Хүүхдийн хоол тэжээл үнэлэх

2.  2 ñàðààñ 5 õ¿ðòëýõ íàñíû õ¿¿õäèéí òóðààë áà öóñ
áàãàäàëòûã øàëãàõ, ¿íýëýõ, àíãèëàõ
 Õ¿¿õäèéí áèåèéí ºñºëòèéã (æèí, ºíäºð,íàñ) ¿íýëýõ
 2 íàñ õ¿ðýýã¿é õ¿¿õäýä ðàõèòûã øàëãàõ
 12 ñàðààñ äýýø íàñòàé áîë öàãààí õîðõîéòîõ ºâ÷íèéã
øàëãàõ
 À àìèíäýìèéí õàíãàìæèéã øàëãàõ
 2 ñàðààñ 5 õ¿ðòëýõ íàñíû õ¿¿õäèéí õîîëëîëòûí
áýðõøýýëèéã ¿íýëýõ
 Íÿðàé õ¿¿õäèéí òóðààë áà öóñ áàãàäàëòûã øàëãàõ,
¿íýëýõ, àíãèëàõ
 Íÿðàé õ¿¿õäèéí õîîëîëòûí áýðõøýýëèéã (õºõººð
õîîëëîëòûã ¿íýëýõ) ¿íýëýõ

3. 1. Õ¿¿õäèéí òóðààë áà öóñ áàãàäàëòûã ¿íýëæ, àíãèëæ, ýì÷ëýõèéí
òóëä ýõëýýä áèä õ¿¿õäýä äàðààõ ç¿éëèéã àæèãëàõ, òýìòðýõ,
øàëãàõ ¸ñòîé:
ÀÆÈÃËÀ, ÒÝÌÒÝÐ:
• Èëò õ¿íä òóðààëûã àæèãëà.
• Õî¸ð õºëä õàâàí øàëãà.
• Íàñàíä òîõèðîõ æèíã òîäîðõîéë.
• Õýðýâ õ¿¿õýä 6 ñàð õ¿ðýýã¿é áîë áóãàëãàíû òîéðãèéã*
õýìæ
• Àëãàíû öàéëòûã àæèãëà. Ýíý íü:
Õóâõàé öàãààí óó?
Áàãà çýðýã öàãààí óó?

5. Èëò õ¿íä òóðààëûí øèíæ¿¿ä:
 Õàðààæèéí èõ òóðààëòàé õ¿¿õýä íü í¿äýíä èëò
õ¿íä òóðààëûí õ¿íä õýëáýð áîëîõ ìàðàçìòàé áàéíà.
 ̺÷èä íàðèéññàí áà ÷ºðãºð
 Õàâèðãà õýðçèéñýí
 Ýëáýã ºìäíèé øèíæ áóþó ºãçºãíèé ººõºí ýä
áàéõã¿é áîëñíîîð àðüñ íü ¿ð÷èéæ, óíæñàí

8. Çóðàã 5. Àëãà õóâõàé öàéñàí õ¿¿õäèéí ãàð.

9. Çóðàã 6. Õ¿¿õäèéí í¿¿ð, õàöàð áóëáàðàé áàéäàã.

13.  Òóóçûã áóãàëãà òîéðóóëàõàä íîãîîí ºíãºòýé õýñýã äýýð
íèéëæ áàéâàë õ¿¿õýä õýâèéí ºñºëòòýé ãýæ òîîöíî.
 Òóóçûã áóãàëãà òîéðóóëàõàä øàð ºíãºòýé õýñýã äýýð
íèéëæ áàéâàë õ¿¿õýä òóðààëòàé ãýæ òîîöíî. Ýõýä
õ¿¿õäèéã õîîëëîõ òàëààð çºâëºãºº ºãíº. Ãýðèéí íºõöºëä
ñàéí õîîëëîõ áîëîìæã¿é áîë íýìýëò õîîë òýæýýëèéí õîëèìîã
ºãíº.
 Òóóçûã áóãàëãà òîéðóóëàõàä óëààí ºíãºòýé õýñýã
äýýð íèéëæ áàéâàë õ¿¿õýä õ¿íä òóðààëòàé ãýæ
òîîöîí ýì÷èä ÿàðàëòàé ¿ç¿¿ëýõ õýðýãòýé. Ó÷èð íü èéì
õ¿¿õýä ìàø èõ ºâ÷ëºìòãèé áàéõààñ ãàäíà òóðààëààð
íàñ áàðàõ àþóëòàé.

19. ªñºëòèéã ¿íýëýõ äàðààõ ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä áàéäàã:
 Æèí/íàñ
 Æèí/óðò/ºíäºð
 Óðò/ºíäºð/íàñ
 ÁÆÈ( áèåèéí æèíãèéí èíäåêñ)-íàñ

20.  ªñºëòèéí õ¿ñíýãò äýõ íîãîîí áóþó ãîë÷ øóãàì íü äóíäæèéã
çààíà. Áóñàä øóãàìóóä íü Z îíîîíû øóãàì ãýæ íýðëýãäýíý.
Ýäãýýð íü äóíäæààñ õýð õàçàéæ áàéãààã çààíà. Ãîë÷
øóãàìíààñ áóþó íîãîîí øóãàìíààñ àëñ çàéòàé òýìäýãëýãäýæ
áàéâàë õ¿¿õýä ºñºëòèéí àñóóäàëòàéã èëòãýíý.
 Õýâèéí ºñ÷ áóé õ¿¿õäèéí ºñºëòèéí ìóðóé íü ãîë÷ øóãàìûã
áóþó íîãîîí øóãàì äàãàæ èæèë çàéíä æèãä ºãñºæ áàéäàã.
Õ¿¿õäèéí ºñºëòèéí ìóðóé ãîë÷ øóãàìíû äýýð ýñâýë äîîð
áàéæ áîëíî.
 ªñºëòèéí ìóðóé òýãøðýõ íü õ¿¿õýä ºñºõã¿é áàéãààã
èëòãýíý. ¯¿íèéã ºñºëò çîãñîíãøèë ãýõ áà øàëòãààíûã íü
òîäðóóëàõ øààðäëàãàòàé.
 ªñºëòèéí ìóðóé Z îíîîíû øóãàìòàé äàâõöàõ íü ýðñäëèéã
çààíà.

22. БЖИ= Жин кг:[өндөр см х өндөр
см]
Х 10000
4 сар 20 хоногтой хүүхэд 6,4кг жинтэй, 62 см урттай байв.
БЖИ-ийг ол

23. Ýíý ¿ç¿¿ëýëò íü îëîí äàõèñàí ºâ÷èí áîëîí óäààí õóãàöààíû õîîë
òýæýýëèéí äóòàãäëûí óëìààñ ºñºëòèéí õîöðîëòòîé (íàìõàí) áîëñîí
õ¿¿õäèéã èëð¿¿ëýõýä òóñëàíà. Íàñàíäàà òîõèðîõã¿é ºíäºð õ¿¿õäèéã
ìºí èëð¿¿ëýõ áà õýò ºíäºð áàéõ íü õîâîð òîõèîëäîõ äîòîîä ø¿¿ðëèéí
ýìãýãèéí øàëòãààíòàé áàéæ áîëîõ þì.
 Óðò/ºíäºð- íàñíû ¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéã òýìäýãëýõ íü:
 Á¿òýí äîëîî õîíîã, ñàð, æèëèéí ñàðûã õýâòýý øóãàìàíä òýìäýãëýíý.
Æèøýý íü õýðýâ õ¿¿õýä 5.5 ñàðòàé áîë öýãýí òýìäýãëýëýý 5 ñàðûí
øóãàì äýýð ë òýìäýãëýíý (5 áà 6 ñàðûí øóãàìûí çàâñðààð áèø).
 Óðò áóþó ºíäðèéã áîñîî øóãàìàí äýýð òýìäýãëýõäýý àëü áîëîõ
íàðèéâ÷ëàëòàéãààð òýìäýãëýõèéã õè÷ýý. Æèøýý íü, õýðýâ õýìæèëò
60,5ñì áîë õýâòýý øóãàìóóäûí çàâñðààð òýìäýãëýíý.
 2 áà ò¿¿íýýñ äýýø õÿíàëòàíä õàìðàãäàëòûí öýãýí òýìäýãëýãýýã õîîðîíä
íü çóðààñààð õîëáîæ, ºñºëòèéí õàíäëàãûã àæèãëàíà.

25.  Æèøýý 1.
 Äàðààõ ä¿ðñëýëä Çîðèã 3 óäààãèéí èðýëòèéí ºíäºð íàñíû
¿ç¿¿ëýëòèéã òýìäýãëýæýý.
 Çîðèã 2 íàñ 4 ñàðòàé 92 ñì ºíäºðòýé áàéâ.
 Äàñãàë 1.
 Çîðèãèéí ºñºëòèéí õ¿ñíýãòýí äýõ öýãýí òýìäýãëýë¿¿äèéã
õîëáî.
 Äîîðõè ºã¿¿ëáýð¿¿äèéí õîîñîí çàéã ã¿éöýýæ áºãëºõ çàìààð
Çîðèãèéí ºñºëòèéí õ¿ñíýãòýí äýõ öýãýí òýìäýãëýãýýíèé
óòãûã òàéëáàðëàíà óó.
 a). Õî¸ð äàõü óäààãèéí èðýëòýíä Çîðèã ……….íàñ………
ñàðòàéäàà ……..ºíäºðòýé áàéâ.
 b). Ãóðàâ äàõü óäààãèéí èðýëòýíä Çîðèã……….íàñ………
ñàðòàéäàà ……..ºíäºðòýé áàéâ.




27. Æèí íàñíû ¿ç¿¿ëýëò íü òóõàéí õóãàöààí äàõü
õ¿¿õäèéí íàñàíä áèåèéí æèíã õàðüöóóëñàí
õàðüöàà þì. Ýíý ¿ç¿¿ëýëòèéã õ¿¿õäèéã
òóðààëòàé, õ¿íä òóðààëòàé ýñýõèéã ¿íýëýõýä
àøèãëàíà. Ãýâ÷ õ¿¿õäèéã æèíãèéí èë¿¿äýëòýé
ýñâýë òàðãàëàëòòàé ãýæ àíãèëàõàä
àøèãëàäàãã¿é. Ó÷èð íü æèí õýìæèõýä àìàðõàí,
áàéíãà àøèãëàãääàã ¿ç¿¿ëýëò, ãýâ÷ õ¿¿õäèéí
íàñûã íàðèéâ÷ëàí òîäîðõîéëîõ áîëîìæã¿é.

28. Õýðýâ õ¿¿õäèéí 2 õºë õàâàíòàé áîë øèíãýíèé õóðèìòëàë
õ¿¿õäèéí æèíã íýìýõ áà õ¿¿õäèéí áàãà æèíòýé áàéãàà
áàéäëûã äàëäàëäàã. Õàâàíòàé õ¿¿õäèéí æèí-íàñ, æèí-óðòûí
¿ç¿¿ëýëòèéã ºñºëòèéí õ¿ñíýãò äýýð òýìäýãëýõäýý
ýíý õ¿¿õýä õàâàíòàé áàéñàí ãýäãèéã çààâàë òýìäýãëýíý.
Èéì õ¿¿õäèéã õîîë òýæýýëèéí õ¿íä õýëáýðèéí äóòàãäàë
áàéíà ãýæ ¿çýæ, òóñãàé ýì÷èëãýýíä ò¿ðãýí õàìðóóëíà.
 Æèí íàñíû ¿ç¿¿ëýëòèéã òýìäýãëýõäýý:
 Õýâòýý øóãàìààð íàñûã öýãëýí òýìäýãëýíý
 Æèíãèéí õýìæèëòèéã áîñîî øóãàìààð 0,1 êã-ûí
íàðèéâ÷ëàëòàéãààð öýãëýí òýìäýãëýíý.
 2 áà ò¿¿íýýñ äýýø õÿíàëòàíä õàìðàãäàëòûí öýãýí
òýìäýãëýãýýã õîîðîíä íü çóðààñààð õîëáîæ, ºñºëòèéí
õàíäëàãûã àæèãëàíà.

30.  Æèøýý 2. Àìàð õ¿¿ãèéí 3 óäààãèéí èðýëòèéí æèí
íàñíû ¿ç¿¿ëýëòèéã õàðóóëæýý.
 Äàñãàë 2.
 Äýýðõè õ¿ñíýãòýíä Àìàðûí æèí íàñíû ¿ç¿¿ëýëòèéã
áè÷ñýí áºãººä äîîðõè àñóóëòàíä õàðèóëààðàé.
 Àìàð 9 ñàðòàéäàà õýäýí ÊÃ æèíòýé áàéñàí áý?
 Àìàð õýäýí íàñòàéäàà 9 êã-ààñ áàãà æèíòýé áàéñàí
áý?
 Õàìãèéí ñ¿¿ëèéí èðýëòýýð æèíëýõýä Àìàð õýäýí íàñòàé
áàéñàí áý?
 Äàðààãèéí èðýëòýýð Àìàð 1 íàñ 11 ñàðòàé 11,2 êã
æèíòýé áàéâ. Öýãýí òýìäýãëýë õèéæ øóãàìûã õîëáî.


32.  Æèí óðò/ºíäðèéí ¿ç¿¿ëýëòèéí îéëãîëòîíä áèåèéí æèíã óðò
áóþó ºíäðèéí ºñºëòºä õàðüöóóëñàí õàðüöààã îéëãîíî. Ýíý
¿ç¿¿ëýëò íü ÿëàíãóÿà õ¿¿õäèéí íàñûã ìýäýõã¿é ¿åä
èë¿¿ à÷ õîëáîãäîëòîé ¿ç¿¿ëýëò þì.
 Æèí ºíäðèéí ¿ç¿¿ëýëòèéí õ¿ñíýãò òóðàíõàé, õýò òóðàíõàé
õ¿¿õäèéã èëð¿¿ëýõýä òóñàëíà. ̺í ýäãýýð õ¿ñíýãò¿¿ä
æèíãèéí èë¿¿äýë, òàðãàëàëòûí ýðñäýëòýé õ¿¿õäèéã
èëð¿¿ëýõýä à÷ õîëáîãäîëòîé.
 Æèí óðò/ºíäðèéí ¿ç¿¿ëýëòèéã öýãëýí òýìäýãëýõ:
 Õýâòýý øóãàìàíä ºíäðèéã öýãëýí òýìäýãëýíý.
 Æèíãèéí öýãýí òýìäýãëýãýýã àëü áîëîõ áîñîî øóãàìàíä
íàðèéí òîäîðõîé áàéðëàëä òýìäýãëýíý.
 2 áà ò¿¿íýýñ äýýø õÿíàëòàíä õàìðàãäàëòûí öýãýí
òýìäýãëýãýýã õîîðîíä íü çóðààñààð õîëáîæ, ºñºëòèéí
õàíäëàãûã àæèãëàíà.

34.  Æèøýý 3. Áîëä õ¿¿ 2 íàñ 2 ñàðòàé, 85 ñì ºíäºðòýé, 13
êã æèíòýé áàéæýý.
 2 äààãèéí õÿíàëòàíä õàìðàãäñàí.
 Äàñãàë 3.
 Äîîðõè àñóóëòàíä õàðèóëàõäàà Áîëäûí æèí ºíäðèéí
¿ç¿¿ëýëòèéí õ¿ñíýãòèéã àøèãëà.
 Ä¿ðñëýë äýýð 2 äàõü õÿíàëòàíä õàìðàãäàõ ¿åä Áîëä
õýð ºíäºð áîëñîí áý?
 Áîëä 2 äàõü õÿíàëòàíä õàìðàãäàõ ¿åä ò¿¿íèé æèí õýä
áîëñîí áý?
 Áîëä äàðààãèéí õÿíàëòàíä õàìðàãäàõ ¿åäýý 112 ñì
ºíäºðòýé, 19 êã æèíòýé áîë öýãýí òýìäýãëýãýýã õèéæ
ºìíºõ èðýëòèéí ¿ç¿¿ëýëòòýé õîëáîíî óó.

36. Äàðààõ øààðäëàãóóäûã õàíãàñàí æèíãýýð õ¿¿õýä
æèíëýõèéã çºâëºæ áàéíà:
 ×àíàðòàé ìàòåðèàëààð õèéãäñýí, áàò áºõ áàéõ
 Öàõèëãààí
 150 êã õ¿ðòýë æèíëýõ õ¿÷èí ÷àäàëòàé
 100 ãðàìûí íàðèéâ÷ëàëòàé áóþó 0,1 êã-ûí
íàðèéâ÷ëàëòàé
 Áàãöëàí æèíëýõ áîëîìæòîé

37. Áàãöëàí æèí íü òóõàéí õ¿íèéã
æèíëýñíèé äàðàà, æèíãýýñ
áóóãààã¿é çîãñîæ áàéõàä 0
çààëò äýýð áóöàæ çààäàã
æèí þì. Òèééìýýñ ýõ æèíäýýð
çîãñîæ, æèíëýñíèé äàðàà, æèí
áóöàæ òýãëýíý. Æèí äýýðýýñ
áóóëã¿éãýýð õ¿¿õäýý àâ÷
òýâýðýõýä æèíãèéí äýëãýöýí
äýýð õ¿¿õäèéí æèí äàíãààð
ãàðíà. Áàãöëàí æèíëýõ íü 2
äàâóó òàëòàé:
 Õ¿¿õäèéí æèíã òóñä íü
áîäîõûí òóëä õàñàõ ¿éëäýë
øààðäëàãàã¿é
 Ýõ íü òýâðýýä æèíëýõ ¿åä
õ¿¿õýä ìàø òàéâàí áàéíà

38.  Õýðýâ õ¿¿õýä 2 õ¿ðòëýõ íàñòàé áóþó çîãñîæ ÷àäàõã¿é
áîë áàãöûí æèíã õýðýãëýíý. Áàãöëàí æèíýëýõ ÿâöàä ýõ þó
õèéõ ¸ñòîéã òàéëáàðëàæ ºã:
 Ýõ ãóòëàà òàéëàí æèí äýýð çîãñîæ æèíë¿¿ëíý. Èíãýõäýý,
æèíãèéí àñààõ öîíõ áîëîí, äýëãýöèéã õàëõàëõààð óðò
õîðìîîòîé õóâöàñòàé áîë õîðìîéã øóóõ õýðýãòýé.
 Æèíãèéí äýëãýö íü äýýð ýõèéí æèí ãàðñíû äàðàà æèí
äýýðýýñ áóóëã¿é çîãñîæ áàéõûã ñàíóóë. Æèíãèéí àñààõ
öîíõûã õàëõàëñíààð æèíã ýðãýæ òýãë¿¿ëíý.
 Õ¿¿õäèéã ýõýä íü ºã÷ òýâð¿¿ëíý.
 Õ¿¿õäèéí æèí æèíãèéí äýëãýö íü äýýð ãàð÷ èðíý.
 Õ¿¿õäèéí æèíã òýìäýãëýíý.

40.  Õ¿¿õýä 2 -îîñ äýýø íàñòàé áîë ãàíöààðàíã íü çîãñîîæ
æèíëýíý. Õ¿¿õäýä ýíý òóõàé òàéëáàðëàíà. Õ¿¿õäèéí
õóâöàñûã òàéë. Õ¿¿õäèéí õóâöàñûã òàéëñíààð ¿íýí
çºâ æèí ãàðíà. Õ¿¿õäèéí õóâöàñûã òàéëàõàä
õýòýðõèé õ¿éòýí áà õ¿¿õýä òàòãàëçñàí òîõèîëäîëä
õ¿¿õäèéã õóâöàñòàé íü æèíëýæ, ºñºëòèéí õ¿ñíýãòýíä
õóâöàñòàé ãýäýã òàéëáàð áè÷íý.
 Æèíã àñààãààä àñààã öîíõûã ñåêóíä îð÷èì õóãàöààòàé
õàëõàë. Äýëãýö íü äýýð òýã òîî ãàðàõàä æèí
àæèëëóóëàõàä áýëýí áîëíî.
 Õ¿¿õäèéã æèíãèéí ãîëä öýõ çîãñîîíî. Õºëèéí òàâõàéí
çóðàã áàéâàë òýð õýñýãò ãèøã¿¿ëýýä æèíãèéí äýëãýö
íü äýýð æèí ãàðàõ õ¿ðòýë çîãñîæ áàéõûã àíõààðóëíà.
 Õ¿¿õäèéí æèíãèéí íàðèéâ÷ëàë 100 ãð òîîöîæ áè÷íý.

42. Õ¿¿õäèéí íàñíààñ õàìààð÷ çîãñîîõ,
õýâò¿¿ëýõèéã ñîíãîíî. Õýâòýý áàéäàëä áèåèéí
óðòûã, çîãñîî áàéäàëä ºíäºðèéã õýìæäýã.
 2 õ¿ðòëýõ íàñíû õ¿¿õäèéã õýâò¿¿ëæ õýìæèõ
íü òîõèðîìæòîé.
 2-îîñ äýýø íàñíû õ¿¿õäèéã ýãö áîñîî çîãñîîæ
õýìæèíý.

44. Õºäºë㺺íòýé òîëãîéí òàâöàí
Õºäºë㺺íã¿é õºëíèé òàâöàí

46.  Õýìæèëòèéã ¿åä õóðä èõ ÷óõàë. Óðò õýìæèã÷èéí
äýðãýä áàéðëàí ò¿¿íèé äýýðõ õýìæèëòèéí òóóçûã
õàðàõûí çýðýãöýý õºëèéí òàâöàíã ã¿йëãýí
õºäºëãºíº.

47.  Õ¿¿õäèéã õýìæèã÷ äýýð ãîëëîí õýâòñýí ýñýõèéã øàëãàæ
õ¿¿õäèéí ìºð íóðóó òàâöàíä òóëñàí áàéõ áà íóðóó ìóðóéæ
òàõèéñàí áàéõ ¸ñã¿é. Õ¿¿õäèéí áàéðëàë ººð÷ëºãäñºí áîë
ìýäýãäýõèéã õ¿ñíý.
 Õ¿¿õäèéí õºëèéã òýíèéëãýí íýã ãàðààðàà áàðüæ íºãºº
ãàðààðàà õºëèéí òàâöàíã ãóëñóóëæ õºäºëãºíº. Õºëèéã
áàðèõäàà øèëáýí äýýð 纺ëºí äàðàõ áà ÷àíãà äàðæ
õ¿¿õäýä òààã¿é áàéäàë ¿¿ñãýõýýñ áîëãîîìæëîõ
õýðýãòýé. /Íÿðàé õ¿¿õäèéí ºâäºã íü òîì õ¿¿õäèéíõ øèã
òýíèéõ áîëîìæã¿é òóë ãýìòýж áîëçîøã¿é. Õýðýâ õ¿¿õäèéí 2
õºë íü òýíèéõã¿é áàéãàà áîë íýã õºëèéã õýìæèæ áîëíî.

48.  ªâäºã äýýð äàðàõûí çýðýãöýý õºëèéí òàâöàíã õ¿¿õäèéí
óëðóó òóëãàæ ºãíº. Õºëèéí óë õºëèéí òàâöàíä òóëàõ áà
õºëèéí ñàðâóóíóóä äýýð áàéðëàíà. Õ¿¿õýä ñàðâóóãàà
õóнüæ õºëèéí òàâöàíä óëûã òóëãàõ áîëîìæ îëãîõã¿é áîë
õ¿¿õäèéí óë, ñàðâóóã õºíãºõºí ìààæíà. Ýíý ¿åä ñàðâóó
òýíèéхэд òàâöàíã ò¿ðãýí õºëèéí óëðóó òóëãàæ
õýìæýýñèéã àâíà.
 Õýìæýýñèéã õàìãèéí ñ¿¿ë÷èéí á¿òýí 0.1 ñì-ýýð áóþó 1 ìì-èéí
íàðèéâ÷ëàëòàéãààð àâíà.

50.  ªíäºð õýìæèã÷ òýãø ãàäàðãóóí äýýð áàéðëàñàí
ýñýõèéã øàëãà. Ãóòàë, îéìñ áà ¿ñíèé ÷èìýã
ç¿¿ëòèéã àâñàí ýñýõèéã øàëãà.
 Õ¿¿õäèéí ºíäðèéí ò¿âøèíä ºâäºãëºí áàéðëàæ ýõòýé
õàìòðàí õýìæèëòèéã õèéíý:
.

51.  Õ¿¿õäèéã ñóóðèéí òàâöàí äýýð çîãñîõîä òóñëàíà. Áîñîо
áàéðëàëä õ¿¿õäèéí òîëãîéí àð äàãç, äàëíû øîíòîí, ºãçºã,
øèëáý, ºñãèé àð òàâöàíä òóëñàí áàéõ ¸ñòîé.
 Õ¿¿õäèéí õºëèéã òýãø øóëóóí, óëûã õàâòãàé áàéðëàëä
áàéëãàõûí òóëä ýõèéã õ¿¿õäèéí ºâäºã áîëîí øàãàéí äýýð
äàðæ øèëáý, ºñãèéã àð òàâöàíä òóëãàõûã õ¿ñíý. Ýõýýñ
õ¿¿õäèéí àíõààðëûã ººð äýýðýý òàòàí øààðäëàãàòàé áîë
òàéâøðóóëàõ, õýðýâ õ¿¿õýä áàéðëàëàà ººð÷лөâºë
ìýäýãäýõèéã õ¿ñíý.

52.  Õ¿¿õäèéí òîëãîé íü ÷èõíèé ñóâàã áà í¿äíèé óõàðõàéí
äîîãóóð òàòñàí õýâòýý øóãàì ñóóðèéí òàâöàíòàé ïàðàëåëü
áàéõààð áàéðëàëä áàéíà. Õ¿¿õäèéí ýð¿¿ã ýðõèé áîëîí
äîëîîâîð õóðóóãààð õàâ÷èí áàðüæ òîëãîéã ýíý áàéðëàëä
áàéëãàíà.
 Õýðýâ øààðäëàãàòàé áîë õýâëèé äýýð íü 纺ëºí äàðæ
õ¿¿õäèéã öýõ çîãñîõîä òóñëàíà.
 Õýìæýýñèéã õàìãèéí ñ¿¿ëèéí á¿òýí 0.1 ñì-ýýð áóþó 1ìì-èéí
íàðèéâ÷ëàëòàéãààð óíøèíà

54.  Õýðýâ 2 õ¿ðòëýõ íàñòàé õ¿¿õäèéí ºíäðèéã õýìæñýí
áîë ºñºëòèéí õ¿ñíýãò äýýð óðòûã òýìäýãëýõäýý
ºíäðèéí õýìæýýñ äýýð 0.7 ñì–èéã íýìæ áè÷íý.

55. - Õîîëíû öýñ õýð áàÿëàã âý?
- Õ¿¿õýä íàñàíäàà òîõèðñîí öýñýýð õîîëëîäîã óó?
- Õ¿¿õäèéã õýí, õýðõýí õîîëëîäîã âý?
~ Ýíý ºâ÷íèé òóðø õ¿¿õäèéí õîîëëîëò ººð÷ëºãäñºí ¿¿?
- Õýðýâ òèéì áîë, ÿàæ?

56.  Óðò/ºíäºð õýìæèã÷ òàâöàíã óãсðàõ ¿åä òîãòñîí
õýìæýýñ á¿õèé ñàâààã àøèãëàí õýìæèæ, çºâ
óãñðàãäñàí ýñýõèéã øàëãàíà.
 Õîáîîñ óãлóóрãà, áàðèóë ãàæààã¿é ýñýõèéã
øàëãàíà.
 Õýìæèëòèéí òóóç óíøèõóéö áàéãàà ýñýõèéã
øàëãàíà. Õýðýâ õýò ýëýãäñýí áîë ñîëèõ õýðýãòýé

57. ÀÑÓÓ:
• Õºõºº õºõºõ, óíòàæ áàéõäàà õºëºð÷ áàéíà óó?
• Øýýñíèé ¿íý𠺺ð÷ëºãäñºí ¿¿?
ÀÆÈÃËÀ, ÒÝÌÒÝÐ,ØÀËÃÀ:
• Õ¿¿õäèéí ãàâëûí ÿñ 纺ëºðñºí ýñýõèéã òýìòýð.
• “Ñàìïèíãèéí ýðõ”-èéí øèíæ
• Áóë÷èíãèéí õ¿÷äýë ñóëàðñàí ýñýõèéã øàëãà.

59. ÀÑÓÓ:
• Õ¿¿õäèéí õîøíîãî çàãàòíàäàã óó?
• Íîéðîíä ìóó þó?
• Õîðõîé ãàð÷ áàéñàí óó?
ÀÆÈÃËÀ:
• Õîøíîãîíû àìñàð, õÿðçàí îð÷èì óëàéñàí áóþó
ìààæñàí ýñýõèéã àæèãëà.

61. - Õ¿¿õýä 6 ñàð áà ò¿¿íýýñ äýýø íàñòàé þó?
- Õ¿¿õýä ñ¿¿ëèéí 6 ñàð À àìèíäýì óóñàí óó?
~ À Àìèíäýì ªã
- Ñýðãèéëýõ òóí:
• Õ ¿ íä º â ÷ íº º ñ ñý ðã è é ë ý õ è é í ò ó ë ä á ¿ õ õ ¿ ¿ õ ä ý ä À à ìè íä ý ì
º ã .
Ýõ íè é ò ó íã 6 ñà ð ò à é ä º ã .
Äà ðà à ã è é í ò ó íã 6 ñà ð ò ó ò à ìä á ¿ õ õ ¿ ¿ õ ä ý ä º ã .
- Ýì÷èëãýýíèé òóí:
- Óëààíáóðõàí, óæèã ñóóëãàëòàíä íýìýëò òóí ºã
Õ ý ðý â õ ¿ ¿ õ ý ä 1 ñà ðûí º ìíº À à ìè íä ý ìè é í ñý ðã è é ë ý õ ò ó í
à â ñà í á îë íý ìý ë ò ò ó íã º ã º õ ã ¿ é .
Õ ¿ ¿ õ ä ý ä º ã ñº í À à ìè íä ý ìè é í ò ó íã ê à ðò à íä ò îã ò ìîë ò ý ìä ý ã ë ý

62. ÀÑÓÓ-
~ Òà õ¿¿õäýý õºõººðºº õîîëëîäîã óó?
- Òà ºäºðò õýäýí óäàà õºõ¿¿ëäýã âý?
- Òà øºíº õºõ¿¿ëäýã ¿¿?
~ Õ¿¿õäýä ººð ÿìàð íýã õîîë áóþó øèíãýí ºãäºã ¿¿?
- ßìàð õîîë, øèíãýí ºãäºã âý?
- ªäºðò õýäýí óäàà âý?
- Õ¿¿õäèéã õîîëëîõîä þó õýðýãëýäýã âý?

63. ÀÑÓÓ:
• Õ¿¿õýä õºõººðºº þó? Õýðýâ òèéì áîë 2 4 öàãò
õýäýí óäàà õºõäºã âý?
• Íÿðàéä ººð ÿìàð íýãýí õîîë áóþó øèíãýí ºãäºã ¿¿?
Õýðýâ òèéì áîë õýäýí óäàà?
• Íÿðàéã õîîëëîõîä òà þó õýðýãëýäýã âý?
ÀÆÈÃËÀ, ×ÀÃÍÀ, ÒÝÌÒÝÐ:
• Õ¿¿õäèéí íàñàíä òîõèðîõ æèíã òîäîðõîéë.
• Àìàíä øàðõëàà áóþó öàãààí òîëáî áàéãàà
ýñýõèéã àæèãëà (àì ãýìòýõ).

64. ÕÝÐÝ ÍßÐÀÉ:
Õîîëëîëòûí ÿìàð íýã áýðõøýýëòýé,
Õºõºº 24 öàãò 8 – ààñ öººí õºõäºã,
Íÿðàéä ººð ÿìàð íýã õîîë áóþó øèíãýí ºãäºã, áóþу Íàñàíä
òîõèðîõ æèí áàãà,
БА
Ýìíýëýãò ÿàðàëòàé õýâò¿¿ëýõ ÿìàð ÷ çààëòã¿é áîë äàðààõ
àñóóëòûã òàâèíà:
• Íÿðàé ñ¿¿ëèéí íýã öàãò õºõºº õºõñºí ¿¿?
Õýðýâ íÿðàé ñ¿¿ëèéí íýã öàãò õºõºº õºõººã¿é áîë
õ¿¿õäýý õºõ¿¿ëýõèéã ýõýýñ õ¿ñ. 4 ìèíóòûí òóðø
õºõºõèéã àæèãëà. (Õýðýâ íÿðàé ñ¿¿ëèéí íýã öàãò õºõºº
õºõñºí áîë õ¿ëýýæ áàéãààä õ¿¿õýä äàõèí õºõºõèéã
õ¿ñýõ ¿åä íü òàíä õýëýõèéã ýõýýñ õ¿ñ)
• Õ¿¿õýä õºõºº çºâ ¿ìõýæ ÷àäàæ áàéíà óó?
• Õ¿¿õýä ñàéí ñîðæ áàéíà óó (ààæèì, ã¿íçãèé ñîðæ,
çàðèìäàà ò¿ð çàâñàðëàíà)?
Õºõºõºä ñààäòàé áîë õàìðûã öýâýðëý.

65.  Õ¿¿õäèéí áèå ýõð¿¿ãýý õàðñàí
 Õ¿¿õäèéí áèå ýõýä íààëäñàí
 Õ¿¿õäèéí á¿õ áèåèéã õî¸ð ãàðààðàà òýâýðñýí
 Õ¿¿õäèéí òîëãîé áà áèå íü íýã òýíõëýãò áàéðëàñàí

67. - Ýð¿¿ õºõºíä õ¿ðýõ
- Àìàà òîì àíãàéõ
- Äîîä óðóóë öîðâîéõ
- Õºõíèé íºñººò õýñýãèéí èõýíõèéã ¿ìõýõ áà õ¿¿õäèéí
àìíû äýýä òàëä íºñººò õýñýã èë¿¿ õàðàãäàõ