SlideShare a Scribd company logo
Me interpretim në të drejtën penale kuptojmë përcaktimin e kuptimit të drejtë të normës së
caktuar penale-juridike.Kjo është veprimtari logjike e të menduarit që ka për qëllim të gjejë
kuptimin e drejtë të ligjit, që të përcaktojë përmbajtjen,suazat dhe kuptimin e normave
penale-juridike në momentin e aplikimit të ligjit .
Interpretimi i ligjeve ka rëndësi të madhe dhe është i domosdoshem në të drejtën
penale,ngase shumica e normave penalo-juridike nuk mund të aplikohen në rastin konkret
para se të interpretohen – para se te përcaktohet kuptimi i drejtë i tyre .Kjo nga fakti se
gjuha e papërsosur ,shkalla e lartë e abstraksionit dhe e përgjithsimit në formulimin e
normave juridike etj.. bëjnë që teksti i normave të caktuara penale-juridike të kuptohet në
mënyra të ndryshme
Prej domethënies,efektit dhe dimensoneve të interpretimit,rezulton rëndësia e tij në të
drejtën penale.Rrjedhimisht ,vetëm pas interpretimit fillon të jetësohet ligji.Aplikimi adekuat i
ligjit në masë të madhe varet prej rregullsisë së interpretimit.Interpretimi shërben si urë
midis normës penalo-juridike dhe realitetit.
Me anë të interpretimit bëhet e mundshme që norma penalo-juridike ,që është e
përgjithshme dhe abstrakte,të aplikohet ndaj kryesit konkret të vepres penale.Me rastin e
interpretimit gjithë herë duhet mbështetur në tekstin e ligjit.
Për tu interpretuar në mënyrë adekuate norma e caktuar penale-juridike,duhet
pasur parasysh edhe vlerat,përkatësisht objektin i cili mbrohet me të. Gjithashtu
eshtë me rëndësi edhe suaza e mbrojtjes penale-juridike e vlerës së caktuar dhe
dënimi që parashihet në rast të cenimit apo të dëmtimit të saj.
Ndalohet rreptësisht çdo lloj interpretimi i normave penale-juridike me të cilën
cenohet apo bishtërohet parimi i legalitetit të veprave penale dhe sanksioneve
penale.Parim ky që është garantuar me konventa ndërkombëtare,me kushtetutë
dhe me kodin penal, dhe si i tillë është gurthemel i së drejtës penale në funksion
të mbrojtjes së sigurisë juridike dhe politike të qytetarëve si dhe të drejtave,lirive
dhe barazisë së tyre.
Në të drejtën penale njihen disa lloje të interpretimit.
Të gjitha këto janë të rradhitura në tri grupe:
I. Sipas subjekteve që mund ta bëjnë interpretimin
II. Sipas metodave
III. Sipas vëllimit
II. LLOJET E INTERPRETIMEVE TË LIGJEVE PENALE
Varësisht prej asaj se cili subjekt apo organ e bën
interpretimin,njihen tre lloje të interpretimit :
Interpretimi autentik
Interpretimi gjygjësor
Interpretimi doktrinar
II.1. SUBJEKTET QË MUND TA BËJNË INTERPRETIMIN
Interpretimin autentik apo të obligueshëm e bën organi i cili e ka nxjerrë ligjin që
interpretohet.Meqë,siç cekëm më sipër,nxjerrja e ligjeve penale apo kodeve penale
është në kompetencë të parlamentit,interpretimin autentik mund ta bëjë vetëm
parlamenti i shtetit…
Interpretimi gjygjësor është interpretim të cilën e bën gjykata gjatë aplikimit të ligjit në
rastin konkret.Ndryshe nga interpretimi autentik,interpretimi gjygjësor nuk ka efekt të
pergjitshëm obligues, por vlen vetëm për rastin konkret
Interpretimi shkencor apo doktrinar i ligjeve penale është interpretim që e bën shkenca
e së drejtës penale.Ky lloj interpretimi nuk është i obligueshëm për organet që merren
me aplikimin e ligjeve penale ,mirpo me forcën e argumenteve me të cilat
elaboron,shkenca e së drejtës penale në masë të konsiderueshme ushtron ndikim në
praktikën gjygjësore dhe në ligjdhënësin.
LLOJET E INTERPRETIMIT
Për interpretimin sa më adekuat të normave juridike-penale aplikohen
metoda apo mënyra të ndryshme. Në teorinë e së drejtës penale
zakonisht njihen këto metoda të interpetimit:
 Interpretimi gramatik,
 Interpretimi logjik,
 Interpretimi historik,
 Interpretimi sistematik,
 Interpretimi komperativ
 Interpretimi teleologjik.
III. METODAT E INTERPRETIMIT
Interpetimi Gramatik: ky interpetim bëhet me ndihmën e rregullave të gramatikes dhe
sintaksës, interpretimi i këtillë sendërtohet zakonisht duke analizuar shprehjet dhe
nocionet e pjesëve të tekstit, dhe në këtë mënyrë gjendet kuptimi i normës penale
juridike.
Përmes këtij interpetimi gjykata duhet të përcaktojë domethënjen e drejtë të fjalëve
që janë pëdorur. Përcaktimin e kuptimit të drejtë të normës mund të na ndihmojnë
edhe titujt që vendosen mbi qdo normë juridike-penale.
INTERPRETIMI GRAMATIK
Interpretimi logjik: interpretimi logjik, mbështetet në rregullat e logjikës, me anë të këtij interepretimi
përcaktimi i përmbajtjes dhe kuptimit të ligjeve, bëhet me anë të të menduarit dhe nxjerrjes se
konkluzioneve, interpretimi logjik dhe gramatik janë të lidhur dhe bëhen së bashku.
Me rastin e interpretimit logjik përdoren dy rregulla të posaqme: argumentum a contrario dhe
argumentum a fortiori.
Argumentum a contrario është ajo rregull e interpretimit në bazë të të cilit nxjerrim përfundimin se përjashtohet
mundësia e aplikimit të ndonjë norme penale-juridike, po qe se ajo është e paraparë vetem për rastin konkret dhe si
e tillë bën përjashtim nga normat e përgjithshme që e rregullojnë atë çështje.
Argumentum a fortiori shprehet në dy forma si: Argumentum a maiori ad minus si dhe argumentum a minori ad
maius.
Argumentum a maiori ad minus: përmban në vete maksimen logjike sipas të cilës po qe se diqka është e ndaluar
me rastin më të lehtë gjithsesi duhet konkloduar se është i ndaluar edhe rasti më i rëndë.
Argumentum a minori ad maius: kur diqka është e lejuar me rastin më të rëndë,aq më parë është e lejuar me rastin
më të lehtë.
Te interpretimi logjik te disa raste shfrytëzohet edhe argumentum ad absurdum,ky interpretim shfrytëzohet për të
provuar se aplikimi ndonjë norme penale-juridike do të çonte në ndonjë përfundim absurd.
INTERPRETIMI LOGJIK
Interpretimi historik: konsiston në përcaktimin e kuptimit të normës penale-juridike duke u mbështetur në historikun
e lindjes së saj, duke i përcaktuar shkaqet që kanë kushtëzuar nxjerrjen e normës.
Lidhur me interpretimit historik ekzistojne dy lloje të interpretimit: interptretimi subjektiv dhe interpretimi objektiv
apo evolutiv.
Sipas interpretimit subjektiv, kuptimi i ligjit penal apo kuptimi i normës
penale-juridike, përcaktohët sipas kohës që është nxjerrrë, sipas asaj që
ligjdhënësi ka synuar të arrijë në kohën kur e ka nxjerrë ligjin.
Ndersa sipas interpretimit objektiv apo evolutiv, kuptimi i ligjit apo
normës së caktuar penale-juridike, përcaktohet sipas kohës kur bëhet
aplikimi i tij, ky interpretim bëhet ne baze të kohës dhe kushteve në të
cilat aplikohet ligji,
Interpretimi sistematik: përcakton përmbajtjen dhe kuptimin e ndonjë norme penale-juridike ne bazë të vendit që
është rradhitur në sistemin e ngushtë dhe të gjerë të legjislacionit penal si dhe lidhshmërinë e saj me normat dhe
institucionet e tjera juidike-penale. Nga ky interpretim kuptojmë se cili objekt apo vlerë juridike është sulmuar me
vepren penale, çfarë pasoje është shkaktuar dhe se a është fjala për veprën e rëndomtë apo të kualifikuar.
INTERPRETIMI HISTORIK DHE SISTEMATIK
Interpretimi krahasues apo komperativ: është metodë e tillë e interpretimit, e cila kuptimin e ligjit e
përcakton duke bërë krahasimin e dy apo më shumë teksteve autentike të ligjit të njejtë që është shpallur
në gjuhë të ndryshme, ky interpretim mund te aplikohet edhe atëhere kur në bazë të ndonjë kontrate
ndërkombëtare, që është përpiluar në ndonjë gjuhë të huaj, të cilin edhe vendi ynë e ka ratifikuar, me
legjislacionin tonë penal është e paraparë ndonjë veper penale. Në këtë rast interpretimi bëhet duke bërë
krahasime e ndonjë normë penale me kontrate ndërkombëtare.
Interpretimi qëllimor apo teleologjik: është mëtodë e tillë e interpretimit të ligjit penal, i cili kuptimin e tij
synon ta percaktojë sipas qëllimit të ligjit. Metodat teleologjike konsiderohet metodë kryesore e
interpretimeve, sepse me të përcaktohet kuptimi aktual, bashkëkohor i ligjit. Me ane te këtijë interpretimi
mundësohet edhe interpretimi dinamik apo evolutiv. Ngase, duke aplikuar interpretimin qëllimor shprehjet
nocionet dhe institucionet e legjislaacionit penal nuk interpretohen në mënyrë statike por në bazë të
kushteve apo rrethanave të cilat janë krijuar.
INTERPRETIMI KRAHASUES (KOMPERATIV) DHE TELEOLOGJIK(QËLLIMOR)
Interpretimi sipas vëllimit është atëherë kur fjalëve, termave apo nocioneve, që janë
përdorur në tekstin e normave penale, mund t’u jepet kuptim i ngushtë apo i gjerë.
Sipas vëllimit njihen dy lloje të interpretimeve të ligjeve penale:
Interpretimi i ngushtë apo restriktiv
Interpretimi i gjerë apo ekstenziv
IV. INTERPRETIMI SIPAS VËLLIMIT
Interpretimi i ngushtë apo restriktiv
Ekziston atëherë kur fjalëve, termave apo nocioneve që janë përdorur në ligjin penal u
jepet kuptim i ngushtë. Pra, në këtë mënyrë normës së caktuar penale-juridike i jepet
kuptimi i apo domethënia më e ngushtë.
Interpretimi i gjerë apo ekstenziv
Ekziston atëherë kur fjalëve, termave apo nocioneve që janë përdorur në ligjin penal
u jepet kuptim i gjerë. Së këndejmi, me këtë lloj interpretimi dispozita e caktuar penale-
juridike apo ligji penal fiton kuptim më të gjerë, zgjerohet fusha e aplikimit të tij, ngase
mund të zbatohet për raste më të shumta të situatave të ndryshme.s
LLOJET E INTERPRETIMIT VËLLIMOR
Në drejtësi analogjia në kuptimin e gjerë paraqet zgjidhjen e marrëdhënieve shoqërore
në bazë të normave të cilat i rregulojnë marrëdhëniet e ngjashme.
Në të drejtën penale, analogjia paraqet rastin kur një vepër, që nuk është paraparë me
ligj si vepër penale, konsiderohet si e tillë në bazë të ngjashmërisë me veprën penale.
Analogia si mënyrë e krijimit , sajimit të veprave të reja penale, është e ndaluar në të
drejtën penale, ngase është në kundërshtim me parimin e legalitetit.
Në të drejtën penale analogjia është e ndaluar, sepse është në kundërshtim me funksionin
themelor të parimit nullum crimen, nulla poena sine lege.
Prandaj, sado e rrezikshme, e dëmshme apo jomorale të jetë ndonjë sjellje e njeriut për
shoqërinë, ajo nuk mund të konsiderohet si vepër penale, në qoftë se me ligj nuk është
paraparë si e tillë.
V. ANALOGJIA
Me anë të analogjisë gjithashtu nuk mund të zgjerohen as elementet
apo rrethanat e kualifikuara dhe të privilegjuara në veprat e tjera
penale.
Me anë të analogjisë nuk mund të sajohen as sanksione të reja penale.
Këto kufizime vlejnë për aplikimin e analogjisë, pa marrë parasysh a anë
në dë të kryesit të veprës penale (analogia in malam partem) apo në
favor të tij (analogia in bonam partem ).
Me anë të analogjisë nuk mund të bëhet as ashpërsimi i dënimeve.
Analogji e ndaluar do të ishte, p.sh., rasti kur ndonjë person dënohet
për vepër penale të vjedhjes, nëse është ushqyer në restorant, mirëpo
nuk ka pasur të holla për të paguar.
Parimisht analogjia është e ndaluar në të drejtën penale, por analogjia si mjet i interpretimit të
ligjeve penale është e lejuar në të gjitha rastet kur domethënia nxirret nga përmbajtja, kuptimi dhe
rëndësia shoqërore e normës së caktuar (analogia legis), ose kur kuptimi apo domethënia e këtillë
del nga tërë sistemi juridik (analogia juris).
Me fjalë të tjera, analogjia është e lejuar në të drejtën penale në rastet kur nuk është në
kundërshtim me kuptimin dhe funksionin e parimit të legalitetit.
Pra, në të drejtën penale konsiderohet se analogjia është e lejuar po që se është në favor të të
fajësuarit dhe nëse interpretimi i tillë nuk është në kundërshtim me normat dhe parimet e tjera
penalo-juridike.
Si përfundim mund të konkludojmë se, meqë legjislacioni penal e ka përvetësuar parimin e
legalitetit të veprave dhe sankioneve penale, me këtë në mënyrë të qartë e ka përjashtuar
mundësinë e aplikimit të analogjisë me anë të së cilës krijohen (sajohen) vepra të rea penale.
ANALOGJIA E LEJUAR

More Related Content

What's hot

E Drejta e Procedures Penale
E Drejta e Procedures Penale E Drejta e Procedures Penale
E Drejta e Procedures Penale
Refik Mustafa
 
E drejta administrative
E drejta administrativeE drejta administrative
E drejta administrativepetritzogaj
 
Burimet e Se Drejtes Penale
Burimet e Se Drejtes PenaleBurimet e Se Drejtes Penale
Burimet e Se Drejtes Penale
Refik Mustafa
 
Fillet e së drejtes, Cikël Leksionesh 2014 2015
Fillet e së drejtes, Cikël Leksionesh  2014 2015Fillet e së drejtes, Cikël Leksionesh  2014 2015
Fillet e së drejtes, Cikël Leksionesh 2014 2015
Refik Mustafa
 
E Drejta e Procedures Administrative
E Drejta e Procedures AdministrativeE Drejta e Procedures Administrative
E Drejta e Procedures Administrative
Refik Mustafa
 
Procedura Civile
Procedura CivileProcedura Civile
Procedura Civile
Refik Mustafa
 
E DREJTA KUSHTETUESE
E DREJTA KUSHTETUESE E DREJTA KUSHTETUESE
E DREJTA KUSHTETUESE
Refik Mustafa
 
E Drejta Nderkombtare Publike
E Drejta Nderkombtare Publike  E Drejta Nderkombtare Publike
E Drejta Nderkombtare Publike
Refik Mustafa
 
E drejta familjare (permbledhje)
E drejta familjare (permbledhje)E drejta familjare (permbledhje)
E drejta familjare (permbledhje)
Vehap Hashani
 
Procedura penale pjesa e posaqme2
Procedura penale pjesa e posaqme2Procedura penale pjesa e posaqme2
Procedura penale pjesa e posaqme2
oca Hoxhaj
 
Gjyqësia kushtetuese
Gjyqësia kushtetueseGjyqësia kushtetuese
Gjyqësia kushtetuesedritashala
 
E drejta-civile-1
E drejta-civile-1E drejta-civile-1
E drejta-civile-1zogaj
 
E Drejta CIvile - Abdullah Aliu
E Drejta CIvile -  Abdullah AliuE Drejta CIvile -  Abdullah Aliu
E Drejta CIvile - Abdullah Aliu
Refik Mustafa
 
E drejta sendore provim
E drejta sendore provimE drejta sendore provim
E drejta sendore provim
v z
 
Pergjigje per provim Edrejta Kushtetuese
Pergjigje per provim Edrejta KushtetuesePergjigje per provim Edrejta Kushtetuese
Pergjigje per provim Edrejta KushtetueseLavdrimi91
 
Metodologjia dhe Shkrimi Ligjor
Metodologjia dhe Shkrimi LigjorMetodologjia dhe Shkrimi Ligjor
Metodologjia dhe Shkrimi Ligjor
Refik Mustafa
 
E Drejta Penale, Pjesa e Përgjithshme
E Drejta Penale, Pjesa e PërgjithshmeE Drejta Penale, Pjesa e Përgjithshme
E Drejta Penale, Pjesa e Përgjithshme
Refik Mustafa
 
Fillet e së drejtës
Fillet e së drejtës Fillet e së drejtës
Fillet e së drejtës
fatmir berisha
 

What's hot (20)

E drejta e punes komplet
E drejta e punes   kompletE drejta e punes   komplet
E drejta e punes komplet
 
E Drejta e Procedures Penale
E Drejta e Procedures Penale E Drejta e Procedures Penale
E Drejta e Procedures Penale
 
E drejta administrative
E drejta administrativeE drejta administrative
E drejta administrative
 
Burimet e Se Drejtes Penale
Burimet e Se Drejtes PenaleBurimet e Se Drejtes Penale
Burimet e Se Drejtes Penale
 
Fillet e së drejtes, Cikël Leksionesh 2014 2015
Fillet e së drejtes, Cikël Leksionesh  2014 2015Fillet e së drejtes, Cikël Leksionesh  2014 2015
Fillet e së drejtes, Cikël Leksionesh 2014 2015
 
E Drejta e Procedures Administrative
E Drejta e Procedures AdministrativeE Drejta e Procedures Administrative
E Drejta e Procedures Administrative
 
Procedura Civile
Procedura CivileProcedura Civile
Procedura Civile
 
E DREJTA KUSHTETUESE
E DREJTA KUSHTETUESE E DREJTA KUSHTETUESE
E DREJTA KUSHTETUESE
 
E Drejta Nderkombtare Publike
E Drejta Nderkombtare Publike  E Drejta Nderkombtare Publike
E Drejta Nderkombtare Publike
 
E drejta familjare (permbledhje)
E drejta familjare (permbledhje)E drejta familjare (permbledhje)
E drejta familjare (permbledhje)
 
Procedura penale pjesa e posaqme2
Procedura penale pjesa e posaqme2Procedura penale pjesa e posaqme2
Procedura penale pjesa e posaqme2
 
Gjyqësia kushtetuese
Gjyqësia kushtetueseGjyqësia kushtetuese
Gjyqësia kushtetuese
 
E drejta-civile-1
E drejta-civile-1E drejta-civile-1
E drejta-civile-1
 
E Drejta CIvile - Abdullah Aliu
E Drejta CIvile -  Abdullah AliuE Drejta CIvile -  Abdullah Aliu
E Drejta CIvile - Abdullah Aliu
 
E Drejta Private
E Drejta PrivateE Drejta Private
E Drejta Private
 
E drejta sendore provim
E drejta sendore provimE drejta sendore provim
E drejta sendore provim
 
Pergjigje per provim Edrejta Kushtetuese
Pergjigje per provim Edrejta KushtetuesePergjigje per provim Edrejta Kushtetuese
Pergjigje per provim Edrejta Kushtetuese
 
Metodologjia dhe Shkrimi Ligjor
Metodologjia dhe Shkrimi LigjorMetodologjia dhe Shkrimi Ligjor
Metodologjia dhe Shkrimi Ligjor
 
E Drejta Penale, Pjesa e Përgjithshme
E Drejta Penale, Pjesa e PërgjithshmeE Drejta Penale, Pjesa e Përgjithshme
E Drejta Penale, Pjesa e Përgjithshme
 
Fillet e së drejtës
Fillet e së drejtës Fillet e së drejtës
Fillet e së drejtës
 

Viewers also liked

EKSTRADIMI DHE E DREJTA E AZILIT
EKSTRADIMI DHE E DREJTA E AZILITEKSTRADIMI DHE E DREJTA E AZILIT
EKSTRADIMI DHE E DREJTA E AZILIT
Refik Mustafa
 
E Drejta e Detyrimeve II
E Drejta e Detyrimeve IIE Drejta e Detyrimeve II
E Drejta e Detyrimeve II
Refik Mustafa
 
E Drejta e Detyrimeve I
E Drejta e Detyrimeve IE Drejta e Detyrimeve I
E Drejta e Detyrimeve I
Refik Mustafa
 
E Drejta e Detyrimeve dhe e Kontratave
E  Drejta e Detyrimeve dhe e KontrataveE  Drejta e Detyrimeve dhe e Kontratave
E Drejta e Detyrimeve dhe e Kontratave
Refik Mustafa
 
E Drejta Kushtetuese
E Drejta KushtetueseE Drejta Kushtetuese
E Drejta Kushtetuese
Refik Mustafa
 
E Drejta e Falimentimit
E Drejta e FalimentimitE Drejta e Falimentimit
E Drejta e Falimentimit
Refik Mustafa
 
Parlamentarizmi
ParlamentarizmiParlamentarizmi
Parlamentarizmi
Refik Mustafa
 
E Drejta në Ndërtim dhe Planifikimi Hapësinor
E Drejta në Ndërtim dhe Planifikimi HapësinorE Drejta në Ndërtim dhe Planifikimi Hapësinor
E Drejta në Ndërtim dhe Planifikimi Hapësinor
Refik Mustafa
 
E Drejta Tregtare
E Drejta TregtareE Drejta Tregtare
E Drejta Tregtare
Refik Mustafa
 
Historia E Shtetit Dhe Së Drejtës
Historia E Shtetit Dhe Së DrejtësHistoria E Shtetit Dhe Së Drejtës
Historia E Shtetit Dhe Së Drejtës
Refik Mustafa
 
E Drejta e Punës
E Drejta e PunësE Drejta e Punës
E Drejta e Punës
Refik Mustafa
 
Daniel Gutman - E Drejta Nderkombetare Private
Daniel Gutman - E Drejta Nderkombetare PrivateDaniel Gutman - E Drejta Nderkombetare Private
Daniel Gutman - E Drejta Nderkombetare Private
Refik Mustafa
 
Mborjta Nderkombtare e Te Drejtave Te Njeriut
Mborjta Nderkombtare e Te Drejtave Te NjeriutMborjta Nderkombtare e Te Drejtave Te Njeriut
Mborjta Nderkombtare e Te Drejtave Te Njeriut
Refik Mustafa
 
E DREJTA DHE POLITIKA
E DREJTA DHE POLITIKAE DREJTA DHE POLITIKA
E DREJTA DHE POLITIKA
Refik Mustafa
 
E Drejta Romake - Andrew Borkowski & Paul Du Plessis
E Drejta Romake -  Andrew  Borkowski & Paul Du Plessis E Drejta Romake -  Andrew  Borkowski & Paul Du Plessis
E Drejta Romake - Andrew Borkowski & Paul Du Plessis
Refik Mustafa
 
E Drejta Civile - Përmbledhje e Shkurtuar
E Drejta Civile - Përmbledhje e ShkurtuarE Drejta Civile - Përmbledhje e Shkurtuar
E Drejta Civile - Përmbledhje e Shkurtuar
Refik Mustafa
 
E Drejta Familjare Pyetje e Pergjigje
E Drejta Familjare   Pyetje e PergjigjeE Drejta Familjare   Pyetje e Pergjigje
E Drejta Familjare Pyetje e Pergjigje
Refik Mustafa
 
E Drejta Civile - Trashegemia
E Drejta Civile -  TrashegemiaE Drejta Civile -  Trashegemia
E Drejta Civile - Trashegemia
Refik Mustafa
 
E Drejta Nderkombtare Private
E Drejta Nderkombtare PrivateE Drejta Nderkombtare Private
E Drejta Nderkombtare Private
Refik Mustafa
 
E Drejta Civile - Pronesia
E Drejta Civile -  PronesiaE Drejta Civile -  Pronesia
E Drejta Civile - Pronesia
Refik Mustafa
 

Viewers also liked (20)

EKSTRADIMI DHE E DREJTA E AZILIT
EKSTRADIMI DHE E DREJTA E AZILITEKSTRADIMI DHE E DREJTA E AZILIT
EKSTRADIMI DHE E DREJTA E AZILIT
 
E Drejta e Detyrimeve II
E Drejta e Detyrimeve IIE Drejta e Detyrimeve II
E Drejta e Detyrimeve II
 
E Drejta e Detyrimeve I
E Drejta e Detyrimeve IE Drejta e Detyrimeve I
E Drejta e Detyrimeve I
 
E Drejta e Detyrimeve dhe e Kontratave
E  Drejta e Detyrimeve dhe e KontrataveE  Drejta e Detyrimeve dhe e Kontratave
E Drejta e Detyrimeve dhe e Kontratave
 
E Drejta Kushtetuese
E Drejta KushtetueseE Drejta Kushtetuese
E Drejta Kushtetuese
 
E Drejta e Falimentimit
E Drejta e FalimentimitE Drejta e Falimentimit
E Drejta e Falimentimit
 
Parlamentarizmi
ParlamentarizmiParlamentarizmi
Parlamentarizmi
 
E Drejta në Ndërtim dhe Planifikimi Hapësinor
E Drejta në Ndërtim dhe Planifikimi HapësinorE Drejta në Ndërtim dhe Planifikimi Hapësinor
E Drejta në Ndërtim dhe Planifikimi Hapësinor
 
E Drejta Tregtare
E Drejta TregtareE Drejta Tregtare
E Drejta Tregtare
 
Historia E Shtetit Dhe Së Drejtës
Historia E Shtetit Dhe Së DrejtësHistoria E Shtetit Dhe Së Drejtës
Historia E Shtetit Dhe Së Drejtës
 
E Drejta e Punës
E Drejta e PunësE Drejta e Punës
E Drejta e Punës
 
Daniel Gutman - E Drejta Nderkombetare Private
Daniel Gutman - E Drejta Nderkombetare PrivateDaniel Gutman - E Drejta Nderkombetare Private
Daniel Gutman - E Drejta Nderkombetare Private
 
Mborjta Nderkombtare e Te Drejtave Te Njeriut
Mborjta Nderkombtare e Te Drejtave Te NjeriutMborjta Nderkombtare e Te Drejtave Te Njeriut
Mborjta Nderkombtare e Te Drejtave Te Njeriut
 
E DREJTA DHE POLITIKA
E DREJTA DHE POLITIKAE DREJTA DHE POLITIKA
E DREJTA DHE POLITIKA
 
E Drejta Romake - Andrew Borkowski & Paul Du Plessis
E Drejta Romake -  Andrew  Borkowski & Paul Du Plessis E Drejta Romake -  Andrew  Borkowski & Paul Du Plessis
E Drejta Romake - Andrew Borkowski & Paul Du Plessis
 
E Drejta Civile - Përmbledhje e Shkurtuar
E Drejta Civile - Përmbledhje e ShkurtuarE Drejta Civile - Përmbledhje e Shkurtuar
E Drejta Civile - Përmbledhje e Shkurtuar
 
E Drejta Familjare Pyetje e Pergjigje
E Drejta Familjare   Pyetje e PergjigjeE Drejta Familjare   Pyetje e Pergjigje
E Drejta Familjare Pyetje e Pergjigje
 
E Drejta Civile - Trashegemia
E Drejta Civile -  TrashegemiaE Drejta Civile -  Trashegemia
E Drejta Civile - Trashegemia
 
E Drejta Nderkombtare Private
E Drejta Nderkombtare PrivateE Drejta Nderkombtare Private
E Drejta Nderkombtare Private
 
E Drejta Civile - Pronesia
E Drejta Civile -  PronesiaE Drejta Civile -  Pronesia
E Drejta Civile - Pronesia
 

Similar to Interpretimi i Ligjeve Penale

Dr. Vehbetu Zuhejli - Usuli Fikhu II (Përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...
Dr. Vehbetu Zuhejli - Usuli Fikhu II (Përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...Dr. Vehbetu Zuhejli - Usuli Fikhu II (Përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...
Dr. Vehbetu Zuhejli - Usuli Fikhu II (Përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...Shkumbim Jakupi
 
Dr. vehbetu zuhejli usuli fikhu ii (përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...
Dr. vehbetu zuhejli   usuli fikhu ii (përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...Dr. vehbetu zuhejli   usuli fikhu ii (përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...
Dr. vehbetu zuhejli usuli fikhu ii (përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...Libra Islame
 
Dr. Vehbetu Zuhejli - Tradita
Dr. Vehbetu Zuhejli - TraditaDr. Vehbetu Zuhejli - Tradita
Dr. Vehbetu Zuhejli - Tradita
Libra Islame
 
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
9. tradita  dr. vehbetu zuhejli 9. tradita  dr. vehbetu zuhejli
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
Shkumbim Jakupi
 
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
9. tradita  dr. vehbetu zuhejli 9. tradita  dr. vehbetu zuhejli
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
Libra Islame
 
Dr. Vehbetu Zuhejli - Fjalët treguese ose mënyra e përpilimit të ligjeve prej...
Dr. Vehbetu Zuhejli - Fjalët treguese ose mënyra e përpilimit të ligjeve prej...Dr. Vehbetu Zuhejli - Fjalët treguese ose mënyra e përpilimit të ligjeve prej...
Dr. Vehbetu Zuhejli - Fjalët treguese ose mënyra e përpilimit të ligjeve prej...Libra Islame
 
Ed kushtetuese-i-100608110031-phpapp02
Ed kushtetuese-i-100608110031-phpapp02Ed kushtetuese-i-100608110031-phpapp02
Ed kushtetuese-i-100608110031-phpapp02petritzogaj
 
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli 6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
Libra Islame
 
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli 6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
Shkumbim Jakupi
 
252995500 e-drejta-penale-1
252995500 e-drejta-penale-1252995500 e-drejta-penale-1
252995500 e-drejta-penale-1Rilind Kastrati
 
E Drejta Penale Procedurale
E Drejta Penale Procedurale   E Drejta Penale Procedurale
E Drejta Penale Procedurale
Refik Mustafa
 
Artikull Luarasi per editim
Artikull Luarasi  per editimArtikull Luarasi  per editim
Artikull Luarasi per editimElvis Zaimi
 

Similar to Interpretimi i Ligjeve Penale (14)

Dr. Vehbetu Zuhejli - Usuli Fikhu II (Përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...
Dr. Vehbetu Zuhejli - Usuli Fikhu II (Përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...Dr. Vehbetu Zuhejli - Usuli Fikhu II (Përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...
Dr. Vehbetu Zuhejli - Usuli Fikhu II (Përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...
 
Dr. vehbetu zuhejli usuli fikhu ii (përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...
Dr. vehbetu zuhejli   usuli fikhu ii (përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...Dr. vehbetu zuhejli   usuli fikhu ii (përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...
Dr. vehbetu zuhejli usuli fikhu ii (përpilimi i ligjeve prej teksteve të sh...
 
Dr. Vehbetu Zuhejli - Tradita
Dr. Vehbetu Zuhejli - TraditaDr. Vehbetu Zuhejli - Tradita
Dr. Vehbetu Zuhejli - Tradita
 
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
9. tradita  dr. vehbetu zuhejli 9. tradita  dr. vehbetu zuhejli
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
 
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
9. tradita  dr. vehbetu zuhejli 9. tradita  dr. vehbetu zuhejli
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
 
Dr. Vehbetu Zuhejli - Fjalët treguese ose mënyra e përpilimit të ligjeve prej...
Dr. Vehbetu Zuhejli - Fjalët treguese ose mënyra e përpilimit të ligjeve prej...Dr. Vehbetu Zuhejli - Fjalët treguese ose mënyra e përpilimit të ligjeve prej...
Dr. Vehbetu Zuhejli - Fjalët treguese ose mënyra e përpilimit të ligjeve prej...
 
tafo
tafotafo
tafo
 
Ed kushtetuese-i-100608110031-phpapp02
Ed kushtetuese-i-100608110031-phpapp02Ed kushtetuese-i-100608110031-phpapp02
Ed kushtetuese-i-100608110031-phpapp02
 
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli 6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
 
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli 6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
 
252995500 e-drejta-penale-1
252995500 e-drejta-penale-1252995500 e-drejta-penale-1
252995500 e-drejta-penale-1
 
E Drejta Penale Procedurale
E Drejta Penale Procedurale   E Drejta Penale Procedurale
E Drejta Penale Procedurale
 
Normat juridike
Normat juridikeNormat juridike
Normat juridike
 
Artikull Luarasi per editim
Artikull Luarasi  per editimArtikull Luarasi  per editim
Artikull Luarasi per editim
 

Interpretimi i Ligjeve Penale

  • 1.
  • 2. Me interpretim në të drejtën penale kuptojmë përcaktimin e kuptimit të drejtë të normës së caktuar penale-juridike.Kjo është veprimtari logjike e të menduarit që ka për qëllim të gjejë kuptimin e drejtë të ligjit, që të përcaktojë përmbajtjen,suazat dhe kuptimin e normave penale-juridike në momentin e aplikimit të ligjit . Interpretimi i ligjeve ka rëndësi të madhe dhe është i domosdoshem në të drejtën penale,ngase shumica e normave penalo-juridike nuk mund të aplikohen në rastin konkret para se të interpretohen – para se te përcaktohet kuptimi i drejtë i tyre .Kjo nga fakti se gjuha e papërsosur ,shkalla e lartë e abstraksionit dhe e përgjithsimit në formulimin e normave juridike etj.. bëjnë që teksti i normave të caktuara penale-juridike të kuptohet në mënyra të ndryshme Prej domethënies,efektit dhe dimensoneve të interpretimit,rezulton rëndësia e tij në të drejtën penale.Rrjedhimisht ,vetëm pas interpretimit fillon të jetësohet ligji.Aplikimi adekuat i ligjit në masë të madhe varet prej rregullsisë së interpretimit.Interpretimi shërben si urë midis normës penalo-juridike dhe realitetit. Me anë të interpretimit bëhet e mundshme që norma penalo-juridike ,që është e përgjithshme dhe abstrakte,të aplikohet ndaj kryesit konkret të vepres penale.Me rastin e interpretimit gjithë herë duhet mbështetur në tekstin e ligjit.
  • 3. Për tu interpretuar në mënyrë adekuate norma e caktuar penale-juridike,duhet pasur parasysh edhe vlerat,përkatësisht objektin i cili mbrohet me të. Gjithashtu eshtë me rëndësi edhe suaza e mbrojtjes penale-juridike e vlerës së caktuar dhe dënimi që parashihet në rast të cenimit apo të dëmtimit të saj. Ndalohet rreptësisht çdo lloj interpretimi i normave penale-juridike me të cilën cenohet apo bishtërohet parimi i legalitetit të veprave penale dhe sanksioneve penale.Parim ky që është garantuar me konventa ndërkombëtare,me kushtetutë dhe me kodin penal, dhe si i tillë është gurthemel i së drejtës penale në funksion të mbrojtjes së sigurisë juridike dhe politike të qytetarëve si dhe të drejtave,lirive dhe barazisë së tyre.
  • 4. Në të drejtën penale njihen disa lloje të interpretimit. Të gjitha këto janë të rradhitura në tri grupe: I. Sipas subjekteve që mund ta bëjnë interpretimin II. Sipas metodave III. Sipas vëllimit II. LLOJET E INTERPRETIMEVE TË LIGJEVE PENALE
  • 5. Varësisht prej asaj se cili subjekt apo organ e bën interpretimin,njihen tre lloje të interpretimit : Interpretimi autentik Interpretimi gjygjësor Interpretimi doktrinar II.1. SUBJEKTET QË MUND TA BËJNË INTERPRETIMIN
  • 6. Interpretimin autentik apo të obligueshëm e bën organi i cili e ka nxjerrë ligjin që interpretohet.Meqë,siç cekëm më sipër,nxjerrja e ligjeve penale apo kodeve penale është në kompetencë të parlamentit,interpretimin autentik mund ta bëjë vetëm parlamenti i shtetit… Interpretimi gjygjësor është interpretim të cilën e bën gjykata gjatë aplikimit të ligjit në rastin konkret.Ndryshe nga interpretimi autentik,interpretimi gjygjësor nuk ka efekt të pergjitshëm obligues, por vlen vetëm për rastin konkret Interpretimi shkencor apo doktrinar i ligjeve penale është interpretim që e bën shkenca e së drejtës penale.Ky lloj interpretimi nuk është i obligueshëm për organet që merren me aplikimin e ligjeve penale ,mirpo me forcën e argumenteve me të cilat elaboron,shkenca e së drejtës penale në masë të konsiderueshme ushtron ndikim në praktikën gjygjësore dhe në ligjdhënësin. LLOJET E INTERPRETIMIT
  • 7. Për interpretimin sa më adekuat të normave juridike-penale aplikohen metoda apo mënyra të ndryshme. Në teorinë e së drejtës penale zakonisht njihen këto metoda të interpetimit:  Interpretimi gramatik,  Interpretimi logjik,  Interpretimi historik,  Interpretimi sistematik,  Interpretimi komperativ  Interpretimi teleologjik. III. METODAT E INTERPRETIMIT
  • 8. Interpetimi Gramatik: ky interpetim bëhet me ndihmën e rregullave të gramatikes dhe sintaksës, interpretimi i këtillë sendërtohet zakonisht duke analizuar shprehjet dhe nocionet e pjesëve të tekstit, dhe në këtë mënyrë gjendet kuptimi i normës penale juridike. Përmes këtij interpetimi gjykata duhet të përcaktojë domethënjen e drejtë të fjalëve që janë pëdorur. Përcaktimin e kuptimit të drejtë të normës mund të na ndihmojnë edhe titujt që vendosen mbi qdo normë juridike-penale. INTERPRETIMI GRAMATIK
  • 9. Interpretimi logjik: interpretimi logjik, mbështetet në rregullat e logjikës, me anë të këtij interepretimi përcaktimi i përmbajtjes dhe kuptimit të ligjeve, bëhet me anë të të menduarit dhe nxjerrjes se konkluzioneve, interpretimi logjik dhe gramatik janë të lidhur dhe bëhen së bashku. Me rastin e interpretimit logjik përdoren dy rregulla të posaqme: argumentum a contrario dhe argumentum a fortiori. Argumentum a contrario është ajo rregull e interpretimit në bazë të të cilit nxjerrim përfundimin se përjashtohet mundësia e aplikimit të ndonjë norme penale-juridike, po qe se ajo është e paraparë vetem për rastin konkret dhe si e tillë bën përjashtim nga normat e përgjithshme që e rregullojnë atë çështje. Argumentum a fortiori shprehet në dy forma si: Argumentum a maiori ad minus si dhe argumentum a minori ad maius. Argumentum a maiori ad minus: përmban në vete maksimen logjike sipas të cilës po qe se diqka është e ndaluar me rastin më të lehtë gjithsesi duhet konkloduar se është i ndaluar edhe rasti më i rëndë. Argumentum a minori ad maius: kur diqka është e lejuar me rastin më të rëndë,aq më parë është e lejuar me rastin më të lehtë. Te interpretimi logjik te disa raste shfrytëzohet edhe argumentum ad absurdum,ky interpretim shfrytëzohet për të provuar se aplikimi ndonjë norme penale-juridike do të çonte në ndonjë përfundim absurd. INTERPRETIMI LOGJIK
  • 10. Interpretimi historik: konsiston në përcaktimin e kuptimit të normës penale-juridike duke u mbështetur në historikun e lindjes së saj, duke i përcaktuar shkaqet që kanë kushtëzuar nxjerrjen e normës. Lidhur me interpretimit historik ekzistojne dy lloje të interpretimit: interptretimi subjektiv dhe interpretimi objektiv apo evolutiv. Sipas interpretimit subjektiv, kuptimi i ligjit penal apo kuptimi i normës penale-juridike, përcaktohët sipas kohës që është nxjerrrë, sipas asaj që ligjdhënësi ka synuar të arrijë në kohën kur e ka nxjerrë ligjin. Ndersa sipas interpretimit objektiv apo evolutiv, kuptimi i ligjit apo normës së caktuar penale-juridike, përcaktohet sipas kohës kur bëhet aplikimi i tij, ky interpretim bëhet ne baze të kohës dhe kushteve në të cilat aplikohet ligji, Interpretimi sistematik: përcakton përmbajtjen dhe kuptimin e ndonjë norme penale-juridike ne bazë të vendit që është rradhitur në sistemin e ngushtë dhe të gjerë të legjislacionit penal si dhe lidhshmërinë e saj me normat dhe institucionet e tjera juidike-penale. Nga ky interpretim kuptojmë se cili objekt apo vlerë juridike është sulmuar me vepren penale, çfarë pasoje është shkaktuar dhe se a është fjala për veprën e rëndomtë apo të kualifikuar. INTERPRETIMI HISTORIK DHE SISTEMATIK
  • 11. Interpretimi krahasues apo komperativ: është metodë e tillë e interpretimit, e cila kuptimin e ligjit e përcakton duke bërë krahasimin e dy apo më shumë teksteve autentike të ligjit të njejtë që është shpallur në gjuhë të ndryshme, ky interpretim mund te aplikohet edhe atëhere kur në bazë të ndonjë kontrate ndërkombëtare, që është përpiluar në ndonjë gjuhë të huaj, të cilin edhe vendi ynë e ka ratifikuar, me legjislacionin tonë penal është e paraparë ndonjë veper penale. Në këtë rast interpretimi bëhet duke bërë krahasime e ndonjë normë penale me kontrate ndërkombëtare. Interpretimi qëllimor apo teleologjik: është mëtodë e tillë e interpretimit të ligjit penal, i cili kuptimin e tij synon ta percaktojë sipas qëllimit të ligjit. Metodat teleologjike konsiderohet metodë kryesore e interpretimeve, sepse me të përcaktohet kuptimi aktual, bashkëkohor i ligjit. Me ane te këtijë interpretimi mundësohet edhe interpretimi dinamik apo evolutiv. Ngase, duke aplikuar interpretimin qëllimor shprehjet nocionet dhe institucionet e legjislaacionit penal nuk interpretohen në mënyrë statike por në bazë të kushteve apo rrethanave të cilat janë krijuar. INTERPRETIMI KRAHASUES (KOMPERATIV) DHE TELEOLOGJIK(QËLLIMOR)
  • 12. Interpretimi sipas vëllimit është atëherë kur fjalëve, termave apo nocioneve, që janë përdorur në tekstin e normave penale, mund t’u jepet kuptim i ngushtë apo i gjerë. Sipas vëllimit njihen dy lloje të interpretimeve të ligjeve penale: Interpretimi i ngushtë apo restriktiv Interpretimi i gjerë apo ekstenziv IV. INTERPRETIMI SIPAS VËLLIMIT
  • 13. Interpretimi i ngushtë apo restriktiv Ekziston atëherë kur fjalëve, termave apo nocioneve që janë përdorur në ligjin penal u jepet kuptim i ngushtë. Pra, në këtë mënyrë normës së caktuar penale-juridike i jepet kuptimi i apo domethënia më e ngushtë. Interpretimi i gjerë apo ekstenziv Ekziston atëherë kur fjalëve, termave apo nocioneve që janë përdorur në ligjin penal u jepet kuptim i gjerë. Së këndejmi, me këtë lloj interpretimi dispozita e caktuar penale- juridike apo ligji penal fiton kuptim më të gjerë, zgjerohet fusha e aplikimit të tij, ngase mund të zbatohet për raste më të shumta të situatave të ndryshme.s LLOJET E INTERPRETIMIT VËLLIMOR
  • 14. Në drejtësi analogjia në kuptimin e gjerë paraqet zgjidhjen e marrëdhënieve shoqërore në bazë të normave të cilat i rregulojnë marrëdhëniet e ngjashme. Në të drejtën penale, analogjia paraqet rastin kur një vepër, që nuk është paraparë me ligj si vepër penale, konsiderohet si e tillë në bazë të ngjashmërisë me veprën penale. Analogia si mënyrë e krijimit , sajimit të veprave të reja penale, është e ndaluar në të drejtën penale, ngase është në kundërshtim me parimin e legalitetit. Në të drejtën penale analogjia është e ndaluar, sepse është në kundërshtim me funksionin themelor të parimit nullum crimen, nulla poena sine lege. Prandaj, sado e rrezikshme, e dëmshme apo jomorale të jetë ndonjë sjellje e njeriut për shoqërinë, ajo nuk mund të konsiderohet si vepër penale, në qoftë se me ligj nuk është paraparë si e tillë. V. ANALOGJIA
  • 15. Me anë të analogjisë gjithashtu nuk mund të zgjerohen as elementet apo rrethanat e kualifikuara dhe të privilegjuara në veprat e tjera penale. Me anë të analogjisë nuk mund të sajohen as sanksione të reja penale. Këto kufizime vlejnë për aplikimin e analogjisë, pa marrë parasysh a anë në dë të kryesit të veprës penale (analogia in malam partem) apo në favor të tij (analogia in bonam partem ). Me anë të analogjisë nuk mund të bëhet as ashpërsimi i dënimeve. Analogji e ndaluar do të ishte, p.sh., rasti kur ndonjë person dënohet për vepër penale të vjedhjes, nëse është ushqyer në restorant, mirëpo nuk ka pasur të holla për të paguar.
  • 16. Parimisht analogjia është e ndaluar në të drejtën penale, por analogjia si mjet i interpretimit të ligjeve penale është e lejuar në të gjitha rastet kur domethënia nxirret nga përmbajtja, kuptimi dhe rëndësia shoqërore e normës së caktuar (analogia legis), ose kur kuptimi apo domethënia e këtillë del nga tërë sistemi juridik (analogia juris). Me fjalë të tjera, analogjia është e lejuar në të drejtën penale në rastet kur nuk është në kundërshtim me kuptimin dhe funksionin e parimit të legalitetit. Pra, në të drejtën penale konsiderohet se analogjia është e lejuar po që se është në favor të të fajësuarit dhe nëse interpretimi i tillë nuk është në kundërshtim me normat dhe parimet e tjera penalo-juridike. Si përfundim mund të konkludojmë se, meqë legjislacioni penal e ka përvetësuar parimin e legalitetit të veprave dhe sankioneve penale, me këtë në mënyrë të qartë e ka përjashtuar mundësinë e aplikimit të analogjisë me anë të së cilës krijohen (sajohen) vepra të rea penale. ANALOGJIA E LEJUAR