer dan 50 onderzoeken, is onze NPS +33, met een gemiddeld rapportcijfer van 8,0. Een mooie score, zeker wanneer je dit vergelijkt met de NPS-scores in andere branches. Banken bijvoorbeeld kennen een NPS van -27; bij telecomleveranciers ligt dit op -32 en de dienstverlening door gemeenten kent een NPS van -18 (NPS branchemeting februari 2015). We merken dat steeds meer klanten voor ons kiezen vanwege de extra toegevoegde waarde die we kunnen bieden, in de vorm van kennis en ervaring op specialistisch gebied. Voor Staay Food Group bijvoorbeeld zetten we onze samenwerking, die in Papendrecht is begonnen, in Dronten voort. Hier is onze kennis en ervaring op het gebied van logistiek, waardoor we een optimale indeling van hun productiehal kunnen ontwerpen en realiseren, gecombineerd met onze kennis van de foodsector, doorslaggevend. Ditzelfde geldt voor Applied Medical. Mede op basis van onze kennis en ervaring met laboratoria en cleanrooms heeft deze wereldwijd opererende producent en ontwikkelaar van medische hulpmiddelen besloten om ook haar tweede kantoor in Nederland met Habeon Architecten en Heembouw te realiseren. In Delft zijn we direct na oplevering van de eerste woontoren boven De Hoven Passage nu bezig met de realisatie van een tweede woontoren voor opdrachtgever Van der Vorm Vastgoed. Bouw Informatie Model (BIM) BIM wordt wel de meest ingrijpende innovatie in de bouw van de laatste jaren genoemd. Hierbij wordt in een 3-dimensionaal Bouw Informatie Model (BIM) samengewerkt door verschillende disciplines in de bouw. Habeon Architecten is al sinds 2010 bezig met BIM en werkt inmiddels volledig samen in BIM. De modellen worden gedeeld met onder andere de installateurs, leveranciers en constructeurs en gecontroleerd op volledigheid en juistheid. Samen met onze klanten bespreken we de projecten en maakt Habeon Architecten in het model wijzigingen visueel.  In 2015 zijn via training-on-the-job drie collega’s opgeleid tot BIM-engineer. Elke klantgroep heeft een eigen BIM engineer. Dit is de spil in het voorbereidingstraject en bouwt, net als een uitvoerder, gezamenlijk met alle betrokkenen het gebouw, maar dan in een virtuele 3D omgeving. Hiermee kan digitaal een prototype van het gebouw worden gemaakt en kunnen vooraf de eventuele knelpunten opgelost worden. Marketing en social media In de bouwbranche wordt Heembouw gezien als een van de koplopers op het gebied van online marketing. Via social media wordt onze kennis en ervaring actief met de markt gedeeld. Daarnaast zijn steeds meer collega’s actief aan het bloggen, worden digitale nieuwsbrieven verstuurd en wordt veel nieuws gedeeld via onze website. Met positieve gevolgen. Het aantal bezoekers van onze website is in 2015 toegenomen tot 103.000. Heembouw is met ruim 150 medewerkers actief op LinkedIn en de bedrijfspagina heeft bijna 4.000 volgers. De corporate twitter account van Heembouw heeft ruim 6.300 volgers. Elke week worden de belangrijkste activiteiten op het gebeid van online marketing en social media met de organisatie gedeeld met behulp van een infographic; dit zorgt voor betrokkenheid en continue aandacht. Strategische partners Onze partners spelen een belangrijke rol in de verkoop- en realisatiefase van onze projecten. Een goede samenwerking met onze leveranciers levert meer waarde voor de klant, leidt tot nieuwe ideeën en een efficiënt proces. In 2015 zijn we gestart met de organisatie van strategische partnerdagen. Per klantgroep worden de vaste partners waarmee gewerkt wordt uitgenodigd om kennis te delen en met ons en met elkaar open van gedachten te 10 Heembouw 2015
  • 12. wisselen over de manier van samenwerken. Aan deze uitnodiging werd enthousiast gehoor gegeven. De strategische partnerdag vormt een goed platform om projectoverstijgende onderwerpen met elkaar te bespreken en leverde waardevolle informatie en inzichten op. Deze sessies zullen voortaan jaarlijks georganiseerd worden. Vooruitzichten 2016 Volgens de voorspellingen zet het herstel van de bouwproductie, die in 2015 is gestart, zich door. Het EIB voorspelt een groei van 3% en is daarmee wat voorzichtiger in zijn prognose dan bijvoorbeeld de ING, die een groei van 4% voorspelt. Wij verwachten ook voor 2016 een mooie groei in omzet en resultaat, ondanks de behoudendheid binnen de branche over de verwachtingen voor 2016. Onze organisatiestructuur, gericht op klantgroepen, is wendbaar en kan door haar schaalgrootte snel schakelen. Wij zien volop kansen in een aantrekkende markt, waarin toegevoegde waarde het verschil maakt. We zijn in het afgelopen jaar al gestart met het verder versterken van onze organisatie, waardoor we onze slagkracht verder kunnen vergroten. Met een goed gevulde orderportefeuille verwachten we dat onze omzet in 2016 substantieel zal groeien. Hierbij wordt verwacht dat het resultaat ruim boven het niveau van 2015 zal uitkomen. Heembouw is klaar voor een volgende periode van groei. We bedanken onze medewerkers voor hun niet aflatende inzet de afgelopen jaren en kijken er naar uit met hen samen deze nieuwe bloeiperiode in te gaan. Onze klanten bedanken wij voor hun vertrouwen in onze onderneming. Roelofarendsveen, 10 maart 2016 Holdingdirectie Heembouw: Peter Lammertink Roland van Oostrom 11Heembouw 2015
  • 13. De Oevers van Roelofarendsveen Nieuwsgierig Bij Heembouw willen we graag weten hoe mensen willen wonen. Bij de ontwikkeling van De Oevers konden de toekomstige bewoners meedenken over het ontwerp en inrichting van de openbare ruimte. En hebben kopers veel keuzemogelijkheden om hun woning een eigen, unieke identiteit te geven. 12 Heembouw 2015 Wonen
  • 14. Wij creëren plekken  waar mensen willen wonen  13Heembouw 2015 Wonen
  • 15. Actuele marktvraag ingevuld met betaalbare huurwoningen Grote foto: Rinze van Veen (links) en Lex Scholten (rechts) Wonen 14 Heembouw 2015
  • 16. Lex Scholten, wethouder wonen en ruimtelijke ontwikkeling, schetst kort de situatie: “In 2008/2009 hebben we het besluit genomen een nieuwe brede school te gaan bouwen: Noorderbreedte. Twee bestaande basisscholen in Diemen Noord werden in die nieuwe brede school gehuisvest; daarmee zouden twee schoolgebouwen, aan de Rietgors en de Schouw, leeg achter gelaten worden. Voor ons als gemeente was het belangrijk dat de leegstand van beide scholen zo kort mogelijk zou duren. Aan de ene kant vanwege de leefbaarheid van de buurt (een leegstaande school is vandalisme gevoelig) maar ook omdat we bij een snelle verkoop van de locaties ook snel opbrengsten zouden hebben. We hebben met verschillende partijen gesprekken gevoerd. Op een gegeven moment kwam daar een nieuwe partij bij: een combinatie van een ontwikkelende bouwer, Heembouw en een belegger, MN. Op dat moment was al duidelijk dat de locaties voor woningbouw ontwikkeld zouden worden. Heembouw en MN schakelden snel en hebben goed met ons meegedacht welke oplossing het beste zou zijn.” Minimaliseren risico en snel traject Rinze van Veen, coördinator team projecten Diemen, vult aan: “Er is een plan uitgekomen met 60 grondgebonden woningen, waarvan 53 voor de vrije sector huur en 7 koopwoningen. MN heeft de locaties van de gemeente aangekocht en met Heembouw is “Begrip voor elkaars belangen en de wil om mee te denken” Veel gemeenten in Nederland hebben te maken met een tekort aan huurwoningen. Er is onvoldoende aanbod voor het groeiend aantal kleine en eenpersoonshuishoudens. Daarnaast is er weinig doorstroming van ‘scheefhuurders’ naar een duurdere sociale huurwoning of vrije sector. Heembouw biedt gemeenten een oplossing door gericht op de actuele lokale marktvraag woningen te ontwikkelen en realiseren, die aansluiten op de wensen en behoeften die er lokaal zijn. Hierin wordt samengewerkt met andere marktpartijen, waardoor er een totaaloplossing geboden wordt, inclusief afnamegarantie. Een goed voorbeeld hoe dit in de praktijk werkt, vinden we in Diemen. Wethouder Lex Scholten en coördinator team projecten Rinze van Veen, gemeente Diemen een overeenkomst gesloten voor de sloop van de beide oude scholen en de realisatie van de woningen. We hebben in samenwerking met Heembouw en MN de buurt geïnformeerd, presentaties gegeven, inloopavonden georganiseerd. Op de gebruikelijke bezwaren met betrekking tot parkeren na zijn de plannen goed ontvangen.” Lex Scholten: “Voor ons als gemeente was het belangrijk dat we het risico konden minimaliseren: we waren de grond in een keer kwijt en daarna is het traject snel gegaan: we waren eind 2013 met Heembouw en MN in gesprek gekomen, een jaar later was de transport van de grond en daarna heeft Heembouw de woningen snel gerealiseerd: in de herfst van 2015 was de oplevering. Het zijn knappe woningen geworden, die voor de oplevering allemaal verhuurd en verkocht waren.” Lex Scholten en Rinze van Veen kijken tevreden terug op de samenwerking met Heembouw en MN. “Van alle kanten is er snel geschakeld, dat kon ook omdat het project al helemaal voorbereid was. Het hele traject tussen het eerste gesprek dat we met Heembouw en MN voerden en de oplevering heeft nog geen 2,5 jaar geduurd. Als er begrip is voor elkaars belangen en de wil om mee te denken, dan kan het heel snel gaan. En dat is hier gebeurd.” 15Heembouw 2015 Wonen
  • 17. Klantcijfer 9.0 Ontwikkeling en realisatie 46 vrije sector huurwoningen Hoge Weide Utrecht. Plaats: Roelofarendsveen Opdrachtgever: Centrumplan Roelofarendsveen VOF Stedenbouwkundig ontwerp en architectuur: KK Architecten en Mulleners + Mulleners In het centrum van Roelofarendsveen, omringd door water, is een nieuw woon- en winkelgebied in wording: De Oevers van Roelofarendsveen. Hier worden totaal circa 300 woningen en een uitbreiding van het winkelgebied gerealiseerd. Door de vele keuzemogelijkheden die er zijn, kunnen de kopers echt hun eigen, unieke droomhuis samenstellen. Zo hebben de bewoners bijvoorbeeld de mogelijkheid hun eigen gevel te kiezen. 16 Heembouw 2015 Wonen
  • 18. Transformatie kantoorpand tot 4 luxe appartementen In de Haagse Archipelbuurt transformeert Heembouw een kantoorpand tot 4 luxe loft- appartementen, waaronder een penthouse. De appartementen, die alle 4 zijn verkocht, worden naar verwachting in het 4e kwartaal van 2016 opgeleverd. Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Gemini Development Architect: Kroeze Ruys architecten Transformatie De nieuwe situatie De bestaande situatie 17Heembouw 2015 Wonen
  • 19. Plaats: Leiden Opdrachtgever: woningcorporatie de Sleutels Architect: Habeon Architecten In de Leidse Merenwijk voert Heembouw als één van de vaste ketenpartners van de Sleutels groot onderhoud uit aan 77 huurwoningen. Dit gebeurt in bewoonde toestand. Een strakke planning, heldere communicatie en een goede uitvoering zorgt ervoor dat de bewoners tevreden zijn met het resultaat. Klanttevredenheid 8.8Groot onderhoud 77 huurwoningen 18 Heembouw 2015 Wonen
  • 20. Op twee voormalige schoollocaties in Diemen realiseerde Heembouw 53 vrije sector huur- en 17 koopwoningen. Plaats: Delft Opdrachtgever: Van der Vorm Vastgoed Architect: Habeon Architecten Boven winkelcentrum De Hoven Passage in Delft ontwikkelden en realiseerden Heembouw en Van der Vorm Vastgoed een woontoren van 12 verdiepingen. Alle 70 huur- en 13 koopappartementen waren ruim voor de feestelijke opening van de woontoren op 4 november 2015, verhuurd en verkocht. Inmiddels is Heembouw gestart met de realisatie van een tweede woontoren boven De Hoven Passage. Klanttevredenheid 9.0 19Heembouw 2015 Wonen
  • 21. De Oevers van Roelofarendsveen Nog geen opleverpunt per woning 20 Heembouw 2015 Innovatie
  • 22. ED Controls is een iPad toepassing die gebruik maakt van gedigitaliseerde plattegronden en foto’s, in combinatie met een workflowsysteem. Zie je een afwijking, dan markeer je die op de digitale plattegrond, met een foto en/of werkopdracht erbij; dit wordt automatisch gemaild aan degene die de afwijking op kan lossen. Via mail en ED Controls is de status van deze meldingen te volgen. Alle info wordt in de cloud opgeslagen en is direct toegankelijk. René Lem: “We zijn begonnen met ED Controls voor de opleveringen. Elke uitvoerder deed de opleveringen op zijn eigen manier, met veel tekst om een opleverpunt te omschrijven. 3, 4 jaar geleden ging ik op zoek naar een manier om dit handiger te doen en kwam bij ED Controls uit. Door de crisis is de implementatie van ED Controls tijdelijk on hold gezet, maar nu werken we er alweer een tijdje naar volle tevredenheid mee. Het wordt nu ook over de andere klantgroepen uitgerold. Het is ook een goede tool om kwaliteitsafwijkingen tijdens de bouw vast te leggen en te bewaken. Alles wat ik zie wanneer ik over de bouw loop, leg ik direct vast en koppel ik aan de persoon die er iets mee moet doen; zo kan ik niets vergeten. Zolang een punt niet is afgehandeld blijft het in het systeem. De leverancier krijgt per mail, en dat gebeurt zo’n 3 keer per dag, een melding dat er nieuwe punten voor hem in het systeem staan. Zijn we ook van die excell bestanden af.” Kopersopties Sr. werkvoorbereider Stef Kuipers gebruikt ED Controls voor controle van de kopers opties: “Ik loop “ED Controls maakt opleveren tot een feestje” De digitalisering rukt op, ook op de bouw. Nieuwe apps doen hun intrede om de papierwinkel op de bouw te beperken. Een daarvan is ED Controls: deze app wordt onder andere op ons woningbouwproject De Oevers van Roelofarendsveen gebruikt voor een effectieve registratie en communicatie van opleverpunten. Bouwplaatsmanager René Lem en sr. werkvoorbereider Stef Kuipers zijn er blij mee. Zij zetten ED Controls breed in als kwaliteitscontroletool. Bouwplaatsmanager René Lem en senior werkvoorbereider Stef Kuipers door de woningen en kijk of alle overeengekomen opties zijn uitgevoerd; gaan we richting oplevering, dan controleer ik met ED Controls of de afwerking is zoals afgesproken. Zo niet, dan maak ik een foto met de iPad, markeer wat er aan de hand is en zet het direct door naar de betrokken leverancier. Het werkt geweldig; er wordt snel gereageerd en het is voor alle partijen duidelijk wat er moet gebeuren.” Leveranciers kunnen snel en gemakkelijk gebruik maken van de app; die hoeven zich alleen aan te melden en via internet in te loggen. René: “Niet elke leverancier staat direct te springen om mee te doen; maar als je ze meeneemt in het verhaal en je laat zien welke voordelen het ook voor hen heeft, werken ze er graag mee. Het geeft ze direct inzicht in de kwaliteit die geleverd is; ze zien hoe een werk wordt achtergelaten en wat er eventueel te verbeteren is.” ED Controls is ook voor de kopers een handige tool. Stef: “Bij de oplevering gebruiken we de mogelijkheden van ED Controls volop. De verbeterpunten die we bij de vooroplevering zien en voor de eindoplevering moeten oplossen, printen we voor de koper, zodat hij ook het totaallijstje heeft. Bij de eindoplevering lopen we samen met de kopers de punten van de vooropleverlijst af. Dat werkt heel goed; bij de oplevering van de laatste fase van 13 woningen hadden we nog geen opleverpunt per woning. Kopers zijn blij en verrast dat we ze de vooropnamelijst op deze manier verstrekken; open en transparant. Opleveren wordt op deze manier een feestje en daar gaat het om.” 21Heembouw 2015 Innovatie
  • 23. 2015 2014 2013 2012 2011 Omzet (x € 1 miljoen) Som der bedrijfsopbrengsten 117,9 105,7 107,2 114,8 110,0 Resultaat (x € 1000) Resultaat voor belasting 2.153 542 -1.695 1.065 2.139 Resultaat na belasting 1.611 396 -1.295 797 1.601 Resultaat in percentage van de omzet Resultaat voor belasting 1,8% 0,5 % -1,5 % 0,9 % 1,9 % Balansverhoudingen Current ratio 1,5 1,6 1,4 1,6 1,6 Solvabiliteit 40,0% 41,9 % 38,8 % 40,8 % 41,4 % Rendement eigen vermogen (na belastingen) 9,7% 2,5 % -8,1 % 4,8 % 10,1 % Personeel Aantal personeelsleden per 31/12 221 215 223 251 256 Aantal personeelsleden in FTE’s per 31/12 209 205 212 238 244 Ziekteverzuim 2,5% 3,1 % 3,0 % 3,7 % 3,9 % Personeelsverloop 9,9% 5,6 % 11,8 % 5,8 % 8,6 % Productiviteit (x € 1000) Omzet per gem. aantal FTE 569 507 476 475 442 Kengetallen 23Heembouw 2015
  • 24. Bestuur van de organisatie Personalia Ing. P.J. (Peter) Lammertink (1954), voorzitter Directeur Heembouw Holding   Nederlandse nationaliteit Benoemd tot lid van de holding directie in 1993. Werkzaam bij Heembouw Groep sinds 1984. Heeft het algemeen beleid, marketing, sales, projectmanagement, projectontwikkeling en Habeon Architecten als specifieke aandachtspunten. Belangrijkste nevenfunctie: Bestuurder Stichting Administratiekantoor Mahegro. R.P.M. (Roland) van Oostrom RC (1972) Financieel directeur Heembouw Holding Nederlandse nationaliteit Benoemd tot lid van de holding directie in 2013. Werkzaam bij Heembouw Groep sinds 2009. Heeft finance control, personeel organisatie, legal, Lean en ICT als specifieke aandachtspunten. Belangrijkste nevenfunctie: Bestuurder Stichting Administratiekantoor Mahegro. V.l.n.r. Roland van Oostrom en Peter Lammertink 24 Heembouw 2015
  • 25. Raad van Commissarissen R. (Ruud) van Berkel (1942) Nederlandse nationaliteit Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Heembouw Holding in 1998, na beëindiging van zijn loopbaan als directeur Heembouw Holding (1973-1998). Belangrijkste nevenfuncties: Directeur Heembouw Beheer B.V.; Directeur Habejo Holding B.V. en dochterondernemingen; Directeur Hestaro B.V. Drs. J.G. (Jaap) Blokhuis (1958), voorzitter Nederlandse nationaliteit CEO/Chairman bij Multi Corporation. Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Heembouw Holding in 2013. V.l.n.r. Ruud van Berkel, Marlon Huysmans, Jaap Blokhuis en Gerrit Witzel Ir. G.A. (Gerrit) Witzel (1951) Nederlandse nationaliteit Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Heembouw Holding in 2015. Belangrijkste nevenfuncties: Voorzitter Raad van Toezicht St. Anna Zorggroep Geldrop; Voorzitter Raad van Commissarissen G. Wijma Zn NV Kampen; Voormalig voorzitter Raad van Bestuur Heijmans NV. Ir. M.A.P. (Marlon) Huysmans (1976) Nederlandse nationaliteit Bestuurder SoBuildings BV, Management Consultant MH Projects Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Heembouw Holding in 2015. Belangrijkste nevenfuncties: Lid Raad van Commissarissen WonenBreburg; Lid Raad van Toezicht Woonwenz; Lid Raad van Advies Deerns Nederland. 25Heembouw 2015
  • 26. Hierbij bieden wij u het jaarverslag 2015 van Heembouw Holding B.V. aan. De jaarrekening is opgesteld door de Directie, gecontroleerd door Ernst Young Accountants LLP en door hen voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring. De Raad van Commissarissen (RvC) adviseert de aandeelhouders de jaarrekening vast te stellen conform de huidige opstelling en adviseert tevens het dividendvoorstel over te nemen. Daarnaast adviseren wij de AvA om decharge te verlenen aan de Directie voor het gevoerde beleid en aan de RvC voor het gehouden toezicht gedurende het boekjaar 2015. Verslag over 2015 Het jaar 2015 was een goed jaar voor Heembouw. In een voorzichtig aantrekkende markt wist de onderneming relatief sterk te presteren, zoals blijkt uit een gezonde groei van de orderportefeuille en een substantiële margeverbetering. In deze positieve ontwikkelingen is het fundament zichtbaar dat in de voorgaande crisisjaren gelegd werd, toen ondanks uitdagende marktomstandigheden verder is geïnvesteerd in het versterken van de onderneming. Het management heeft zich hierbij ingezet om de sterke bedrijfscultuur van Heembouw te bewaken. Als gevolg van deze ontwikkelingen is het bedrijfsresultaat in 2015 aanzienlijk verbeterd en zijn de vooruitzichten voor de komende jaren goed. De RvC, die geen subcommissies kent, bestond per 1 januari 2015 uit de volgende leden: mevrouw Marlon Huysmans en de heren Ruud van Berkel (voorzitter), Henk Breukink, Gerrit Witzel en Jaap Blokhuis. Per 18 maart 2015 trad de heer Henk Breukink af en per 1 april 2015 nam de heer Jaap Blokhuis het voorzitterschap over van de heer van Berkel. De RvC is Henk Breukink zeer erkentelijk voor zijn bestuurlijke bijdrage aan de ontwikkeling van Heembouw gedurende een periode van zeven jaar. De heer Ruud van Berkel was namens de RvC aanwezig bij de vergadering van de OR waar de jaarresultaten werden besproken. In het afgelopen boekjaar vergaderde de RvC zeven maal; zes maal een reguliere vergadering en daarnaast werd er in augustus 2015 een Strategie bijeenkomst gehouden. In deze brainstormsessie Bericht van de Raad van Commissarissen over 2015 werden de sterk wijzigende marktomstandigheden, innovatie op het gebied van producten en processen, de langere termijn groei ambitie en de bijbehorende strategie van Heembouw besproken. Dit heeft geresulteerd in een Strategisch Document dat als basis dient voor toekomstige Ondernemingsplannen. In de reguliere vergaderingen, waarbij eenmaal EY aanwezig was, is gesproken over de kwartaalcijfers, het financieel jaarverslag, het accountantsverslag en de management letter. Daarnaast is uitgebreid stilgestaan bij de assets op de balans van de onderneming en de belangrijkste bouwprojecten; de liquiditeitspositie van Heembouw en het beschikbare werkkapitaal mede in het kader van projectontwikkelingsactiviteiten; verder successieplanning en de daaruit voortvloeiende versterking van de managementstructuur, beloningsbeleid en bedrijfscultuur. Ook werd stilgestaan bij de naamsbekendheid en de innovatieve kracht van de onderneming. Wij hebben groot respect voor de prestaties van de directie van Heembouw en haar medewerkers in het afgelopen jaar. Door hun passie en toewijding mag verwacht worden dat de onderneming ook in 2016 weer in staat zal zijn om hoge kwaliteit te leveren en daarmee het bestaande uitzonderlijke niveau van klanttevredenheid vast te houden. Roelofarendsveen, 10 maart 2016 Ruud van Berkel Jaap Blokhuis Marlon Huysmans Gerrit Witzel Preadvies aan de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA) 27Heembouw 2015 Bericht RvC
  • 27. Bedrijfspand voor Mennens Verbindend Verbindend is een van de belangrijkste kernwaarden van Heembouw. Wij stimuleren samenwerking, zowel in- als extern. Aan de Deltaweg/Heliniumweg in Vlaardingen zijn de gebr. Van Adrichem bezig met een grootscheepse ontwikkeling van circa 11 hectare voor haven gerelateerde bedrijvigheid met kadefaciliteiten. Een prima locatie voor Mennens, marktleider in staalkabel, hijs- en heftechniek, dat zich hier als één van de eerste partijen heeft kunnen vestigen. 28 Heembouw 2015 Bedrijfsruimten
  • 29. “De Mobiliteitsscan helpt onze klanten de meest optimale locatie te kiezen” Commercieel manager Suzan Buter en Rob Schuurbiers Flyer Mobiliteitsscan 30 Heembouw 2015 Innovatie
  • 30. Vanuit een jarenlange ervaring met de verwerking van data, onder andere bij CMG en TomTom, richtten Rob Schuurbiers en zijn compagnon Felix Faassen eind 2013 Simacan op. “We zien een toenemende behoefte aan geografische data; er komt ook steeds meer data beschikbaar. Aan de andere kant zien we ook dat het lastig is voor bedrijven om goed met deze data te kunnen werken. Het kost veel tijd en geld om data bruikbaar te maken. Voor Felix en mij geldt dat we altijd al bezig zijn geweest om geodata zo gebruikersvriendelijk mogelijk aan te bieden; daar zijn wij met Simacan ingestapt. Onze eerste klant was de ANWB; die wilde lokale verkeersinformatie verrijken met meer informatie, zodat lokale radiostations real time kunnen berichten over de actuele stand van zaken op de lokale wegen. Inmiddels is Simacan verantwoordelijk voor de verwerking van alle geodata van de ANWB.“ Showcase ANWB vormde een mooie opstap naar de logistieke sector, “maar we hebben klanten in veel verschillende branches.” Simacan is inmiddels een organisatie met 22 medewerkers en nam in 2014 zijn intrek in het pand waar ook Heembouw Amersfoort is gevestigd. Dit zorgde voor het contact met Heembouw. Logistica als stroomversneller Suzan Buter: “Wat Simacan doet is super interessant voor onze klanten, vooral in de logistieke branche. We zijn met elkaar in gesprek gegaan over de mogelijkheden en daar is het idee van de Mobiliteitsscan uitgekomen. Hiermee krijgt een klant die op zoek is naar een vestgingslocatie inzicht wat de beste plek voor hem is, op basis van de gegevens die van belang zijn voor zijn bedrijfsvoering. Stel, een klant zoekt een locatie voor een nieuw DC. Wat is dan de beste plek? Dat hangt van veel factoren af: waar zijn producten vandaan komen, hoe die worden vervoerd, waar zijn personeel woont, waar de meeste leveringen naar toe gaan. We vragen de klant ons deze data te leveren en aan te geven wat voor hem het meest belangrijk is. Dit wordt verwerkt en gematched met de verschillende locaties die uit de gronddatabank komen. Daar komt dan de meest optimale locatie uit.” Simacan en Heembouw werken sinds de bouwvak van 2015 samen aan de ontwikkeling van de Mobiliteits­ scan. ”Door de Logistica in november is het in een stroomversnelling geraakt,” vertelt Rob. “Deze beurs voor de logistiek branche was een mooi moment om bij de juiste doelgroep de Mobiliteitsscan te introduceren. We hadden een prominente plek op de beursstand van Heembouw met een demonstratie en Suzan en ik hebben elke dag een lunchpresentatie gehouden. Dat sloeg enorm aan. Het was heel leuk om te doen en er was veel belangstelling voor ons verhaal. Daar zijn enkele mooie leads uitgekomen.” Intelligente DC’s Rob en Suzan zien nog meer mogelijkheden voor verdere samenwerking. Suzan: “Als Heembouw bedrijfsruimten zijn we veel in gesprek met logistieke partijen. Voor hen is het belangrijk dat hun vrachtwagens zo kort mogelijk stil staan en direct weten bij welk dock ze moeten aan docken. We bekijken met Simacan hoe DC’s meer intelligent kunnen worden gemaakt.” Rob: “We werken nu samen voor bedrijfsruimten, maar Heembouw doet ook veel met geodata in de woningbouw. Daar zien we ook aanknopingspunten. Het is leuk om elkaar op deze manier te versterken.” Onder veel belangstelling lanceerden Heembouw en Simacan tijdens de beurs Logistica de Mobiliteitsscan. Deze tool helpt klanten bij het maken van de keuze voor een nieuwe vestigingslocatie en is een waardevolle aanvulling op de Heembouw gronddatabank. Rob Schuurbiers, mede oprichter van Simacan en commercieel manager Heembouw Suzan Buter, hebben de Mobiliteitsscan de afgelopen periode bij verschillende klanten geïntroduceerd en zijn enthousiast over de positieve reacties. Er komt steeds meer data beschikbaar, maar die bruikbaar maken is de uitdaging 31Heembouw 2015 Innovatie
  • 31. Hypsos Soesterberg Klantcijfer 9.0Plaats: Soesterberg Opdrachtgever: WDP Gebruiker: Hypsos BV Architect: Habeon Architecten Plaats: Tilburg Architect: Arec Ingenieursgroep Bierens machinefabrieken Plaats: Bleiswijk Architect: Casteo Bureau voor bouwkunde en architectuur Bakkerij Hoogvliet Nieuwe huisvesting Hypsos, internationaal design- en productiebedrijf, gericht op creatieve concepten voor live communicatie; gerealiseerd in opdracht van eindinvesteerder WDP. Bedrijfsruimten 32 Heembouw 2015
  • 32. Plaats: Delft Opdrachtgever: HANOS Architect: Habeon Architecten Plaats: Tilburg Gebruiker: Tesla Opdrachtgever: Dok Vast Architect: Habeon Architecten Nieuwe vestiging horecagroothandel HANOS op bedrijventerrein Ypenburgse Poort in Delft. Deze zelfbedieningsgroothandel werd in iets meer dan 7 maanden gerealiseerd en omvat 25.000 m2 , met een verdiepingsvloer van 7.500 m2 en een parkeerdek van 4.650 m2 . Genomineerd voor meest duurzame gebouw ter wereld. Nieuwe vestiging horecagroothandel HANOS Klantcijfer 9.0 Bedrijfsruimten 33Heembouw 2015
  • 33. Bedrijvencomplex Harbour Village wordt ontwikkeld i.s.m. Industrieschap de Plaspoelpolder (IPP) en de gemeente Rijswijk. Een aantrekkelijke en waterrijke nieuwe bedrijvenlocatie, speciaal gericht op kleinschalige bedrijfsruimten, dienstverlening en horeca. De 27 units die in de eerste twee fasen zijn gerealiseerd zijn allemaal in gebruik; de verkoop van fase drie is eind februari 2016 gestart. Plaats: Vlaardingen Opdrachtgever: Gebr. Van Adrichem Gebruiker: Mennens Architect: Habeon Architecten Plaats: Rijswijk Opdrachtgever: Heembouw Ontwikkeling Bedrijfsruimten Architect: Habeon Architecten Een aantrekkelijke en waterrijke nieuwe bedrijvenlocatie Bedrijfspand voor Mennens Specialist op het gebied van staalkabel, hijs- en heftechniek, aan de Deltaweg/ Heliniumweg in Vlaardingen. De nieuwe huisvesting bestaat uit 2.500 m2 hal en 800 m2 kantoor. Klantcijfer 9.0 34 Heembouw 2015 Bedrijfsruimten
  • 34. Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Duynstede Beheer Architect: EGM Architecten Plaats: Rijnsburg Architect: Royal Haskoning Plaats: Papendrecht Opdrachtgever: WDP Gebruiker: Staay-Hispa Architect: Habeon Architecten Adviseur en directievoering: BOAG advies en management Op bedrijventerrein Nieuwland Parc in Papendrecht realiseerde Heembouw een state-of-the-art warehouse voor Staay-Hispa, dat bestaat uit 7.500 m2 hal met koelcellen en circa 2.100 m2 kantoor. Het nieuwe bedrijfspand ligt tegenover het al bestaande pand van Staay Export, gelegen in Alblasserdam. Dit bestaat uit ruim 6.500 m2 hal, inclusief entresol en circa 1.500 m2 kantoor. Beide bedrijven behoren tot de Staay Food Group, dat onder het motto “De wereld is onze tuin” wereldwijd kwalitatief hoogwaardige en betrouwbare groenten en fruit uit eigen bron levert. Hittech Multin Heemskerk fresh easy Coca Cola Plaats: Dongen 35Heembouw 2015 Bedrijfsruimten
  • 35. “De locatiegenerator is hét middel om kansen te beoordelen en nieuwe aan te boren” Hoofd commercie Heembouw Wonen Wout Grote en commercieel medewerker Djoerd van Velzen 36 Heembouw 2015 Innovatie
  • 36. Djoerd: ‘We willen de komende jaren flink gaan groeien. Dat kan alleen wanneer je in staat bent een blue ocean te vinden. Blue ocean kan je zien als een strategie waarin je je eigen marktruimte creëert. Dit in plaats van de strijd aan te gaan in concurrentie; ook wel red ocean wordt genoemd.” ‘’Onze blue ocean begint nu gestalte te krijgen in de vorm van de Locatiegenerator. Het is een geografisch informatie systeem dat ons in staat stelt door middel van geodata binnen no-time ongekende inzichten te bieden door data slim te combineren. Het kan locaties objectief beoordelen op aspecten als bereikbaarheid, voorzieningenniveau, doelgroepen en woningmarkt. In Zeist werd ons een locatie traditioneel aangeboden via het makelaarscircuit, met de vraag of de locatie interessant is voor senioren appartementen. Zeist staat bekend om zijn chique wijken, maar kent ook een groot aandeel sociale huurwoningen. Uit analyses bleek vrij snel dat er juist vraag was naar vrije sector huurappartementen voor middeninkomens en een doelgroep met de leeftijd van 25 t/m 40 jaar. Onze locatie kan perfect op deze behoefte inspelen en sluit bovendien aan op de omgeving: een gebied dat op de grens ligt van chic Zeist en buurten met groot aandeel sociale huurwoningen.” Wout: “Met name voor onze opdrachtgevers wordt deze manier van werken interessant. De grootste kracht van het systeem zit ‘m met name in het pro-actief spotten van kansen waar niemand mee bezig is. Dat gaat ons komende jaren veel opleveren. Ontwikkelaars en beleggers zijn op zoek naar plekken die nu goed renderen of in de toekomst veel geld gaan opleveren. Hun besluitvorming kunnen wij nu middels deze analyses ondersteunen. Ook kunnen wij op basis van hun specifieke wensen perfect locaties in kaart brengen die passen bij hun zoekprofiel in plaats “Voor ons als commerciëlen is het belangrijkste doel: het creëren en verzilveren van kansen. Dat begint met het vinden van locaties die geschikt zijn voor woningbouw. Via netwerkrelaties komen er weliswaar wekelijks talloze locaties voorbij, maar welke is de beste en waar ga je je op focussen? Hoe groot is de kans op exclusiviteit? Hoe verkrijg je objectieve inzichten die ervoor zorgen dat je de concurrentie voorblijft?” Een interessante puzzel, waar Wout Grote en planoloog Djoerd van Velzen dagelijks mee bezig zijn. van locaties aan te bieden die iedereen al kent. Deze manier van data analyse is uniek binnen de branche. Er komt steeds meer geodata beschikbaar, maar het is de kunst om uit deze brij van data de gegevens te filteren die ervoor zorgen dat je je bedrijfsvoering kunt optimaliseren.” Wout: “Op basis van samenhangende informatie zijn we een goed ingevoerde gesprekspartner voor onze opdrachtgever. We komen in een vroegtijdig stadium aan tafel en is de locatie geschikt, dan gaan we verder om uiteindelijk samen de locatie verder te kunnen ontwikkelen.” Djoerd: “Het is prachtig om te zien dat de Locatiegenerator in nog geen jaar tijd zo gewaardeerd wordt. Het is begonnen als word document van twee van onze commerciële collega’s, die datastromen wilden gaan combineren en daar is dit uitgekomen: dé manier om kansen te beoordelen en nieuwe aan te boren.” We zijn een goed ingevoerde gesprekspartner voor onze klanten Met de locatie­ generator pro-actief spotten van kansen 37Heembouw 2015 Innovatie
  • 37. 2015 was een enerverend en dynamisch jaar. De groei zette weer in en we hebben dan ook een groot aantal nieuwe collega’s verwelkomd. Samen met een aantrekkende arbeidsmarkt vroeg dit om aantrekkelijk werkgeverschap en aandacht voor de drijfveer achter ons HR beleid: ‘de juiste medewerker op de juiste plek’. In het zogenoemde ‘Richtinggevend kader HR 2015-2017’ hebben we per HR aspect in grote lijnen de richting voor de komende jaren beschreven. Met de toenemende instroom en groeiende behoefte aan nieuwe collega’s is de aanzet gedaan tot het opzetten van een strategische personeelsplanning en het opnieuw onder de loep nemen van ons aannamebeleid. De ontwikkelde e-learningmodule als onderdeel van ons introductieprogramma is hiervan een mooi voorbeeld. Juist in tijden van groei is een sterke cultuur van belang. 2015 werd dan ook het Heembouw Cultuurjaar. Bewust van het belang en het onderscheidend vermogen van onze sterke cultuur zijn we, samen met een externe partij, intensief in gesprek gegaan over de toekomst. Vragen als ‘waar staan we nu’, ‘waar willen we naar toe’, ‘wat maakt onze huidige cultuur sterk’ en ‘wat willen we loslaten of toevoegen’ werden beantwoord. Een inspirerende zoektocht naar het HR Strategie verder bouwen aan een cultuur die duurzame groei ondersteunt en waarin mens en resultaat samen gaan. We hebben onze cultuur verwoord in 5 mooie eigentijdse kernwaarden en geladen met richtinggevende principes. Onze kernwaarden: nieuwsgierig, origineel, verbindend, ambitieus, concreet. Cultuurspel Vol enthousiasme hebben we met het speciaal ontwikkelde Heembouw Cultuurspel op een interactieve manier de nieuwe kernwaarden met de collega’s gedeeld. Met een echt Heembouw spelbord met toepasselijke vragen en verschillende speelvelden is het cultuurspel in alle klantgroepen en stafafdelingen gespeeld. Ons bewustzijn over de (nieuwe) waarden en het gedrag is hiermee vergroot, en zorgde voor verbinding met onze cultuur en kernwaarden en daarmee de visie van Heembouw. Ook in 2016 blijven we aandacht besteden aan het versterken en behouden van onze cultuur. De huidige tijd waarin veranderingen zich snel opvolgen en we een verdergaande flexibilisering in arbeidsrelaties zien, heeft geleid tot een verdiepende dialoog over flexibel werken. Daarbij hebben we verschillende bedrijven bezocht om te ervaren hoe zij met flexibel werken omgaan. Zo konden we een zorgvuldige afweging maken over welke flexibele arbeidsomgeving bij Heembouw past. Met als eerste resultaat het werken met flexibele arbeidstijden per 1 januari 2016.E-learning module 38 Heembouw 2015 Menselijk kapitaal
  • 38. Nieuwsgierig 1 Wij willen ècht weten wat de ander drijft. 2 Wij vragen door om de context echt te begrijpen. 3 Wij zijn leergierig, onderzoekend en continu bezig met het ontwikkelen van kennis en het verbeteren van onszelf. Origineel 1 Wij onderscheiden ons door een oorspronkelijke en authentieke aanpak. 2 Wij zijn creatief en innovatief in het bedenken van de beste oplossing. 3 Wij verrassen de klant op positieve wijze. Verbindend 1 Wij luisteren naar de ander en geven oprechte feedback. 2 Wij stellen ons kwetsbaar en transparant op en geven elkaar de ruimte om optimaal te presteren. 3 Wij stimuleren samenwerking, waarbij iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt. Ambitieus 1 Wij creëren de hoogste klantwaarde door het beste uit onszelf en onze omgeving te halen. 2 Wij halen motivatie en inspiratie uit behaalde resultaten. 3 Het is onze overtuiging dat we ons steeds kunnen blijven verbeteren. Concreet 1 Wij communiceren duidelijk en benoemen de feiten. 2 Wij begrijpen de vraag en realiseren de beste oplossing. 3 Wij maken het waar! Bij flexibele tijden en een toenemend aantal collega’s hoort ook de aandacht voor een innovatieve werkomgeving. De in 2015 opgerichte stuurgroep verdiepte zich in de optimale workflow en het werkplekconcept dat hieruit tot stand komt. Met als doel optimale samenwerking en innovatie te stimuleren. Met andere woorden: plekken creëren waar mensen willen zijn. Dit werkplekconcept wordt als eerste in Roelofarendsveen ingevoerd. Onze kernwaarden en principes Egelprincipe ontwikkelgesprekken Heembouw cultuurspel Ontwikkelgesprekken Onze communicatiecyclus was ook aan een nieuwe opzet toe. Ter vervanging van de functioneringsronde zijn na onze structuurwijziging in 2014 eenmalig de ‘kop koffie gesprekken’ gehouden: twee tot drie persoonlijke gesprekken met elke medewerker. Mede door deze persoonlijke aandacht hebben de medewerkers hun plek in de nieuwe organisatie kunnen hervinden. WAT IS JE PASSIE WAT IS JE TALENT GELUKKIG MAAR ARM HET BLIJFT EEN DROOM RIJK MAAR VERVEELD WAT LEVERT HET OP WIN -WIN 39Heembouw 2015 People
  • 39. Vanaf 2015 voeren we ontwikkelgesprekken met elkaar. Kern van deze gesprekken is de dialoog over de passie, het talent en de toegevoegde waarde van de medewerker en het bepalen van de wensen en mogelijkheden voor de toekomst. In het kader van de ontwikkeling en het versterken van onze commerciële slagkracht hebben al onze commerciële mensen een uitgebreide commerciële training gevolgd en de geleerde vaardigheden in de praktijk leren toepassen. Veranderingen golden ook voor ons architectenbureau Habeon Architecten. Mede door de komst van BIM en een andere wijze van werken, was het functiehuis Habeon Architecten aan vernieuwing toe. Gesprekken met een ingestelde werkgroep en externe expertise leidden tot nieuwe functie-inhoud en functiebenamingen. Tegelijkertijd hebben we een beloningsbenchmark gehouden en op basis van de uitslag ook de beloningssystematiek hierop aangepast. De komst van BIM vergrootte ook onze behoefte aan BIM engineers. Twee uitvoerders zijn in 2015 opgeleid tot BIM engineer. Met de al aanwezige BIM engineer beschikt nu elke klantgroep over een BIM engineer (zie ook pagina 50-51). Wijzigingen van wetten en regelgeving vragen altijd veel aandacht en leiden tot aanpassingen. Begin 2015 hadden we te maken met een complexe pensioenwijziging en eind 2015 vergde de implementatie van de nieuwe Bouw-cao veel overleg en tijd. In het kader van duurzaamheid hebben we in 2015 aan onze bestaande leasenormen een maximale CO2-norm toegevoegd. Deze maximale CO2-norm hebben we voor de langere termijn vastgesteld, zodat we de komende jaren als organisatie onze CO2-uitstoot verlagen. Van alle bedrijfsbussen verlangt de fiscus een gedetailleerde rittenadministratie. Onze huidig rittenadministratiesysteem was aan vervanging toe en rond de bouwvak zijn alle bussen voorzien van een nieuw systeem. Dit nieuwe systeem is niet alleen gebruiksvriendelijker voor de berijder, maar vergt ook veel minder handelingen van de administratieve ondersteuning. Met gelijkblijvende kosten is dit een mooie efficiencyslag. BIM engineers Iedere klantgroep een eigen BIM engineer De klantgroep Bedrijfsruimten speelt het cultuurspel 40 Heembouw 2015 Menselijk kapitaal
  • 40. Personeelsbezetting en verloop Het aantal medewerkers van Heembouw Groep is gestegen, van 215 in 2014 naar 221 op 31 december 2015. De man-vrouw verhouding was op dat moment als volgt: 173 mannelijke personeelsleden (78%) en 48 vrouwelijke personeelsleden (22%). De leden van het bestuur van de organisatie horen allen tot het mannelijk geslacht. Deze functies staan evenwel, net als andere functies in de organisatie, open voor geschikte kandidaten van beide geslachten. De Raad van Commissarissen bestaat uit vier leden: drie mannelijke leden en een vrouwelijk lid. Onderstaande tabel geeft de personeelsbezetting en verlooppercentages weer van de verschillende organisatieonderdelen en de totaaltelling voor de Heembouw Groep. Aantallen Klantgroepen HeembouwOntwikkeling HabeonArchitecten HeembouwHolding HeembouwGroep Bouwplaatsmedewerkers Bezetting per 01-01-2015 45 0 45 Bezetting per 31-12-2015 44 0 44 UTA-uitvoerder Bezetting per 01-01-2015 28 0 28 Bezetting per 31-12-2015 26 0 26 UTA-kantoormedewerkers / Habeon Architecten Bezetting per 01-01-2015 101 41 142 Bezetting per 31-12-2015 108 43 151 Totaal: Bezetting per 01-01-2015 174 41 215 Bezetting per 31-12-2015 178 43 221 Personeelsverloop in fte % 9,7% 10,6% 9,9% Alle medewerkers van Heembouw vallen onder de CAO voor de Bouwnijverheid; de medewerkers van Habeon Architecten onder de architecten CAO. Personeelsbezetting Aantal medewerkers 2014: 215 221 medewerkers 173 48 41Heembouw 2015 People
  • 41. “Goed uitleggen wat je gaat doen, doen wat je afspreekt en zorgen dat de bewoners super tevreden zijn” Assistent uitvoerder Richard Guldemond 42 Heembouw 2015 Menselijk kapitaal
  • 42. Richard: “Ik zit mijn hele werkzame leven al bij Heembouw. Voor ik 21 jaar geleden in dienst kwam als leerling timmerman was ik via het samenwerkingsverband van school al vier jaar bij Heembouw aan de slag. Op zich wel grappig: Nico Pieterse, die ik hier als uitvoerder assisteer, was mijn leermeester op de leerlingbouwplaats aan de Grundel.” In de jaren daarna groeide Richard door naar de functie van voorman. “Dat beviel prima; een goede combinatie van lichamelijk aan de slag zijn, lekker meewerken maar ook het nodige geestelijke werk. Tot ik 2012 een ongeluk kreeg, had ik er nooit over nagedacht om de overstap naar assistent uitvoerder te maken.” Terug naar de schoolbanken Vier jaar geleden kwam Richard tijdens de uitvoering van het project Haganum onder een stapel houtskeletbouwwanden, met de nodige gevolgen. “Ruggenwervels gebroken, knie kapot. De onderste rugwervels zijn vastgezet, de voorste kruisband van mijn knie is vervangen en er is een stuk meniscus weggehaald. Ik functioneer nu weer goed, maar lichamelijk werk lang achter elkaar valt hierdoor zwaar, dus mijn werk als voorman kon ik hierdoor niet meer doen.” Na bijna twee jaar revalidatie is Richard twee jaar geleden gestart met de MBO opleiding uitvoerder 4. “Het was best wel pittig om weer in de schoolbanken te zitten. In overleg met Heembouw hebben we gekeken voor welke onderdelen ik certificaten moest behalen om het werk als uitvoerder te kunnen doen. Inmiddels heb ik alles met mooie cijfers afgerond en ben ik sinds 1 januari officieel assistent uitvoerder.” Het project in de Merenwijk is niet zijn eerste klus in deze functie. “Ik ben er een beetje ingerold; heb eerst in Utrecht bij een nieuwbouwproject het oplevertraject gedaan en daarna bij een nieuwbouwproject in Diemen.” In de Merenwijk loopt Richard het hele project als In de Merenwijk in Leiden is Heembouw bezig met een omvangrijk groot onderhoudsproject. Richard Guldemond is hier als assistent uitvoerder aan het werk. Samen met projectleider Fred Verlaan, werkvoorbereider Michel van Breugel en uitvoerder Nico Pieterse vormt hij de spil van het team dat ervoor zorgt dat de werkzaamheden, die voor de bewoners erg ingrijpend zijn, zo goed en vlot mogelijk worden uitgevoerd. En met succes, gezien een gemiddelde bewonerstevredenheid tot nu toe van 8.8. Richard Guldemond is in het project als assistent uitvoerder goed op zijn plek, maar de weg daar naartoe was een bijzondere. assistent uitvoerder mee. In opdracht van corporatie de Sleutels, waarvoor Heembouw een vaste ketenpartner is, krijgen 77 huurwoningen nieuwe kunststofkozijnen, wordt enkel glas vervangen door dubbel glas, wordt het voegwerk gedeeltelijk vernieuwd en worden de daken beter geïsoleerd. Door de verbetering van de isolatie in de schil gaan de woningen van energielabel D/E naar label B. Alle woningen krijgen mechanische ventilatie en de elektrische installatie wordt gemoderniseerd. In circa 75% van de woningen komt een nieuwe badkamer, keuken en/of toilet. Verder is er asbestsanering uitgevoerd. Naast de 77 huurwoningen kunnen ook de eigenaren van 104 koopwoningen in deze buurt meedoen aan het groot onderhoudstraject. Bewoners meenemen in het proces Werkzaamheden die voor de bewoners aardig ingrijpend zijn. Richard: “Ik heb ook als voorman veel projecten in bewoonde situatie gedaan. Het is belangrijk om goed te communiceren. Tijdens de vooropname moet je goed uitleggen wat je gaat doen. Er komt herrie en stof, dan is het belangrijk om de bewoners goed door het proces mee te nemen. De meterkastlijsten helpen daarbij; daarop staat omschreven wat er wanneer in de woning gebeurt. Alle afspraken staan erop, met foto’s van de gekozen tegels, kleur etc. De reacties uit de wijk zijn overigens positief. De bewoners zijn blij dat het achterstallige onderhoud wordt aangepakt. Er gebeurt wel heel veel in korte tijd in hun woning; daar zijn bewoners soms wat onzeker over, maar dan is het aan ons om dat goed uit te leggen. We hebben 17 dagen per woning ingepland; tot nu toe hebben we elke woning binnen 15 dagen opgeleverd met gemiddeld twee opleverpunten per woning. En de bewoners en opdrachtgever zijn blij met het eindresultaat; daarbij streven we naar een klanttevredenheid van minstens een 9.” Gemiddelde bewoners­ tevredenheid 8.8 Goed communiceren en uitleggen wat je gaat doen 43Heembouw 2015 People
  • 43. Opleidingen Middels diverse opleidingen en workshops zijn we actief bezig geweest met het ontwikkelen van kennis en het verbeteren van onszelf. Naast de vaste trainingen om de Veiligheid en Breeam Certificeringen te borgen op onze projecten, is middels de inzet van Teamlifo’s en Insights Discovery aandacht besteed aan het effectiever communiceren en het verder verbeteren van de samenwerking binnen een aantal teams. Daarnaast hebben de commerciële teams van alle klantgroepen een op maat gemaakte sales training gevolgd, gericht op het vergroten van de effectiviteit bij de acquisitie van nieuwe projecten. Opleidingsdagen Doelstelling Bouw Doelstelling UTA/UTA-U Bouw UTA-U UTA Gemiddelde opleidingsdagen per medewerker Heembouw Groep 2011 2012 2013 2014 2015 6 5 4 3 2 1 0 1,5 2,0 1,8 1,3 1,3 1,2 1,3 2,3 1,3 2,7 0,7 1,5 1,6 2,0 2,1 Stagiaires In 2015 hebben we flink ingezet op het vergroten van het aantal stageplaatsen binnen Heembouw om zo meer kennisuitwisseling tussen stagiaires en werknemers te laten plaatsvinden. Dit heeft ervoor gezorgd dat het aantal stageplaatsen is gestegen van 11 naar 17. Een aantal collega’s heeft deelgenomen aan het Loopbaantraject Bouw om uiteindelijk door te kunnen stromen naar een andere functie. Met succes hebben inmiddels 4 collega’s dit traject in 2015 weten af te sluiten. Via de persoonlijke ontwikkelgesprekken hebben we daar waar nodig trainingen en opleidingen individueel opgepakt om eenieder optimaal te laten presteren. Mede door de focus op projecten ligt het aantal opleidingsdagen nog onder onze doelstelling. 23 2011 21 2012 21 2013 11 2014 17 2015 44 Heembouw 2015 Menselijk kapitaal
  • 44. Werknemer Pensioendatum Functie Klantgroep Ad Verwijmeren 31-03-15 Timmerman II Bedrijfsruimten Werknemer Functie Jubileum Klantgroep/organisatieonderdeel Frans Olierook Projectleider 25 Wonen Ronald van Diemen Bouwplaatsmanager 25 Bedrijfsruimten Geert van Amerongen Timmerman II 12,5 Wonen Jos Baak Timmerman II 25 Bedrijfsruimten Birgite Kasten-Lips PO Adviseur 12,5 Staf Frenk van der Ham Timmerman I 25 Wonen Koos Rietbroek Projectleider 40 Wonen Frans van Veen Service coördinator 40 Wonen Gert uit de Bosch Planontwikkelaar 12,5 Bedrijfsruimten Jubilea Ook dit jaar vierden we 12,5 jarige, 25 jarige en zelfs weer 40 jarig jubilea! Alle jubilarissen zijn, zoals gebruikelijk, goed in het zonnetje gezet met een huldiging en een feestelijke bijeenkomst. Pensioen In 2015 ging één medewerker met pensioen, met 33 jaren dienstverband. Wij bedanken onze pensionaris voor zijn jarenlange inzet en wensen hem een goede welverdiende pensioentijd. LinkedIn Heembouw 2015 2014 : 2.174 volgers 3.488 LinkedIn volgers 45Heembouw 2015 People
  • 45. “E-learning module is echt iets om vrolijk van te worden” Recruiter Mariëlle van der Weijden en Grietje de Boer E-learning module Sinds 1 december 2015 Live 46 Heembouw 2015 Innovatie
  • 46. Mariëlle: “Toen we vorig jaar weer meer mensen gingen aannemen, hebben we kritisch naar ons introductieprogramma voor nieuwe medewerkers gekeken. Een onderdeel daarvan was de introductie workshop: een middag met alle nieuwe collega’s die we met een uitgebreide presentatie alles over Heembouw probeerden te vertellen: de geschiedenis, de cultuur, BIM, Lean, hoe de klantgroepen werken. Een middag waarin we vooral veel informatie aan het zenden waren en waar weinig interactie was. We merkten dat de informatie niet echt goed bleef hangen; het was ook heel veel wat we in korte tijd wilden vertellen. Dat wilden we anders doen. We wisten dat er bij de bouwopleiding BOB gebruik werd gemaakt van e-learning modules, en het leek ons wel wat dat als alternatief voor de introductieworkshop te gebruiken.” Tekst, filmpjes en vragen Opleidingsdeskundige Grietje de Boer is met haar bureau Grietje training coaching al een tijdje bezig met het ontwikkelen van e-learning modules en maakte de module voor Heembouw. “We hebben nu een module waarmee nieuwe medewerkers kennis kunnen maken met de basis informatie over Heembouw en Habeon Architecten. Collega’s kunnen de module zelf vanachter hun computer, smartphone of tablet volgen, op het moment waarop het hen uitkomt. Het is een combinatie van tekst, filmpjes en vragen. De module is een leuke manier om door de basis informatie over Heembouw heen te lopen.” Grietje: “De module bestaat uit een aantal hoofd­ stukken: geschiedenis van Heembouw, klantgroepen, kernwaarden en cultuur, de locaties, BIM, Lean. Elk onderdeel start met een stuk tekst over het onderwerp, met filmpjes of andere beelden. Daarna volgt een aantal vragen; die moet je beantwoorden en dan zie je of het antwoord goed of fout hebt. Je kan niet verder in de module voor je alle Met het aantrekken van de markt, gebeurt er ook weer het nodige op het gebied van personeelswerving. Voor Heembouw een goed moment om het hele proces van werving en de eerste periode daarna kritisch te bekijken. Dit leidde tot de ontwikkeling van een e-learning module voor de introductieperiode. Heembouw recruiter Mariëlle van der Weijden en de ontwikkelaar van de e-learning module, Grietje de Boer zijn enthousiast over het resultaat. vragen juist beantwoord hebt; zo blijft de info beter hangen. Je kan de tekst terug lezen en de vragen opnieuw invullen. Het doorlopen van de hele module duurt ongeveer 45 minuten. Dat kan je in je eigen tempo doen; na elk onderdeel kan je stoppen en later weer doorgaan daar waar je was gebleven.” Medewerkers enthousiast Elke nieuwe medewerker doorloopt de e-learning module in de eerste werkweek. Mariëlle: “Dat controleren we niet, maar tijdens de wekelijkse gesprekken die we voeren met nieuwe medewerkers vragen we wel of de module gevolgd is. Het blijft een eigen verantwoordelijkheid van de medewerker, we doen geen test om te zien of iedereen alle vragen goed heeft. De module is sinds 1 december 2015 live, en de eerste reacties zijn enthousiast, niet alleen van nieuwe collega’s maar ook van de bestaande. Via intranet hebben we een linkje verspreid om de module zelf te volgen en daar is druk gebruik van gemaakt. Ik ben ook echt blij met het eindresultaat; je wordt er echt vrolijk van als je het ziet en leest en de module doorloopt, vooral de filmpjes slaan echt aan.” Grietje: “Dat is fijn om te horen. Ik ben er ook blij mee, het is echt mooi geworden. En we kunnen er in de toekomst verder mee, we kunnen zaken aanpassen of uitbreiden met nieuwe modules. Als het gaat om overbrengen en toetsen van kennis zijn de mogelijkheden van e-learning echt ongekend.” 47Heembouw 2015 Innovatie Voor overbrengen van kennis zijn de mogelijkheden van e-learning ongekend
  • 47. Verzuim Hieronder zijn de verzuimpercentages weergegeven van de verschillende organisatieonderdelen en het totaalpercentage voor de Heembouw Groep. Het verzuimresultaat voor Heembouw Groep is voor 2015 uitgekomen op het historisch lage niveau van 2,5%. Dit betekent een daling van 0,6% ten opzichte Klantgroepen HeembouwOntwikkeling HabeonArchitecten HeembouwHolding HeembouwGroep 2013 Bouw 5,5% 5,5% UTA/Habeon Architecten 2,3% 1,8% 2,2% Totaal 2013 3,3% 1,8% 3,0% 2014 Bouw 7,9% 7,9% UTA/Habeon Architecten 1,5% 2,6% 1,7% Totaal 2014 3,3% 2,6% 3,1% 2015 Bouw 6,4% 6,4% UTA/Habeon Architecten 1,2% 1,1% 1,1% Totaal 2015 2,7% 1,1% 2,5% van 2014. Ons verzuim ligt hiermee nog verder onder het branchegemiddelde (2014: 5,0% bron EIB) dan voorgaande jaren. Deze daling is met name het resultaat van onze aanhoudende gerichte aandacht voor het verzuim. De verzuimfrequentie is in 2015 onveranderd gebleven ten opzichte van het voorgaande jaar. Verzuimhistorie Heembouw Groep 2011: 3,9% | 2012: 3,7% 2013: 3,0% | 2014: 3,1% 2,5% verzuim 2015 0,8 0,7 2,4 3,9 0,7 0,4 1,9 3,0 0,60,5 1,5 2,3 2,5 3,1 0,9 0,7 2,1 3,7 Kort: 0 tot 6 dagen Middel: 6 tot 31 dagen Lang: 31 dagen of langer Totaal verzuim 2011 2012 2013 2014 2015 5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% 0,40,3 Verzuimhistorie Heembouw 48 Heembouw 2015 Menselijk kapitaal
  • 48. Werving en selectie De groei van de organisatie geeft een toename van het aantal vacatures. Daarom is onze recruiter medio 2015 weer voor 100% ingezet op recruitment. We hebben dit jaar 29 nieuwe collega’s mogen verwelkomen, waarbij het zwaartepunt in de tweede helft van 2015 lag. Ongevallen Het aantal ongevallen in 2015 bedraagt 21. De aandacht voor ongevallen met verzuim verhoogde de bewustwording en resulteerde in een daling van deze ongevallen. Aantal ongevallen Aantal verzuimgevallen t.g.v. ongeval Ongevallen Heembouw Groep 30 25 20 15 10 5 0 2011 2012 2013 2014 2015 5 1 5 1 23 23 21 27 19 8 In dienst Heembouw Groep 2015 Heembouw Bedrijfsruimten Heembouw Kantoren Heembouw Wonen Habeon Architecten Staf 49Heembouw 2015 People
  • 49. “BIM is straks gewoon de standaard” BIM-engineers Piet Stokkel, Berry van Dalsum en Wilfred Hulst Grote foto: Wilfred Hulst, Piet Stokkel en Berry van Dalsum 50 Heembouw 2015 Innovatie
  • 50. Wat doet een BIM-engineer eigenlijk? “Voor een gebouw echt gebouwd wordt, wordt virtueel een prototype gebouwd. Als BIM-engineers zijn wij verantwoordelijk voor het BIM-model, het daarin samenvoegen van de modellen van de leveranciers en het elimineren van clashes.” Samenwerkingsdagen met leveranciers Berry en Piet maakten de stap naar BIM-engineer als (assistent) uitvoerder; Wilfred als projectleider, hoewel ook hij eerder als uitvoerder werkzaam was. Wilfred: “Heembouw heeft bewust de keuze gemaakt om oud-uitvoerders te vragen voor deze functie. Op de samenwerkingsdagen waarop je met elkaar een prototype bouwt, ben je een virtuele uitvoerder. Je neemt dan beslissingen die onomkeerbaar zijn, en dan is het wel zaak dat je weet waar je het over hebt. Vanuit onze ervaring als uitvoerder heb je extra inzicht in de maakbaarheid van het ontwerp.” De samenwerkingsdagen zijn afgelopen jaar geïntroduceerd. Wilfred: “Voor ons project Applied Medical zitten we een hele dag per week samen met de modelleurs van onze leveranciers in een ruimte, hier op kantoor. Dan houden we de clashsessies, stemmen de modellen op elkaar af, houden de wekelijkse werkbespreking, volgen de planning. In eerste instantie vroegen we ons af of we dit commitment wel mochten vragen aan de leveranciers, maar nu ziet iedereen overduidelijk de meerwaarde; dit werkt gewoon.” Werktekeningen straks verleden tijd De 3 BIM-engineers zijn blij met de overstap die ze gemaakt hebben. Berry: “Ik vind het een mooie uitdaging, ik heb altijd al interesse in automatisering en ik vind het werken in een 3D-model helemaal geweldig. Je kan door het gebouw heen lopen, alles BIM (Bouw Informatie Model) wordt wel de meest ingrijpend innovatie in de bouw van de afgelopen jaren genoemd. Het werken met 3-dimensionale modellen zorgt niet alleen voor een andere manier van samenwerken, het leidt ook tot het ontstaan van nieuwe functies. Zo telt Habeon Architecten inmiddels een groot aantal BIM modelleurs en heeft elke klantgroep een BIM-engineer in de gelederen. Piet Stokkel en Berry van Dalsum zijn 1 januari 2015 aan het (interne) opleidingstraject voor deze nieuwe functie begonnen bij respectievelijk wonen en bedrijfsruimten; Wilfred Hulst vervult deze rol bij kantoren al wat langer. al zien vóór het echt gebouwd is. Je weet precies hoe het er allemaal uit gaat zien.” Piet: “Dat betekent niet dat we al helemaal volleerd zijn als BIM-engineer; er is nog heel veel te leren en vooral het samenvoegen van alle informatie van de leveranciers heeft best wel wat voeten in aarde. Maar we maken enorme stappen.” Wilfred: “Steeds meer leveranciers gaan mee in het modelleren in 3D, ook zij zien hun eigen voordelen van een 3D model en kunnen hieruit ook produceren. Het gaat net zo als met Lean: bij Heembouw werken we Lean, dat zijn andere partijen ook gaan doen en dat zal voor BIM ook zo zijn: wij doen alle projecten van Habeon Architecten zowieso in BIM en gaan ook steeds meer in BIM werken met externe architecten. BIM is straks gewoon de standaard.” Hoewel de mannen soms nog hun weg moeten vinden in hun nieuwe rol “het is af en toe een beetje pionieren”, vinden ze hun nieuwe functie helemaal top. Piet: “Het is heel divers, in het model ben je over alles aan het nadenken en wordt zichtbaar wat je bedacht hebt.” Berry: “Voor de klant heeft dit ook veel toegevoegde waarde; je neemt de klant mee in het model, die ziet hoe zijn gebouw wordt. Dat maakt het leuk.” Wilfred: “Wat ik heel belangrijk vind is dat je echt samen iets maakt; je werkt samen aan een doel, dat is leuk. En dit is de toekomst, straks werken we allemaal met een model en zijn de werktekeningen verleden tijd.” 51Heembouw 2015 Innovatie Wij zijn feitelijk virtuele uitvoerders
  • 51. Reductie CO2 uitstoot Op het gebied van de reductie van CO2 hebben wij in 2012 de volgende doelstelling geformuleerd: “In 2022 produceren we 25% minder CO2-uitstoot per miljoen omzet (na inflatiecorrectie) dan in 2012”. De afgelopen jaren hebben wij daar al een aantal stappen in gezet. Onze CO2-uitstoot was in 2014 1.048,36 ton, wat omgerekend naar omzet neerkwam op 9,51 ton per miljoen omzet. In 2015 is de CO2-uitstoot verder verlaagd. De totale uitstoot was 981,3 ton. Bij een omzet, inclusief deelnemingen, van € 122,2 miljoen komt dit neer op 8,03 ton per miljoen omzet. Een daling ten opzicht van vorig jaar met maar liefst 15,6%. Heembouw is, naast ISO 9001:2008 en VCA** 2008/5.1., ook ISO 14001 gecertificeerd. ISO 14001 is een internationaal geaccepteerde norm die aangeeft waaraan een goed milieumanagementsysteem moet voldoen. Ook in 2015 zijn alle klantgroepen van Heembouw weer met goed gevolg geauditeerd. Afvalscheiding op de bouw Bouw- en sloopafval vormt in Nederland één van de grootste afvalstromen. In tonnages zelfs ruim tweemaal zoveel als huishoudelijk afval. Het scheiden en recyclen van bouw- en sloopafval voorkomt dat het materiaal moet worden gestort. Het meest efficiënt is afvalscheiding direct aan de bron.  Ruim 95% van het bouw- en sloopafval kan worden recycled. Sinds 2010 is Heembouw bezig bouw- en sloopafval op de bouwplaats te scheiden. Onze stip op de horizon was toen: “40% van ons bouwafval verlaat de bouwplaats gescheiden.” In 2014 werd maar liefst 46% van het afvalvolume van Heembouw gescheiden afgevoerd. In 2015 lag dit percentage op 41%. Hiermee hebben we ons oorspronkelijke doel weliswaar gehaald, maar deze daling t.o.v. vorig jaar vraagt om blijvende aandacht voor de afvalscheiding. Belangrijk hulpmiddel is het zogenaamde afvalportaal; door hierop in te loggen kan gemonitored worden hoe Heembouw presteert. Dit kan bekeken worden op klantgroepniveau, op bouwdiscipline of op projectniveau. We zien dat de alle klantgroepen beter presteren op afvalscheiding en dat is een goede ontwikkeling. Laadpunten elektrische en hybride auto’s Er wordt steeds meer gebruik gemaakt elektrische en hybride auto’s. We vinden het belangrijk om het gebruik van elektriciteit als brandstof te stimuleren in het kader van CO2-reductie en het werken aan duurzaamheid in het algemeen. Daarom beschikt elke Heembouw vestiging over laadpunten voor de elektrische en hybride auto’s van zowel onze collega’s als klanten. Alle laadpunten, zowel de bestickerde laadzuilen voor onze klanten op de bezoekersparkeerplaatsen, als de laadpalen voor de collega’s, zijn vrij te gebruiken.  In totaal beschikken we nu over 14 laadpalen, verdeeld over onze vestigingen. Afvalscheiding op de bouw 52 Heembouw 2015 Duurzaamheid
  • 52. Verduurzamen pand Roelofarendsveen DC Tesla genomineerd voor meest duurzame gebouw ter wereld Heembouw groeit. Niet alleen in omzet en resultaat, maar ook in het aantal medewerkers. Met het oog hierop werken we aan de ontwikkeling van een nieuw innovatief huisvestingsconcept, die de medewerkers optimaal faciliteert en verbindt en waar nog meer ruimte is voor samenwerking: met elkaar maar ook met onze strategische partners en leveranciers. Daarbij is het ons uitgangspunt om de groei van de organisatie op te vangen in onze bestaande panden. Een andere manier van werken implementeren in onze panden en tevens ruimte creëren voor groei van onze organisatie betekent dat we onze gebouwen mogelijk moeten gaan aanpassen. Daarnaast zullen we onze panden waar dat kan verder gaan verduurzamen om het energieverbruik verder terug brengen. Renovatie van bestaande bouw is natuurlijk sowieso duurzaam. Immers, er wordt maximaal gebruik gemaakt van de bestaande constructie, de hoeveelheid afval is beperkt en je kan materialen hergebruiken. Meten is weten Om te weten hoe het gesteld is met de warmteweerstand van de buitenschil is in december een luchtdoorlatendheidtest uitgevoerd in ons pand in Roelofarendsveen. Leverancier Aero-Dynamiek heeft daarvoor het gebouw onder druk gezet met behulp van twee ventilatoren die het gehele pand, met uitzondering van de werkplaats, vol hebben geperst met lucht. Door het gebouw op druk te houden, wordt duidelijk hoeveel lucht er wegvloeit. Wanneer het gebouw onder druk staat, kan je tevens zien hoe het staat met thermische lekkages. Daarom is er ook een thermische foto gemaakt, die aan de hand van kleurverschillen laat zien waar warmte weglekt en waar koudebruggen zitten. Verder is er een zogenaamde PMV meting uitgevoerd (predictive mean vote), wat iets zegt over het huidige comfortniveau van het klimaat in ons gebouw. Deze meting is in feite het vertrekpunt voor de verdere verduurzaming van ons pand. Het duurzame gebouw van Tesla is een van de genomineerden voor de internationale BREEAM Awards 2016, voor de meest duurzame gebouwen ter wereld. De nominatie voor Tesla is ook een beetje een nominatie voor Heembouw en Habeon Architecten. Het DC in Tilburg waarin Tesla is gehuisvest, werd in opdracht van Dok Vast door Heembouw gerealiseerd, naar een ontwerp van Habeon Architecten. Dit DC werd in augustus 2015 beoordeeld met de kwalificatie BREEAM outstanding en is het meest duurzame DC van Nederland. BREEAM is mondiaal het meest gebruikte duurzaam­ heidskeurmerk voor gebouwen. Meer dan een half miljoen gebouwen zijn voorzien van dit keurmerk. Ieder jaar wordt het meest aansprekende BREEAM-gebouw bekroond met de BREEAM Award. Het is de eerste keer dat ook Nederlandse gebouwen zijn genomineerd. Luchtdoorlatendheidtest 53Heembouw 2015 Planet
  • 53. Kantoor met laboratorium Koppert Ambitieus Bij Heembouw willen we het beste voor de klant en het beste uit onszelf halen. We zijn er trots op dat medewerkers en klanten de uitbreiding van de bestaande huisvesting van Koppert Biological Systems als minstens zo’n fijne werkplek ervaren als het ernaast gelegen hoofdkantoor, dat Heembouw eerder realiseerde. 54 Heembouw 2015 Kantoren
  • 55. Martijn Glas, senior architect | Habeon architecten “Goed om te horen dat deze werkomgeving even prettig is als die van de andere gebouwen” DE EENHEID met de andere gebouwen is duidelijk aanwezig 56 Heembouw 2015 Kantoren
  • 56. door bestaande gebouwen en moest daar goed op aansluiten. Het gebouw is helemaal in BIM als prototype gebouwd, ook met het oog op de grote hoeveelheid installaties onder het plafond. Dat heeft voor een goed verlopen uitvoering gezorgd. De hoogtes van de verschillende gebouwen sluiten goed aan, een kwestie van centimeterwerk, maar het past precies.” Met de komst van het nieuwe kantoor C, moesten afdelingen gaan verhuizen vanuit het hoofdkantoor. Martijn: “Het hoofdkantoor, gebouw A, is echt de blik op de wereld. Dit is het wereldwijde hoofdkantoor en hier worden regelmatig grote delegaties uit het buitenland ontvangen. Daar leent dit gebouw zich ook voor. Het is een mooi compliment wanneer je dan hoort dat mensen dit gebouw, 6 jaar na oplevering, ervaren als gloednieuw. Toch is het verhuizen van A naar C voor niemand een probleem gebleken. Dat komt omdat Koppert al haar medewerkers een goede werkplek wil bieden, met dezelfde hoge kwaliteit als in de andere gebouwen. De werkomgeving wordt in de verschillende gebouwen als even prettig ervaren.” Martijn heeft veel lof voor de visie van opdrachtgever Koppert. “Dit is een heel mooi bedrijf, dat steeds verder groeit. Berkel en Rodenrijs is echt de basis, hier is het hoofdkantoor, dat is goed voor de regio en voor de mensen die hier vandaan komen. Men geeft om de mensen en dat zie je terug in de kwaliteit die hier nagestreefd is. De panden worden ook ontzettend goed onderhouden; uitgangspunt is een goede kwaliteit, en die moet ook goed blijven. Dat vind ik mooi om te ervaren.” Koppert Biological Systems, wereldmarktleider in biologische gewasbescherming en natuurlijke bestuiving, heeft zijn wortels in Berkel en Rodenrijs. Dit succesvolle familiebedrijf is sinds jaar en dag gevestigd aan de Veilingweg in Berkel, waar het verschillende naast elkaar gelegen panden in gebruik heeft. Een van deze panden is het blikvangende hoofdkantoor, dat Heembouw in 2010 opleverde, en waarvoor Marijn Glas ook het ontwerp maakte. Naar volle tevredenheid van de opdrachtgever, die graag wilde dat Habeon Architecten ook dit kantoor zou ontwerpen. “Eis hierbij was dat dit gebouw, wat bij Koppert bekend staat als gebouw C, een duidelijke eenheid zou vormen met het aangrenzende hoofdkantoor en erachter gelegen laboratorium, oftewel gebouw A en B. Geen gemakkelijke opgave, ook omdat in de loop van de tijd de klantvraag veranderde. Eerst ging het om een productiehal met kantoor ervoor. Onder invloed van de voortdurende groei van het bedrijf, ontstond de wens om meer kantoor te creëren, met laboratoria en kweekcellen. Wat oorspronkelijk als een vrij donker gebouw bedacht was, ingeklemd tussen twee andere gebouwen van Koppert, met daglicht van de voor- en zijkant, is een ruimtelijk kantoor met mooie lichthof geworden.” De gebouwen geven hetzelfde gevoel van eenheid en kwaliteit De eenheid met de andere gebouwen is duidelijk aanwezig. Martijn: “Hier is het strakke ritme van de gevel van gebouw B doorgezet. Verder wilde opdrachtgever Paul Koppert, directeur en mede- eigenaar, het interieur hier doorzetten: hetzelfde tapijt, hetzelfde meubilair etc., tot en met de toiletpotten aan toe. Interieurarchitect Sprank, die ook bij A en B de inrichting heeft verzorgd, is daar goed in geslaagd. De gebouwen geven hetzelfde gevoel van eenheid en kwaliteit, terwijl ze toch heel verschillend zijn. Gebouw C was aan drie kanten omsloten “Dat blijft toch het leukste: als je ziet hoe mensen werken in het gebouw dat jij ontworpen hebt en dat het werkt, zoals het is bedacht. En dan is het helemaal mooi om te horen dat mensen het een prettige werkomgeving vinden en het fijn vinden om er te zijn.” Martijn Glas, senior architect bij Habeon Architecten, is trots op het kantoor met laboratorium dat Habeon Architecten en Heembouw turnkey voor Koppert Biological Systems realiseerden. Men geeft om de mensen en dat zie je terug in de kwaliteit die hier nagestreefd is 57Heembouw 2015 Kantoren
  • 57. Plaats: Berkel en Rodenrijs Opdrachtgever: Koppert Biological Systems Architect: Habeon Architecten Plaats: Leiden Opdrachtgever: Auma Benelux Architect: Habeon Architecten Kantoor van 3.600 m2 bvo, inclusief entomologisch laboratorium. Het is een uitbreiding van de bestaande huisvesting van Koppert Biological Systems aan de Veilingweg in Berkel en Rodenrijs. Hiermee wordt de groei opgevangen die deze wereldwijde marktleider op het gebied van biologische gewasbescherming en natuurlijke bestuiving voor professionele telers, al jaren doormaakt. Het nieuwe pand is met een glazen corridor verbonden met het ernaast gelegen hoofdkantoor, dat ook door Heembouw werd gerealiseerd en in 2010 is opgeleverd. Uitbreiding en facelift kantoor Auma Benelux. Het complex is opgetopt met een nieuwe verdieping en er is een nieuwe entree gecreëerd. Verder heeft het exterieur van zowel het kantoor als de bedrijfshal een nieuwe uitstraling gekregen en is het interieur op de bestaande twee verdiepingen gerestyled. Auma Benelux Kantoor Koppert inclusief entomologisch laboratorium 58 Heembouw 2015 Kantoren
  • 58. Renovatie hoofdkantoor Staedion Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Corporatie Staedion Renovatie hoofdkantoor Staedion (9.400 m2 ) aan het Koningin Julianaplein in Den Haag. Een van de uitgangspunten voor de renovatie was de centralisatie van kantoren, van drie bezoekerslocaties naar één. Tijdens de renovatie is het pand in gebruik gebleven. CBS Newsroom Plaats: Leidschenveen 59Heembouw 2015 Kantoren
  • 59. Klantcijfer 8.0 Klantcijfer 9.0 Kantoorruimte De Sfinx Renovatie terwijl business huurders doorgaat Plaats: Rijswijk Plaats: Scheveningen Opdrachtgever: Dunea Duin Water Architect: Zenber interieur | architectuur Transformatie bezoekerscentrum “Waterrand” in het kader van herstructurering vastgoedportefeuille Dunea. Deze renovatie is in hernieuwde samenwerking tussen Heembouw, Zenber en Dunea uitgevoerd; eerder werkten deze partijen samen bij de duurzame renovatie van het hoofdkantoor van Dunea in Zoetermeer, waarbij van twee verouderde panden één modern kantoor is gemaakt. Transformatie bezoekerscentrum “Waterrand” Plaats: Amsterdam - Schiphol Opdrachtgever: World Trade Center ­Schiphol Airport In WTC Schiphol (65.000m2 ) zijn vele ambitieuze, internationale georiënteerde bedrijven gevestigd. Heembouw werkt i.s.m. WTC Schiphol aan een upgrade van het complex. In 2014 is Heembouw gestart met een 1e showfloor voor de “lookfeel”. Nu voert Heembouw gefaseerd de werkzaamheden uit over de verdiepingen die verdeeld zijn over 8 kantoortorens en staan ook voor 2016 de nodige werkzaamheden gepland. 60 Heembouw 2015 Kantoren
  • 60. Nieuwe productieruimte met kantoor Applied Medical Europe Nieuwe productielocatie met kantoor voor Applied Medical Europe op bedrijventerrein de Wieken in Amersfoort. Applied Medical Europe is een wereldwijd opererende ontwikkelaar en producent van medische hulpmiddelen, en wil met de nieuwe locatie haar groeiambities op de Europese markt verder vormgeven. Het nieuwe kantoor met productielocatie komt vlakbij het huidige hoofdkantoor van Applied Medical, dat Heembouw in 2012 heeft gerealiseerd De nieuwe vestiging van Applied Medical bestaat uit een ruime “state-of-the-art” cleanroom, een productieruimte en magazijn en 8.700 m² kantoor, in totaal 27.000 m² vloeroppervlak. Plaats: Amersfoort Opdrachtgever: Applied Medical Europe Architect: Habeon Architecten Kantoorspecial 61Heembouw 2015 Kantoren
  • 61. Stichting Mont Ventoux Bij groot onderhoud of renovatie  in een bewoonde situatie moeten bewoners zo min mogelijk hinder ondervinden van de werkzaamheden om hen heen, zodat het dagelijks leven gewoon door kan gaan. Dat vraagt om een uitstekende voorbereiding en een goede en heldere communicatie. Nu zorgen groot onderhoud of renovatiewerkzaamheden onvermijdelijk voor overlast. Dan is het belangrijk om bewoners Maatschappij Onder het motto “Grootverzettegenkanker” beklommen 3 en 4 september 500 fietsers, handbikers, wandelaars en hardlopers de Mont Ventoux in Frankrijk. Een pittige tocht, die wordt georganiseerd door de Stichting Mont Ventoux. Hiermee halen de sporters geld op voor de strijd tegen kanker en een goed doel, dat de sporters zelf mogen kiezen. Een aantal collega’s van Heembouw nam op de fiets deel aan de beklimming van de Mont Ventoux. Onder hen Stef Kuipers, die zijn grootste sponsoren een muzikale beloning in het vooruitzicht stelde. Als tegenprestatie voor de bijdrage van zijn collega’s van Heembouw Wonen, traden Stef en zijn zus Sabine, ondersteund door collega Marco Heemskerk, op tijdens de jaarlijkse Heembouw kerstborrel. In totaal werd er € 580.190,00 voor de Stichting Mont Ventoux bij elkaar gesport, waarvan 60% bestemd is voor het KWF. De overige 40% wordt verdeeld over de zelf gekozen goede doelen van de deelnemers. als het ware mee te nemen in het proces en goed te informeren over wat hen te wachten staat. Dit gebeurt in bijeenkomsten en wordt bevestigd in persoonlijke brieven. In elke woning komt een bewonerswensenlijst te hangen; daarop staat omschreven wat er wanneer in de woning gebeurt. Alle afspraken staan erop, met foto’s van de gekozen tegels, kleur etc. Verder zorgen we voor een herkenbaar, centraal informatiepunt tussen de te renoveren woningen. Dit kan een ingerichte modelwoning zijn, maar bij de grotere projecten is het bewonersinformatiecentrum onderdeel van het ketenpark. Hier vinden de bewoners de bewonersbegeleider, waar ze voor alle vragen terecht kunt. Verder richten we hier een ‘showroom’ in, waar ze kunnen zien wat er verandert in en aan de woningen. En is er iets aan de hand? De bewoners vinden hier ook de uitvoerder. Maar ook voor een bak koffie of om rustig een krantje te lezen, is het bewonersinformatiecentrum dé plek waar bewoners willen zijn.  Bewonersinformatie­centrum: plek waar bewoners willen zijn Bewonersinformatiecentrum project renovatie 223 woningen Holy Zuid iBewoners informatiecentrum 62 Heembouw 2015 Maatschappij
  • 62. Kledinginzamelings­ actie AZC Katwijk Na een oproep op intranet kwamen de collega’s van Heembouw in actie om winterkleding in te zamelen voor de bewoners van het AZC in Katwijk. Stapels heren-, dames- en kinderjassen vonden hun weg naar de vluchtelingen. Strategische partnerdagen in teken van kennisdelen en samenwerken Het belang en de invloed van onze partners in de verkoop- en de realisatiefase van projecten wordt steeds groter. Bij onze partners is veel kennis en ervaring die ons in staat stelt om samen de klantwens nog beter te vertalen. Door onze krachten te bundelen, kunnen we tot optimale oplossingen komen. Afgelopen jaar hebben we voor elke klantgroep strategische partnerdagen georganiseerd: een sessie met de vaste partners waar mee we samenwerken. Doel: delen van kennis en verder verbeteren van de samenwerking. Dit soort bijeenkomsten biedt de mogelijkheid om projectoverstijgend met elkaar van gedachten te wisselen. Zowel onze partners als wijzelf zijn enthousiast over de opzet en het verloop van de sessies. Belangrijk onderwerp van gesprek was onze gezamenlijke klant, de eindgebruiker: door je druk te maken over elkaars problemen kan je met elkaar de kwaliteit leveren die afgesproken is. Op deze manier werken we met elkaar aan het verbeteren van de klantbeleving en geven we invulling aan onze drijfveer: Wij creëren plekken waar mensen willen zijn. Deze strategische partnerdagen zullen minstens een keer per jaar plaatsvinden. 10 jaar sponsor huttenbouw De Stichting Vakantiespelen Alkemade kan weer terug kijken op een mooie zomer. De vele activiteiten die de vrijwilligers voor de jeugd van de gemeente Kaag en Braassem tijdens de zomervakantie organiseren, konden weer op veel belangstelling rekenen. Absolute topper is elk jaar weer de huttenbouw. Kinderen kunnen in alle vrijheid een mooie hut in elkaar timmeren, waar dan ook nog eens een nachtje in geslapen mag worden. Het werk van de Stichting Vakantiespelen wordt voor een belangrijk deel mogelijk gemaakt door de hoofdsponsors Meer Wonen (voorheen woningstichting Alkemade Wonen) en Heembouw. Heembouw stopt met deze sponsoring nà de huttenbouw van 2016. In 2007 liep Stichting Vak tamelijk onverwacht tegen een grote extra kostenpost op, toen door nieuwe regelgeving het hout na de huttenbouw niet meer verbrand mocht worden, maar volgens de regels moest worden afgevoerd. Bij Heembouw hoorden we dit en wilden graag helpen. Veel van onze collega’s hebben mooie herinneringen aan de huttenbouw, hun kinderen zijn ermee opgegroeid en het zou jammer zijn deze mooie traditie te zien verdwijnen. Daarom besloot Heembouw bijna 10 jaar geleden de Stichting Vakantiespelen te steunen. Het is goed te zien dat de Stichting Vak alles weer goed op de rit heeft. In 2016 hebben we het mede-hoofdsponsorschap voor 10 jaar vervuld. Een mooi moment om te stoppen. We hopen dat een ander enthousiast bedrijf het stokje overneemt. 63Heembouw 2015 Profit
  • 63. De Gemeenschappelijke Ondernemingsraad in 2015 2015 was een dynamisch jaar met veel ontwikkelingen waarbij de ondernemingsraad actief betrokken is geweest. Reeds aan het begin van 2015 werden wij geconfronteerd met het vertrek van 2 GOR-leden, waaronder onze voorzitter. Vanuit de aanmeldingen van de vorige OR-verkiezing in 2014 zijn beide GOR-functies ingevuld en onder de GOR-leden is er een nieuwe voorzitter verkozen. De gezamenlijke ondernemingsraad heeft in 2015 vier keer een overleg gehad met de holding directie. Bij één van deze overleggen was de heer R. van Berkel (lid Raad van Commissarissen) aanwezig voor het bespreken van de financiële cijfers van 2015. De heer Van Berkel dankte alle collega’s voor de inzet het afgelopen jaar. Mede door deze inzet ontwikkelt de organisatie zich positief. Gedurende het jaar is de ondernemingsraad onder andere betrokken geweest bij de flexibilisering van de arbeidstijden, het bespreken van werkdrukbeleving bij de klantgroepen, de wijzigingen binnen de nieuwe Bouw CAO, het opzetten van een interne vacaturebank en vele andere zaken in relatie tot onze bedrijfscultuur. Na een succesvolle kick-off met de complete ondernemingsraad (GOR + OC-leden) aan het einde van 2014 hebben we in 2015 deze overlegvorm voortgezet. Eind september zijn we een ochtend bij elkaar gekomen om met elkaar de lopende zaken en acties voor de komende periode te bespreken. Daar hebben we onder andere met elkaar een visie gevormd op de, inmiddels van kracht zijnde, flexibele arbeidstijden en met elkaar gesproken over acties omtrent de cultuur bij de verschillende klantgroepen. Wat vooral mooi was om tijdens deze ochtend te ervaren is dat, ondanks de nieuwe klantgroepenstructuur, er bij alle klantgroepen een zelfde bedrijfscultuur heerst. Traditiegetrouw hebben wij tijdens de presentatie van de Heembouw jaarcijfers in mei een leuke quiz gehouden met de collega’s over onderwerpen uit het jaarverslag. Uiteraard kijken wij nu al weer uit naar de presentatie van dit jaar en alle mooie zaken die er komen gaan in 2016. Namens de GOR, Jordy de Jong, voorzitter Rene Lem, secretaris 64 Heembouw 2015
  • 64. Medezeggenschap Heembouw Samenstelling ondernemingsraad 2014-2017: Klantgroep Wonen Ilse de Jong (OR) René Lem (OR, secretaris) Quirien van Berkel (OC) Victor Nieboer (OC) Erik van Doorn (OC) Rick van der Post (OC) Habeon Architecten Jordy de Jong (OR, voorzitter) Richard Günthardt* (OC) Sander Dekker (OC) OR = ondernemingsraad OC = onderdeelscommissie * = nieuwe leden! Klantgroep Bedrijfsruimten Jan van der Geest (OR) Arthur Straathof (OR) Koos Spitters (OR) Martin van Straten (OC) Rolf Verdel (OC) Klantgroep Kantoren Jeffry Jacobs (OR) Peter de Stigter* (OR) Koen de Bruin* (OC) Johan ter Horst (OC) Anneke Verbakel (OC) De leden van De Gemeenschappelijke Ondernemingsraad: v.l.n.r.: René Lem, Peter de Stigter, Jordy de Jong, Quirien van Berkel, Koos Spitters, Jeffry Jacobs, Ilse de Jong, Jan van der Geest, Arthur Straathof 65Heembouw 2015
  • 65. Holland ConTech verbindt startups in de bouw met ‘grownups’ “Er gebeuren prachtige dingen in de bouw, die moeten we uitdragen” Innovatie 66 Heembouw 2015