20. 5. Çalışma Derecesi (Kapasite Kullanım Oranı) : Bir işletmede normal kapasiteden yararlanılabilen oranı gösterir. Çalışma Derecesi = Gerçekleşen (Fiili) Kapasite Normal (Pratik) Kapasite Bir işletmenin kapasite kullanım oranı (çalışma derec.) % 80 denildiğinde o işletmenin normal kapasitesinin % 80’i oranında üretim gerçekleştirdiği anlamına gelir. Kapasite kullanım oranı arttıkça işletmenin üretim programını uygulamadaki başarısı artıyor demektir.
21.
22.
23.
24.
25. 2. Optimum Kapasite Büyüklüğü (Optimum İşletme Büyüklüğü) Üretilecek ürün talebini karşılamak koşuluyla kuruluş yatırım maliyetlerini minimum kılan işletme büyüklüğü olarak tanımlanabilir. Optimum kapasite büyüklüğünü etkileyen çeşitli faktörler vardır ; 1. İlk kuruluş yatırım maliyetleri/kuruluş maliyetleri 2. İşletmenin faaliyette bulunacağı alan veya bölgede tahminlenen, ürün talep düzeyi.
26.
27. İşletme büyüklüğü seçimi yapılırken, saptanacak kapasitenin gelecekteki olası talep düzeyini kabul edilebilir bir oranda aşması önerilir. İşletmenin yoğun olarak satış geliştirme yöntemleri uygulaması ve reklamlar aracılığıyla piyasada kendine düşecek payın üzerine çıkabileceği, her an hesap edilmelidir. b. Hammadde Ulaşım giderlerinin büyük harcamaları gerektirmediği durumlarda bol ve ucuz hammadde, işletmelerin kapasitelerini büyültmelerine olanak verir.