2. Hücre Neden Bölünmek ster?İ
ϖ Hücre bölünmesi bir ço alma çe ididir.ğ ş
ϖ Hücre bölünmesi, çok hücreli canlılarda büyüme ve geli meyi sa larken tek hücreliş ğ
canlılarda ise üremeyi sa lar.ğ
NOT!!! Bazı hücreler zamanla bölünme yeteneklerini kaybederler. Bu hücreler sinir hücreleri
kas ve gözde bulunan özelle mi hücreler.ş ş
ϖ Hücre de stoplazma bölünmesi hücre zarı büyümesinden daha hızlı gerçekle ir. Bu durumş
zamanla hücre içerisine madde giri çıkı ını engeller ve hücreyi ölüme do ru götürür. Hücreş ş ğ
bir nevi ölmemek için bölünür.
ϖ Hücre bölünmesinin ba layabilmesi için öncelikle DNA nın e lenmesi gerekir.ş ş
NOT!!! Hücre bölünmesi DNA e lenmesi ile ba lar döngü halinde devam eden bir süreçtir.ş ş
3.
4. 1) Mitoz Bölünme Özellikleri
ϖ Bölünme yetene i olan tüm hücreler de görülür. (n, 2n, 3n)ğ
ϖ Ana (Ata) canlının bire bir aynısı 2 yeni hücre meydana gelir.
ϖ Mitoz bölünme, bir hücrelilerde ço almayı sa larken çok hücrelilerde ise büyüme ve onarımığ ğ
sa lar.ğ
ϖ Kromozom yapısında ve sayısında herhangi bir de i me olmaz.ğ ş
ϖ Hücreler arasında kalıtsal çe itlili e neden olmaz.ş ğ
ϖ Hücrelerin kontrolsüz bölünmesi kansere yol açmaktadır.
ϖ Hazırlık evresi ile ba lar. 1.Evre, 2.Evre, 3.Evre, 4.Evre, 5.Evre eklinde devam etmektedir.ş ş
5.
6.
7.
8. Bitki ve hayvan hücresi stoplazma bölünmeleri arasında ki fark;
9.
10.
11. ÜREME
ϖ Her canlının neslini devam ettirmek için kendine benzer bireyler meydana getirmesine
üreme denir.
1) E eysiz Üremeş
ϖ Döllenme olmadan, bir ana canlıdan yeni bir canlı meydana gelmesidir.
NOT!!! E eysiz üremede tek ata canlı vardır.ş
ϖ Olu an yavru bireyler kalıtsal olarak ana canlının bire bir aynısıdır.ş
ϖ Temel ekli mitoz hücre bölünmesine dayanır.ş
ϖ Meydana geli biçimlerine göre bir kaç durum söz konusudur.ş
12. 1.a) kiye Bölünme=İ
ϖ Tek hücreli canlılar da görülür.
ϖ Bölünmenin zamanı hücrenin belirli bir büyüklü e gelmesi ileğ
gerçekle ir.ş
ϖ Canlı tüm içeri i ile birlikte ikiye bölünür.ğ
ϖ Amip, öglena, paremesyum gibi canlılarda görülür.
13. 1.b) Tomurcuklanarak Üreme=
ϖ Mayalar, süngerler, hidralar ve deniz analar nda görülürı
ϖ Ana canl n n vücudunun küçük bir parçaso geri kalan k sm ndan ayr l r ve yeni bireyler olu turur.ı ı ı ı ı ı ş
ϖ Olu an yeni canl ana canl dan ayr l p büyüyece i gibi ana canl ya ba l kalarak da büyüyebilir.ş ı ı ı ı ğ ı ğ ı
14. 1.c) Sporla Üreme=
ϖ Bazı hayvansal organizmalar ve bitkiler SPOR adı verilen, dayananıklı ve olumsuz ko ullaraş
dayanabilen özelle mi yapılar ile üreme i lemini gerçekle tirir.ş ş ş ş
ϖ Mantarlarda, e relti otunda, su yosunlarında meydana gelir.ğ
1.d) Rejenerasyon ile üreme=
ϖ Ata vücudu parçalara bölünür ve sonra her parça kaybolan kısımları yeniler. Böylece yeni
organizmalar haline gelir.
NOT!!! Deniz yıldızının bir kolunu kesti imizde hem kol kendini yeni deniz yıldızına tamamlar hemdeğ
kolu kesilen deniz yıldızı kolunu tamamlar.
ϖ Rejenerasyon ile üreme olabilmesi için 2 yeni birey olu ması gerekmektedir.ş
NOT!!! Kertenkelenin kopan kuyru unun yeniden çıkması rejenerasyon ile üreme de ildir.ğ ğ
Rejenerasyondur.
15. 1.e) Vegatatif Üreme=
ϖ Yüksek yap l bitkilerin yaprak,kök veı ı
gövdelerine vejetatif organ denir. te buİş
organlar n belli k s mlar ndan,ana bitkiyeı ı ı ı
ayn genetik yap ya sahip yeni bireylerinı ı
olu turulmas na vejetatif üreme denir.ş ı
ϖ Tar m ve ziraatte yayg n bir ekildeı ı ş
kullan lan bu ço alma metodu farklı ğ ı
ekillerde uygulanabilir.ş
ϖ Yüksek yap l bir bitkinin kal tsalı ı ı
özelliklerinin nesiller boyu de i ikli eğ ş ğ
u ramas istenmiyorsa vejetatif yollağ ı
ço almas gerekir.ğ ı
16. • Kaynakça;
• 8.s n f fen konu anlat m kitab palme yay nc l k,ı ı ı ı ı ı ı ı
• 8.s n f fen konu anlat m kitab güvender,ı ı ı ı ı
• 8.s n f fen konu anlat m kitab pergel yay nlar ,ı ı ı ı ı ı ı
• www.biyolojiolimpiyat.wordpress
