SlideShare a Scribd company logo
Jaarverslag 2016
Maatschappelijke en financiële verslaglegging
Jaarverslag 2016
Maatschappelijke en financiële verslaglegging
4 5Heembouw 2016 Heembouw 2016
Over dit verslag 5
Bestuursverslag 2016 6
Strategie 12
Wij creëren plekken waar mensen willen wonen 14
Groot onderhoud 223 woningen Holy Zuid 16
Appartementencomplex De President 22
Kengetallen27
Personalia Bestuur van de Organisatie 28
Personalia Raad van Commissarissen 29
Bericht Raad van Commissarissen 31
Interview Ruud van Berkel bij zijn afscheid van de Raad van Commissarissen 32
Wij creëren plekken waar mensen willen ondernemen 34
Staay Food Group: Bouwen is mensenwerk 36
Nieuw hoofdkantoor voor HOYER 42
Menselijk kapitaal 44
Personeelsbezetting, instroom en verloop 46
Verzuim 47
Nieuwe “werken bij website” is typisch Heembouw 48
Jubilea  pensioen 51
Opleidingsdagen  stagiaires 52
Ongevallen 53
Duurzaamheid54
Wij creëren plekken waar mensen willen werken 56
Nieuwbouw Applied Medical Amersfoort 58
Renovatie hoofdkantoor Heembouw 64
Maatschappij68
BIM Minor geeft studenten inzicht in BIM 68
Invulling techniekles basisschool met “Maand van de bouw” 71
Verslag Gemeenschappelijke Ondernemingsraad in 2016 72
20 jaar Habeon Architecten 74
Jaarrekening79
Overige gegevens 101
Controleverklaring 102
GRI-G3 index toepassingsniveau C 104
Inhoud
6 7Heembouw 2016 Heembouw 2016
Heembouw bevindt zich in een nieuwe periode van groei. Ook wij plukken
daarbij de vruchten van een groeiende economie. Daarnaast ervaren wij
dat onze focus van de afgelopen jaren op continue verbetering van onze
organisatie en dienstverlening aan onze klanten zich vertaalt in een meer
dan gemiddeld groeiende omzet en resultaat.
Onze organisatie heeft een sterke bedrijfscultuur, die erop gericht onze visie “Wij creëren plekken
waar mensen willen zijn” waar te maken. Hoe we dit kunnen blijven realiseren, is vastgelegd in een
strategisch plan tot 2020. Hierin hebben we de strategische keuzes voor de komende jaren bepaald,
waarbij de focus op de klant en zijn huisvestingsvraag het centrale uitgangspunt voor ons handelen
blijft. Hierbij is het essentieel ons onderscheidend vermogen verder te blijven ontwikkelen.
In 2020 zijn wij dé onderscheidende bouwonderneming voor onze klanten, mensen en omgeving.
Dat is onze missie. Om dit te realiseren is een cruciale rol weggelegd voor onze mensen en
strategische partners en zetten we samen met hen vol in op innovatie. Door open te staan voor
nieuwe ontwikkelingen komen we tot manieren om slimmer te werken en kunnen we onze klanten
blijven verrassen met onze toegevoegde waarde.
Heembouw zit middenin een boeiende en vernieuwende fase, in een tijd waarin de wereld
en bouw aan het veranderen zijn. Wij maken u daar als lezer graag deelgenoot van.
Veel leesplezier.
Namens de Holdingdirectie,
Peter Lammertink
Over dit verslag
“Wij creëren plekken
waar mensen willen zijn”
Maatschappelijke en financiële verslaglegging 2016
8 9Heembouw 2016 Heembouw 2016
Heembouw kijkt met gepaste trots terug op een mooi en dynamisch
jaar. Zowel onze omzet als resultaat namen fors toe. Ook de organisatie
ontwikkelde zich verder, zowel kwalitatief als kwantitatief en is klaar
voor de toekomst. Afgelopen jaar hebben we onze strategie herijkt en
de strategische keuzes voor de komende jaren bepaald. Daarbij slaan
we geen compleet nieuwe weg in, maar blijft de focus op de klant en
zijn huisvestingsvraag het centrale uitgangspunt voor ons handelen.
Hiermee zijn wij goed voorbereid op een nieuwe fase van groei.
Klantgroepen
Wonen
De klantgroep wonen is uitgegroeid tot een
volwassen klantgroep. De omzet is gegroeid van
€ 38 miljoen in 2015 naar € 43 miljoen in 2016,
een toename van 14 %. Wonen zet nadrukkelijk
in op het bieden van een integrale oplossing,
om binnen een buurt of woonomgeving samen
met de toekomstige bewoners hun ideale plek
te ontwikkelen en realiseren. Goed voorbeeld
hiervan is het project Wonen boven de Hoven.
Met opdrachtgever Van der Vorm Vastgoed
hebben na de succesvolle ontwikkeling en turnkey
realisatie van de eerste woontoren, in 2016 een
tweede woontoren gerealiseerd en zijn we gestart
met de voorbereidingen voor de derde toren. De
appartementen die hier gerealiseerd worden, zijn in
co-creatie met de toekomstige huurders ontworpen
en zijn ruim voor de oplevering 100% verhuurd.
Ook ons project De Oevers, de nieuwe woonwijk
die we met Hoorne Vastgoed realiseren in de
dorpskern van Roelofarendsveen, kan zich in veel
belangstelling van kopers blijven verheugen. Vrijwel
alle woningen en appartementen die tot nu toe
zijn gerealiseerd, zijn verkocht.
De afgelopen jaren, ook in de jaren waarin
de marktsituatie lastig was, hebben we een
consistent beleid gevoerd, gericht op de
verbetering en ontwikkeling van onze organisatie
en dienstverlening aan onze klanten. Dit heeft het
mogelijk gemaakt optimaal te profiteren van de
verbeterde marktsituatie en een bestendige groei
te realiseren. Onze omzet is van € 118 miljoen in
2015 gegroeid naar € 158 miljoen in 2016, een
stijging van meer dan 30% ten opzichte van 2015.
Het resultaat nà belasting is € 4,9 miljoen, en ligt
aanmerkelijk hoger dan vorig jaar.
Heembouw in 2016
Het herstel van de bouw heeft zich, zoals
voorspeld, doorgezet. De bouwproductie nam
afgelopen jaar met 7% toe [Verwachtingen
bouwproductie en werkgelegenheid 2017,
Economisch Instituut voor de Bouw, januari 2017].
Kijkend naar de omzetgroei heeft Heembouw
ook in 2016 substantieel beter gepresteerd dan
de markt. Alle drie de klantgroepen droegen hier
positief aan bij.
Met klanten en partners wordt samengewerkt
op basis van toegevoegde waarde. De
woningmarkt kent een aantal uitdagingen,
waarvoor Heembouw Wonen onderscheidende
concepten heeft ontwikkeld. Zoals het
betaalbaar-huren-plan als oplossing voor het
tekort aan betaalbare huurwoningen. Dit is een
totaalconcept voor het ontwikkelen, realiseren
en exploiteren van betaalbare huurwoningen.
Deze woningen worden ontwikkeld vanuit de
lokale marktvraag, in samenwerking met een
belegger of corporatie. Desgewenst een mix van
koop, sociaal en vrije sector huur, afhankelijk
van de marktbehoefte en woonwensen die
er zijn. Ons verhuisbehoefteonderzoek geeft
op huishoudenniveau inzicht welke woningen
ontwikkeld moeten worden, om naadloos aan
te kunnen sluiten bij de behoefte en draagkracht
in de lokale markt.
Voor de corporatiesector is het verduur-
zamingsconcept ontwikkeld, dat corporaties helpt
in hun opgave om eind 2020 de verduurzaming
van de corporatiewoningen naar gemiddeld
energielabel B te hebben gerealiseerd.
Bedrijfsruimten
De klantgroep bedrijfsruimten maakte eveneens
een flinke groei door. De omzet steeg verder naar
een niveau van € 86 miljoen en werd met name in
de regio’s West en Zuid Nederland gerealiseerd.
Deze groei werd mede ingegeven door de markt,
maar is zeker ook een gevolg van de waardering
voor de toegevoegde waarde die Heembouw haar
klanten in de bedrijfsruimtenmarkt biedt.
Onze bedrijfsvoering is gestoeld op drie pijlers:
structuur, cultuur en strategie. Elk jaar staat een
van deze pijlers centraal. In 2015 was dat cultuur
en in 2016 strategie. Daarin blijft onze focus
onveranderd op de klant. Onze klantgerichte
bedrijfsfilosofie, gericht op het leveren van
toegevoegde waarde is verder verdiept, meer
concreet gemaakt en vernieuwd. Daarbij staat
ons onderscheidend vermogen centraal, welke
is verwoord in onze missie: In januari 2020 zijn
wij dé onderscheidende bouwonderneming
voor onze klanten, mensen en omgeving. In ons
strategisch plan tot 2020 zijn onze strategische
keuzes vastgelegd om deze missie te kunnen
realiseren. Op pagina 12 en 13 worden
de belangrijkste punten uit dit strategisch
plan nader belicht.
We hebben te maken met een wereld die
dynamisch, complex en onvoorspelbaar is.
Om onderscheidend te kunnen blijven in een
snel veranderende markt, is het essentieel om
wendbaar en adaptief te zijn als organisatie. Dit
vraagt om een andere manier van werken. In 2016
is ons management getraind in de essenties van
wendbaarheid (agile filosofie en scrum raamwerk).
In 2017 wordt middels een aantal pilots getoetst
of en in hoeverre deze manier van werken bij
Heembouw bijdraagt aan de realisatie van onze
doelstellingen en om onderscheidend te kunnen
blijven. Bij gebleken succes wordt deze werkwijze
verder geïmplementeerd in de organisatie.
Heembouw Holding
Bestuursverslag 2016
Bedrijfsruimten focust zich met name op de
sectoren logistiek, groothandel en industrie en
productie. Veel van onze klanten kiezen voor de
turnkey aanpak van Heembouw, in combinatie
met Habeon Architecten. Dit betreft vooral
kennisintensieve projecten, waarbij de klant en
zijn bedrijfsproces het vertrekpunt zijn voor het
ontwerp en realisatie van een passende lay-out.
Klanten waarderen onze intense klantgerichte
benadering van hun huisvestingsvraag en de
oplossing die wij vervolgens realiseren. Dit zorgt
voor een toenemend aantal terugkerende klanten.
Voor Staay Food Group bijvoorbeeld zijn we, na
in 2015 hun warehouse in Papendrecht turnkey
te hebben gerealiseerd, in 2016 gestart met
de bouw van een high-tech groentensnijderij
en productiesite voor kant en klaar maaltijden
op de Poort van Dronten. In Son en Breugel is
Heembouw in opdracht van DOKVAST bezig
met een nieuw duurzaam distributiecentrum voor
Rhenus Logistics. Eind 2017 start voor deze
opdrachtgever en gebruiker de realisatie van een
bijzonder vormgegeven DC in Tilburg (zie interview
20 jaar Habeon pagina 74-77).
Wij bieden onze klanten een integrale oplossing,
die veel verder gaat dan een goed ontwerp en
een geruisloze uitvoering van het project, op tijd
en binnen budget. Van een locatiekeuze-advies
met de gronddatabank en financiering via ons
beleggersnetwerk, tot ontwerp, een optimale
procesinrichting en een snelle realisatieperiode
met daarna het gebouwbeheer via een slimme app.
Daarbij wordt continu gewerkt aan nieuwe
innovaties en nieuwe tools om klanten in de
bedrijfsruimtenmarkt nog beter van dienst
te kunnen zijn. Voor de logistieke branche is
afgelopen jaar bijvoorbeeld het connected DC
ontwikkeld. Slimme software en sensoren die
bij de bouw van een distributiecentrum worden
aangebracht, zorgen in combinatie met de Simacan
Control Tower ervoor dat de capaciteit van de
loadingdocks van een DC optimaal wordt benut.
De Control Tower geeft verladers en transporteurs
inzicht in de logistieke operatie met realtime
ritgegevens en ETA’s (estimated time of arrival)
van de voertuigen in de planning.
We verwachten dat deze vraaggestuurde
benadering, waarbij de woonbeleving van de
bewoners centraal staat, ertoe leidt dat de groei
van deze klantgroep zich de komende jaren
doorzet. Deze groei zien we terug in alle disciplines
van wonen: nieuwbouw, transformatie en groot
onderhoud en renovatie.
De klantgroep heeft afgelopen jaar flink
geïnvesteerd in mensen en innovatieve
ontwikkelingen. De commerciële slagkracht werd
vergroot. Om de belangen van de gebruikers achter
onze contractpartners beter te kunnen behartigen,
is voor de nieuwbouw een kopersbegeleider
aangetrokken en een bewonersbegeleider voor
onze groot onderhoud en renovatieprojecten.
Onze bewonersgerichte aanpak, met veel aandacht
voor een goede en transparante communicatie,
zorgt voor een goed verloop van groot onderhoud
en renovatieprojecten die we voor corporaties
uitvoeren. In de Vlaardingse wijk Holy Zuid werden
223 woningen, verdeeld over 4 flats, gerenoveerd
en verduurzaamd. Opdrachtgever Woningstichting
Samenwerking beoordeelde dit project met
een klanttevredenheidscijfer van een “8” met
de toelichting dat “Heembouw geen standaard
aannemer is, houdt van een uitdaging, innovatief
denkt, open en transparant is en Lean echt in het
dna heeft zitten”.
Bestuursverslag 2016Bestuursverslag 2016
10 11Heembouw 2016 Heembouw 2016
Kantoren
Binnen de klantgroep kantoren is focus aangebracht
op het gebied van turnkey nieuwbouw en turnkey
renovatie. Bij turnkey nieuwbouw gaat het om
eindgebruikers met een specifieke kantoorbehoefte.
Dit betreft het ontwerp en realisatie van clean
rooms, laboratoria en onderzoeksruimten. De kennis
en expertise op dit gebied, die Heembouw samen
met haar strategische partners biedt, wordt door de
markt (h)erkend. Op het gebied van deze specifieke
geconditioneerde ruimten heeft Heembouw
diverse succesvolle trajecten gerealiseerd. Voor
Koppert Biological Systems bijvoorbeeld werd het
hoofdkantoor in Berkel en Rodenrijs, dat Heembouw
eerder turnkey realiseerde, uitgebreid met een nieuw
kantoor van 3.600 m2
bvo, inclusief entomologisch
laboratorium. En in februari 2016 startte de realisatie
van een nieuw kantoor met productieruimte en
“state-of-the-art” cleanroom voor Applied Medical
Europe.
Bij turnkey renovatie gaat het om de transformatie
van bestaande kantoren naar een innovatieve
werkomgeving. De kantorenmarkt kampt nog
steeds met grote leegstand, waarbij sprake is
van een mismatch tussen vraag en aanbod.
Gebruikers willen kantoren die flexibel, inspirerend
en connected zijn. En duurzaam, met inachtneming
van de afspraken met betrekking tot vermindering
van CO2
-uitstoot uit het klimaatakkoord van Parijs.
Heembouw Kantoren heeft een uitgebreid track
record op het gebied van renovatie van bestaande
kantoren naar een innovatieve werkomgeving,
waarbij onze ervaring met renovatie in gebruikte
situatie voor klanten een belangrijke UBP (unique
buying point) is.
Voor WTC Schiphol zijn wij sinds 2014 bezig hun
complex gefaseerd te upgraden. In een periode
van vier weken wordt een complete verdieping
aangepakt, terwijl de bedrijfsactiviteiten van de
huurders van het WTC ongestoord doorgaan. Ook
op Schiphol breidden wij in opdracht van Schiphol
Real Estate het bestaande multi-tenant kantoorpand
Avioport uit met 1.200 m2
ten behoeve van
eindgebruiker Samsung Electronic Benelux.
Service en onderhoud
Binnen alle klantgroepen ontwikkelen de afdelingen
service en onderhoud zich tot professionele units
die de klantvraag zelfstandig oppakken en invullen.
Onze meerjaren onderhoudsplannen worden
conform de NEN-normen* opgesteld en bij onze
bestaande klanten aangeboden. Nieuw daarbij is de
applicatie DOCCCONTROL, die het beheer van een
nieuw gebouw efficiënter en gebruiksvriendelijker
maakt. Gebreken of tekortkomingen in een pand,
worden via deze app op de Ipad of smartphone,
snel en gemakkelijk gemeld bij de betrokken
leverancier, inclusief locatie aanduiding. Oplossen
van de tekortkoming of gebrek wordt zo snel en
eenvoudig opgepakt.
Binnen de klantgroep bedrijfsruimten krijgt de
afdeling IBR (industriële bouw en renovatie) steeds
meer vorm. Deze specialistische afdeling richt zich
volledig op productie- en logistieke bedrijven, waarbij
tijdens de bouw- en verbouwwerkzaamheden het
24/7 productieproces zonder verstoringen door moet
gaan. De Lean-werkwijze van Heembouw is daarvoor
een belangrijke basis.
We brengen hetgeen wij onze klanten op gebied van
duurzaamheid adviseren, graag ook zelf in praktijk.
Daarom zal ons nieuwe huisvestingsconcept in
ons eigen pand naast flexibel en innovatief ook
duurzaam zijn. De aanpassingen in het hoofdkantoor
in Roelofarendsveen en daarbij de aanleg van een
WKO-installatie (warmte koude opslag) zorgen voor
een labelsprong naar klimaat- en comfortklasse A,
het hoogst haalbare voor bestaande bouw
(zie verder pagina 64-67).
Financieel
beleid en
risicobeheer
Het financieel beleid ziet toe op het behalen van een
goed rendement op onze projecten, mede in relatie
tot het verantwoord omgaan met eventuele risico’s.
Het adequaat blijven managen van ons werkkapitaal
blijven wij vanzelfsprekend continueren. Heembouw
Groep is nog steeds goed in staat een voldoende
mate van voorfinanciering op bouwprojecten te
bewerkstelligen. Onze liquiditeitspositie heeft zich
dan ook in 2016 verder verbeterd en is daarmee
zeker gezond te noemen.
Goed risicobeheer blijft essentieel om de
operationele en financiële doelen te realiseren.
Wij blijven onze processen voor wat betreft de
aanname van werk en de afweging van kansen
en bedreigingen verder optimaliseren. Zo blijven
wij in staat om op structurele wijze significante
risico’s (zowel op korte als op langere termijn)
tijdig te signaleren en te volgen en middels een
goede dialoog op het juiste moment, met de juiste
betrokkenen binnen de organisatie, (actief) in te
spelen op de mogelijke kansen en bedreigingen
die een project in zich heeft. Het hebben van korte
lijnen met alle betrokkenen is van groot belang.
Daarnaast worden de interne risicobeheersings-
en kwaliteitssystemen jaarlijks getoetst en
verder geoptimaliseerd als onderdeel van onze
bedrijfsbrede projectaudits. De focus blijft op de
beheersing van projectrisico’s tijdens het gehele
proces, van de verwerving- en voorbereidingsfase
tot en met de uitvoeringsfase en nazorgfase. Wij
handhaven ons financieel beleid om financiële
risico’s ten aanzien van rente en debiteuren niet
af te dekken met financiële instrumenten.
Als belangrijkste bedrijfsrisico’s zien wij markt- en
kredietrisico’s. In de navolgende paragraaf wordt
verder inzicht gegeven in de vier voor Heembouw
belangrijkste mogelijke bedrijfsrisico’s en de wijze
waarop deze risico’s worden beheerst.
Risicoparagraaf
Hierin worden de vier belangrijkste mogelijke
bedrijfsrisico’s van Heembouw met haar
beheersingsmaatregelen en risicoprofiel
per bedrijfsrisico toegelicht.
Heembouw heeft stringente procedures opgesteld
om de kredietwaardigheid van haar opdrachtgevers
en leveranciers te bepalen. Ter beheersing van dit
kredietrisico wordt gebruik gemaakt van erkende
(financiële) instellingen, die zich (mede) op het
leveren van kredietinformatie hebben toegelegd.
Actieve bewaking van het kredietrisico vormt
onderdeel van ons debiteurenbeheer. In 2016
is onze liquiditeitspositie en solvabiliteitspositie
verder verstevigd ten opzicht van vorig boekjaar.
De financiële impact op dit kredietrisico blijft
daarmee gezond en beheersbaar. De mogelijkheid
blijft aanwezig, dat opdrachtgevers of leveranciers
contractuele verplichtingen niet nakomen. Onze
risicobereidheid in dit risico wordt als medium
ingeschat. Het huidige risicoprofiel sluit in ieder
geval aan bij het gewenste risicoprofiel en is
zelfs beter te noemen.
Er is een mogelijkheid dat de waardering
van de grondposities en voorraden gereed
product lager uitvallen. Daarbij is er nog steeds
sprake van een mogelijk verkooprisico op de
huidige voorraden. In zijn algemeenheid zijn de
economische marktomstandigheden positiever
geworden. Vergeleken met vorig jaar is de markt
verder aangetrokken. Daarbij hebben onze eigen
actieve inspanningen ook het gewenste effect
gehad, resulterend in een (verdere) afname
van onze grondposities en voorraden gereed
product. De financiële impact op dit risico blijft
goed beheersbaar. Onze risicobereidheid in dit
risico wordt als mijdend ingeschat. Het huidige
risicoprofiel sluit in ieder geval aan bij het gewenste
risicoprofiel, mede door de verdere afname van
deze balansposities.
Innovatie-
structuur
Vanuit de overtuiging dat innovaties essentieel zijn
voor de continuïteit van onze onderneming, was
innovatie een van de belangrijkste thema’s van
2016 voor Heembouw. Bezig zijn met innovatie en
nieuwe ontwikkelingen is op zich niets nieuws bij
Heembouw. Onze “drive” steeds te zoeken naar
manieren om onze klanten nog beter van dienst te
zijn, maakt dat er op verschillende plekken in de
organisatie nieuwe ideeën en innovaties ontstaan.
Om deze initiatieven goed te kunnen volgen en
verder tot ontwikkeling te brengen, zijn we afgelopen
jaar gestart met de ontwikkeling en implementatie
van een innovatiestructuur. Elke klantgroep heeft een
eigen innovatie coach die zorgt voor het aanjagen
van innovaties en de idee brenger ondersteunt in
het verder brengen van zijn of haar idee. In een
zogenaamde “innovatie reactor” worden alle ideeën
die er binnen de organisatie zijn, opgenomen en al
dan niet naar een volgende fase gebracht. Aan de
hand van de fase waarin een idee zich in de reactor
bevindt, van opkweek tot bloei-fase, worden de
ideeën al dan niet verder gebracht.
*NEN= NEderlandse Norm
BIM
Wij hebben de diepe overtuiging dat complexe
gebouwen niet meer kunnen worden gerealiseerd
zónder dat deze eerst virtueel in BIM worden
gebouwd. BIM is een werkmethodiek waarbij in
een 3D Bouw Informatie Model (BIM) integraal
wordt samengewerkt door diverse disciplines in
de bouwsector. Prototypes zorgen voor betere
kwaliteit, minimalisering van foutkosten en een
kortere doorlooptijd van projecten. Wij ervaren
dit in de praktijk bij de realisatie van bijvoorbeeld
het project Applied Medical Europe in Amersfoort,
met zijn complexe installaties en een hoogwaardige
clean-room (zie ook pagina 58-61). In het BIM model
is voor de start van de uitvoering, in samenwerking
met de betrokken strategische partners en
leveranciers, alle informatie samengebracht en
verwerkt tot een digitaal gebouwmodel. Dit zorgt
voor transparantie en een betere samenwerking.
Zonder BIM kan een dergelijk project niet zo snel
en efficiënt worden gerealiseerd.
Bij het samenstellen van het virtueel prototype,
spelen de BIM engineers een belangrijke rol.
Elke klantgroep heeft een eigen BIM engineer.
Zij zijn de virtuele uitvoerders van onze projecten,
en zorgen ervoor dat alle informatiestromen van
onze klant en leveranciers voor start realisatie
in het model komen. Dit gebeurt tijdens de
BIM ontwerpdagen, waar Heembouw, Habeon
Architecten en leveranciers gezamenlijk werken
aan het model. Hier worden clashes opgelost
en met elkaar gewerkt aan de onderdelen uit het
model die raakvlak hebben met elkaar. Dit alles om
ons gezamenlijk doel: in één keer goed ontwerpen
en bouwen te kunnen realiseren.
Duurzaamheid
Wij nemen onze verantwoordelijkheid voor onze
omgeving. Dit uit zich onder andere in een actieve
inzet op de vermindering van CO2
-uitstoot. In 2012
formuleerden wij onze doelstelling voor CO2
-reductie:
“In 2022 produceren we 25% minder CO2
-uitstoot
per miljoen omzet (na inflatiecorrectie) dan in 2012”.
In 2012 was de CO2
-uitstoot per miljoen omzet
10,53 ton. In 2015 hadden wij ons doel van
25% reductie al bijna gerealiseerd met 8,03 ton
CO2
-uitstoot per miljoen omzet. Dit heeft ons
geïnspireerd tot deze nieuwe ambitie: “In 2022
produceren we 50% minder CO2
-uitstoot per
miljoen omzet (na inflatiecorrectie) dan in 2012”
(zie verder pagina 54-55).
Onderdeel van de integrale benadering van
de huisvestingsvraag van onze klanten, is het
kunnen adviseren op gebied van duurzaamheid
en ondersteuning bij het doorlopen van BREEAM-
trajecten. BREEAM is de internationaal erkende
kwalificatie voor duurzaamheid van vastgoed en
gebieden. De teams van Heembouw en Habeon
Architecten hebben hun eigen BREEAM-experts
binnen de gelederen. Dit heeft onder andere geleid
tot de toekenning van de BREEAM-Outstanding
certificaten voor zowel ontwerp als realisatie voor
de distributiecentra New Logic I en II in Tilburg.
Bestuursverslag 2016Bestuursverslag 2016
12 13Heembouw 2016 Heembouw 2016
Heembouw heeft steeds meer te maken met
complexe en risicovolle projecten. Juist in de
verwerving- en voorbereidingsfase van nieuwe
projecten kunnen wij als Heembouw in dit kader,
nog de meeste invloed uitoefenen op de processen
ten aanzien van contract- en projectbeheersing.
Dit zorgt ervoor dat op structurele wijze significante
risico’s tijdig worden gesignaleerd. Middels
een (vaste) rollenplanning in het contract- en
projectbeheersingsproces is er sprake van een
constructieve dialoog met de juiste betrokkenen
binnen de organisatie. Er worden goede afwegingen
gemaakt welke (nieuwe) werken worden aangenomen
en onder welke voorwaarden. Wij blijven scherp
toezien op de wijze waarop inhoud wordt gegeven
aan deze processen en blijven de reeds genomen
maatregelen kritisch volgen. De mogelijke financiële
impact is daarmee goed beheersbaar. Onze
risicobereidheid in dit risico wordt als medium
ingeschat. Het huidige risicoprofiel sluit aan bij
het gewenste risicoprofiel.
De verder aantrekkende markt blijft van invloed
op de inkoopprijzen. Onze leveranciers spelen een
belangrijke rol in de verkoop- en realisatiefase van
onze projecten. Heembouw werkt steeds meer met
strategische partners. Door tijdig afspraken te maken,
wordt een mogelijke prijsstijging mede gemitigeerd.
In 2016 hebben zich verder geen bijzonderheden
voorgedaan. De financiële impact op dit risico wordt
goed beheerst. Gezien de verder aantrekkende
markt blijft er sprake van een mogelijkheid tot
prijsfluctuaties op de inkoop. Onze risicobereidheid
in dit risico wordt dan ook als medium ingeschat.
Het huidige risicoprofiel van dit risico sluit aan bij
het gewenste risicoprofiel.
Integriteit
Integriteit staat permanent op de agenda. De regels
en afspraken die we met elkaar hebben gemaakt
omtrent integer handelen, zijn vastgelegd in onze
bedrijfscode, die is geregistreerd bij de Stichting
Beoordeling Integriteit Bouwnijverheid (nummer
04-01-0032 ). Deze is afgestemd op de gedragscode,
zoals ontwikkeld door het Algemeen Verbond
Bouwbedrijf (AVBB) en is voor alle medewerkers
leidend. De vertrouwenspersoon maakt jaarlijks
een verslag van de eventuele meldingen die zijn
gedaan. Dit wordt in de Holdingdirectie besproken
en geëvalueerd. De directies van de klantgroepen
bieden elk jaar hun verantwoordingsbrieven aan,
die met de financieel directeur worden besproken.
Integriteit is een vast onderdeel van het vernieuwde
introductieprogramma voor nieuwe medewerkers.
Tijdens de introductie staan we uitgebreid stil bij
de afspraken die we omtrent integriteit met elkaar
hebben gemaakt. Dan wordt ook het cultuurspel
gespeeld, waarin ook dilemma’s omtrent integriteit
aan de orde komen. Verder is cultuur een vast
agendapunt in het overleg met de Groeps
Ondernemingsraad. Wanneer er aanleiding voor is,
wordt integriteit bij dit agendapunt besproken.
Ook afgelopen jaar zijn er geen overtredingen
tegen de gedragscode geconstateerd dan wel
meldingen gedaan van overtredingen.
Human
resources
Onze mensen maken het verschil. Door blijvend
te investeren in de ontwikkeling van onze mensen
en het vergroten van kennis, kunnen we ons als
organisatie blijven verbeteren. Dit stelt ons in staat
het beste uit onze mensen te halen en de beste
prestaties voor onze klanten te leveren. Het maakt
ons een aantrekkelijke werkgever, die ruimte biedt
aan mensen om zich te blijven ontwikkelen en
waar mensen graag willen (blijven) werken. In de
ontwikkelgesprekken die we jaarlijks met onze
mensen houden, staat de why-vraag centraal: “Waar
kom jij je bed voor uit?”. Een belangrijke vraag voor
de ontwikkeling van onze mensen, die gaat over waar
iemands passie ligt, waar hij naar toe wil, en hoe
iemand van waarde is voor Heembouw.
Klanttevreden-
heid en NPS
Wij creëren plekken waar mensen willen zijn.
Daarbij is het ons streven onze klanten op
positieve wijze te verrassen, zodat zij ons
volmondig aanbevelen en daarmee onze promotors
worden. Of we hierin slagen, meten we via
klanttevredenheidsonderzoeken. Met een digitale
vragenlijst peilen we de mening van onze klanten
over de verschillende fasen in het proces, vragen
we naar een algemeen rapportcijfer en stellen we
de NPS-vraag: in hoeverre beveelt u Heembouw
aan, gemeten op een schaal van 0 tot 10.
Ons NPS cijfer voor 2016, gebaseerd op
40 onderzoeken, is +23. Het gemiddeld rapportcijfer
ligt op 7,9. Mooie resultaten, en voor een organisatie
zo ambitieus als de onze, niet genoeg. Ons doel is
in 2020 een NPS van tenminste + 35 te behalen en
een gemiddeld rapportcijfer van minimaal een 8,0.
In 2017 is onze klanttevredenheid een van onze
specifieke aandachtpunten.
Vooruitzichten
2017
De vooruitzichten voor de branche zijn gunstig.
Het EIB verwacht voor 2017 een toename van
de totale bouwproductie met 4,5% en voorspelt
voor 2018 een toename met 4%. [Verwachtingen
bouwproductie en werkgelegenheid 2017,
Economisch Instituut voor de Bouw, januari 2017].
Ook onze vooruitzichten voor 2017 zijn goed. Onze
orderportefeuille is goed gevuld, en we verwachten
ook volgend jaar een stijging in zowel omzet als
resultaat. Deze bestendigheid in groei, brengt ook
een verdere aanwas van onze organisatie met zich
mee. We verwachten een personele groei tussen de
5 tot 10%, gebaseerd op de te verwachten omzet
en verdere ontwikkeling van de orderportefeuille.
Daarbij is het belangrijk strategisch wendbaar
te blijven, zodat we snel en adequaat kunnen
blijven inspelen op veranderingen in de markt en
onderscheidend te blijven. In 2017 wordt aan de
hand van een aantal pilots in de praktijk getoetst
of de agile en scrum-werkwijze, of een afgeleide
daarvan, ons helpt onze wendbaarheid
te behouden of zelfs te vergroten.
In ons strategisch plan is opgenomen dat we ons met
elkaar actiever willen inzetten voor maatschappelijke
initiatieven. Hier zetten we in 2017 verder op in,
waarbij zoveel mogelijk collega’s betrokken worden.
We verwachten dat dit bijdraagt aan de verdere
versterking van de onderlinge band.
Met ons strategisch plan en de strategische keuzes
die we hebben gemaakt, zien we de toekomst met
vertrouwen tegemoet. We bedanken onze klanten
voor het vertrouwen dat zij in Heembouw en onze
mensen stellen. Onze medewerkers danken we
voor hun enorme inzet. Wij kijken er naar uit om met
elkaar te werken aan de realisatie van onze missie,
dé onderscheidende bouwonderneming te zijn voor
onze klanten, mensen en omgeving.
Roelofarendsveen, 9 maart 2017
Holdingdirectie Heembouw:
Peter Lammertink
Roland van Oostrom
Structuur
De eindgebruiker staat centraal in onze
bedrijfsvoering. Onze klantgroepstructuur is stevig
verankerd in de organisatie. De drie klantgroepen:
bedrijfsruimten, kantoren en wonen zijn ook het
afgelopen jaar alle drie gegroeid in omzet en
resultaat. De volledige focus op een specifieke
klantgroep stelt ons in staat meer klantwaarde
te creëren. Met als resultaat meer specifieke
toegevoegde waarde, een goed lopend proces,
weinig verspilling en een beter product.
De klantgroepen hebben hun focus verder verdiept.
Zo richt bedrijfsruimten zich primair op de sectoren
logistiek, industrie en productie en groothandel.
Bij kantoren ligt bij nieuwbouw de nadruk op
eindgebruikers met een specifieke kantoorbehoefte
en bij renovatie op gebruikers die de transitie naar
een innovatieve kantooromgeving willen maken.
Bij wonen gaat het primair om de eindgebruiker
en het bieden van een integrale oplossing om een
optimale woonbeleving voor de bewoners te kunnen
ontwikkelen en realiseren.
Binnen de klantgroepen zijn alle diensten
geïntegreerd, waardoor we onze klanten een
allesomvattende oplossing voor hun huisvestings-
vraagstuk kunnen bieden. Dat betekent
dat ook projectontwikkeling en architectuur
integraal onderdeel zijn van de klantgroepen.
De klantgroepen worden in hun bedrijfsvoering
ondersteund door de verschillende stafafdelingen,
die centraal georganiseerd zijn: Finance  Control,
Human Resources, Marketing  Communicatie,
ICT, Lean Bouwen en Facilities.
Het recruitmentproces is afgelopen jaar
gemoderniseerd en vernieuwd. Om inzicht te krijgen
in de drijfveren en persoonlijkheid van mensen,
leggen we in het selectieproces de focus op een
goede match met de cultuur van Heembouw. Voor
het aantrekken van nieuwe mensen is de website
“WerkenbijHeembouw” eind 2016 live gegaan. Deze
aparte recruitment site is een belangrijke tool in de
werving van nieuw personeel, dat nodig is om onze
groei ambities waar te kunnen maken.
Ons ziekteverzuim was in 2016 3,3%. Deze stijging
ten opzichte van de 2,5% van vorig jaar, wordt vooral
veroorzaakt door een aantal langdurige zieken. Het
verloop was met 9,8% ongeveer gelijk aan dat van
vorig jaar. In 2016 hebben we 36 nieuwe collega’s
kunnen verwelkomen.
Huisvesting
Afgelopen jaar hebben we gewerkt aan de
ontwikkeling van een flexibel en innovatief
werkconcept. Dit nieuwe werkconcept ondersteunt
de optimale workflow van projecten, een essentieel
uitgangspunt voor een projectorganisatie
zoals Heembouw. In de loop van 2017 zal
dit eerst in ons pand in Roelofarendsveen
worden geïmplementeerd. Het hoofdkantoor in
Roelofarendsveen zal hiervoor een behoorlijke
metamorfose ondergaan, waarmee we een
werkomgeving creëren die niet alleen zeer
aantrekkelijk is voor onze medewerkers, maar
die ook meer ingericht is op samenkomen en
samenwerken met onze klanten en partners.
Hiervoor wordt onder andere een vergadercentrum
gerealiseerd, waar ook externe relaties kunnen
aanschuiven, en komen er projectvlekken op
de werkvloer, waar projectteams gemakkelijk in
omvang kunnen op- en afschalen. Daarnaast
worden er stilte- en concentratieplekken gecreëerd
en een aansprekend en multifunctioneel werkcafé.
Bestuursverslag 2016Bestuursverslag 2016
14 15Heembouw 2016 Heembouw 2016
Strategie
In 2016 hebben we ons strategisch
plan tot 2020 gemaakt. Hoewel
dit jaarverslag vooral terugblikt,
willen we een doorkijk maken
naar ons beleid de komende jaren.
Op deze plaats gaan we kort in op
de belangrijkste aspecten uit ons
strategisch plan tot 2020.
Onze missie
Onze missie voor 2020 hebben wij als volgt
geformuleerd: In 2020 zijn wij dé onderscheidende
bouwonderneming voor onze klanten, mensen
en omgeving.
Klanten
Focus op de klant staat centraal in onze cultuur
en bedrijfsvoering. Wij willen echt weten wat onze
klanten drijft en hun huisvestingsvraag zo goed
mogelijk invullen. Wij willen de verwachtingen van
onze klanten overtreffen. Dit uit zich in een NPS
van ≥+ 35 en een gemiddelde klanttevredenheid
van ≥8,0.
Mensen
Wij willen de meest gewaardeerde werkgever
in de bouw zijn, die het beste uit de talenten van
mensen haalt. Dit uit zich in een doelstelling van
≥ 8,0 voor medewerkersbevlogenheid en ≥ 8,5
voor medewerkersbetrokkenheid.
Stakeholders
Wij willen bovengemiddelde rendementen /
resultaten realiseren. Dit stelt ons in staat om
te blijven investeren in de ontwikkeling van
onze organisatie.
Omgeving
Wij nemen onze verantwoordelijkheid voor onze
omgeving. Dit uit zich in een gediversificeerd
personeelsbestand; actieve inzet op vermindering
van CO2
uitstoot en productie van (bouw)afval; en
een actieve betrokkenheid bij maatschappelijke
initiatieven op divers gebied: onderwijs, minder
bedeelden, “Heembouw doet dagen”, bestuur
 management, mentoring  coaching, advies,
ondersteuning start ups, middelen beschikbaar
stellen, etc.
Kortom, ambitieuze doelstellingen die bijdragen
aan het realiseren van onze missie in 2020 dé
onderscheidende bouwonderneming te zijn.
Strategische
keuzes
Om onze missie te realiseren hebben we een aantal
strategische specifieke keuzes gemaakt. Deze zijn
gebaseerd op drie pijlers: Strategische partners,
Innovatie en Mensen:
Strategische partners
We hebben een goed netwerk van strategische
partners dat ons in staat stelt projecten voor
onze klanten financierbaar te maken. Daarnaast
realiseren wij ruim 70% van onze omzet met onze
leveranciers. Zij hebben veel invloed op zowel
ontwerp en realisatie van onze projecten. Voor
de financierbaarheid van onze projecten gaan
wij allianties aan met beleggers/ financiers en
corporaties. Daarin willen wij de mogelijkheden voor
onze klanten op dit gebied verder vergroten. Voor wat
betreft onze leveranciers op het gebied van ontwerp
 realisatie streven wij ernaar voor strategische
productgroepen langdurig samen te werken met
vaste partners. Strategische producten zijn producten
met een hoog toeleveringsrisico en een grote invloed
op het resultaat. Vaak producten die van een beperkt
aantal partners wordt betrokken en die een groot deel
van de uiteindelijke kostprijs bepalen. De strategische
partners leveren een continue bijdrage aan de
realisatie van onze gezamenlijke doelstellingen
en helpen ons met innovaties en pilots, om een
kwalitatief nog beter product aan onze klanten
te leveren, tegen lagere kosten.
Innovatie
Innovaties zijn essentieel voor de continuïteit
van onze onderneming. Alleen door ons te blijven
ontwikkelen en nieuwe mogelijkheden te vinden om
onze klanten nog beter van dienst te zijn, kunnen
we ons handhaven in de top van de bouwbranche.
Innoveren is een onderdeel van ons dagelijks werk;
door open te staan voor nieuwe ontwikkelingen
komen we tot manieren om onze klanten te
verrassen en slimmer te werken. We onderscheiden
drie typen van innovatie: productinnovatie,
informatie technologie en sociale innovatie. Voor
productinnovaties werken we samen met onze
strategische partners. Ons eigen architectenbureau
Habeon Architecten vervult hierin eveneens een
belangrijke rol. Wij volgen hierin de ontwikkelingen
op de voet en zijn op basis van marktbehoefte
initiërend. Op het gebied van informatie technologie
gaat het om goede ontsluiting van beschikbare
data en informatie, en deze bereikbaar èn bruikbaar
te maken en mede in te zetten voor verdere
optimalisatie van ons proces. Sociale innovatie gaat
over interactie tussen mensen. Dit zorgt voor meer
effectiviteit in onderlinge samenwerking en verhoogt
de medewerkersbetrokkenheid.
Mensen
Onze mensen maken het verschil. Door blijvend
te investeren in de ontwikkeling van onze mensen
en het vergroten van kennis, kunnen we ons als
organisatie continu verbeteren. Dit stelt ons in staat
het beste uit onze mensen te halen en daarmee
de beste prestaties voor onze klanten te leveren.
Het maakt ons een aantrekkelijke werkgever, waar
mensen zich kunnen blijven ontwikkelen en graag
willen (blijven) werken.
StrategieStrategie
15Heembouw 201614 Heembouw 2016
Renovatie
senioren-
woningen
Vlaardingen
16 17Heembouw 2016 Heembouw 2016
Een fijn project,
met een heel mooi
resultaat en tevreden
bewoners
Wonen Wonen
Heembouw 2016Heembouw 201616 17
18 19Heembouw 2016 Heembouw 2016
“Maak van gedateerde woningen, gebouwd in
de jaren ’60, weer moderne, goed verhuurbare en
goed geïsoleerde woningen, die weer 25 jaar lang
mee kunnen,” zo beschrijft Karen van de Water
de opgave waar Heembouw mee aan de slag
ging. Fred Verlaan: “Samenwerking had een basis
plan van eisen en een basis installatieplan, en
vijf aannemers, waaronder Heembouw, gevraagd
invulling te geven aan dit PvE, vanuit hun eigen
visie. Het ging om het beste plan, binnen bepaalde
randvoorwaarden.” Hans: “De woningen met
gemiddeld energielabel G moesten naar tenminste
label A, de collectieve CV moest vervangen worden
door individuele, en er was een taakstellend
budget. Daarnaast was bewonerstevredenheid
een belangrijke prestatie eis.”
Fijn project, met mooi resultaat
en tevreden bewoners
In Vlaardingen, de wijk Holy Zuid, renoveerde Heembouw voor corporatie
Samenwerking afgelopen jaar 223 woningen, verdeeld over vier flats.
Samen met de beide uitvoerders van het project, Ton Bakker en
Roy Vliegenthart en projectleider Fred Verlaan, spraken we met manager
Woondiensten Karen van de Water en toezichthouder Hans Lokers
van Samenwerking na over een goed verlopen project.
Wonen
Het plan van Heembouw sloot goed aan bij onze
visie en wensen en werd met enthousiasme
gepresenteerd
Goed doordacht
plan, met
alles rekening
gehouden
Het plan dat Heembouw met Habeon Architecten
en haar co-makers maakten, werd vervolgens in
een bijzondere setting gepresenteerd. Fred: “Elke
aannemer presenteerde zijn plan waar de andere
aannemers bij waren; heel vernieuwend, open
en transparant. Je leert van elkaar, en je wordt
geprikkeld om het nog beter te doen. Erg leuk om
mee te maken.” De plannen werden beoordeeld
door een 13-koppige jury. Karen: “Daarin zaten
de bewonerscommissie, de projectleider van
samenwerking, de opzichters, financiën, en ik
als manager Woondiensten. Elk van ons had een
formulier om de score per onderdeel op aan te
geven. En Heembouw kwam daarbij unaniem als
beste naar voren. Wat aansprak in het plan is dat
het goed doordacht was, met alles rekening was
gehouden. Het sloot goed aan bij onze visie en
onze wensen en het plan werd met enthousiasme
gepresenteerd.”
Groot onderhoud
223 woningen Holy Zuid
Wonen
V.l.n.r. Roy Vliegenthart, Hans Lokers, Karen van de Water, Ton Bakker en Fred Verlaan
18 Heembouw 2016
20 21Heembouw 2016 Heembouw 2016
In november 2015 startte Roy met de
voorbereidingen. “Ik heb de proefstrang van vier
woningen gedaan, die hebben we geëvalueerd
en daarna ben ik begonnen met de uitvoering,
hierin tijdelijk ondersteund door collega uitvoerder
Quirien van Berkel. Bij de 5e
strang woningen,
kwam Ton erbij.” Dat was wat later dan gepland,
vertelt Fred. “Ton was de beoogde uitvoerder
hier, hij zat langer dan gepland vast op een
ander project, maar Roy heeft dat hier goed
opgevangen.” Hans: “De planning is gewoon
gehaald, buiten duurde het iets langer dan gepland,
binnen iets sneller.” De renovatie is in bewoonde
situatie uitgevoerd, met een doorlooptijd per
woningen van 11 werkdagen. Roy: “Uit de pull
planning volgde 10 dagen, maar daar hebben we
in overleg een dag meer van gemaakt. Dat geeft
meer lucht, ook voor de bewoners en het komt
de kwaliteit van de oplevering ten goede.” Ton:
“Het zijn seniorenwoningen, je hebt met ouderen
te maken, en het wordt anders onoverzichtelijk,
lopen er teveel mensen rond.” Fred: “Een belangrijk
leermoment om stil te staan bij de vraag: ‘wat is
belangrijk?’ Is het een kwestie van ‘sneller, sneller,
sneller’ of is het beter wat rustiger aan te doen en
de werkzaamheden gelijkmatiger (in een flow) uit te
voeren. Samenwerking heeft liever het laatste, en
dat heeft ook onze voorkeur.” Karen: “Afspraak is
afspraak. Iedereen begrijpt het wanneer je zegt dat
de werkzaamheden bijvoorbeeld 14 dagen duren,
als je het dan ook maar in die 14 dagen doet; er
komt gemor wanneer je 10 dagen belooft en het
worden er 14.”
Huiskamerkeet
voor bewoners
Op het project had Heembouw een zogenaamde
‘huiskamerkeet’ in gericht. Een herkenbaar,
centraal informatiepunt midden tussen de te
renoveren flats, huiselijk ingericht, waar de
bewoners even de drukte van de werkzaamheden
in hun huis konden ontvluchten, en waar ook de
bewonersbegeleider te vinden was, waar ze voor
alle vragen terecht konden. Roy: “De huiskamer is
veel gebruikt, vooral door de bewoners van de drie
galerijflats. Bij de torenflat met inpandige galerij,
zag je dat de bewoners makkelijker even naar hun
overburen gingen om even rust te zoeken of het
toilet te gebruiken.”
Roy en Ton kijken met plezier terug op het
project. “Een geweldig project, met leuk contact
met de bewoners, opdrachtgever en een goede
samenwerking met de vaklieden; iedereen had wat
voor elkaar over, het liep soepel en goed.” Karen:
“Dat hoor je ook terug van de bewoners, noemen
de mensen van de bouw nette jongens, zijn beleefd
en ruimen hun troep op.” Deze tevredenheid uit
zich in het rapportcijfer dat de bewoners na het
project gaven: gemiddeld 7,9.
Samenwerking en Heembouw werkten op dit
project voor de eerste keer samen. Gevraagd hoe
dit is bevallen, zegt Hans: “Heel goed; we hebben
goed samengewerkt, elkaar goed aangevoeld en
aangevuld.” Fred: “We waren in week 45 klaar met
de woningen, de buitenwerkzaamheden duurde
tot week 49 en we hebben de keten tot week 50
laten staan. In die vier weken hebben we met
elkaar de nazorg opgepakt en bewaakt; dat is
prima verlopen.” Hans: “Elke woning hebben we
samen opgeleverd, dat is prettig, het zijn ook onze
huurders. De communicatie naar de bewoners toe
was duidelijk, eenduidig. Dat is prima verlopen.”
Planning
waargemaakt
Karen: “Al met al een fijn project, met een heel
mooi resultaat. De woningen zijn makkelijker
verhuurbaar, en met een eerste vorstperiode achter
de rug merken de bewoners dat de woningen beter
geïsoleerd zijn, ze zijn de warme buizen door hun
huis kwijt, dat is fijn. En wat ik heel bijzonder vind:
de planning is gehaald. Daar had ik een zwaar
hoofd in, we waren twee jaar bezig met plannen
en Heembouw zei: ‘we zijn voor de kerst helemaal
klaar’, daar geloofde ik niets van. Maar jullie
hebben het waargemaakt.”
Gemiddeld
rapportcijfer
bewoners: 7,9
WonenWonen
De huiskamerkeet, waar de bewoners even de drukte van
de werkzaamheden in hun huis konden ontvluchten
Renovatie 223 woningen verdeeld over
4 flats; 3 galerijflats van 4 woonlagen met
3 commerciële ruimten, 1 torenflat met
inpandig trappenhuis van 14 woonlagen.
Labelsprong van gemiddeld label G naar
label A+ voor de galerijflats en A voor
de torenflat.
Heembouw 2016 21
22 23Heembouw 2016 Heembouw 2016
Woonwijk De Oevers
volop in beweging
Plaats: Roelofarendsveen
Opdrachtgever: VOF Centrumplan
Architect: KK Architekten / Mulleners + Mulleners
De Oevers, de nieuwe woonwijk in het centrum
van Roelofarendsveen, krijgt steeds meer gestalte.
Afgelopen jaar werden appartementengebouw
de Brigantijn en de ernaast gelegen Barkentijn
opgeleverd. De Brigantijn en Barkentijn bestaan
elk uit 18 appartementen. Verder startte in 2016 de
bouw van appartementencomplex de Klipper. Begin
2017 zijn de 12 appartementen van De Klipper
opgeleverd. Alle drie de appartementengebouwen
waren al voor de start bouw voor 100% verkocht.
De Oevers is echt een plek waar mensen graag
willen wonen. De kopers zijn verrast over de
vele keuzemogelijkheden waarmee ze hun
eigen droomhuis kunnen realiseren.
Bewoners geven een
8,8 na groot onderhoud
HOPZ Leiden
Plaats: Leiden
Opdrachtgever: Woningcorporatie de Sleutels
Groot onderhoud 77 woningen, inclusief
energiebesparende maatregelen. Woningen
zijn verduurzaamd van label E/F naar label A.
Uitgevoerde werkzaamheden: asbestsanering,
herstel begane grond en verdiepingsvloer,
vervanging kozijnen door kunststof kozijnen
met HR++-beglazing. Verbetering en isolatie
metselwerkgevels en daken. Circa 75% van de
woningen hebben een nieuwe badkamer, keuken
en/of toilet gekregen. De werkzaamheden zijn in
bewoonde situatie uitgevoerd. De bewoners zijn
erg tevreden met het eindresultaat en gaven een
8,8 als gemiddeld rapportcijfer.
Wonen boven de Hoven Delft:
Na toren twee, straks ook
toren drie
Plaats: Delft Opdrachtgever: Van der Vorm
Vastgoed Architect: Habeon Architecten
Boven de Hoven Passage in Delft is afgelopen jaar
een tweede woontoren van 88 huurappartementen
gerealiseerd. Net als bij toren een, die in 2015
werd opgeleverd, waren ook van toren twee
alle appartementen al ruim voor de oplevering
verhuurd. In vervolg op deze succesvolle
ontwikkelingen, hebben Van der Vorm vastgoed
en heembouw in december 2016 de overeenkomst
gesloten voor de ontwikkeling en realisatie van een
derde woontoren, die uit 100 huurappartementen
gaat bestaan.
Seniorenwoningen
Vlaardingen gerenoveerd
en verduurzaamd
Plaats: Vlaardingen Opdrachtgever:
Woningcorporatie Samenwerking
Architect: Habeon Architecten
Renovatie 223 seniorenwoningen Dillenburgsingel
en Stadhouderslaan Holy Zuid Vlaardingen,
verdeeld over 3 laagbouw- en 1 hoogbouwflat.
In de woningen zijn badkamer en toilet
samengevoegd, en is deze ruimte beter
toegankelijk gemaakt. Elke woning heeft een
individuele VC installatie gekregen. De schil
is energetisch verbeterd , de (kop) gevels zijn
geïsoleerd en de woningen zijn voorzien van
nieuwe beglazing. Alle duurzaamheidsmaatregelen
samen zorgen voor een labelsprong van gemiddeld
label G naar A en A+.
nieuwe woonwijk
300 woningen
uitbreiding
winkelgebied
Wonen Wonen
Wonen op niveau
in De President
Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Conradstaete I
Architect: Klunder Architecten
Nieuwbouw van appartementencomplex
De President:133 vrije sector huur- en
24 koopappartementen. De President wordt
gerealiseerd op de plek van twee leegstaande
kantoren, in het nieuwe Haagsche Kwartier,
op de hoek van de Conradkade en de President
Kennedylaan. Onder het gebouw komt een
tweelaagse parkeergarage. Op de kopgevel
van een van de kantoren die voor de nieuwbouw
gesloopt is, bevond zich een kunstwerk. Dit zal
na realisatie worden teruggeplaatst. Het kunstwerk
is geheel in 3D ingemeten, zodat het kunstwerk,
mochten er in de tussentijd beschadigingen
optreden, toch in zijn oorspronkelijke staat
terug kan keren.
Plan De Oevers is een project van Heembouw
Wonen Ontwikkeling en Hoorne Vastgoed.
Uiteindelijk worden hier circa 300 woningen
gerealiseerd en wordt het bestaande winkelgebied
in het centrum van Roelofarendsveen uitgebreid.
Binnen deze uitbreiding zal de Vomar supermarkt
een vestiging openen van 1.600 m2
bvo.
Duurzaam
24 25Heembouw 2016 Heembouw 2016
Zeilstra beheer, Mahler Vastgoed en Heembouw
Wonen ontwikkelden in samenwerking met MN
dit hoogwaardige appartementencomplex met in
totaal 157 appartementen, waarvan 133 vrije sector
huur- en 24 koopappartementen. Heembouw
realiseert De President op de plek waar eerder
twee leeg­staande verouderde kantoorpanden
stonden, waarvan de sloop inmiddels in volle
gang is. Een mooi en complex project, waar
pensioenuitvoerder en vermogensbeheerder
MN de 133 huurappartementen afneemt en
daarmee de financiële basis legde voor dit
project. MN werkt hier in opdracht van de
toekomstige eigenaar van de woningen,
Stichting Pensioenfonds Metaal en Techniek.
Binnenstedelijke transformatie maakt
van kantorenlocatie een aantrekkelijke
woonomgeving
Het Verhulstplein in Den Haag was tot voor kort een kantorenlocatie in
verval, waarmee de leefbaarheid in dit gebied ook drastisch achteruit liep.
Samen met de gemeente Den Haag is gewerkt aan één van de grootste binnen-
stedelijke transformaties naar een nieuwe plek met ongeveer 600 woningen.
Een aantrekkelijke woonomgeving waar mensen binnenkort weer graag
zijn, door onder andere de ontwikkeling en realisatie van De President.
Wonen
De President
resultaat
succesvolle
samenwerking
Hoofd Nederlands onroerend goed George
van Hooijdonk en acquisiteur onroerend goed
Wynand Verhoef zijn namens MN bij De President
betrokken. Met commercieel directeur
Guido Voermans en hoofd commercie
Wout Grote van Heembouw Wonen spraken
we over de samenwerking met MN Services.
George van Hooijdonk: “De President is het
resultaat van een succesvolle samenwerking.
We hebben de business case die hier lag
pragmatisch en transparant aangepakt. We halen
hier twee verouderde kantoren van de markt,
en brengen er een mooi wooncomplex voor
terug van internationale allure.”
Appartementencomplex
De President
Wonen
V.l.n.r. Wout Grote, Guido Voermans, Wynand Verhoef en George van Hooijdink
24 Heembouw 2016
26 27Heembouw 2016 Heembouw 2016
Eerder al werkten MN en Heembouw samen bij
de ontwikkeling en realisatie van 53 vrije sector
huur- en 7 koopwoningen in Diemen. Wynand
Verhoef: “Daar waren twee leegstaande scholen,
die de gemeente snel van de balans wilde.
Dat betekende snel schakelen, en binnen
3 weken was er overeenstemming op hoofdlijnen
voor de ontwikkeling en realisatie van de huur-
en koopwoningen.” “De pragmatische manier
van werken spreekt ons enorm aan,’ vertelt
George. “Dat waarderen we ook in Heembouw,
we weten wat we aan jullie hebben.” Omgekeerd
is dat ook het geval, zegt Guido Voermans.
“Bij grote beleggers gaat het soms wel wat traag
en stroperig, maar de werkwijze van MN is anders.”
De rendementen op onroerend goed zijn beter
dan die op spaarrekeningen of staatsobligaties,
en investeren in vastgoed is ook nog eens goed
voor de Nederlandse economie. Heembouw is
onze preferred supplier voor projecten in de regio
groot randstad en in het zuiden werken we samen
met een andere ontwikkelende aannemer.”
De huurappartementen in De President zijn
weliswaar vrije sector huur, maar zijn voor
Haagse begrippen alleszins betaalbaar. Guido:
“De appartementen op deze locatie zorgen voor
doorstroming op de Haagse markt.” Wout Grote:
“Daarnaast verdwijnen er twee oude kantoren, die
al 10 jaar leegstonden. Met Zeilstra Beheer, een
van de andere partners waarmee we in dit traject
samenwerken, hebben we uitgebreid gesproken
met de gemeente en die heeft ons gefaciliteerd
om dit traject te versnellen. Want op zich is het
bijzonder snel gegaan hier: de eerste gesprekken
waren in 2014 en we hebben het voor elkaar
gekregen om in twee jaar tijd een kantorenlocatie
naar een mooi woongebied te transformeren.
Dat MN snel is aangehaakt als afnemer van de
133 huurwoningen was een belangrijke zet in de
rug om verder door te pakken.” Wynand: “Het was
voor ons prettig zo vroeg in het proces mee te doen,
dat gaf ons de kans mee te denken, niet alleen over
de woningen maar ook over de omgeving, om daar
weer een fris en nieuw elan aan te geven.”
WonenWonen
Kleinschalig
woningbouwproject
De Marlot in Delft
Plaats: Delft Opdrachtgever: Heembouw Wonen
Ontwikkeling Architect: Habeon Architecten
Nieuwbouw van 58 woningen aan de
Buitenwatersloot in Delft. Dit wordt een
kleinschalige autoluwe woonwijk in de buurt
van het centrum. Hier komen 40 huurwoningen
en 18 koopwoningen. Heembouw is in maart
gestart met de realisatie.
Verduurzaming
Hof van Eden Wassenaar
Plaats: Wassenaar Opdrachtgever:
Woningbouwvereniging St. Willibrordus
Renovatie en verduurzaming van 90 woningen:
81 eengezins- en 9 seniorenwoningen.
De verouderde woningen uit de jaren ’60 kregen
gevel-, dak- en kruipruimte isolatie, HR ++-glas,
mechanische ventilatie en zonnepanelen. Hierdoor
is een labelsprong van gemiddeld energielabel
E of D naar A+ gemaakt. Verder zijn de woningen
voorzien van nieuwe goten en dakpannen, nieuw
voegwerk en hang- en sluitwerk. De bewoners zijn
vroegtijdig bij de plannen betrokken en konden
via enquêtes hun mening geven over beperkte
of uitgebreide aanpassingen. 77% stemde in met
deze grondige renovatie, die in bewoonde situatie
zijn uitgevoerd.
De samenwerking tussen MN en Heembouw
zal ook na De President verder gaan. Wynand:
“We zijn samen op zoek naar de juiste locaties,
leegstaande of leegkomende objecten.” Wout:
“Plekken waarvan we helemaal vanaf het begin
het geloof hebben dat we er iets van kunnen
maken, dat kost tijd, speurwerk, creatief zijn,
en samen als bouwer en belegger stap voor
stap te komen tot wat we allebei willen: een
plek creëren waar mensen willen wonen.”
De pragmatische
manier van werken
van Heembouw
spreekt enorm aan
Appartementen De President
zorgen voor doorstroming
28 29Heembouw 2016 Heembouw 2016
Kengetallen
2016 2015 2014 2013 2012
Omzet (x € 1 miljoen)
Som der bedrijfsopbrengsten 157,8 117,9 105,7 107,2 114,8
Resultaat (x € 1000)
Resultaat voor belasting 6.595 2.153 542 -1.695 1.065
Resultaat na belasting 4.920 1.611 396 -1.295 797
Resultaat in percentage van de omzet
Resultaat voor belasting 4,1% 1,8% 0,5% -1,5% 0,9%
Balansverhoudingen
Current ratio 1,5 1,5 1,6 1,4 1,6
Solvabiliteit 40,2% 40,0% 41,9% 38,8% 40,8%
Rendement eigen vermogen (na belastingen) 25,1% 9,7% 2,5% -8,1% 4,8%
Personeel
Aantal personeelsleden per 31/12 233 221 215 223 251
Aantal personeelsleden in FTE’s per 31/12 221 209 205 212 238
Ziekteverzuim 3,3% 2,5% 3,1% 3,0% 3,7%
Personeelsverloop 9,8% 9,9% 5,6% 11,8% 5,8%
Productiviteit (x € 1000)
Omzet per gem. aantal FTE 733 569 507 476 475
30 31Heembouw 2016 Heembouw 2016
Bestuur van de organisatie Raad van Commissarissen
R. (Ruud) van Berkel (1942)
Nederlandse nationaliteit
Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen
van Heembouw Holding in 1998, na beëindiging
van zijn loopbaan als directeur Heembouw Holding
(1973-1998).
Belangrijkste nevenfuncties:
Directeur Heembouw Beheer BV;
Directeur Habejo Holding BV en
dochterondernemingen; Directeur Hestaro BV.
Drs. J.G. (Jaap) Blokhuis (1958)
Nederlandse nationaliteit
CEO/Chairman bij Multi Corporation.
Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen
van Heembouw Holding in 2013.
V.l.n.r. Ruud van Berkel, Marlon Huysmans, Gerrit Witzel en Jaap Blokhuis
Ir. G.A. (Gerrit) Witzel (1951), voorzitter
Nederlandse nationaliteit
Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen
van Heembouw Holding in 2015.
Belangrijkste nevenfuncties:
Voorzitter Raad van Toezicht St. Anna Zorggroep
Geldrop; Voorzitter Raad van Commissarissen
G. Wijma  Zn NV Kampen; Bestuurslid Robert
F.W. Bruinsma stichting; Voormalig voorzitter
Raad van Bestuur Heijmans NV.
Ir. M.A.P. (Marlon) Huysmans (1976)
Nederlandse nationaliteit
Bestuurder SoBuildings BV,
Management Consultant Marlon Huysmans BV.
Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen
van Heembouw Holding in 2015.
Belangrijkste nevenfuncties:
Lid Raad van Commissarissen WonenBreburg;
Lid Raad van Toezicht Woonwenz;
Lid Raad van Advies Deerns Nederland.
Ing. P.J. (Peter) Lammertink (1954), voorzitter
Directievoorzitter Heembouw Holding
Nederlandse nationaliteit
Benoemd tot lid van de holding directie in 1993.
Werkzaam bij Heembouw Groep sinds 1984.
Heeft het algemeen beleid, marketing, sales,
projectmanagement, projectontwikkeling
en Habeon Architecten als specifieke
aandachtspunten.
Belangrijkste nevenfunctie:
Bestuurder Stichting
Administratiekantoor Mahegro.
V.l.n.r. Peter Lammertink en Roland van Oostrom
Personalia
R.P.M. (Roland) van Oostrom RC (1972)
Financieel directeur Heembouw Holding
Nederlandse nationaliteit
Benoemd tot lid van de holding directie in 2013.
Werkzaam bij Heembouw Groep sinds 2009.
Heeft finance  control, Human Resources, legal,
Lean en ICT als specifieke aandachtspunten.
Belangrijkste nevenfunctie:
Bestuurder Stichting
Administratiekantoor Mahegro.
Personalia
32 33Heembouw 2016 Heembouw 2016
Bericht RvC
Hierbij bieden wij u het jaarverslag 2016 van Heembouw Holding B.V.
aan. De jaarrekening is opgesteld door de Directie, gecontroleerd door
Ernst  Young Accountants LLP en door hen voorzien van een goedkeurende
accountantsverklaring. De Raad van Commissarissen (RvC) adviseert de
aandeelhouders de jaarrekening vast te stellen conform de huidige opstelling
en adviseert tevens het dividendvoorstel over te nemen. Daarnaast adviseren
wij de AvA om decharge te verlenen aan de Directie voor het gevoerde beleid
en aan de RvC voor het gehouden toezicht gedurende het boekjaar 2016.
Verslag over 2016
De opgaande lijn, die bij Heembouw in 2015 reeds
zichtbaar was, is in 2016 versneld doorgezet.
In een duidelijk verbeterd economisch klimaat
werd door Heembouw in 2016 een sterke groei
gerealiseerd, een uitstekend resultaat behaald,
en een goede uitgangspositie voor 2017 gecreëerd.
In 2016 kwam de RvC zeven keer bijeen.
Met ingang van het tweede kwartaal heeft de
heer Witzel volgens afspraak het voorzitterschap
van de raad overgenomen van de heer Blokhuis.
Twee vergaderingen werden gehouden op een
project locatie, waarbij de raad uitgebreid werd
voorgelicht over alle aspecten van het project.
Dit was het appartementencomplex de Hoven in
Delft, en de (hoogwaardige) productielocatie met
kantoorruimte van Applied Medical in Amersfoort.
Beide projecten zijn vervolgopdrachten en tonen aan
dat bouwen met het voorop stellen van het belang
van de klant tot wederzijdse tevredenheid leidt.
De raad heeft een aparte vergadering gewijd aan
de strategie, samengebracht in het strategisch
plan van Heembouw. Daarmee is een helder kader
voor de komende jaren vastgelegd. De raad heeft
veel aandacht besteed aan de sterke groei van de
onderneming en de kansen en risico’s, die daarmee
verbonden zijn. Hier is met name het punt van de
kwantitatieve en kwalitatieve groei van de bemensing,
in combinatie met de unieke cultuur - en het behoud
hiervan - belicht. Voorts is gekeken naar verdere
versterking van de innovatiekracht, welke reeds bij de
onderneming aanwezig is. Daartoe is onder meer een
bezoek gebracht aan een 3D-printing proefopstelling
in Amsterdam. De raad volgt de onderneming ook
nauwlettend op haar ontwikkeling op internet,
social media en tools als BIM. Zij stelt vast dat
deze aspecten de juiste aandacht hebben, en dat
Heembouw hiermee een toonaangevende rol speelt
in de branche. De raad ondersteunt en stimuleert
behoud en uitbouw van deze positie.
De onderneming beschikt over een solide financiële
basis en tezamen met de orderportefeuille, over
een goede uitgangspositie voor de komende jaren.
Dit is het werk van alle medewerkers, onder leiding
van een competente directie. De raad spreekt hier
naar allen haar diepe respect en dank voor uit en
wenst u succes met de uitrol van het strategisch
plan in 2017.
Roelofarendsveen, 9 maart 2017
Ruud van Berkel
Jaap Blokhuis
Marlon Huysmans
Gerrit Witzel (voorzitter)
Preadvies aan de Algemene vergadering
van Aandeelhouders (AvA)
Bericht van de Raad van
Commissarissen over 2016
34 35Heembouw 2016 Heembouw 2016
Deze bijzondere interesse in Heembouw is logisch.
In 1973 nam Ruud het bedrijf over van zijn vader,
die de voorloper van Heembouw in 1939 oprichtte.
In die periode tot nu groeide Heembouw van
kleine dorpsaannemer naar een positie in de
top 30 van de Cobouw 50: de ranglijst van de
50 grootste bouwondernemingen van Nederland.
“Voor ik in 1973 Heembouw van mijn vader over
nam, werkte ik bij een grote organisatie, waar ik
de nodige commerciële kennis en ervaring had
opgedaan. Heembouw bestond in die tijd uit
12 vaklieden en een bedrijfsleider; ik ben gestart
bij Heembouw met het voornemen te groeien.
Met als belangrijkste reden dat groei van de
organisatie ervoor zorgt dat je mensen kunnen
groeien, en je ze carrièrekansen kan geven.
De mogelijkheden voor groei zag ik vooral in de
bedrijfsruimten markt; dat was mijn specialisme,
net als 1-op-1 trajecten. Die groei ging trouwens
aanvankelijk niet zo snel; ik heb ervaren dat het
lastiger is van een omzet van Fl 1 miljoen naar
10 miljoen te komen, dan van 10 naar 25 miljoen.
Als kleinere aannemer kom je niet direct in
aanmerking voor de grote projecten, dat is hard
werken. Maar we zijn er goed in geslaagd.”
We hebben hier
een goede club
mensen waar ik
geweldig trots
op ben
Ruud is trots op Heembouw. “We hebben hier een
goede club mensen waar ik geweldig trots op ben,
goed gemotiveerd. Dat is ook een van de redenen
waarom Heembouw een familiebedrijf blijft.
Ik heb altijd veel affiniteit gehad met de mensen;
ik heb mij er altijd voor verantwoordelijk gevoeld
om ze niet in het diepe te gooien maar te zorgen
voor het welzijn van de mensen en het behoud
van de cultuur van Heembouw.” Ook als Ruud
iets overkomt, blijft Heembouw een familiebedrijf.
Ruud: “Daar is een stichtingsstructuur voor
opgezet, waardoor de toekomst van Heembouw
zeker is gesteld en het bedrijf op dezelfde wijze
door kan gaan.”
Op de vraag wat hem heeft doen besluiten nu terug
te treden als commissaris, zegt Ruud: “Vroeger
was 72 de leeftijdsgrens voor commissarissen.
Geen gekke leeftijdsgrens; boven de 72 neemt de
kans op fysieke mankementen toe en loop je het
risico dat je minder voeling krijgt met de markt,
met wat er speelt en de trends die er zijn. Nu ik 74
ben, is dat een mooi moment om als commissaris
van de Heembouw Groep te stoppen. En daarbij
heb ik veel vertrouwen in de zittende Raad van
Commissarissen en de directie.”
In 1998 trad Ruud van Berkel toe tot de Raad van Commissarissen
van Heembouw, nadat hij eerder 25 jaar directeur van het bedrijf was
geweest. Dit jaar neemt Ruud afscheid als commissaris, maar geen
afscheid van Heembouw. “Ik zal altijd betrokken blijven. Als directeur
Heembouw Beheer en via de notulen van de RvC, en daarnaast blijf
ik dit bedrijf natuurlijk met meer dan gewone belangstelling volgen.”
Onderscheidende
bouwer met
bovengemiddelde
resultaten
Ruud heeft Heembouw heel wat jaren van
nabij meegemaakt, eerst als directeur, later als
commissaris. Gevraagd naar de kracht van het
bedrijf, noemt hij drie dingen: “Een van oudsher
sterke commerciële organisatie. Ik was ook altijd
sterk op commercie gericht, ging altijd erop uit om
toegevoegde waarde te verkopen. Ten tweede de
mensgerichte cultuur. De mensen bij Heembouw
zijn veranderingsbereid, willen nadenken over
andere methodieken, willen de dingen anders
aanvliegen. En op de derde plaats is er altijd
een degelijk financieel beleid gevoerd, gericht
op de lange termijn en niet op korte termijn gewin.
Deze drie eigenschappen zijn nooit echt veranderd,
en we moeten ervoor zorgen dat we dit handhaven.
Dan blijf je de onderscheidende bouwer met boven
gemiddelde resultaten waarvoor de lange termijn
het meest belangrijk is.”
RuudvanBerkelInterview Interview
Heembouw blijft
een familiebedrijf
Groei van de organisatie zorgt ervoor
dat je mensen kunnen groeien en je
ze carrièrekansen kan geven
Heembouw 201634
Warehouse
Staay Food
Group
36 37Heembouw 2016 Heembouw 2016
Heembouw en Habeon
Architecten hebben hier
een kwalitatief goed
product geleverd, een
pand dat voldoet aan
al onze eisen.
Bedrijfsruimten Bedrijfsruimten
Heembouw 2016Heembouw 201636 37
38 39Heembouw 2016 Heembouw 2016
Rien Panneman is een man met passie voor zijn
vak en branche. “De groente- en fruitbranche is
uitermate boeiend, door de wisselende seizoenen,
en het wisselend klimaat. Staay Food Group is
een expansief bedrijf, dat continu in beweging
is. Het is belangrijk om lokale en internationale
ontwikkelingen op de voet te volgen, je moet
je steeds aanpassen. Zoiets als de boycot van
Nederlandse producten door Rusland bijvoorbeeld,
of de uitbraak van het ebola virus, of problemen
met de voedselveiligheid, het heeft direct gevolgen
voor de bedrijfsvoering. Dat betekent snel
schakelen en dat kunnen we ook. Staay is een
familiebedrijf, met korte lijnen, wat het mogelijk
maakt snel besluiten te nemen. Dat is ook een
must voor deze branche,” aldus Rien Panneman.
City farming
heeft ook
toekomst in
Nederland
We hebben het gesprek met Rien in zijn kantoor
in het nieuwe bedrijfspand dat Heembouw met
Habeon Architecten vorig jaar in Papendrecht
realiseerde. Eind april 2016 startte de bouw van
een nieuwe productiesite voor Staay-dochter
Fresh Care Convenience in Dronten. Hier worden
maaltijdsalades en zakjes gesneden groenten
geproduceerd. In deze site komt ook een
city farming gedeelte, waar sla in een stabiele
fabrieksomgeving wordt geteeld. Waarom?
Rien Panneman: “Het antwoord is heel simpel.
Hier in Nederland kan je een half jaar sla oogsten
en een half jaar niet. Dan moeten we de sla uit
Italië of Spanje halen. Door sla in een fabriek te
telen, kan je het hele jaar rond oogsten, is de sla
verser en heb je bovendien minder water nodig,
geen gewasbestrijdingsmiddelen, en zitten er
geen beestjes of andere dingen in de sla die
er niet in horen.”
Algemeen directeur
Staay Food Group
Rien Panneman
Staay Food Group is een van de klanten waar
Heembouw meer dan een keer voor gebouwd heeft.
In 2015 het nieuwe hoofdkantoor in Papendrecht
opgeleverd en in 2016 startte de bouw van de nieuwe
productiesite voor Fresh Care Convenience, dat
onderdeel is van de Staay Food Group. Benieuwd naar
wat onze klanten drijft, gingen we in gesprek met Rien
Panneman, algemeen directeur Staay Food Group.
“Bouwenis
mensenwerk”
BedrijfsruimtenBedrijfsruimten
Heembouw 201638
40 41Heembouw 2016 Heembouw 2016
Onze medewerkers zijn hier van 6 uur
’s ochtends tot 6 uur ’s avonds. Dan is het
belangrijk dat mensen het naar hun zin
hebben, in een aantrekkelijke omgeving
werken, met een tevreden gevoel hier
naar binnen stappen.
City farming lijkt vooral interessant voor die
landen in het buitenland, die hun groenten voor
een groot deel importeren en waar de landbouw
minder ontwikkeld is. Toch ziet Rien ook in
Nederland een toekomst voor city farming.
“Niet voor commodities, daar is het te duur voor,
maar voor salades met veel toegevoegde waarde
is het zeker interessant. Klanten gaan steeds
meer voor duurzaam, en willen producten zonder
residuen of gewasbestrijdingsmiddelen.”
Aantrekkelijke
werkomgeving
belangrijk
Het project voor Fresh Care Convenience is
na het hoofdkantoor van Staay Food Group in
Papendrecht, de tweede keer dat samengewerkt
wordt met Heembouw en Habeon Architecten.
Rien: “Voor we dit pand in Papendrecht lieten
bouwen, kenden we Heembouw al, omdat
we eerder offertes hadden opgevraagd voor
verbouwingen. Ik vind de continuïteit van een
bouwbedrijf belangrijk. Heembouw is een solide
bedrijf, ook financieel. Kwalitatief goed, niet alleen
qua productie, maar ook wat betreft structuur
en toekomstgerichtheid. De keuze voor Habeon
Architecten kwam daar automatisch bij; wij
hebben geen tijd om te bouwen, hebben bewust
gekozen voor één partij die ons ontzorgt. Dat het
architectenbureau onderdeel is van het bouwbedrijf
Bedrijfsruimten Bedrijfsruimten
Europees distributiecentrum
Briggs  Stratton
Plaats: Nijmegen Opdrachtgever: LCN Capital
Partners Gebruiker: Briggs  Stratton
Architect: InTex Architecten
In Wijchen realiseerde Heembouw het nieuwe
Europees Distributiecentrum voor Briggs  Stratton.
Briggs  Stratton is de grootste producent
wereldwijd van luchtgekoelde viertakt benzine­
motoren. Dit Amerikaanse bedrijf ontwerpt,
produceert en vermarkt deze motoren als
halffabricaat en als eindproduct onder eigen merk
of onder private label. InTex Architecten maakte
het ontwerp van het nieuwe EDC, dat bestaat uit
9.500 m2
bedrijfshal, een verdiepingsvloer van
3.500 m2
en een kantoor van 850 m2
.
Nieuwe fase bedrijvenlocatie
Harbour Village
Plaats: Rijswijk Opdrachtgever: Heembouw
ontwikkeling bedrijfsruimten Architect: Habeon
Architecten
Harbour Village nadert zijn voltooiing.
De combinatie van de ligging aan de Rijswijkse
haven en het gevarieerde straatbeeld, maakt
deze bedrijvenlocatie voor ondernemend Rijswijk
“the place to be”. De laatste fase is in januari
2017 in verkoop gegaan: 18 units, die nagenoeg
allemaal aan het water liggen, en beschikken
over een eigen buitenruimte aan de waterzijde.
Harbour Village wordt door Heembouw samen met
het Industrieschap de Plaspoelpolder (IPP) en de
gemeente Rijswijk ontwikkeld. Habeon Architecten
maakte het ontwerp. Het complex ligt aan de
Nijverheidstraat, op de Landtong, aan de Rijswijkse
haven. Eerder dit jaar en vorig jaar zijn er in twee
fasen in totaal 28 units opgeleverd, die allemaal zijn
verkocht en in gebruik genomen. Ook de 18 units
waarvan de bouw begin november 2016 is gestart,
zijn allemaal verkocht.
De nieuwe productiesite
omvat high-care en
low-care ruimten,
in totaal bijna 21.000 m2
,
met een verdiepingsvloer
van 3.800 m2
,
900 m2
installatieruimte,
1.300 m2
kantoor en
189 m2
shipping-office.
De ervaringen in Papendrecht maakten dat
voor de realisatie van de productiesite in
Dronten, ook voor Heembouw en Habeon
Architecten is gekozen. “We hebben niet echt
naar andere partijen gekeken, we hebben
BOAG ingeschakeld om de open calculatie
te beoordelen en mee te kijken met de
engineering. We hebben veel vertrouwen in
Heembouw, gebaseerd op de track record dat
hier in Papendrecht opgebouwd is. Daarbij
speelt de gun factor ook een rol: de èchte
Heembouwer maakt waar wat je op de website
leest. Het is mensenwerk, no nonsense
met de poten in de modder en de mouwen
opgestroopt. Zo zijn we hier bij Staay Food
Group, en dat zie ik ook bij Heembouw.”
is gemakkelijk. En de samenwerking is goed
bevallen. Heembouw en Habeon hebben hier
een kwalitatief goed product geleverd, een pand
dat voldoet aan alle eisen die we vooraf gesteld
hebben. Onze medewerkers zijn hier van 6 uur
’s ochtends tot 6 uur ’s avonds. Dan is het
belangrijk dat mensen het naar hun zin hebben,
in een aantrekkelijke omgeving werken, met een
tevreden gevoel hier naar binnen stappen.”
Entree Staay Food Group Papendrecht
42 43Heembouw 2016 Heembouw 2016
Bedrijfsruimten Bedrijfsruimten
Nieuwe productielocatie
Jiffy Products International
Plaats: Zwijndrecht Opdrachtgever: Jiffy Products
International Architect: Habeon Architecten
Aan de Oude Maasweg in Zwijndrecht realiseerde
Heembouw een nieuwe productielocatie voor
Jiffy Products International, van in totaal circa
25.000 m² en 550 m² kantoor, met daaromheen
een volledig bestraat terrein van circa 35.000 m².
De nieuwe bedrijfshuisvesting bestaat uit drie
productiehallen, een verpakkingshal en biedt
ruimte aan bulkopslag. Habeon Architecten
maakte het ontwerp.
Jiffy is een wereldwijd opererend bedrijf met
het hoofdkantoor in Noorwegen. Het produceert
groeimedia en substraten voor de professionele
tuinbouw. Omdat aanlevering van grondstoffen
onder meer plaatsvindt via coasters, is de
bestaande insteekhaven (Develhaven) tot
zeehaven omgebouwd.
Drie productiehallen
25.000 m2
totaal,
550 m2
kantoor en
35.000 m2
bestraat terrein.
DuurzaamHoogwaardige productiesite
voor Benier Nederland
Plaats: Nieuwkuijk Opdrachtgever: Kaak Holding
Gebruikers: Benier Nederland en Driem
Architect: Habeon Architecten
Op bedrijventerrein Het Hoog 2 in Nieuwkuijk
realiseert Heembouw in opdracht van Kaak Holding
een nieuwe productiesite voor Benier en Driem, naar
een ontwerp van Habeon Architecten. Benier en
Driem zijn onderdeel van de Kaak Groep, dat onder
het motto “van silo tot krat” de bakkerswereld
van alle benodigde apparatuur kan voorzien.
De nieuwe huisvesting voor Benier en Driem
bestaat uit een bedrijfshal met daarvoor een
kantoor. Totale oppervlakte is ca.15.500 m2
.
Bijzonder onderdeel van de nieuwe locatie is
het Kaak Groep Technology Center (KGTC), een
proefbakkerij waar productielijnen voor nieuwe
producten worden getest. Heembouw levert
de nieuwe productiesite in april 2017 op.
Distributiecentrum
Dobologic Tilburg
Plaats: Tilburg Opdrachtgever: DOKVAST
Gebruiker: Dobotex Architect: Denc
Architectenbureau
In opdracht van de Oisterwijkse ontwikkelaar
en belegger DOKVAST realiseerde Heembouw
een duurzaam DC op industrieterrein Kraaiven
in Tilburg, dat eind april 2016 is opgeleverd aan
gebruiker Dobotex International. Het DC aan
de Zevenheuvelenweg omvat circa 35.000 m2
en is ontworpen door Denc Architectenbureau.
Dobotex International, een 100% dochter van
Puma, ontwikkelt, produceert en vermarkt sokken
en bodywear voor dit sportmerk, en heeft tevens
een licentie voor de vervaardiging van Tommy
Hilfiger-sokken, Head-sokken en Levi’s bodywear.
Het nieuwe DC bestaat uit 30.000 m2
bvo, 1.800 m2
kantoor en 3.000 m2
expeditievloer. Daarnaast is
er een optie tot uitbreiding met circa 14.000 m2
.
Bedrijfscomplex met nieuw
hoofdkantoor HOYER
Plaats: Rotterdam Botlek Opdrachtgever: HOYER
Architect: Habeon Architecten
Eind september 2016 leverde Heembouw het
nieuwe hoofdkantoor van HOYER op aan de
Oude Maasweg in Rotterdam Botlek. Ook werd
de wasstraat voor tankcontainers uitgebreid en
voorzien van een vloeistofdichte ondergrond.
Habeon Architecten maakte het ontwerp voor
de nieuwbouw en uitbreiding. HOYER is als
internationaal logistiek dienstverlener één van
de wereldmarktleiders op het gebied van het
internationaal vervoer van vloeibare chemicaliën,
levensmiddelen, gas- en mineraal­oliën. Het nieuwe
hoofdkantoor omvat 4.000 m2
en werd gerealiseerd
op het terrein van HOYER op de plek waar eerder
een aantal leegstaande en inmiddels gesloopte
kantoren stond.
44 45Heembouw 2016 Heembouw 2016
Bedrijfsruimten Bedrijfsruimten
Innovatief
bedrijfspand Kemie
Plaats: Helmond Opdrachtgever: Kemie
Architect: Habeon Architecten
In Helmond komt de nieuwe bedrijfshuisvesting
voor Kemie.Heembouw en Habeon Architecten
zijn verantwoordelijk voor de turnkey
realisatie van het innovatieve bedrijfspand.
Keukenbladenfabrikant Kemie voegt is op de
voormalige Vion-locatie aan de Graandijk in
Helmond drie bestaande locaties samen tot één
productiesite, die bestaat uit een hal van 8.200m²
en circa 1.400m² kantoor, inclusief loft. Heembouw
levert de nieuwe huisvesting medio zomer 2017 op.
Nieuwe state-of-the-art
bedrijfshuisvesting
Jano Holding
Plaats: Noordwijkerhout Opdrachtgever:
Jano Holding Architect: Habeon Architecten
Op het Bulb Trade Park in Noordwijkerhout
realiseert Heembouw de nieuwe huisvesting
voor de Jano Holding, bestaande uit de bedrijven
Javo, Agro Techniek Holland, Javo International
en Nobels machinefabriek. De bedrijven van de
Jano Holding zijn nu op drie verschillende locaties
in Katwijk gevestigd. Deze worden centraal
gehuisvest op een kavel van 3.7 hectare aan de
Herenweg in twee state-of-the-art bedrijfspanden,
ontworpen door Habeon Architecten. De oplevering
is in het vierde kwartaal van 2017.
Duurzaam DC Rhenus
Contract Logistics
Plaats: Son en Breugel Opdrachtgever: DOKVAST
Gebruiker: Rhenus Contract Logistics
Architect: Habeon Architecten
In Son en Breugel realiseert Heembouw in
opdracht van DOKVAST een nieuw DC voor
Rhenus Contract Logistics. Het DC voor deze
Duitse logistiek dienstverlener wordt in twee fases
gebouwd. Fase I omvat 45.000 m2
en is in februari
2017 opgeleverd; fase II bestaat uit 33.000 m2
en
zal in een later stadium worden uitgevoerd.
Voor start bouw was het doel een BREEAM
very good kwalificatie; deze is vlak na start bouw
gewijzigd in BREEAM outstanding, de hoogste
BREEAM waardering. Met een score van 81,17%
is het ontwerp certificaat outstanding inmiddels
behaald.
van de werkplaats, die nu prominent aan het begin
van het terrein staat. Met dit in gedachten zijn we
een paar jaar geleden gestart gesprekken te voeren
met aannemers en architecten. Dat verliep stroef,
we liepen soms vast, kwamen niet tot besluit. In die
fase was Amstellius Vastgoed nog bij het project
betrokken en die brak een lans voor Heembouw.
‘Pak het project op met Heembouw,’ een signaal
dat we al eerder hadden gekregen uit de markt.
Toen is het project opnieuw gestart en hebben we
het plan in twee-en opgedeeld. Eerst het kantoor,
en later de werkplaats. Het definitieve eindplan
daarvoor moet nog gemaakt worden.”
Toen Heembouw eenmaal bij het project betrokken
werd, was de keuze voor een turnkey traject snel
gemaakt. Hans: “Dat is wel zo gemakkelijk en
praktisch, alles in één hand en één aanspreekpunt.”
Hans is tevreden over het uiteindelijke resultaat.
“We krijgen goede reacties, ook van onze klanten en
leveranciers die we hier op onze klantdagen hebben
uitgenodigd; iedereen is vol lof over het project.”
In het kantoor valt het atrium op. Hans: “In het
ontwerp zochten we naar verbinding, een wij-
gevoel. Het atrium is het hart van het gebouw, waar
twee entrees op uitkomen. Op de twee verdiepingen
zijn twee afdelingen gevestigd, en op de begane
grond vind je alle ondersteunende diensten.”
Architect Sander Dekker tekende voor het ontwerp:
“We zitten hier midden tussen de containers,
en dat hebben we terug laten komen in het
ontwerp. De werknemers in het kantoor is zijn
het waardevolle product die als het ware in een
container zitten, en eronder zit het chassis dat het
bedrijf laat rollen, de ondersteunende diensten.
Deze container wordt open gesneden door
raamstroken en de opgetilde entrees, die subtiel
worden geaccentueerd door een lichte omlijsting.”
Het ontwerp is in de stijl van HOYER gebleven.
“Niet te fancy, netjes, degelijk en in de kleuren van
het bedrijf: grijs en rood.” Naast de realisatie van
het nieuwe kantoor, waarvoor twee oude kantoren
zijn gesloopt, heeft Heembouw ook de wasstraat
uitgebreid. “Dat is prima gedaan, functioneel.”
De logistiek op het terrein is verder niet veranderd.
Hans: “Dat is de volgende stap die we moeten
nemen. De plek van de werkplaats op het
terrein is niet optimaal; de doorstroming kan
efficiënter.” Rinus Verhey: “Daarvoor hebben we
“Atrium vormt hart
van het gebouw,
dat zorgt voor
verbinding en
wij-gevoel”
Nieuw hoofdkantoor voor HOYER
een aantal scenario’s uitgewerkt. Heembouw
en Habeon Architecten zullen een rol spelen
in het vervolgtraject. Wij doen als Heembouw
steeds meer in de maritieme sector, daar hebben
we te maken met een combinatie van weg-
en watervervoer, containeropslag. Dat maakt
de terreinen waarop de bedrijfs­activiteiten
plaatsvinden bijzonder en vrij ingewikkeld,
qua kabels en leidingen die overal lopen.
Daar moet je je voor aanpassingen van huis­-
vesting of nieuwbouw goed in verdiepen,
vraagt veel voorbereiding en kennis van zaken.”
Hans: “HOYER groeit; we zien dat ook terug in het
aantal containers. Die autonome groei kunnen we
hier opvangen, door slimmer te werken, synergie
te zoeken en de doorloopsnelheid te vergroten.
Dat is hier mogelijk.”
In de Rotterdamse Botlek
is HOYER gevestigd. Eén van
de wereldmarktleiders op het
gebied van het internationaal
vervoer van vloeibare chemicaliën,
levensmiddelen, gas- en
mineraaloliën. In de periode
augustus 2015-september 2016
realiseerde Heembouw hier een
nieuw hoofdkantoor, naar een
ontwerp van Habeon Architecten.
Hans de Zeeuw, directeur Road
Europe van HOYER, commercieel
directeur Heembouw Rinus Verhey
en architect Sander Dekker van
Habeon Architecten kijken terug.
Stap naar
efficiëntie
“Een stap naar meer efficiëntie,” omschrijft
Hans de Zeeuw de aanleiding voor de
nieuwbouw. “In Spijkenisse was de business
unit Deep Sea gevestigd en hier staat het
kantoor van de andere business units van
HOYER in Nederland. Door Deep Sea
hier te huisvesten bereik je synergie en
kostenbesparing. Daarnaast speelde de wens
de infrastructuur op het terrein hier in de
Botlek te verbeteren. Door het kantoor naar
voren te verplaatsen, hoeven de werknemers
en gasten niet meer over het terrein te rijden.
Verder zijn er ideeën over een andere positie
Bijzonder detail in het atrium zijn de lampen
in de vorm van een container, symbool voor
de business van HOYER. Een ontwerp van
architect Sander Dekker.
	 Turnkey aanpak is
makkelijk en praktisch,
alles in één hand
V.l.n.r. Rinus verhey, Hans de Zeeuw en Sander Dekker
46 47Heembouw 2016 Heembouw 2016
Volop in beweging! Dat is de juiste typering voor 2016 op HR gebied. We zijn
meer dan ooit in gesprek gegaan over drijfveren en persoonlijkheid van onze
mensen omdat we geloven dat juist daarop mensen het verschil maken.
We hebben veel nieuwe collega’s aangenomen met een selectieproces dat
focus legt op de juiste match met Heembouw. In de interne gesprekscyclus
heeft het ontwikkelgesprek meer aandacht gekregen en is de vraag ‘waar
kom jij je bed voor uit?’ leidend geweest. Ook zijn er weer vele teamsessies
geweest die een goede samenwerking hebben bevorderd. In aansluiting op
de Heembouw strategie is de HR strategie 2017 – 2020 gemaakt om met
name de ambitie ‘de meest gewaardeerde werkgever in de bouw die
het beste uit de talenten van mensen haalt’ te realiseren. Bevlogen en
betrokken medewerkers is waar we voor gaan!
HR Strategie
People
Strategische wendbaarheid
De stip op de horizon is gezet. Onze ambitie
is duidelijk: in januari 2020 zijn wij dé
onderscheidende bouwonderneming voor onze
mensen, klanten en omgeving. Het einddoel en
de richting zijn duidelijk. De wereld is echter
dynamisch en onvoorspelbaar. Wendbaarheid
is een voorwaarde om onderscheidend te
blijven. Om onze (strategische) doelstellingen te
realiseren zijn we in 2016 op zoek gegaan naar
een manier van werken die ons hierbij helpt.
Ons management is getraind in de essenties van
wendbaarheid (agile filosofie en scrum raamwerk).
In 2017 willen we aan de hand van een aantal
pilots kijken of en in hoeverre deze manier van
werken bij Heembouw ons verder brengt om onze
doelstellingen te realiseren en onderscheidend te
blijven. Bij gebleken succes willen we dit verder
implementeren in de organisatie.
Samenwerking  cultuur
Binnen Heembouw is samenwerking van cruciaal
belang. Dat betekent dat we veel aandacht aan
teamontwikkeling geven. Dit is onder andere
gedaan door teamsessies met behulp van Insights
en binnen projectteams met Lifo. Ons nieuwe
instrument Papi passen we ook steeds meer toe
om inzicht te krijgen in de eigen drijfveren en
persoonlijkheid.
Recruitment 
arbeidsmarktcommunicatie
In december is onze nieuwe WerkenbijHeembouw
website live gegaan. Een mooie manier, en
essentieel, om Heembouw als werkgever beter
te profileren. 2016 was een jaar waarin we ook
veel nieuwe collega’s hebben verwelkomd.
Onze leidinggevenden zijn getraind in
recruitmentvaardigheden en het toepassen van
een nieuw instrument (Papi) zodat we nog beter
de kandidaten leren kennen in ons selectieproces.
Alles om de juiste match te vinden tussen
kandidaten en Heembouw.
De cultuur van Heembouw is en blijft bijzonder
en is een essentiële factor in het realiseren van
onze doelstellingen. Daarom besteden we hier
blijvend aandacht aan. In de introductieworkshops
wordt het cultuurspel dan ook gespeeld met
elkaar. In veel van onze beslissingen (denk aan
het kiezen van samenwerkingspartners) zijn onze
kernwaarden leidend.
Bouwen aan je eigen kennis-
en persoonlijke ontwikkeling
Coachen zit in de haarvaten van Heembouw.
Het was daarom weer nodig om meer aandacht
te geven aan coaching en de vaardigheden van de
coaches. In de ontwikkelgesprekken zijn afspraken
gemaakt en veel van de leidinggevende hebben
een workshop ‘resultaatgericht coachen’ gevolgd.
Uitvoerders hebben middels een interactieve
training handvatten gekregen voor het voeren van
eindejaarsgesprekken met bouwplaatsmedewerkers.
Aan het eind van het jaar zijn ze daar actief mee
aan de slag gegaan.
Om beter gebruik te kunnen maken van applicaties
als Solibri, Ed Controls, Navision en OneNote zijn
ook hier diverse workshops voor georganiseerd
het afgelopen jaar. Daarnaast hebben trainingen
plaatsgevonden om de juridische kennis en de
kennis van het bouwbesluit op te frissen en aan
te laten sluiten bij de eisen van deze tijd.
Externe partijen en klanten waarmee we
samenwerken zijn steeds vaker ook internationaal
georiënteerd. Een aantal commerciële mensen
van Heembouw is daarom een intensieve training
Engels gestart in 2016. De verwachting is dat in
2017 meer mensen training gaan krijgen in talen
over de grens.
Overigens wordt er ‘on the job’ veel geleerd:
medewerkers krijgen ruimte om zich te ontwikkelen
in projecten door het opdoen van nieuwe kennis en
ervaring. En leren van elkaar (kennisdeling) heeft
zich weer verder ontwikkeld, onder andere door
Heembouw Talks.
Verder
Om goed te anticiperen op de korte en lange
termijn, en onze mensen voldoende ontwikkeling
te bieden, is het proces van Strategische
Personeelsplanning doorlopen. Dat heeft inzicht
gegeven in ons wensbeeld voor de komende jaren,
zowel in aantallen medewerkers als ook verwachtte
competenties en vaardigheden. Omdat Heembouw
altijd voorop wil lopen qua ontwikkelingen in de
bouw, is het van groot belang dat onze mensen
continue blijven ontwikkelen en hiervoor de
mogelijkheden krijgen.
Het introductieprogramma is voorzien van een
update, waarbij de onderliggende principes
niet zijn veranderd: je krijgt een warm bad bij
binnenkomst en leert veel mensen kennen.
De bedrijfskleding was aan een vernieuwing toe.
Qua comfort en uitstraling was er veel te winnen.
In 2016 is een nieuwe kledinglijn gekozen, een
breed projectteam heeft dit met veel succes
gerealiseerd. Begin 2017 loopt iedereen in
de nieuwe kleding.
Ondanks alle onduidelijkheid rondom de Wet DBA,
heeft Heembouw zich in 2016 voorbereid om te
voldoen aan de voorwaarden omtrent ZZP-ers.
LinkedIn
Heembouw 2016
2015: 3.488
4.340
+24%
LinkedIn volgers
Introductie nieuwe bedrijfskleding met fashionshow voor personeel.
Menselijk kapitaal
48 49Heembouw 2016 Heembouw 2016
People
Personeelsbezetting,
instroom en verloop
De groei van Heembouw heeft ook voor een
groei in aantal medewerkers gezorgd. Eind 2016
zijn 233 medewerkers in dienst. We hebben 36
nieuwe collega’s mogen verwelkomen. In 2016
heeft ook een aantal mensen om diverse reden
de organisatie verlaten.
Heembouw streeft naar een divers personeels­
bestand in de brede zin. Ten aanzien van de
verhouding man/ vrouw is het percentage gelijk
gebleven met voorgaand jaar: 51 (22%) vrouwen
en 182 (78%) mannen zijn in dienst. De leden
van het bestuur zijn beide mannelijke leden.
De Raad van Commissarissen bestaat uit vier
leden: drie mannelijke leden en een vrouwelijk lid.
Onderstaande tabel geeft de personeelsbezetting
en verlooppercentages weer van de verschillende
organisatieonderdelen en de totaaltelling voor
de Heembouw Groep.
De aard van de branche waarin wij werken, brengt
met zich mee dat er meer mannen dan vrouwen
actief zijn. Voor alle functies en vacatures geldt
dat deze open staan voor kandidaten van beide
geslachten.
Aantallen
Klantgroepen
HabeonArchitecten
HeembouwHolding
HeembouwGroep
Bouwplaatsmedewerkers
Bezetting per 01-01-2016 42 0 42
Bezetting per 31-12-2016 40 0 40
UTA-uitvoerder
Bezetting per 01-01-2016 29 0 29
Bezetting per 31-12-2016 29 0 29
UTA-kantoormedewerkers / Habeon Architecten
Bezetting per 01-01-2016 111 45 156
Bezetting per 31-12-2016 116 48 164
Totaal:
Bezetting per 01-01-2016 182 45 227
Bezetting per 31-12-2016 185 48 233
Personeelsverloop in fte % 9,3% 11,9% 9,8%
Alle medewerkers van Heembouw vallen onder de CAO voor de Bouwnijverheid;
de medewerkers van Habeon Architecten onder de architecten CAO.
Personeelsbezetting
Aantal medewerkers
2015: 221
233medewerkers 2016
182 51
Menselijk kapitaal
Verzuim
Hieronder zijn de verzuimpercentages aangegeven
van de verschillende organisatieonderdelen en voor
de Heembouw Groep.
Het verzuimpercentage is in 2016 voor de
Heembouw Groep uitgekomen op 3,3%. Dit is
een toename van 0,8% ten opzichte van 2015.
Dit percentage ligt onder het branchegemiddelde
(2015: 4,5% bron EIB) en onder onze doelstelling
van 3,5%. De stijging heeft vooral plaatsgevonden
bij UTA personeel en heeft met name te maken met
een toename in langdurig verzuimers en een lichte
stijging in verzuimfrequentie.
Klantgroepen
HabeonArchitecten
HeembouwHolding
HeembouwGroep
2014 Bouw 7,9% 7,9%
UTA/Habeon Architecten 1,5% 2,6% 1,7%
Totaal 2014 3,3% 2,6% 3,1%
2015 Bouw 6,4% 6,4%
UTA/Habeon Architecten 1,2% 1,1% 1,1%
Totaal 2015 2,7% 1,1% 2,5%
2016 Bouw 6,5% 6,5%
UTA/Habeon Architecten 3,0% 1,6% 2,6%
Totaal 2016 3,7% 1,6% 3,3%
Verzuimhistorie
Heembouw Groep
2012: 3,7% | 2013: 3,0%
2014: 3,1% | 2015: 2,5%
3,3%verzuim 2016
Kort: 0 tot 6 dagen
Middel: 6 tot 31 dagen
Lang: 31 dagen of langer
Totaal verzuim
Verzuimhistorie Heembouw
0,7
0,5 0,6
1,9
3,0
2,3
3,1
1,5
2,5
0,4 0,3 0,4
0,9
2012
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%
2013 2014 2015 2016
2,1
3,7
0,7 0,7
2,3
3,3
0,3
In dienst 2016
Heembouw Groep
Heembouw Bedrijfsruimten
Heembouw Kantoren
Heembouw Wonen
Habeon Architecten
Staf
50 51Heembouw 2016 Heembouw 2016
“Goede mensen zijn altijd schaars,” vertelt Nienke.
“Dat is generiek, over de gehele linie het geval,
en op een specifiek aantal functies is het aanbod
erg klein. Daarnaast leggen wij als Heembouw de
lat hoog en zoeken we echt naar mensen die een
match hebben met onze cultuur. We zoeken niet
zomaar iedereen, we zoeken mensen die begrijpen
hoe Heembouw werkt en zich daarin vinden.
Wij zitten dicht op de klant, zijn er volledig op
gericht om de klant te begrijpen, te weten wat
hij zoekt, wat belangrijk is in zijn huisvesting.
We zoeken mensen die nieuwsgierig zijn naar
wat onze klanten drijft, die origineel zijn en de drive
hebben om altijd op zoek te zijn naar manieren om
nog meer toegevoegde waarde te kunnen leveren.”
#Typisch
Heembouw
Björn Bouwmeester: “De werken bij website
is één van de manieren om te vertellen wat ons
onderscheidend maakt. Een aparte website geeft
ruimte om meer van onze cultuur te laten zien, op
een meer onderscheidende manier dan mogelijk
is op onze corporate website, die meer zakelijk
is. De werken bij website heeft een originele
look en feel die beter past bij hetgeen we over
willen brengen. Dat we anders zijn dan andere
bouwbedrijven, en het bij ons draait om de mensen.
Dat laten we zien door de ogen van onze collega’s
via de hashtag: #TypischHeembouw.”
“Waar kom jij je bed voor uit,
dat blijft de centrale vraag”
De bouw maakt een enorme groei door, dat is goed nieuws.
Het brengt ook een uitdaging op het gebied van recruitment
met zich mee. HR-manager Nienke Schilstra: “Het is nu nog lastiger
om goede mensen aan te trekken. Er is een beperkt aanbod èn een
grote vraag. Alle bouwondernemingen zijn tegelijkertijd op zoek naar
nieuw personeel, en dat betekent dat je als werkgever goed duidelijk
moet maken aan de buitenwereld wat jou onderscheidend maakt,
zodat de mensen die op zoek zijn naar een baan voor jou kiezen.”
Hiervoor heeft Heembouw het afgelopen jaar een aparte website
voor de werving van personeel gelanceerd: werkenbijheembouw.nl.
On-line marketing en communicatiespecialist Björn Bouwmeester is
met Nienke de drijvende kracht achter de ontwikkeling van deze site.
Met deze hashtag wordt een koppeling gemaakt
met de activiteiten van Heembouw collega’s op
social media. Björn: “Onze collega’s gebruiken
deze hashtag om via twitter en instagram nieuwe
potentiële collega’s een kijkje in de keuken te
geven.” Nienke: “Typisch Heembouw zegt als
uitdrukking al iets; gaat over iets dat anders
is. Het gaat ook over verbinding, dit zijn wij,
dit is onze identiteit. Een belangrijk gegeven:
als mensen een goede match hebben met de
bedrijfscultuur, dan zorgt dat voor een hoge
medewerkersbetrokkenheid en -bevlogenheid.
Betrokkenheid wil zeggen: “I love my company”,
ik wil mij graag inzetten voor deze organisatie.
Bevlogenheid is het “I love my job” effect; ik heb
een supergave baan, waar ik energie van krijg.
Een gouden combinatie, waarvan bewezen is
dat het zorgt voor geluk en effectiviteit.”
Nieuwe “werken bij website”
is typisch Heembouw
Menselijk kapitaal People
Medewerkersbevlogenheid
en -betrokkenheid zorgen
voor geluk en effectiviteit
50 Heembouw 2016
52 53Heembouw 2016 Heembouw 2016
Op zoek naar
match met
persoonlijkheid
De website werkenbijHeembouw is sinds begin
december 2016 in de lucht. De reacties zijn
enthousiast en positief. Björn: “De site wordt
als hip en uitgesproken ervaren. Men vindt het
passen bij Heembouw; net even anders dan
anders. In de bouw zie je nog niet veel van dit
soort wervingssites. Het design is gewaagder,
meer van deze tijd en niet zo braaf. Waarbij het
natuurlijk belangrijk is dat de vacatures goed
te vinden zijn, met aansprekende teksten.
Daar besteden we ook veel aandacht aan.”
Uiteindelijk draait het om het vinden van de juiste
mensen. Nienke: “Als kandidaat en vacature
overeenkomen, krijgt de sollicitant een uitnodiging
om online een persoonlijkheidsvragenlijst in
te vullen. Dit doen we voor het eerste gesprek
Menselijk kapitaal People
plaatsvindt, om al in een zo vroeg mogelijk in
gesprek te komen over de drijfveren van iemand
en zijn of haar persoonlijkheid. Kennis en ervaring
is vaak relevant, maar het is onze visie dat iemands
persoonlijkheid echt het verschil maakt.”
Hoe belangrijk het ook is om goede mensen
aan te trekken, minstens zo belangrijk is het
mensen te behouden en op de juiste plek in te
zetten. Nienke: “Als mensen bij ons binnen zijn,
moeten ze een plek hebben waar ze hun passie
kwijt kunnen. De ontwikkeling van onze mensen
staat voorop: waar wil je naar toe, hoe ben je van
waarde voor Heembouw. En dat geldt voor alle
collega’s, of ze nu nieuw bij ons binnen komen of
hier al jaren werken. Daarom blijft het belangrijk
om continu in gesprek te blijven over de passie
van onze mensen. Waar kom jij je bed voor uit,
en hoe geeft Heembouw daar invulling aan,
dat blijft de centrale vraag.”
On-line marketing en communicatiespecialist Björn Bouwmeester ontwikkelden samen met
HR-manager Nienke Schilstra de “Werken bij Heembouw” website. #TypischHeembouw
Als mensen bij ons binnen zijn,
moeten ze een plek hebben waar
ze hun passie kwijt kunnen
Werknemer Functie Jubileum Klantgroep/organisatieonderdeel
Ton Rood Timmerman II 25 Bedrijfsruimten
Alex Bouwmeester Timmerman I 12,5 Bedrijfsruimten
Richard Hubert Uitvoerder 12,5 Kantoren
Carl Warmerdam Architect 12,5 Habeon Architecten
Jelmer Adema Sr. Modelleur 12,5 Habeon Architecten
Thijs Kooloos Financieel administratief medewerker 12,5 Staf
Aad de Prie Timmerman I 40 Wonen
Rick van der Post Timmerman I 25 Wonen
Jeffrey Koek Uitvoerder 12,5 Bedrijfsruimten
Remy van Zanten Unitmanager 12,5 Wonen
Taeke Veenstra Plancoördinator A 25 Bedrijfsruimten
Marco Zwaanswijk Uitvoerder 12,5 Kantoren
Jubilea
De uitgebreide viering van jubilea binnen
Heembouw heeft dit jaar ook weer een aantal
keer plaatsgevonden. De jubilarissen zijn volop
in het zonnetje gezet.
Werknemer Pensioendatum Functie Klantgroep
Splinter, J.M. 30-9-2016 Timmerman I Bedrijfsruimten
Rietbroek, J.P.A. 11-12-2016 Projectleider Wonen
Pensioen
Twee medewerkers zijn in 2016 met pensioen
gegaan na hun jarenlange betrokkenheid en inzet.
54 55Heembouw 2016 Heembouw 2016
Bedrijfsruimten PeopleMenselijk kapitaal
Stagiaires
Het aanbieden van stagemogelijkheden blijft
belangrijk bij Heembouw. In 2016 hebben we
21 stagiaires een leerervaring aangeboden.
Een manier om nieuwe kennis op te doen,
jonge mensen een omgeving te bieden waar ze
‘hun vak’ kunnen leren en alvast kennis te maken
met een mogelijk toekomstige collega; winwin
voor stagiaires en Heembouw.
21
2016
21
2012
21
2013
11
2014
17
2015
Investeren in opleiding
Ontwikkeling blijft belangrijk bij Heembouw. Naast
het ‘on the job’ leren besteden we aandacht aan
trainingen en cursussen. In onderstaande grafiek
staat het gemiddeld aantal opleidingsdagen per
medewerker.
Opleidingsdagen
Doelstelling Bouw
Doelstelling UTA/UTA-U
Bouw UTAUTA-U
Gemiddelde opleidingsdagen per medewerker Heembouw Groep
1,5
2,0
1,8
0,7
1,5 1,6
1,3
2,3
1,31,3
2012
1
2
3
4
5
6
2013 2014 2015 2016
1,2
2,1
1,2
2,4
3,1
Ongevallen
Het aantal ongevallen in 2016 bedraagt 28.
Een stijging ten opzichte van 2015. Het is ons
doel dit weer terug te schroeven door verschillende
initiatieven op gebied van veiligheid te nemen
en de bewustwording te verhogen. Zo wordt er
gewerkt aan een filmpje, dat aan alle werknemers
wordt getoond voor ze de bouwplaats van een
project voor de eerste keer betreden, met daaraan
gekoppeld een aantal vragen omtrent veiligheid
en gedrag. Iedereen op de bouwplaats moet zich
bewust zijn van het feit dat veiligheid een zaak van
ons allemaal is, en we met elkaar verantwoordelijk
zijn voor elkaar veiligheid. Het gebruik van de
observatie app, waarmee gevaarlijke situaties
worden vastgelegd, draagt ook aan dit bewustzijn
bij en richt de aandacht op preventie van dit
soort situaties.
Aantal ongevallen
Aantal verzuimgevallen t.g.v. ongeval
Ongevallen Heembouw Groep
1
5 5
1 1
19
23
27
21
28
2012
0
5
10
15
20
25
30
2013 2014 2015 2016
Social Media
Heembouw
2015: 6.259
7.052
+13%
Twitter volgers 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016

More Related Content

Similar to Heembouw jaarverslag 2016

Masterclass move marktstrategieën 17 juni 2011 atrive (3)
Masterclass move marktstrategieën 17 juni 2011 atrive (3)Masterclass move marktstrategieën 17 juni 2011 atrive (3)
Masterclass move marktstrategieën 17 juni 2011 atrive (3)Atrivé
 
Outlook 2015 2016 - beleggen in Nederlands vastgoed & hypotheken
Outlook 2015 2016 - beleggen in Nederlands vastgoed & hypothekenOutlook 2015 2016 - beleggen in Nederlands vastgoed & hypotheken
Outlook 2015 2016 - beleggen in Nederlands vastgoed & hypotheken
Syntrus Achmea Real Estate & Finance
 
Bureaupresentatie
BureaupresentatieBureaupresentatie
BureaupresentatieAlecBergsma
 
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
julie lecomte
 
Jaarverslag 2008
Jaarverslag 2008Jaarverslag 2008
Jaarverslag 2008WVS-groep
 
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporatiesHeembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Heembouw
 
Achmea jaarbericht 2010
Achmea jaarbericht 2010Achmea jaarbericht 2010
Achmea jaarbericht 2010
Jasper de Weerdt
 
Ww Zevenhuizen Moerkapelle Jaarverslag 2011
Ww Zevenhuizen Moerkapelle Jaarverslag 2011Ww Zevenhuizen Moerkapelle Jaarverslag 2011
Ww Zevenhuizen Moerkapelle Jaarverslag 2011
Dick van der Poort
 
Inspiratieboekje
InspiratieboekjeInspiratieboekje
Inspiratieboekje
dutch
 
Feed me nr. 6
Feed me nr. 6Feed me nr. 6
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Heembouw
 
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOCSocial media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Heembouw
 
110120 azv jaarvergadering
110120 azv jaarvergadering110120 azv jaarvergadering
110120 azv jaarvergadering
Mondial Movers
 
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115Heembouw
 
Dutch Portuguese Chamber of Commerce
Dutch Portuguese Chamber of CommerceDutch Portuguese Chamber of Commerce
Dutch Portuguese Chamber of Commerce
secretariaatdebiz
 
Rob Harks Total Concept 2015
Rob Harks Total Concept 2015Rob Harks Total Concept 2015
Rob Harks Total Concept 2015Rob Harks
 
Instant communicatie presentatie instant formule 2015
Instant communicatie presentatie instant formule 2015Instant communicatie presentatie instant formule 2015
Instant communicatie presentatie instant formule 2015
Instant Communicatie
 
Instant communicatie presentatie instant formule 2014
Instant communicatie   presentatie instant formule 2014Instant communicatie   presentatie instant formule 2014
Instant communicatie presentatie instant formule 2014
Instant Communicatie
 

Similar to Heembouw jaarverslag 2016 (20)

Masterclass move marktstrategieën 17 juni 2011 atrive (3)
Masterclass move marktstrategieën 17 juni 2011 atrive (3)Masterclass move marktstrategieën 17 juni 2011 atrive (3)
Masterclass move marktstrategieën 17 juni 2011 atrive (3)
 
Outlook 2015 2016 - beleggen in Nederlands vastgoed & hypotheken
Outlook 2015 2016 - beleggen in Nederlands vastgoed & hypothekenOutlook 2015 2016 - beleggen in Nederlands vastgoed & hypotheken
Outlook 2015 2016 - beleggen in Nederlands vastgoed & hypotheken
 
Bureaupresentatie
BureaupresentatieBureaupresentatie
Bureaupresentatie
 
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
JobYourself Rapport d'activités 2013 (version NL)
 
Jaarverslag 2008
Jaarverslag 2008Jaarverslag 2008
Jaarverslag 2008
 
Stable Corporate Book
Stable Corporate BookStable Corporate Book
Stable Corporate Book
 
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporatiesHeembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
 
Achmea jaarbericht 2010
Achmea jaarbericht 2010Achmea jaarbericht 2010
Achmea jaarbericht 2010
 
Ww Zevenhuizen Moerkapelle Jaarverslag 2011
Ww Zevenhuizen Moerkapelle Jaarverslag 2011Ww Zevenhuizen Moerkapelle Jaarverslag 2011
Ww Zevenhuizen Moerkapelle Jaarverslag 2011
 
Inspiratieboekje
InspiratieboekjeInspiratieboekje
Inspiratieboekje
 
Feed me nr. 6
Feed me nr. 6Feed me nr. 6
Feed me nr. 6
 
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
 
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOCSocial media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
 
110120 azv jaarvergadering
110120 azv jaarvergadering110120 azv jaarvergadering
110120 azv jaarvergadering
 
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115
Relatiemiddag klantgroep bedrijfsgebouwen 20111115
 
Dutch Portuguese Chamber of Commerce
Dutch Portuguese Chamber of CommerceDutch Portuguese Chamber of Commerce
Dutch Portuguese Chamber of Commerce
 
Rob Harks Total Concept 2015
Rob Harks Total Concept 2015Rob Harks Total Concept 2015
Rob Harks Total Concept 2015
 
Instant communicatie presentatie instant formule 2015
Instant communicatie presentatie instant formule 2015Instant communicatie presentatie instant formule 2015
Instant communicatie presentatie instant formule 2015
 
VVV_jaarverslag 2014
VVV_jaarverslag 2014VVV_jaarverslag 2014
VVV_jaarverslag 2014
 
Instant communicatie presentatie instant formule 2014
Instant communicatie   presentatie instant formule 2014Instant communicatie   presentatie instant formule 2014
Instant communicatie presentatie instant formule 2014
 

More from Heembouw

Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - HeembouwBouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Heembouw
 
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Heembouw
 
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Heembouw
 
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op EkkersrijtDuurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
Heembouw
 
Go2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij HeembouwGo2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij Heembouw
Heembouw
 
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Heembouw
 
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Heembouw
 
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Heembouw
 
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgavenHeembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw
 
Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3
Heembouw
 
Productiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 BrochureProductiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 Brochure
Heembouw
 
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw
 
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MT
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MTGrote LinkedIn show Heembouw Groot MT
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MT
Heembouw
 
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemerPresentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Heembouw
 
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Heembouw
 
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten HeembouwInspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Heembouw
 
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
Heembouw
 
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waardeOnze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
Heembouw
 
BIM bij Heembouw en Habeon Architecten
BIM bij Heembouw en Habeon ArchitectenBIM bij Heembouw en Habeon Architecten
BIM bij Heembouw en Habeon ArchitectenHeembouw
 
Kantoortransformatie infographic
Kantoortransformatie infographicKantoortransformatie infographic
Kantoortransformatie infographic
Heembouw
 

More from Heembouw (20)

Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - HeembouwBouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
 
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
 
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
 
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op EkkersrijtDuurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
 
Go2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij HeembouwGo2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij Heembouw
 
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
 
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
 
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
 
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgavenHeembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
 
Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3
 
Productiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 BrochureProductiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 Brochure
 
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
 
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MT
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MTGrote LinkedIn show Heembouw Groot MT
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MT
 
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemerPresentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
 
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
 
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten HeembouwInspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
 
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
 
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waardeOnze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
 
BIM bij Heembouw en Habeon Architecten
BIM bij Heembouw en Habeon ArchitectenBIM bij Heembouw en Habeon Architecten
BIM bij Heembouw en Habeon Architecten
 
Kantoortransformatie infographic
Kantoortransformatie infographicKantoortransformatie infographic
Kantoortransformatie infographic
 

Heembouw jaarverslag 2016

  • 1. Jaarverslag 2016 Maatschappelijke en financiële verslaglegging
  • 2. Jaarverslag 2016 Maatschappelijke en financiële verslaglegging
  • 3. 4 5Heembouw 2016 Heembouw 2016 Over dit verslag 5 Bestuursverslag 2016 6 Strategie 12 Wij creëren plekken waar mensen willen wonen 14 Groot onderhoud 223 woningen Holy Zuid 16 Appartementencomplex De President 22 Kengetallen27 Personalia Bestuur van de Organisatie 28 Personalia Raad van Commissarissen 29 Bericht Raad van Commissarissen 31 Interview Ruud van Berkel bij zijn afscheid van de Raad van Commissarissen 32 Wij creëren plekken waar mensen willen ondernemen 34 Staay Food Group: Bouwen is mensenwerk 36 Nieuw hoofdkantoor voor HOYER 42 Menselijk kapitaal 44 Personeelsbezetting, instroom en verloop 46 Verzuim 47 Nieuwe “werken bij website” is typisch Heembouw 48 Jubilea pensioen 51 Opleidingsdagen stagiaires 52 Ongevallen 53 Duurzaamheid54 Wij creëren plekken waar mensen willen werken 56 Nieuwbouw Applied Medical Amersfoort 58 Renovatie hoofdkantoor Heembouw 64 Maatschappij68 BIM Minor geeft studenten inzicht in BIM 68 Invulling techniekles basisschool met “Maand van de bouw” 71 Verslag Gemeenschappelijke Ondernemingsraad in 2016 72 20 jaar Habeon Architecten 74 Jaarrekening79 Overige gegevens 101 Controleverklaring 102 GRI-G3 index toepassingsniveau C 104 Inhoud
  • 4. 6 7Heembouw 2016 Heembouw 2016 Heembouw bevindt zich in een nieuwe periode van groei. Ook wij plukken daarbij de vruchten van een groeiende economie. Daarnaast ervaren wij dat onze focus van de afgelopen jaren op continue verbetering van onze organisatie en dienstverlening aan onze klanten zich vertaalt in een meer dan gemiddeld groeiende omzet en resultaat. Onze organisatie heeft een sterke bedrijfscultuur, die erop gericht onze visie “Wij creëren plekken waar mensen willen zijn” waar te maken. Hoe we dit kunnen blijven realiseren, is vastgelegd in een strategisch plan tot 2020. Hierin hebben we de strategische keuzes voor de komende jaren bepaald, waarbij de focus op de klant en zijn huisvestingsvraag het centrale uitgangspunt voor ons handelen blijft. Hierbij is het essentieel ons onderscheidend vermogen verder te blijven ontwikkelen. In 2020 zijn wij dé onderscheidende bouwonderneming voor onze klanten, mensen en omgeving. Dat is onze missie. Om dit te realiseren is een cruciale rol weggelegd voor onze mensen en strategische partners en zetten we samen met hen vol in op innovatie. Door open te staan voor nieuwe ontwikkelingen komen we tot manieren om slimmer te werken en kunnen we onze klanten blijven verrassen met onze toegevoegde waarde. Heembouw zit middenin een boeiende en vernieuwende fase, in een tijd waarin de wereld en bouw aan het veranderen zijn. Wij maken u daar als lezer graag deelgenoot van. Veel leesplezier. Namens de Holdingdirectie, Peter Lammertink Over dit verslag “Wij creëren plekken waar mensen willen zijn” Maatschappelijke en financiële verslaglegging 2016
  • 5. 8 9Heembouw 2016 Heembouw 2016 Heembouw kijkt met gepaste trots terug op een mooi en dynamisch jaar. Zowel onze omzet als resultaat namen fors toe. Ook de organisatie ontwikkelde zich verder, zowel kwalitatief als kwantitatief en is klaar voor de toekomst. Afgelopen jaar hebben we onze strategie herijkt en de strategische keuzes voor de komende jaren bepaald. Daarbij slaan we geen compleet nieuwe weg in, maar blijft de focus op de klant en zijn huisvestingsvraag het centrale uitgangspunt voor ons handelen. Hiermee zijn wij goed voorbereid op een nieuwe fase van groei. Klantgroepen Wonen De klantgroep wonen is uitgegroeid tot een volwassen klantgroep. De omzet is gegroeid van € 38 miljoen in 2015 naar € 43 miljoen in 2016, een toename van 14 %. Wonen zet nadrukkelijk in op het bieden van een integrale oplossing, om binnen een buurt of woonomgeving samen met de toekomstige bewoners hun ideale plek te ontwikkelen en realiseren. Goed voorbeeld hiervan is het project Wonen boven de Hoven. Met opdrachtgever Van der Vorm Vastgoed hebben na de succesvolle ontwikkeling en turnkey realisatie van de eerste woontoren, in 2016 een tweede woontoren gerealiseerd en zijn we gestart met de voorbereidingen voor de derde toren. De appartementen die hier gerealiseerd worden, zijn in co-creatie met de toekomstige huurders ontworpen en zijn ruim voor de oplevering 100% verhuurd. Ook ons project De Oevers, de nieuwe woonwijk die we met Hoorne Vastgoed realiseren in de dorpskern van Roelofarendsveen, kan zich in veel belangstelling van kopers blijven verheugen. Vrijwel alle woningen en appartementen die tot nu toe zijn gerealiseerd, zijn verkocht. De afgelopen jaren, ook in de jaren waarin de marktsituatie lastig was, hebben we een consistent beleid gevoerd, gericht op de verbetering en ontwikkeling van onze organisatie en dienstverlening aan onze klanten. Dit heeft het mogelijk gemaakt optimaal te profiteren van de verbeterde marktsituatie en een bestendige groei te realiseren. Onze omzet is van € 118 miljoen in 2015 gegroeid naar € 158 miljoen in 2016, een stijging van meer dan 30% ten opzichte van 2015. Het resultaat nà belasting is € 4,9 miljoen, en ligt aanmerkelijk hoger dan vorig jaar. Heembouw in 2016 Het herstel van de bouw heeft zich, zoals voorspeld, doorgezet. De bouwproductie nam afgelopen jaar met 7% toe [Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2017, Economisch Instituut voor de Bouw, januari 2017]. Kijkend naar de omzetgroei heeft Heembouw ook in 2016 substantieel beter gepresteerd dan de markt. Alle drie de klantgroepen droegen hier positief aan bij. Met klanten en partners wordt samengewerkt op basis van toegevoegde waarde. De woningmarkt kent een aantal uitdagingen, waarvoor Heembouw Wonen onderscheidende concepten heeft ontwikkeld. Zoals het betaalbaar-huren-plan als oplossing voor het tekort aan betaalbare huurwoningen. Dit is een totaalconcept voor het ontwikkelen, realiseren en exploiteren van betaalbare huurwoningen. Deze woningen worden ontwikkeld vanuit de lokale marktvraag, in samenwerking met een belegger of corporatie. Desgewenst een mix van koop, sociaal en vrije sector huur, afhankelijk van de marktbehoefte en woonwensen die er zijn. Ons verhuisbehoefteonderzoek geeft op huishoudenniveau inzicht welke woningen ontwikkeld moeten worden, om naadloos aan te kunnen sluiten bij de behoefte en draagkracht in de lokale markt. Voor de corporatiesector is het verduur- zamingsconcept ontwikkeld, dat corporaties helpt in hun opgave om eind 2020 de verduurzaming van de corporatiewoningen naar gemiddeld energielabel B te hebben gerealiseerd. Bedrijfsruimten De klantgroep bedrijfsruimten maakte eveneens een flinke groei door. De omzet steeg verder naar een niveau van € 86 miljoen en werd met name in de regio’s West en Zuid Nederland gerealiseerd. Deze groei werd mede ingegeven door de markt, maar is zeker ook een gevolg van de waardering voor de toegevoegde waarde die Heembouw haar klanten in de bedrijfsruimtenmarkt biedt. Onze bedrijfsvoering is gestoeld op drie pijlers: structuur, cultuur en strategie. Elk jaar staat een van deze pijlers centraal. In 2015 was dat cultuur en in 2016 strategie. Daarin blijft onze focus onveranderd op de klant. Onze klantgerichte bedrijfsfilosofie, gericht op het leveren van toegevoegde waarde is verder verdiept, meer concreet gemaakt en vernieuwd. Daarbij staat ons onderscheidend vermogen centraal, welke is verwoord in onze missie: In januari 2020 zijn wij dé onderscheidende bouwonderneming voor onze klanten, mensen en omgeving. In ons strategisch plan tot 2020 zijn onze strategische keuzes vastgelegd om deze missie te kunnen realiseren. Op pagina 12 en 13 worden de belangrijkste punten uit dit strategisch plan nader belicht. We hebben te maken met een wereld die dynamisch, complex en onvoorspelbaar is. Om onderscheidend te kunnen blijven in een snel veranderende markt, is het essentieel om wendbaar en adaptief te zijn als organisatie. Dit vraagt om een andere manier van werken. In 2016 is ons management getraind in de essenties van wendbaarheid (agile filosofie en scrum raamwerk). In 2017 wordt middels een aantal pilots getoetst of en in hoeverre deze manier van werken bij Heembouw bijdraagt aan de realisatie van onze doelstellingen en om onderscheidend te kunnen blijven. Bij gebleken succes wordt deze werkwijze verder geïmplementeerd in de organisatie. Heembouw Holding Bestuursverslag 2016 Bedrijfsruimten focust zich met name op de sectoren logistiek, groothandel en industrie en productie. Veel van onze klanten kiezen voor de turnkey aanpak van Heembouw, in combinatie met Habeon Architecten. Dit betreft vooral kennisintensieve projecten, waarbij de klant en zijn bedrijfsproces het vertrekpunt zijn voor het ontwerp en realisatie van een passende lay-out. Klanten waarderen onze intense klantgerichte benadering van hun huisvestingsvraag en de oplossing die wij vervolgens realiseren. Dit zorgt voor een toenemend aantal terugkerende klanten. Voor Staay Food Group bijvoorbeeld zijn we, na in 2015 hun warehouse in Papendrecht turnkey te hebben gerealiseerd, in 2016 gestart met de bouw van een high-tech groentensnijderij en productiesite voor kant en klaar maaltijden op de Poort van Dronten. In Son en Breugel is Heembouw in opdracht van DOKVAST bezig met een nieuw duurzaam distributiecentrum voor Rhenus Logistics. Eind 2017 start voor deze opdrachtgever en gebruiker de realisatie van een bijzonder vormgegeven DC in Tilburg (zie interview 20 jaar Habeon pagina 74-77). Wij bieden onze klanten een integrale oplossing, die veel verder gaat dan een goed ontwerp en een geruisloze uitvoering van het project, op tijd en binnen budget. Van een locatiekeuze-advies met de gronddatabank en financiering via ons beleggersnetwerk, tot ontwerp, een optimale procesinrichting en een snelle realisatieperiode met daarna het gebouwbeheer via een slimme app. Daarbij wordt continu gewerkt aan nieuwe innovaties en nieuwe tools om klanten in de bedrijfsruimtenmarkt nog beter van dienst te kunnen zijn. Voor de logistieke branche is afgelopen jaar bijvoorbeeld het connected DC ontwikkeld. Slimme software en sensoren die bij de bouw van een distributiecentrum worden aangebracht, zorgen in combinatie met de Simacan Control Tower ervoor dat de capaciteit van de loadingdocks van een DC optimaal wordt benut. De Control Tower geeft verladers en transporteurs inzicht in de logistieke operatie met realtime ritgegevens en ETA’s (estimated time of arrival) van de voertuigen in de planning. We verwachten dat deze vraaggestuurde benadering, waarbij de woonbeleving van de bewoners centraal staat, ertoe leidt dat de groei van deze klantgroep zich de komende jaren doorzet. Deze groei zien we terug in alle disciplines van wonen: nieuwbouw, transformatie en groot onderhoud en renovatie. De klantgroep heeft afgelopen jaar flink geïnvesteerd in mensen en innovatieve ontwikkelingen. De commerciële slagkracht werd vergroot. Om de belangen van de gebruikers achter onze contractpartners beter te kunnen behartigen, is voor de nieuwbouw een kopersbegeleider aangetrokken en een bewonersbegeleider voor onze groot onderhoud en renovatieprojecten. Onze bewonersgerichte aanpak, met veel aandacht voor een goede en transparante communicatie, zorgt voor een goed verloop van groot onderhoud en renovatieprojecten die we voor corporaties uitvoeren. In de Vlaardingse wijk Holy Zuid werden 223 woningen, verdeeld over 4 flats, gerenoveerd en verduurzaamd. Opdrachtgever Woningstichting Samenwerking beoordeelde dit project met een klanttevredenheidscijfer van een “8” met de toelichting dat “Heembouw geen standaard aannemer is, houdt van een uitdaging, innovatief denkt, open en transparant is en Lean echt in het dna heeft zitten”. Bestuursverslag 2016Bestuursverslag 2016
  • 6. 10 11Heembouw 2016 Heembouw 2016 Kantoren Binnen de klantgroep kantoren is focus aangebracht op het gebied van turnkey nieuwbouw en turnkey renovatie. Bij turnkey nieuwbouw gaat het om eindgebruikers met een specifieke kantoorbehoefte. Dit betreft het ontwerp en realisatie van clean rooms, laboratoria en onderzoeksruimten. De kennis en expertise op dit gebied, die Heembouw samen met haar strategische partners biedt, wordt door de markt (h)erkend. Op het gebied van deze specifieke geconditioneerde ruimten heeft Heembouw diverse succesvolle trajecten gerealiseerd. Voor Koppert Biological Systems bijvoorbeeld werd het hoofdkantoor in Berkel en Rodenrijs, dat Heembouw eerder turnkey realiseerde, uitgebreid met een nieuw kantoor van 3.600 m2 bvo, inclusief entomologisch laboratorium. En in februari 2016 startte de realisatie van een nieuw kantoor met productieruimte en “state-of-the-art” cleanroom voor Applied Medical Europe. Bij turnkey renovatie gaat het om de transformatie van bestaande kantoren naar een innovatieve werkomgeving. De kantorenmarkt kampt nog steeds met grote leegstand, waarbij sprake is van een mismatch tussen vraag en aanbod. Gebruikers willen kantoren die flexibel, inspirerend en connected zijn. En duurzaam, met inachtneming van de afspraken met betrekking tot vermindering van CO2 -uitstoot uit het klimaatakkoord van Parijs. Heembouw Kantoren heeft een uitgebreid track record op het gebied van renovatie van bestaande kantoren naar een innovatieve werkomgeving, waarbij onze ervaring met renovatie in gebruikte situatie voor klanten een belangrijke UBP (unique buying point) is. Voor WTC Schiphol zijn wij sinds 2014 bezig hun complex gefaseerd te upgraden. In een periode van vier weken wordt een complete verdieping aangepakt, terwijl de bedrijfsactiviteiten van de huurders van het WTC ongestoord doorgaan. Ook op Schiphol breidden wij in opdracht van Schiphol Real Estate het bestaande multi-tenant kantoorpand Avioport uit met 1.200 m2 ten behoeve van eindgebruiker Samsung Electronic Benelux. Service en onderhoud Binnen alle klantgroepen ontwikkelen de afdelingen service en onderhoud zich tot professionele units die de klantvraag zelfstandig oppakken en invullen. Onze meerjaren onderhoudsplannen worden conform de NEN-normen* opgesteld en bij onze bestaande klanten aangeboden. Nieuw daarbij is de applicatie DOCCCONTROL, die het beheer van een nieuw gebouw efficiënter en gebruiksvriendelijker maakt. Gebreken of tekortkomingen in een pand, worden via deze app op de Ipad of smartphone, snel en gemakkelijk gemeld bij de betrokken leverancier, inclusief locatie aanduiding. Oplossen van de tekortkoming of gebrek wordt zo snel en eenvoudig opgepakt. Binnen de klantgroep bedrijfsruimten krijgt de afdeling IBR (industriële bouw en renovatie) steeds meer vorm. Deze specialistische afdeling richt zich volledig op productie- en logistieke bedrijven, waarbij tijdens de bouw- en verbouwwerkzaamheden het 24/7 productieproces zonder verstoringen door moet gaan. De Lean-werkwijze van Heembouw is daarvoor een belangrijke basis. We brengen hetgeen wij onze klanten op gebied van duurzaamheid adviseren, graag ook zelf in praktijk. Daarom zal ons nieuwe huisvestingsconcept in ons eigen pand naast flexibel en innovatief ook duurzaam zijn. De aanpassingen in het hoofdkantoor in Roelofarendsveen en daarbij de aanleg van een WKO-installatie (warmte koude opslag) zorgen voor een labelsprong naar klimaat- en comfortklasse A, het hoogst haalbare voor bestaande bouw (zie verder pagina 64-67). Financieel beleid en risicobeheer Het financieel beleid ziet toe op het behalen van een goed rendement op onze projecten, mede in relatie tot het verantwoord omgaan met eventuele risico’s. Het adequaat blijven managen van ons werkkapitaal blijven wij vanzelfsprekend continueren. Heembouw Groep is nog steeds goed in staat een voldoende mate van voorfinanciering op bouwprojecten te bewerkstelligen. Onze liquiditeitspositie heeft zich dan ook in 2016 verder verbeterd en is daarmee zeker gezond te noemen. Goed risicobeheer blijft essentieel om de operationele en financiële doelen te realiseren. Wij blijven onze processen voor wat betreft de aanname van werk en de afweging van kansen en bedreigingen verder optimaliseren. Zo blijven wij in staat om op structurele wijze significante risico’s (zowel op korte als op langere termijn) tijdig te signaleren en te volgen en middels een goede dialoog op het juiste moment, met de juiste betrokkenen binnen de organisatie, (actief) in te spelen op de mogelijke kansen en bedreigingen die een project in zich heeft. Het hebben van korte lijnen met alle betrokkenen is van groot belang. Daarnaast worden de interne risicobeheersings- en kwaliteitssystemen jaarlijks getoetst en verder geoptimaliseerd als onderdeel van onze bedrijfsbrede projectaudits. De focus blijft op de beheersing van projectrisico’s tijdens het gehele proces, van de verwerving- en voorbereidingsfase tot en met de uitvoeringsfase en nazorgfase. Wij handhaven ons financieel beleid om financiële risico’s ten aanzien van rente en debiteuren niet af te dekken met financiële instrumenten. Als belangrijkste bedrijfsrisico’s zien wij markt- en kredietrisico’s. In de navolgende paragraaf wordt verder inzicht gegeven in de vier voor Heembouw belangrijkste mogelijke bedrijfsrisico’s en de wijze waarop deze risico’s worden beheerst. Risicoparagraaf Hierin worden de vier belangrijkste mogelijke bedrijfsrisico’s van Heembouw met haar beheersingsmaatregelen en risicoprofiel per bedrijfsrisico toegelicht. Heembouw heeft stringente procedures opgesteld om de kredietwaardigheid van haar opdrachtgevers en leveranciers te bepalen. Ter beheersing van dit kredietrisico wordt gebruik gemaakt van erkende (financiële) instellingen, die zich (mede) op het leveren van kredietinformatie hebben toegelegd. Actieve bewaking van het kredietrisico vormt onderdeel van ons debiteurenbeheer. In 2016 is onze liquiditeitspositie en solvabiliteitspositie verder verstevigd ten opzicht van vorig boekjaar. De financiële impact op dit kredietrisico blijft daarmee gezond en beheersbaar. De mogelijkheid blijft aanwezig, dat opdrachtgevers of leveranciers contractuele verplichtingen niet nakomen. Onze risicobereidheid in dit risico wordt als medium ingeschat. Het huidige risicoprofiel sluit in ieder geval aan bij het gewenste risicoprofiel en is zelfs beter te noemen. Er is een mogelijkheid dat de waardering van de grondposities en voorraden gereed product lager uitvallen. Daarbij is er nog steeds sprake van een mogelijk verkooprisico op de huidige voorraden. In zijn algemeenheid zijn de economische marktomstandigheden positiever geworden. Vergeleken met vorig jaar is de markt verder aangetrokken. Daarbij hebben onze eigen actieve inspanningen ook het gewenste effect gehad, resulterend in een (verdere) afname van onze grondposities en voorraden gereed product. De financiële impact op dit risico blijft goed beheersbaar. Onze risicobereidheid in dit risico wordt als mijdend ingeschat. Het huidige risicoprofiel sluit in ieder geval aan bij het gewenste risicoprofiel, mede door de verdere afname van deze balansposities. Innovatie- structuur Vanuit de overtuiging dat innovaties essentieel zijn voor de continuïteit van onze onderneming, was innovatie een van de belangrijkste thema’s van 2016 voor Heembouw. Bezig zijn met innovatie en nieuwe ontwikkelingen is op zich niets nieuws bij Heembouw. Onze “drive” steeds te zoeken naar manieren om onze klanten nog beter van dienst te zijn, maakt dat er op verschillende plekken in de organisatie nieuwe ideeën en innovaties ontstaan. Om deze initiatieven goed te kunnen volgen en verder tot ontwikkeling te brengen, zijn we afgelopen jaar gestart met de ontwikkeling en implementatie van een innovatiestructuur. Elke klantgroep heeft een eigen innovatie coach die zorgt voor het aanjagen van innovaties en de idee brenger ondersteunt in het verder brengen van zijn of haar idee. In een zogenaamde “innovatie reactor” worden alle ideeën die er binnen de organisatie zijn, opgenomen en al dan niet naar een volgende fase gebracht. Aan de hand van de fase waarin een idee zich in de reactor bevindt, van opkweek tot bloei-fase, worden de ideeën al dan niet verder gebracht. *NEN= NEderlandse Norm BIM Wij hebben de diepe overtuiging dat complexe gebouwen niet meer kunnen worden gerealiseerd zónder dat deze eerst virtueel in BIM worden gebouwd. BIM is een werkmethodiek waarbij in een 3D Bouw Informatie Model (BIM) integraal wordt samengewerkt door diverse disciplines in de bouwsector. Prototypes zorgen voor betere kwaliteit, minimalisering van foutkosten en een kortere doorlooptijd van projecten. Wij ervaren dit in de praktijk bij de realisatie van bijvoorbeeld het project Applied Medical Europe in Amersfoort, met zijn complexe installaties en een hoogwaardige clean-room (zie ook pagina 58-61). In het BIM model is voor de start van de uitvoering, in samenwerking met de betrokken strategische partners en leveranciers, alle informatie samengebracht en verwerkt tot een digitaal gebouwmodel. Dit zorgt voor transparantie en een betere samenwerking. Zonder BIM kan een dergelijk project niet zo snel en efficiënt worden gerealiseerd. Bij het samenstellen van het virtueel prototype, spelen de BIM engineers een belangrijke rol. Elke klantgroep heeft een eigen BIM engineer. Zij zijn de virtuele uitvoerders van onze projecten, en zorgen ervoor dat alle informatiestromen van onze klant en leveranciers voor start realisatie in het model komen. Dit gebeurt tijdens de BIM ontwerpdagen, waar Heembouw, Habeon Architecten en leveranciers gezamenlijk werken aan het model. Hier worden clashes opgelost en met elkaar gewerkt aan de onderdelen uit het model die raakvlak hebben met elkaar. Dit alles om ons gezamenlijk doel: in één keer goed ontwerpen en bouwen te kunnen realiseren. Duurzaamheid Wij nemen onze verantwoordelijkheid voor onze omgeving. Dit uit zich onder andere in een actieve inzet op de vermindering van CO2 -uitstoot. In 2012 formuleerden wij onze doelstelling voor CO2 -reductie: “In 2022 produceren we 25% minder CO2 -uitstoot per miljoen omzet (na inflatiecorrectie) dan in 2012”. In 2012 was de CO2 -uitstoot per miljoen omzet 10,53 ton. In 2015 hadden wij ons doel van 25% reductie al bijna gerealiseerd met 8,03 ton CO2 -uitstoot per miljoen omzet. Dit heeft ons geïnspireerd tot deze nieuwe ambitie: “In 2022 produceren we 50% minder CO2 -uitstoot per miljoen omzet (na inflatiecorrectie) dan in 2012” (zie verder pagina 54-55). Onderdeel van de integrale benadering van de huisvestingsvraag van onze klanten, is het kunnen adviseren op gebied van duurzaamheid en ondersteuning bij het doorlopen van BREEAM- trajecten. BREEAM is de internationaal erkende kwalificatie voor duurzaamheid van vastgoed en gebieden. De teams van Heembouw en Habeon Architecten hebben hun eigen BREEAM-experts binnen de gelederen. Dit heeft onder andere geleid tot de toekenning van de BREEAM-Outstanding certificaten voor zowel ontwerp als realisatie voor de distributiecentra New Logic I en II in Tilburg. Bestuursverslag 2016Bestuursverslag 2016
  • 7. 12 13Heembouw 2016 Heembouw 2016 Heembouw heeft steeds meer te maken met complexe en risicovolle projecten. Juist in de verwerving- en voorbereidingsfase van nieuwe projecten kunnen wij als Heembouw in dit kader, nog de meeste invloed uitoefenen op de processen ten aanzien van contract- en projectbeheersing. Dit zorgt ervoor dat op structurele wijze significante risico’s tijdig worden gesignaleerd. Middels een (vaste) rollenplanning in het contract- en projectbeheersingsproces is er sprake van een constructieve dialoog met de juiste betrokkenen binnen de organisatie. Er worden goede afwegingen gemaakt welke (nieuwe) werken worden aangenomen en onder welke voorwaarden. Wij blijven scherp toezien op de wijze waarop inhoud wordt gegeven aan deze processen en blijven de reeds genomen maatregelen kritisch volgen. De mogelijke financiële impact is daarmee goed beheersbaar. Onze risicobereidheid in dit risico wordt als medium ingeschat. Het huidige risicoprofiel sluit aan bij het gewenste risicoprofiel. De verder aantrekkende markt blijft van invloed op de inkoopprijzen. Onze leveranciers spelen een belangrijke rol in de verkoop- en realisatiefase van onze projecten. Heembouw werkt steeds meer met strategische partners. Door tijdig afspraken te maken, wordt een mogelijke prijsstijging mede gemitigeerd. In 2016 hebben zich verder geen bijzonderheden voorgedaan. De financiële impact op dit risico wordt goed beheerst. Gezien de verder aantrekkende markt blijft er sprake van een mogelijkheid tot prijsfluctuaties op de inkoop. Onze risicobereidheid in dit risico wordt dan ook als medium ingeschat. Het huidige risicoprofiel van dit risico sluit aan bij het gewenste risicoprofiel. Integriteit Integriteit staat permanent op de agenda. De regels en afspraken die we met elkaar hebben gemaakt omtrent integer handelen, zijn vastgelegd in onze bedrijfscode, die is geregistreerd bij de Stichting Beoordeling Integriteit Bouwnijverheid (nummer 04-01-0032 ). Deze is afgestemd op de gedragscode, zoals ontwikkeld door het Algemeen Verbond Bouwbedrijf (AVBB) en is voor alle medewerkers leidend. De vertrouwenspersoon maakt jaarlijks een verslag van de eventuele meldingen die zijn gedaan. Dit wordt in de Holdingdirectie besproken en geëvalueerd. De directies van de klantgroepen bieden elk jaar hun verantwoordingsbrieven aan, die met de financieel directeur worden besproken. Integriteit is een vast onderdeel van het vernieuwde introductieprogramma voor nieuwe medewerkers. Tijdens de introductie staan we uitgebreid stil bij de afspraken die we omtrent integriteit met elkaar hebben gemaakt. Dan wordt ook het cultuurspel gespeeld, waarin ook dilemma’s omtrent integriteit aan de orde komen. Verder is cultuur een vast agendapunt in het overleg met de Groeps Ondernemingsraad. Wanneer er aanleiding voor is, wordt integriteit bij dit agendapunt besproken. Ook afgelopen jaar zijn er geen overtredingen tegen de gedragscode geconstateerd dan wel meldingen gedaan van overtredingen. Human resources Onze mensen maken het verschil. Door blijvend te investeren in de ontwikkeling van onze mensen en het vergroten van kennis, kunnen we ons als organisatie blijven verbeteren. Dit stelt ons in staat het beste uit onze mensen te halen en de beste prestaties voor onze klanten te leveren. Het maakt ons een aantrekkelijke werkgever, die ruimte biedt aan mensen om zich te blijven ontwikkelen en waar mensen graag willen (blijven) werken. In de ontwikkelgesprekken die we jaarlijks met onze mensen houden, staat de why-vraag centraal: “Waar kom jij je bed voor uit?”. Een belangrijke vraag voor de ontwikkeling van onze mensen, die gaat over waar iemands passie ligt, waar hij naar toe wil, en hoe iemand van waarde is voor Heembouw. Klanttevreden- heid en NPS Wij creëren plekken waar mensen willen zijn. Daarbij is het ons streven onze klanten op positieve wijze te verrassen, zodat zij ons volmondig aanbevelen en daarmee onze promotors worden. Of we hierin slagen, meten we via klanttevredenheidsonderzoeken. Met een digitale vragenlijst peilen we de mening van onze klanten over de verschillende fasen in het proces, vragen we naar een algemeen rapportcijfer en stellen we de NPS-vraag: in hoeverre beveelt u Heembouw aan, gemeten op een schaal van 0 tot 10. Ons NPS cijfer voor 2016, gebaseerd op 40 onderzoeken, is +23. Het gemiddeld rapportcijfer ligt op 7,9. Mooie resultaten, en voor een organisatie zo ambitieus als de onze, niet genoeg. Ons doel is in 2020 een NPS van tenminste + 35 te behalen en een gemiddeld rapportcijfer van minimaal een 8,0. In 2017 is onze klanttevredenheid een van onze specifieke aandachtpunten. Vooruitzichten 2017 De vooruitzichten voor de branche zijn gunstig. Het EIB verwacht voor 2017 een toename van de totale bouwproductie met 4,5% en voorspelt voor 2018 een toename met 4%. [Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2017, Economisch Instituut voor de Bouw, januari 2017]. Ook onze vooruitzichten voor 2017 zijn goed. Onze orderportefeuille is goed gevuld, en we verwachten ook volgend jaar een stijging in zowel omzet als resultaat. Deze bestendigheid in groei, brengt ook een verdere aanwas van onze organisatie met zich mee. We verwachten een personele groei tussen de 5 tot 10%, gebaseerd op de te verwachten omzet en verdere ontwikkeling van de orderportefeuille. Daarbij is het belangrijk strategisch wendbaar te blijven, zodat we snel en adequaat kunnen blijven inspelen op veranderingen in de markt en onderscheidend te blijven. In 2017 wordt aan de hand van een aantal pilots in de praktijk getoetst of de agile en scrum-werkwijze, of een afgeleide daarvan, ons helpt onze wendbaarheid te behouden of zelfs te vergroten. In ons strategisch plan is opgenomen dat we ons met elkaar actiever willen inzetten voor maatschappelijke initiatieven. Hier zetten we in 2017 verder op in, waarbij zoveel mogelijk collega’s betrokken worden. We verwachten dat dit bijdraagt aan de verdere versterking van de onderlinge band. Met ons strategisch plan en de strategische keuzes die we hebben gemaakt, zien we de toekomst met vertrouwen tegemoet. We bedanken onze klanten voor het vertrouwen dat zij in Heembouw en onze mensen stellen. Onze medewerkers danken we voor hun enorme inzet. Wij kijken er naar uit om met elkaar te werken aan de realisatie van onze missie, dé onderscheidende bouwonderneming te zijn voor onze klanten, mensen en omgeving. Roelofarendsveen, 9 maart 2017 Holdingdirectie Heembouw: Peter Lammertink Roland van Oostrom Structuur De eindgebruiker staat centraal in onze bedrijfsvoering. Onze klantgroepstructuur is stevig verankerd in de organisatie. De drie klantgroepen: bedrijfsruimten, kantoren en wonen zijn ook het afgelopen jaar alle drie gegroeid in omzet en resultaat. De volledige focus op een specifieke klantgroep stelt ons in staat meer klantwaarde te creëren. Met als resultaat meer specifieke toegevoegde waarde, een goed lopend proces, weinig verspilling en een beter product. De klantgroepen hebben hun focus verder verdiept. Zo richt bedrijfsruimten zich primair op de sectoren logistiek, industrie en productie en groothandel. Bij kantoren ligt bij nieuwbouw de nadruk op eindgebruikers met een specifieke kantoorbehoefte en bij renovatie op gebruikers die de transitie naar een innovatieve kantooromgeving willen maken. Bij wonen gaat het primair om de eindgebruiker en het bieden van een integrale oplossing om een optimale woonbeleving voor de bewoners te kunnen ontwikkelen en realiseren. Binnen de klantgroepen zijn alle diensten geïntegreerd, waardoor we onze klanten een allesomvattende oplossing voor hun huisvestings- vraagstuk kunnen bieden. Dat betekent dat ook projectontwikkeling en architectuur integraal onderdeel zijn van de klantgroepen. De klantgroepen worden in hun bedrijfsvoering ondersteund door de verschillende stafafdelingen, die centraal georganiseerd zijn: Finance Control, Human Resources, Marketing Communicatie, ICT, Lean Bouwen en Facilities. Het recruitmentproces is afgelopen jaar gemoderniseerd en vernieuwd. Om inzicht te krijgen in de drijfveren en persoonlijkheid van mensen, leggen we in het selectieproces de focus op een goede match met de cultuur van Heembouw. Voor het aantrekken van nieuwe mensen is de website “WerkenbijHeembouw” eind 2016 live gegaan. Deze aparte recruitment site is een belangrijke tool in de werving van nieuw personeel, dat nodig is om onze groei ambities waar te kunnen maken. Ons ziekteverzuim was in 2016 3,3%. Deze stijging ten opzichte van de 2,5% van vorig jaar, wordt vooral veroorzaakt door een aantal langdurige zieken. Het verloop was met 9,8% ongeveer gelijk aan dat van vorig jaar. In 2016 hebben we 36 nieuwe collega’s kunnen verwelkomen. Huisvesting Afgelopen jaar hebben we gewerkt aan de ontwikkeling van een flexibel en innovatief werkconcept. Dit nieuwe werkconcept ondersteunt de optimale workflow van projecten, een essentieel uitgangspunt voor een projectorganisatie zoals Heembouw. In de loop van 2017 zal dit eerst in ons pand in Roelofarendsveen worden geïmplementeerd. Het hoofdkantoor in Roelofarendsveen zal hiervoor een behoorlijke metamorfose ondergaan, waarmee we een werkomgeving creëren die niet alleen zeer aantrekkelijk is voor onze medewerkers, maar die ook meer ingericht is op samenkomen en samenwerken met onze klanten en partners. Hiervoor wordt onder andere een vergadercentrum gerealiseerd, waar ook externe relaties kunnen aanschuiven, en komen er projectvlekken op de werkvloer, waar projectteams gemakkelijk in omvang kunnen op- en afschalen. Daarnaast worden er stilte- en concentratieplekken gecreëerd en een aansprekend en multifunctioneel werkcafé. Bestuursverslag 2016Bestuursverslag 2016
  • 8. 14 15Heembouw 2016 Heembouw 2016 Strategie In 2016 hebben we ons strategisch plan tot 2020 gemaakt. Hoewel dit jaarverslag vooral terugblikt, willen we een doorkijk maken naar ons beleid de komende jaren. Op deze plaats gaan we kort in op de belangrijkste aspecten uit ons strategisch plan tot 2020. Onze missie Onze missie voor 2020 hebben wij als volgt geformuleerd: In 2020 zijn wij dé onderscheidende bouwonderneming voor onze klanten, mensen en omgeving. Klanten Focus op de klant staat centraal in onze cultuur en bedrijfsvoering. Wij willen echt weten wat onze klanten drijft en hun huisvestingsvraag zo goed mogelijk invullen. Wij willen de verwachtingen van onze klanten overtreffen. Dit uit zich in een NPS van ≥+ 35 en een gemiddelde klanttevredenheid van ≥8,0. Mensen Wij willen de meest gewaardeerde werkgever in de bouw zijn, die het beste uit de talenten van mensen haalt. Dit uit zich in een doelstelling van ≥ 8,0 voor medewerkersbevlogenheid en ≥ 8,5 voor medewerkersbetrokkenheid. Stakeholders Wij willen bovengemiddelde rendementen / resultaten realiseren. Dit stelt ons in staat om te blijven investeren in de ontwikkeling van onze organisatie. Omgeving Wij nemen onze verantwoordelijkheid voor onze omgeving. Dit uit zich in een gediversificeerd personeelsbestand; actieve inzet op vermindering van CO2 uitstoot en productie van (bouw)afval; en een actieve betrokkenheid bij maatschappelijke initiatieven op divers gebied: onderwijs, minder bedeelden, “Heembouw doet dagen”, bestuur management, mentoring coaching, advies, ondersteuning start ups, middelen beschikbaar stellen, etc. Kortom, ambitieuze doelstellingen die bijdragen aan het realiseren van onze missie in 2020 dé onderscheidende bouwonderneming te zijn. Strategische keuzes Om onze missie te realiseren hebben we een aantal strategische specifieke keuzes gemaakt. Deze zijn gebaseerd op drie pijlers: Strategische partners, Innovatie en Mensen: Strategische partners We hebben een goed netwerk van strategische partners dat ons in staat stelt projecten voor onze klanten financierbaar te maken. Daarnaast realiseren wij ruim 70% van onze omzet met onze leveranciers. Zij hebben veel invloed op zowel ontwerp en realisatie van onze projecten. Voor de financierbaarheid van onze projecten gaan wij allianties aan met beleggers/ financiers en corporaties. Daarin willen wij de mogelijkheden voor onze klanten op dit gebied verder vergroten. Voor wat betreft onze leveranciers op het gebied van ontwerp realisatie streven wij ernaar voor strategische productgroepen langdurig samen te werken met vaste partners. Strategische producten zijn producten met een hoog toeleveringsrisico en een grote invloed op het resultaat. Vaak producten die van een beperkt aantal partners wordt betrokken en die een groot deel van de uiteindelijke kostprijs bepalen. De strategische partners leveren een continue bijdrage aan de realisatie van onze gezamenlijke doelstellingen en helpen ons met innovaties en pilots, om een kwalitatief nog beter product aan onze klanten te leveren, tegen lagere kosten. Innovatie Innovaties zijn essentieel voor de continuïteit van onze onderneming. Alleen door ons te blijven ontwikkelen en nieuwe mogelijkheden te vinden om onze klanten nog beter van dienst te zijn, kunnen we ons handhaven in de top van de bouwbranche. Innoveren is een onderdeel van ons dagelijks werk; door open te staan voor nieuwe ontwikkelingen komen we tot manieren om onze klanten te verrassen en slimmer te werken. We onderscheiden drie typen van innovatie: productinnovatie, informatie technologie en sociale innovatie. Voor productinnovaties werken we samen met onze strategische partners. Ons eigen architectenbureau Habeon Architecten vervult hierin eveneens een belangrijke rol. Wij volgen hierin de ontwikkelingen op de voet en zijn op basis van marktbehoefte initiërend. Op het gebied van informatie technologie gaat het om goede ontsluiting van beschikbare data en informatie, en deze bereikbaar èn bruikbaar te maken en mede in te zetten voor verdere optimalisatie van ons proces. Sociale innovatie gaat over interactie tussen mensen. Dit zorgt voor meer effectiviteit in onderlinge samenwerking en verhoogt de medewerkersbetrokkenheid. Mensen Onze mensen maken het verschil. Door blijvend te investeren in de ontwikkeling van onze mensen en het vergroten van kennis, kunnen we ons als organisatie continu verbeteren. Dit stelt ons in staat het beste uit onze mensen te halen en daarmee de beste prestaties voor onze klanten te leveren. Het maakt ons een aantrekkelijke werkgever, waar mensen zich kunnen blijven ontwikkelen en graag willen (blijven) werken. StrategieStrategie 15Heembouw 201614 Heembouw 2016
  • 9. Renovatie senioren- woningen Vlaardingen 16 17Heembouw 2016 Heembouw 2016 Een fijn project, met een heel mooi resultaat en tevreden bewoners Wonen Wonen Heembouw 2016Heembouw 201616 17
  • 10. 18 19Heembouw 2016 Heembouw 2016 “Maak van gedateerde woningen, gebouwd in de jaren ’60, weer moderne, goed verhuurbare en goed geïsoleerde woningen, die weer 25 jaar lang mee kunnen,” zo beschrijft Karen van de Water de opgave waar Heembouw mee aan de slag ging. Fred Verlaan: “Samenwerking had een basis plan van eisen en een basis installatieplan, en vijf aannemers, waaronder Heembouw, gevraagd invulling te geven aan dit PvE, vanuit hun eigen visie. Het ging om het beste plan, binnen bepaalde randvoorwaarden.” Hans: “De woningen met gemiddeld energielabel G moesten naar tenminste label A, de collectieve CV moest vervangen worden door individuele, en er was een taakstellend budget. Daarnaast was bewonerstevredenheid een belangrijke prestatie eis.” Fijn project, met mooi resultaat en tevreden bewoners In Vlaardingen, de wijk Holy Zuid, renoveerde Heembouw voor corporatie Samenwerking afgelopen jaar 223 woningen, verdeeld over vier flats. Samen met de beide uitvoerders van het project, Ton Bakker en Roy Vliegenthart en projectleider Fred Verlaan, spraken we met manager Woondiensten Karen van de Water en toezichthouder Hans Lokers van Samenwerking na over een goed verlopen project. Wonen Het plan van Heembouw sloot goed aan bij onze visie en wensen en werd met enthousiasme gepresenteerd Goed doordacht plan, met alles rekening gehouden Het plan dat Heembouw met Habeon Architecten en haar co-makers maakten, werd vervolgens in een bijzondere setting gepresenteerd. Fred: “Elke aannemer presenteerde zijn plan waar de andere aannemers bij waren; heel vernieuwend, open en transparant. Je leert van elkaar, en je wordt geprikkeld om het nog beter te doen. Erg leuk om mee te maken.” De plannen werden beoordeeld door een 13-koppige jury. Karen: “Daarin zaten de bewonerscommissie, de projectleider van samenwerking, de opzichters, financiën, en ik als manager Woondiensten. Elk van ons had een formulier om de score per onderdeel op aan te geven. En Heembouw kwam daarbij unaniem als beste naar voren. Wat aansprak in het plan is dat het goed doordacht was, met alles rekening was gehouden. Het sloot goed aan bij onze visie en onze wensen en het plan werd met enthousiasme gepresenteerd.” Groot onderhoud 223 woningen Holy Zuid Wonen V.l.n.r. Roy Vliegenthart, Hans Lokers, Karen van de Water, Ton Bakker en Fred Verlaan 18 Heembouw 2016
  • 11. 20 21Heembouw 2016 Heembouw 2016 In november 2015 startte Roy met de voorbereidingen. “Ik heb de proefstrang van vier woningen gedaan, die hebben we geëvalueerd en daarna ben ik begonnen met de uitvoering, hierin tijdelijk ondersteund door collega uitvoerder Quirien van Berkel. Bij de 5e strang woningen, kwam Ton erbij.” Dat was wat later dan gepland, vertelt Fred. “Ton was de beoogde uitvoerder hier, hij zat langer dan gepland vast op een ander project, maar Roy heeft dat hier goed opgevangen.” Hans: “De planning is gewoon gehaald, buiten duurde het iets langer dan gepland, binnen iets sneller.” De renovatie is in bewoonde situatie uitgevoerd, met een doorlooptijd per woningen van 11 werkdagen. Roy: “Uit de pull planning volgde 10 dagen, maar daar hebben we in overleg een dag meer van gemaakt. Dat geeft meer lucht, ook voor de bewoners en het komt de kwaliteit van de oplevering ten goede.” Ton: “Het zijn seniorenwoningen, je hebt met ouderen te maken, en het wordt anders onoverzichtelijk, lopen er teveel mensen rond.” Fred: “Een belangrijk leermoment om stil te staan bij de vraag: ‘wat is belangrijk?’ Is het een kwestie van ‘sneller, sneller, sneller’ of is het beter wat rustiger aan te doen en de werkzaamheden gelijkmatiger (in een flow) uit te voeren. Samenwerking heeft liever het laatste, en dat heeft ook onze voorkeur.” Karen: “Afspraak is afspraak. Iedereen begrijpt het wanneer je zegt dat de werkzaamheden bijvoorbeeld 14 dagen duren, als je het dan ook maar in die 14 dagen doet; er komt gemor wanneer je 10 dagen belooft en het worden er 14.” Huiskamerkeet voor bewoners Op het project had Heembouw een zogenaamde ‘huiskamerkeet’ in gericht. Een herkenbaar, centraal informatiepunt midden tussen de te renoveren flats, huiselijk ingericht, waar de bewoners even de drukte van de werkzaamheden in hun huis konden ontvluchten, en waar ook de bewonersbegeleider te vinden was, waar ze voor alle vragen terecht konden. Roy: “De huiskamer is veel gebruikt, vooral door de bewoners van de drie galerijflats. Bij de torenflat met inpandige galerij, zag je dat de bewoners makkelijker even naar hun overburen gingen om even rust te zoeken of het toilet te gebruiken.” Roy en Ton kijken met plezier terug op het project. “Een geweldig project, met leuk contact met de bewoners, opdrachtgever en een goede samenwerking met de vaklieden; iedereen had wat voor elkaar over, het liep soepel en goed.” Karen: “Dat hoor je ook terug van de bewoners, noemen de mensen van de bouw nette jongens, zijn beleefd en ruimen hun troep op.” Deze tevredenheid uit zich in het rapportcijfer dat de bewoners na het project gaven: gemiddeld 7,9. Samenwerking en Heembouw werkten op dit project voor de eerste keer samen. Gevraagd hoe dit is bevallen, zegt Hans: “Heel goed; we hebben goed samengewerkt, elkaar goed aangevoeld en aangevuld.” Fred: “We waren in week 45 klaar met de woningen, de buitenwerkzaamheden duurde tot week 49 en we hebben de keten tot week 50 laten staan. In die vier weken hebben we met elkaar de nazorg opgepakt en bewaakt; dat is prima verlopen.” Hans: “Elke woning hebben we samen opgeleverd, dat is prettig, het zijn ook onze huurders. De communicatie naar de bewoners toe was duidelijk, eenduidig. Dat is prima verlopen.” Planning waargemaakt Karen: “Al met al een fijn project, met een heel mooi resultaat. De woningen zijn makkelijker verhuurbaar, en met een eerste vorstperiode achter de rug merken de bewoners dat de woningen beter geïsoleerd zijn, ze zijn de warme buizen door hun huis kwijt, dat is fijn. En wat ik heel bijzonder vind: de planning is gehaald. Daar had ik een zwaar hoofd in, we waren twee jaar bezig met plannen en Heembouw zei: ‘we zijn voor de kerst helemaal klaar’, daar geloofde ik niets van. Maar jullie hebben het waargemaakt.” Gemiddeld rapportcijfer bewoners: 7,9 WonenWonen De huiskamerkeet, waar de bewoners even de drukte van de werkzaamheden in hun huis konden ontvluchten Renovatie 223 woningen verdeeld over 4 flats; 3 galerijflats van 4 woonlagen met 3 commerciële ruimten, 1 torenflat met inpandig trappenhuis van 14 woonlagen. Labelsprong van gemiddeld label G naar label A+ voor de galerijflats en A voor de torenflat. Heembouw 2016 21
  • 12. 22 23Heembouw 2016 Heembouw 2016 Woonwijk De Oevers volop in beweging Plaats: Roelofarendsveen Opdrachtgever: VOF Centrumplan Architect: KK Architekten / Mulleners + Mulleners De Oevers, de nieuwe woonwijk in het centrum van Roelofarendsveen, krijgt steeds meer gestalte. Afgelopen jaar werden appartementengebouw de Brigantijn en de ernaast gelegen Barkentijn opgeleverd. De Brigantijn en Barkentijn bestaan elk uit 18 appartementen. Verder startte in 2016 de bouw van appartementencomplex de Klipper. Begin 2017 zijn de 12 appartementen van De Klipper opgeleverd. Alle drie de appartementengebouwen waren al voor de start bouw voor 100% verkocht. De Oevers is echt een plek waar mensen graag willen wonen. De kopers zijn verrast over de vele keuzemogelijkheden waarmee ze hun eigen droomhuis kunnen realiseren. Bewoners geven een 8,8 na groot onderhoud HOPZ Leiden Plaats: Leiden Opdrachtgever: Woningcorporatie de Sleutels Groot onderhoud 77 woningen, inclusief energiebesparende maatregelen. Woningen zijn verduurzaamd van label E/F naar label A. Uitgevoerde werkzaamheden: asbestsanering, herstel begane grond en verdiepingsvloer, vervanging kozijnen door kunststof kozijnen met HR++-beglazing. Verbetering en isolatie metselwerkgevels en daken. Circa 75% van de woningen hebben een nieuwe badkamer, keuken en/of toilet gekregen. De werkzaamheden zijn in bewoonde situatie uitgevoerd. De bewoners zijn erg tevreden met het eindresultaat en gaven een 8,8 als gemiddeld rapportcijfer. Wonen boven de Hoven Delft: Na toren twee, straks ook toren drie Plaats: Delft Opdrachtgever: Van der Vorm Vastgoed Architect: Habeon Architecten Boven de Hoven Passage in Delft is afgelopen jaar een tweede woontoren van 88 huurappartementen gerealiseerd. Net als bij toren een, die in 2015 werd opgeleverd, waren ook van toren twee alle appartementen al ruim voor de oplevering verhuurd. In vervolg op deze succesvolle ontwikkelingen, hebben Van der Vorm vastgoed en heembouw in december 2016 de overeenkomst gesloten voor de ontwikkeling en realisatie van een derde woontoren, die uit 100 huurappartementen gaat bestaan. Seniorenwoningen Vlaardingen gerenoveerd en verduurzaamd Plaats: Vlaardingen Opdrachtgever: Woningcorporatie Samenwerking Architect: Habeon Architecten Renovatie 223 seniorenwoningen Dillenburgsingel en Stadhouderslaan Holy Zuid Vlaardingen, verdeeld over 3 laagbouw- en 1 hoogbouwflat. In de woningen zijn badkamer en toilet samengevoegd, en is deze ruimte beter toegankelijk gemaakt. Elke woning heeft een individuele VC installatie gekregen. De schil is energetisch verbeterd , de (kop) gevels zijn geïsoleerd en de woningen zijn voorzien van nieuwe beglazing. Alle duurzaamheidsmaatregelen samen zorgen voor een labelsprong van gemiddeld label G naar A en A+. nieuwe woonwijk 300 woningen uitbreiding winkelgebied Wonen Wonen Wonen op niveau in De President Plaats: Den Haag Opdrachtgever: Conradstaete I Architect: Klunder Architecten Nieuwbouw van appartementencomplex De President:133 vrije sector huur- en 24 koopappartementen. De President wordt gerealiseerd op de plek van twee leegstaande kantoren, in het nieuwe Haagsche Kwartier, op de hoek van de Conradkade en de President Kennedylaan. Onder het gebouw komt een tweelaagse parkeergarage. Op de kopgevel van een van de kantoren die voor de nieuwbouw gesloopt is, bevond zich een kunstwerk. Dit zal na realisatie worden teruggeplaatst. Het kunstwerk is geheel in 3D ingemeten, zodat het kunstwerk, mochten er in de tussentijd beschadigingen optreden, toch in zijn oorspronkelijke staat terug kan keren. Plan De Oevers is een project van Heembouw Wonen Ontwikkeling en Hoorne Vastgoed. Uiteindelijk worden hier circa 300 woningen gerealiseerd en wordt het bestaande winkelgebied in het centrum van Roelofarendsveen uitgebreid. Binnen deze uitbreiding zal de Vomar supermarkt een vestiging openen van 1.600 m2 bvo. Duurzaam
  • 13. 24 25Heembouw 2016 Heembouw 2016 Zeilstra beheer, Mahler Vastgoed en Heembouw Wonen ontwikkelden in samenwerking met MN dit hoogwaardige appartementencomplex met in totaal 157 appartementen, waarvan 133 vrije sector huur- en 24 koopappartementen. Heembouw realiseert De President op de plek waar eerder twee leeg­staande verouderde kantoorpanden stonden, waarvan de sloop inmiddels in volle gang is. Een mooi en complex project, waar pensioenuitvoerder en vermogensbeheerder MN de 133 huurappartementen afneemt en daarmee de financiële basis legde voor dit project. MN werkt hier in opdracht van de toekomstige eigenaar van de woningen, Stichting Pensioenfonds Metaal en Techniek. Binnenstedelijke transformatie maakt van kantorenlocatie een aantrekkelijke woonomgeving Het Verhulstplein in Den Haag was tot voor kort een kantorenlocatie in verval, waarmee de leefbaarheid in dit gebied ook drastisch achteruit liep. Samen met de gemeente Den Haag is gewerkt aan één van de grootste binnen- stedelijke transformaties naar een nieuwe plek met ongeveer 600 woningen. Een aantrekkelijke woonomgeving waar mensen binnenkort weer graag zijn, door onder andere de ontwikkeling en realisatie van De President. Wonen De President resultaat succesvolle samenwerking Hoofd Nederlands onroerend goed George van Hooijdonk en acquisiteur onroerend goed Wynand Verhoef zijn namens MN bij De President betrokken. Met commercieel directeur Guido Voermans en hoofd commercie Wout Grote van Heembouw Wonen spraken we over de samenwerking met MN Services. George van Hooijdonk: “De President is het resultaat van een succesvolle samenwerking. We hebben de business case die hier lag pragmatisch en transparant aangepakt. We halen hier twee verouderde kantoren van de markt, en brengen er een mooi wooncomplex voor terug van internationale allure.” Appartementencomplex De President Wonen V.l.n.r. Wout Grote, Guido Voermans, Wynand Verhoef en George van Hooijdink 24 Heembouw 2016
  • 14. 26 27Heembouw 2016 Heembouw 2016 Eerder al werkten MN en Heembouw samen bij de ontwikkeling en realisatie van 53 vrije sector huur- en 7 koopwoningen in Diemen. Wynand Verhoef: “Daar waren twee leegstaande scholen, die de gemeente snel van de balans wilde. Dat betekende snel schakelen, en binnen 3 weken was er overeenstemming op hoofdlijnen voor de ontwikkeling en realisatie van de huur- en koopwoningen.” “De pragmatische manier van werken spreekt ons enorm aan,’ vertelt George. “Dat waarderen we ook in Heembouw, we weten wat we aan jullie hebben.” Omgekeerd is dat ook het geval, zegt Guido Voermans. “Bij grote beleggers gaat het soms wel wat traag en stroperig, maar de werkwijze van MN is anders.” De rendementen op onroerend goed zijn beter dan die op spaarrekeningen of staatsobligaties, en investeren in vastgoed is ook nog eens goed voor de Nederlandse economie. Heembouw is onze preferred supplier voor projecten in de regio groot randstad en in het zuiden werken we samen met een andere ontwikkelende aannemer.” De huurappartementen in De President zijn weliswaar vrije sector huur, maar zijn voor Haagse begrippen alleszins betaalbaar. Guido: “De appartementen op deze locatie zorgen voor doorstroming op de Haagse markt.” Wout Grote: “Daarnaast verdwijnen er twee oude kantoren, die al 10 jaar leegstonden. Met Zeilstra Beheer, een van de andere partners waarmee we in dit traject samenwerken, hebben we uitgebreid gesproken met de gemeente en die heeft ons gefaciliteerd om dit traject te versnellen. Want op zich is het bijzonder snel gegaan hier: de eerste gesprekken waren in 2014 en we hebben het voor elkaar gekregen om in twee jaar tijd een kantorenlocatie naar een mooi woongebied te transformeren. Dat MN snel is aangehaakt als afnemer van de 133 huurwoningen was een belangrijke zet in de rug om verder door te pakken.” Wynand: “Het was voor ons prettig zo vroeg in het proces mee te doen, dat gaf ons de kans mee te denken, niet alleen over de woningen maar ook over de omgeving, om daar weer een fris en nieuw elan aan te geven.” WonenWonen Kleinschalig woningbouwproject De Marlot in Delft Plaats: Delft Opdrachtgever: Heembouw Wonen Ontwikkeling Architect: Habeon Architecten Nieuwbouw van 58 woningen aan de Buitenwatersloot in Delft. Dit wordt een kleinschalige autoluwe woonwijk in de buurt van het centrum. Hier komen 40 huurwoningen en 18 koopwoningen. Heembouw is in maart gestart met de realisatie. Verduurzaming Hof van Eden Wassenaar Plaats: Wassenaar Opdrachtgever: Woningbouwvereniging St. Willibrordus Renovatie en verduurzaming van 90 woningen: 81 eengezins- en 9 seniorenwoningen. De verouderde woningen uit de jaren ’60 kregen gevel-, dak- en kruipruimte isolatie, HR ++-glas, mechanische ventilatie en zonnepanelen. Hierdoor is een labelsprong van gemiddeld energielabel E of D naar A+ gemaakt. Verder zijn de woningen voorzien van nieuwe goten en dakpannen, nieuw voegwerk en hang- en sluitwerk. De bewoners zijn vroegtijdig bij de plannen betrokken en konden via enquêtes hun mening geven over beperkte of uitgebreide aanpassingen. 77% stemde in met deze grondige renovatie, die in bewoonde situatie zijn uitgevoerd. De samenwerking tussen MN en Heembouw zal ook na De President verder gaan. Wynand: “We zijn samen op zoek naar de juiste locaties, leegstaande of leegkomende objecten.” Wout: “Plekken waarvan we helemaal vanaf het begin het geloof hebben dat we er iets van kunnen maken, dat kost tijd, speurwerk, creatief zijn, en samen als bouwer en belegger stap voor stap te komen tot wat we allebei willen: een plek creëren waar mensen willen wonen.” De pragmatische manier van werken van Heembouw spreekt enorm aan Appartementen De President zorgen voor doorstroming
  • 15. 28 29Heembouw 2016 Heembouw 2016 Kengetallen 2016 2015 2014 2013 2012 Omzet (x € 1 miljoen) Som der bedrijfsopbrengsten 157,8 117,9 105,7 107,2 114,8 Resultaat (x € 1000) Resultaat voor belasting 6.595 2.153 542 -1.695 1.065 Resultaat na belasting 4.920 1.611 396 -1.295 797 Resultaat in percentage van de omzet Resultaat voor belasting 4,1% 1,8% 0,5% -1,5% 0,9% Balansverhoudingen Current ratio 1,5 1,5 1,6 1,4 1,6 Solvabiliteit 40,2% 40,0% 41,9% 38,8% 40,8% Rendement eigen vermogen (na belastingen) 25,1% 9,7% 2,5% -8,1% 4,8% Personeel Aantal personeelsleden per 31/12 233 221 215 223 251 Aantal personeelsleden in FTE’s per 31/12 221 209 205 212 238 Ziekteverzuim 3,3% 2,5% 3,1% 3,0% 3,7% Personeelsverloop 9,8% 9,9% 5,6% 11,8% 5,8% Productiviteit (x € 1000) Omzet per gem. aantal FTE 733 569 507 476 475
  • 16. 30 31Heembouw 2016 Heembouw 2016 Bestuur van de organisatie Raad van Commissarissen R. (Ruud) van Berkel (1942) Nederlandse nationaliteit Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Heembouw Holding in 1998, na beëindiging van zijn loopbaan als directeur Heembouw Holding (1973-1998). Belangrijkste nevenfuncties: Directeur Heembouw Beheer BV; Directeur Habejo Holding BV en dochterondernemingen; Directeur Hestaro BV. Drs. J.G. (Jaap) Blokhuis (1958) Nederlandse nationaliteit CEO/Chairman bij Multi Corporation. Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Heembouw Holding in 2013. V.l.n.r. Ruud van Berkel, Marlon Huysmans, Gerrit Witzel en Jaap Blokhuis Ir. G.A. (Gerrit) Witzel (1951), voorzitter Nederlandse nationaliteit Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Heembouw Holding in 2015. Belangrijkste nevenfuncties: Voorzitter Raad van Toezicht St. Anna Zorggroep Geldrop; Voorzitter Raad van Commissarissen G. Wijma Zn NV Kampen; Bestuurslid Robert F.W. Bruinsma stichting; Voormalig voorzitter Raad van Bestuur Heijmans NV. Ir. M.A.P. (Marlon) Huysmans (1976) Nederlandse nationaliteit Bestuurder SoBuildings BV, Management Consultant Marlon Huysmans BV. Benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Heembouw Holding in 2015. Belangrijkste nevenfuncties: Lid Raad van Commissarissen WonenBreburg; Lid Raad van Toezicht Woonwenz; Lid Raad van Advies Deerns Nederland. Ing. P.J. (Peter) Lammertink (1954), voorzitter Directievoorzitter Heembouw Holding Nederlandse nationaliteit Benoemd tot lid van de holding directie in 1993. Werkzaam bij Heembouw Groep sinds 1984. Heeft het algemeen beleid, marketing, sales, projectmanagement, projectontwikkeling en Habeon Architecten als specifieke aandachtspunten. Belangrijkste nevenfunctie: Bestuurder Stichting Administratiekantoor Mahegro. V.l.n.r. Peter Lammertink en Roland van Oostrom Personalia R.P.M. (Roland) van Oostrom RC (1972) Financieel directeur Heembouw Holding Nederlandse nationaliteit Benoemd tot lid van de holding directie in 2013. Werkzaam bij Heembouw Groep sinds 2009. Heeft finance control, Human Resources, legal, Lean en ICT als specifieke aandachtspunten. Belangrijkste nevenfunctie: Bestuurder Stichting Administratiekantoor Mahegro. Personalia
  • 17. 32 33Heembouw 2016 Heembouw 2016 Bericht RvC Hierbij bieden wij u het jaarverslag 2016 van Heembouw Holding B.V. aan. De jaarrekening is opgesteld door de Directie, gecontroleerd door Ernst Young Accountants LLP en door hen voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring. De Raad van Commissarissen (RvC) adviseert de aandeelhouders de jaarrekening vast te stellen conform de huidige opstelling en adviseert tevens het dividendvoorstel over te nemen. Daarnaast adviseren wij de AvA om decharge te verlenen aan de Directie voor het gevoerde beleid en aan de RvC voor het gehouden toezicht gedurende het boekjaar 2016. Verslag over 2016 De opgaande lijn, die bij Heembouw in 2015 reeds zichtbaar was, is in 2016 versneld doorgezet. In een duidelijk verbeterd economisch klimaat werd door Heembouw in 2016 een sterke groei gerealiseerd, een uitstekend resultaat behaald, en een goede uitgangspositie voor 2017 gecreëerd. In 2016 kwam de RvC zeven keer bijeen. Met ingang van het tweede kwartaal heeft de heer Witzel volgens afspraak het voorzitterschap van de raad overgenomen van de heer Blokhuis. Twee vergaderingen werden gehouden op een project locatie, waarbij de raad uitgebreid werd voorgelicht over alle aspecten van het project. Dit was het appartementencomplex de Hoven in Delft, en de (hoogwaardige) productielocatie met kantoorruimte van Applied Medical in Amersfoort. Beide projecten zijn vervolgopdrachten en tonen aan dat bouwen met het voorop stellen van het belang van de klant tot wederzijdse tevredenheid leidt. De raad heeft een aparte vergadering gewijd aan de strategie, samengebracht in het strategisch plan van Heembouw. Daarmee is een helder kader voor de komende jaren vastgelegd. De raad heeft veel aandacht besteed aan de sterke groei van de onderneming en de kansen en risico’s, die daarmee verbonden zijn. Hier is met name het punt van de kwantitatieve en kwalitatieve groei van de bemensing, in combinatie met de unieke cultuur - en het behoud hiervan - belicht. Voorts is gekeken naar verdere versterking van de innovatiekracht, welke reeds bij de onderneming aanwezig is. Daartoe is onder meer een bezoek gebracht aan een 3D-printing proefopstelling in Amsterdam. De raad volgt de onderneming ook nauwlettend op haar ontwikkeling op internet, social media en tools als BIM. Zij stelt vast dat deze aspecten de juiste aandacht hebben, en dat Heembouw hiermee een toonaangevende rol speelt in de branche. De raad ondersteunt en stimuleert behoud en uitbouw van deze positie. De onderneming beschikt over een solide financiële basis en tezamen met de orderportefeuille, over een goede uitgangspositie voor de komende jaren. Dit is het werk van alle medewerkers, onder leiding van een competente directie. De raad spreekt hier naar allen haar diepe respect en dank voor uit en wenst u succes met de uitrol van het strategisch plan in 2017. Roelofarendsveen, 9 maart 2017 Ruud van Berkel Jaap Blokhuis Marlon Huysmans Gerrit Witzel (voorzitter) Preadvies aan de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA) Bericht van de Raad van Commissarissen over 2016
  • 18. 34 35Heembouw 2016 Heembouw 2016 Deze bijzondere interesse in Heembouw is logisch. In 1973 nam Ruud het bedrijf over van zijn vader, die de voorloper van Heembouw in 1939 oprichtte. In die periode tot nu groeide Heembouw van kleine dorpsaannemer naar een positie in de top 30 van de Cobouw 50: de ranglijst van de 50 grootste bouwondernemingen van Nederland. “Voor ik in 1973 Heembouw van mijn vader over nam, werkte ik bij een grote organisatie, waar ik de nodige commerciële kennis en ervaring had opgedaan. Heembouw bestond in die tijd uit 12 vaklieden en een bedrijfsleider; ik ben gestart bij Heembouw met het voornemen te groeien. Met als belangrijkste reden dat groei van de organisatie ervoor zorgt dat je mensen kunnen groeien, en je ze carrièrekansen kan geven. De mogelijkheden voor groei zag ik vooral in de bedrijfsruimten markt; dat was mijn specialisme, net als 1-op-1 trajecten. Die groei ging trouwens aanvankelijk niet zo snel; ik heb ervaren dat het lastiger is van een omzet van Fl 1 miljoen naar 10 miljoen te komen, dan van 10 naar 25 miljoen. Als kleinere aannemer kom je niet direct in aanmerking voor de grote projecten, dat is hard werken. Maar we zijn er goed in geslaagd.” We hebben hier een goede club mensen waar ik geweldig trots op ben Ruud is trots op Heembouw. “We hebben hier een goede club mensen waar ik geweldig trots op ben, goed gemotiveerd. Dat is ook een van de redenen waarom Heembouw een familiebedrijf blijft. Ik heb altijd veel affiniteit gehad met de mensen; ik heb mij er altijd voor verantwoordelijk gevoeld om ze niet in het diepe te gooien maar te zorgen voor het welzijn van de mensen en het behoud van de cultuur van Heembouw.” Ook als Ruud iets overkomt, blijft Heembouw een familiebedrijf. Ruud: “Daar is een stichtingsstructuur voor opgezet, waardoor de toekomst van Heembouw zeker is gesteld en het bedrijf op dezelfde wijze door kan gaan.” Op de vraag wat hem heeft doen besluiten nu terug te treden als commissaris, zegt Ruud: “Vroeger was 72 de leeftijdsgrens voor commissarissen. Geen gekke leeftijdsgrens; boven de 72 neemt de kans op fysieke mankementen toe en loop je het risico dat je minder voeling krijgt met de markt, met wat er speelt en de trends die er zijn. Nu ik 74 ben, is dat een mooi moment om als commissaris van de Heembouw Groep te stoppen. En daarbij heb ik veel vertrouwen in de zittende Raad van Commissarissen en de directie.” In 1998 trad Ruud van Berkel toe tot de Raad van Commissarissen van Heembouw, nadat hij eerder 25 jaar directeur van het bedrijf was geweest. Dit jaar neemt Ruud afscheid als commissaris, maar geen afscheid van Heembouw. “Ik zal altijd betrokken blijven. Als directeur Heembouw Beheer en via de notulen van de RvC, en daarnaast blijf ik dit bedrijf natuurlijk met meer dan gewone belangstelling volgen.” Onderscheidende bouwer met bovengemiddelde resultaten Ruud heeft Heembouw heel wat jaren van nabij meegemaakt, eerst als directeur, later als commissaris. Gevraagd naar de kracht van het bedrijf, noemt hij drie dingen: “Een van oudsher sterke commerciële organisatie. Ik was ook altijd sterk op commercie gericht, ging altijd erop uit om toegevoegde waarde te verkopen. Ten tweede de mensgerichte cultuur. De mensen bij Heembouw zijn veranderingsbereid, willen nadenken over andere methodieken, willen de dingen anders aanvliegen. En op de derde plaats is er altijd een degelijk financieel beleid gevoerd, gericht op de lange termijn en niet op korte termijn gewin. Deze drie eigenschappen zijn nooit echt veranderd, en we moeten ervoor zorgen dat we dit handhaven. Dan blijf je de onderscheidende bouwer met boven gemiddelde resultaten waarvoor de lange termijn het meest belangrijk is.” RuudvanBerkelInterview Interview Heembouw blijft een familiebedrijf Groei van de organisatie zorgt ervoor dat je mensen kunnen groeien en je ze carrièrekansen kan geven Heembouw 201634
  • 19. Warehouse Staay Food Group 36 37Heembouw 2016 Heembouw 2016 Heembouw en Habeon Architecten hebben hier een kwalitatief goed product geleverd, een pand dat voldoet aan al onze eisen. Bedrijfsruimten Bedrijfsruimten Heembouw 2016Heembouw 201636 37
  • 20. 38 39Heembouw 2016 Heembouw 2016 Rien Panneman is een man met passie voor zijn vak en branche. “De groente- en fruitbranche is uitermate boeiend, door de wisselende seizoenen, en het wisselend klimaat. Staay Food Group is een expansief bedrijf, dat continu in beweging is. Het is belangrijk om lokale en internationale ontwikkelingen op de voet te volgen, je moet je steeds aanpassen. Zoiets als de boycot van Nederlandse producten door Rusland bijvoorbeeld, of de uitbraak van het ebola virus, of problemen met de voedselveiligheid, het heeft direct gevolgen voor de bedrijfsvoering. Dat betekent snel schakelen en dat kunnen we ook. Staay is een familiebedrijf, met korte lijnen, wat het mogelijk maakt snel besluiten te nemen. Dat is ook een must voor deze branche,” aldus Rien Panneman. City farming heeft ook toekomst in Nederland We hebben het gesprek met Rien in zijn kantoor in het nieuwe bedrijfspand dat Heembouw met Habeon Architecten vorig jaar in Papendrecht realiseerde. Eind april 2016 startte de bouw van een nieuwe productiesite voor Staay-dochter Fresh Care Convenience in Dronten. Hier worden maaltijdsalades en zakjes gesneden groenten geproduceerd. In deze site komt ook een city farming gedeelte, waar sla in een stabiele fabrieksomgeving wordt geteeld. Waarom? Rien Panneman: “Het antwoord is heel simpel. Hier in Nederland kan je een half jaar sla oogsten en een half jaar niet. Dan moeten we de sla uit Italië of Spanje halen. Door sla in een fabriek te telen, kan je het hele jaar rond oogsten, is de sla verser en heb je bovendien minder water nodig, geen gewasbestrijdingsmiddelen, en zitten er geen beestjes of andere dingen in de sla die er niet in horen.” Algemeen directeur Staay Food Group Rien Panneman Staay Food Group is een van de klanten waar Heembouw meer dan een keer voor gebouwd heeft. In 2015 het nieuwe hoofdkantoor in Papendrecht opgeleverd en in 2016 startte de bouw van de nieuwe productiesite voor Fresh Care Convenience, dat onderdeel is van de Staay Food Group. Benieuwd naar wat onze klanten drijft, gingen we in gesprek met Rien Panneman, algemeen directeur Staay Food Group. “Bouwenis mensenwerk” BedrijfsruimtenBedrijfsruimten Heembouw 201638
  • 21. 40 41Heembouw 2016 Heembouw 2016 Onze medewerkers zijn hier van 6 uur ’s ochtends tot 6 uur ’s avonds. Dan is het belangrijk dat mensen het naar hun zin hebben, in een aantrekkelijke omgeving werken, met een tevreden gevoel hier naar binnen stappen. City farming lijkt vooral interessant voor die landen in het buitenland, die hun groenten voor een groot deel importeren en waar de landbouw minder ontwikkeld is. Toch ziet Rien ook in Nederland een toekomst voor city farming. “Niet voor commodities, daar is het te duur voor, maar voor salades met veel toegevoegde waarde is het zeker interessant. Klanten gaan steeds meer voor duurzaam, en willen producten zonder residuen of gewasbestrijdingsmiddelen.” Aantrekkelijke werkomgeving belangrijk Het project voor Fresh Care Convenience is na het hoofdkantoor van Staay Food Group in Papendrecht, de tweede keer dat samengewerkt wordt met Heembouw en Habeon Architecten. Rien: “Voor we dit pand in Papendrecht lieten bouwen, kenden we Heembouw al, omdat we eerder offertes hadden opgevraagd voor verbouwingen. Ik vind de continuïteit van een bouwbedrijf belangrijk. Heembouw is een solide bedrijf, ook financieel. Kwalitatief goed, niet alleen qua productie, maar ook wat betreft structuur en toekomstgerichtheid. De keuze voor Habeon Architecten kwam daar automatisch bij; wij hebben geen tijd om te bouwen, hebben bewust gekozen voor één partij die ons ontzorgt. Dat het architectenbureau onderdeel is van het bouwbedrijf Bedrijfsruimten Bedrijfsruimten Europees distributiecentrum Briggs Stratton Plaats: Nijmegen Opdrachtgever: LCN Capital Partners Gebruiker: Briggs Stratton Architect: InTex Architecten In Wijchen realiseerde Heembouw het nieuwe Europees Distributiecentrum voor Briggs Stratton. Briggs Stratton is de grootste producent wereldwijd van luchtgekoelde viertakt benzine­ motoren. Dit Amerikaanse bedrijf ontwerpt, produceert en vermarkt deze motoren als halffabricaat en als eindproduct onder eigen merk of onder private label. InTex Architecten maakte het ontwerp van het nieuwe EDC, dat bestaat uit 9.500 m2 bedrijfshal, een verdiepingsvloer van 3.500 m2 en een kantoor van 850 m2 . Nieuwe fase bedrijvenlocatie Harbour Village Plaats: Rijswijk Opdrachtgever: Heembouw ontwikkeling bedrijfsruimten Architect: Habeon Architecten Harbour Village nadert zijn voltooiing. De combinatie van de ligging aan de Rijswijkse haven en het gevarieerde straatbeeld, maakt deze bedrijvenlocatie voor ondernemend Rijswijk “the place to be”. De laatste fase is in januari 2017 in verkoop gegaan: 18 units, die nagenoeg allemaal aan het water liggen, en beschikken over een eigen buitenruimte aan de waterzijde. Harbour Village wordt door Heembouw samen met het Industrieschap de Plaspoelpolder (IPP) en de gemeente Rijswijk ontwikkeld. Habeon Architecten maakte het ontwerp. Het complex ligt aan de Nijverheidstraat, op de Landtong, aan de Rijswijkse haven. Eerder dit jaar en vorig jaar zijn er in twee fasen in totaal 28 units opgeleverd, die allemaal zijn verkocht en in gebruik genomen. Ook de 18 units waarvan de bouw begin november 2016 is gestart, zijn allemaal verkocht. De nieuwe productiesite omvat high-care en low-care ruimten, in totaal bijna 21.000 m2 , met een verdiepingsvloer van 3.800 m2 , 900 m2 installatieruimte, 1.300 m2 kantoor en 189 m2 shipping-office. De ervaringen in Papendrecht maakten dat voor de realisatie van de productiesite in Dronten, ook voor Heembouw en Habeon Architecten is gekozen. “We hebben niet echt naar andere partijen gekeken, we hebben BOAG ingeschakeld om de open calculatie te beoordelen en mee te kijken met de engineering. We hebben veel vertrouwen in Heembouw, gebaseerd op de track record dat hier in Papendrecht opgebouwd is. Daarbij speelt de gun factor ook een rol: de èchte Heembouwer maakt waar wat je op de website leest. Het is mensenwerk, no nonsense met de poten in de modder en de mouwen opgestroopt. Zo zijn we hier bij Staay Food Group, en dat zie ik ook bij Heembouw.” is gemakkelijk. En de samenwerking is goed bevallen. Heembouw en Habeon hebben hier een kwalitatief goed product geleverd, een pand dat voldoet aan alle eisen die we vooraf gesteld hebben. Onze medewerkers zijn hier van 6 uur ’s ochtends tot 6 uur ’s avonds. Dan is het belangrijk dat mensen het naar hun zin hebben, in een aantrekkelijke omgeving werken, met een tevreden gevoel hier naar binnen stappen.” Entree Staay Food Group Papendrecht
  • 22. 42 43Heembouw 2016 Heembouw 2016 Bedrijfsruimten Bedrijfsruimten Nieuwe productielocatie Jiffy Products International Plaats: Zwijndrecht Opdrachtgever: Jiffy Products International Architect: Habeon Architecten Aan de Oude Maasweg in Zwijndrecht realiseerde Heembouw een nieuwe productielocatie voor Jiffy Products International, van in totaal circa 25.000 m² en 550 m² kantoor, met daaromheen een volledig bestraat terrein van circa 35.000 m². De nieuwe bedrijfshuisvesting bestaat uit drie productiehallen, een verpakkingshal en biedt ruimte aan bulkopslag. Habeon Architecten maakte het ontwerp. Jiffy is een wereldwijd opererend bedrijf met het hoofdkantoor in Noorwegen. Het produceert groeimedia en substraten voor de professionele tuinbouw. Omdat aanlevering van grondstoffen onder meer plaatsvindt via coasters, is de bestaande insteekhaven (Develhaven) tot zeehaven omgebouwd. Drie productiehallen 25.000 m2 totaal, 550 m2 kantoor en 35.000 m2 bestraat terrein. DuurzaamHoogwaardige productiesite voor Benier Nederland Plaats: Nieuwkuijk Opdrachtgever: Kaak Holding Gebruikers: Benier Nederland en Driem Architect: Habeon Architecten Op bedrijventerrein Het Hoog 2 in Nieuwkuijk realiseert Heembouw in opdracht van Kaak Holding een nieuwe productiesite voor Benier en Driem, naar een ontwerp van Habeon Architecten. Benier en Driem zijn onderdeel van de Kaak Groep, dat onder het motto “van silo tot krat” de bakkerswereld van alle benodigde apparatuur kan voorzien. De nieuwe huisvesting voor Benier en Driem bestaat uit een bedrijfshal met daarvoor een kantoor. Totale oppervlakte is ca.15.500 m2 . Bijzonder onderdeel van de nieuwe locatie is het Kaak Groep Technology Center (KGTC), een proefbakkerij waar productielijnen voor nieuwe producten worden getest. Heembouw levert de nieuwe productiesite in april 2017 op. Distributiecentrum Dobologic Tilburg Plaats: Tilburg Opdrachtgever: DOKVAST Gebruiker: Dobotex Architect: Denc Architectenbureau In opdracht van de Oisterwijkse ontwikkelaar en belegger DOKVAST realiseerde Heembouw een duurzaam DC op industrieterrein Kraaiven in Tilburg, dat eind april 2016 is opgeleverd aan gebruiker Dobotex International. Het DC aan de Zevenheuvelenweg omvat circa 35.000 m2 en is ontworpen door Denc Architectenbureau. Dobotex International, een 100% dochter van Puma, ontwikkelt, produceert en vermarkt sokken en bodywear voor dit sportmerk, en heeft tevens een licentie voor de vervaardiging van Tommy Hilfiger-sokken, Head-sokken en Levi’s bodywear. Het nieuwe DC bestaat uit 30.000 m2 bvo, 1.800 m2 kantoor en 3.000 m2 expeditievloer. Daarnaast is er een optie tot uitbreiding met circa 14.000 m2 . Bedrijfscomplex met nieuw hoofdkantoor HOYER Plaats: Rotterdam Botlek Opdrachtgever: HOYER Architect: Habeon Architecten Eind september 2016 leverde Heembouw het nieuwe hoofdkantoor van HOYER op aan de Oude Maasweg in Rotterdam Botlek. Ook werd de wasstraat voor tankcontainers uitgebreid en voorzien van een vloeistofdichte ondergrond. Habeon Architecten maakte het ontwerp voor de nieuwbouw en uitbreiding. HOYER is als internationaal logistiek dienstverlener één van de wereldmarktleiders op het gebied van het internationaal vervoer van vloeibare chemicaliën, levensmiddelen, gas- en mineraal­oliën. Het nieuwe hoofdkantoor omvat 4.000 m2 en werd gerealiseerd op het terrein van HOYER op de plek waar eerder een aantal leegstaande en inmiddels gesloopte kantoren stond.
  • 23. 44 45Heembouw 2016 Heembouw 2016 Bedrijfsruimten Bedrijfsruimten Innovatief bedrijfspand Kemie Plaats: Helmond Opdrachtgever: Kemie Architect: Habeon Architecten In Helmond komt de nieuwe bedrijfshuisvesting voor Kemie.Heembouw en Habeon Architecten zijn verantwoordelijk voor de turnkey realisatie van het innovatieve bedrijfspand. Keukenbladenfabrikant Kemie voegt is op de voormalige Vion-locatie aan de Graandijk in Helmond drie bestaande locaties samen tot één productiesite, die bestaat uit een hal van 8.200m² en circa 1.400m² kantoor, inclusief loft. Heembouw levert de nieuwe huisvesting medio zomer 2017 op. Nieuwe state-of-the-art bedrijfshuisvesting Jano Holding Plaats: Noordwijkerhout Opdrachtgever: Jano Holding Architect: Habeon Architecten Op het Bulb Trade Park in Noordwijkerhout realiseert Heembouw de nieuwe huisvesting voor de Jano Holding, bestaande uit de bedrijven Javo, Agro Techniek Holland, Javo International en Nobels machinefabriek. De bedrijven van de Jano Holding zijn nu op drie verschillende locaties in Katwijk gevestigd. Deze worden centraal gehuisvest op een kavel van 3.7 hectare aan de Herenweg in twee state-of-the-art bedrijfspanden, ontworpen door Habeon Architecten. De oplevering is in het vierde kwartaal van 2017. Duurzaam DC Rhenus Contract Logistics Plaats: Son en Breugel Opdrachtgever: DOKVAST Gebruiker: Rhenus Contract Logistics Architect: Habeon Architecten In Son en Breugel realiseert Heembouw in opdracht van DOKVAST een nieuw DC voor Rhenus Contract Logistics. Het DC voor deze Duitse logistiek dienstverlener wordt in twee fases gebouwd. Fase I omvat 45.000 m2 en is in februari 2017 opgeleverd; fase II bestaat uit 33.000 m2 en zal in een later stadium worden uitgevoerd. Voor start bouw was het doel een BREEAM very good kwalificatie; deze is vlak na start bouw gewijzigd in BREEAM outstanding, de hoogste BREEAM waardering. Met een score van 81,17% is het ontwerp certificaat outstanding inmiddels behaald. van de werkplaats, die nu prominent aan het begin van het terrein staat. Met dit in gedachten zijn we een paar jaar geleden gestart gesprekken te voeren met aannemers en architecten. Dat verliep stroef, we liepen soms vast, kwamen niet tot besluit. In die fase was Amstellius Vastgoed nog bij het project betrokken en die brak een lans voor Heembouw. ‘Pak het project op met Heembouw,’ een signaal dat we al eerder hadden gekregen uit de markt. Toen is het project opnieuw gestart en hebben we het plan in twee-en opgedeeld. Eerst het kantoor, en later de werkplaats. Het definitieve eindplan daarvoor moet nog gemaakt worden.” Toen Heembouw eenmaal bij het project betrokken werd, was de keuze voor een turnkey traject snel gemaakt. Hans: “Dat is wel zo gemakkelijk en praktisch, alles in één hand en één aanspreekpunt.” Hans is tevreden over het uiteindelijke resultaat. “We krijgen goede reacties, ook van onze klanten en leveranciers die we hier op onze klantdagen hebben uitgenodigd; iedereen is vol lof over het project.” In het kantoor valt het atrium op. Hans: “In het ontwerp zochten we naar verbinding, een wij- gevoel. Het atrium is het hart van het gebouw, waar twee entrees op uitkomen. Op de twee verdiepingen zijn twee afdelingen gevestigd, en op de begane grond vind je alle ondersteunende diensten.” Architect Sander Dekker tekende voor het ontwerp: “We zitten hier midden tussen de containers, en dat hebben we terug laten komen in het ontwerp. De werknemers in het kantoor is zijn het waardevolle product die als het ware in een container zitten, en eronder zit het chassis dat het bedrijf laat rollen, de ondersteunende diensten. Deze container wordt open gesneden door raamstroken en de opgetilde entrees, die subtiel worden geaccentueerd door een lichte omlijsting.” Het ontwerp is in de stijl van HOYER gebleven. “Niet te fancy, netjes, degelijk en in de kleuren van het bedrijf: grijs en rood.” Naast de realisatie van het nieuwe kantoor, waarvoor twee oude kantoren zijn gesloopt, heeft Heembouw ook de wasstraat uitgebreid. “Dat is prima gedaan, functioneel.” De logistiek op het terrein is verder niet veranderd. Hans: “Dat is de volgende stap die we moeten nemen. De plek van de werkplaats op het terrein is niet optimaal; de doorstroming kan efficiënter.” Rinus Verhey: “Daarvoor hebben we “Atrium vormt hart van het gebouw, dat zorgt voor verbinding en wij-gevoel” Nieuw hoofdkantoor voor HOYER een aantal scenario’s uitgewerkt. Heembouw en Habeon Architecten zullen een rol spelen in het vervolgtraject. Wij doen als Heembouw steeds meer in de maritieme sector, daar hebben we te maken met een combinatie van weg- en watervervoer, containeropslag. Dat maakt de terreinen waarop de bedrijfs­activiteiten plaatsvinden bijzonder en vrij ingewikkeld, qua kabels en leidingen die overal lopen. Daar moet je je voor aanpassingen van huis­- vesting of nieuwbouw goed in verdiepen, vraagt veel voorbereiding en kennis van zaken.” Hans: “HOYER groeit; we zien dat ook terug in het aantal containers. Die autonome groei kunnen we hier opvangen, door slimmer te werken, synergie te zoeken en de doorloopsnelheid te vergroten. Dat is hier mogelijk.” In de Rotterdamse Botlek is HOYER gevestigd. Eén van de wereldmarktleiders op het gebied van het internationaal vervoer van vloeibare chemicaliën, levensmiddelen, gas- en mineraaloliën. In de periode augustus 2015-september 2016 realiseerde Heembouw hier een nieuw hoofdkantoor, naar een ontwerp van Habeon Architecten. Hans de Zeeuw, directeur Road Europe van HOYER, commercieel directeur Heembouw Rinus Verhey en architect Sander Dekker van Habeon Architecten kijken terug. Stap naar efficiëntie “Een stap naar meer efficiëntie,” omschrijft Hans de Zeeuw de aanleiding voor de nieuwbouw. “In Spijkenisse was de business unit Deep Sea gevestigd en hier staat het kantoor van de andere business units van HOYER in Nederland. Door Deep Sea hier te huisvesten bereik je synergie en kostenbesparing. Daarnaast speelde de wens de infrastructuur op het terrein hier in de Botlek te verbeteren. Door het kantoor naar voren te verplaatsen, hoeven de werknemers en gasten niet meer over het terrein te rijden. Verder zijn er ideeën over een andere positie Bijzonder detail in het atrium zijn de lampen in de vorm van een container, symbool voor de business van HOYER. Een ontwerp van architect Sander Dekker. Turnkey aanpak is makkelijk en praktisch, alles in één hand V.l.n.r. Rinus verhey, Hans de Zeeuw en Sander Dekker
  • 24. 46 47Heembouw 2016 Heembouw 2016 Volop in beweging! Dat is de juiste typering voor 2016 op HR gebied. We zijn meer dan ooit in gesprek gegaan over drijfveren en persoonlijkheid van onze mensen omdat we geloven dat juist daarop mensen het verschil maken. We hebben veel nieuwe collega’s aangenomen met een selectieproces dat focus legt op de juiste match met Heembouw. In de interne gesprekscyclus heeft het ontwikkelgesprek meer aandacht gekregen en is de vraag ‘waar kom jij je bed voor uit?’ leidend geweest. Ook zijn er weer vele teamsessies geweest die een goede samenwerking hebben bevorderd. In aansluiting op de Heembouw strategie is de HR strategie 2017 – 2020 gemaakt om met name de ambitie ‘de meest gewaardeerde werkgever in de bouw die het beste uit de talenten van mensen haalt’ te realiseren. Bevlogen en betrokken medewerkers is waar we voor gaan! HR Strategie People Strategische wendbaarheid De stip op de horizon is gezet. Onze ambitie is duidelijk: in januari 2020 zijn wij dé onderscheidende bouwonderneming voor onze mensen, klanten en omgeving. Het einddoel en de richting zijn duidelijk. De wereld is echter dynamisch en onvoorspelbaar. Wendbaarheid is een voorwaarde om onderscheidend te blijven. Om onze (strategische) doelstellingen te realiseren zijn we in 2016 op zoek gegaan naar een manier van werken die ons hierbij helpt. Ons management is getraind in de essenties van wendbaarheid (agile filosofie en scrum raamwerk). In 2017 willen we aan de hand van een aantal pilots kijken of en in hoeverre deze manier van werken bij Heembouw ons verder brengt om onze doelstellingen te realiseren en onderscheidend te blijven. Bij gebleken succes willen we dit verder implementeren in de organisatie. Samenwerking cultuur Binnen Heembouw is samenwerking van cruciaal belang. Dat betekent dat we veel aandacht aan teamontwikkeling geven. Dit is onder andere gedaan door teamsessies met behulp van Insights en binnen projectteams met Lifo. Ons nieuwe instrument Papi passen we ook steeds meer toe om inzicht te krijgen in de eigen drijfveren en persoonlijkheid. Recruitment arbeidsmarktcommunicatie In december is onze nieuwe WerkenbijHeembouw website live gegaan. Een mooie manier, en essentieel, om Heembouw als werkgever beter te profileren. 2016 was een jaar waarin we ook veel nieuwe collega’s hebben verwelkomd. Onze leidinggevenden zijn getraind in recruitmentvaardigheden en het toepassen van een nieuw instrument (Papi) zodat we nog beter de kandidaten leren kennen in ons selectieproces. Alles om de juiste match te vinden tussen kandidaten en Heembouw. De cultuur van Heembouw is en blijft bijzonder en is een essentiële factor in het realiseren van onze doelstellingen. Daarom besteden we hier blijvend aandacht aan. In de introductieworkshops wordt het cultuurspel dan ook gespeeld met elkaar. In veel van onze beslissingen (denk aan het kiezen van samenwerkingspartners) zijn onze kernwaarden leidend. Bouwen aan je eigen kennis- en persoonlijke ontwikkeling Coachen zit in de haarvaten van Heembouw. Het was daarom weer nodig om meer aandacht te geven aan coaching en de vaardigheden van de coaches. In de ontwikkelgesprekken zijn afspraken gemaakt en veel van de leidinggevende hebben een workshop ‘resultaatgericht coachen’ gevolgd. Uitvoerders hebben middels een interactieve training handvatten gekregen voor het voeren van eindejaarsgesprekken met bouwplaatsmedewerkers. Aan het eind van het jaar zijn ze daar actief mee aan de slag gegaan. Om beter gebruik te kunnen maken van applicaties als Solibri, Ed Controls, Navision en OneNote zijn ook hier diverse workshops voor georganiseerd het afgelopen jaar. Daarnaast hebben trainingen plaatsgevonden om de juridische kennis en de kennis van het bouwbesluit op te frissen en aan te laten sluiten bij de eisen van deze tijd. Externe partijen en klanten waarmee we samenwerken zijn steeds vaker ook internationaal georiënteerd. Een aantal commerciële mensen van Heembouw is daarom een intensieve training Engels gestart in 2016. De verwachting is dat in 2017 meer mensen training gaan krijgen in talen over de grens. Overigens wordt er ‘on the job’ veel geleerd: medewerkers krijgen ruimte om zich te ontwikkelen in projecten door het opdoen van nieuwe kennis en ervaring. En leren van elkaar (kennisdeling) heeft zich weer verder ontwikkeld, onder andere door Heembouw Talks. Verder Om goed te anticiperen op de korte en lange termijn, en onze mensen voldoende ontwikkeling te bieden, is het proces van Strategische Personeelsplanning doorlopen. Dat heeft inzicht gegeven in ons wensbeeld voor de komende jaren, zowel in aantallen medewerkers als ook verwachtte competenties en vaardigheden. Omdat Heembouw altijd voorop wil lopen qua ontwikkelingen in de bouw, is het van groot belang dat onze mensen continue blijven ontwikkelen en hiervoor de mogelijkheden krijgen. Het introductieprogramma is voorzien van een update, waarbij de onderliggende principes niet zijn veranderd: je krijgt een warm bad bij binnenkomst en leert veel mensen kennen. De bedrijfskleding was aan een vernieuwing toe. Qua comfort en uitstraling was er veel te winnen. In 2016 is een nieuwe kledinglijn gekozen, een breed projectteam heeft dit met veel succes gerealiseerd. Begin 2017 loopt iedereen in de nieuwe kleding. Ondanks alle onduidelijkheid rondom de Wet DBA, heeft Heembouw zich in 2016 voorbereid om te voldoen aan de voorwaarden omtrent ZZP-ers. LinkedIn Heembouw 2016 2015: 3.488 4.340 +24% LinkedIn volgers Introductie nieuwe bedrijfskleding met fashionshow voor personeel. Menselijk kapitaal
  • 25. 48 49Heembouw 2016 Heembouw 2016 People Personeelsbezetting, instroom en verloop De groei van Heembouw heeft ook voor een groei in aantal medewerkers gezorgd. Eind 2016 zijn 233 medewerkers in dienst. We hebben 36 nieuwe collega’s mogen verwelkomen. In 2016 heeft ook een aantal mensen om diverse reden de organisatie verlaten. Heembouw streeft naar een divers personeels­ bestand in de brede zin. Ten aanzien van de verhouding man/ vrouw is het percentage gelijk gebleven met voorgaand jaar: 51 (22%) vrouwen en 182 (78%) mannen zijn in dienst. De leden van het bestuur zijn beide mannelijke leden. De Raad van Commissarissen bestaat uit vier leden: drie mannelijke leden en een vrouwelijk lid. Onderstaande tabel geeft de personeelsbezetting en verlooppercentages weer van de verschillende organisatieonderdelen en de totaaltelling voor de Heembouw Groep. De aard van de branche waarin wij werken, brengt met zich mee dat er meer mannen dan vrouwen actief zijn. Voor alle functies en vacatures geldt dat deze open staan voor kandidaten van beide geslachten. Aantallen Klantgroepen HabeonArchitecten HeembouwHolding HeembouwGroep Bouwplaatsmedewerkers Bezetting per 01-01-2016 42 0 42 Bezetting per 31-12-2016 40 0 40 UTA-uitvoerder Bezetting per 01-01-2016 29 0 29 Bezetting per 31-12-2016 29 0 29 UTA-kantoormedewerkers / Habeon Architecten Bezetting per 01-01-2016 111 45 156 Bezetting per 31-12-2016 116 48 164 Totaal: Bezetting per 01-01-2016 182 45 227 Bezetting per 31-12-2016 185 48 233 Personeelsverloop in fte % 9,3% 11,9% 9,8% Alle medewerkers van Heembouw vallen onder de CAO voor de Bouwnijverheid; de medewerkers van Habeon Architecten onder de architecten CAO. Personeelsbezetting Aantal medewerkers 2015: 221 233medewerkers 2016 182 51 Menselijk kapitaal Verzuim Hieronder zijn de verzuimpercentages aangegeven van de verschillende organisatieonderdelen en voor de Heembouw Groep. Het verzuimpercentage is in 2016 voor de Heembouw Groep uitgekomen op 3,3%. Dit is een toename van 0,8% ten opzichte van 2015. Dit percentage ligt onder het branchegemiddelde (2015: 4,5% bron EIB) en onder onze doelstelling van 3,5%. De stijging heeft vooral plaatsgevonden bij UTA personeel en heeft met name te maken met een toename in langdurig verzuimers en een lichte stijging in verzuimfrequentie. Klantgroepen HabeonArchitecten HeembouwHolding HeembouwGroep 2014 Bouw 7,9% 7,9% UTA/Habeon Architecten 1,5% 2,6% 1,7% Totaal 2014 3,3% 2,6% 3,1% 2015 Bouw 6,4% 6,4% UTA/Habeon Architecten 1,2% 1,1% 1,1% Totaal 2015 2,7% 1,1% 2,5% 2016 Bouw 6,5% 6,5% UTA/Habeon Architecten 3,0% 1,6% 2,6% Totaal 2016 3,7% 1,6% 3,3% Verzuimhistorie Heembouw Groep 2012: 3,7% | 2013: 3,0% 2014: 3,1% | 2015: 2,5% 3,3%verzuim 2016 Kort: 0 tot 6 dagen Middel: 6 tot 31 dagen Lang: 31 dagen of langer Totaal verzuim Verzuimhistorie Heembouw 0,7 0,5 0,6 1,9 3,0 2,3 3,1 1,5 2,5 0,4 0,3 0,4 0,9 2012 0,0% 1,0% 2,0% 3,0% 4,0% 5,0% 2013 2014 2015 2016 2,1 3,7 0,7 0,7 2,3 3,3 0,3 In dienst 2016 Heembouw Groep Heembouw Bedrijfsruimten Heembouw Kantoren Heembouw Wonen Habeon Architecten Staf
  • 26. 50 51Heembouw 2016 Heembouw 2016 “Goede mensen zijn altijd schaars,” vertelt Nienke. “Dat is generiek, over de gehele linie het geval, en op een specifiek aantal functies is het aanbod erg klein. Daarnaast leggen wij als Heembouw de lat hoog en zoeken we echt naar mensen die een match hebben met onze cultuur. We zoeken niet zomaar iedereen, we zoeken mensen die begrijpen hoe Heembouw werkt en zich daarin vinden. Wij zitten dicht op de klant, zijn er volledig op gericht om de klant te begrijpen, te weten wat hij zoekt, wat belangrijk is in zijn huisvesting. We zoeken mensen die nieuwsgierig zijn naar wat onze klanten drijft, die origineel zijn en de drive hebben om altijd op zoek te zijn naar manieren om nog meer toegevoegde waarde te kunnen leveren.” #Typisch Heembouw Björn Bouwmeester: “De werken bij website is één van de manieren om te vertellen wat ons onderscheidend maakt. Een aparte website geeft ruimte om meer van onze cultuur te laten zien, op een meer onderscheidende manier dan mogelijk is op onze corporate website, die meer zakelijk is. De werken bij website heeft een originele look en feel die beter past bij hetgeen we over willen brengen. Dat we anders zijn dan andere bouwbedrijven, en het bij ons draait om de mensen. Dat laten we zien door de ogen van onze collega’s via de hashtag: #TypischHeembouw.” “Waar kom jij je bed voor uit, dat blijft de centrale vraag” De bouw maakt een enorme groei door, dat is goed nieuws. Het brengt ook een uitdaging op het gebied van recruitment met zich mee. HR-manager Nienke Schilstra: “Het is nu nog lastiger om goede mensen aan te trekken. Er is een beperkt aanbod èn een grote vraag. Alle bouwondernemingen zijn tegelijkertijd op zoek naar nieuw personeel, en dat betekent dat je als werkgever goed duidelijk moet maken aan de buitenwereld wat jou onderscheidend maakt, zodat de mensen die op zoek zijn naar een baan voor jou kiezen.” Hiervoor heeft Heembouw het afgelopen jaar een aparte website voor de werving van personeel gelanceerd: werkenbijheembouw.nl. On-line marketing en communicatiespecialist Björn Bouwmeester is met Nienke de drijvende kracht achter de ontwikkeling van deze site. Met deze hashtag wordt een koppeling gemaakt met de activiteiten van Heembouw collega’s op social media. Björn: “Onze collega’s gebruiken deze hashtag om via twitter en instagram nieuwe potentiële collega’s een kijkje in de keuken te geven.” Nienke: “Typisch Heembouw zegt als uitdrukking al iets; gaat over iets dat anders is. Het gaat ook over verbinding, dit zijn wij, dit is onze identiteit. Een belangrijk gegeven: als mensen een goede match hebben met de bedrijfscultuur, dan zorgt dat voor een hoge medewerkersbetrokkenheid en -bevlogenheid. Betrokkenheid wil zeggen: “I love my company”, ik wil mij graag inzetten voor deze organisatie. Bevlogenheid is het “I love my job” effect; ik heb een supergave baan, waar ik energie van krijg. Een gouden combinatie, waarvan bewezen is dat het zorgt voor geluk en effectiviteit.” Nieuwe “werken bij website” is typisch Heembouw Menselijk kapitaal People Medewerkersbevlogenheid en -betrokkenheid zorgen voor geluk en effectiviteit 50 Heembouw 2016
  • 27. 52 53Heembouw 2016 Heembouw 2016 Op zoek naar match met persoonlijkheid De website werkenbijHeembouw is sinds begin december 2016 in de lucht. De reacties zijn enthousiast en positief. Björn: “De site wordt als hip en uitgesproken ervaren. Men vindt het passen bij Heembouw; net even anders dan anders. In de bouw zie je nog niet veel van dit soort wervingssites. Het design is gewaagder, meer van deze tijd en niet zo braaf. Waarbij het natuurlijk belangrijk is dat de vacatures goed te vinden zijn, met aansprekende teksten. Daar besteden we ook veel aandacht aan.” Uiteindelijk draait het om het vinden van de juiste mensen. Nienke: “Als kandidaat en vacature overeenkomen, krijgt de sollicitant een uitnodiging om online een persoonlijkheidsvragenlijst in te vullen. Dit doen we voor het eerste gesprek Menselijk kapitaal People plaatsvindt, om al in een zo vroeg mogelijk in gesprek te komen over de drijfveren van iemand en zijn of haar persoonlijkheid. Kennis en ervaring is vaak relevant, maar het is onze visie dat iemands persoonlijkheid echt het verschil maakt.” Hoe belangrijk het ook is om goede mensen aan te trekken, minstens zo belangrijk is het mensen te behouden en op de juiste plek in te zetten. Nienke: “Als mensen bij ons binnen zijn, moeten ze een plek hebben waar ze hun passie kwijt kunnen. De ontwikkeling van onze mensen staat voorop: waar wil je naar toe, hoe ben je van waarde voor Heembouw. En dat geldt voor alle collega’s, of ze nu nieuw bij ons binnen komen of hier al jaren werken. Daarom blijft het belangrijk om continu in gesprek te blijven over de passie van onze mensen. Waar kom jij je bed voor uit, en hoe geeft Heembouw daar invulling aan, dat blijft de centrale vraag.” On-line marketing en communicatiespecialist Björn Bouwmeester ontwikkelden samen met HR-manager Nienke Schilstra de “Werken bij Heembouw” website. #TypischHeembouw Als mensen bij ons binnen zijn, moeten ze een plek hebben waar ze hun passie kwijt kunnen Werknemer Functie Jubileum Klantgroep/organisatieonderdeel Ton Rood Timmerman II 25 Bedrijfsruimten Alex Bouwmeester Timmerman I 12,5 Bedrijfsruimten Richard Hubert Uitvoerder 12,5 Kantoren Carl Warmerdam Architect 12,5 Habeon Architecten Jelmer Adema Sr. Modelleur 12,5 Habeon Architecten Thijs Kooloos Financieel administratief medewerker 12,5 Staf Aad de Prie Timmerman I 40 Wonen Rick van der Post Timmerman I 25 Wonen Jeffrey Koek Uitvoerder 12,5 Bedrijfsruimten Remy van Zanten Unitmanager 12,5 Wonen Taeke Veenstra Plancoördinator A 25 Bedrijfsruimten Marco Zwaanswijk Uitvoerder 12,5 Kantoren Jubilea De uitgebreide viering van jubilea binnen Heembouw heeft dit jaar ook weer een aantal keer plaatsgevonden. De jubilarissen zijn volop in het zonnetje gezet. Werknemer Pensioendatum Functie Klantgroep Splinter, J.M. 30-9-2016 Timmerman I Bedrijfsruimten Rietbroek, J.P.A. 11-12-2016 Projectleider Wonen Pensioen Twee medewerkers zijn in 2016 met pensioen gegaan na hun jarenlange betrokkenheid en inzet.
  • 28. 54 55Heembouw 2016 Heembouw 2016 Bedrijfsruimten PeopleMenselijk kapitaal Stagiaires Het aanbieden van stagemogelijkheden blijft belangrijk bij Heembouw. In 2016 hebben we 21 stagiaires een leerervaring aangeboden. Een manier om nieuwe kennis op te doen, jonge mensen een omgeving te bieden waar ze ‘hun vak’ kunnen leren en alvast kennis te maken met een mogelijk toekomstige collega; winwin voor stagiaires en Heembouw. 21 2016 21 2012 21 2013 11 2014 17 2015 Investeren in opleiding Ontwikkeling blijft belangrijk bij Heembouw. Naast het ‘on the job’ leren besteden we aandacht aan trainingen en cursussen. In onderstaande grafiek staat het gemiddeld aantal opleidingsdagen per medewerker. Opleidingsdagen Doelstelling Bouw Doelstelling UTA/UTA-U Bouw UTAUTA-U Gemiddelde opleidingsdagen per medewerker Heembouw Groep 1,5 2,0 1,8 0,7 1,5 1,6 1,3 2,3 1,31,3 2012 1 2 3 4 5 6 2013 2014 2015 2016 1,2 2,1 1,2 2,4 3,1 Ongevallen Het aantal ongevallen in 2016 bedraagt 28. Een stijging ten opzichte van 2015. Het is ons doel dit weer terug te schroeven door verschillende initiatieven op gebied van veiligheid te nemen en de bewustwording te verhogen. Zo wordt er gewerkt aan een filmpje, dat aan alle werknemers wordt getoond voor ze de bouwplaats van een project voor de eerste keer betreden, met daaraan gekoppeld een aantal vragen omtrent veiligheid en gedrag. Iedereen op de bouwplaats moet zich bewust zijn van het feit dat veiligheid een zaak van ons allemaal is, en we met elkaar verantwoordelijk zijn voor elkaar veiligheid. Het gebruik van de observatie app, waarmee gevaarlijke situaties worden vastgelegd, draagt ook aan dit bewustzijn bij en richt de aandacht op preventie van dit soort situaties. Aantal ongevallen Aantal verzuimgevallen t.g.v. ongeval Ongevallen Heembouw Groep 1 5 5 1 1 19 23 27 21 28 2012 0 5 10 15 20 25 30 2013 2014 2015 2016 Social Media Heembouw 2015: 6.259 7.052 +13% Twitter volgers 2016