HvA - werkconferentie De Nieuwe Landkaart van het Communicatie- en Mediavakgebied

1. paulblok.com
Wat betekent het begrip
‘Creative Business’
voor ons?
Paul Blok
Vondel CS
Amsterdam
12-12-2017

2. paulblok.com
Agenda
Eerste onderwerp
Tweede onderwerp
Derde onderwerp
OVER DEZE SESSIE
TRENDS
ONZEKERHEDEN
SCENARIO’S ‘CREATIVE BUSINESS’ IN 2023
CONCLUSIE

3. paulblok.com
Agenda
Eerste onderwerp
Tweede onderwerp
Derde onderwerp
OVER DEZE SESSIE
TRENDS
ONZEKERHEDEN
SCENARIO’S ‘CREATIVE BUSINESS’ IN 2023
CONCLUSIE

4. paulblok.com

5. paulblok.com
Give meaning
Issue
Tech, media & behaviour
Problem
Understanding what’s going on
Main concern
What does this mean for our industry?
Dit doet Paul
Buiten
Binnen
Change management
Issue
Gravity of existing organization
Problem
Make ambitions come true
Main concern
How do we execute our strategy?
Develop strategies
Issue
Antiquated organization
Problem
Finding a compatible strategy
Main concern
How can we adapt?

6. paulblok.com
Give meaning
Issue
Tech, media & behaviour
Problem
Understanding what’s going on
Main concern
What does this mean for our industry?
Dit doet Paul
Buiten
Binnen
Change management
Issue
Gravity of existing organization
Problem
Make ambitions come true
Main concern
How do we execute our strategy?
Develop strategies
Issue
Antiquated organization
Problem
Finding a compatible strategy
Main concern
How can we adapt?

7. paulblok.com
Potental Programma
De Wereld van Morgen
Trendvizier trendpresentatie
Thuiswinkel.org Shopping Tomorrow

8. paulblok.com
Trendvizier 2018

9. paulblok.com
Een onderdeel
Eerste onderwerp
Tweede onderwerp
Derde onderwerp
Brilliant strategy But can you
ant strategy
But can you execute?
Brilliant strategy But can you execute?
Brilliant strategy But can you execute?

10. paulblok.com
Een onderdeel
Eerste onderwerp
Tweede onderwerp
Derde onderwerp
Brilliant strategy But can you execute?
Wat betekent het begrip ‘Creative Business’ voor ons in 2023?

11. paulblok.com

12. paulblok.com
Agenda
Eerste onderwerp
Tweede onderwerp
Derde onderwerp
OVER DEZE SESSIE
TRENDS
ONZEKERHEDEN
SCENARIO’S ‘CREATIVE BUSINESS’ IN 2023
CONCLUSIE

13. paulblok.com
Twee perspectieven op het verkennen van de toekomst:
Trends
Ontwikkelingen die al zichtbaar
zijn en die met aan zekerheid
grenzende waarschijnlijkheid
doorzetten.
! ?
Onzekerheden
Ontwikkelingen in de
omgeving waarvan de
richting nog niet vaststaat.

14. paulblok.com
Twee perspectieven op het verkennen van de toekomst:
Trends
Ontwikkelingen die al zichtbaar
zijn en die met aan zekerheid
grenzende waarschijnlijkheid
doorzetten.
!
Onzekerheden
Ontwikkelingen in de
omgeving waarvan de
richting nog niet vaststaat.
?

15. paulblok.com
Innovatieversnelling

16. paulblok.com
De verwachtingenconsument

17. paulblok.com
Het idee van platforms, waar vraag en aanbod bij elkaar komen, is van alle tijden.
Markten bieden al eeuwenlang een plek waar kooplui hun waar kunnen aanbieden aan
klanten. Nu zijn er supermarkten en warenhuizen die vierkante meters bieden waar
vraag en aanbod bij elkaar worden gebracht. Zo zijn er altijd al platforms geweest die
het contact tussen de aanbiedende en de vragende partij faciliteren.
Dat aloude principe ontwikkelt zich tegenwoordig flink, want op internet heeft de
ontwikkeling van platforms de laatste jaren een enorme vlucht genomen. De klassieker
onder de online platforms in Nederland is Marktplaats.nl. Iedereen, zowel particulieren
als bedrijven, kunnen hun spullen aanbieden en iedereen heeft als koper toegang.
Marktplaats.nl faciliteert slechts.
Toch gaat het platformdenken verder dan fysieke producten. Platforms, als facilitators
van vraag en aanbod, doemen in velerlei branches op.
Facebook: hét communicatiekanaal voor contacten en nieuws
‘s Werelds populairste mediabedrijf creëert zelf geen content. Facebook is sterk
doordat gebruikers content produceren, plaatsen en delen. Facebook verdient daar aan.
Herstel: Facebook verdient daar onvoorstelbaar dik aan!
Met miljarden gebruikers ter wereld is het in een aantal jaren uitgegroeid tot hét
venster naar de wereld, zowel voor contacten als voor nieuws. En o ja, ook bijvoorbeeld
Whatsapp en Instagram zijn in handen van dit bedrijf.
Behalve dat Facebook een platform is waar gebruikers contacten kunnen onderhouden
en nieuws tot zich kunnen nemen is het ook in een andere zin een platform. Al
die gebruikers zijn namelijk bereikbaar voor adverteerders. Daar komen de grote
verdiensten in beeld.
32
De platformeconomie
33

18. paulblok.com
Het internet der dingen

19. paulblok.com
1. Reactieve AI: de meest basale vorm van kunstmatige intelligentie, gericht op
een specifieke taak. AI reageert op signalen uit de buitenwereld, maar bouwt geen
geheugen op en kan dus niet steeds beter reageren op impulsen. Denk aan de schaak-
en go-computers IBM Deep Blue en Google Alpha Go.
2. AI met beperkt geheugen: het systeem gebruikt ervaringen om de geprogrammeerde
basisregels te verrijken. Zo kan het steeds beter beslissingen nemen. Denk aan
zelfrijdende auto’s, chatbots en digitale assistenten. Dit is waar de meeste AI-
toepassingen anno 2018 staan.
3. AI met begrip voor de mens: dit zou wel eens de volgende stap kunnen zijn.
Systemen die menselijke gedachten en emoties, gevoelens en verwachtingen
begrijpen.
4. Zelfbewuste AI: bovenop begrip voor de mens krijgen de systemen nu ook
zelfbewustzijn. En ze kunnen bijvoorbeeld emoties en gevoelens gaan voorspellen.
De toekomst van werk en onderwijs
Zo komen we bij robots als vervanger van mensen. Er is veel discussie over het verlies
van banen door de inzet van robots. Discussies en angst komen vaak op als nieuwe
technologieën opkomen: “Je hoort vaak zeggen, mensen, waar moet dat heen? Straks
doen computers al het werk alleen.” Uit Koos Werkeloos, Het Klein Orkest, 1983.
Er zitten twee kanten aan en de meningen en verwachtingen op lange termijn lopen
uiteen. Aan de ene kant nemen robots, of eigenlijk technologie en automatisering in
het algemeen, inderdaad werk van mensen over. Deels omdat het repetitief werk gaat,
bijvoorbeeld in distributiecentra en in fabriekshallen. Deels omdat mensen er niet
goed, sterk of snel genoeg voor zijn, bijvoorbeeld precisiechirurgie en programmatic
advertising. Dus ja, er verdwijnt werk. En in sommige robotgestuurde fabrieken komen
zelfs zelden of nooit mensen. En sommige algoritmen doen wat vroeger denkwerk voor
mensen was.
Me and my robot
56 57

20. paulblok.com
Mixed reality

21. paulblok.com
Digitalere marketing

22. paulblok.com
Algoritme
Rekenregels, wiskundige formules of statistische processen die worden gebruikt om
data te analyseren en te verwerken. Voorbeelden algoritmes waar we dagelijks mee
te maken hebben zijn het Google algoritme op basis waarvan bepaald wordt of welke
zoekresultaten in welke volgorde worden getoond en Edgerank, het Facebookalgoritme
waarmee bepaald wordt welke post er in je tijdlijn te zien zijn.
Data viz
Data visualisatie is vaak de oplossing om grote hoeveelheden data weer te geven
op een manier dat mensen er betekenis aan kunnen toekennen. Staafgrafieken,
taartdiagrammen, bubble charts, kaarten, sun bursts. Het is de kunst om niet voor mooi
te kiezen, maar voor inzichtelijk.
Analytics
Data verzamelen heeft weinig zin als er geen betekenis uit wordt gehaald. Het
analyseren van data kan op een aantal niveaus. Descriptive analystics gaat over het
verleden: wat gebeurde er? Diagnostic analytics gaat over het verklaren daarvan:
waarom gebeurde het? Predictive analytics gaat over het voorspellen: wat gaat er
gebeuren? Prescriptive analytics gaat over het sturen: hoe kunnen we zorgen dat het
gebeurt?
Kansen en valkuilen
“The purpose of computing is insight, not numbers” aldus Richard Hamming,
wiskundige en computerpionier in 1962.
Voor bedrijven kan big data grote economische waarde hebben. Betere analyses,
beter inzicht in processen, beter begrip van klantgedrag, betere beslissingen. Er wordt
geschat dat datagedreven bedrijven gemiddeld vijf tot zes procent beter presteren.
Big data, big impact
86 87

23. paulblok.com
Vloeibare organisaties
102 103

24. paulblok.com
Agenda
Eerste onderwerp
Tweede onderwerp
Derde onderwerp
OVER DEZE SESSIE
TRENDS
ONZEKERHEDEN
SCENARIO’S ‘CREATIVE BUSINESS’ IN 2023
CONCLUSIE

25. paulblok.com
Twee perspectieven op het verkennen van de toekomst:
Trends
Ontwikkelingen die al zichtbaar
zijn en die met aan zekerheid
grenzende waarschijnlijkheid
doorzetten.
?
Onzekerheden
Ontwikkelingen in de
omgeving waarvan de
richting nog niet vaststaat.
!

26. paulblok.com

27. paulblok.com
MICRO
de interne omgeving;
eigen organisatie
visie
missie
strategie
middelen
competenties
processen
producten
diensten
MESO
de markt;
transactionele omgeving
afnemers
concurrenten
strategische
partners
leveranciers
distributiekanalen
wet- en regelgeving
vraag en aanbod
substituten
toetreders
MACRO
de leefwereld;
contextuele omgeving
demografisch
economisch
sociaal-cultureel
technologisch
ecologisch
politiek
wetenschappelijk
maatschappelijk
geografisch
media

28. paulblok.com
Agenda
Eerste onderwerp
Tweede onderwerp
Derde onderwerp
OVER DEZE SESSIE
TRENDS
ONZEKERHEDEN
SCENARIO’S ‘CREATIVE BUSINESS’ IN 2023
CONCLUSIE

29. paulblok.com
vroeger
nu
2020
wij
straks
wij
nu

30. paulblok.com
vroeger
nu
2020
wij
straks
wij
nu
wat
we
weten
van
onze
context

31. paulblok.com
vroeger
nu
2020
waarschijnlijke
toekomst:
forecas(ng
(voorspellend)

32. paulblok.com
vroeger
nu
2020
wenselijke
toekomst:
backcas(ng
(norma?ef)

33. paulblok.com
vroeger
nu
2020
mogelijke
toekomst:
scenario’s
(verkennend)

34. paulblok.com
vroeger
nu
2020
mogelijke
toekomst:
scenario’s
(verkennend)
ü mogelijke beelden van de toekomst
ü kwalitatieve beelden (evt. met kwantitatieve onderbouwing)
ü levensechte verhalen over de toekomst
ü gefocust op onzekerheden
ü ‘doorradicalisering’ van huidige ontwikkelingen en beleid
ü instrumenten voor het voeren van een strategisch debat

35. paulblok.com
activiteit
omgeving
luierenactief
bergen
strand
duikvakan+e
eiland
autotour
klimmen
VOORBEELD
DOELSCENARIO

36. paulblok.com
weer
drukte
rotweertopweer
lekker rustig
te druk
VOORBEELD
OMGEVINGSSCENARIO
hutje
mutje
op
het
strand
botsend
in
het
zwembad
improviseren
puur
genieten

37. paulblok.com

38. paulblok.com
Waarheen
gaan
Nederlanders
over
vijf
jaar
in
de
zomervakan?e?

39. paulblok.com

40. paulblok.com

41. paulblok.com
Wat betekent het begrip ‘Creative Business’ voor ons in 2023?

42. paulblok.com
.............................
..........................
veel vraag naar CB-ersweinig vraag naar CB-ers
ambachtscreativiteit voorop
robo, AI en automatisering voorop
Wat betekent het begrip ‘Creative Business’ voor ons in 2023?

43. paulblok.com
veel vraag naar CB-ersweinig vraag naar CB-ers
ambachtscreativiteit voorop
robo, AI en automatisering voorop
Wat betekent het begrip ‘Creative Business’ voor ons in 2023?
vraag naar CB-ers
basisvoorcreativiteit

44. paulblok.com
veel vraag naar CB-ersweinig vraag naar CB-ers
ambachtscreativiteit voorop
robo, AI en automatisering voorop
Wat betekent het begrip ‘Creative Business’ voor ons in 2023?
vraag naar CB-ers
basisvoorcreativiteit
titel
kenmerken
boksa
belang/rol CB
visualisatie
titel
kenmerken
boksa
belang/rol CB
visualisatie
titel
kenmerken
boksa
belang/rol CB
visualisatie
titel
kenmerken
boksa
belang/rol CB
visualisatie

45. paulblok.com
vraag naar CB-ers
basisvoorcreativiteit
veel vraag naar CB-ersweinig vraag naar CB-ers
ambachtscreativiteit voorop
robo, AI en automatisering voorop
Wat betekent het begrip ‘Creative Business’ voor ons in 2023?
titel alleen perfect is goed genoeg
kenmerken creativiteit is ambacht; weinig werk
boksa top of the bill, steeds beter willen worden
belang/rol CB zelfontplooiende toppers
visualisatie
titel gewoon lekker aan de slag
kenmerken creativiteit is ambacht; veel werk beschikbaar
boksa mooie verhalen maken, basic productieskills,
belang/rol CB veel creatieve mensen, capaciteit
visualisatie
titel tijd voor iets anders
kenmerken creativiteit is tech driven; weinig werk
boksa wendbaar en weerbaar
belang/rol CB zoek niches en kweek aanpassingsvermogen
visualisatie
titel tech is de nieuwe creativiteit
kenmerken creativiteit is tech driven; veel werk beschikbaar
boksa programmeren, tech is leuk
belang/rol CB veel tech vaardige mensen, capaciteit
visualisatie

46. paulblok.com
Wees creatief!

47. paulblok.com
arbeidsverhoudingenzzp loondienst
economiegoed slecht
medewerkersverwachtinghard skills soft skills
vraag naar CO/CD-ersaanbod (te) groot vraag (te) groot
kanaalvoorkeurmulti/cross/omni digital only
design & creativiteitspecialistenwerk iedereen kan het
dominante devicesals in 2018 AR, VR, voice, ...
vraag naar CO/CD-ersaanbod (te) groot vraag (te) groot
MESO
de markt;
transactionele omgeving
afnemers
concurrenten
strategische partners
leveranciers
distributiekanalen
wet- en regelgeving
vraag en aanbod
substituten
toetreders
MACRO
de leefwereld;
contextuele omgeving
demografisch
economisch
sociaal-cultureel
technologisch
ecologisch
politiek
wetenschappelijk
maatschappelijk
geografisch
media
bv:
bv:
Wat betekent
het begrip
‘Creative Business’
voor ons in 2023?

48. paulblok.com
Agenda
Eerste onderwerp
Tweede onderwerp
Derde onderwerp
OVER DEZE SESSIE
TRENDS
ONZEKERHEDEN
SCENARIO’S ‘CREATIVE BUSINESS’ IN 2023
CONCLUSIE

49. paulblok.com
Wat betekent het begrip
‘Creative Business’
voor ons?
Paul Blok
Vondel CS
Amsterdam
12-12-2017